België gooit het roer om.
LANDBOUW.
SPORT.
BINNENLAND.
Het wil niet langer meedoen aan het
Fransche stelsel van bondgenootschap
pen. - Evenals Nederland zal België
voortaan een zelfstandige buitenland-
sche politiek voeren en militair op
eigen beenen staan.
WEEB m WIND.
ZEELAND.
NUMMER 244.
TWEE BLADEN.
DONDERDAG
15 OCTOBER 1936.
EERSTE BLAD.
179e JAARGANG.
De Koning proclameert
België's emancipatie.
De verklaring verwekt
opschudding in Frank
rijk.
Kwaliteitscontrole op den uitvoer
van groenten en fruit.
MIDDELBURG.
VLISSINGEN.
MIDDELBUrGSCHE courant
'Mgbiati Voor Middelburg, Goe* en agent
schap Vliuingen f 2.30, elders f 2.50 per
-kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
22* goesche coupant^
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekeni ag no. 43255 Kantoor te GO£S: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten b\j het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dsu>kbetaig!agaat
regelt 2.10, elke r. sa. 30 cL.RuhrlaN
„Klein* Ad verten tiSe", ten hoogste 6 rtfdi,
u 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. H»aS
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer ér«<
rant" 10 ct. extra Bewjjsnommers 8 ces*!'
rSSSS®
Het was reeds lang een publiek ge
heim, dat de openbare meening in Bel
gië twijfelen ging aan de doelmatigheid
en zelfs aan de waardigheid van een al
te francophile politiek.
Meermalen hadden wij dit in het na
bije verleden in persoonlijke gesprekken
met vooraanstaanden over de Zuidgrens
reeds beluisterd; het was de duidelijke
ondertoon van de rede, welke de afge
treden Brusselsche gezant jhr, Tjarda
van Starkenborgh aan het noenmaal
van den N.J.K. onlangs gehouden heeft;
men kon het beluisteren in de voor
dracht, welke de luitenant-generaal b.d.
van Ermel Schorer voor het comité
Middelburg van de ver. v. Nationale
Veiligheid over de strategische positie
van Nederland in een komenden oorlog
gehouden heeft, en zoo meer.
Steeds was het de groeiende twijfel:
doet België er toch wel verstandig aan,
zich zoo volkomen onder de militaire
voogdij van Frankrijk te stellen? En de
tweede vraag, de andere kant: zou een
strikte neutraliteitspolitiek, beter ge
zegd: een vrije zelfstandigheidspolitiek
zooals Nederland en Zwitserland die
sinds jaar en dag voeren, niet beter
zijn?
Alhoewel men hierbij nu niet moet
denken aan een verleggen van de affec
tie van Zuid naar Noord, aan het aan
gaan van een militair verbond met Ne
derland waartoe wij denkelijk ook
wel niet te vinden zouden zijn! mag
toch wel opgemerkt worden, dat twee
al of niet door een accoord verbon
den neutrale staten in den Ne-
derlandsch-Belgischen tochthoek van
Europa, twee staten waarvan elke
denkbare vijand weet dat zij militair
terdege weerbaar doch niet a priori
naar dezen of genen kant gebon
den zullen zijn, wel eens een sterke
waarborg voor het ontzien van die
staten zouden kunnen vormen. En niet
alleen dit: het zou, dunkt ons, daardoor
effectief kunnen bijdragen tot de hand
having van den vrede in heel West-
Europa!
Nederland alleen zou, mits behoorlijk
ten afweer bewapend, een reeds niet
geheel te verwaarloozen factor
zijn voor wie het ontketenen v£
een oorlog in deze kontreijen zou over
wegen; twee aan elkaar grenzende,
goed bewapende en tot vechten voor
hun zelfstandig bestaan berei
de naties zouden te dezen aanzien een
zwaar en in sommige omstandigheden
beslissend gewicht in de schaal kunnen
werpen.
Een innig militair verbond tusschen
Frankrijk en Belgë beteekent, dat de ge
vaarlijke grens tusschen de twee oude
antagonisten Duitschland en Frankrijk
j M e 1 k t°t achter Neder
landsch Limburg ergens in de buurt van
Roermond voortzet. Een neutraal en
zelfstandig België doet deze grens ech
ter reeds bezuiden Luxemburg eindigen
Moet men, zooals sommige Parijsche
bladen in hun overijlde verontwaardiging
klaarblijkelijk doen, ten aanzien van de
rransche veiligheid hieruit al te ijselijke
gevolgen vreezen?
Ons dunkt van niet.
Wij zien in 's Konings rede slechts 'n
daad van emancipatie, ailer-
minst v.an onvriendelijke gezindheid ten
aa??len van Frankrijk.
Men zou kunnen zeggen: alles goed en
wel, maar het hemd is ook België nader
n, r°k- Het is de taak van het Ko
ninkrijk België, en dus v,an deszelfs ko-
"4 Z0U men kunnen redeneeren
in de eerste plaats voor leven en wel
zijn van dit koninkrijk en deszelfs staats-
urgers op te komen. In het verleden
ee t men er misschien bona fide ge-
een dat deze belangen het beste ge
ien werden door een nauw militair
ver on met Frankrijk. De overtuiging,
7a. ,nzicht foutief was, is bij onze
ui er uren langzaam maar zeker door-
W°n°en-' j1^ IS ,nu een feR geworden.
,are ZI1 99F, dezen of genen, zij het
p c a oogenbhk nog zoo gezaghebben-
Irnnen 4'^gesproken, men zou
dat ze^t deze Excellentie,
morgen zegt een andere w,at anders.
'a ptT" Z°° ho°£e beteeke-
1 r, ,0 n 1 n deze woor
den heeft gesproken; dat het hoofd ,an
d' - otaat zelf de proclamatie dezer
emancipatie heeft uitgevaardigd.
Dat beteekent, dat het m e e n e n s
is!
In een belangrijke rede in den Belgi
schen ministerraad verklaarde Koning
Leopold gisteren, dat hij zijn eed op de
grondwet inzake handhaven van de in
tegriteit en onafhankelijkheid van het
land zal handhaven. Daartoe is een ver
sterking van het leger noodzakelijk. De
militaire politiek en de buitenlandsche
politiek, welke deze eerste bepaalt,
moeten geen oorlog voorbereiden, doch
zij moeten wel een oorlog op het eigen
grondgebied van Belg'ië voorkomen.
De wederbezetting van het Rijnland
en de schending van de verdragen van
Locarno plaatsen België strategisch bij
na terug in den internationalen toestand
van voor den wereldoorlog,
Deze aardrijkskundige toestand dwingt
België eendeugdelijk militair apparaat
te onderhouden, dat in staat is iederen
buurstaat te weerstaan, welke het Bel
gisch grondgebied zou willen gebruiken
om een anderen staat aan te vallen.
Door zich van deze taak te kwijten
werkt België op eminente wijze mede
aan het handhaven van den vrede in
West-Europa en dwingt het den eer
bied af van de landen, welke bij dezen
vrede belang hebben,.
De verplichtingen van België moeten
evenwel niet veder gaan. Iedere een
zijdige overeenkomst verzwakt de posi
tie van België; ookeen defensi e
verbond, want hoe snel de hulp van
een bondgenoot zou kunnen komen na
een aanval van een vijand, (welke blik
semsnel zou zijn) toch zou België den
eersten stoot dan reeds hebben opge
vangen en erdoor geschokt zijn.
Daarom moet België, zooals koret gele
den de minister van buitenlandsche za
ken zeide, een zuiver Belgische politiek
volgen, welke zich plaatst buiten de
conflicten van de buurstaten.
Dit beantwoordt aan het Belgische
ideaal en dit kan verwezenlijkt worden
door redelijke militaire en financieele
pogingen. Het zal België plaatsen in de
rijen van allen, die den vrede verlangen.
Degenen, die twijfelen aan deze moge
lijkheid, wijst de Koning op het fiere en
vastberaden voorbeeld van Neder
landen Zwitserland. Zij moe
ten zich herinneren welk gewicht het
angstvallig handhaven door België van
zijn statuut van neutraliteit ten gunste
van België bij zijn bondgenooten gedu
rende den geheelen oorlog en bij de re
geling na den oorlog in de schaal legde.
Koning Leopold herhaalde daarom,
dat België door zijn militair statuut den
oorlog moet voorkomen.
Het huidige statuut beantwoordt niet
meer aan de mogelijkheden van ver
weer tegen een plotselingen inval en dit
moet ten spoedigste hersteld worden.
De regeering zal het land hiermede
tegelijk geven een zuivering van zijn po
sitie ten aanzien van de gebeurtenissen
in het buitenland en een gevoel van vei-
ligheid, dat noodig is voor de algemeene
welvaart. Zij zal de belangen van België
voor alles laten gaan.
(Omtrent het nieuwe militaire ont
werp, dat in den ministerraad werd
goedgekeurd, raadplege men de rubriek
buitenland).
De verklaring van Koning Leopold
aangaande de Belgische politiek wordt
door de geheele Fransche pers van het
grootste belang geacht.
In de „Echo de Paris" vergelijkt ,,Per-
tinax" de Belgische beslissing met de
daad van Hitier op 7 Maart. „Voortaan
zal België zich dus slechts verdedigen, als
zijn gebied wordt aangevallen aldus
vervolgt hij. Het wijst dus een Rijnland
pact af. Het heeft zich van een vrijwillig
aangegane internationale verplichting
ontdaan zonder iemand te raadplegen,
eenzijdig. De gebeurtenis van gisteren
schept een nieuwe politiek
en strategie. De wijziging in de
militaire verhoudingen zal, naar wij'
vreezen, ten voordeele van Duitschland
zijn".
Volgens de „Jour" zullen de tegen
standers van Frankrijk de rede van den
Koning zonder twijfel uitleggen als, èen
loochening van de sedert 1920 gevolgde
Fransch-Belgische politiek. Dat is ech
ter niet het geval aldus het blad.
België zal zijn Oostgrenzen tegen iede
ren Duitschen aanval blijven verdedigen,
zelfs met meer energie. Onze vrienden
zullen alle krachten inspannen om het
systeem van fortificaties te vervolma
ken. Daarover kunnen wij ons verheu
gen".
Madame Tabouis schrijft in de
„Oeuvre", dat geen jurist ter wereld
de Belgische beslissing zal kunnen
goedkeuren. Niet alleen beteekent zij
een opzegging van artikel 1 van het
Locarno- en het Rijnlandpact, maar ook
van alle verplichtingen jegens den Vol
kenbond [sic! Red.] Niettemin moet
het land nog twee jaar lid van den Vol
kenbond blijven,
In de „Populaire' schrijft Lerroux,
dat de rede van den Koning zekere
vraagstukken onopgelost laat. België
wil, dat zijn „neutraliteit" in een nieuw
Locarnopact erkend wordt, maar het
wil zelf neutraal blijven bij een con
flict tusschen de garanten. Verder is
geen enkele toespeling gemaakt op het
Volkenbondspact en op de artikelen be
treffende het nemen van sanctiemaatre
gelen tegen aanvallers. Zal België
zoo vraagt het blad na de militaire
overeenkomsten met Frankrijk en 't Lo
carnopact te hebben opgezegd, ook den
Volkenbond verlaten?
Volgens de „Petit Parisien" heeft
België de gemakkelijkste positie geko
zen, met opgeving van alle Volken-
bondsidealen.
Het schijnt geen onderscheid meer te
maken tusschen vredelievende en oor
logzuchtige landen. De beslissing is niet
zonder gevaar, aldus de „Petit Pari
sien want zij zou België in een staat
van isolement kunnen brengen.
Landbouwonderwijs in Zeeland.
Gedurende den aanstaanden winter
zullen in Zeeland op de navolgende
plaatsen eerste jaars algemeene ],and-
bouwcursussen worden gegeven: Aagte-
kerke, Haamstede, Hoek, Koewacht,
Kruiningen, Kwadendamme, Ovezand,
Scherpenisse, Serooskerke (Wl), St.ave-
nisse, Stoppeldijk en Veere.
Tweede jaarscursussen worden gege
ven te St. Annaland, 's-Heerenhoek, St.
Jansteen, Kloosterzande, St. Maartens
dijk, Nieuwerkerk, Souburg, Yerseke,
IJzendijke, 't Zand, Zierikzee en Zuid-
dorpe.
Te Scharendijke zal een cursus voor
volwassenen gegeven worden in be-
drijfscontróle.
SCHAKEN.
EUWE SPEELT REMISE TEGEN FINE.
De achtkamp te Amsterdam.
De internationale schaak,achtkamp, ge
organiseerd door de Arbeiderspers werd
gisteren te Den Haag voortgezet. De re
sultaten waren: EuweFine remise; Al-
jechinVan den Bosch remise; Grünfeld
Landau en V,an ScheltingaKmoch
afgebroken, in voor de -buitenlandsche
meesters gunstige stellingen.
Euwe behaalde tegen Fine wel eenig
voordeel maar niet genoeg om d't in
winst om te zetten.
PRINSES JULIANA ONVERWACHT
TE ROTTERDAM.
Prinses Juliana heeft hedenmorgen 'n
niet officieel bezoek gebracht ,aan Rot
terdam, zulks in verband met het huwe
lijk van mr. A. de Jong met mej. Mia de
Monchy, een studievriendin van de
Prinses.
Ruim twaalf uur, tegen het einde van
den dienst in de kerk van de Doopsge
zinde gemeente aan de St, L,aurensstraat
kwam de auto van H. K. H. wier komst
geheim gehouden was, bij het gebouw
aan, alwaar de Prinses het laatste deel
van den dienst bijwoonde.
N,a den dienst begaf H. K. H. zich met
het bruidspaar en de naaste familieleden
naar de consistoriekamer.
Na een half uur ongever verliet de
Prinses de kerk. Inmiddels was haar
aanwezigheid echter bekend geworden
en een groote juichende menigte deed
h.aar uitgeleide.
Het ligt in het voornemen van de re
geering op Zaterdag 17 October e.k. in
het staatsblad ,af te kondigen een konin
klijk besluis genaamd: „Tuinbouwuit-
voerbesluit". Dit besluit, hetwelk berust
op de artikelen 8 en 11 van de landbouw-
uitvoerwet 1929, stelt eischen aan de
hoedanigheid en de verpakking van voor
uitvoer te bestemmen groenten en fruit.
Het treedt ten aanzien van druiven en
roode, witte, savoye, bloem- en spruit-
kool in werking met ingang van Maan
dag 19 October. Ten aanzien van andere
soorten van groenten en fruit treedt het
in werking op nader door de kroon te
bepalen tijdstippen.
Voorbereid wordt de aanwijzing als
controle-instelling van hel uitvoer-con-
trole-bureau voor groenten, fruit en
aardappelen, gevesLgd te 's-GravenRage.
Na de aanwijzing, die met ingang van
Maandag 19 Oc ober e.k. mag verwacht
worden, zullen druiven en bovengenoem
de koolsoorten slechts mogen worden
uitgevoerd op een door voormeld bureau
verstrekt certificaat. Dit wordt alleen
gegeven, indien de voor uitvoer bestem
de producten gezond, gaaf, zuiver, rijp
en versch zijn. Worden zij verpakt ver
zonden, dan moeten zij bovendien naar
kwaliteit gesorteerd zijn en dient op
de verpakking het gewicht of het aau-
(al stuks van de zich daarin bevinden
de producten te zijn vermeld,
DR. BIERENS DE HAAN 70 JAAR.
Onder vele blijken van belangstelling
heeft de Nederlandsche wijsgeer dr. J.
D. Bierens de Haan, gisteren zijn 70sten
verjaardag herdacht. Vele vrienden en
bekenden kwamen hem te zijnen huize
te Aardenhout, nabij Haarlem, geluk
wenschen, terwijl deze week nog de
sympathieke geleerde zoowel te Den
Haag als te Amsterdam officieel zal wor
den gehuldigd.
De minister van onderwijs, kunsten
en wetenschappen, prof. dr. R. J. Slote-
maker de Bruïne heeft den jubilaris gis
termiddag op hartelijke wijze toegespro
ken. De minister deelde mede dat het
H, M. de Koningin behaagd heeft dr.
Bierens de Haan te benoemen tot ridder
in de orde van den Nederl,andscRen
Leeuw.
In den loop van den dag kwamen nog
vele autoriteiten hun gelukwenschen
aanbieden.
GEEN UITVOER VAN GROENTEN
NAAR FRANKRIJK MEER
MOGELIJK.
Een paar dagen geleden is bekend
geworden, dat het Fransche invoercon
tingent voor groenten uit ons land over
het laatste kwartaal van het loopende
jaar 0 (nul) is, wat wil zeggen, dat er
in den loop van dit kwartaal in het ge
heel geen groenten uit ons land naar
Frankrijk verzonden zullen kunnen
worden. Dit besluit is blijkbaar tegelij
kertijd gevallen, dat van Fransche zijde
de verzekering werd gegeven, dat men
niet, in verband met de monetaire ver
schuivingen, belemmeringen aan den
invoer in den weg wenschte te leggen.
Voor onze groenten komt het op een
invoerverbod neer. In het bizonder is
dit voor het Westland van beteekenis.
De belangrijke uitvoer van schorsene
ren naar Frankrijk wordt er een zwaren
klap door toegefcfacht. Het [Centraal
bureau voor de veilingen heeft zich met
de regeering in verbinding gesteld om
een herziening van den Franschen
maatregel te krijgen.
Middelburg, 15-X-'36. Woensdag hoog
ste luchttemperatuur 13.8 °C (57 °F);
laagste 11.1 °C (52 °F). Heden 9 h: 13.6
°C; 12 h: 14.5 °C, 2.6 mm regen. Hoog
ste barometerstand te dezer stede, in het
afgeloopen etmajil: 764 mm; laagste 762
mm.
iTIoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 768.3 mm
te Lyon; laagste 734.5 mm te Isafjord.
Verwachting tot morgenavond:
Meest matige, in het Noorden tijdelijk
krachtige wind, uit W. richtingen, be
trokken tot zwaar bewolkt, later tijde
lijk opklarend, tijdelijk regen, aanvanke
lijk zachter, later kouder.
e
Zon op: 6 h 26; onder: 17 h 05. Licht
op: 17 h 35. Maan op: 6 h 39; onder: 16
h 32. N.M.: 15 October.
Hoog-
en
Laagwater
October,
te Vlissingen:
Hoogwater, Laagwater.
1.10 13.16 7.26 19.52
1.38 13.45 7.55 20.23
2.06 14.16 8.23 20.52
Laagwater te Wemeldinge:
October.
Hoogwater. Laagwater.
3.00 15.11 8.33 20.48
3.33 15.44 9.01 21.17
4.05 16.15 9.27 21.46
Westkapelle is 2S min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min, later,
(S springtij.)
Do.
Vr.
Za.
Hoog
Do.
Vr.
Za.
15
16
17 S
en
15
16
17 S
DE UITVOER VAN ONZE
LANDBOUWPRODUCTEN NAAR
BELGIë.
In verband met een bericht, dat het
Belgische ministerie van -landbouw een
tijdelijke schorsing zou overwegen van
den invoer van landbouw- en zuivelpro
ducten, wordt van de meest bevoegde
zijde aan het A.N.P. medegedeeld, dat
bij de Nederlandsche regeering omtrent
dit voornemen nog niets bekend is. Het
departement van landbouw en visscherij
heeft zich hedenochtend in verbinding
gesteld met onzen landbouw-consulent
in Brussel, doch ook daar was geener
lei bevestiging van een zoodanig plan
der Belgische regeering te verkrijgen.
DE MOSSEL-AFFAIRE.
De voorz. van het C. V. K.
ontslagen.
N,aar men zich zal herinneren heeft
het Jbestuur van het Centraal Verkoop
kantoor voor Mosselen te Bergen op
Zoom het verzoek van den directeur de
zer instelling, den heer Van der Voort,
om eervol ontslag uit zijn functie niet
toegestaan. De minister van landbouw
en visscherij heeff nu echter het be
stuursbesluit om Van der Foort te hand
haven vernietigd. De heer Tan der Voort
zal dus uit de Mossencentrale verdwij
nen.
Vlissingen
EEN SERENADE.
De muziekvereeniging „Crescendo" zal
Vrijdagavond om acht uur van het repe
titielokaal vertrekken langs Seisdam,
Kromme Weele, Vlasmarkt, Markt, L. en
Korte Delft, Dam en Molstraat naar de
Koepoortstraat om daar voor „Mercuri-
ius" een serenade te brengen aan den
beer A. Wondergem, lid der vereeniging,
die dien dag in het huwelijk treedt.
Na afloop gaat de muziek langs Mol
straat, Dam, Korte en Lange Delft,
Markt en Langeviele terug naar het re
petitielokaal.
NOG WAT TE GOED.
De politie heeft twee personen aange
houden, die nog wat op te knappen
hadden. P. J. W. moest nog zes maan
den zitten en N. K. 12 boe'e betalen
of 10 dagen hechtenis ondergaan. Zij zijn
resp. aan den officier van justitie en
den ambtenaar van het O. M. voorgeleid.
Gisteravond kwamen de besturen
der buurtcommissies met het algemeen
comité samen en werd na .ampele be
spreking besloten, dat de buurtcommis
sies 20 pet. zullen afdragen van hun in
komsten. Verschillende plannen werden
meer of minder uitvoerig besproken.
