GOESCHE COÜBANT^ü
Grand Hotel „Britannia'
REGEN
MANTELS
S. WIENER I Go.
BINNENLAND.
Soirée dansante.
ZEELAND.
NUMMER 242.
TWEE BLADEN.
DINSDAG
13 OCTOBER 1936.
EERSTE BLAD.
179c JAARGANG.
Eerst Plicht, dan Recht.
De monetaire afspraken tusschen
de Ver. Staten, Engeland en
Frankrijk.
De Werkloosheid.
WEER li Wil®,
ALLE PRIJZEN
GROOTE KEUZE
ZIE ETALAGE.
MIDDELBURG»
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dssgbted - Voor Middelburg, Goes en agent-
>cbap Viissingen f 2.30, elder» 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goe» 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, ingez. mededeeiiugen 60 ct. p. r.
By confer, voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap ,,De Middelburgscbe Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg;..
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekeni ng no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17,
Aangesloten bij bet Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederiandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetaigfagsp
regels f 2.10, elke r. 30 ct. Raterkt
„Kleine Ad verten tien", ten hoogste 6 regt.ê*,
a 75 ct. bi) vooruitbetaling Adv. s»9»'
„Brieven" of „Bevragen bureau dexer etrt,
rant" 10 ct. extra Bewijsnummers 8 cmsif.
Een goed oordeel is in een zaak
slechts te vormen, een veroordeeling
slechts uit te spreken, wanneer men al
le omstandigheden kent. Dat geldt voor
den rechter, dat geldt evenzeer voor
den gewonen burger, die aan het pu
blieke en politieke leven van zijn tijd
deelneemt, en het geldt zelfs net zoo
goed voor ons particuliere leven.
Maar al te dikwijls oordeelen wij
haastig, veroordeelen onrechtvaardig,
omdat" wij aan de oppervlakte slechts
zien en niet weten welke drijfveren er
dieper schuilen.
Er is echter een opvatting, waartegen
in dit verband gewaarschuwd moet wor
den Het is die, welke haar kortste en
wellicht pakkendste uitdrukking vindt
in het veel-aangehaalde woord van
Mme De Stael: „Tout savoir c'est tout
pardonner", hetgeen wil zeggen: alles
te weten is alles vergeven.
Natuurlijk: daar is wel iets van aan.
Maar een uitspraak als deze moet den
toets der zwaarste kritiek kunnen door
staan, En dat kan zij bepaald niet
Dan kan het ten hoogste worden: tout
savoir c'est tout comprendre, citewel:
alles te weten is alles b e g r ij p e n.
Maar daaruit volgt niet, kan niet en mag
nimmer volgen, dat alles begrijpen
alles vergeven zou inhouden.
Want daarmee zou onze heele en elke
andere denkbare rechtvaardige of op
recht steunende maatschappij ontwricht
zijn: het zou het einde van alle oordeels
vorming (behalve dan der gunstige oor
deelen!) wezen.
De consequentie van Mme De Staels
stelling' is: het einde van recht en on
recht. Dan wordt plicht en plichtsver
zaking, eerlijkheid en oneerlijkheid het
zelfde, Het zou de geestelijke, zedelijke
dood van onze cultuur, van ons heele
wezen zijn!
Het tout savoir c'est tout pardonner,
stamt uit een tijd toen men de rede een
te hooge plaats in ons denken gaf, zul
len sommigen zeggen. Dit is niet juist,
want dat kan niet.
Maar wat wel kan, is: dat de rede
ten troon gezet werd over een rijk, waar
zij niet uitsluitend heerscht, noch ooit
zal of kan heerschen.
Wat is evenwel de practijk der voor
gaande theorie?
Deze: dat men er voorzeker naar
moet streven indien zich een geval, -een
zaak, aan onzen tot oordeelen en ver
oordeelen geneigden geest voordoet,
daaromtrent zooveel mogelijk alles te
weten te komen, maardat een logi
sche verklaring van het tot stand komen
eener misdaad daarmede deze m i s-
d a a d niet tot een g o e d e, of 2elfs
maar een zedelijk indifferente, zaak te
rugbrengt.
Dit nu is een streven, hetwelk men te
genwoordig zoo hier en daar wel eens
opmerkt. Het is onzes bedunkens een
gevolg van den materialistischen tijd
waarin wij een kwart-eeuw geleefd heb
ben en die thans gelukkig kentert.
Wij moeten terug of vooruit, al naar
men 't wil naar de erkenning dat al
tijd en overal op de eerste plaats staan
de geestelijke en z e d e 1 ij k e
waarden: dat menschenliefde bo
ven voordeel, dat plichtsbetrachting bo
ven salaris, dat eerlijkheid, betrouw
baarheid, riddeilijkheid, werklust, ijver,
trouw, en welke vele mannelijke en
maatschappelijke deugden er ook meer
zijn, verre uitgaan boven de „rechten"
van den man op loon of wat dan ook.
Al blijven waarlijke rechten daarom.
inderdaad rechten. Die dan en al
dus echter te eerder tot volledige gel
ding gebracht zullen kunnen worden.
In dit verband trof ons dezer dagen
fen opstel over „Plicht en Eerlijkheid"
in „Het Nederiandsche Volk". Wij lezen
daar o.a.: „Er gaat bijna geen dag voor
bij of de krant brengt een bericht van
verduistering. Soms zijn het kleine be
dragen, maar ook heel vaak groote, wel
eens van een dikke ton. Lieden met be
hoorlijke salarissen, maar zeer onbe
hoorlijke opvattingen over het mijn en
oijn, maken goede sier van gemeen
schapsgelden, of van het bezit van de
onderneming, welker belangen zij heb
ben toegezegd te zullen behartigen. Ver
trouwensmannen met klinkende namen
ZfZS t re?ut^tie' blijken achteraf
nog minder te zijn dan ordinaire straat
rovers, want die doen zich niet anders
voor dan ze zijn.
Als dan zoon eervergeten ambtenaar
of employé voor de rechtbank ter ver
antwoording wordt geroepen, dan is
vaak een der argumenten van den ver
dediger, dat de controle op de hande
lingen van den verdachte zeer veel te
wenschen heeft gelaten en de man fei
telijk het slachtoffer is geworden van 't
feit, dat men hem niet nauwkeurig ge
noeg op de vingers heeft gekeken! Fei
telijk is de dial een beklagenswaardig
slachtoffer, hij is de dupe van het gebrek
aan toezicht, waardoor hij er zoo gemak
kelijk toe kwam om zich het geld van
anderen toe te eigenen. Ik heb zelfs eens
gelezen, dat de verdediger van een man,
die een halve ton had achterover ge
drukt, de stelling poneerde, dat niet de
dief, maar de controleerende instanties
voor de verduistering aansprakelijk
moesten worden gesteld!.Het is geen
verschooning vcor een dief te zeggen,
dat hij onvoldoende werd gecontroleerd
en dus de gelegenheid kreeg om te ste
len.... Wanneer iemand steelt omdat
hij honger heeft, dan is dat een verzach
tende omstandigheid, maar voor iemand
met een goede positie en een behoorlijk
inkomen kunnen moeilijk verzachtende
omstandigheden gelden. Grootdoen, ver
der willen springen dan de financieele
stok reikt, zucht naar weelde en uil
spattingen, dat zijn voornamelijk de glij
banen waarlangs de zwakkelingen naar
hun verderf suizen. Eenmaal op het hel
lend vlak kan men niet terug
Er is een ontstellend tekort aan
plichtsgevoel,"
„Maar als plichtsgetrouw voelend
man, vraag ik, waar moet het met ons
heen, als slechts dan plicht kan worden
verwacht, als men echter naast ieder,
die dicht bij het vuur, oftewel de kleme
of groote kas zit, een of twee contro
leurs moet plaatsen? Het is een vraag,
waarover ik dikwijls pieker.
Maar zooals ik reeds zei, ik ben maar
een eenvoudig', ouderwetsch man, die er
misschien voor dezen tijd eigenaardige,
opvattingen op na houdt over plicht en
eerlijkheid."
Deze zich een „eenvoudig ouder
wetsch man" noemende auteur heeft
schoon gelijk.
Indien wij er niet in slagen in Neder
land een sterk nieuw plichtsgevoel wak
ker te schudden of op te bouwen, zoo
dat op den duur de plicht tegenover de
gemeenschap en tegenover onszelve
eerst, onze rechten pas daarna
komen.... dan ziet de toekomst er
donker uit. Maar wij wanhopen daaraan
niet.
Een technische regeling ontwor
pen, zonder dat echter van een
stabilisatie sprake is.
Bij de devaluatie van den Franschen
franc werd naar men zich z,al herinneren
op 25 September een Fransch-Britsch-
Amerikaansche verklaring gepubliceerd,
waarin deze drie mogendheden van sa
menwerking op monetair gebied spraken.
N,a deze verklaring zijn tusschen de mo
netaire autoriteiten dezer landen be
sprekingen gevoerd teneinde nader de
technische voorwaarden hunner samen
werking vast te stellen. Deze besprekin
gen hebben thans geleid tot regelingen,
waarbij de verhoudingen tusschen de
wisselkoersen van Parijs, Londen en
New York worden verzekerd.
Volgens de verklaringen die gistera
vond door de betrokken regeeringen ge
lijktijdig zijn gepubliceerd, geven de drie
landen elkaar wederkeerige faciliteiten
om goud te koopen. Deze regeling is niet
meer dan een wederzijdsche afspraak
voor de vrije uitwisseling van goud tus
schen de stabilisatiefondsen der drie
landen. Vaste verhoudingen voor de
drie deviezen worden niet vastgesteld.
De secretaris van de Amerikaansche
schatkist, Morgenthau verklaarde dat de
voornaamste uitwerking van nee. accoord
zal zijn, dat aan onverantwoordelijke
speculanten de macht wordt ontnomen
om handel te drijven in goud, en deze
macht in handen der regeeringen wordt
gelegd. Goudtransacties door particulie
re personen zullen niet toegestaan zijn.
Andere landen zullen, indien zij tot het
acoord, dat heden van kracht wordt wil
len toetreden, welkom zijn.
Wend. uw gelaat altijd naar de zon
toe, dan zullen de schaduwen achter S
u vallen.
Het schijnt iets beter te worden.
De directeur van den rijksdienst dei-
werkloosheidsverzekering en arbeidsbe
middeling deelt mede, dat in de week
21 t/m 26 September het aantal leden
van ingevolge het werkloosheidsbesluit
1917 gesubs dieerde vereenigingen be
droeg: 531,200. Hieronder zijn begrepen
74000 landarbeiders, te wier aanzien in
de maanden Mei tot en mei November
geen gegevens aangaande de werkloos
heid ontvangen worden.
Van de 457,200 verzekerden, niet be-
hoorende tot de landarbe ders, waren
geheel werkloos: 28,8 pet.; vorige ver-
slagweek (7 t/m 12 September) 28,7 pel.;
in de overeenkomstige verslagweek van
1935 27,9 pet.; in de overeenkomstige
verslagweek van 1934 23,7 pet.
Wat de geheel werkloozen betreft
landarbeiders buiten beschouwing gela
ten). kan worden medegedeeld, dat de
werkloosheidspercentages waren:
in den winter 1933/'34 26,6, in den zo
mer 1934 23,8.
in den winter 1934/'35 29,3, in den zo
mer 1935 27,5;
in den winter 1935/'36 31,9, in den zo
mer 1936 29,2,
Het percentage in de tweede week
van Sep'ember was in vergelijking tot
het gemiddelde in den met die week e:n-
digende zomer: in 1934 0.1 net. 1a4er: in
1935 0,4 pet. hooger; in 1936 0,4 pet. la
ger.
Deze vergelijking heeft dus voor 1936
een gunstiger resultaat dan in de vorige
'wee jaren. Dat het verloop gedurende
de laatste twee maanden niet ongunstig
was, blijkt ook daaruit dat in 1936 se
dert de tweede helft van Juli het werk
loosheidspercentage afnam met 0,7 pet-,
terwijl er in de overeenkomstige perio
de van 1935 een toeneming was van 0.7
pet.
BRANDSTOFFENBIJSLAG.
Zal dezen winter weer worden
uitgekeerd aan ondersteunde en
bij een werkverschaffing ge
plaatste werkloozen.
De minister van sociale zaken heeft 'n
brief gericht tot de gemeentebesturen
waarin hij mededeelt, dat in het tijdvak
van 1 November tot en met 3 April '37,
evenals den vorigen winter is geschied,
aan ondersteunde en bij een werkver
schaffing geplaatste werkloozen een
brandstoffentoeslag van ten hoogste f 1
per week mag worden verstrekt. Voor
dezen bijslag komen in aanmerking ge
huwde en ongehuwde kostwinners en
voorts zij, die den steun voor alleenwo-
nenden ontvangen. Aan hen, die bij an
deren inwonen, mag geen brandstoffen-
bijslag worden verstrekt.
De toekenning van Brandstoffenbijslag
aan ondersteunden mag in zooverre tot
gevolg hebben dat de maximum-uitkie-
rihgen van de bekende schalen over
schreden worden, dat bij geheele werk
loosheid de som van steunbedrag en
brandstoffenbijslag en bij gedeeltelijke
werkloosheid de som van het loon van
den ondersteunde, het steunbedrag en
den brandstoffenbijslag, ten hoogste be
draagt 95 pet. van het loon, dat de be
trokken arbeider ten tijde van de onder
steuning in het vrije bedrijf zou kunnen
verdienen, indien hij niet werkloos was.
Zij, die geen volle wèek bij de werk-
verschamng zijn geplaatst, dan wel pe
riodiek zijn tewerkgesteld, kunnen den
bijslag slechts ontvangen voor de dagen
of weken, gedurende welke zij bij de
werkverschaffing arbeiden, bij bijv. 4 da
gen plaatsing dus maximaal 4/6 van een
gulden.
Ook dezen winter mag, indien büv.
door verstrekking van cokes van de ge
meente-gasfabriek of door aankoop van
brandstoffenbijslag, hetzij dat deze in
geld dan wel in natura wordt verstrekt,
niet meer worden toegekend dan voor
een arbeidersgezin noodzakelijk geacht
moet worden. Indien bijv. cokes wordt
verstrekt tegen 50 ets. per hl en een hoe
veelheid van anderhalve hl per gezin
voldoende geacht kan worden, dan mag
niet meer dan anderhalve hl beschikbaar
worden gesteld. Het verschil tusschen
de waarde van laatstgenoemde hoeveel
heid, 75 ets., en den maximum-bijslag
van f 1 dus 25 cents, mag dan niet bo
vendien uitgekeerd wordhn, ook al zou
bij uitbetaling van dat verschil het bo-
VLISSINGEN.
Zaterdag 17 October a. s. ter
gelegenheid van het bezoek van
Hr, Ms. „de Ruyter".
Avondtoilet verplicht.
Aanvang 20.30 uur.
Plaatsbespreking van af heden.
Telefoon 80 en 194.
Middelburg, 15-X-'36. Maandag hoog
ste luchttemperatuur 13 °C (55 °F);
laagste 10.6 °C (51 °F). Heden 9 h; 12.2
°C; 12 h; 13.8 °C. 4 mm regen. Hoogste
barometerstand te dezer stede, in het
afgeloopen etmaal: 767 mm; laagste 763
mm.
Hoogste barometerstand in het Euio-
peesche waarnemingsgebied: 7,04 mm te
Valenti; laagste 738.4 mm te Haparanda.
Verwachting tot morgenavond:
Matige, tijdelijk afnemende N.W. tot
W, wind, nevelig ot zwaar bewolkt, aan
vankelijk nog kans op regenbuien, kou
der.
Zon op: 6 h 22; onder: 17 h 09. Licht
(Ingez. Med.) op: 17 h 39. Maan op: 4 h 23; onder:
S 15 h 58. N.M.: 15 October.
vengenoemde percentage niet over
schreden worden ij
In de kosten van verstrekking van den
brandstoffenbijslag agn werEioozen, d'e
in de steunregeling zijn opgenomen of
bij een gesubsidieerde werkverschaffing
zijn geplaatst, zal uit het Werkloosheids-
subsid'efonds eenzelfde bijdrage w.orden
toegekend als in de overige kosten van
steunverleening of in de ioonen der
werkverschaffing wordt verleend.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen:
October.
Hoogwater. Laagwater.
PROV. COMITé VOOR
WERKLOOZENZORG.
Onder leiding van ds. M. Bons te Co-
lijnsplaat vergaderde gister te Goes het
Prov. Comité van de Centrale voor
Werkloozenzorg, opgericht door den
Raad van Kerken. Deze vergadering was
vooral belegd in verband met het kamp
te Chaam waarvoor de deelname uit
Zeeland nog steeds te gering is. Voor dit
kamp mogen voor elke periode van acht
weken door Zeeland plm. 25 jeugdige
werkloozen van 17 tot 25 jaar gezonden
worden maar voor de nu bijna afgeloo
pen periode is dit aantal lang niet ge
haald, terwijl cok de aanmelding voor
de vierde periode die op 26 Oct. a.s. be
gint, de aanmelding uit Zeeland niet
groot is. Wel bestaat er grond voor de
verwachting dat er voor het vijfde kamp
als de werkloosheid voor de landarbei
ders groot zal zijn, meer animo zal zijn,
maar ook nu konden er zich meer heb
ben aangemeld.
De vraag werd daarom besproken wat
gedaan kan worden om den tegenzin die
er blijkbaar bij vele Zeeuwen tegen een
kamp bestaat weg te nemen. Het is toch
van groot belang dat de jeugdige werk
loozen eens een paar maanden onder
goede leiding nuttig werk verrichten.
De volgende maatregelen werden in
overweging gegeven:
le. Een film te laten vervaardigen
v,an het kamp en het kampleven en de
ze in de Zeeuwsche gemeenten te laten
vertoonen;
2e. Een of meer excursies naar het
kamp laten ondernemen, zoodat men het
kamp van nabij kan zien;
3e. Persoonlijk gaan spreken met de
jongelui die voor uitzending "in aanmer
king komen en met hun ouders;
4e. Een prettig uitgevoerd foldertje
samenstellen en verspreiden omtrent het
kampleven.
In verband met het kampwerk en met
het overige werk van het comité zal ge
tracht worden dezen winter op ver
scheidene plaatsen vergaderingen te or-
ganiseeren teneinde aan dien arbeid
meerdere bekendheid te geven.
Juist omdat de werkloosheid voor ve
len zoo lang duurt en ondanks het feit
dat de belangstelling bij vele werkloozen
voor het ontwikkelingswerk vermindert
is voortzetting van dat werk zoo noodig.
Zoo mogelijk zullen er nieuwe plaatse
lijke comité's worden opg'ericht. De se
cretaris deed ook enkele mededeelingen
over het onderwijs dat aan werkloozen
dezen winter kan worden gegeven door
middel van het zgn. Dalton-systeem te
Amsterdam. Een cursus kan worden be
gonnen als er 12 deelnemers zijn. Door
deze methode is het mogelijk tegelijker
tijd aan een zeker aantal werkloozen on
derwijs te laten geven in verschillende
'vakken, wat in de practijk noodzakelijk
is gebleken.
Waar noodig zal ook eenige leiding
worden gegeven bij de ontspanning.
In een volgende vergadering in No
vember zal wederom den stand van
het werk worden overzien.
Di.
13
0.08 12.16
6.21 18.49
Wo.
14
0.42 12.47
6.55 19.22
Do.
15
1.10 13.16
7.26 19.52
Hoog-
en
Laagwater te
Wemeldinge:
October.
Hoogwater.
Laagwater.
Di.
13
1.48 14.04
7.33 19.47
Wo.
14
2.26 14.38
8.06 20.19
Do.
15
3.00 15.11
8.33 20.48
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later-
(S springtij.)
MIDDELBURG.
(Ingez. Med.)
RIJKSCOMMISSIE VOOR
WERKVERSCHAFFING.
De rijkscommissie van advies voor
werkverschaffing in deze provincie, wel
ke een dezer dagen haar arbeid heeft
aangevangen, is als volgt samengesteld:
voorzitter: mr. P. Dieleman, lid van Ged.
Staten; leden: mr. J. H. M. Stieger, lid
van Ged. Staten, ir. J. J. van Leeuwen,
hoofdingenieur van den provincialen wa
terstaat, ir. J. P. Walland, hoofdinge
nieur-directeur van den rijkswaterstaa,
ir. A. J. Markvoort, rijksinspecteur voor
de werkverschaffing in de provincie
Zeeland, J. van Tuinen, hoofd van de le
afdeeling ter provinciale griffie, J. F.
Magendans, hoofd van de 2e afdeeling
ter provinciale griffie; secretaris: mr. J.
M. Pilaar, commies ter provinciale grif
fie.
WIJZIGING BEGROOTING 1936.
B. en W. deelen den Raad mede, dat
op 11 Septemeber nogmaals een bespre
king over de begrooting 1936 met Ged.
Sf,aten heeft plaats gehad. De meeste
nog bestaande verschilpunten konden
worden opgelost, doch op een tweetal
punten bleek alsnog wijziging geboden,
wil de goedkeuring van Ged. Staten
worden verkregen. Het betreft de posten
Sporterrein en Reinigingsdienst.
Ged. Staten hebben ten aanzien van
het Sportterrein medegeedeeld niei ver
der op een totaal-bezuiniging tot f 1000
te zullen aandringen, nu hun gebleken
is,, dat reeds sterk bezu:nigd is en toe
gezegd werd, dat de kosten voor 1937
nog lager zouden worden geraamd. Niet
temin werd het verlangen uitgesproken
de ramingen voor 1936 in overeenstem
ming te brengen met de thans bekende
gegevens omtrent de vermoedelijke uit
komsten van dit jaar. Na overleg met
den penningmeester van de Commissie
van Beheer stellen B. en W. voor den
