c
m
O
a
BINNENLAND.
Het Nederlandsche lucht
verkeer in het Verre Oosten.
ZEELAND.
WEER IN WINfL
s
a.
TO
TO
TO
NUMMER 241.
TWEE BLADEN.
MAANDAG
12 OCTOBER 1936.
EERSTE BLAD.
179e JAARGANG.
De reis om de wereld van
een Amerikaansche jour
nalist stelt de K.N.I.L.M.
in staat voor 't eerst een
vlucht naar Manilla te
maken. Belangrijke pers
pectieven.
Een noodkreet^van
„Volksonderwijs".
MIDDELBURG.
VLISSINGEN.
ZUID-BEVELAND.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W.D.
N N
to to
x" SL
O O rj
W
£3 D <5*
oo. rt>
p
m If-
^>.►0
to r" 1
N
O
O
70
(b
(D
Q.
B)
O
I*
5'
a
3
o a.
o
PT 3
3. (5
TO
?r
•^o*
- pr
pr
5 3
C-
pr
pr
r-t-
g
o
3
BO, TO
TO 3
8«
^TO
3* 5'
SLfL
o ro
o St
1 3 K5
O-
p a.
3
3
p 3
3
BO,
TO TO
;provmciaW
MIDDELBURQ5CHE COURANT
Dagblad Voor (Middelburg, Goes en agent'
c hap Vlitsingen 2.30, elders 2.S0 per
Swartaa! Wesk-sfconn. in Middelburg en
Qoes 18 ct. p. w. Ad ver tent ion 30 ct. per
regel, ïagez. mededelingen 60 ct. p. r.
S'y contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
GOESCHE COUDANTM
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
««wmrxUK.-.-
Familieberichten en dankbetuigingen 1~- t
regels 2.10, elke r. es. 30 ct. Rnbri
„Klsins Advsrtsntiïn", ten hoogste 6 r»g-«!s,
1 75 ct. bi) vooruitbetaling Adv. w<
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer e#'?-
rant" 10 ct. extra Bewiisnommers 5 cent,
Drie Amerikaansche journalisten, de
heeren Ekins en Kieran en hun vrouwe
lijke collega *miss Kilgallen trachten in
concurrentie met elkaar een reis om de
wereld te maken in den kortst mogelij
ken tijd en zooveel mogelijk met de be
staande vervoermiddelen.
Op 1 October stapte het drietal aan
boord van het luchtschip „Hindenburg
voor de vlucht van Lakehurst naar
Frankfurt. Onderweg stelde Ekins zich
in verbinding met de K.L.M. teneinde
een plaatsje in het op 3 October naar
Indië vertrekkende vliegtuig „Kwak" te
bemachtigen. Na veel moeite lukte het
hem dat 't laatste plaatsje voor zijn
tocht naar Indië gereserveerd werd. De
andere twee journalisten probeerden
eveneens, toen zij hoorden dat Ekins
een plaats in de „Kwak" bemachtigd
had, met dit toestel verder te reizen,
maar het Indië-vliegtuig was volge
boekt. "%jjg
Tengevolge van storm had de „Hin
denburg" vertraging Zoodat Ekins niet
op tijd in Europa kwam om de „Kwak",
die op hem natuurlijk niet wachtte te
halen. Geen nood, radio-telegrafisch
charterde hij bij de K.L.M. een extra
vliegtuig', dat de „Kwak" achterna zou
vliegen. De Douglas „Flamigo" stond bij
aankomst van het luchtschip te Frank
furt gereed en Ekins stapte vlug in. Te
Athene reeds had de „Flamingo" de
„Kwak" ingehaald waarna Ekins in
laatstgenoemd toestel overstapte dat
Vrijdagmiddag te Batavia aankwam.
Miss Kilgallen en Kieran waren langs
verschillende wegen naar Brindisi ge
reisd, waar zij aan boord gingen van een
vliegboot der (Engelsche) Imperial Air
ways dat hen naar Singapore zou bren
gen. De bedoeling van de Amerikanen
was om de Amerikaansche Clipper-
vliegboot te halen die op 16 October
van Manilla op de Philippijnen naar
San Francisco vliegt, Ekins nu heeft
door zijn snelle vlucht met de K.L.M.
en door het charteren van een speciaal
vliegtuig van de K.N.I.L.M. dat hem
Vrijdag nog naar Balik-Papan en Zater
dag reeds naar Manilla bracht de gele
genheid met de op 12 Oct, vertrekkende
Amerikaansche vliegboot naar de Ver.
Staten over te steken. Evenwel is het
vertrek door een taifoen tot morgen uit
gesteld. Hij heeft dus een flinken voor
sprong op zijn collega's want terwijl
Ekins Zaterdag reeds in Manilla stond,
bevonden miss Kilgaller en Kieran zich
nog in Britsch Indië.
Volmondig heeft Ekins in verschillende
interviews toegegeven, dat hij zijn voor
sprong uitsluitend dankt aan de be
trouwbaarheid, stiptheid, goede organi
satie en kundigheid van de Nederland
sche luchtvaart
Vol lof was Ekins over de service van
gezagvoerder Hondong en de overige
emanning der K.L.M.. Aanvankelijk
van p an zijnde van Penang over te ste
ken naar Hongkong, gaf hij dit plan op
advies van de Knilm op en besloot hij
door te vliegen naar Batavia, waar een
Douglas machine van de Knilm voor
hem was gereserveerd, om hem naar
Manilla tc brengen. r
Eerste KNILM-vlucht
naar Manilla.
De directie van de Knilm, die een
open oog heeft voor de mogelijkheden
van het luchtverkeer in het Verre Oos
ten, had reeds geruimen tijd het oog la
ten vallen op de verbinding met Manil
la waarin zij tal van toekomstmogelijk
heden zag. Een proefvlucht naar de Phi
lippijnen om de mogelijkheden daar
voor het luchtverkeer te verkennen
stond reeds geruimen tijd op het pro
gram. Door de plotselinge opdracht
van den Amerikaan kreeg de Knilm
thans de gelegenheid een dergelijke
vlucht te maken zonder dat dit haar
budget bezwaarde, doch de kosten in
tegendeel gedekt konden worden.
Vrijdagochtend 9 October, kort voor
tien uur arriveerde de „Kwak" uit Ne
derland te Batavia. Een half uur later,
vertrok een Douglas machine van de
Knilm reeds weer van het vliegveld be
stuurd door den piloot Van Breemen
met als overige leden der bemanning
den mecanicien De Lorme, en den ra
diotelegrafist Van Ende, terwijl zich,
verder behalve de heer Ekins aan boord
bevonden de vertegenwoordiger van de
Knilm in Nederlandsch-Indië, H. Nieu-
wenhuis en de chef van den technischen
dienst P. de Bree; ook een groote hoe
veelheid post werd vervoerd. Via Soe-
rabaia ging het naar Bandjirmassin op
Borneo, een afstand van twee uur vlie
gen, en toen nog anderhalf uur verder
naar Balikpapan, waar de nacht van
Vrijdag op Zaterdag werd doorgebracht.
Zaterdagmorgen werd de reis niet eens
zoo bijzonder vroeg voortgezet en na
een korte tusschenlanding te Zamboan-
ga op de Zuidelijke Philippijnen arri
veerde de Douglas te 17.45 uur pl. tijd
op het vliegveld van Manilla. Hiermede
was de eerste passagiersvlucht van Ne-
derlandsch-Indië, met name van Bata
via en Soerabaia, naar de hoofdstad der
Philippijnen volbracht.
In een onderhoud, dat het A.N.P. met
den directeur van de Knilm, jhr. H. K.
B. Rendorp mocht hebben, heeft deze
uiteengezet, van hoe groote beteekenis
deze vlucht voor de verdere ontwikke
ling van de Nederlandsche luchtvaart
in het Verre Oosten en voor het lucht
verkeer in het algemeen is. Reeds ge
ruimen tijd geleden zag men de betee
kenis in van een luchtverbinding tus-
schen de Philippijnen en Nederlandsch-
Indië.
Deze verbinding is echter in den
laatsten tijd van nieuwe actueele be
teekenis geworden, toen de Amerika
nen met hun postvluchten over den Stil
len Oceaan zoodanige resultaten hadden
bereikt, dat zij besloten met ingang van
deze maand ook passagiers te gaan ver
voeren van San Francisco naar Manil
la. De opening van dezen nieuwen
vliegdienst met de reeds bekend ge
worden Clipper-vliegbooten geeft een
luchtverbinding van Manilla naar Java
een geheel nieuw aspect. Want niet al
leen dat de Amerikaansche reizigers
daardoor de mogelijkheid krijgen in
zeer korten tijd behalve de Philippijnen
ook Nederlandsch-Indië te bereiken, zij
zouden dan ook in zeer korten tijd de
Straits-Settlements, Zuid China en
Britsch-Indië kunnen bereiken.
Reeds twee jaar geleden heeft de Ne
derlandsche regeering te Washington
vergunning gevraagd voor het openen
van een dienst door de Knilm op Ma
nilla. Diplomatieke formaliteiten ver
tragen de afwikkeling van deze aanvra
ge nog. Indien de vergunning af komt
zal de Knilm ten spoedigste overgaan
tot het openen van een wekelijkschen
dienst op Manilla, aansluitende op de
aankomst van de Clippers en tevens
aansluiting gevende op den dienst Ba-
tavia-Amsterdam der K.L.M., die onge
twijfeld profijt van deze verbinding zou
trekken.
Zoodra deze mogelijkheid werkelijk
heid is geworden, wordt de oude
kwestie weer actueel, die betrekking
heeft op de verbinding door de lucht
van Nederlandsch-Indië met Australië.
Nog steeds heeft de Nederlandsch-Indi-
sche regeering de vurig verbeide toe
stemming van het Australische gouver
nement niet verkregen doch jhr. Ren
dorp was van meening, dat de aspecten
gunstiger waren dan tevoren.
Het hoofdbestuur van „Volksonder
wijs" heeft het volgende schrijven aan
de regeering toegezonden:
(n.s.j „Volksonderwijs" wist, hoe het
onderwijs -in 't bijzonder ons lager-
en voorbereidend onderwijs in zijn
bestaan en zijn ontwikkeling grote scha
de lijdt door de vele maatregelen, die
ter wille van de bezuiniging door de Re
gering in de laatste jaren zijn genomen.
Wij wisten dat, en hebben met alle in
spanning en ten koste van onze finan
ciën in volle toewijding gepoogd, de toe
passing van deze maatregelen, zoveel
dit mogelijk en in onze macht was, te
verzachten.
Het jongste uitgebrachte Verslag van
de Staat van het Onderwijs in het Ko
ninkrijk der Nederlanden heeft van of
ficiële zijde dit weten een ontstellende
bevestiging doen ondergaan.
Uit zo goed als alle inspecties klinkt
Elkander kennen en achten is: el
kander liefhebben.
de roep om verbetering van schooltoe-
standen in net belang van de toestand
van ons onderwijs, dat is de toekomst
van meer dan een millioen kinderen,
die nu onder steeds moeilijker worden
de omstandigheden moeten worden on
derwezen en opgevoed.
Het aantal leerlingen onder leiding
van één onderwijzer is steeds groter ge
worden en heeft in dorpen als in steden
een hoogtepunt bereikt, waarop het ge
ven, als het ontvangen van aan rede
lijke eisen voldoend onderwijs op dui
zenden scholen zo goed als niet meer
mogelijk wordt.
Dit klemt te meer, nu de gevolgen van
de crisis, die ons volk en ons land door
maakt, zich maar al te veel openbaart
in een ongekende toeneming van school
verzuim, dit mede in verband met de
ontstane armoede in duizenden gezin
nen.
Schoolvoeding en schoolkleding van
gemeentewege of van particuliere zijde
in de bestaande omstandigheden te
méér nodig wordt bijna niet meer
verstrekt. Op de budgetten van de ge
meenten worden voorgenomen uitgaven
daarvoor geschrapt. De lichjamelijke
toestand veroorzaakt een steeds groter
wordend aantal ziektegevallen. Tekort
aan lichamelijke verzorging der leerlin
gen is oorzaak van de algemene klacht
der bij het onderwijs werkzame leer
krachten deze zelf in hun materiële
toestand door voortdurende salaris-ver-
lagingen een steeds moeilijker bestaan
lijdend over het steeds verminderend
vermogen der leerlingen tot het opne
men der leerstof en het onrustbarend
achteruitgaan der mentaliteit van onze
jeugdige schoolbevolking.
Sociale misstanden zijn oorzaak zo
wordt gerapporteerd dat honderden
kinderen, van welke velen nog slechts
elf jaar oud zijn, landarbeid verrichten,
terwijl duizenden volwassen arbeiders
werkloos zijn.
De nijpende zorgen van de huismoe
ders worden nog vergroot, nu ze hun
kleinen niet of op pas oudere leeftijd
aan enig bewaarschool- of voorberei
dend onderwijs kunnen doen deelnemen,
waar dit onderwijs door tal van ge
meentebesturen niet meer kan worden
gegeven, dan wel gesteund.
Het mag, het kan in ons vaderland,
om de wille van de kinderen van heden,
die in de toekomst de mannen en vrou
wen hebben te zijn, die in weer betere
tijden ons volk zullen samenstellen, zo
niet langer voortgaan.
Ons Hoofdbestuur wendt zich met al
de aandrang, waarover het met zijn
meer dan 600 afdeelingen, over het ge
hele land verspreid, beschikt, tot Uwen
raad, om het van U te vragen, aan deze
toestand een einde te maken.
Zijn tot nu toe onvervuld gebleven
wensen en verlangens heeft het in on
derscheiden adressen aan de Regering
kenbaar gemaakt. De vervulling er van
zal aan de klachten, door de Rijksin
spectie in het verslag over de Staat van
Onderwijs in 1936 geuit, op de z.i. juiste
wijze, kunnen tegemoetkomen.
Ons Hoofdbestuur vraagt die vervul
ling van U op zo kort mogelijke termijn
in naam van onze vereniging, ter wille
van de kinderen, die thans op de
schoolbanken van het openbaar en het
bijzonder onderwijs in ons land hun
plaats hebben.
OUD-BURGEMEESTER STULEMEYER
OVERLEDEN.
In het St. Franciscus gasthuis te Rot
terdam is Zaterdag op 69-jarigen leeftijd
overleden de heer H Stulemeyerf oud-
burgemeester van Schiedam en oud-wet
houder van Rotterdam.)
De heer Stulemeyer was oorspronke
lijk voor het onderwijs opgeleid, doch
ging spoedig in den handel. In 1906 ves
tigde hij zich te Rotterdam, waar hij in
betrekking kwam bij de Rotterdamsche
huidenclub. In 1909 werd hij voor de
r.k. fractie lid van den Rotterdamschen
gemeenteraad. In 1911 werd hij benoemd
tot wethouder, welke functie hij tot 1919
bekleedde. In 1918 werd de heer Stule
meyer benoemd tot lid van de Tweede
Kamer, hetgeen hij gebleven is tot 1925.
In 1924 werd hij benoemd tot burge
meester van Bergen op Zoom, welke
standplaats hij in 1929 verwisselde voor
Schiedam. In 1935 is de heer Stulemeyer
als burgemeester van deze gemeente af
getreden.
De heer Stulemeyer was reeds langen
tijd ziek geweest.
DE GEDUPEERDE MOSSEL
HANDELAREN VERGADEREN TE
BERGEN OP ZOOM.
Zaterdagmiddag vergaderden in ho
tel „de Schelde" te Bergen op Zoom de
gedupeerde mosselhandelaren. De ver
gadering was uitgeschreven door de
heeren mr. Hertog en Dirven te Ber
gen op Zoom en stond onder leiding
van mr, Hartog. Z;; werd bijgewoond
door 't lid der Tweede Kamer, den hr.
Drop. Het doel der vergadering werd
uiteengezet door mr. Dirven, die in
korte trekken weergaf hoe door de com
binatievorming, welke onder het oude
bestuur van het C. V. K. is tot stand
gekomen, verschillende handelaren zijn
uitgesloten. De vraag is nu, hoe wij
deze gedupeerden daar weer in opge
nomen krijgen. Vooralsnog ligt het voor
de hand dat de minister het combinalie-
s'elsel niet heeft losgelaten maar dit
wil behouden. Vrijheid v,an handel zal
nog niet zijn te verkrijgen, en daarom
moeten we middelen beramen hoe deze
menschen ingeschakeld te krijgen. De
heer Drop zette verschillende dingen
uiteen, waarover een breede bespreking
werd gevoerd.
Verschillende aanwezigen wilden een
vrijen handel doch er werd betoogd dat
dit zeer moeilijk te krijgen zal zijn, om-
d,at er verschillende bezwaren aan vast
zitten. Als gevolg van deze discussie
werd besloten een commissie te vormen
welke pogingen bij het Centraal Ver
koopkantoor zal aanwenden om de ge
dupeerde menschen in de combinatie
opgenomen te krijgen.
Voorzitter van deze commissie is mr.
A. J. Dirven, leden de heeren C. Lin-
denberg en J. Bom Lzn. te Yerseke; A.
Jumelet te Bruinisse en B. W. Baai te
Tholen,
De commissie zal met den grootsten
spoed probeeren deze zaak in het rei
ne te brengen.
HET KANAAL DOOR
ZUID-BEVELAND JUBILEERT.
Op 12 October 1866 werd het kanaal
door Zuid-Beveland voor de scheepvaart
opengesteld. Het is dus heden 70 jaar
geleden, dat de nieuwe vaarweg in ge
bruik werd genomen.
In de jaren vóór 1914 was het het
drukst, bevaren kan,aal van Europa. On
geveer 70,000 schepen passeerden toen
per jaar.
Zooals men weet wordt het kanaal
thans over zijn geheele lengte verbreed,
daar de passage voor de grooter wor
dende Rijnschepen te sm,al werd.
De breedte van dijk tot dijk wordt
ruim 140 meter.
Nog steeds vindt een druk verkeer
door het kanaal plaats, al is dit niet
meer zoo groot als het vóór 1914 was.
Op het bureau van poHtie alhier
bevinden zich een damesrijwiéT met dub
bele rem en een heerenrijwiel als „ge
vonden voorwerpen". Degenen, die een
rijwiel vermissen, Kunnen zich bij de po
litie vervoegen.
i@E$a
Een belangrijke opdracht uit Zuid-Afrika.
Nadat aan een Duitsche, een Engel
sche en een Nederlandsche kerkorgelfa-
briek plannen zijn gevraagd voor den
bouw van het nieuwe orgel voor de kerk
van Krugersdorp in Transvaal
is, naar het A, N. P. meldt, besloten, dat
het instrument in Nederland zal worden
gebouwd.
De opdracht is verstrekt >aan de orgel
bouwers A. S. J. Dekker te. Goes. Het
nieuwe orgel wordt gebouwd volgens
electrisch-pneumatisch systeem. De kla
vieren met zuiver ivoor belegd
hebben een omvang van 61 toetsen, het
pedaal 32 toetsen.
De speeltafel en het pedaal worden
ingericht onder keur en voorschriften
van het Koninklijke College van orga
nisten in Engeland. Levering en monta
ge zal door de Dekker-fabriek, geheel
bedrijfsklaar in de kerk, in den loop
van het jaar 1937 geschieden.
Ned. Ornithol. Vereeniging.
Een vijftientalleden van de Ned. Or
nithologische Vereeniging hield gisteren
in hotel „De Korenbeurs" een vergade
ring onder leiding v,an zijn voorzitter
prof. dr. Beaufort.
Daarna werd een excursie naar den
Sloedam gemaakt, die in velerlei op
zicht een groot succes was.
Middelburg, 12-X-'36. Zaterdag en Zon
dag hoogste lucht temperatuur 12.6 °C
(55 °F); laagste 4.3 °C (39 °F). Heden
9 h: 10.7 C; 12 h 12.2 °C. 0.4 mm regen
of neerslag. Hoogste barometerstand te
dezer stede, in het afgeloopen etmaal:
771 mm; laagste 768 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 772.9 mm
te Valentia; laagste 740.9 mm te Ingö.
Verwachting tot morgenavond:
Meest matige, later tijdelijk toenemen
de Z.W. tot W. wind, aanvankelijk hali
tot zwaar bewolkt, later betrokken met
tijdelijk regen, vooral des avonds zach
ter.
Zon op: 6 h 21; onder: 17 h 12. Licht
op: 17 h 42. Maan op: 3 h 14; onder 15
h 43 N.M. 15 October.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen:
October.
Hoogwater. Laagwater.
Ma. 12 11.41 5.40 18.10
Di. 13 0.08 12.16 6.21 18.49
Wo. 14 0.42 12.47 6.55 19.22
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge:
October.
Hoogwater. Laagwater.
Ma. 12 1.01 13.25 6.48 19.07
Di. 13 1.48 14.04 7.33 19.47
Wo. 14 2.26 14.38 8.06 20.19
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later.
(S springtij.)
B. en W. hebben den Raad de vol
gende voordracht aangeboden voor de
benoeming van een recretaris-rentmees-
ter van het weeshuis en van het gast
huis: 1. W. de Ruiter, 2. J. v. d. Hof,
beiden alhier.
Zaterdagavond vond in „Britan
nia" een feestavond plaats ter gelegen
heid van het 30-jarig bestaan van de
plaatselijke afdeeling van Jen Alg. Ned.
Metaalbewerkersbond.
De bondsvoorzitter, de heer H. v. d.
Bom hield een rede; de „Volksstem"
bracht enkele liederen ten gehoore en
Jan Lemaire declameerde.
HANSWEERT. De heer J. Geldof
sluiswachter te Veere wordt met ingang
van 16 Oct. a.s. overgeplaatst als sluis-
knecht naar Hansweert
PROFIJT VAN DE DEVALUATIE.
IERSEKE, De devaluatie heeft voor
onze plaats wat de export van oesters
en mosselen betreft geen schadelijke ge
volgen. Integendeel, de meeste firma's
hebben voor hun waar denzelfden prijs
in buitenlandsche munt uitgedrukt kun
nen handhaven en ontvangen dus meer
guldens.
Anderzijds is noch in het aanschaffen
van materiaal of in de vracht of in het
werkloon eenige prijsstijging ingetre
den., Dus in 't algemeen gesproken en
voorloopig beschouwd kan niet anders
dan gezegd worden, dan dat de waarde
vermindering van ons betaalmiddel een
gunstig'en invloed zal hebben op de
zwaar beproefde oestercultuur.
m
IERSEKE. Vrijdag' en Zaterdag 11. zijn
van de Belgische kust niet minder dan
ongeveer 2000 tonnen mosselzaad naar
de Zeeuwsche Stroomen aangevoerd. De
prijs is f 1,50 a 1,60 per ton.
Alg. Vergadering Muziekbond.
OOSTBURG. Onder leiding van den
heer C. van Overbeeke uit Aardenburg,
waarnemend voorzitter, had Zaterdag
te Oostburg een algemeene vergadering
plaats van den Muziekbond voor Z.
Vlaanderen; behalve St. Kru s waren
alle afdeelingen vertegenwoordigd.
Op voorstel van het bestuur werd
besloten in het komende seizoen, tegen
't laatst van Februari of 't begin van
Maart, weder een solistenconcours te
organiseeren. Als jury zullen optreden
de heeren J. Ros en C. bchijve, resp.
directeur der Koninklijke Aardenburg-
sche Fanfare en van de Muziekvereeni-
ging „Harmonie" te Oostburg.
Na ampele bespreking werd besloten,
dat het bestuur in overleg met beide
genoemde heeren voor nog een derde
jurylid zal zorgen. De heer S. Lako te
Zuidzande zal voor de begeleiding met
piano zorgen, behoudens voor die deel
nemers, die hun eigen begeleider mee-