GOESCHE COURANT- BINNENLAND, KERK EN SCHOOL. PIÖI3 De verloving van Prinses Juliana. WEER EN WIND. lEilAÜÜ NUMMER 216. DRIE BLADEN. ZATERDAG 12 SEPTEMBER 1936. EERSTE BLAD. 179e JAARGANG. W.9d€ Kiezerswlk\en\Kamerleden A C. VAN DER REST Extra-uitkeering- aan de werkloozen. M5DDELBURG. ELBURGSCHE COURANT Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent- ichap Viisringen 2.30, elders 2.50 per kwartaal Week-abonn. in Middelburg en Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r. Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr. Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg. Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekeni ng no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17. Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers. Familieberichten en dankbetuigingen 11, regels f 2.10, elke r. sa. 30 ct. Rubriek „Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels, a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met „Brieven" of „Bevragen bureau dezer cos» rant" 10 ct. extra Bewijsnummers 5 cent. ii). - VUT, Het Kiesrecht en de Grondwets commissie-W endelaar. In het, begin dezes jaars, verschenen rapport van de commissie tot herzie ning van de Grondwet in liberalen zin, ingesteld door de Liberale Staatspartij „De Vrijheidsbond'", worden ook enkele" beschouwingen aan het vertegenwoor digend stelsel en het kiesrecht gewijd. Het „organisch kiesrecht" niet in den Nieuwenhuizenschen, maar in den gewonen zin te verstaan wordt daarin verworpen, want het. „wil een privi legie scheppen voor bepaalde belangen en een monopolie instellen voor bepaal de bedrijven". Daarentegen acht de commissie „het individueele, directe, actieve kiesrecht nog steeds den besten grondslag voor de samenstelling der volksvertegenwoor diging, niet, omdat het individu immer rechtstreeks het' algemeen be lang dient, maar omdat de liberale de mocratie veronderstelt, dat de burgers zich in den Staat groepeeren naar in zichten van staatkundig bel,ang. De po litieke groepsvorming en de strijd der staatkundige meeningen zijn een le vensvoorwaarde voor de kracht der „be sturende klasse" in den Staat." De voorzitter dezer commissie, mr. Wendelaar, schijnt dus teruggekomen te zijn van zijn eerder verkondigde ver werping van de idee van 't. .algemeen kiesrecht, althans: hij heeft hier niet van zijn vroegere meening doen blijken. Dan stelt de commissie zich „de vraag of moet worden gehandhaafd het voor schrift van art. 82, tweede lid gw, vol gens hetwelk de Tweede Kamer wordt „gekozen op den grondslag van even redige ver'tegenwoordi- g i n g." Bij de beschouwing van deze vraag maakt de .commissie de gebruikelijke blunder door te beweren dat evenredi ge vertegenwoordiging en districtenstel sel elkaar uitsluiten: „Hoewel de commissie zich volkomen bewust is van het feit, dat elk stelsel van evenredige vertegenwoordiging in ons politiek-sterk-verdeelde volk on vermijdelijk de verkrijging van krachti ge parlementaire meerderheden belet, is zij van oordeel, dat een terugkeer tot een districten-stelsel onverschillig of voor verkiezing van een candidaat een absolute of een relatieve meerder heid wordt verlangd een achteruit gang zou beteekenen, omdat hel als noodzakelijke consequentie de alleen heerschappij van de allergrootste par tijen medebrengt. (Sic!) De commissie vervolgt met te zeggen, dat zij heeft een open oog voor de be zwaren, verbonden aan het bestaande stelsel. Zij ziet echter, bij afwijzing van een districten-stelsel, geen andere mo gelijkheid dan dit sfelsel althans in be ginsel te handhaven Zij zou echter den wetgever eenige grootere vrijheid in de uitwerking van dat beginsel willen toe kennen, dan hem naar het oordeel van velen onder den huidigen tekst der Grondwet toekomt. Zij geeft daarom in overweging de slotwoorden van artikel S2, eerste lid, te doen luiden als volgt: „gekozen op den grondslag van een stelsel van evenredige vertegenwoordi gd- i,Commissie verwerpt het denkbeeld van getrapte verkiezing." Op de vraag: v«e moeten het stem recht uitoefenen? antwoordt de com missie, „dat moet worden vastgehou- den aan het s Giuel, dat iedere man en vrouw van een minimum-leeftijd stem recht heeft, voor zoover hij of zij niet om bepaalde redenen wordt uitgeslo ten, w,aarbij echter meer uitsluitingen gewenscht zijn dan thans alle terecht in de Grondwet (art, 81, derde lid) zijn aangegeven. Stemrecht behootft niet toe te ko men zoo vervolgt zij aan maat schappelijk ongeschikter!. Hieruit vloeit voort dat werkloozen van het kiesrecht niet behooren te worden uitgeslo ten. De uitwerking dezer uitsluiting in de wet z,al ongetwijfeld moeilijkheden medebrengen, maar het beginsel moet niettemin in de Grondwet worden neer gelegd. Voorts behooren naar het oordeel der commissie, te worden uitgesloten zij, j staat van faillissement verkee- ren; de algemeene vergadering der Li kt aa^sPartij heeft deze exceptie echter, en o.i. terecht, verworpen. Vervolgens behoort naar de commis sie meent, uitbreiding te worden gege ven aan de gevallen, waarin een straf rechtelijke veroordeeling moet leiden tot verlies van stemrecht. De Commissie heeft voorts nog over wogen, of het gewenscht is Rijksambte naren van stemrecht voor de verkiezing der Tweede Kamer uit tq sluiten, doch zij heeft dit denkbeeld verworpen omdat de Tweede Kamer niet een. be stuurscollege is. Op de derde belangrijke vraag, nl.: of het gewenscht en uitvoerbaar is van het lidmaatschap der Tweede Kamer de bezoldigde vertegenwoordigers van bepaalde groepsbelangen, uit te sluiten, antwoordt de commissie b e v e s t i- g e n d. Hoewel het zeer moeilijk zal zijn een behoorlijke wettelijke regeling te vinden, stelt de Commissie voor in de Grondwet te bepalen, dat de gewone wetgever deze uitsluiting zal kunnen tot stand brengen. Voorts meent de Commissie, dat de bestaande uitsluiting moet worden uitge breid tot allen, die een rechterlijk .ambt bekleeden en tot alle vertegenwoordi gers van het Openbaar Ministerie. Burgemeesters en de leden van Pro vinciale Staten en gemeenteraden zul len van het lidmaatschap der Staten- Generaal moeten worden uitgesloten. Cumulatie werkt hier verkeerd. Over de vraag of in de Grondwet behoort te worden voorgeschreven, dat van het stemrecht voor de verkiezing der Provinciale Staten resp. der ge meente zijn uitgesloten, r|esp, provin ciale .ambtenaren, gemeenteambtenaren en zij, die ingvolge arbeidsovereen komst in dienst der Gemeente zijn, kon de Commissie het niet eens worden. De Commissie is voorts van oordeel, dat moet worden gehandhaafd de bepa ling dat de leden der Eerste Kamer worden gekozen door de Provinciale Staten, omdat zij het ongewenscht zou achten de leden der Eerste Kamer, evenals die der Tweede Kamer, recht streeks door de kiezers te laten aanwij zen, en zij geen ander orgaan kent, dat als kiescollege beter geschikt of wil men, minder ongeschikt is d,an de Provinciale Staten. Dan wordt in het rapport nog voor gesteld maatregelen te nemen t.a.v. den revolutionairen volksvertegenwoordiger. De Commissie motiveert dit aldus: „De Regeering, als hoogste staatsor gaan in de bestuursfuncties van den staat, kan aan de ambtenaren verbieden lid te zijn van 'n revolutionaire organi satie. Het is een vraag v.an opportuni teit of de Regeering (de minister-presi dent) hiertoe zal overgaan Maar ook het parlement is een staats orgaan. De Grondwet heeft reeds een deel van de rechtspositie v.an de le den van het parlement geregeld. De Grondwet kan verder gaan en aan volks vertegenwoordigers, die een staatkundig streven van revolutionairen .aard bui ten de vergadering der Staten-Generaal tot uiting brengen, het lidmaatschap ont nemen. Of de Grondwet dit zal doen is een vraag van opportuniteit welke door de Commissie is beantwoord in beves tigenden zin. De door haar op dit punt noodig ge oordeelde Grondwetsherziening, tast de materieele vrijheid van de publieke rechten der burgers h.i. niet aan. Ook nu kunnen bepaalde personen niet tot lid gekozen worden. De organisatie die de vrijheid neemt om revolutionaire volksvertegenwoordigers te kiezen in een staatsorgaan (het parlement), weet dat deze zetel door den gekozene on der bepaalde voorwaarden, die de ge kozene nog zelf in de band heeft, niet zal kunnen worden bezet." Samengev.at stelt dit rapport ten aan zien van het kiesstelsel dus: 1. Handhaving van het algemeen kies recht; 2. uitsluiting van de uitoefening van het kiesrecht van maatschappelijk on- geschikten; faillieten; bepaalde veroor deelden; 3, andere formuleering van art. 82 Grondwet teneinde bij de toepassing der E.V. iets minder gebonden te zijn; 4, uitsluiting van den revolutionairen volksvertegenwoordiger 5, de zgn. „vrijgestelden" v.an het pas sief kiesrecht uit te sluiten; 6. onvereenigbaar te verklaren de functies van Kamerlid en rechterlijk ambtenaar, burgemeester, lid van Prov. Staten en Gemeenteraad. (Wordt vervolgd). Geestdrift is noodig voor 't ontkie men van een groote gedachte, volhar ding en ijver voor 't omzetten van de gedachte in een daad. Steensma. Een rijtoer naar Warmond en Leiden.. Journalistieke ach tervolging. De talrijke belangstellenden, die oo*k gisteren in de omgeving van het paleis Noordeinde bijeen waren, waren tegen half zes getuige van het uitrijden van het verloofde vorstelijke paar en van de Koningin, de Prinses Von LippeBies- terfeld en Prins Aschwin. Prins Bernhard chauffeerde zelf in zijn open Ford-cabriolet en Prinses Ju liana had naast hem plaats genomen. H. M. de Koningin en haar gasten volgden in de nieuwe Cadillac landaulette van Hare Majesteit. Onder stormachtige toejuichingen vertrok de stoet, waarbij zich een drie tal auto's met journalisten en fotografen had aangesloten, van het paleis Noord einde door het Haagsche Bosch naar het viaduct aan den Leidschen straatweg. In langzaam tempo werd door het nieuw gebouwdjfe gedeelte van Was senaar gereden en terug naar den Leid schen straatweg, die men tot Oegst- geest volgde. De vooruit rijdende Prins keerde hier plotseling en reed via den Oegstgeesterweg langzaam door het dorp naar den Waimonderweg. Bij den spoorwegovergang waren juist de boomen gesloten. Van deze gelegen heid maakten de achtervolgende foto grafen gebruik om het gezelschap even op de plaat te brengen. Het hooge ge zelschap reed naar Meerrust, waar het uitsteeg en zich naar den waterkant aan de Leede begaf om daar gedurende eenige oogenblikken het mooie polder landschap te bewonderen. Na enkele oogenblikken begaf het ge zelschap zich langs de trekvaart en den Haarlemmerweg naar Leiden om ten slotte op den rijksstraatweg dicht bij den Haagschen Schouw uit te komen. Onderweg trachtte Prins Bernhard meer dan eens zijn achtervolgers te ver schalken door bij kruispunten in een kringetje rond te rijden of wel door plotseling midden op den grooten weg rechtsomkeer te maken. Hijzelf zoowel als Prinses Juliana hadden in deze ma noeuvres veel schik. Na een rit, welke ongeveer anderhalf uur duurde, kwam het hooge gezelschap aan 't Paleis Noordeinde aan. Met luid gejubel werd het gezelschap ontvangen. Op het bordes dankte het vorstelijk paar met voortdurend handgewuif voor deze hulde. Duizenden waren gisteravond weer in de naaste omgeving van het Paleis op de been. Prins Aschwin bezoekt de cineac. De broeder van Prins Bernhard, Prins Aschwin, was gisteravond onder de be zoekers van de Cineac op het buitenhof om nogmaals de film te zien, die betrek king heeft op de verloving van zijn broeder met Prinses Juliana. De opening der Staten Generaal. Naar verluidt rijdt Prins Bernhard niet in den stoet bij de opening, van de Staten Generaal mede, maar wel 's- middags bij den rijtoer door de residen tie. Prins Bernhard wordt Neder lander, Het Departement van Justitie bereidt het wetsontwerp tot verleening van het Nederlanderschap, om redenen van Staatsbelang, aan Prins Bernhard voor. Het zal zoo spoedig mogelijk bij de Tweede Kamer worden ingediend. Vreugde te Davos. Men schrijft ons uit Davos: Het bericht van de verloving van H. K. H. Prinses Juliana werd te Davos in 't Nederlandsche sanatorium alhier het eerst ontvangen via de Duitsche radio omroep. 's Avonds werd het ontvangtoestel op Nederland afgestemd en hoorden wij be vestiging van het bericht. Den volgen- Voor Uw geneesmiddelen Ass.-Apotheker Lange Kerkstraat 42 Goes Tel. 168 Homoepathie, Specialités, Chemicaliën - Bandages, Toilet- en Verplegingsartikelen. (Ingez. Med. den dag (Woensdag) liep een ieder ge tooid met oranje terwijl de driekleur van 't gebouw wapperde, 's Middags werd geluisterd naar 't woord van H. M. de Koningin, Prinses Juliana en Prins Bernhard wat goed te volgen was. Ook hier in de vreemde kende de vreugde onder de patiënten geen gren zen. Toen de post kwam werden de kranten letterlijk uit de handen van de zusters gerukt, die ze ronddeelden. 's Avonds waren de patiënten vrij van avondkuur en werden ze getracteerd, terwijl over de huisradio gramofoonpla- ten zijn gedraaid met vaderlandsche lie deren. Minister Slingenberg heeft hedenmid dag in de Kamer medegedeeld, dat de regeering heeft besloten, naar aanlei ding van de heuglijke gebeurtenis der vorstelijke verloving in de aanstaande week aan alle gesteunde werkloozen een extra uitkeering te doen van 2.50. (Reeds geplaatst in een deel der op laag van ons vorig nummer.) NATIONAAL FONDS VOOR BIJZONDERE NOODEN. Het nationaal fonds voor bijzondere nooden kan met groote erkentelijkheid mededeelen, dat eenige van zijn regel matige contribuanten aan hun medele ven in de algemeene vreugde uiting hebben willen geven door hun bijdrage aan het fonds belangrijk te verhoogen. Buitendien kan als bijzondere gift worden vermeld een bedrag, dat als overschot van voor een bloemenhulde aan de Prinses door schoolmeisjes spontaan bijeengebrachte gelden werd afgedragen aan het fonds, dat zoozeer de belangstelling van H. K. H. geniet. Het dagelijksch bestuur hoopt, dat dit voorbeeld velen tot navolging moge opwekken, KONINKLIJKE VEREENIGING TOT HET HOUDEN VAN JAARBEURZEN IN NEDERLAND. In de op Vrijdag onder voorzitterschap van dr. F. H. Fentener van Vlissingen te Utrecht gehouden algemeene ledenver gadering van de Koninklijke Vereeniging tot het houden van Jaarbeurzen in Ne derland, werd het jaarverslag uitgebracht en de balans, winst- en verlies- en ex ploitatierekening over het vebeenigings- jaar 19351936 goedgekeurd. De balans sluit in debet en credit met een bedrag van 245.098. De vaste bezittingen ko men daarop voor met een aanschaffings waarde van 1.018.723, waarop afge schreven 1.018.722, zoodat de boek waarde nog 1 bedraagt en de bezittiïi- g'en practisch geheel zijn afgeschreven. De exploitatierekening vermeldt een be drag aan lasten van 220.138, aan baten van 199,391, zoodat het nadeelig saldo bedraagt f 28.747, gecompenseerd door subsidies van Rijk, Gemeente en Kamers van Koophandel. De periodiek aftredende bestuursleden werden alle herkozen. Geslaagd voor eersten stuurman de heer J. J. C, de Kraker leerling van de „De Ruyterschool" te V 1 i s s i n g e n. Bij 't te Amsterdam gehouden exa men van den algem. Ned, politiebond verwierven het diploma met aantee- kening de heeren J. Voorhans te M i d- d e 1 b u r g en M. M. v. d. Werff te Philippine; het diploma verwier ven J. Verhage te Koudekerke en N. Verhage te H u 1 s t en A. de Vries te Vlissingen. Tot tijdelijk onderwijzeres aan de O. L. school te Biervliet is be noemd mej. A. BauwensHamelijnck, wachtgeldster te Driewegen (Biervliet). Middelburg, 12-IX-'36. Vrijdag: Hoog ste luchttemperatuur 23.5 °C (74 °F); laagste 11.5 °C (53 °F). Heden 9 h: 13.5 °C; 12 h: 17 °C. Geen regen of neerslag. Hoogste barometerstand te de zer stede, in het afgeloopen etmaal: 766 mm; laagste 765 mm. Hoogste barometerstand in het Euro- peesche waarnemingsgebied: 772.7 mm te Karlstadt; laagste 750.3 mm te Vest- manoer. Verwachting tot morgenavond: Zwakke tot matige Z.O. tot Z. wind, licht tot half bewolkt, droog, vrij warm weer, behoudens kans op onweer. Zon op: 6 h 30; onder 19 h 21. Licht op: 19 h 51. Maan op: 2 h 49; onder: 17 h 46._ t. Zon op: 6 h 32; onder: it op: 19 h 49. Maan op: r ii iu. Zo. 13 Sept. Zon op: 6 h 32; onder: 19 h 19, Licht op: 19 h 49. Maan op: 4 h 02; onder: 18 h 05. N.M. 15 Sept. Za. Zo. Ma. 12 13 14 Hoog- en Za. Zo. Ma. 12 13 14 September. Hoogwater. 12.14 24.47 13.03 1.29 13.39 Laagwater te September. Hoogwater. 1.20 13.58 2.27 14.51 3.12 15.31 Laagwater. 6.15 18.47 7.07 19.35 7.48 20.16 Wemeldinget Laagwater. 7.21 19.47 8.16 20.34 8.57 21.13 Hoog- en Laagwater te Vtissingeni Westkapelle is 28 min. en Domburg 23 min. vroeger; Veëre 38 min, later. (S =r springtij DE POST KAN VANAVOND NIET AFGEHAALD WORDEN, In afwijking van het bericht van gis teren deelt men ons mede, dat vanavond tusschen half zeven en zeven uur geen gelegenheid wordt gegeven de post af te halen. Men zal moeten wachten tot morgen Zondagochtend op het be kende uur. DE K,L,M, OP ZOEK NAAR EEN VERMISTE TJALK. Een geslaagde expeditie boven de Zeeuwsche wateren, 4 Van het vliegveld Waalhaven heeft de K.L.M. Donderdag een niet alledaag- sche vlucht ondernomen. Zij is n.l. op zoek geweest naar een vrachtschip, waarover de reederij in ongerustheid verkeerde. De „Verandering'', een tjalk met mo toraandrijving, was Woensdag met schipper Winnemers aan boord van Stellendam op Goeree naar Antwerpen vertrokken. Het schip had een lading gestuwd van de N.V. Algemeene Vruch ten Import te Rotterdam. Donderdag echter was nog steeds geen bericht van aankomst ontvangen uit Antwerpen. De opdrachtgeefster heeft terstond ver" schillende Zeeuwsche havens om inlich tingen gevraagd. Schipper Winnemers had evenwel nergens een spoor van hem of zijn schip achtergelaten. Ten einde raad heeft toen de directie van de A.V.I., die zich zeer ongerust maakte over het lot der „Verandering", zich tot de K.L.M. gewend. Onmiddel lijk is een Koolhoven FK 43 uit de loods gehaald en startklaar gemaakt voor den snel geïmproviseerden onderzoekings tocht. Even voor vijven was het toestel reeds de lucht in, met den heer Corsten den chef van den fototechnischen dienst aan boord. De heer Corsten toch, is ex pert in het „lezen" van de land- en zee kaart, uit de lucht gezien, een ervaring van zijn talrijke karteeringsvluchten. Anderhalf uur later was het Koolho- venvliegtuig op Waalhaven terug en wel met goed nieuws. Want de „Verande ring" was bijW emeldinge ge signaleerd. Het schip had geen radio aan boord, zoodat men niet om inlich tingen kon vragen. Wereldreizigers, Sedert enkele dagen vertoeven in Middelburg wereldreizigers, die met hun keurig ingericht alpenhuisje door onze stad kruisen. Het zijn nl. de heer Win kelman en echtgenoote en den heer Den Hamer, afkomstig uit Deventer. Zij vertrokken 5 Nov. 1935. Genoemde

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1936 | | pagina 1