W.©dc
PI8I3
ZEELAND.
RECHTSZAKEN.
WEER ER WRID.
NUMMER 208.
TWEE BLADEN.
DONDERDAG
3 SEPTEMBER 1936.
EERSTE BLAD.
179c JAARGANG.
Kiezersvolk en Kamerle den
III. Het Stelsel-Be Jonge,
Stelsel-Drost:
MIDDELBURG.
GOES.
DIRECTEURS-WISSELING.
VLISSINGEN.
WALCHEREN.
ZUID-BEVELAND.
$tovwcts*!«e
v
middelduogsoie courant
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
goksche coibant -
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij bet Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1—7
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubrisi
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels rii
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. me'
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cos>
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
t
1
6.
Jhr, mr, dr. W. D. de Jonge was lid
van de Kiesrechtcommissie, waarvan
in het voorgaande telkens sprake was.
Ofschoon niet in alle opzichten met het
door deze commissie uitgebracht rap
port instemmende, heeft hij zich in 1930
onthouden van het indienen eener min
derheidsnota; toen echter, enkele jaren
na het uitbrengen van dat toch waarlijk
niet van beteekenis ontbloote rapport,
nog steeds het indienen van een initia
tief-wetsvoorstel door de liberale Ka
merfractie achterwege was gebleven,
heeft jhr. De Jonge gedaan, wat de par
tij z.i. en terecht reeds drie jaren
geleden had moeten doen: in een uit
stekend geschreven en goed verzorgd
geschriftje deze aangelegenheid in bree-
deren kring aan de orde stellen, ten
einde zoodanige indiening te bevorde
ren.
Jhr, De Jonge heeft in een helder be
toog: le, uiteengezet dat en waarom
verandering noodzakelijk was; 2e. hoe
de Kiesrechtcommissie voornoemd zich
deze verandering gedacht had; 3e. welke
kritiek er op het onder 2e genoemde
stelsel was uitgebracht, en op welke
gronden deze critiek z.i. weerlegd, al
thans aanmerkelijk verzwakt kon wor
den; 4e in welk opzicht des schrijvers
denkbeelden van die der meerderheid
van de commissie afweken.
Het stelsel-De Jonge wijkt nu in zoo
verre af van het stelsel-Dr.ost en de
nota-Priems, dat hier de voorkeurs
plaats geheel vervalt,
„De leden aldus jhr. De Jon
ge behooren candidate n aan
te wijzen en de kiezers, steeds
vele malen grooter dan het aantal le
den, behooren op den stemd,ag
volkomen vrij en met g e 1 ij k
kans uit de gestelde candidaten van de
partij, waartoe zij zich aangetrokken
gevoelen, den persoon hunner keuze te
kiezen."
„Wie.waarlijk een volkomen
vrijheid voor den kiezer wenscht, be
hoort elke rangorde tusschen de
candidaten achterwege te laten. Tech
nisch kan dit zeer gemakkelijk"
Jhr. De Jonge amendeert het stelsel-
Drost dan aldus, dat de cirkelvormige
lijsten naar gelang van het aantal can
didaten (15) een vijfhoek, vierkant,
driehoek zullen bevatten, dan wel in
tweeën gedeeld zullen zijn. De kiezers
lijsten, resp. volgens het stelsel-Drost
en het stelsel-De Jonge, zullen er dan
als volgt uit zien:
Teneinde het stembiljet iets minder
futuristisch te maken zegt de schr. er
ook niets op tegen te hebben, dat de
oorspronkelijke figuur (1 of 5) behouden
blijft en men slechts, n,aar behoeven de
cirkelsegmenten van 1—5 candidaten in
vult, om de rest blanco te laten.
Wij hebben reeds bijt de vermelding
van het stelsel-Drost doen blijken, dat
wij geheel in het midden latende de
Stelsel-Be
Jcnge:
Hoewel het verkeerslokaal in de
St. Janstraat nog niet over gebrek aan
belangstelling van de zijde van het pu
bliek heeft te klagen, willen wij er n et-
temin de aandacht bij onze lezers op
vestigen, dat het lokaal morgenavond
weer van 810 uur geopend zal zijn.
Daar een dergelijke gelegenheid tot
voorlichting op verkeersgebied zich
slechts in enkele steden van ons land
bevindt, zullen ook vreemdelingen zon
der bezwaar hun bezoek aan het lokaal
kunnen brengen. De toegang is, zooals
bekend, voor iedereen, leden en niet-
leden vrij.
JUBILEUM DS. HOMBURG.
Ds. J. J. Homburg vierde gisteren,
met een receptie in het Gebouw der
C.J.V. zijn 40-jarig ambtsjubileum.
Het is den geheelen dag in en om het
keurig versierde gebouw een komen en
gaan van recipianten geweest. Des
morgens boden corporaties en vereeni-
gingen ds. Homburg hun gelukwenschen
aan, veelal met overhandiging van bloe
men of een blijvend aandenken. Zoo
werd den jubilaris namens Kerkeraad,
Kerkvoogdij en Commissie van Toezicht
van de Ned. Hervormde Kerk een fraaie
boekenkast aangeboden, en namens de
gemeenteleden een oud-Engelsche huis
kamer. i
Het woord werd o.a. gevoerd door
den heer M. Verhage, namens de rege
lingscommissie en gemeenteleden, den
heer v. d. Zee, voor de Kerk, bestuurde-
ren, ds. Vrijlandt van Biervliet, die me
de de eerste gemeente van den jubilaris
vertegenwoordigde, en tal van afge
vaardigden. Uit aller woorden bleek
welk een achting, genegenheid en liefde
men ds. Homburg toedraagt. Blijkbaar
getroffen aanvaardde de jubilaris aller
blijken van medeleven en sympathie.
Ook van de recepties des middags
en s avonds voor belangstellenden
werd een zeer druk gebruik gemaakt.
Zondag a.s. hoopt ds. Homburg zijn
jubileum in den avondkerkdienst te her
denken.
WILHELMINADORP. De directeurs
wisseling van den „Wilhelminapolder"
heeft in allen eenvoud plaats gehad.
Na het meer officieele afscheid van
den heer Hanken, dat in de Meestoof
plaats vond (wij gaven daar indertijd
uitvoerig verslag van Red.), heeft het
personeel nog, zij het niet op een be
paald uur, met een handdruk van haar
ouden directeur afscheid genomen. Als
blijvende herinnering hieraan zal in de
nieuwe woning van den heer Hanken
te Goes een fraaie boekenkast prijken,
die hem door ambtenaren en bevolking
is aangeboden.
De heer Hanken, die van 1 Maart
wenschelijkheid van het principe bij
aanvaarding dezer beginselen
in elk geval de voorkeur zouden geven
aan een figuur, die minder herinneringen
aan boltrigonometrische vraagstukken
opwekt en eerder doet denken aan de
*jp^male stembiljetten van tegenwoor-
Overigens is het stelsel-De Jonge ge
lijk aan dat der Kiesrechtcommissie
voornoemd; het verschil is, zooals de
schr. het op p, 38 nog eens terloops
formuleert, een stelsel van maximaal 5
candidaten die „gelijke of nagenoeg-
gelijke kansen" hebben.
Men put meer levensvreugde uit
hetgeen men doet, dan uit hetgeen men
geniet.
1894 af directeur van den polder ge
weest is, sloot daarmede een deel van
zijn zeer werkzaam leven af. Wat de
heer Hanken als directeur voor den pol
der gedaan heeft is voldoende gebleken
tijdens de huldiging die in de Meestoof
piaats vonden waarbij hem de hoogste
onderscheiding van den polder toege
kend werd. Wat de heer Hanken voor
onze provincie in het algemeen betee-
kent, behoeven we nog niet te releve?
ren, daar hij tot heden nog door mid
del van vele functies aan dat leven ver
bonden is.
Ook de „intrede" van den nieuwen
directeur, ir, A„ Minderhoud, Donder
dag 11. heeft in allen eenvoud plaats ge
had.
Des avonds heeft „De Echo" den heer
Minderhoud een serenade gebracht, voor
welke hij in hartelijke bewoordingen
dank zegde, terwijl hij de hoop uitsprak,
dat de goede banden van vriendschap,
die tusschen den vorigen directeur en
de bevolking ontstaan waren, ook tus
schen allen en hem bestendigd zouden
worden.
De heer Minderhoud was voor de
W'ilhelminapolder-bevolking geen on
bekende. Tot aan zijn vertrek naar Arn
hem heeft hij met zijn ouders op één
der bedrijven in den Polder gewoond.
Verder is de heer Minderhoud oud-leer
ling van de Rijkslandbouwwinterschool
te Goes en heeft dus in deze omgeving
zijn eerste stappen gezet op den weg,
die hem tot deze belangrijke functie
voerde.
Na de R. L, W. S. te Goes w,a,s de
heer Minderhoud, van 1909 tot 1917 op
zichter bij de Ned. Heide Mij.; vervol
gens directeur der Grondverbetering Mij,
en van 1930 afinspecteur van den Wie-
ringermeerpolder. Toen hem 1 Juni 11.
eervol ontslag uit deze functie werd
verleend, erkende de regeering zijn
verdiensten door hem te benoemen tot
ridder in de orde van Oranje-Nassau.
De Wilhelmin,apolder heeft met den
heer Hanken een uitstekenden direc
teur verloren, doch wie den heer Min
derhoud kennen als vakman en als
mensch zijn er van overtuigd, dat met
hem een waardig opvolger benoemd
werd.
In memoriam De Mey,
Aan een gevoelig in memorium in de
„Arbeiderspers" ontleenen wij nog het
volgende:
(n.s.) „De Mey kwam uit een oud-ge
reformeerd gezin en op jonge leeftijd
Imoest hij in het grote gezin mee helpen
verdienen.... met zijn onverzettelijke
wil dreef hij door, dat zijn oud-gerefor
meerde vader hem toestemming gaf in
3) De fantastische figuren der stelsels-
Drost en -De Jonge zouden het c 1 i-
c h e e r e n van alle stembiljetten
noodzakelijk makn, of het in tweeën
drukken ervan beide kostbare en om
slachtige methoden. Zou men den vijf
hoek echter met alle geweld wenschen
dan ware, faute de mieux, een vijf
hoek zonder cirkel te nemen: deze is
tensloitlte typografisch te vervaardigen
met uitgespaarde ruimten waarin los
zetsel geplaatst kan worden, zoodat het
geheel typografisch bruikbaar
(zooal niet fraai) wordt.
Arr. rechtbank te Middelburg.
In de zitting van Woensdag werd nog
de volgende zaak behandeld: J, K., 60
j., werkman te Goes, werd ten laste ge
legd dat hij zijn gezinsinkomsten voor
den steun voor werkloozen te laag
heeft opgegeven en daardoor te veel
steun heeft ontvangen.
De officier v,an justitie eischte vrij
spraak.
dienst te gaan bij de marine. In dienst
heeft hij hard geblokt, maar daarnaast
gaf hij zich aan de beweging. Hij is o.a.
een van de mede-oprichters van het ma
rine-gebouw in Soerabaja.
Toen hij de dienst verliet, kwam hij
opnieuw in rijksdienst bij de Betonning
te Vlissingen.
Het ligt voor de hand, dat hij spoedig
na zijn komst te Vlissingen, de oprich
ter was van de afdeling der S.D.A.P.. die
met zes mensen begon. Toch vond hij
bij al het werk voor de partij nog ge
legenheid om te studeren voor stuur
man en ongetwijfeld zou hij geslaagd
zijn, indien hij niet afgekeurd was voor
de grote vaart.
Niet lang daarna werd hij ook afge
keurd voor de Betonning en verliet de
rijksdienst met een zeer klein pensioen.
Hij kreeg daarna een betrekking bij het
afdelings-ziekenfonds te Walcheren....
Met dr. Staverman samen heeft hij
het Vlissingse ziekenfonds gemaakt tot
een der beste in ons land, dat zelfs de
vergelijking kon doorstaan met de beste
in het buitenland.
Het ligt voor de hand, dat De Mey,
die ook een rol speelde in de plaatse
lijke politiek, aanvallers had, die hem
zijn positie misgunden en op allerlei wij
zen trachtten hem verdacht te maken.
Deze verdachtmakingen deden hem na
tuurlijk wel ontzaggelijk veel pijn. Wie
hem gekend hebben van heel dichtbij,
weten dat maar al te goed, maar weten
ook, dat hij nooit de moed heeft verlo
ren en steeds op zijn post is geble
ven.... Steeds was hij bereid, anderen
te helpen, familie of geen familie. Bij
hem wist inderdaad nooit de rechter
hand, wat de linkerhand deed. Dit kon
hij doen, omdat hij voor zichzelf geen
enkel behoefte had. Ik heb De Mey ook
gekend in zijn omgang met zijn vader,
een beschaafde fijne man, tot zijn dood
toe streng oud-gereformeerd, politiek
lid der Staatkundig Gereformeerden.
Deze omgang deed beiden kennen als
twee mensen, met fijne karakters. Onze
beweging in Vlissingen, zowel het Insti
tuut als de zangvereniging, kortom elk
onderdeel van de Vlissingse beweging,
zal Jan de Mey missen. De gemeente
Vlissingen verliest in hem een knap ge
meentebestuurder, een financier van
grote allures, die helaas alleen in de
moeilijkste jaren, in de crisis, wethou
der in Vlissingen was en dus onder de
allerongunstigste omstandigheden moest
werken. Jan de Mey was een geboren
gemeentebestuurder, die in elke stad in
Nederland op zijn plaats zou zijn ge
weest als bestuurder."
Rouw in de stad.
In verband met het overlijden van
den heer J. de Meij, zijn ten teeken
van rouw openbare concerten, die deze
dagen zouden plaats hebben, afgelast.
Het groote verlies, dat de gemeente
heeft geleden, komt uit in bijna alle ge
sprekken, ook in de kringen van hen,
die op velerlei gebied ver van den over
ledene afstonden.
O. EN W. SOUBURG. Het aantal
werkloozen, ingeschreven bij het agent
schap der arbeidsbemiddeling alhier,
verminderde gedurende Augustus met
14 en bedraagt thans 178, waarvan 98
worden gesteund en één bij de werk
verschaffing is geplaatst.
Tot gemeenteopzichter te Oost- en
West-Souburg is benoemd de heer J. D.
P. de Smit, gediplomeerd Waterbouw
kundig opzichter.
RAAD VAN RITTHEM.
RITTHEM. Woensdag vergaderde de
Raad onder voorzitterschap van burge
meester P. W. ter Haar. Afwezig waren
met kennisgeving de heeren L. Osté en
P. J. de Pagter.
De voor z. deelt mede dat tot
plaatsvervangend burgemeester is be
noemd de hr. W. Boogaard.
Besloten werd de gemeenterekening
1935 voorloopig vast te stellen in ont
vangsten en uitgaven van den gewonen
dienst op 11571 en uitgaven 8166;
batig slot 3404; en in de ontvangsten
en uitgaven van den kapitaaldienst op
3285 en 28, nadeelig slot 3257,
De rekening van het Burgerlijk Arm
bestuur werd goedgekeurd met een be
drag aan werkelijke ontvangsten en uit
gaven van f 1245 en f 1195, batig slot
50.
De heer Meliefste had 'n verzoek in
gediend om ontslag als ambtenaar van
Middelburg, 3-IX-'36, Woensdag: hoog
ste lucht temperatuur 23.1 °C (73 °F);
laagste 16.3 °C (61 °F). Heden 9 h:
17.6 °C; 12 h: 24.5 °C. 9 mm regen.
Hoogste barometerstand te dezer stede,
in het afgeloopen etmaal: 759 mm; laag
ste 763 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 763 mm te
Zürich; laagste 747.9 mm te Helsingfors.
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige Z. tot Z.W. wind,
zwaar bewolkt tot betrokken, waar
schijnlijk eenigen regen, met kans op
onweer, later iets koeler,
Zon op: 6 h 15; onder: 19 h 43. Licht
op: 20 h 13. Maan op: 19 h 00; onder:
8 h 56. L.K. 8 Sept.
September.
Hoogwater. Laagwater.
Do. 3 3.06 15.19 9.31 22.06
Vr. 4 S 3.48 16.03 10.11 22.49
Za. 5 4.29 16.49 10.58 23.35
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge:
Do.
Vr.
Za.
3
4 S
5
September.
Hoogwater.
5.08 17.27
5.51 18.09
6.32 18.50
Laagwater.
10.32 22.54
11.13 23.42
12.04 24.33
Hoog- en Laagwater te Vlissingen t
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later,
(S springtij.)
den burgerlijken stand dezer gemeente,
dit werd eervol verleend. Benoemd
werd in diens plaats de hr W. Boogaard
met vier stemmen. -
Vastgesteld werd o.a. verordening be
palende de uren waarop het bureau van
den burgerlijken stand dagelijks voor 't
publiek geopend zal zijn, n.l. dagelijks
uitgezonderd des Zondags en op daar
mede gelijkgestelde dagen, alsmede des
Donderdags van negen uur des voor
middags tot half een des namiddags. Op
Zondagen en daarmee gelijkgestelde da
gen, alsmede des Donderdags is het bu
reau alleen geopend tusschen half
twaalf en twaalf uur des voormiddags
op verzoek van een belanghebbende, in
dien de verzoeker aantoont dat met de
te verrichten werkzaamheid niet tot
den volgenden dag kan worden ge
wacht.
Besloten werd aan de Kroon onthef
fing te vragen van de Capitulanten ver
plichting.
De gemeentebegrooting voor het
dienstjaar 1937 werd aangeboden met
een bedrag aan ontvangsten en uitga
ven op den gewonen dienst van 11441
en een post onvoorziene uitgaven,
groot 2751. Voor het dienstjaar 1937
zijn op den Kapitaaldienst geen posten
geraamd.
Besloten werd de verordening betref-
gende de gemeente-veldwachters aldus
aan te vullen dat dienstjaren, als capi-
tulant bij het Rijk doorgebracht niet me
detellen voor de berekening van de
aanvangsjaarwedde als gemeenteveld
wachter.
Een voorstel van de gemeente Vlis
singen tot wijziging van de verordening
tot heffing van loonen voor het keuren
van vee- en vleeschwaren in het gebied
van den Vee- en Vleeschkeuringsdienst
Vlissingen zal nog aan een nader onder
zoek onderworpen worden.
De brug bij Vlake.
Het ligt in de bedoeling Maandag 7
September de eerste van de drie over
spanningen voor het vaste gedeelte van
de brug bij V 1 a k e van de werf der fa.
Penn en Bauduin te Dordrecht naar
haar bestemming te sleepen. De twee
andere overspanningen zullen binnen
kort volgen.
Benoemd tot toezichthebbende bij
de sluiswerken te Wijk bij Duurstede de
heer J. J. de Regt te H e i n k c n s-
zand,
's-H. ARENDSKERKE Dinsdagavond
gaf de muziekvereeniging „Excelsior"
een concert op de tent onder leiding van
haren directeur W. Harthoorn. Nadat
eerst het kinderkoor en daarna de zang-
vereeniging „Zanglust" onder directeur
P. Traas zich hadden doen hooren. Alles
liep goed en ordelijk van stapel. De be-