GOESCK COURANTE
BINNENLAND.
ZEELAND.
WEER EN WIND.
NUMMER 201.
TWEE BLADEN.
WOENSDAG
26 AUGUSTUS 1936.
EERSTE BLAD.
179e JAARGANG.
Heeft Nederland behGefte
aan een N.S.B-dagblad?
MIDDELBURG.
GOES.
VLISSINGEN.
WALCHEREN.
MIDDELBUBG5CHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent-
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal -Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
8ij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten by het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 17
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. by vooruitbetaling Adv. mot
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewüsnommers 5 cent.
Niets werkt er zoo bewustzijn-vernau
wend als de politiek de N.S.B. inbe
grepen, èn of!
Maar goed: men onderschat zijn te
genstander er altijd. Een groote fout.
Leest men de roode pers: de fascisten
en nazi's zijn allemaal schurken, maar
overigens: rood wint.
Leest men de liberale pers: fascisten
en marxisten zijn beiden even erge deug
nieten, althans erge extremisten en de
liberalen hebben toch maar altijd gelijk.
Hebben en krijgen is echter niet het
zelfde
Leest men „Volk en Vaderland": bui
ten de N.S.B.-ers gerekend dan, was er
zelden zoo'n stelletje lamzakken en
schurken bij mekaar te zien als alles wat
momenteel in Nederland ergens aan een
roer staat, van de ministers tot de een
voudige politici toe: zoomin als in So
dom of Gomorra is er nog een behoor
lijk man onder te vinden.... En: Mus-
sert wint.
Gevolg van deze alom aanwijsbare be-
wustzijnvernauwing' bij de Nederlandsche
politici is nu o.a., dat zij in de N.S.B.
het goede, hetwelk deze beweging zon
der twijfel óók bevat evenzeer als
het opkomende socialisme naast verder
felijke tendenties veel goeds bevatte des
tijds niet vermogen te zien, haar le
venskracht schromelijk onderschatten.
Dat is dom zooals het destijds dom
geweest is te lachen om die eerste stum
pers van socialisten, die onze deftige
Tweede Kamer binnenstapten.
Zoo onderschatte men dus ook weer,
niets geleerd hebbende, de N.S.B. toen
zij enkele honderden, later toen zij en
kele duizenden leden telde. Zoo zal men
haar blijven onderschatten. Men zag de
Soc.-Democraten in den lande voor een
factor aan, waarmee toch nooit rekening
gehouden zou behoeven te worden., tot
de soc.-democratie 'n enorme macht in
den staat was geworden veel grooter
dan waarop zij volgens haar ideologischen
grondslag recht had kunnen doen gel
den. Maar niettemin: zij had die macht.
Ze heeft er nog een dik stuk van.
Zoo zal het met het Nederlandsche fas
cisme, vreezen wij, ook gaan. Het zal,
glimlachende om de uitingen der betwe
ters „dat zulks toch niets voor ons volk
is", rustig en volgens beproefde wel
eens een beetje Made in Germany
methoden zijn weg blijven gaan, en een
macht in Nederland worden, gelijk de
sociaal-democratie dat geworden was.
Of wij dat prettig, of wenschelijk vin
den?
Neen.
Zonder voorbehoud: neen.
Wij vreezen integendeel met den dag
meer, dat zulks ons in Nederland a 1 s
het te laat is, diep treffen en
grootelijks berouwen zal. Waarom wij
het dan neerschrijven? Omdat we het
zoo zien komen door de struisvogelpoli
tiek welke het Nederlandsche volk ten
aanzien van marxisme en fascisme beide
dag-in dag-uit bedrijft. Het is alsof ons
volk, vastgeroest in zijn nog voor-we-
reld-oorlogsche ideologieën met blind
heid geslagen is.
En is het zoo'n wonder te voorspellen,
dat een blinde eens.... met zijn hoofd
tegen den muur zal loopen?
Dus: wij scharen ons niet naast de
genen, die nog steeds meenen te mogen
denken en zeggen en schrijven, dat het
met die N.S.B. zoo'n vaart niet zal loo
pen.
Hoe zal een eigen dagblad nu op deze
beweging werken?
Men zou aanvankelijk geneigd zijn, te
denken: dat kan een geweldige stimu
lans worden.
Maar: dat overschatte men toch ook
weer niet!
Als men nagaat dat twee groote dag
bladen (N.R.C. en Hbl.) rechtuit liberaal
zijn, en dat er naast de neutrale ook nog
onderscheidene uitgesproken liberale
provinciale en locale dagbladen in den
lande zijn, en als men vervolgens over
weegt hoe angstwekkend niettemin de
invloed der liberale p a r t ij in 's lands
vergaderzalen met den dag afneemt
dan blijkt het verband tusschen dagblad
en politiek succes toch niet zóó recht
streeks te zijn als men geneigd zou zijn
te denken.
Hier kan evenwel ook een andere fac
tor werken.
Ondanks de grove beschuldigingen van
den heer Mussert gelooven wij toch nog,
dat de eerlijkheid, betrouwbaarheid en
zakelijkheid van de Nederlandsche pers
heel erg meevalt.
Met name in de liberale pers meenen
wij dat in elk geval een weldadig stre
ven naar zakelijke eerlijkheid en breed
heid nog heusch wel te onderkennen
valt, o.a. tot uiting komende in een heel
wat objectievere houding tegenover het
nationaal-socialisme dan dit omgekeerd,
kwam het aan de macht, tegenover het
liberalisme zou innemen, vreezen wij.
Zou het nu ook kunnen zijn, dat juist
door deze echte liberaliteit,
die ook des andersdenkenden recht op
zuivere weergave van diens meening, op
vermelding van hetgeen hem aanbelangt,
erkent en hooghoudt, de stuwende in
vloed, de propagandistisch-wervende
kracht der liberale pers minder groot is?
Dan mag men vragen: hoe zal dit nieu
we nationale lees: nationaal-socialis-
tisch dagblad tegenover deze quaes-
ties staan?
Ons dunkt, dat is uit hetgeen wij hier
over uit Musserts proclamatie aanhaal
den, reeds voldoende duidelijk af te lei
den: alle zuivere zakelijk-
h e i d zal er verre in te zoeken wezen.
Het zal een fascistisch, d. i. hoogst een
zijdig gericht, dagblad worden. Anders
valt er uit de proclamatie niet te lezen
indien men de schoone frazen een
beetje nuchter tracht te verstaan.
Nu versta men ons wel: wij betichten
de heeren Mussert en Rost van Tonnin
gen ondanks den poets welken laatst
genoemde ons gebakken heeft niet bij
voorbaat van bewuste eenzijdigheid
of oneerlijkheid. Dat ware unfair: men
moet, zoolang het tegendeel niet bewe
zen werd, niet twijfelen aan de goede
trouw eens tegenstandersen zelfs
dat Mussert niet kon erkennen: An
ton Brouwer heeft zoo ongeveer de
waarheid gesproken, zullen we hem niet
al te zwaar aanrekenen.
Wel stellen wij dit: de hopelooze een
zijdigheid welke den fascist kenmerkt
misschien wel moet kenmerken
zal zonder den geringsten twijfel dat
nieuwe dagblad maken tot een tegen
pool van „Het Volk" en zijn geestver
wante bladen; zoo als men in de roode
pers alles nu eenmaal van de dagen van
Olim af door twee felroode brilleglazen
placht te zien, zoo zullen zonder twijfel
in dat nieuwe dagblad de dingen even
eens allemaal door een half-rood-half-
zwarten bril worden gezien, misschien
met een oranje-sausje overgoten zoo nu
en dan. Pool en tegenpool: marxistisch
en fascistisch. Maar: de waarheid ligt
altijd midden tusschen de beide polen in!
Wij zouden de gisteren gestelde vragen
nu aldus willen beantwoorden: Er be
staat naar ons gevoelen niet de minste
zedelijk-politieke behoefte aan dat nieu
we dagblad maar dit zal vermoedelijk
niet beletten, dat het toch verschijnt, en
het zal „er wel in gaan" ook.
Dat de Nederlandsche pers zoo vuig
zou zijn als de heer Mussert haar durft
af te schilderen, achten wij grove laster
Zeker: het meerendeel der Nederland
sche dagbladschrijvers is geen N.S.B.-er
en het ziet de dingen dus nog niet door
N.S.B.-brillen.
Maar: is alleen de visie der Musserti-
anen: „nauwkeurig beproefd op eerlijk
heid en betrouwbaarheid"? Zijn de „eer
lijke en scherpzinnige vaderlanders" al
leen onder de N.S.B.-ers te vinden, en
zou de heer Rost van Tonningen de eeni-
ge zij het dan in de journalistiek on
geschoolde „hoofdredacteur die het
vertrouwen van het beste deel van ons
volk waardig is", in Nederland zijn?
Tenslotte: als het nieuwe dagblad naar
de beproefde regelen eener goede jour
nalistiek degelijke, betrouwbare, eerlij
ke, zakelijke voorlichting zal geven....
(Wij knippen uit de oprichtingsadverten
tie ervan de volgende, ook door ons vol
ledig onderschreven slagzin: „Eerlijke
voorlichting is een levensbelang voor
een volk")dan is het onzes bedun
kens in Nederland naast de andere pers
die zulks ook reeds doet, overbodig. En
geeft het ons deze voorlichting naar
N. S. B.-s t ij 1, d. i. dus op z'n hoogst sub-
jectief-eerlijk, maar zeker niet objec
tief-veelzijdig dan hebben we er
eerst recht geen behoefte aan!
Maar dan zal het misschien wèl kun
nen medewerken aan 't fascistiseerings-
proces hetwelk zich onder onze oogen
aan het voltrekken is.
Ziehier de opmerkingen waartoe het
aangekondigde verschijnen van een N.S.
B.-dagblad ons aanleiding gaf. Elders
Leer uw kind vlijt en zijn welvaart
zal vermeerderd worden; leer hem
welwillendheid en zijn geest zal ver
hoogd worden.
STEUN AAN DE KLEINE
ZEEVISSCHERIJ.
Naar wij vernemen, zal met ingang
van 27 Augustus a.s. steun worden ver
leend aan de kleine zeevisscherij en wel
voor die vaartuigen, welke de zeevis
scherij uitoefenen en waarvoor door de
Nederlandsche visscherijcentrale 'n cer
tificaat is verstrekt voor de kleine trawl-
en snurrevaadvisscherij.
Deze steun zal naar gelang van de
capaciteit der vaartuigen varieeren
van 9 tot 27 per maand, met dien
verstande, dat slechts steun wordt uit
gekeerd aan die vaartuigen, welke in de
afgeloopen maand een besomming heb
ben gemaakt en dus aan de zeevissche
rij hebben deelgenomen.
De steun zal voor de helft worden
uitgekeerd in geld. Voor het resteerende
gedeelte zal een rekening worden ge
opend ten name van den reeder van het
betreffende schip bij de Nederlandsche
Visscherijcentrale, waaruit de kosten
voor aanschaffing van nieuwe netten,
welke in verband met de bepalingen om
trent de maaswijdte, die met ingang van
1 Januari 1937, van kracht worden, moe
ten worden aangeschaft, alsmede andere
reparaties kunnen worden betaald.
HET GRAF VAN JAN PIETERSZOON
COEN,
Naar de „Java-Bode" meedeelt, heeft
het Indisch departement van onder
wijs aan de regeering voorgesteld het
gedenkteeken op het graf van J. P.zn.
Coen te doen bestaan uit marmeren pla
ten waarop niet alleen de naam van Jan
Pieterszoon Coen, doch ook die van an
dere gouverneurs-generaal en hun echt-
genooten, wier' overblijfselen zich in de
zelfde ruimte bevinden, zullen voorko
men.
Hiervoor is een bedrag van 75,000
noodig, waarvan 60,000 voor aankoop
en afbraak van het pakhuis. Men rekent
dat een gedeelte van dit bedrag door 'n
inzameling zal binnenkomen; men ver
wacht dat de groothandel 30,000 zal
geven.
VLIEGTUIGEN VAN DE INDISCHE
BURGERIJ?
Het Bat. Nieuwsblad deelt mede, dat
men in middenstandskringen te Batavia
het plan overweegt om de Indische bur
gerij te interesseeren voor het aanbie
den van enkele vliegtuigen aan de re
geering teneinde daarmede te getuigen
tegen linksche stroomingen die op het
op peil brengen van de defensie zooveel
mogelijk trachten tegen te gaan.
Benoemingen polderbesturen.
Bij Kon. besluit zijn benoemd: in de
provincie Zeeland:
atot dijkgraaf van den Rapenburg
polder, A. J. Klompe, te N.- en St.
J o o s 1 a n d;
van den Van Wuijckhuisepolder, H.
Wolfert, te H o e k,
van den Tweede Bathpolder, P. Nieu-
wenhuijse te Krabbend ij ke,
van den Eerste-Bathpolder, D. Butijn,
te R i 1 1 a n d B a t h,
tot gezworene van het waterschap
Rumoirt. W. C. van Nieuwenhuijzen te
St. Philipsland.
GEEN PARADE.
Aangezien de nieuwe ploeg leerlingen
van de S.D.O.A. pas op 1 September
a.s. onder de wapenen komt zal op den
verjaardag van H. M. de Koningin dit
jaar geen parade kunnen worden gehou
den.
In vrijheid gesteld.
Zekere A. K., rijwielhandelaar te Vlis
singen, die eenige dagen geleden werd
vonden wij er tot dusverre nog maar
weinig over gezegd.
Jammer, dat men het toch doe nu
't nog mag!
aangehouden en ter beschikking van de
Justitie te Middelburg is gesteld, in ver
band met een vermoedelijk gepleegd
zedenmisdrijf, is thans wederom in vrij
heid gesteld.
De persoon uit Breskens, le B., die
zich een dezer dagen bij de Justitie
meldde in verband met een vermoedelijk
gepleegde verduistering is thans weder
om in vrijheid gesteld.
Beëediging.
Ter Burgerlijke zitting van de Recht
bank te Middelburg werden beëedigd als
ambtenaar van den Burgerlijken Stand,
de navolgende heeren:
Mr. dr. A. J. J. M. Mes, burgemeester
te Ovezande.
D. Soetens te Ellewoutsdijk.
A. de Roo, wethouder te Goes, ter
vervanging van mr. J. W. Goedbloed,
die zijn ontslag nam in verband met
verplaatsing naar elders.
DE KERMIS.
Zooals te verwachten waj is de laat
ste kermisdag ook weer druk geworden.
Vooral des middags en ook gedurende
enkele uren des avonds was het er
zoo vol dat men op sommige plaatsen
opgepakt stond. We twijfelen dan ook
niet of de kermisexploitanten zullen dit
maal over het verloop tevreden zijn. En
ook vele Goesche zaken hebben hun
deel van het vertier en verteer gehad.
Hoewel het verloop over het geheel
ordelijk was, moesten eenige processen-
verbaal opgemaakt worden wegens open
bare dronkenschap, n.l. tegen J. K. te
Nieuwdorp, F. G. P. te Middelburg, D.
G. te Wemeldinge en H. J. J. v. d. K.
te Princenhage, welke nog een tweede
proces-verbaal kreeg wegens vernieling.
De collecte voor de Commissie van
Samenwerking bracht deze week 40.33
op.
DE MALVERSATIES BIJ HET
CRISIS-COMITé.
Het onderzoek van politie en
justitie-deskundige thans be
ëindigd.
Het zeer omvangrijke onderzoek in de
geruchtmakende aangelegenheid van de
malversaties bij het plaatselijk crisis
comité en Maatschappelijk Hulpbetoon
hier ter stede, is thans door de politie
beëindigd, die haar bevindingen aan de
justitie heeft medegedeeld.
Ook drs. De Kloet, de rijksaccountant,
die door de justitie als deskundige was
aangewezen, en die circa drie weken op
het bureau van politie hiertoe is werk
zaam geweest, is met zijn onderzoek ge
reed gekomen en heeft zijn rapport bij
de justitie ingediend.
Naar wij vernemen, zijn bij dit onder
zoek nog enkele nieuwe feiten aan het
licht gekomen.
De politie heeft nog steeds verschil
lende zaken van kleinere beteekenis in
onderzoek, die betrekking hebben op
maatschappelijk hulpbetoon. Het gaat
hier om menschen die gesteund werden,
doch tevens andere inkomsten hadden,
welke zij verzwegen, zoodat zij meer
steun genoten, dan waarop zij recht had
den. Tegen hen is en wordt proces-ver
baal opgemaakt.
Raad van Aagtekerke.
AAGTEKERKE. In de Maandagavond
onder voorzitterschap van den burge
meester, den heer J. Bosselaar, gehou
den vergadering van den Gemeenteraad,
waarin alle leden tegenwoordig waren,
werd de gemeenterekening over 1935
voorloopig vastgesteld in ontvang op
12561, in uitgaaf op 12484, wat be
treft den gewonen dienst en in otvang
op 4358 en in uitgaaf 10022 wat be
treft den kapitaaldienst. Deze rekening
was nagezien door een commissie be
staande uit de heeren L. de Visser en
Wisse, die adviseerden tot vaststelling
der rekening op de genoemde cijfers.
De begrooting voor 1937 werd daarna
overgelegd. De voorzitter gaf daarbij een
toelichting, terwijl de begrooting van den
vleeschkeuringsdienst te Oostkapelle
werd behandeld.
De vergoeding krachtens art. 101 der
L.O. wet 1920 aan de Diaconieschool
uittekeeren werd vastgesteld op f 170,
die van de School der Ver. tot instand-
Middeiburg, 26-VIII-'36. Dinsdag: hoog
ste lucht temperatuur 25.4 °C (78 °F);
laagste 16.7 °C (62 °F). Heden 9 h:
17.2 °C; 12 h: 20 °C. 0,1 mm regen of
neerslag. Hoogste barometerstand te de
zer stede, in het afgeloopen etmaal: 773
mm; laagste 771 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 773.6 mm
te Shields; laagste 750.8 mm te Vardoe.
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige N, tot O. wind, af
nemende bewolking, droog weer, iets
warmer overdag.
Zon op: 6 h 02; onder: 20 h 01. Licht
op: 20 h 31. Maanop: 16 h 16; onder:
23 h 43. V.M. 1 Sept.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen:
Augustus.
Hoogwater. Laagwater.
Wo. 26 8.05 20.33 1.56 14.19
Do. 27 9.23 21.58 3.05 15.41
Vr. 28 10.45 23.21 4.32 17.14
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge:
Augustus,
Hoogwater. Laagwater.
Wo. 26 9.41 22.05 2.55 15.25
Do. 27 10.54 23.26 4.03 16-43
Vr. 28 12.17 24.51 5.29 13.12
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later.,
(S springtij
houding eener School op Geref. Grond
slag op 704.
Bij de rondvraag vroeg de heer C. de
Visser het maximumsnelheidsbord bij dë
Diaconieschool wat achteruit te plaat
sen, daar dit het verkeer in den weg
staat; de heer Kodde informeerde naar
den stand der werkverschaffing.
AAGTEKERKE. De alhier gehouden
collecte ten bate van de Stichting Hoen-
derloo bracht alhier op de som van
f 5,16.
BIGGEKERKE. Door den rijks- en
gemeenteveldwachter alhier, is Maan
dagavond in het tentenkamp bij Klein-
Valkenisse aangehouden de 25-jarige
H. J. M., wonende te Blankenberghe,
wiens aanhouding was verzocht door
den Commissaris van Politie te Middel
burg wegens vermoedelijke verduiste
ring van een rijwiel, waaromtrent wij
reeds een en ander in ons tweede blad
vermeldden. Nadat hij voor genoemden
Commissaris is geleid, heeft hij aan den
veldwachter bekend, dat zijn gedane
aangifte van diefstal van zijn fiets en
van een portemonnaie met inhoud, welk
feit verleden week zou zijn gepleegd,
valsch was, zoodat hij zich ook hiervoor
zal hebben te verantwoorden. Het is
verder gebleken, dat M. nog meerdere
ontoelaatbare feiten heeft gepleegd.
RAAD VAN ZOUTELANDE.
ZOUTELANDE. Dinsdag vergderde
de Raad, onder voorzitterschap van den
heer D. Kodde, burgemeester, voltallig.
Op voorstel van B. en W. wordt be
sloten om aan H. M. de Koningin ont
heffing te vragen van het bepaalde_in
artikel 179 tweede lid der gemeente
wet, inzake het benoemen van capitu-
lanten in vacante gemeentebetrekkn-
gen.
Op voorstel van B. en WL wordt be
sloten om met de gemeente Domburg
een regeling te treffen inzake den on
derhoud van den Geertses- en Jonge-
piersweg.
Van het gemeentebestuur van Vlissin
gen is een verzoek ingekomen om ook
in deze gemeente het taxibedrijf te or
denen. In de politieverordening der ge
meente Vlissingen zijn bepalingen op
genomen ter regeling van het taxibe
drijf. O.a. is daar voor de uitoefening
van het bedrijf een vergunning noodig
v,an B. en W.
Het doel van deze regeling is, de
concurrentie te beteugelen en de open
bare orde te bevorderen.
B. en W. achten het niet gewenscht
om aan het verzoek van het gemeente
bestuur van Vlissingen te voldoen, om
dat zulks te veel zou ingrijpen in het
maatschappelijk leven.
De heer V e r h a g e wil de con
currentie in het taxibedrijf ook hier wel
wat beperken. Hij geeft B. en W. in
I
