COURANT
GEEN WEEKBLAD en
GEEN ADVERTENTIEBLAD
EEN DAGBLAD
EEN DAGBLAD
ADVERTEERT IN DEZE
BUITENLAND*
RECHTSZAKEN.
LEGER EN VLOOT.
DUITSCHLAND.
!Het protest der Evangelische
predikanten.
Hoe van officieele zijde
getracht wordt het Duit-
sche volk van het chris
tendom te vervreemden.
FRANKRIJK.
ENGELAND.
BALKAN.
RUSLAND.
PORTUGAL
JAPAN.
PALESTINA.
VER. STATEN.
PERSKRONIEK.
Ruim een week geleden hebben wij
het een en ander ontleend aan den
brief, welken de geestelijke leiders van
de Duitsche Evangelische kerk ,aan Hit-
Ier hebben gericht, en waarop een Zwit-
sersch blad, de „Baseier Nachrichten"
beslag had.
Aan de N. R. C, ontleenen we thans
nog den letterlijken (vertaalden) tekst
van een der voornaamste gedeelten.:
„Onder het mottp van „Entkonfessio-
nalisierung" of „overwinning van de
confessioneele scheidingen" is een be
weging begonnen, die de kerk haar ar
beid in het openbaar onmogelijk moet
maken. Door een tu>sschen den rijks
jeugdleider en den daartoe niet ge
machtigden rijksbisschop afgesloten
overeenkomst is de evangelische kerk
van haar eigen jeugdorganisatiess be
roofd. Maar ook de door die overeen
komst aan de evangelische kerk gega
randeerde geestelijke verzorging van de
evangelische leden v,an nationaal-socia-
listische jeugdorganisaties wordt dik
wijls moeilijk gemaakt. Altijd weer
door de opperste leiders van de geor
ganiseerde jeugd, zoowel als door de
onderste gelederen, de kerk voor de
evangelische jeugd verachtelijk en ver
dacht gemaakt, en wordt geprobeerd
het geloof ,aan de hun toevertrouwde
openbaring te ondermijnen. (Zie bv. het
bevel van de opperste gouw van den
bond van Duitsche meisjes dd 5 Decem
ber 1935: „Niet slechts leidsters, maar
ook alle meisjes verbied ik van nu af
aan de medewerking in eenigerlei vorm
aan den confesioneelen arbeid help
ster bij jeugddiensten enz." Een trans
parant van de Hitler-jeugd in Halle-
Saale: „Wie zijn de vijanden van onze
Hitier jeugd? De g'eloofsfanatica, die nu
nog met smachtende naar boven ge
richte blikken op de knieën vallen, die
hun tijd doorbreng'en met 't bezoeken
van kerken en met gebed. Wij als
Hitler-jongens kunnen slechts vol ver
achting en spot op de jonge menschen
zien, die nu nog altijd naar hun be
lachelijke clubs loopen, om zich daar
bezig te houden met hoogst overbodi
ge religieuze sentimenteele droomerij-
en)."
Hoewel de huidige staat officieel staat
op de basis van een positief christen
dom, hebben zijn nieuwe instellingen,
zooals het landjaar (voor de meisjes.
Red.) en de arbeidsdienst (voor de
mannen. Red.) niet slechts zoo goed als
geen mogelijkheden van geestelijke ver
zorging overgelaten, maar zelfs is het
contact tusschen den zielsverzorger en
zijn jonge gemeenteleden, bv. door be
zoek of door toezending van evangeli
sche lectuur, veelal onmogelijk ge
maakt. (Zie bv, een brief van den re-
g'eeringspresident in Breslau van 22 Oc
tober 1935: „Op uw brief van 15 Octo
ber aan de kampleidstèr Schadel be
treffende toezending van religieuze lec
tuur, deel ik u mede, wat de rijks- en
Pruisische minister voor wetenschap, op
voeding en onderwijs in een besluit on
derstreept heeft, nl. dat toezending van
religieuze geschriften aan„Landjahr-
pflichtigen" verboden is). Het is voor
gekomen, dat evangelische leden van
een kamp van den arbeidsdienst geen
verlof kregen op Goeden Vrijdag een
godsdienstoefening bij te wonen. Dit
toont, hoever hier en daar de „ontchris-
telijking" reeds gevorderd is. Ook de
bepalingen over de religieuze verzor
ging van kinderen gedurende het land-
jaar spreken hier duidelijke taal.
De „Entkonfessionalisierung" van de
school wordt door den staat bewust be
vorderd. Ouder schending van de rech
ten van de kerk wordt gestreefd naar
afschaffing van het confessioneele on
derwijs. Hierbij wordt op het geweten
van de ouders door de partij sterk druk
geoefend.
Rechtmatig bektaandje leerplannen
voor godsdienstonderwijs worden veel
ei verwaarloosd. Zoo zijn èP het oogen-
blik op veel plaatsen belangrijke stuk
ken van wat de bijbel leert uit het'
godsdienstonderwijs gesneden (Oude
Testament) of onchristelijke stoffen in
dat godsdienstonderwijs ingeslopen (oud-
Germaansch heidendom)
Aan de hoogescholen wordt de vor
ming van de geestelijke leiders steeds
meer aan die hoogleeraren en docen
ten toevertrouwd, van wie bewezen is,
dat zij dwaalleeren verkondigen. In het
bijzonder de verwoesting van de theo
logische faculteiten in Pruisen vertoont
een veel zeggend beeld. Wat de exami
na betreft, het ministerie voor weten
schap en onderwijs heeft de opneming
van dwaalleeren in examen-commissies
geëischt.
b an de evangelische leden van natio-
naal-socialistische organisaties wordt
verlangd, dat zij zich zonder beperking
verklaren voor de nationaal-socialisfi-
^che wereldbeschouwing, Deze wereld
beschouwing wordt veelal als een posi
tieve vervanging van het te overwinnen
christendom voorgesteld en geprocla
meerd.
Wanneer bloed, ras, „Volksum" en
eer den rang van eeuwige waarden krij
gen, dan is dë evangelische christen door
hét eerste gebod gedwongen deze waar
deering af te wijzen. Als de arische
mensch wordt verheerlijkt, dan leert
daartegenover God's woord de zondig
heid van alle menschen. Als den chris
ten binnen het kader van de nation,aal-
socialistische wereldbeschouwing een
anti-semitisme wordt opgedrongen, dat
verplicht tot Jodenhaat, daarom voor
den christen het gebod der naasten
liefde daar tegenover...."
KONING BORIS VAN BULGARIJE
BIJ GOERING.
Koning Boris van Bulgarije heeft gis
teren aangezeten aan een dejeuner, dat
Goering te zijnen huize ter eere van den
koninklijken gast had aangericht.
DE NATIONALISATIE DER
WAPENINDUSTRIE.
Aan het einde van de debatten over
de nationalisatie der wapenindustrie in
den Senaat heeft minister Daladier
gisteren het woord gevoerd. Hij zeide
o.m., dat bij de vereischten van den mo
dernen oorlog de productie van wape
nen en munitie van den laatsten oorlog
onbeteekenend zou zijn vergeleken met
wat dagelijks vereischt zou zijn om den
strijd te voeden. Daarom is het onont
beerlijk, dat de staat de industrieele
mobilisatie van het land voorbereidt,
voorraden opslaat en de onontbeerlijke
fabjricage waarborgt. De voorgangers
van spr. hebben getracht de industrieele
mobilisatie des lands te organiseeren
en zijn daarin niet geslaagd. Ter waar
borging van de defensie is geen mono
polie noodig maar een nationaal pro
ductiestatuut, gebaseerd op nationali
satie en controle. Wanneer dan een
mobilisatie zou komen, zou de industrie
onmiddellijk kunnen gaan werken. „Wij
verklaren", aldus Dadalier, dat wij on
zen geheelen plicht zullen doen voor de
bewapening van ons land, maar wij zijn
vastbesloten, aangezien wij vrij binnen
onze grenzen willen leven, de wereld te
vragen zich duidelijk uit te spreken
over de kwestie der bewapening en vei
ligheid".
Historisch kasteel gedeeltelijk ver
woest. Het kasteel Rye House, ten
Noorden van Londen, de bekende histo
rische plaats van het complot van 1663
dat ten doel had Koning Karei II van
Engeland te vermoorden, is gisteren
door een hevigen brand ten deele ver
woest. Daarbij werden kostbare antiqui
teiten, o.m. het Florentijnsche pronk
bed van koningin Elisabeth een prooi
van de vlammen.
De brand we,rcf 's avonds om half elf
ontdekt door een voorbijganger, die den
waard van het hotel Rye House waar
schuwde, die op zijn beurt de brand
weer alarmeerde.
De politie heeft twee mannen, een 24
jarigen handelsreiziger en een 20-jari-
gen fabrieksarbeider gearresteerd, ver
dacht van brandstichting. Zij waren met
twee meisjes het laatst bij het kasteel
gezien. Het schijnt, dat zij bekend heb
ben den brand te hebben veroorzaakt.
Het kasteel is van een van de eer
ste ridderhofsteden in Epngeland, die
van een gracht omgeven en verstrekt
werden. Het was een geliefd oord voor
uitstapje van Londenaars.
HET ONGELUK IN DE
WHARNCLIFFEMIJN.
Alle hoop is thans opgegeven nog één
van de 57 mijnwerkers, die door de ont
ploffing in de Wharncliffemijn nabij
Barnsley werden getroffen, levend te
redden. De oorzaak van het ongeluk is
nog niet bekend, doch een officieel on
derzoek zal worden ingesteld.
De mannen, die zich vrijwillig aanbo
den hun opgesloten kameraden te red
den, hebben schitterend werk geleverd.
Hun arbeid werd bemoeilijkt door het
gas, dit in de gangen hing en de ijzige
koude, welke door nog niet opgehelder
de oorzaak beneden heerschte. De red
ders moesten van dekens en heetwater-
kruiken worden voorzien. De koning
heeft een boodschap gezonden, waarin
hij zijn droefheid over het ongeluk uit
drukt.
Gisterochtend is het reddingswerk ge
staakt, aangezien de redders uitgeput
waren. 32 lijken zijn aan de oppervlakte
gebracht. Zoo spoedig mogelijk zou men
trachten de overige 25 lijken te bergen.
Politieke terreur, Een groep com
munistische arbeiders heeft met mes
sen gewapend een aantal studenten te
Boekarest (Roemenië) overvallen. Een
student werd gedood, een ander levens
gevaarlijk gewond. De aanvallers wer
den gearresteerd, doch een van hen, een
bekende van de politie, wist aan de
waakzaamheid van zijn bewakers te ont
snappen en wierp zich uit de derde ver
dieping van het politiebureau, zoodat hij
om het leven is gekomen.
Wonderbaarlijke genezing Te
Satoe Mare in Roemenië heeft zich'
een buitengewoon geval van genezing
van stomheid voorgedaan. Een twintig
jarige jongeman, Urrorici geheeten, die
tien jaar geleden, tengevolge van een
ongeluk het spraakvermogen had ver
loren, begon nl. plotseling te spreken,
toen hij een zeer schoone jonge vrouw
izag. De doctoren staan voor een raad
sel. Men heeft helaas niet opgeteekend
welke de eerste woorden waren,die
de jongeman hervond.
KONING GEORGE NAAR KORFOE.
Koning George van Griekenland is aan
boord van een oorlogsschip voor een
maand naar Korfoe vertrokken.
De partijleiders eischen op
heffing van de dictatuur.
Het telegraaf-agentschap Avala meldt
uit Athene, dat de koning alle. partijlei
ders een bijzondere audiëntie heeft ver
leend alvorens naar Korfoe te vertrek-'
ken. Kafandaris, Papanastasioe, Tsalda-
ris en Gonatas, die Sophoelis den leider
der liberale partij die door ongesteldheid
verhinderd was, verving, hebben krach
tig geprotesteerd tegen de instelling van
een dictatuur en de ontbinding der volks
vertegenwoordiging. Gistermiddag heb
ben deze partijleiders ten huize van Ka
fandaris geconfereerd. Zij hebben een
volledige overeenstemming geconsta
teerd ten aanzien van de vorming eener
parlementaire regeering. De partijleiders
eischen de directe opheffing der dicta
tuur, de. opheffing van den staat van be
leg, het weer bijeenkomén van het par
lement en de directe bijeenroeping van
den kroonraad door den koning.
In politieke kringen zegt men, dat de
koning zijn voorgenomen reis naar Kor
foe. maakt om niet direct behoeven te
antwoorden op het door hem door de
partijleiders voorgelegde memorandum.
De partijleiders zijn vast besloten zich
te verzetten tegen een dictatuur, welke
langer dan een maand zou duren. So
phoelis heeft naar later werd medege
deeld geweigerd naar den koning te
gaan daar deze hem drie dagen geleden
zou hebben verzekerd nimmer de instel
ling eener dictatuur toe te staan. So
phoelis is van meening, dat de koning
de verantwoordelijkheid voor de zaak
draagt.
AARDVERSCHUIVING IN DEN
KAUKASUS.
v Twee dorpen vernietigd.
Het telegraafagentschap der Sovjet
Unie meldt uit Pja.tigersk (Kaukasië),
dat bij den berg Tsjegete een geweldige
aardverschuiving de bergdorpen Sjiki en
Besengi heeft weggevaagd. Het officieele
communiqué vermeldt, dat 43 huizen in
eerstgenoemd dorp en 30 huizen in
laatstgenoemd dorp werden verwoest.
Ook de electrische centralen, een vee
fokkerij en het schoolgebouw zijn ver
nield. Bij het dorp Sjiki werd een berg
rivier versperd. Het water hééft thans
een groot meer gevormd dat 19 m diep
is. Het aantal slachtoffers is nog niet
bekend, doch men vreest, dat het zeer
groot zal zijn.
DE ONLUSTEN OP MADEIRA,
De minister-president deelde aan de
pers mede, dat uit de telegrammen van
den civielen gouverneur van Funchal
blijkt, dat op verschillètjde plaatsen van
het eiland Madeira onlusten zijn uitge
broken. De opstandelingen vernielden
de boeken van de regeeringsbureelen
van het district Ribeira Brava en vie
len de boterfabrieken van Funchal aan.
De reden van de onlusten is ontevre
denheid over het decreet tot reorgani
satie van de melkindustrie op het eiland
dat ten doel heeft alle belanghebbenden
te bevoordeelen, te beginnen bij de
melkproducenten, die met ingang van
Augustus hoogere prijzen maakten.
De openbare macht moest optreden,
met het gevolg dat enkele burgers wer
den gedood. De regeering besloot te
breken met de gewoonte van straffe
loosheid op de Archipel in dergelijke
gevallen en zond twee oorlogsschepen
met vliegtuigen en een compagnie ja
gers met mitrailleurs naar Funchal.
Ook zullen enkele politiemannen naar
Funchal vertrekken om een onderzoek
in te stellen naar de aanstichters van
deze beweging.
TaïFOEN.
64 Schepelingen verdronken.
Tengevolge van een taifoen is een Ja-
pansch schip bij het Pratas-eiland in de
Chineesche zee gezonken. Een te hulp
gesnelde Japansche torpedojager consta
teerde, dat van de 240 opvarenden 64
om het leven zijn gekomen.
BENDE ARABIEREN ACHTERVOLGD.
18 dooden.
Na een botsing in de omgeving van
Nabloes tusschen Engelsche soldaten en
Arabieren, werd een bende van 30 op
standelingen door de Engelschen achter
volgd, die spoedig versterking kregen
van een vliegtuig. Door mitrailleurvuur
en bommen van het vliegtuig werden 18
Arabieren gedood.. De overigen werden
uiteengejaagd.
HET EIND VAN DE CRISIS IN ZICHT?
De waarnemende minister van koop
handel, Ernest Draper, heeft een rapport
gepubliceerd waarin wordt geconsta
teerd dat het getal werkloozen van
Maart 1933 tot April 1936 met 5.200.000,
d.i. 35 pet., is afgenomen.
Ook deelde hij in het rapport mee,
dat in die periode de netto winsten der
groote ondernemingen en bedrijven 1297
pet. waren gestegen.
De inkomsten der boeren waren in
clusief de hun uitgekeerde steungelden
t—met 84 pet. toegenomen.
De: zaken waren in het algemeen ge
nomen thans 15 pet. beter dan een jaar
tevoren.
Een hond staat terecht. Te Broek-
port in den staat New-York heeft een
hond. terechtgestaan. Het dier een
herder, die luistert naar den naam Ida
ho was toen jongens aan het zwem
men waren, te water gesprongen en op
den rug van een knaap geklauterd. De
jongen was verdronken. Lieden, die het
voorval hadden bijgewoond, konden niet
met zekerheid zeggen of de hond uit
speelschheid had gehandeld of uit boos
aardigheid. De rechter, die had kunnen
bevelen het dier te laten afmaken, hoor
de ook de buren van den eigenaar van
den hond, die zich allen vriendelijk over
Idaho uitlieten. Niettemin besliste de
rechter, dat de hond wel aan den eige
naar zou worden teruggegeven, maar dat
het dier niet losloopend buiten de wo
ning of het erf van den bezitter mag
komen. Gebeurt dit toch, dan wordt het
beest onverbiddelijk doodgeschoten.
Een geweldige nalatenschap, Hetty
Green te New-York was een der merk
waardigste zakenvrouwen, die de Ver.
Staten hebben gekend. Zij was een fi
nancieel genie en als bankierster en
geldschietster Vergaarde ze een reusach
tig fortuin. Zij is al jaren dood en haar
vermogen kwam in handen van haar
zoon, kolonel Edward Green. Ook deze
is nu gestorven en hij heeft het familie
fortuin nagelaten aan zijn zuster, mevr.
Sylvia Wilks. Het merkwaardige is, dat
de weduwe van den kolonel niets krijgt.
Zij had echter bij haar huwelijk in 1917
een schenking ontvangen van 625.000
dollar.
Mevr, Green was benoemd tot voor-
loopig administratrice van het fortuin.
Mevr, Wilks ontvangt naar men ver
moedt 80.000.000, waarvan echter suc
cessierechten af gaan.
Zulke vermoedens blijken echter dik
wijls aan den optimistischen kant te zijn
geweest. Vooral .sedert de crisis door
werkte. In ieder geval gaat er zeer veel
van de erfenis af aan successierechten.
Een noodlottige kanovaart, Newell
P. Sherman was een begaafd zanger,
een welmeenend padvindersleider en
over het algemeen genomen geen kwa
de kerel. Maar hij is nu toch ter dood
gebracht in den electrischen stoel in de
Charletowngevang'enis. Hij was berouw
vol en daar had hij reden voor, want
wat hij gedaan had, was meer dan erg.
Terwijl hij met zijn vrouw aan het kano
roeien was, zong hij haar toe. Het was
een psalm, maar toen* hij uitgezongen
had, kwam plotseling de drattig over
hem. zijn vrouw te vermoorden. Hij liet
de kano omslaan en zijn vrouw ver
dronk, terwijl hij zelf naar den kant
zwom. Sherman was verliefd geworden
op een meisje van zeventien jaar, een
faFrieksarbeidstertje. En om haar te
kunnen trouwen, had hij zijn vrouw, de
moeder van zijn twee kinderen, uit den
weg geruimd.
Kantongerecht Oostburg.
Ter strafzitting van 23 Juli jl. heeft
het O.M. tegen drie verdachten' nl, A.
A, S. te Zuidzande, J. de M. te Cad-
zand en C. B. te Waterlandkerkje, we
gens het in een tent. alcoholvrijen drank
verkoopen zonder het bij de Drankwet
vereischte verlof, gerequireerd: schuldig
verklaring aan het te laste gelegde, zon
der toepassing van straf, daar het hier
een principieele kwestie betrof.
De kantonrechter heeft, wegens de
ingewikkeldheid der zaak, in elk der drie
gevallen de uitspraak van het vonnis
aangehouden tot Donderdagochtend en
heeft vervolgens, ter zitting van dien
ochtend, elk der verdachten vrijgespro
ken.
Bij beschikking v.an den minister
van staat, minister van defensie ad in
terim, is de officier van gezondheid der
le klasse W. A. Borgeld met ingang van
14 Sept. a.s. geplaatst aan boord Hr.
Ms. wachtschip te Vlissingen;
met 17 September, de officier van ge
zondheid der le klasse P. C. Broekhoff,
aan boord Hr. Ms. de Ruyter te Schie
dam.
DE GRONDWETSVOORSTELLEN,
Een magere oogst.
Het r.k. dagblad „Ons Noorden"
spreekt van een mageren oog'st.
„Na het xrij magere rapport van de
Staatscommissie, die ook moeilijk iets
ander® kon produceeren, nu de regee
ring met h.aar voornemen tot wijziging
van de Grondwet tot het allerlaatste
oogenblik had gewacht, zoodat tijd voor
groot werk totaal ontbrak, kon ook van
de regeeringsvoorsteljén geen groote
verwachtingen gekoesterd worden. De
voorstellen, die de regeering nu bij de
Staten-Gener,aal heeft ingediend betref
fen dan ook alleen ondergeschikte dé-
tailpunten en passen zich allerminst aan
bij de nooden en behoeften van dit be
langrijk tijdperk. Waarin op zoo tref
fende wijze het woord van Schiller in
vervulling gaat: „Das Alte sj/uirzt, es
andert sich die Zeit, und neues Leben
blüht aus den Ruinen." Maar van dit
ineenstorten van een verouderd stelsel
merkt deze regeering niets, integendeel
zij meent, dat we weer naar dit oude
terug kunnen. Vandaar, dat ook een
nieuw leven, op de ruïnes van het oude
economische stelsel, in deze grondwets
voorstellen niets te bespeuren is. Het
zal de tr,agiek van ons land zijn, dat
we in deze historische tijden mannen
aan het roer hebben gehad, die zich;
zoozeer in den tijdgeest hebben vergist
en die, zooals dr. Kortenhorst Maandag
middag in Rolduc nog zeide, altijd ach
ter de feiten hebben aangeloopen.
M,aar daar is helaas niets aan te doen,
kunnen zooveel bieden alt een Dagblad. Want
een Dagblad komt iederen dag in de handen
van duizenden, en het wordt om zijn rijken
redactioneelen inhoud nimmer ongelezen ter zijde
gelegd.
wordt gelezen.
Iederen dag wordt dut ook Uw annence daarin
door duizenden gelezen.
Beseft eens wat een enorme publiciteit een
Dagblad geeft I
it dus de plaats voor Uw advertentie. Het meest
gelezen Dagblad in Zeeland is de Courant die
U thans in Uw hand hebt. Onze jarenlange er
varing staat te Uwen dienste. Onze tarieven
zijn niet hoog. Contracten worden reeds van
250 regels af afgesloten, met belangrijke ver
mindering in prijs. Daarom
