HES - Spanje.
Wijk and Miss Mag
BINNENLAND.
ZEELAND.
De mossel-affaire.
Paviljoen wandelpier
WEER EN WIND.
NUMMER 186.
DRIE BLADEN.
ZATERDAG
8 AUGUSTUS 1936.
EERSTE BLAD.
179e JAARGANG,
Naar aanleiding van
Toch steekpenningen
aangenomen
MIDDELBURG.
Weder inbrekers aan het werk.
in hun phenomenale danscreaties
GOES.
WALCHEREN.
$rovwc(f*l£
MIDDELBUBGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2,30, elders 2.50 per
"kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, lngez. mededeelingen 60 ct. p. r.
m contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
goesche courant^
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten b\j het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1—-Z
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cos-
rant" 10 ct. extra Be wij snommers 5 cent.
„Men staat hier niet tegenover
een regeering te Madrid of een
dictatuur van opstandelingen,
maar tegenover iets, dat geen
menschelijk gelaat of ziel heeft.
Wij staan tegenover een Ku-
Klux-Klan die een politiek, een
sociologie, een methode, een
doel is geworden voor gangsters,
voor diegenen, die het commu
nisme, welks vaan zij hijschen,
belijden. In Catalonië staat Eu
ropa voor den tweesprong waar
men moet beslissen, of men op
marsch is mèt de menschheid
of daarbuiten. Zónder dat zal
Europa optrekken met een bom
in den zak, zooals ook Spanje
opgetrokken is."
„Osservatore Romano",
officieel orgaan van het
Vaticaan.
„Indien in Spanje wel eens ker
ken en kloosters in vlammen op
gaan, is dat dan niet de schuld
van diegenen, welke de Gods
huizen ontwijdden door er plaat
sen van samenzwering tegen de
grondwettelijke regeering en te
gen de vrijheid van het Spaan-
sche volk van te maken?
„Escher Tageblatt", soc.-
dem. dagblad.
De gebeurtenissen in Spanje stellen
ook ons voor problemen. Niet zoozeer
voor het probleem: wat moet daar nu
gebeuren, als wel: Wat heeft het óns
te zeggen?
Er is een theorie van: W.at gaat het
ons eigenlijk aan. Bemoei U er niet
mee.
Goed daar valt wel wat voor te
zeggen. De fascisten zeiden dat kort
geleden in ons landje ook,-toen wij ons
niet met den Abessijnschen oorlog
gingen bemoeien, o neen! maar enkel
een ambulance gingen uitzenden om,
naar goede traditie, het zonder ons toe
doen veroorzaakte oorlogsleed in dat
land zooveel mogelijk te helpen ver
zachten.
Men kan dus zeggen: laat die Span
jaarden hun eigen boontjes maar dop
pen.
Maar: de wereld is tegenwoordig zoo
verbazend samengesteld en onderling
over-en-weer van mekaar afhankelijk ge
worden, dat we het toch èigenlijk niet
kunnen zeggen. We spreken wel van
non-interventie, maar een ieder denkt
daar zoo het zijne bij.
Waaróm kan d,at niet? Om tweeder
lei reden, een materieele en een gees
telijke.
De materieele is, dat de wereld-econo
mie niet meer nationaal maar interna
tionaal is. Verkoopen wij benzine en ka
toentjes ,aan de Spaansche regeeringi,
dan steunen we volgens de fascisten de
derde internationale. En verkoopen we
Fokker-vliegtuigen aan de generaals der
dusgenoemde opstandelingen, dan hel
pen we, volgens de socialisten, een
„zuiver democratisch-grondwettelijke
regeering om hals brengen door een
troep gewetenlooze, op de dictatuur
aansturende fascisten", of zooiets.
Weigeren we oorlogsmateriaal aan de
Madrileensche regeering te verkoopen,
dan kiezen we p.artij voor de fascisten
zeggen derzelver tegenstanders
en weigeren we aan de opstandelingen
te leveren, dan begunstigen we het
communisme, zeggen de tegenstanders
van deze leer.
Nu is het niet allemaal precies zoo
erg als we het hier deze anderen laten
zeggen dat is trouwens ook een der
kenmerken van dezen extremisftischen
tijd, dat men de dingen altijd zoo hope-|
loos eenzijdig ziet! maar het scheelt
toch niet veel.
Materieel hebben we er dus mee te
maken, voorzoo vet het leveranties be
treft, voorzoover zakelijke en persoon
lijke belangen van Nederlandsche on
derdanen in Spanje er bij betrokken zijn.
Geestelijk hebben we er misschien
nog veel meer mee te maken. Geestelijk
is heel die non-interventie een onmo
gelijkheid. Men kan zich nog zoover be-
heerschen, dat men zich niet al te druk
maakt over een strijd in den Gran Cha-
co maar w,anneer er bij je buren een
hevige ruzie uitgevochten wordt, en
wanneer je vreest dat de uitkomst van
deze ruzie wel eens op je eigen situ
atie van grooten invloed zou kunnen
zijn dan is een gedesinteresseerde
houding nu eenmaal onmogelijk.
Die i s er dan ook niet.
In de fascistische landen, met name
in Duitschland en Italië, heerscht vrij
wel onverdeelde sympathie voor „de re
bellen."
In de democratisch-socialistisch ge
oriënteerde landen, en dan natuurlijk op
de eerste plaats in Frankrijk, heerscht
bijkans onverdeelde sympathie voor de
regeering van het Volksfront.
De Italianen en Duitschers, en dege
nen in andere landen, en ook in Neder
land, die de daar in zw,ang zijnde op
vattingen op staatkundig gebied deelen,
zien de zaak natuurlijk zoo: dat Hitier
en Mussolini een breeden dam hebben
opgeworpen tegen het van Rusland uit
Europa bedreigende communisme; dat
dit nu ondergrondsch toch in Spanje is
uitgebroken, terwijl het in Frankrijk
dreigt, en dat het nu dus zaak is, wil
men Europa voor het communisme
dit is, volgens deze zienswijze: voor den
ondergang bewaren', desnoods met de
Europeesche Monroe-leer der eigen-
boontjes-dopperij maar een beetje de
hand gelicht moet worden: het belang
v,an een geordend Europa is toch hoo-
ger dan het feit dat de Volksfront-re-
geering nu toevallig een grondwettelijke
regeering is? Dit inzicht wordt bij die
groepen natuurlijk versterkt door het
feit, dat grondwet, parlement en demo
cratie in die kringen begrippen zijn,
waarvoor men geen bijster hooge achting
meer heeft.
In de democratisch gerichte landen
denkt men heel anders over deze dingen.
Daar ziet men, dat het ook niet alle
maal smetteloos blank of moeten we
zeggen „zuiver glimmend zwart?"
idealisme of idealistisch fascisme bij de
heeren rebellen is. En voorzoover men in
die democratische landen overwegend
naar het roode deel des spectrums ge
oriënteerd is, zijn er zeker velen wier
vingers zullen jeuken om het bedreigde
Spaansche Volksfront ter hulpe te snel
len tegen de „opstandelingen". Daar
zien ze de op zichzelf ook inderdaad
dierbare „democratische vrijheden" be
dreigd door het fascisme; daar zien ze
usurpatoren en vechtjassen, gesteund
door het „groot-kapitaal", door slechte
„kapitalistische" mannen, ,als de booze
geesten de geestelijke vrijheid, de rech
ten des volks vertrappen
En wat moet de als gewoonlijk nuch
tere Nederlander nu doen, en denken?
Och doen: niet veel. Laat ons dat
maar aan onze regeering over laten. In
dit opzicht kunnen we toch zeker in de
huidige regeering wel een voldoende
vertrouwen hebben: eenerzijds zal zij
zich zeker in geen enkel opzicht laten
afbrengen van onze beproefde wegen
der zelfstandigheidspolitiek en der neu
traliteit in conflicten als deze ande-
rerzijds is zij verstandig en voorzichtig
genoeg om geen domme dingen te doen,
noch onze nationale waardigheid te
grabbel te gooien.
En wat wij moeten denken?
Dat is niemand voor te schrijven.
Maar er is toch wel een goede raad
te geven. Die met name gericht dient te
zijn tot de extremisten, dus gelijkelijks
tot de fascisten en de socialisten in den
lande.
Het is deze: houdt uw hoofd koel,
en laat u vooral niet op sleeptoüw ne
men door.uw eigen partijpers! Ver
geet nimmer, dat uw persorganen, hoe
voortreffelijk wellicht ook naar uw
smaak geredigeerd, tenslotte zijn en
blijven couranten van strijd-organisaties,
bladen, welke aandikken en eenzijdig
belichten moeten. Tracht u niet
boos te maken op die schurken van
„fascisten" of „communisten' al naar
ge wilt,, of die opstandelingen, rebellen
„Marxisten" of rooden, maar tracht,
zoo goed en zoo kwaad als 't gaat, ook
kennis te nemen van wat de anderen
zeggen. Zoo ge tot de tegenstanders der
rebellen behoort goed: overweeg
dan, dat de communisten en anarchisten
ook geen engelen zijn, dat ze kérk en
godsdienst velen, ook in Spanje,
toch nog heilig bespotten, en erger,
dat ook zij symptomen vertoonen die er
in eiken revolutietijd Rusland, Frank
rijk, Duitschland waar te nemen wa
ren, beestachtigheden te hunnen laste
te leggen zijn. Maak u zelf niet wijs, dat
in Spanje beste brave burgerlieden, de
mocraten a la Nederland, tegen allemaal
Alva's een heldenstrijd voeren al
zijn er natuurlijk ook elementen in dien
strijd, waarvoor zeker waardeering
past.
Behoort ge tot de voorstanders der
Nationalisten, wil dan bedenken, dat
de arbeiders waartegen de Nationalis-
Laten wij den stroom des levens
niet losmaken van zijn bron, den boom
niet losmaken van zijn wortel! Inner
lijk en uiterlijk leven hangen zoo nauw
samen.
ten strijden, óók vele redenen hebben
om verbitterd te zijn, verbitterd op de
generaals, de „grootkapitalisten", en
op menschen die in dienst der Kerk ook
wel zoo een en ander op hun kerfstok
zullen hebben. Waar zoo'n felle haat te
gen de Kerk tot uiting komt is wel als
zeker aan te nemen, dat ook dit niet ge
heel zonder reden is!
En nu zal men, zoo men niet beschikt
over de beschouwende geestesgesteld
heid die noodig is om de zaken te be
zien gelijk hierboven aanbevolen werd,
zeggen: dat is nu weer echt liberaal,
geen vleesch en geen visch. Geen rond
uit partij kiezen voor de rebellen en ook
niet voor de grondwettelijke regeering.
Dan zou ons antwoord luiden: tot op
zekere hoogte hebt ge daar gelijk in. De
wereld bestaat nu eenmaal, en zij kan
niet anders bestaan dan, uit menschen
met eenzijdig gerichten geest de
stuwers, naar het goede en naar het
kwade, en uit lieden die meer naar de
tweezijdigheid of de veelzijdigheid stre
ven. Behoort gij tot de eersten, het is
ons wel, maar dit laatste behoeft, zoo
lang het nog niet ophan-
delen aankomt, toch onzes be
dunkens daarom allerminst een tekort
koming te zijn.
En het is juist een leelijke fout hier:
dat men het wil doen voorkomen alsof
nu ook in Spanje geen sprake meer is
van een derde mogelijkheid, van een
breeder inzicht hetwelk de twee uiter
sten in zich bevat.
Ja, erger nog: men wil ons in Neder
land trachten wijs te maken, dat het
tertium non datur ook hier reeds niet
meer geldt; dat het ook voor Neder
land al doodgewoon gaat om de keuze
tusschen fascisme of communisme.
Welnu: mócht dat ooit zoover komen,
dan zullen wij zeker ook onze keus
doen, trachtende uit twee kwaden dan
de minste te kiezen. Maar het i s nog
niet zoover en wij hopen van ganscher
harte, dat het nooit zoover zal komen
ook.
Dat de goede Nederlanders zich voor
dien zullen vinden, niet in den strijd t e-
g e n het fascisme of het communisme
hetwelk ons vooralsnog om het even
is maar in den strijd voor een goed
vaderland, rechtvaardig en eerlijk be
stuurd, bezield met slechts één ge
dachte: Nederland te maken tot een
land, waar iedere Nederlander, van
hoog tot laag, trotsch op zal kunnen
wijzen, zeggende: het is mij een eer en
een voorrecht, burger van dat land te
mogen zijn!
HET LEDENTAL DER N.. S. B.
Over het ledental der N.S.B. zijn nim
mer officieele cijfers aan de pers ver
strekt, al heeft men in het eigen orgaan
dier beweging wel eens opgaven daar
omtrent gevonden, evenals in redevoe
ringen van den heer Mussert.
„Het Volk" heeft nu, naar het zegt,
de beschikking gekregen over een of
ficieel maandrapport dat op 1 Februari
1936 uitgebracht zou zijn aan den Alge-
meenen Leider. Daaruit zou dan blijken,
dat de N.S.B. toen 40.610 leden telde en
4641 voorloopige leden. De leden zijn
als volgt verdeeld:
Gewest I (Noord-Holland) 7781
Gewest II Noord (Zuid-Holland
Noord) 6528
Gewest II Zuid (Zuid-Holland
Zuid) 6422
Gewest III (Brabant en Limburg) 3212
Gewest IV (Utrecht) 3092
Gewest V (Gelderland) 3200
Gewest VI (Overijsel) 1641
Gewest VII (Drente) 546
Gewest VIII (Groningen) 1775
Gewest IX (Zeeland) 479
Gewest X (Z.-Holland Noord en
't Gooi) 5455
Gewest XI (Friesland) 479
Van niet-fascistisch standpunt bezien
zou men dus mogen zeggen, dat Zee
land, Friesland en Drente de beste fi
guur slaan, daarna Overijsel en Gronin
gen.
AANTAL VERKOCHTE
ZOMERZEGELS.
Blijkens de voorloopige cijfers zijn
van de zomerzegels, welke tot 15 Juli
verkrijgbaar waren, de volgende aantal
len verkocht:
frankeerwaarde verkooppr. aantal
1cent 3 cent 706.210
5 cent 8 cent tienmupi
6 cent 10 cent 1.045.031
12 cent 16 cent 438.831
De opbrengst boven de frankeer
waarde welke, zooals bekend, ten bate
komt van sociale en cultureele doelein
den, bedroeg bruto rond 85.000, het
geen vrijwel hetzelfde is als vorige jaar.
Men meldt ons uit Bergen op Zoom,
dat in een bestuursvergadering van het
Centraal Verkoop Kantoor voor Mosse
len de heeren mr. A. J. van der Hoeven,
voorzitter van dat bestuur, en Van der
Voort, directeur van het C.V.K., erkend
hebben geldsbedragen van de Parijsche
combinatie aangenomen te hebben. Wel
ke gevolgen dit ten aanzien der betrok
kenen na zich zal sleepen, is nog niet
bekend.
Verder vernemen wij, dat te Bergen op
Zoom een bespreking heeft plaats gehad
tusschen het Zeeuwsche Tweede Kamer
lid, den heer Lockefeer met den heer
Groen van de Visscherijcentrale en twee
personen uit de zgn. „oppositiegroep" der
mosselenvisschers.
De heer Lockefeer zou in deze bijeen
komst hebben doen weten dat, indien
niet binnen zeer korten tijd een alge-
heele zuivering van den toestand in Zee
land bereikt zou zijn, hij deze aangele
genheid in de Tweede Kamer in het
openbaar aan de orde zou stellen.
DE KERMIS,
Het is van oudsher traditie, dat de
Vrijdagavond ook toen twee weken aan
een jaarmarkt werd gehouden, stiller is
dan andere dagen en zeker dan den
Donderdag en den Zaterdag. Dit was ook
gisteren weer duidelijk merkbaar, al
heerschte er korten tijd mede dank zij
het mooie weer, een gezellige drukte en
waren er zaken, die ook nu trokken.
Even op verhaal komen.
Niettegenstaande deze week het tap-
verbod geldt, zag de politie zich gister
avond genoodzaakt een man, die in on-
gewenschten toestand aan het kermis-
houden was, op te bergen, om te ont
nuchteren.
800 gestolen bij den penning
meester van den Transportar
beidersbond.
Gisterenavond was de heer M. J. Pol
derman, penningmeester van de afdee-
ling Middelburg van den Transportar
beidersbond, wonende hoek Wagenaar-
straat en Balans met zijn vrouw en ken
nissen naar den Schouwburg gegaan en
de kinderen waren naar de Gouden
Poorte gebracht. Toen de echtgenoote
van den heer Polderman om ongeveer
half twaalf de kinderen naar bed wilde
gaan brengen vond zij in de slaapkamer
en de woonkamer alles in wanorde.
Overal had men den boel van zijn plaats
gehaald. Het oudste dochtertje liep
schreeuwende terug naar de Gouden
Poorte en de heer Polderman spoedde
zich met een paar vrienden naar zijn
woning. De inbrekers bleken reeds ver
dwenen, maar spoedig ontdekte men,
dat zij een kistje waarin het geld, onge
veer 800, dat heden aan de werkloo-
ze leden moest worden uitgekeerd had
den geforceerd en leeg gehaald, ook
mede nemende 10 die den heer P.
zelf toebehoorden. Een kwartje, dat op
tafel lag, was zeker te weinig, want dat
lieten zij liggen.
Om ongeveer half tien is mej. Vos, die
boven woont en die eenzelfde uitgang
heeft als de familie Polderman door den
gang gekomen en heeft zij daar twee
Vanaf heden
Eerste optreden in Nederland.
(Ingez. Med.)
Middelburg, 8-VIII-'36. Vrijdag hoog
ste luchttemperatuur 22.0 °C (72 °F);
laagste 16.6 °C (62 °F). Heden 9 h: 17
°C; 12 h: 19 °C. Geen regen of neerslag.
Hoogste barometerstand te dezer stede,
in het afgeloopen etmaal: 769 mm; laag
ste 766 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro
peesche waarnemingsgebied: 769.0 mm
te Yarmouth en Scilly; laagste 746.9 mm
te Seydisfjord.
Verwachting tot morgenavond:
Meest zwakke, later wellicht toene
mende wind uit W. richtingen, half tot
zwaar bewolkt tot betrokken. Weinig of
geen regen, weinig verandering in tem
peratuur.
ft ft
Zon op: 5 h 33; onder: 20 h 37. Licht
op: 21 h 07. Maan op: 22 h 18; onder:
12 h 44.
Zondag 9 Aug. Zon op 5 h 34; onder:
20 h 36. Licht op: 21 h 16. Maan op 22
h 49; onder: 14 h 08. L.K.: 9 Augustus.
Hoog- en Laagwater te Vlissingeni
Augustus.
Hoogwater. Laagwater.
Za. 8 5,35 17.52 12.00 24.42
Za. 9 6.22 18.41 12.47
Ma. 10 7.17 19.34 1.31 13.43
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge:
Augustus.
Hoogwater. Laagwater.
Za. 8 7.33 19.50 13.07
Zo. 9 8.16 20.34 1.39 13.57
Ma. 10 9.05 21.19 2.30 14.52
Westkapelle is 28 min, en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min, later.
(S springtij
personen gezien, die gewoon de ver
trekken van de familie P. binnen gin
gen. Zij had niet aan onraad gedacht.
Wij vernemen nog van een paar klei
nere gevallen van inbraak of diefstal,
o.a. in den pakhuis aan den Wal en een
schuur elders in de stad, terwijl ons ook
bekend werd, dat een onbekende een
bezoek bracht in een woning aan den
Dam en daar een kistje met papieren
enz. wegnam.
Bakkersfiets te water.
De driewielige bakkersfiets van den
broodbakker D. W. den H., die op den
Oostwal eenige oogenblikken onbeheerd
stond, is aan het rijden gegaan en in de
vest gereden. De brooden kwamen in het
water terecht. De bezorger koos de wijs
te partij en stapte dadelijk op zijn rij
wiel, toen dit weer op den wal gehe-
schen was, en reed weg. Het aan de om
standers overlatende over de drijvende
brooden te treuren. Even later zagen
we iemand met een zak aankomen die
de brooden begon op te visschen „voor
z'n huisdieren". En ook de watervogels
waren spoedig present en deden zich te
goed.
Verloren belastingmerken.
Er worden te Goes vrij veel belasting-
merken verloren, hetgeen wel wijst op
een groote achteloosheid van de eige
naars. Gisteren kwam een dezer achte-
loozen aan de politie rapporteeren, dat
zijn belastingmerk, dat hij pas gekocht
had, reeds gestolen was. De politie zou
een onderzoek instellen, maar kort daar
op kwam een jongen reeds aangifte doen
dat hij een plaatje, dat het bewuste bleek
te zijn, gevonden had!
Gevonden voorwerpen.
OOSTKAPELLE. Gevonden voorwer
pen: Rood kinderjasje, J. Bommeljé, B
161a. Ceintuur van mantel, H. P. Sie
gers, B 28. Padvindersmes, mr. H. F.
Lantsheer, Zeeduin. Blauwe ceintuur
van mantel, Gemeenteveldwachter.
Parapluie, H. Luitwieler, Berkenbosch.