GOISCHE COURANT^
Jhr. R. Groeninx van Zoelen versus Dr. Mannheimer.
HANDEL EN NIJVERHEID.
BINNENLAND.
WEER EN WIND.
NUMMER 165.
TWEE BLADEN.
WOENSDAG
15 JULI 1936.
EERSTE BLAD.
179e JAARGANG.
De Nationale Unie tegen de naturalisatie van
den internationalen valuta-bankier Mannheimer
Een vergadering te Amsterdam, met minder
onthullingen dan verwacht werd.
Op lange lochlen mei de auto kunt Ge
een doosje "AKKERTJES" werkelijk
niet missen, want als een van Uw
reis-genoolen last krijgt van "wagen
ziekte", hoofdpijn, of onwel wordt,
dan knapt hij er dadelijk van op.
Een eigenaardige houding.
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. jp. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bü contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten b\j het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 17
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
Hoe is dit in zijn werk gegaan?
Nederland en de Ve internati
onale.
Vertrouw geen mensch, voordat gij
hem beproefd hebt; wantrouw echter
niet zonder redenen, want dat is on
redelijk.'
Gisteravond is in een geheel gevuld
zaaltje van het American-Hotel te Am
sterdam een voor de pers toegankelijke
vergadering gehouden van de Nationale
Unie, waar jhr. R. Groeninx
van Zoelen aan wiens ge
schrift inzake dezelfde affaire wij on
lange een uitvoerig artikel wijdden
gesproken heeft over „De ,affaire-Mann-
heimer, nieuwe feiten, een enquête com
missie gewenscht."
Inleiding.
De spr. begon met op te merken, dat
het werk der Nationale Unie de lucht
gezuiverd had, o.a. doordat gebleken
was, dat „door kringen, welke den heer
Mannheimer vriendelijk gezind waren,
een beroep op den voorzitter der R. K.
staatspartij was gedaan, doch dat mr.
Goseling heeft geweigerd aan dat be
roep eenig gevolg te geven", verder „dat
der N.U. het tegendeel is aange
toond van de waarheid eener op se
rieuze buitenlandsche informaties be
rustende onderstelling, dat Mannheimer
in 1926-'27 der S.D.A.P. aan credieten
zou hebben geholpen". Ten aanzien der
regeering kan echter, helaas, niet ge
zegd worden aldus spr. dat de
lucht gezuiverd is. In de verzorgde taal
en beeldspraak waarvan deze spr. zich
pleegt te bedienen:
In onze vorige publicatie is de minis
ter van Justitie zooveel mogelijk ge
spaard, de regeering voor elke verden
king van corruptie gevrijwaard. Ware
zij, na de volslagen impasse, waarin
haar crisisbeleid door het afstemmen
van het Vaste Lasten-ontwerp geraakt
is, afgetreden, veel van wat thans aan
den dag moet komen zou, zoo al niet
met de mantel der liefde dan toch met
dien van den schroom bedekt zijn ge
bleven. De regeering is echter blijven
zitten en de loods Mannheimer blijft
aan boord, komt zelfs zichtbaar op de
brug te staan: officieel erkend protector
van onze munt, officieel erkend herstel-
Ier van Amsterdam s internationale be-
teekenis. Intusschen is hier de koers,
in het zog van het slecht schip, „la
Troisième Republique", .met astronomi
sche zekerheid op het inflatierif gezet.
Ook op dat fregat staat Mannheimer op
de brug.
Alvorens echter meer het locale
aanzicht van het geval-Mannheimer te
bespreken, stelt de heer Groeninx van
Zoelen eerst een plan op hetwelk als
macht ten goede werkzaam moet zijn
tegenover de satansmacht van de Ve
internationale der valuta-speculanten
welke liet statenloos crediet béheer-
schen en manipuleeren. Tegenover den
politieken Volkenbandsraad als „clea
ringhouse of trouble" wil spr. gezet zien
een economische tegenpool, een crediet-
centrale als technisch -orgaan eener in
ternationaal rechtelijke erkende instan
tie met extra-nationalen [beter nog
ware:: supra-nationalen! Red,] status,
souverein zonder staatsgebied. De hoo-
ge bestemming van .dit instituut zou zijn:
vermindering van oorlogsgevaar en ver
hooging van wereldwelvaart door cre-
dietverleening aan staten welke daar
aan behoefte hebben, zonder dat die
£r<L,le verleening bij-oogmerken kan
uitgesloten. dus P»ncipieel is
Merkwaardig genoog, aldus spr., i s
deze crediet-centrale bereids tot stand
gekomen maar rn tegenovergestelden
zin: ten kwade m plaats van ten goede-
spr. doelt daarbij op wat hij doorgaans
noemt de Ve internationale, met als
hoofdfiguur de bankier Mannheimer.
Verschillende op zichzelf zeer inte
ressante bijzonderheden deelt spr. mede,
die echter, als liggende op 't terrein van,
gedeeltelijk achter de schermen der
internationale haute finance door ons
getoetst noch recht gewaardeerd kun
nen worden.
Wij spraken zooeven, aldus spr. van
net werk van Satan, v,an nieuwe levens
banen, die de mensch niet heeft willen
verkennen, waar geen bloed doorheen
kwam te stroomen, tot fistels geworden
m Europa's ziek lijf: woekeringen der
pseudo-crediet-centrale. Op ons goed
erf heeft zijl zich verschanst, in Holland's
turn heeft zij zich ingegraven en nergens
ondergaat een overheid zoo sterk haar
onzalige» invloed als juist 'hier.
Spr. komt dan tot de Nederlandsche
monetaire politiek en de invloed der
internationale v,aluta-speculatie daarop.
Hij betoogt, dat ons land in 1931 op
den tweesprong stond tusschen de the
orie en de praktijk, nl. de theorie van
het goud en de praktijk van het pond.
Ook Nederland zit volgens spr. reeds
in de inflatie, door het verbreken van
den band tusschen den internationalen
gouden gulden en den binnenlandschen
gulden, welke laatste door den
crisissteun-accijnsd ruk
met Iruim 1/b, met betrekking tot de
kosten, van levensonderhoud met onge
veer 1/3 de facto gedeprecieerd is.
Spr. weerlegt dan terloops, en vol
komen terecht, het verweer der regee
ring als zoude het onwaar wezen, dat
Mannheimer tegen den gulden gespe
culeerd zou hebben. Dit is nl. door de
Nationale Unie niet beweerd
en dus ook onweerlegbaar.
Dezerzijds is slechts betoogd, aldus
spr., dat de heer Mannheimer een va-
lutair beroeps-speculante is, die de val
van de Mark versneld heeft, deels ge
slaagde, deels mislukte aanvallen op
den Franschen franc en op de Belga
heeft ondernomen en klaar zal staan
een eventueele devaluatie van den gul
den ten kwade te beïnvloeden, zoodra
hij den tijd hiertoe rijp z,al achten
Geenszins werd beweerd het tegen
deel is trouwens waar dat hij zulks
bereids gedaan zou hebben.
De aan Mannheimer plechtig verleen
de ministerieele bescherming op een
punt, waarop hij niet wordt aangeval
len, aldus spr., is slechts een fanfaro-
neerende schijn.aanval, die de aandacht
van de geslagen bres en van wat daarin
werd aangetroffen, wil afleiden.
Spr. zet dan uiteen hoe Mannheimer
en de zijnen „aan de met alle reëele
economie spottende Gulden Winckel van
dr. Colijn" een en andermaal dik geld
verdiend hebben, evenals aan andere in
ternationale leeningen.
Thans staat er een nieuwe pot op het
vuur. Dr. Mannheimer cum suis bereidt
een leening voor ten behoeve van het
nieuwe Frankrijk,
Dezelfde Ve Internationale, die in *24
een mislukten en in 1926 een geslaagden
aanval op den Franschen franc deed,
zou thans het Front Populaire steunen?
Zeker, zij heeft zelfs goeddeels de ver-
kiezings-campagne dezer combinatie ge
financierd, aldus spr.
Na het kenschetsen dezer buitenland
sche Maninheimersche operaties zegt
spr. dan:
Zie hier het zog waar wij in varen.'
De regeering wil er in varen, d,aar 't
haar meetrekt uit de moeilijkheden door
een averechtsch beleid geschapen. Daar
om gewaagt de heer Trip (die, blijkens
het jongste jaarverslag der Nederland
sche Bank, èn de economische èn de sd-
ciale politiek v,an Nederland leidt) in
de zoo juist verschenen Memorie van
Antwoord betreffende Manheimer's na
turalisatie, niet slechts van de diensten
door hem aan den staat bewezen, maar
presenteert hij ons dezen man /als den
hersteller van Amsterdam's financieele
beteekenis: regeneratie a la John Law
Een kaartenhuis, werpt men tegen
maar t staat er toch, antwoordt de heer
Trip, En evenals men bij voorkeur een
strooper benoemt 't beeld is v,an den
heer Trip zelf om een jachtveld te
bewaken, zoo i> ook een beroepsspecu
lant de geëigende persoonlijkheid z.i.
om een zoodanig gebouw overeind te
houden. Arm gebouw! of beter ge
zegd, arm volk, dat er zijn breekbaarst
goed in opbergt. Morgen aan den dag
kunnen ons de scherven om de ooren
vliegen!
Spr. deelt dan mede, dat er voor eenige
weken te Vaucresson, in de villa van
dn Mannheimer, de villa „Monte Chris-
to" (de naam is niet slecht) een consult
heeft plaats gehad, een concilium doc-
tum der Ve Internationale, waar de
vraag behandeld werd of drie goudlan
den aan h,aar wagen niet een wat te
zware sleep beteekende. Besloten were
den patiënt eens aan den pols te voe
len. Toen is Mannheimer gedurende 'n
paar dagen, van den 20sten tot den 23
Sten Junj, niet den gulden in den wine
:gega&n -=-> 'n bedrag van circ,a f 2,800,000
die door bemiddeling van Lazard Bro-s,
te Londen en van twee Parijsche ban
ken gespuid werden een klein be
drag, maar voldoende om de tempera
tuur op te nemen. Den 22sten en den
23sten Juni is de gulden te Amsterdam
dan ook vrij plotseling twee punten in
gezakt, om zich intusschen den 24sten
weer te herstellen de bankiersfirma
Perquel had, ten behoeve van Mannhei
mer, weer f 4,000,000 uit de markt ge
nomen.
Tenslotte betoogt spr. dan, d,at, toen
dezer dagen de beslissing viel, welke
uitmaakte, dat deze regeering niet tot
verlaging van de Vaste Lasten zou kun
nen overgaan, practisch gesproken, de
inflatie aanving. Spr. maakt dan mel
ding van pogingen door de Nationale
Unie in regeeringskringen ondernomen,
om aan bestaande misstanden een eind
te maken, zonder dat de eer der over
heid hierbij in het geding zou worden
gebracht.
Hij eindigt met mededeeling te doen
van de „geheime" wetenschap waar
over de regeering in zake de persoon
lijkheid van Mannheimer beschikte.
In dit gedeelte van zijn betoog behan
delt spr. hetgeen hij in zijn Mannheimer-
nota stelde dat een onzer bekendste se
natoren, jhr. De Savornin Lohman en de
vice-voorzitter van den Raad van Sta
te, jhr. Beelaerls van Blokland, commis
sariaten in de gereorganiseerde Handel
Mij. hadden aanvaard. Deze critiek,
neemt spr. nu terug, nademaal hij tot
de overtuiging is gekomen, dat genoem
de ~heeten dit ambt geenszins met am
mo aanv,aard, laat staan gezocht heb
ben. Zij namen tenslotte dit besluit op
den nadrukkelijken aandrang van dr. H
Colijn,
Dan vertelt spr. hoe de justitie waak
zaam was om de verschijning zijner vo
rige brochure als 't kon te verhinderen
althans zoo ziet spr. het om, na
behandeling van het door bemiddeling
van dr. Mannheimer in 1920 door Ne
derland aan Duitschland verleende cre
diet van 200,000,000 te eindigen met
de mededeeling, dat in de oorlogsjaren
1917 en 1918 de bevoegde dienst der
Nederlandsche generale staf aanteeke-
ning heeft gehouden van alle interna
tionale telefoongesprekken van dr.
Mannheimer zijn telegrammen en
brieven nagegaan. Wekelijks ging hier-
aanga,and een rapport naar het depar
tement van financiën, rapporten, die
zoozeer de aadacht trokken, dat de
toenmalige secretaris-generaal opdracht
kreeg de generale staf, uit naam van
den minister, nadrukkelijk voor deze
voortreffelijke informaties te bedanken.
Dit rapport geeft 'n beeld van dr. Mann-
heimer's werkzaamheid tegenover
Duitschland, waarvan het voorwaar niet
gunstig verslag, dat de Nationale Unie
hieraangaand in haar jongste nota deed,
slechts een zeer zwakke afspiegeling
mag heeten. Waren deze stukken, vóór
de verjaring van hun rechtskracht, in
handen der Duitsche regeering gekomen,
zoo zou de uitlevering van dr, Mann
heimer hiervan het onvermijdelijk gevolg
zijn geweest.
Ondanks deze „geheime" wetenschap
werd Manriheimer in 1920 met een
hoogst verantwoordelijke post bekleed,
mitsgaders hem de deur tot de hoogste
regeeringskringen geopend hij heeft
deze maar al te goed weten te vinden.
Tot op dit oogenblik was deze weten
schap nog steeds „geheim", maar daar
om allerminst in bevoegde "kringen on
bekend, hiervoor hebben te veel eerlij
ke en verantwoordelijke mannen h.aar
gedeeld.
Het zaaltje, waar deze voordracht
werd gehouden i zij verschijnt later
uitvoerig in druk was geheel gevuld;
er was o.a. een vertegenwoordiger der
justitie aanwezig.
FAILLISSEMENT.
De Middelburgsche rechtbank heeft
heden failliet verklaard A. Z. de Hond,
loodgieter te 's-H eerenhoe k,
Prins Hendrikstraat 4a; Curator mr.
A. L. W. van Heel te Goes.
Vernietigd na gedaan verzet het fail
lissement van J. P. Bossers, koopman te
Bruünisse.
GOUDVOORRAAD NED BANK.
De goudvoorraad van de Nederland
sche Bank is de vorige week opnieuw
toegenomen. En wel ten bedrage van
f 12% millioen.
GEHAKT IN BLIK.
De Nederlandsche Vleeschindustrie
aan de Zuidzijde der Vischershaven te
IJmuiden is gereedgekomen met de
proeforder van tweehonderdduizend
bliken gehakt. Inmiddels heeft de re
geering thans definitief de levering van
één millioen blikken geh,akt aan deze
fabriek opgedragen.
Alvorens echter tot verdere fabricage
zal worden overgegaan, is de fabriek
voor korten tijd stopgezet. De maclines
worden deze week nagezien en geper
fectioneerd, daar de fabricage van een
millioen blikken gehakt deze tot No
vember a.s. in beslag zal nemen. (Tel.)
DE RADIO-VERBINDING
MET VLIEGTUIGEN.
Belangrijke proeven op Soester-
berg.
Dezer dagen zij door den radio-dienst
der Luchtvaartafdeeling te Soesterberg
proeven genomen met, een door dien
dienst ontworpen 5 meter zend-ontvan-
ger voor vliegtuiggebruik en een voor
grondgebruik. Het is den radio-dienst
te SoesTerberg gelukt op deze ultra
korte golf een betrouwbare telefoni
sche verbinding tusschen grondpost en
vliegtuig te bereiken. Dit wisselverkeer
is van groot pr,actisch belang, aange
zien men op de 5 m golf veel minder
kans op storing heeft dan op andere
golflengten, terwijl de benoodigde ener
gie minimaal klein is. De toestellen en
de antenne kunnen dus van de aller
kleinste afmetingen zijn. De bediening
is opvallend eenvoudig. De moderne,
zeer snelle eenpersoonsvliegtuigen zijn
langzamerhand zoo klein geworden, dat
de luchtweerstand ondervonden door
sleep of vaste antenne zeer aanzienlijk
werd. Voor de vijf meter golven is ge
bleken, dat men kan volstaan met een
korte staaf als antenne, voor zenden
zoowel als ontvangst. Ook de zendan-
tenne, bij de dezer dagen te Soesterberg
genomen proeven, is niet grooter dan
een wandelstok. De practische moge
lijkheid, te Soesterberg bereikt, om over
afstanden van meer dan 170 km met mi
nimaal kleine apparatuur gesprekken
te voeren vanuit jachtvliegtuigen met
een basisstation, is een resultaat, van
internationale beteekenis. In den regel
behoeven de te overbruggen afstanden
bij de jachtvliegtuigen niet groot te
zijn.
Zater- en Dinsdag jl. zijn poreven ge
nomen waarbij de Nederlandsche radio
amateurs hun medewerking hebben ver
leend door rapporten over ontvangst,
sterkte etc. in te zenden. Donderdag 16
Juli zullen voor de derde en voorloopig
laatste maal proeven genomen worden.
Het is te verwachten, dat vooral dank
zij deze Soesterbergsche proeven het
radio-telefonisch verkeer op de 5 me
ter golf in de naaste toekomst tot een
factor van groote beteekenis in mili-
aire- en burger-luchtvaart zal uitgroei
en.
DE AMBTENAAR VAN HET O. M.
TE HOORN EN DE N.S.B.
Het Tweede Kamerlid Van der Hei
de had tot den minister van justitie de
volgende vragen gericht:
1. Heeft de minister bij zijn onderzoek
naar de uitlatingen van den ambtenaar
van het O. M. bij het kantongerecht te
Hoorn ook onderzocht of ueze ambte
naar lid van de nationaal-socialistische
Beweging is? Zoo ja, tot welk resultaat
heeft dit onderzoek geleid? Zoo neen,
wil de minister alsnog hier een onder
zoek naar instellen?
2. Is de minister niet van meening,
dat de ambtenaren van het O. M. vallen
onder de beschikking' dd. 5 April 1934
van den voorzitter van den raad van
ministers, waarbij het lidmaatschap van
de N.S.B. voor alle ambtenaren in 's
rijks dienst verboden is?
De minister heeft hierop thans het vol
gende geantwoord:
1. De eerste vraag wordt bevestigend
beantwoord. Gebleken is, dat de bedoe-
de ambtenaar van het O. M. lid van de
N. S. B. is geweest tot ultimo 1933, toen
de evengenoemde beweging door den
voorzitter van den raad van ministers
werd geplaatst op de lijst der voor
1 ambtenaren verboden vereenigingen.
2. Het antwoord op deze vr,aag luid!
bevestigend.
J\/j2Mjn "Akkertje"me&t
(Ingez. Med.)
Middelburg, 15-VII-'36. Dinsdag hoog
ste luchttemperatuur 23.1 °C (73 °F);
laagste 14.1 °C (57 °F). Heden 9 h: 16
°C; 12 h: 19 °C. 15 mm regen. Hoogste
barometerstand te dezer stede, in het
afgeloopen etmaal: 760 mm; laagste 746
mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 764.1 mm
te La Coruna; laagste 743.1 mm te Ler
wick.
Verwachting tot morgenavond:
Aanvankelijk krachtige tot matige, la
ter afnemende Z.W. tot W. wind, zwaar
bewolkt met tijdelijke opklaringen, waar
schijnlijk nog eenige regenbuien, weinig
verandering in temperatuur.
Zon op: 4 h 57; onder: 21 h 14. Licht
op: 21 h 44. Maan op: 1 h 28; onder: 18
h 47. N.M.: 18 Juli.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen:
Juli.
Hoogwater. Laagwater.
Wo. 15 11.14 23.45 5.11 17.44
Do. 16 12.22 24'.55 6.21 18.59
Vr. 17 13.21 7.20 19.57
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge:
Juli.
Hoogwater. Laagwater.
Wo. 15 13.03 6.11 18.49
Do. 16 1.33 14.15 7.25 20.02
Vr. 17 2.44 15.16 8.27 20.59
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later.
(S springtij
De hoofdschotel van het menu,
dat de leden van Provinciale Staten
gisteren in de mooie, oude statenzaal te
verorberen hadden, was de kwestie van
de kapitaalsreorganisatie van de N.V.
Zeeuwsch Vlaamsche tramwegmaat
schappij. Het was een gerecht met ver
schillende moeilijk te verwerken bij
smaakjes.
Van meer dan een zijde is er in ver
schillende toonaarden op die bijsmaak
jes gewezen en daarbij heeft de heer
Dekker, woordvoerder der N.S.B. zich.
nu juist niet op de meest vriendelijke
wijze uitgelaten, O.a. heeft hij van de
gelegenheid gebruik gemaakt om een
aanval op het huidige democratische
stelsel te richten en meende hij, dat al-
ïe bijzonderheden van de kwestie eerst
uitgeplozen zullen worden als de N.S.
B. oppermachtig zal zijn. Het was zijn
recht een en ander naar voren te bren
gen, maar hij moest begrijpen, dat van
de andere zijden op zijn beweringen ge
reageerd zou worden en toen dit ge
schiedde en de heer Hamelink de op
merking maakte, dat de N.S.B.ers hun
leider voor een engel houden, terwijl hij
toch ook een mensch is als een ander,
toen gingen de beide Mussertmannen
.als schooljongens in een hoek o,
neen: achter de deur staan om na
enkele minuten weer terug te komen
Zulk een wijze van protesteeren kan
toch alleen de lachlust opwekken! Het
is te kinderachtig om er zich aan te
ergeren. Als men van een Vorst of
Vorstin zegt, dat het toch ook een
mensch is als een ander, dan is dat toch
geen majesteitschennis. Van een „Lei
der" schijnt dit echter niet te mogen
worden gezegd. Het wil er bij ons niet
in, dat een dergelijke wijze van betoo-
gen verstandige menschen zal aantrek
ken. Het lijkt meer op een kinderspel
letje.
