GOESCHE C0UQANT£!££
MD.
BINNENLAND.
ZEELAND,
WEER EN WIND.
Koopt Nederlandsche waar,
dan helpen wij elkaar.
ar- gratis. -tgm
]eh£decfaridsche3mdfvisfa
f .V10"
NUMMER 148.
TWEE BLADEN.
DONDERDAG
25 juni 1936.
EERSTE BLAD.
179e JAARGANG.
0. EN W. SOUBURG.
Auto-snelwegen.
Nieuwe Kwartaalabonnees
eend zijn,
har tgr on
weerstand
Ide grillen
leer Lom-
was, zal
geschie-
lan. Toen
tn. Waar-
dagen zijn
het ge-
Jien. Daar
Icht, heeft
|1 ergernis
vertrou-
llking van
fe Staten
linnen be
te Groede
verbouw
ir het be
lief buiten
sL
Ie Hondt.
Jasper-
de aard
ig aange*"
Iongeveer
)rieiingen
leeuwsche
ll9 c., al-
peien ver
eringen e«
[School V.
h.
I aandeelh.
Lzn. en
Uenwater.
1", Schut-
-1
MiDDtLBUDGSCHECOUBANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bb contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bjj het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 17
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bg vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou-
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
Men schrijft ons:
Millioenen en nog eens millioenen
guldens moeten noodgedwongen tegen
woordig door de regeering worden uit
gegeven om de gevolgen van de werk
loosheid tenminste eenigermate te ver
zachten; maar die millioenen guldens,
die door de regeering moeten worden
uitgegeven, moeten door de Nederland
sche belastingbetalers worden opge
bracht. Onmiddellijk volgt hieruit, dat
bestrijding van werkloosheid dus een
algemeen landsbelang is. Als nu maar
ieder ervan overtuigd was, er zooveel
toe te kunnen bijdragen, dat de heer-
schende werkloosheid k,an worden ver
hinderd, zou, wie weet hoeveel, op al
die millioenen guldens kunnen worden
bespaard.
De wijze, waarop zulks mogelijk is?
Vergeet niet,, dat de nationale indu
strie de kurk is, waarop Nederland
drijft. Honderd jaar geleden telde Ne
derland ongeveer 2 millioen inwoners.
Thans ruim 8 millioen, terwijl de bevol
kingsaanwas in ons land jaarlijks op on
geveer 100,000 kan worden gesteld. De
totale toename in de laatste dertig_ jaar
van het aantal personen, werkzaam in
het Nederlandsche bedrijfsleven, bedroeg
ruim 1 millioen, verdeeld over: indu
strie, landbouw en veeteelt, visscherij,
handel en verkeer;, waarvan in de indu
strie bijna 600,000 personen, dus meer
dan alle andere groepen bij elkaar. Ui
een onderzoek door het centraal bureau
voor de statistiek ingesteld, bleek, dat
de totale productiekosten in de indu
strie over het algemeen voor meer d,an
de helft uit arbeidsloon bestaat. Om het
groote leger werkloozen weer, al is het
dan ook maar gedeeltelijk, aan den ar
beid te kunnen zetten, is het noodig,
dat de Nederlandsche industrie waar
m,aar eenigszins mogelijk, de daadwer
kelijke belangstelling ondervindt van
al onze landgenooten. De groote fout
bij een belangrijk deel onzer landgenoo-
is echter, dat men wel ervan overtuigd
is, dat het absoluut noodig is, dat de
groote werken, die v,an overheidswege
worden uitgevoerd, aan de Nederland
sche industrie worden opgedragen,, maar,
dat men zelf zich er niet van bewust is,
dat men persoonlijk in het dagelijksche
leven ook zoo'n ontzaglijk groote mede
werking kan geven.
Zoo terécht schreef mr. A. W. Cohen
Stuart, destijds secretaris van hel
Haagsch Crisis-comité in zijn .boekwerk
je „Volksnood en Volksstrijd": Onnoo
dig kleedt en schoeit zich een groot deel
der bevolking dagelijks met voorbijgaan
van de eigen Nederlandsche bedrijven
Nederland veroordeelt hierdoor onnoo
dig duizenden landgenooten tot werk
loosheid.
Het gaat echter niet alleen om klee
ding en schoeisel. Neen, het
gaat om elk artikel, dat
de Nederlandsche indu
strie rttaakt.
De tijd is voorbij, dat het algemeen
publiek min of meer onverschillig te
genover de voortbrengselen van de na
tionale industrie kon staan, omdat er
een gezond internationaal handelsver
keer bestond. De tijd isl voorbij, dat vele
onzer landgenooten zich niet konden
voorstellen, dat inderdaad de Neder
landsche industrie gelijkwaardige arti
kelen maakte als door het buitenland
konden worden geleverd.
Nederland is niet door eigen wi
gedwongen door eigen kracht het
hoofd boven water te houden, maar Ne
derland zal alleen dan daartoe in staat
zijn, indien het Nederlandsche volk in
al zijn geledingen van hoog tot laag, zoo
wel man als vrouw, aan die taak wil
medewerken. En alleen dan zal het mo
gelijk zijn het hoofd boven water te hou
den, wanneer iedereen ertoe medewerkt,
dat de gezonde voorkeur voor Neder
landsche waar wordt verhoogd.
Slechts d,an zal de kurk waarop Ne
derland drijft: de Nederlandsche indu
strie, in staat zijn op practische wijze
de werkloosheid en alle verschrikkelijke
gevolgen daaraan verbonden, te weer
staan.
Abonnementen en Advertentiën vooi
•d't blad worden aangenomen door
den Agent M. DE WITTE
Marnixplein, West-Souburg
BEGRAFENIS M. J- QUIST.
Op de algemeene begraafplaats aan
de Boschdrift te Hilversum is gisteren
de teraardebestelling geschied van het
stoffelijk overschot van den heer M. J,
Quist, in leven oud-consul-generaal te
longkong, te Laren plotseling overle
den.
Onder de aanwezigen waren de heeren
C. Lechner, consul-generaal te Kobe, J.
3urgy, administrateur op het departe
ment van buitenlandsche zaken; J. W.
3ode te Haarlem, oud-vice-consul te
Tokio; J, H. A. van Nieuwland, Rijswijk,
oud-administrateur der H.V.A. te Am
sterdam; G. W. Dunlop, directeur van
de Nederlandsch Indische Handelsbank;
J. Jonckheer, Amsterdam, oud-hoofd
agent van de Java China Japan lijn.
Aan het graf hebben een broer van
den overledene en de heer E. C. T.
Themps, uit Den Haag, als vriend van
den gestorvene, gesproken, waarna de
oudste broer bedankt heeft voor de be-
angstelling.
Een onderhoud met den mini
ster van waterstaat,.
Met het oog op de steeds toenemende
behoefte aan nieuwe en veilige wegen
voor het autoverkeer heeft een redac
teur van het A.N.P. een onderhoud ge
had met den minister van waterstaat,
jhr, ir. O. C. A. van Lidth de Jeude.
De minister wees er in dit onderhoud
op dat men voor speciale autowegen
minstens vier rijbanen noodig heeft, met
een scheidingsstrook in het midden,
terwijl kruisingen a niveau niet, of al
thans zoo min mogelijk, aanwezig mor
gen zijn.
Het ligt in de bedoeling, onze nieuwe
primaire wegen, voorzoover daarop in
tensief snelverkeer te verwachten is,
reeds dadelijk of in de toekomst als
autosnelwegen aan te leggen. Dat zullen
dan in de eerste plaats zijn de groo
te verbindingen Noord-Zuid en Oost
west.
In voorbereiding is thans een nieuw
overzicht van de wegen, welke in de
naaste toekomst moeten worden aange
legd of verbeterd. Het rijkswegenplan-
1932, dat evenals het vorige (1927) voor
een werkperiode van 5 jaren was opge
zet zal een jaar langer gelden
om zoodoende tijd te winnen voor een
geheel herzien wegenplan, dat dan in
1938 kan worden vastgesteld. Daarbij
zal dan tevens rekening worden gehou
den met de behoefte aan wegenverbe
tering ten plattelande. Want voor ver
scheidene niet-intensief bereden pri
maire wegen kan volgens den minister
voorloopig met minder dan vier banen
worden volstaan, ook zonder dat de
veiligheid in het gedrang komt.
De minister erkende het bezwaar dat
hier te lande de aanleg van autowegen
in zoo kleine gedeelten verspreid ge
schiedt, waardoor het nuttig effect
uiterst gering is. De oorzaak werd
hoofdzakelijk geweten aan technische
en administratieve moeilijkheden, op
onthoud bij onteigening etc. Anderzijds
mag niet worden vergeten dat ook wij
wegen aan één stuk weten te maken
b.v, AmsterdamSassenheim, aldus den
minister.
Bovendien worden er vele millioenen
aan onze bruggen over de groote rivie
ren besteed, waarvan dit jaar die te Nij
megen en te Vianen geheel gereed kwa
men en die bij den Moerdijk bijna ge
reed is.
Naast de 9 a 10 millioen per jaar
uit het verkeersfonds, is verleden jaar
12 millioen en wordt dit jaar weder
10 millioen uit het werkfonds aan de
wegenverbetering ten koste gelegd
Hoewel de middelen beperkt zijn, wordt
inderdaad al het mogelijke gedaan, om
de wegen te doen beantwoorden aan
moderne eischen.
Op 'n desbetreffende vraag ontkende
de minister, niet, dat de scherpe strijd
tusschen rail -en motorverkeer invloed
op de verkeerspolitiek had uitgeoefend,
doch hij achtte zoodanigen invloed op
den auto-wegenaanleg niet aanwezig.
Misschien kunnen wij over een halve
eeuw de spoorwegen missen, doch thans
is dat zeker nog niet het geval. De
staat moet nu eenmaal de tekorten bij
passen. Door electrificatie van de
spoorwegen kunnen de exploitatiekos
ten aanzienlijk worden verlaagd en in
die richting wordt thans hard gewerkt.
Bovendien zijn in 1934 een zestal en in
Wie zelf niets te doen heeft, be
zorgt anderen het meeste werk.
1935 een vijftal niet-rendabele lijnen
door den staat genaast en opgeheven.
Er zijn nu geen particuliere spoorlijnen
meer te naasten, zoodat thans zal moe
ten worden overgegaan tot opheffing
van daarvoor in aanmerking komende
lijnen der Nederlandsche spoorwegen,
terwijl met de ^utobusdienstonderne-
mers overleg wordt gepleegd inzake de
overneming van het vervoer. Voorts
mag worden verwacht, dat ook
de dieseltractie de tekorten zal doen
verminderen.
Tenslotte zeide de minister nog dat
voorloopig zeker niets zal komen van
den aanleg van een spoorweg op den
afsluitdijk.
GEEN WOONWAGENKAMPEN
LANGS RIJKSWEGEN.
De minister van binnenlandsche zaken
deelt in een circulaire aan de gemeente
besturen mede, dat de minister van wa
terstaat het volgende onder zijn aan
dacht heeft gebracht:
,,De klacht is vernomen, dat het ver
keer op rijkswegen hinder ondervindt
van de aanwezigheid van woonwagen
kampen in de nabijheid van die wegen".
Het vestigen van dergelijke kampen
in de onmiddellijke nabijheid van rijks-
en andere hoofdwegen is in beginse
zeer ong'ewenscht en zal derhalve zoo
mogelijk moeten worden tegengegaan.
DE WERKLOOSHEID EINDE MEI.
Het Cenraal Bure,au voor de Statis
tiek verstrekt, per beroepsklasse, opga
ve van de aantallen geheel werkloozen
onder de op het einde van Mei 1936
bij alle organen der openbare /arbeids
bemiddeling in Nederland ingeschreven
werkzoekenden.
Aantal werkloozen op
het einde van
Mei April Maart
Aardewerk enz. 9.402 10.637 11.777
Steenfabrieken 6.826 7.802 9.496
Diamantindustr. 2.730 2.588 2.631
Drukkersbedrijf 3.195 3.210 3.341
Bouwbedrijf 75.685 78.948 83.683
Houtbewerk. 11.712 12.254 12.863
Kledingbedrijf 4.914 5.201 5.886
Leder, enz. 3.761 3.590 3.481
Turf bedrijf 4.811 4.828 6.283
Mijnwerkers 1.702 1.748 1.820
Metaalnijverh. 48.134 50,278 50.165
Papier 1.982 2.018 1.961
Textiel 11.352 11.186 10.975
Voed, en genot 14.242 14.569 14.490
Landbouw 48.771 58.550 60.891
Visscherij 2.783 3.243 3.442
Handel 13.258 13.810 14.226
Verkeer 45.460 46,813 47.286
Kantoorpers. 13.761 14.685 14.814
Huispersoneel 9.491 9.922 10.447
Ongesch. pers. 63.637 64.703 65.385
Losse arbeiders 1.886 2.719 2.972
Overige klassen 1.917 1.991 2.047
Totaal 392.884 415..743 429.046
Gemeente- en Waterschapsarchieven
Aan het verslag van den Inspecteur
der gemeente- en waterschapsarchieven
in Zeeland over 1935, uitgebracht aan
Ged. Staten van Zeeland, ontleenen wij
het volgende:
B o r s s e 1 e n. De toestand van de
kluis is niet verbeterd. Ik heb aanwen
ding van infusoriacement met silicalbe
strijking aanbevolen, welk voorstel zou
worden overwogen.
E 1.1 e w o u t s d ij k. Eene kluis of
brandkast ontbreekt. De burgemeester
gevoelt veel voor geconcentreerde ar
chiefberging, in samenwerking met om
liggende gemeenten, gelijk reeds een
gemeenschappelijke keuringdienst van.
zeven gemeenten bestaat.
Goes, De heer J. de Kruyter ver
zocht met ingang van 1 September 1935
ontslag als adviseur voor het gemeente
archief. In verband hiermede vroeg het
gemeentebestuur mijn advies omtrent
de meest wenschelijke wijze om in het
verdere archiefbeheer te voorzien. Daar
op heb ik aan de besturen der gemeen
ten Goes en Hulst voorgesteld geza
menlijk een archivaris te benoemen. In
de eerste plaats zijn de archieven dier
beide gemeenten dermate belangrijk,
dat zij verdienen te worden gesteld on
der het beheer van een deskundig amb
tenaar, en ook zou het op de voorge
stelde wijze mogelijk worden, dat het
Rijk de oude kerkelijke registers in be
waring liet bij de gemeenten. Aan het
einde van het jaar kon worden voor
zien, dat de zaak binnenkort aldus in
derdaad zou worden geregeld.
De heer De Kruyter overleed 30 Aug.
1935. Aan het graf heb ik zijne ver
diensten als archivaris in het licht ge
steld.
Hoedekenskerke. Het oud
archief staat in eene kast van eene bij
kamer naast de secretarie. Het is be
hoorlijk beschreven. De inventaris om
vat de jaren 15961813.
Hulst. De archivaris, de heer J
Adriaanse, had tegen 1 Januari 1935
eervol ontslag verzocht en zich in het
begin van het verslagjaar te Rotterdam
gevestigd. Op mijn verziek om inlich
ting hoe het gemeentebestuur voorne
mens was in het verdere archiefbeheer
te voorzien, ontving ik ten antwoord,
dat het ontslag nog niet was verleend,
daar de h]eer Adriaanse weder naar
Hulst metterwoon zou terugkeeren zoo
dra daar ter plaatse eene geschikte wo
ning voor hem beschikbaar kwam. He
laas overleed de heer Adriaanse den
20 Augustus. In de Nieuwe Rotterdam-
sche Courant van 22 Augustus 1935,
avondblad B, heb ik een woord van
waardeering aan zijne nagedachtenis
gewijd. Voor het verdere verloop moge
ik verwijzen naar het onder het hoofd
Goes medegedeelde.
Kloeting e. Het oud-archief, 1603
1851, staat in eene afzonderlijke kast
der archiefkamer tegenover de secre
tarie. Het nieuwere is in open kasten
eveneens ter archiefkamer, opgeborgen
Aan de secretarie grenst eene kluis, be
stemd voor de belangrijkste en meest
onmisbare stukken, nl., die betreffende
de rekening, de begrooting, de bevol
king, alsmede de notulenboeken.
Oudeland e. Ditmaal heb ik mij
in hoofdzaak moeten beperken tot in
spectie van het oud-archief, C 1661
1913, geborgen op den zolder van het
raadhuis in eene kist en op eene stel
ling. Het oudste gedeelte is voorzien
van een bijschrift: „Bij brand het eerst
te redden". De stukken maken thans
den indruk van goed droog te zijn.
Ovezande. Het oud archief, 1601
1862, is afzonderlijk geborgen in drie
portefeuilles. De inhoud is geïnventari
seerd. Ook van het nieuwere archief be
staat thans eene lijst.
Schoondijke. Uw College raad
pleegde mij over het ontwerp eener ge-
meenschapp/elijke berging der archie
ven van de gemeente en van den Gene-
rale-Prins-Willempolder. De tort die
berging bestemde gemetselde kluis was
geprojecteerd onder het raadhuis der
gemeente. Daar tegen de regeling op
zichzelf geen bezwaren bestonden gaf
ik Uw college in overweging het plan
goed te keuren, onder beding, dat de
kluis niet zou worden ingebruik geno
men voordat zij door de inspectie der
archieven zou zijn goedgekeurd. Nog in
het verslagjaar kwam de kluisbouw tot
stand,
's-G ravenpolder. Het oud-ar
chief, 16471813, is beschreven en af
zonderlijk geplaatst. Een inventaris van
het nieuwere archief is nog niet tot
stand gekomen.
T h o 1 e n. In zijne vergadering van
5 November 1935 besloot de raad den
archivaris der gemeente eervol te ont
slaan met ingang van 1 Januari 1936. In
de raadszitting van 27 December werd
gelukkig eene regeling getroffen, waar
door het mogelijk werd, dat de heer
Hollestelle zijn nuttigen arbeid voort
zette.
Met ingang van 1 Maart 1935 begon
de nieuwe archivaris te Veere zijn werk.
Aangezien verreweg het grootste ge
deelte der stukken te Veere betrekking
heeft op de administratie van het gods
huis en verwante stichtingen, werd de
beschrijving dier serieën, voor zoover
ter plaatse aanwezig, ter hand genomen
en ook voltooid. Een onderzoek in het
godshuis zelf, met het doel lacunes in de
genoemde serieën aan te vullen, leidde
niet tot de gewenschte resultaat. Toch
had het dit gunstig gevolg, dat bij die
gelegenheid de geheele voorraad stuk
ken in het godshuis aanwezig, kon wor
den geordend en voor het meerendeel
ook beschreven in een inventaris van
het archief der stichting.
Een betrekkelijk klein deel der stuk
ken moest terzijde worden gehouden
Als behoorend tot de administratie der
Buitenarmen en van de moderne voort-
Zij, die zich met ingang van 1 Juli
a.s. op ons blad abonneeren, ont
vangen de tot dien datum verschij
nende nummers
Middelburg, 25-VI-'36. Woensdag hoog
ste luchttemperatuur 28 °C (82 °F);
laagste 16.9 °C (63 °F). Heden 9 h: 19.6
°C; 12 h: 21.6 °C. Geen regen of neer
slag. Hoogste barometerstand te dezer
stede, in het afgeloopen etmaal: ,767
mm; laagste 766 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 768.0 mm
te Blacksod; laagste 750.1 mm te Sorta-
vala (Finland).
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige N. tot W. wind,
gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen re
gen, weinig verandering in temperatuur.
Zon op: 4 h 41; onder: 21 h 24. Licht
op: 21 h 54. Maan op: 12 h 00; onder:
24 h 00. E. K.: 26 Juni.
e
Hoog- en Laag water te Vlissingen i
Juni.
Hoogwater. Laagwater.
Do. 25 6.26 18.37 12.26
Vr. 26 7.11 19.23 1.10 13.11
Za. 27 8.01 20.18 1.57 14.06
Hoog- en laagwater te Wemeldingei
Juni.
Hoogwater. Laagwater
Do. 25 8.10 20.25 1.28 13.37
Vr. 26 8.50 21.04 2.08 14.21
Za. 27 9.34 21.54 2.53 15.17
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later.
(S springtij.)
POOS 20 CT.- TUBE 40 CN 60 CT. 1
(Ingez. Med.)
zetting ervan, nl. het Burgerlijk Armbe
stuur, dienen zij met het archief dezer
administratie te worden hereenigd.
Te Middelburg werd de samenvoe
ging der stukken uit de loketkast tot
eene algemeene doorloopende serie van
ingekomen bescheiden voortgezet.
Ansjovis.
De minister van landbouw en visscherij
heeft bepaald, dat de gesloten tijd voor
het visschen met de ansjovisfuik, het
ansjovis-sleepnet en het staand ansjo-
viswant in de Zeeuwsche stroomen in
1936 zal ingaan op 15 Juli in plaats van
op 1 Juli,
De jacht in 1936,
In de provincie Zeeland is de jacht
geopend op:
Patrijzen van 29 Augustus 1936 tot 1
Januari 1937.
Korhennen van 3 October 1936 tot 8
Januari 1937,
Korhennen van 3 October 1936 tot 8
November 1936.
Fazantenhanen van 3 October 1936
tot 31 Januari 1937 (zie 2).
pazantenhennen van 3 October 1936
tot 1 Januari 1937 (zie 2).
Houtsnippen van 3 October 1936 tot
31 Januari 1937.
Hazen van 3 October 1936 tot 1 Ja
nuari 1937 (zie 2).
Watersnippen van 27 Juli 1936 tot 11
April 1937.
Ganzen van 27 Juli 1936 tot 11 April
1937.
Eenden, alle soorten, behalve Berg
eenden, van 27 Juli 1936 tot 7 Februari
1937 (zie 1).
Meerkoeten van 27 Juli 1936 tot 7
Februari 1937.
Goudpluvieren van 29 Augustus 1936
tot 7 Februari 1937.
1. De jacht op wilde eenden in Z.-
VI a a n d e r e n zal zijn geopend van
20 Juli 1936 tot 7 Februari 1937.
2, De jacht op fazantenhanen en hen
nen in Zeeuwsch-Vlaanderen zal zijin
geopend van 17 October 1936 tot 1 Ja-
M'bur*