Appetfèip 'f
lusteloos
Prinses Zita.
KRONIEK van den DAG.
ZEELAND.
AFLOOP AANBESTEDMOEN.
g&z&tvd&eidf...
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE M1DDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE COURANT) VAN DONDERDAG 18 JUNI 1936. No. 142.
SOVJET-RUSLAND KRIJGT EEN
NIEUWE GRONDWET,
WILLIAM LE QUEUX.
POLDERAMBTENAREN-REGLEMENT
WEG PHILIPPINE—DRIEKWART.
MIDDELBURG.
DE NIEUWE MUZIEKTENT IN
GEBRUIK GENOMEN.
ss»p
Ongeveer een jaar geleden beleefden
de Russen een geduchte sensatie. Stalin
kondigde onverwachts een fundamen-
teele hervorming van het staatsbestel
aan. Hij beloofde het Russische volk een
parlement naar Westersch model: op
den grondslag dus van algemeen^ en ge
heim kiesrecht. Rusland had nu een
overgangsstadium achter den rug en
diende een democratische republiek te
worden, zeide hij. Een commissie, waar
van Stalin zelf het voorzitterschap op
zich nam, werd benoemd, om de nieuwe
beginselen in kruiken en kannen te gie-
ten.
Dezer dagen heeft de commissie het
resultaat harer arbeid gepubliceerd. De
nieuwe grondwet der Sovjet-Unie staat
op papier en zal met ingang' van het
volgend jaar vermoedelijk in werking
treden. De groote lijnen van het staats
stuk beantwoorden inderdaad aan de
beloften, die Stalin verleden jaar deed:
De staatsburgers van de Sovjet-Unie
krijgen algemeen, gelijk, direct en ge
heim kiesrecht (vroeger verklaarden de
bolsjewiki, dat dit alles en vooral
het geheime kiesrecht een kapitalis
tische instelling was, welke eiken recht
geaarden bolsjewiek m|oest doen gru
wen), vrijheid van het woord (weer iets,
dat nog kort geleden als een kapitalis
tische instelling g'old), vrijheid van ver
gadering, van pers enz. Kortom, alle
denkbare vrijheden, uit de meest demo
cratische grondwetten van Jiet kapitalis
tische Westen afgeschreven,. En het volk
zal voortaan zijn wil kenbaar kunnen
maken in twee Kamers, ook al weer net
als hier in het Westen, al hebben die
Kamers dan maar geduren een deel van
het jaar zitting en behoudt de regeering
dus heel wat armslag, om naar eigen
goeddunken aan de gouvernementeele
leidsels te trekken.
Hervormingen als de onderhavige ko
men meestal alleen na een geweldigen
strijd, na revolutie dus, tot stand. Het
merkwaardige in het onderhavige geval
is, dat de Sovjet-regeering er geheel
„vrijwillig" toe schijnt te hebben beslo
ten. Zonder twijfel valt hieraan toe te
schrijven, dat er in het buitenland zoo
veel over de nieuwe Russische grond
wet te doen is geraakt, De tegenstrij-
digste meeningen hoort men er over
verkondigen: de eenen noemen het ge
val plompverloren „boerenbedrog",
waarvan in de praktijk toch niets te
recht komt; de anderen roepen Hosan
na en stellen de Sovjets ten voorbeeld
aan de geheele wereld Men kan geneigd
zijn de eersten bij te vallen,, aangezien
zij een zekere ervaring aan hun zijde
hebben. Op 't oog'enblik bezit de Sov
jet-Unie reeds een grondwet, dateerend
uit 1923, waarin het volk reeds zekere
vrijheden gewaarbord worden. In de
praktijk is dat alles echter met voeten
getreden. De nieuwe grondwet
nu bevat geen enkele garantie, dat zij
beter nageleefd zal worden. Een sterk
argument is dit op 't eerste gezicht zeer
zeker voor de opvatting, dat de zaak
een wassen neus is.
Toch lijkt ons deze opvatting opper
vlakkig. Ondanks haar gebreken opent
de nieuwe grondwet der Sovjet-Unie
wel degelijk eenige perspectieven. Onze
Russische medewerker, "dr. Boris Rapt-
schinsky, die indertijd voor de bolsje
wiki moest vluchten, en allesbehalve 'n
bewonderaar van Stalin e s. is, deelt
deze meening:. De nieuwe staatsorgani
satie, die de grondwet invoert, zoo
schreef hij ons dezer dagen,zal vooral
van belang blijken, omdat zij de jeugd,
door
11) -
Er vertoonden zich rimpels op het
voorhoofd van den keizer, maar hij bleef
vriendelijk.
„Gij zijt jong en misschien beseft gij
niet volkomen de verplichtingen, die op
u rusten. Wij allen van koninklijken
bloede moeten maar al te dikwijls onze
persoonlijke neigingen op zijde zetten.
Wij kunnen niet trouwen met de vrouw
of man onzer keuze, wij moeten bij het
aangaan v,an een huwelijk alleen reke
ning houden met de belangen van het
rijk".
Zij boog het hoofd. Zij begreep dat zij
dezen ouden, machtigen monarch te
vriend moest houden en daarom ant
woordde zij op zeer diplomatieke wijze.
Hij was een oude rot en zij was, om zoo
te zeggen, nog een beginneling, maar zij
zou hem aan het lijntje houden om tijd
te winnen.
„Ik zal ernstig nadenken over hetgeen
uwe majesteit heeft gezegd. Wïj zijn zulk
een bescheiden koninklijke familie, dat
ik niet gedacht had, dat onze huiselijke
aangelegenheden van eenig belang kon
den zijn voor een Europeesche politiek.
Ik bemerk nu echter dat dit wel dege
lijk het geval is en daarom zal ik over
wier eischen met den dag dringender
worden, in de gelegenheid stelt, haar
krachten toe te passen. Voor een groot
gedeelte streeft de hervorming dan ook
het doel na: een veiligheidsklep voor de
energie der jeugd te scheppen,
te vormen, slechts een schoon klinkende
erkenning' van het recht, om oppositie
te vromen, slechts een schoon klinkende
phrase is. Een oppositie als in het bui-
tenland, is in Rusland evenals in el-
ken dictatoriaal bestuurden staat on
mogelijk. Maar de nieuwe grondwet
opent de mogelijkheid voor een betrek
kelijke oppositie. De grondwet erkent
slecht één partij, nl,. de communistische.
Alle overige partijen blijven verboden.
De candidatenlijsfen zullen dus alleen
door de communistische partij opgesteld
wordeji dwz. dat de reeds nu be
staande toestand gehandhaafd blijft.
Daarnaast zullen echter groepjes, die
op den bodem van het bestaande regime
staan (en dat doen vrijwel allen in Rus
land; wat de menschen willen is geen
omwenteling, maar een toepassing van
de bestaande wetten en een van binnen
uit gaande verbetering van het regime),
hoofdzakelijk jongelui, in staat zijn can-
didaten aan te wijzen, die voor bepaalde
dingen zullen hebben te ijveren. Op deze
wijze zal nuttig werk verricht kunnen
worden. De oppositie zal dus g'een ge
heel vormen, zij zal uit afzonderlijke
vertegenwoordigers van gewestelijke of
plaatselijke belangen bestaan, doch in
de practijk zullen die opposanten zich
nu en dan kunnen vereenigen en de re
geering dwingen, bepaalde maatregelen
van practische beteekenis te treffen,. De
Russische intellectueelen hebben steeds
belang gesteld in algemeene formules
e.d., het volk hecht echter veel meer
waarde aan de details van het practi
sche leven. De nieuwe volksvertegen
woordiging zal naar alle waarschijnlijk
heid tamelijk kleurloos zijn, maar de
kans, dat zij veel nuttigen arbeid zal
verrichten, is veel grooter dan al te
ijverige critici denken.
Kort samengevat, kan de beteekenis
van de hervorming als volgt geformu
leerd worden: aï te grootsche verwach
tingen zijn ongegrond, maar ook de op
vatting „boerenbedrog" is volkomen on
gegrond; de beschuldiging van macchia-
vellisme en van allerlei gecompliceerde
boosaardige plannen komt ons wat ge
zocht voor. Alles zal er van hangen,
wat de jeugd, die nu een nieuwe taak
krijgt, van de geboden gelegenheid zal
maken, En aangezien de Russische
jeugd getoond heeft zeer goede eigen
schappen te bezitten, zal er in elk geval
wel iets ten goede veranderen.
De Ned. Spoorwegen hebben Woens
dag in 't openbaar aanbesteed 't afbreken
van woning no. 51 bij km 57,387 van den
Spoorweg RoosendaalVlissingen. In
gekomen waren 4 inschrijvingsbiljetten.
Geboden werd door: C. Westdorp te
Goes f 134, Joh,. Vermeulen te Lewedorp
104, B. Bouwmeester te Hattem 42,
G en J. v. Essen te Apeldoorn 38,80.
Nu aan het einde van het vorige jaar
de Koninklijke goedkeuring is verkregen
op het gewijzigde Polderambtenaren
reglement, meenen Ged. Staten, dat het
tijdstip is aangekomen om enkele bepa
lingen betreffende de rechtspositie van
de polderambtenaren, welke thans nog
in het Algemeen Polderreglement voor
komen, over te brengen naar het Polder-
ambtenarenreglement. Ged. Staten ach
ten het gewenscht alle artikelen betref
fende die rechtspositie naar het Polder
ambtenarenreglement over te brengen.
Daarnaast stellen zij voor voorschrifen
op te nemen, welke, naar zij meenen,
een beter toezicht op de financieele ad
ministratie van de ontvangers-griffiers
zullen waarborgen. In de eerste plaats
zal de ontvanger-griffier slechts voor 'n
bepaalden tijd mogen worden benoemd,
om dan af te treden en na bekomen dé
charge herbenoemd te worden. In de
tweeede plaats behoort de benoeming
van nieuwe functionarissen aan de goed
keuring van Ged. Staten te worden on
derworpen.
Ged. Staten stellen aan Prov. Staten
voor tot de bedoelde wijziging over te
gaan.
Ged. Staten wijzen er de Prov. Staten
op, dat nadat door de rijkshulp den weg
PhilippineDriekwart is kunnen wor
den verbeterd, de gemeente niet in staat
is den weg te onderhouden en zij stel
len voor, gezien vooral ook het groote
belang van dien weg voor geheel de
'streek, hem in beheer en onderhoud over
te nemen onder voorwaarde, dat de ge
meente jaarlijks 125 betaalt of gedu
rende 40 jaar 151.07 per jaar.
Het mag zeker een goed idee ge
noemd worden van de buurtcommissie
van de Markt om in samenwerking met
de caféhouders ter gelegenheid van de
landbouwdagen gisteren een concert op
de Markt te doen plaats hebben.
Voor de Commissie voor ontspanning
en ontwikkeling van de werkloozen,
was het een welkome gelegenheid om
de tent, die zij door de jeugdige werk
loozen liet maken aan de gemeente over
te dragen. Dit was ook de reden dat de
burgemeester met de wethouders en de
leden van genoemde Commissie aanwe
zig waren bij de tent voor dat het con
cert een aanvang nam.
De voorzitter der Commissie, ir. B. C.
Roetérs van Lennep heeft van de tent
af het woord gevoerd en er op gewe
zen, dat een der middelen die de com
missie heeft aangegrepen is het doen
uitvoeren van werkobjecten. .Zoo viel
ook het oog op een uitneembare mu
ziektent en de Raad verleende op 22
Juli 1935 goedkeuring voor dit werk.
Op 18 Augustus werd het werk begon
nen onder leiding van den heer Keer-
semaker en wel door een 6 tal jeugdige
werkloozen en volgens het door de hee-
ren Doets en Jansen ontworpen project.
In het voorjaar is het schilderswerk
door leerlingen van de Ambachtsschool
geschied. De Commissie hoopt dat de
tent, mede door de er in te geven con
certen, zal mede werken aan meer be
langstelling voor het vraagstuk der
jeugdwerkloosheid. Dankbaar maakt
spr. melding van de goede verstandhou
ding met het gemeentebestuur, waaraan
z.i. het feit, dat wethouder Onderdijk, in
de commissie zitting heeft, niet vreemd
is. De huidige tijdsomstandigheden
plaatsen den burgemeester voor vele
moeilijke vraagstukken, maar spr. hoopt
dat de burgemeester zijn aandacht zal
blijven schenken en deze zoo mogelijk
bij anderen zal opwekken, waarbij hij
denkt aan hét gezegde „goed voorbeeld,
doet goed volgen". Spr. hoopt, dat de;
tent voor het doel geschikt zal blijken
te zijn, maar ook, dat de er in te geven
uitvoeringen er toe zullen bijdragen èh
dat de eigen bewoners hier weer eens
een oogenblik aan den druk der tijden
worden ontrukt, èn bezoekers hier een
meerdere attractie zullen vinden.
Spr. wekte ten slotte allen, die zou
den luisteren naar de muziek van het
keurkorps onder leiding van den heer
Caro, op het werk van de commissie te
steunen door een kleine gave.
De burgemeester wilde, omdat
men was gekomen om andere klanken
te hooren dan die een eenvoudig toe
spraakje vermag te geven, met een en
kel woord dank zeggen voor het ge
sprokene. Het spijt spr., dat ir. Roeters
van Lennep in de kwaliteit van voor
zitter der commissie voor hem staat.
Het is in zoo, droevige tegenspraak met
de idealen, die men voor de rijpende en
rijper geworden jeugd heeft. Het ideaal
ook van den geregelden, loonenden ar
beid, die gelegenheid biedt in eigen on
derhoud en in maatschappelijke be
hoeften te voorzien. Nu de zaken ech
ter niets anders zijn, is spr. er dank
baar voor, dat men allen zooveel moeite
doet om het kwaad der werkloosheid
voor jeugdige werkloozen eeniger mate
te verzachten. En daarom aanvaardt hij
gaarne de muziektent, die de gemeente
feitelijk toekomt uit de handen van de
jeugdige vervaardigers. Er lig't iets tref
fends in, dat jeugdigen, die het door te
leurstellingen zelf niet gemakkelijk heb
ben, met de door hen opgedane vakken
nis, het leven verrijken. Dat hebben de
ze jonge mannen gedaan. Zij hebben een
goed, sierlijk en deugdelijk werk ver
richt, waarop zij trotsch mogen zijn. Het
is een stukje werk, dat hulde verdient.
Spr. meent dat de rustige lijnen van
deze tent, zoo eenvoudig en solied ge
projecteerd haar welhaast aanvaard
baar maken in elke omgeving waar men
haar zou willen plaatsen. Ook op de
Markt.
Het gemeentebestuur slaat met be
langstelling en sympathie gade, alle po
gingen om de krachten die er leven in
de burgerij, in de verschillende takken
van kunst, tot breeder ontplooiing te
brengen en die op te voeren tot hooger
niveau. De bevolking van Middelburg is
muzikaal, zoodat aan haar deze muziek
tent zeer is besteed.
Het Middelburgsch muziekkorps heeft
zich van ouds een zoo voortreffelijken
naam weten te verwerven en zich in
een huwelijk met prins Albert ernstig
nadenken".
De keizer lachte goedaardig. Zij had
hem geheel overrompeld. In zijn zelfge
noegzaamheid verbeeldde hij zich een
volgzame jonge vrouw voor zich te zien,
die geheel bereid was om aan zijn kei
zerlijken wil te gehoorzamen om op zijn
verzoek een man te trouwen, ,aan wien
zij het land had
Hij vroeg daarna naar het leven in
Vanina en naar de gezondheid van ko
ning Nicolaas. Bezwaarden hem de
staatszorgen?
Op al deze vragen gaf de prinses ant
woord. Het verbaasde haar dat Frans
Jozef zoo vriendelijk over haar vader
sprak. Uit goede bronnen wist zij, dat hij
eerder een vijand was dan een vriend.
In het gesprek dat verder volgde,
maakte de keizer een fout die zijn
jeugdige bezoekster niet ontging. Hij
sprak van den Slavonischen oud-minis
ter van Buitenlandsche Zaken, een ze
kere Loukoff, als „mijn goede vriend".
De prinses vergat een oogenblik haar
zelfbeheersching. „Loukoff was een vol
slagen verrader, uwe majesteit. Zijn ver
raad werd bewezen, maar hij was zoo
handig om te ontsnappen voor men
hem openlijk kon aanklagen".
Frans Jozef haastte zich om duidelijk
te maken wat hij bedoelde.
Natuurlijk, natuurlijk, mijn lieve
Zita. Ik dacht aan hem, toen hij nog een
eerlijk dienaar van uw vader was. Ik had
die onaangename episode vergeten. Die
schurk heeft uw vader schandelijk be
drogen!"
De prinses toonde zich wederom be
minnelijk, Die Ongelukkige Opmerking
had een schaduw geworpen over het
onderhoud. Zij had het masker een
oogenblik zien vallen. Loukoff, de ver
rader, was nog steeds „in de keizerlijke
oogen een goed vriend".
Zij namen op vriendschappelijke wijze
afscheid. e
,En u zult gunstig over prins Albert
denken, mijn lief kind. Laat uw vader
onze bondgenoot zijn en zich niet wer
pen in de armen van Engeland. Laat het
mij weten als gij verloofd zijt. Ik zal u
mijn zegen en een mooi cadeau zenden".
Zij trok zich eerbiedig terug en ging
naar de gravin in de wachtkamer.
Zij verbaasde zich er over, dat een
man, die aan den rand van het graf
stond, zich nog kon bezig houden met
zulke ellendige intriges, nog het vermo
gen had om samen te spannen tegen zijn
mede-monarchen.
„Ga mee naar het Prater", fluisterde
zij tot de gravin. „De atmosfeer van een
Oostenrijksch hof is verstikkend".
.Uitstekend, mijnheer Danecourt zal'
ons wel een dosis goede Engelsche zuur
stof inblazen".
De prinses glimlachte. Zij had gevoel
voor humor en Nada kon soms zulke
grappige dingen zegg'en.
„O, die vreeselijke keizer. Hij sprak
van Loukoff als zijn „goede vriend" en
trachtte toen daarover heen te spre
ken", riep zij verontwaardigd uit.
Zij wandelden naar het Prater, waar
(Ingez. Med.)
de jonge Engelschman hen opwachtte-
Zij vonden een afgelegen plekje en zet
ten zich op een bank neer.
Na korten tijd stond de gravin op om
een eindje rond te wandelen.
Alleen gelaten, werd hun gesprek
meer intiem. Zij vertelde van haar on
derhoud met den keizer.
„Prinses, ik heb u iets mede te dee-
len. Ik ontving een brief van Paul Lo
ven: u zult zich herinneren, dat u hem
in Vanina ontmoette".
„Ja, dat herinner ik mij. Hij was een
goede kennis van Salcedo".
„Juist. Hij is nu in Londen en hij
schrijft mij. dat hij van de geheimzinnige
moord in Hotel Majectic heeft gehoord.
Hij had Salcedo eenig'e dagen voor zijn
dood te Parijs ontmoet. Salcedo had hem
verteld dat hij belangrijke stukken bij
zich had, die hij mij moest afgeven voor
on« ministerie van Buitenlandsche za
ken",
„Die papieren zijn nu ongetwijfeld in
het bezit van de moordenares'",
„Daarvan ben ik niet zeker", zeide
Danecourt. „Salcedo wist blijkbaar dat
hij gevolgd werd. Daarom heeft hij die
stukken niet meegenomen naar zijn ka
mer. Daar zij niet in het hotel werden
gevonden, kan de gevolgtrekking ge
maakt worden, d,at hij ze ergens anders
in veiligheid bracht?"
„En zullen wij ooit hooren, waar?"
Gerald haalde deschouders op.
„Op het oogenblik heb ik daarop niet
veel hoop. Maar Loven is de man die het
spoor zal kunnen vinden. Ik denk er over
ER ZUN T'JDEN
DAT G)E U STEEDS
HOE EN LUSTELOOS
C-jEVOELT....
Uw ETEN
SMAAKT U NIET.
NEEM DAN IEDEREN
VRUDACi in ZATERDAG)
l«2 1*1.5-S'CACMETS
EN '5 ZONDAG) S
ZDT GjE WEER
PRI5CM EN MONTER
Gij kunt niet gezond blijven, als van dag
tot dag zich in Uw ingewanden vergiftige
afval-stoffen ophoopen, want die hebben 'n
bijzonder schadelijke werking op Uw gestel.
Tenslotte begint Ge U „zoo moe", „zoo mat"
en „zoo lusteloos" te gevoelen en last te
krijgen van allerlei onprettige verschijnselen,
zonder dat Ge beseft, waar het U hapert!
Neem eiken Vrijdag en Zaterdag een'
M.S.S.-cachet ter inwendige zuivering
DeM.S.S.-cachets zullen Uw haperende spijs
vertering, Uw vertraagde stoelgang herstel
len, Uw met vergiftigde afvalstoffen gevulde
darmen zacht ledigen, Uw gestel opfrisschen.
Ge gaat U 'n ander mensch voelen. Ge bemerkt
vol welbehagen, dat ge U op Zondag-ochtend
voor het eerst eens lekker f risch en opgewekt
gevoelt, vol van levenslust en energie, want;
M.S.S.-cachets Maken „Schoon Schip"
Per 12 stuks ln koker slechts 60 cent.
(Ingez. Med.J
den goeden zin populair weten te ma
ken. Andere muziekkorpsen volgden het
in latere jaren op het pad der muzikale
eer en roem. De Middelburgers zijn door
dit alles gewoon geraakt aan het goede,
aan het zeer goede. Dit goede door eene
verplaatsbare tent meer en meer te
brengen onder het bereik van vele
stadgenooten, is de bedoeling geweest,
die bij dezen bouw heeft voorgezeten.
Bij allerlei daartoe geëigende gelegen
heden zullen de Markt (en mogelijk nog
wel eens andere centrale punten van
de stad) van goede concerten kunnen
genieten.
Met „Middelburg Vooruit' bedoelt
men ook vooruit in ideëelen en cultu-
reelen zin. En daarom bevordert men
gaarne goede volksconcerten. Spr. aan
vaardt namens het gemeentebestuur de
tent met grooten dank. Men zal haar
om der wille van vervaardigers en van
burgerij met zorg onderhouden. Moge
vele malen en gedurende lange jaren
blijken dat ze in een reeds lang gevoelde
behoefte op doelmatige wijze voorziet.
Hierna zette de muziek het Wilhel~
om verlof të nemen om dat met hem te
gaan bespreken Hij deelde mij nog iets
anders mede. Loukoff is in Londen en
geeft zich daar uit voor een Fransch-
man".
Zij spraken nog eenigen tijd over dat
onderwerp. Toen vlogen de gedachten
van de prinses terug naar haar onder
houd met- Fr,ans Jozef.
„Waarom stelt de keizer zooveel be
lang in mijn particuliere zaken? Waarom
is hij zoo verlangend naar een huwelijk
van mij met prins Albert".
„Wie kan zeggen welke plannen hij
heeft". Natuurlijk kan hij meer invloed'
doen gelden ale u met een Duitscher
trouwt",
„Maar ik zal nooit met een Duitscher
trouwen", riep zij verontwaardigd uit-
„Ik haat dat ras. Volgens mij heeft een
Duitscher steeds iets ruws"
Gerald voelde zich opgelucht na die
uitbarsting.
„Dus mag ik aannemen", zeide hij
stoutmoedig, „dat deze Duitscher afge
wezen zal worden?"
„Zeer zeker", was hl(t antwoord.
„Mijn vader bracht die zaak op het ta
pijt en was er gunstig over gestemd"..
Gerald was zeer verheugd met haar
besluit om zich niet op te offeren.
„Het maakt mij gelukkig te weten dat
uw koninklijke hoogheid niet zal trou
wen met een Duitscher".
Op dat oogenblik keerde de gravin
terug en na een algemeen gesprek scheid
den zij.
(Wordt vervolgd).
