Prinses Zita. KRONIEK van den DAG. BINNENLAND. fWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE M1DDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE COURANT) VAN ZATERDAG 13 JUNI 1936. No. 138. WILLIAM LE QUEUX. Herstel op de Obligatiemarkt. Een bezoek aan de gehakt-in- blik-fabriek voor werkloozen. r HO ARE REDIVIVUS. Men zal zich de droeve historie herin neren van sir Samuel Hoare, die verle den jaar Engelsch minister van buiten- landsche zaken was, en met zijn Fran- schen collega Laval een plannetje be dacht voor een verdeeling van Abes- synië, zulks om een einde te maken aan den oorlog in Oost-Afrika. Hoare en Laval wilden ongeveer een kwart van het Rijk van den Negus aan Italië ca deau doen. De wereld raakte daarover in opschudding, vond het een schandaal. Hoare gi°é schaatsenrijden in Zwitser land viel op zijn neus en toen hij te' Londen terugkwam van zijn ministers zetel. Eden volgde hem op. Eden deed, wat de Engelsche publieke opinie wil de: de sancties voortzetten en betoogen, dat Abessynië geen duimbreed grondge bied hoorde prijs te geven. We zijn nu zes maanden verder Te Addis Abeba waait de Italiaansche vlag. Eden's politieke therapie heeft gefaald. Bij het kwart van Hoare en Laval zijn de overig'e driekwart van Abessynië ge komen als buit voor Italië. Idealen wil len in de praktijk wel eens gevaarlijke dingen blijken. Het is jammer voor Eden, maar Hoare heeft zich bekwamer dan hem getoond. Hoare had beter inzichten, liet zich niet door onhandelbare idealen van de wijs brengen. Hij wist wat achteraf heel duidelijk aan het licht is gekomen dat Groot Brittannië's bewapening door jaren van bezuiniging en betrekkelijke verwaarloozirig een heel eind achterop was geraakt zoodat het land feitelijk niet paraat was voor een eventueelen oorlog met de overmoedig geworden Italianen Op den duur zou die oorlog' misschien toch in het nadeel der laat- sten zijn geëindigd, maar ondertusschen zou ook Engeland zich ellendig hebben verzwakt. Nog gezwegen dan van de verwoesting, welke door een strijd op leven en dood met een niets en niemand ontzienden vijand zou worden teweeg gebracht. Vandaar, dat Hoare maar lie ver wat men in den handel noemt ,,zijn verlies wilde nemen", doch dan meteen ervoor zorgen dat herhaling van een échec, als nu moest worden aanvaard, nimmer meer zou voorkomen. Het Brit- sche Rijk zou zijn militaire macht tot grootere hoogte dienen op te voeren. Voor Hoare's politieke bekwaamhe den moeten die van Eden dus onder doen. Maar Hoare had de publieke opi nie tegen. Eden had ze mee. Zoo kan het gebeuren, dat hij Hoare ging ver vangen. De publieke opinie is wel vaker redeloos geweest. De Engelschen zijn een nuchter volk Als ze de dingen eenmaal door hebben, weten ze gemeenlijk de consequenties te trekken. Zoo ook in het onderhavige geval. Dezer dagen is Hoare benoemd tot minister van marine. Deze baan kwam vrij door het aftreden van Sir Eyres Monsell, Enkele Engelsche bla den, die hun verlies nog niet weten te nemen en nog sollen met het leven de lijk van vernietigde idealen, zijn even tegen de benoeming tekeer gegaan. Ze kregen de publieke opinie echter niet mee, die is goeddeels reeds omgeslagen. Italië heeft gezegevierd in Oost-Afrika. Hoare had ruim een half jaar geleden de zaken goed door. Daarmee basta. Zijn eerherstel zij hem gegund. Hij krijgt de gelegenheid mee te werken aan wat hij destijds reeds noodzakelijk wist: de versterking der Engelsche weermacht Hoare s benoeming is, naast de rede van Neville Chamberlain, waarover we het gisteren hadden, een belangrijk symptoom voor de kentering der poli tieke opvattingen in Engeland. Het in door 7). - „Volkomen?" herhaalde Nada, met 'n waarschuwing in haar stem. Het lag niet op haar weg om deze eigenzinnige koningsdochter iets voor te schrijven, doch wel kon zij, als het noodig w.as haar stem doen hooren. „Ik stel een groot vertrouwen in mijn, heer Danecourt" antwoordde de prin ses, terwijl zij trachtte een blos te ver bergen. „En toch nog toe heeft hij het steeds bij het rechte eind gehad. Hij. heeft mij gezegd vertrouwen te hebben in Sal- cedo en u weet, dat hij bij ons hof vele vijanden had." „Ik zal mij gaarne bij het oordeel van Uwe Koninklijke Hoogheid neerleggen", zeide zij thans zeer vormelijk. „Ik stel ook veel vertrouwen in mijn heer Danecourt. Hij is zeer ontwikkeld en een zeer innemend man." Zita brak het gesprek plotseling af. „Ga nu eens voor de piano zitten, Nada. Wij zijn vanavond beiden treurig gestemd en muziek zal ons op andere gedachten brengen. Als u muziek maakt, vergeet u alles en denkt aan niets dan aan uw kunst". zicht, dat handhaving der sancties waanzin zou zijn, zooals Chamberlain bijzonder duidelijk opmerkte, wint thans zienderoogen veld. Hoare staat ook op dit standpunt. Hij stond daar een half jaar geleden al op; had te Genève er varen, dat de animo om Mussolini door middel van de sancties tot rede te bren gen, niet bepaald universeel was. Uit, deze ervaring in dé eerste plaats sproot voort zijn overtuiging, dat men 't met den Duce op een accoordje moest gooien, overtuiging die het plan van hem en Laval in 't aanzijn hielp roepen. Met Hoare is de „anti-sanctionistische" partij in de Engelsche regeering dus aanzienlijk versterkt. Zijn gezag moet, nu achteraf gebleken is, hoe goed hij destijds reeds den toestand in de gaten had, op dit terrein grooter zijn dan dat van Eden, den feitelijken leider der bui- tenlandsche politiek. Gelukkig voor Europa, mag men vermoedelijk zeggen. Financieel economisch weekoverzicht. De Nederlandsche pandbrie ven hebben er 'n aandeel in Belangrijk hoogere winst der Koninklijke Bevredigend jaarverslag der H. V, A. Zonder dat men kan zeggen, dat de bezorgdheid voor den gulden geheel verdwenen is, mag toch worden gecon stateerd, dat de nieuwe verklaring van minister Oud in de Tweede Kamer haar uitwerking £iiet heeft gemist. De in vloed ervan zou nog grooter zijn ge weest, als de minister van financiën een geruststellend zinnetje had laten volgen op zijn mededeeling, dat tijdens het bewind van dit kabinet geen „vrij willige" devaluatie te wachten is. Een verwijzing naar de krachtige positie van De Nederlandsche Ba!nk en van hjet Nederlandsche bankwezen in het alge meen, waardoor men zich niet als in an dere landen tot een devaluatie behoeft te laten „dwingen", ware ongetwijfeld op zijn plaats geweest. Toch is op de obligatiemarkt een krachtig herstel in getreden, waarin ditmaal, dank zij de verwerping van het vaste-lasten-ont- werp, ook de pandbrieven der Neder landsche hypotheekbanken hebben ge deeld. Door de verwerping van dit ont werp is een factor van groote onzeker heid van de hypotheekmarkt verdwe nen; de schok, die de indiening ervan aan het vertrouwen in de rechtzekerheid van contracten heeft toegebracht, zal intusschen stellig niet zoo spoedig ver geten zijn, en de invloed hiervan zal zich dan ook voorloopig nog wel doen gevoelen. Men mag echt.er aannemen dat, indien verdere stoornissen uitblij ven, het evenwicht geleidelijk zal wor den hersteld. De weg van „natuurlijke aanpassing" moge dan een langere zijn dan die van regeeringsingrijpen, de op hypotheekmarkt opgedane ervaring heeft wel weer geleerd, welke gevaren er verbonden zijn aan maatregelen van hoogerhand, hoe goed bedoeld ze ook mogen zijn. Op de staatsfondsenmarkt schijnen in den jongsten tijd ruilorders te worden uitgevoerd van Nederlandsche in Ned. Indische staatsfondsen. De koersmarge tusschen de beide 4 pet. leeningen, die naar wij in ons vorig overzicht opmerk ten tijdelijk tot 5 pet. was opgeloopen, is hierdoor tot minder dan 3 pet. inge krompen. Een krachtig herstel trad ook in voor verschillende gemeente-leenin gen, van welke de Amsterdamsche en Rotterdamsche soorten in sterke mate van de voorafgegane koersdaling had den geleden. De publicatie van het wetsontwerp inzake de reorganisatie van de Neder landsche spoorwegen veroorzaakte een koerssprong van 8 a 10 pet. voor obli- gatiën Hollandsche en Staatsspoor. Daaruit blijkt wel, dat de voorstellen, betrekking hebbende op de uitstaande obligatie-leeningen, aanmerkelijk mee vielen. Men had dan ook wel gerekend op een aanbod tot inwisseling van de spoorwegobligatiën (die slechts een in directe staatsgarantie genieten) in staatsleeningen met een lageren rente voet, maar niet op een schadeloosstel ling voor de rentederving in den vorm van een verhooging der hoofdsom, zoo als de regeering deze heeft berekend en die wisselt luschen de f 10 per obli gatie van f 1000 (voor enkele binnen kort aflosbare leeningen met lagen ren tevoet) en f 140 voor sommige 4% pet. en een 5 pet. leening. Op de aandeelenmarkt hebben de koersen al naar gelang van de stemming op de valutamarkt, nog al geschom meld. Op een aanvankelijke scherpe koersdaling volgde een herstel, en hoe wel dit zich niet overal kon handhaven, bleef de grondstemming voor de toon aangevende soorten toch alleszins gun stig. Dit was vooral te danken aan de publicatie van de jaarverslagen van de Koninklijke Petroleum en de Handels ver. „Amsterdam". Vooral het eerstge noemde Verslag heeft de daaromtrent gekoesterde verwachtingen ten volle bevredigd, door de stijging der winst van f 38 tot f 54 millioen. Deze is ver kregen, doordat tegenover de verdere toeneming der petroleumproductie weer een belangrijke uitbreiding van de vraag, gepaard gaande met een prijsstij ging, heeft gestaan. Het verslag conclu deert uit de verbetering in de petro leumindustrie, dat de wereld bezig is zich eenigszins te herstellen van de crisis der laatste vijf jaren, maar blijk baar bevreesd, dat men uit deze ontwik keling al te gunstige conclusies zou kunnen trekken, zet het hierop een „domper" door te verklaren „dat slechts een getemperd optimisme en een niet geheel ongefundeerde hoop ons bij on zen terugblik op 1935 mogen leiden." De winst van de Handelsver. „Am sterdam" is gestegen van 1.60 tot 3,35 millioen, wat op zich zelf zeker bevredigend is. Het stelt echter eenigs zins teleur, dat dit betere resultaat voornamelijk daardoor is verkregen, dat ditmaal afschrijvingen op „diverse cul tuurondernemingen', die het vorige jaar reeds beperkt waren gebleven tot het geringe bedrag van ca. 15000, geheel achterwege blijven. Dit kan echter zon der bezwaar geschieden dank zij de i® vroegere jaren gevoerde ruime afschrij vingspolitiek. In de jaren 1925-'29 werd alleen reeds ruim 90 millioen op de vaste eigendommen afgeschreven, waar door de suikerondernemingen voor na genoeg nihil (nl. 15) op de balans staan. Terwijl de diverse cultuuronder nemingen dit jaar een winst hebben op geleverd van 4.17 (v.j. 1.56) milliben, de exploitatie der suikerondernemingen een verlies van 1.48 millioen, in hoofdzaak'voorstellende da kosten van de gesloten fabrieken en der voor af gevloeid personeel getroffen voorzie ningen. In 1935 was nl. geen der sui kerfabrieken in bedrijf; voor oogst W36, die getaxeerd wordt op 68.000 ton, zul len drie fabrieken werken, terwijl voor oogst 1937 weer gerekend wordt op een productie van 174.000 ton. De H. V. A. beklaagt zich in haar ver slag weer over de wijze, waarop zij bij de productieregeling is behandeld, waardoor zij voor oogst 1937 ca. 14.000 ton minder toegewezen heeft gekregen dan waarop zij recht meende te hebben. Van de tegen verlies op suikervoorraad „Wat wenscht u, d,at ik speel?" vroeg de hofdame onderdanig. „Er is slechts één componist, die he denavond aan onze stemming kan te gemoet komen", zeide de prinses vlug. „Chopin, natuurlijk?" vroeg Nada. „Juist, Chopin, die goddelijke muziek. Maar misschien eerst de Mondschein- sonate v,an Beethoven." Freule von Salzberg zette zich voor de piano. Zij had nog geen vijf minuten gespeeld of zij was in een andere we reld. Vergeten was het hof van Slavonië, met zijn intriges en zijn zwakken mo narch: vergeten was ook haar gelIelBe prinses en haar eigen leed. Bij de eerste tonen van de Mond- schein-sonate had de prinses de oogen gesloten; zij verdiepte zich in herinne ringen. In haar drie en twintig levensjaren had zij reeds veel ondervonden. Even vlug als Nada's vingers over de toetsen geleden, even vlug zag zij haar geheele leven weer voor zich. Zij was van koninklijken bloede, maar zij was niet voor een troon gebo ren. Dertien jaren geleden was haar vader een onbekende prins met een be scheiden fortuin, eenigszins verwant aan verschillende regeerende vorsten huizen; hare moeder was ook een onbe kende, arme prinses. Zij herinnerde zich uit haar kindsheid haar gelukkig leven in Parijs. Papa Nicolaas leidde toen een on- gevormde reserve ad 2.20 millioen be hoeft slechts 899.000 te worden ge bruikt. De rest ad 1.30 millioen wordt ten gunste van de winst- en verliesre kening gebracht, die echter belast wordt met een reserve ten gunste van 1936 ad 1.50 millioen, welke reserve tevens een voorziening vormt tegen mo gelijke verdere verliezen op den suiker- vorraad, die voor 4.50 per quintal su perieur en 4.15 voor hoofdsuiker (d.i. wat hoogev dan te tegenwoordige prij zen) te boek staat. Voor tabaksaandee- len bestond weer een gunstige stem. ming, zoowel wegens de aankondiging van het dividend der Senembah Mij van 6 als in verband met de bevredi gende resultaten, die alle Mijen tot dus verre in dit jaar hebben bereikt. Voor de aan het eind van deze week gehou den Sumatra-tabaksinschrijving waren de taxatie-prijzen in vele gevallen nog hooger dan de opbrengstcijfers van het vorige jaar. Rubberaandeelen zijn wei nig in koers veranderd en de belang stelling voor scheepvaartaandeelen is verminderd. Van industriëele waarden zijn zoowel Philips' als Unilever per sal do wat lager. De uitvoercijfers voor ra dio-artikelen en gloeilampen voor Mei waren weer niet bijster gunstig. Aan radio-artikelen werd wel iets meer ge ëxporteerd dan de vorige maand 1.684.000 tegen 1.678.000), maar ten opzichte van het vorige jaar is de achterstand voor de eerste vijf maan den aangegroeid met 1.2 millioen tot 6% millioen. Van Amerikaansche fondsen waren staalaandeelen gevraagd op de berich ten omtrent den aanhoudend grooten omvang der bedrijvigheid. Ook op de aandeelen van Amerikaansche spoor- wegmijen werkt de stijging der bedrijfs- ontvangsten verder door. Hieronder volgt een overzicht van het koersverloop: 4 Nederland 95%—97%—96% 4 Ned. Indië 93%—94%—93% 4% Roterdam 86%88% Kon. Petr. 274%—270%—275% 274% H.V. „Amsterdam" 247%244 251247% Deli Bat. Mij. 166—164%—170% Deli Mij. 214%—266—224% Senembah 205—219—218 A'dam Rubber 120—118—120—118% Philips' 190—180—184 Unilever 116113% Bethlehem Steel 30%—31%—31% U. S. Steel 36%—37% Southern Pacific 19%203/ir> bezorgd leven. Hij was lid van de Jockey-club, bezocht trouw de wedren nen en won en verloor afwisselend. Op een zekeren 3,ag doemde het Koninkrijk Slavonië op. Slavonië was één van die ongelukkige staten, waar revolutie aan de orde van den dag is. Na een langdurige revolutie waren de wijze mannen van Slavonië tot de ge volgtrekking gekomen, dat het verstan dig was om tot een ouderwetschen, ge- strengen regeeringsvorm terug te kee- ren. Deze wijze mannen boden aan ver schillende werklooze prinsen de krejon aan. Velen v,an dezen schudden het hoofd. Zij vonden het een te gevaarlij ke onderneming. In een land, waar moord en doodslag niets ongewoons was, zou die onderneming wel eens hoogst onaangename herinneringen kunnen achterlaten. De afgezanten van Slavonië ontdek ten prins Nicolaas ergens in Parijs. Als een sportliefhebber nam hij het aanbod aan en nam daarbij op zich de kansen om vermoord te worden, enz. enz. Daar bij dient opgemerkt te worden, dat het leven in P,arijs hem begon te vervelen. Vandaar zijn bereidwilligheid om het aanbod aan te nemen. Toen Zita vijftien jaren was, (stierf haar moeder. Van dien dag af werd zij haar vader's rechterhand. Hij bracht haar op de hoogte van de diplomatie en staatkunde. Zita vond zijn daden Onverwachte inspectie door den minister van sociale za ken. Een redacteur van het A. N. P. is gister in de gelegenheid gesteld tegenwoordig te zijn bij een bezoek, dat de minister van sociale zaken, mr. Slingenberg, in IJmuiden heeft gebracht aan de fabriek voor de vervaardiging van het gehakt in blik voor de distributie aan werkloozen. De minister was hierbij o.m. vergezelc van prof. dr. H. C. L. E. Berger, direc teur van den veeartsenijkundigen dienst, en de heeren G. W. F. van Hoeven, re ferendaris bij de afdeeling werkver schaffing en steunverleening en Meijer de Vries, hoofd-inspecteur voor de werk verschaffing, terwijl mede aanwezig wa ren vertegenwoordigers van het N. V. V., het R. K. Werkliedenverbond en het Christelijk Vakverbond. De minister deelde in zijn inleiding mede, dat dit bezoek zonder voorafgaan de aankondiging plaats had, teneinde 'n juisten indruk te kunnen krijgen van de werkzaamheden. Waar het hier de fa bricage betreft van een consumptie-ar tikel voor werkloozen en waar den laat- sten tijd hierover verschillende berich ten in de pers zijn gelanceerd, waren mede de besturen van de vakcentrales uitgenoodigd, opdat deze zich een per soonlijk oordeel zouden kunnen vormen over alles, wat met de bereiding van dit artikel in verband staat. Vervolgens zette prof. Berger uiteen, dat het een primaire eisch is, dat alleen in consumptie wordt gebracht datgene, dat als voedingsmiddel geschikt is en dat voldoet aan de daarvoor gestelde eischen. Evenals zulks voor alle ander vleesch geschied, worden ook hier de noodige keuringen toegepast en spr. kan de verzekering geven, dat bij deze fa bricage alleen runderen worden ver werkt, welke absoluut geschikt zijn voor de consumptie. Eerst is er een keuring in Beverwijk, waar de koeien geslacht worden, daarna is er nog een van den gemeentelijken keuringsdienst en ten slotte is er in het bedrijf een controleur van de veehouderijcentrale, van welke centrale ook het spek afkomstig is. Ook het vleesch, dat in een vriesinrichting is geweest, is aan een nauwgezette keu ring onderwörpen. Verder wordt er voortdurend toezicht gehouden op de hygiëne in het bedrijf overeenkomstig artikel 19 van de vleeschkeuringswet en het daarop gebaseerde koninklijke be sluit. Bij een onderzoek, dat spr. per soonlijk heeft ingesteld, heeft hij kun nen constateeren, dat het bedrijf aan alle eischen voldoet. Voorts houdt de vleesch- keuringsdienst toezicht op het gebruikte materiaal en op de sterilisatie door mid del van steekproeven. Tot dusver is bij deze controle alles steriel bevonden. Onder leiding van den heer De Bruin, die het bedrijf exploiteert, bracht het gezelschap hierna een bezoek aan alle afdeelingen der fabriek, waarbij gécon- stateerd werd, dat het gesprokene vol komen in overeenstemming was met de werkelijkheid. De minister toonde zich voldaan over den gang van zaken en wenschte den heer De Bruin ook verder succes met de exploitatie van dit bedrijf, hetwelk thans een dagelijksche productie heeft van 7000 kg welke echter spoedig tot 10.000 kg zal worden opgevoerd. Na afloop van het bezoek haddefï we een kort onderhoud met de vertegen woordigers der vakcentrales. Dezen gaven allen als hun meening te kennen, dat bij de onderhavige produc tie eisch moet zijn, dat 't te verwerken vleesch niet minder is dan hetwelk de arbeidende klasse in het algemeen in de winkels koopt. Voorts verklaarden zij, dat zij bij dit bezoek de overtuiging had den gekregen, dat dit bedrijf volkomen met dezen eisch rekening houdt, zoowel wat kwaliteit als de wijze van bereiding betreft. DE ZOMERPOSTZEGELS. Naar wij vernemen, is de oorspronke lijke verkooptijd voor de zomerpostze- gels verlengd tot 15 Juli a.s. In verband daarmede wordt ook de gelegenheid om zakatlasjes te bestellen en deel te ne men aan de loterij met waardevolle premies opengesteld tot en met 15 Juli. TEGEN HET UIT DE MARKT NEMEN VAN VARKENS, Het hoofdbestuur van den Ned Bond van Varkenshandelaren heeft zich tele grafisch gewend tot de ministers van landbouw en visscherij en van sociale zaken met het dringend verzoek geen gevolg te geven aan eventueele plannen om via de veehouderijcentrale opnieuw meermalen niet juist, doch zij was te kinderlijk om haar onmondig oordeel tegenover zijn rijpere ervaring te plaat sen. Inderdaad was Nicolaas slim en ge slepen, maar hij was geen staatsman. Door een toeval had hij den troon beste gen, hij was er van overtuigd, dat hij haar alleen door sluwheid kon behou den. Er waren oogenblikken, dat Zita zich zeer eenzaam gevoelde, Haar eenige zuster, vijf jaren ouder dan zij, was ge huwd met een Duitschen prins. Zij hielc veel van haar vader, doch haar toege negenheid maakte haar niet blind voor zijn tekortkomingen. Twee jaren geleden was Gerald Da necourt bij het gezantschap in Vania gekomen en de prinses kon het zich niet verhelen, dat de knappe jonge di plomaat een heerlijke afwisseling in haar eentonig bestaan bracht. Had zij hem teveel toenadering ge toond? Zij hadden zooveel gemeen. Terwijl Nada's handen nog steeds over de toetsen zweefden, bekende zij het zich zelve eerlijk, dat zij zich bij zonder aangetrokken gevoelde tot de zen jongen Engelschman. De muziek zweeg en prinses Zita ontwaakte met een ischok uit haar overpeinzingen. „U heeft vanavond u zeiven over troffen, Nada. En nu gaan wij slapen en ons verdriet en onze zorgen verge ten." De hofdame knikte toestemmend. „En binnen enkele dagen beginnen onze zorgen weer in Vanina", zuchtte Zita, terwijl zij haar getrouwe geleid ster goedennaebt kuste. „Ik in de scha duw van den troon, gij in zijn nabijheid." De hofdame bloosde bij deze woorden en haar meesteres voegde er aan toe: „Iedereen weet, mijn beste Nada, dat gij morgen vaders vrouw zoudt kunnen worden, als gij dat met een woord te kennen geeft. En ik geloof, dat gij dat nu niet meer zult doen, na alles wat gij mij verteld hebt van uw liefde voor Salcedo." M'et tranen in de oogen antwoordde zij: „Ik zal nu nooit meer trouwen." „Gelooft u dan, dat als een vrouw niet den man kan trouwen dien zij lief heeft, dat zij dan nimmer zal trouwen?" „U weet wat het antwoord zal zijn aan uw vader's hof. Het meerendeel van de vrouwen daar zullen om de een of andere reden in het huwelijk treden, maar niet met hun uitverkorene. Er zijn er enkele, die daarop een uitzon dering maken. Ik ben één daarvan; ik denk dat u, lieve prinses, een tweede ft is. Zita kuste haar nogmaals. Zij wist, dat Nada alles begreep. (Wordt Tervolgdt

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1936 | | pagina 5