GOESCHE COURANT'a
IVO ROL
W.9d€
PIÖI3
WEER EN WIND.
KERK IN SCHORL
BINNENLAND.
Opzienbarende uilvinding.
NUMMER 137.
TWEE BLADEN.
VRIJDAG
12 JUNI 1936.
EERSTE BLAD.
179e JAARGANG.
Hagenaar heeft een stof
gemaakt, die onaantast
baar is voor mosterdgas.
Leger- en Vlootdag te Rotterdam
met
Nu spoedig bruin worden
WESTKAPELLE.
den Agent P. LIEVBNSB*
MIDDELBURGSCHE COURANT
^gbkd Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vliasingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Qcsi 18 ct. p. w. Advertentien 30 ct. per
rogeS, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r. -
eoatr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstruat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij bet Bureau voor Pabliciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpera.
Familieberichten en dankbatoigimgssi
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rn&rfas?
„Kleine Advertentien", ten hoogste 6 «sgafc
a 75 ct. bjj vooruitbetaling Adv.
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer éos>
rant" 10 ct. extra Bewjjsnommers 5
De heer G. van der Veen te 's Gra-
venhage heeft gisteren te Den Haag
voor de pers eenige demonstraties ge
geven met een door hem vervaardigde
mosterdgas-dichte stof.
Alvorens hij zijn demonstratie aan
ving. heeft hij het een en ander verteld
over zijn bevindingen met mosterdgas,
het gevaarlijkste aller oorlogsgassen,
waarvan de uitwerking al doodelijk is,
wanneer 70 milligram per kubieken me
ter in de lucht aanwezig is.
Ongeveer 3 uur na besmetting met
mosterdgas, aldus vertelde de heer Van
der Veen, voelt men een soort prikke
ling als van speldeprikken op een be
smette plaats, b.v. de hand, die rood en
gloeiend wordt. De roode plek wordt
omgeven door een witten rand en 2
uur later wordt de witte rand rood en
de roode plek wit (doodskleur). Er ont
staat dan een blaar, soms wel een cen
timeter hoog, gevuld met een heldere
vloeistof, De blaar breekt door, de
doode huid valt in, en daaronder gaat
het mosterdgas zijn vernietigingswerk
voortzetten, na de uitwerking een die
pe wond achterlatend, die, met het oog
op infectie, zeer gevaarlijk is.
Niet minder gevaarlijk is de uitwer
king van mosterdgas in dampvorm
Het tast de longen aan, de spraak gaat
geheel verloren, de ademhaling gaat
slecht en onregelmatig en men krijgt er
hier is natuurlijk alleen sprake van
een zeer minieme besmetting bron
chitis van.
„Ik heb deze zware proeven op mij
zelf toegepast, om te weten, wat de uit
werking van mosterdgas is. Zonder dit
te weten, is het niet gemakkelijk een
bescherming daartegen vast te stellen.
Na zeer vele proefnemingen gelukte
het mij, een soort stof te ontdekken, en
een chemisch inpregneeringsmiddel sa
men te stellen, dat immuun tegen mos
terdgas bleek te zijn. Een glazen buisje,
aan de onderzijde afgesloten met mijn
impregneeringsstof werd voorzien van
mosterdgas ter hoogte van 1 Vi centime
ter en na 60 dagen bleek alles nog on
veranderd."
De uitvinder heef.t zich vervolgens
bezig gehouden met het neutraliseeren
van mosterdgas. Ook dit is hem gelukt.
De heer Van der Veen deed hierna
zijn proeven. Op de tafel, die in het
midden van het vertrek stond, bevond
zich een fleschje, gevuld met mosterd
gas in vloeibaren vorm, een hoeveelheid
van ongeveer 70 gram. „Dit is voldoen
de om 20.000 menschen te verdelgen"
deelde de heer Van der Veen mede. In
ons land heeft men ongeveer 1 liter van
dit oorlogsgas, dat op het laboratorium
te Hembrug wordt bewaard. Een ge
deelte hiervan is ter beschikking van
den heer Van der Veen gesteld. Met een
pipet bracht hij nu eenige druppels van
den vloeistof over in een kokertje, ge
maakt van mosterdgas-dichte stof. Zon
der er nadeelige gevolgen van te onder
vinden, hield hij het kokertje daarna
eenigen tijd in zijn hand. een glazen
buisje met het geheimzinnige impreg-
neeringsmiddel afgesloten en met mos
terdgas gevuld, plaatste hij op zijn
handpalm. Ook bleek, dat op een stuk
zooileder, geimpreg'neerd met het mid
del, 't gas geen invloed had terwijl hef
in het niet bewerkte leder onmiddellijk
wegzonk.
Water en chloor tasten het im-
pregneeringsmiddel evenmin aan. Dit
toonden twee proeven aan.
De clou van deze proefnemingen was
echter 't oogenblik, waarop de uitvinder
zijn hand inwreef met zijn impregnee-
ringsmïddel, een lichtgeel zalfje, en toen
eenige druppels mosterdgas op de inge
wreven plek liet vallen. Geen enkel
verschijnsel van besmetting deed zich
voor en toen wij den uitvinder den vol
genden dag even spraken, toonde hij on
middellijk zijn nog altijd onbeschadigde
hand.
Het gevolg van deze uitvinding.
Wat is nu van deze uitvinding in de
praktijk te verwachten? Volgens den
heer Van der Veen is het duidelijk, dat
het thans in oorlogstijd mogelijk is, de
bevolking, althans de militairen, door
hen te verplichten zich in naar het re
cept van den heer Van der Veen ge
ïmpregneerde kleeding te steken, im
muun ie maken voor een aanval met
met mosterdgas. Het dient te worden
afgewacht, welke waarde te bevoegder
plaatse aan deze uitvinding wordt ge
hecht.
Vandaag heeft Rotterdam zijn leger
en vlootdag, welk door de vereenigingen
„Ons leger" en „Onze Vloot", in samen
werking met de koninklijke landmacht
en de koninklijke marine, was georga
niseerd, gehad. Het is een milifair
schouwspel van grootsche allure ge
worden.
Reeds vroeg in den morgen waren er
heel wat menschen op de been. Langs
den weg, die de troepen namen stond
het volk. Op Woudesteijn, waar mili
taire demonstraties werden gehouden,
was de belangstelling enorm evenals
voor de beide mijinenleggers „Hydra"
en „Douwe Aukes", die aan de Park
kade lagen. Ook op het voormalige Ne-
nijto-terrein heerschte reeds zeer vroeg
in den morgen een buitengewone be
drijvigheid. Daar toch was de verzamel
plaats van de troepen. Daar arriveerden
de grenadiers en jagers, die met (auto
mobielen van den in Haarlem onderge-
brachten motordienst uit 's-Gravenhage
naar de Maasstad vervoerd waren, D,aar
kwamen samen de wielrijders uit 's-
Hertogenbosch, met hun muziekcorps,
de batterij rijdende artillerie, die reeds
Donderdag' door het corps vrijwilligen
vaartuigendienst was vervoerd met de
manschappen, die in hun schilderachti
ge blauwe uniformen waren gekleed,
daar verzamelde zich ook het Rotter-
damsche keurcorps: de mariniers.
Korte, snelle commando's weerklonken,
vlug en juist reageerden de soldaten er
op, rapporten werden ingenomen en het
duurde niet lang of de troep stond
marschvaardig aangetreden. Nog enke
le oogenblikken en de corpsen zetten
zich in beweging. Via den Walenbur-
gerweg, St^tionsteingel, Proveniers
straat en Schiekade ook hier ston
den velen den stoet op te wachten -
arriveerden de troepen op den Coolsin-
gel, waar het défilé voor den comman
dant van het veldleger, generaal Roell,
plaats had. Op het bordes van het stad
huis hadden zich vele autoriteiten op
gesteld, o.a. dr. H, Colijn, minister van
defensie a.i., generaal J. C. J. Snijders,
mr. P. Droogleever Fortuyn, burgemees
ter van Rotterdam, oud-minister J. J.
C. van Dijk, voorzitter van „Ons le
ger", N. van Zalinge, voorzitter van
„Onze Vloot", generaal-majoor H. A.
C. Fabius, inspecteur der cavalerie, ko
lonel A. R, v. d. Bent, commandant van
het corps grenadiers en jagers, kolonel
C. J. O. Dorren, commandant der ma
riniers, benevens een Belgische en een
Fransche militaire attaché.
De drukte op den Coolsingel was
overweldigend. Het was goed, dat van
te voren al maatregelen getroffen waren
om zoowel het tram- als het gewone
verkeer in verband met den marsch
door de stad voor enkele uren geheel
om te leggen en dat men door het plaat
sen van houten hekken een barrière
had gevormd, waarover de politie over
zicht kon houden, want anders zou het
défilé zeker niet zoo een vlot verloop
gehad hebben.
Voorbij het postkantoor bogen de niet-
gemotoriseerde troepen uit. Daarmede
aan de motoreenheden gelegenheid ge
vend om in sneller tempo Woudestein
te bereiken. En inmiddels voerde een
eskader van driemaal vijf vliegtuigen
van de militaire luchtvaartafdeeling te
Soesterberg vluchten uit boven het stad
huis. Het geronkvan de motoren in de
lucht vermengde zich met het geratel
van de zware wielen van de gemoto
riseerde gevechtseenheden.
Ook op „Woudestein", waar de de
monstraties van de landmacht om on
geveer twee uur een aanvang namen,
bestond een reusachtige belangstelling.
RONDOM HET OUDEKERKSPLEIN.
Mr. G. A. Boon schrijft ons:
Op 28 Mei in de Tweede Kamer spre
kende over het ontwerp weerkorpsen,
zeide ik o.m. het volgende (Zie Hande
lingen blz. 1943):
„Het groote gevaar is bovendien,
Mijnheer de Voorzitter, dat de catego
rie, waaruit deze menschen genomen
worden, nu juist niet de beste is. Wij
hebben tengevolge van de ontzaglijke
werkloosheid en de ontreddering tal
van lieden, <lie totaal uit het lood gesla
gen zijn, en velen, die zich aangenaam
gestemd gevoelen, als ze bij dergelijke
weerafdeelingen kunnen komen. Ik heb
gezien, dat de N.S.B. op het Oude-Kerk-
De hevigste hartstochten laten ons
somtijds nog met rustmaar de ijdel-
heid drijft ons altijd altijd tot in
de meest ernstige en plechtige toe
standen zelfs.
plein in Amsterdam ongeveer 20 pet.
van het aantal stemmen heeft gekregen.
Daar zullen ook wel behoorlijke lieden
wonen, maar in het algemeen woont
daar niet de bloem der natie.'
„De heer Westerman: Dat is niet
vriendelijk tegenover den heer De Vis
ser, want in die buurt wonen ten minste
40 pet. communisten."
„De heer Boon: Ik dank den heer
Westerman voor deze interruptie, die
toont, dat hij inziet, dat de kiezers van
de N.S.B. en van de communisten uit
dezelfde kringen komen. Wanneer uit
dergelijke kringen weerafdeelingen
worden gevormd, is dat een groot ge
vaar. Dat zijn menschen, die tot alles
in staat zijn".
Op de „Hagespraak" te Lunteren ver
taalde de heer Mussert met meer vrij
moedigheid dan waarheidsliefde deze
zinsnede als volgt (Zie Volk en Vader
land van 5 Juni):
„Toen dezer dagen, nl. op 28 Mei j.l.
het Vrijheidsbondsche Kamerlid Boon
in de Tweede Kamer de Beweging en
speciaal onze kameraadskes en de vele
tienduizenden met onze Beweging sym-
pathiseerende vrouwen op de meest in
fame manier beleedigde door te bewe
ren, dat de Beweging zeer geliefd is in
de buurt van het Oudekerksplein te
Amsterdam, dus de woonplaats van de
publieke vrouwen van het minste allooi,
zat daarbij de Nederlandsche Minister
president Colijn en verroerde zich niet.
Dit is voor ons afdoende. Wij hebben
het nu gezien. Ieder het zijne. Colijn en
de heeren van het systeem hun opvat
ting van fatsoen; wij de onze. Zij ver
schillen hemelsbreed."
„Tot den heer Boon heb ik niets an
ders te zeggen dat dit: Wat Gij van ons
en van onze Beweging zegt, is voor ons
van nul en geenerlei waarde, laat ons
steenkoud. Maar probeer het nog
eens, als wij straks in de Tweede Kamer
zijn, op' een dergelijke manier onze
vrouwen te beleedigen, in naatn dei-
Beweging, beloof ik U: dan zult Gij iets
beleven, wat Gij nog nooit beleeft
hebt".
De methode is ook weer overgeno
men uit de periode, die aan het Derde
Rijk voorafging: aan voormannen der
tegenpartij werden door de Nazi's ge
heel andere woorden in den mond ge
legd, dan zij gezegd hadden, waarna zij
door het slijk werden gesleurd en met
terreur bedreigd.
Een paar dagen later verscheen mede
hierover een pamflet van de N.S.B. in
600.000 exemplaren („Tot weerziens op
de barricaden") waarin vriendelijk werd
verondersteld, dat ik zeker zoete herin
neringen aan dit eertijdsche milieu van
ontucht en misdaad uit mijn jeugd had
voelen opkomen. Tal van beleedigende
brieven en telefoontjes van het Oude
kerksplein te Amsterdam kwamen bin
nen (natuurlijk anonym of met gefin
geerde namen) verzekerende, dat de
schrijvers en sprekers nooit meer zooals
vroeger op dr. Vos maar op de N.S.B.
zouden stemmen. Ook „Liesje van het
Oudekerksplein" bleef niet achter en
zond een fraaie kaart, eindigende met
„Mussert wint" en beginnende met een
portret van Liesje in het costuum, dat
zij draagt, wanneer zij het bad verlaat.
Merkwaardig hoe een falsificatie van
den Leider zijn onderdanen in gang kan
zetten: De lasterlawine rolt voort.
Want bij mijn rede dacht ik geen se
conde aan „de publieke vrouwen van
het minste allooi", waarmede ik de lie
ve „kameraadskes" op „de meest infa
me manier beleedigde", maar aan de
„zware jongens", die blijkens de politie
rapporten voor een deel in deze buurt
een onderdak vinden. Dit was ook ge
heel in overeenstemming met het wets
ontwerp, dat aan de orde was: Het ver
bod van weerkorpsen en niet de een
of andere zedewet.
Ik had vroeger eenige malen de gele
genheid de physionomieën van een aan
tal geüniformeerde W. A. ers te bestu-
deeren.en ziedaar de associatie met
de zware jongens van het Oudekerks
plein. Het ging niet over de Kameraads
kes, maar over de kameraadjes.
Uitdrukkelijk heb ik gezegd, dat ook
daar natuurlijk behoorlijke lieden wo
nen, maar dat daar in het algemeen niet
de bloem der natie woont. Met rang of
stand heeft dit niets te maken aldus
zeide ik in diezelfde rede: „In tijden
van verwildering van zeden hebben der
gelijke machtsorganisaties een zekere
aantrekking op het minst geëquilibreer-
de deel van de bevolking in alle lagen
en standen".
En wanneer iemand het niet met mij
eens is, dan moet hij niet mijn woorden
vervalschen, maar dan moet hij zeggen:
Ik zal in tegenstelling met mr. Boon iets
beweren, wat nog nooit iemand be
weerd heeft: Rondom het Oudekerks
plein woont wel de bloem der Neder
landsche natie.
TEGEN BEUNHAZERIJ
ONDERNEMINKJES.
Gaat het ontwerp niet ver ge
noeg?
Blijkens het voorloopige verslag van
de Tweede Kamer over hei ontwerp
van wet: regeling betreffende het vesti
gen van inrichtingen, waarin eenige tak
van detailhandel, ambacht of kleine nij
verheid zal worden uitgeoefend, werd
de indiening van dit wetsontwerp alge
meen gewaardeerd.
Vele leden waren voor de indiening
van dit wetsontwerp vooral daarom
dankbaar, omdat het den strijd aan
bindt tegen het groote euvel dat sedert
lang, doch in dezen crisistijd meer dan
ooit, den middenstand bedreigt: een
onoverzienbare overbezetting, een on
dermijning door voortdurend wisselende,
maar desalniettemin in aantal steeds
groeiende dwergbedrijfjes, die voor een
niet onbelangrijk deel moeilijk anders
dan als beunhazerij-onderneminkjes
kunnen worden g'equalificeerd,.
Vond de indiening van het wetsont
werp algemeene waardeering, de inhoud
daarvan had verscheidene leden ernstig
teleurgesteld. Naar hun overtuiging zal
dit ontwerp slechts een zeer geringe
verbetering in den toestand van den
middenstand kunnen brengen; de over
bezetting' wordt er slechts indirect door
bestreden en deze bestrijding kan met
doeltreffend zijn.
Voornamelijk echter zal de werking
van het ontwerp slechts zeer beperk!
zijn, omdat de regeering afwijzend staat
tegenover een inschakeling' van het zg
behoefte-element. De hier aan het woord
zijnde ieden konden zich m*et dit stand
punt de>- regeering niet vereenigen. Zij
waren van oordeel, dat alleen dan een
werkelijke verbetering in de tegenwoor
dige positie van den middenstand te be
reiken valt, indien men er van uitgaat
dat er niet meer zaken moeten zijn dan
waaraan de maatschappij behoefte heeft
De indirecte wijze, waarop de regeering
blijkens dit wetsontwerp de overbezet
ting wil bestrijden, kan naar het oor
deel van deze leden slechts tot teleur
stelling leiden,
TEKORT SPOORWEGEN 34
MILLIOEN.
Uit de rekening over 1935 blijkt, dat
de spoorwegen in dit jaar een tekort
van ruim f 34 millioen hebben opgele
verd (f 2 millioen meer nog dan in 1934).
OOK ROTTERDAM PROFITEERT
VAN DE STAKING TE ANTWERPEN.
In verband met de staking te Antwer
pen heeft de „Norddeutscher Lloyd"
aan zijn schepen instructie gegeven, de
Belgische havens tot nader order niet
meer aan te loopen en 't verkeer op Ant
werpen naar Rotterdam te dirigeeren.
OOK STAKING TE EGMOND.
In verband met het conflict in het vis-
scherijbedrijf te IJmuiden is gisteravond
ook de staking te Egmond aan zee ge
proclameerd. In een ordelijke vergade
ring van 300 zeelieden werd hiertoe be
sloten. Men was van meening, geen
loonsverlaging, zooals de reeders willen,
te kunnen .accepteeren.
TERUGLEVERING ONDERMELK.
Van bevoegde zijde wordt het volgen
de medegedeeld:
Gedurende de laatste week vertoon
de de zuivelmarkt en met name het be
loop der kaasprijzen een geheel onver
wacht, overigens uit den aard der z,aak
verheugend, gunstig verloop.
In verband hiermede kan, tegen de
in deskundige kringen aanvankelijk ge
koesterde verwachtingen in, worden af
gezien van het voornemen om per 14
Juni a.s. over te gaan tot wederinvoe
ring v,an de verplichting tot terugleve
ring van ondermelk aan de veehouders.
DOOS 20CT.TUBE 4-0 EN 60 CT.
(Ingez. Med.)
M'burg, 12-VI-'36. Donderdag: hoog
ste luchttemperatuur 19.1 °C (66 °F);
laagste 10.4 °C (51 °F). Heden 9 h:
12.6 °C; 12 h: 16 6 °C. Geen regen of
neerslag. Hoogste barometerstand te
dezer stede, in het afgeloopen etmaal:
769 mm; laagste 762 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 769.0 mm
te Ingö; laagste 745.0 mm te Isafjord.
Verwachting tot morgenavond:
Meest zwakke Z. tot W. wind, gedeel
telijk bewolkt, weinig of geen regen,
weinig verandering in temperatuur.
Zon op: 4 h 40; onder: 21 h 20. Licht
op: 21 h 50. Maan onder: 1 h 00. L.K. 12
Juni. j
6
Hoog- en Laagwater te Vlissingen:
Juni.
Vr.
Za.
Zo.
12
13
14
Hoogwater.
7.21 19.35
8.17 20.36
9.22 21.46
Laagwater.
1.23 13.31
2.20 14.35
3.23 15.45
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge;
Juni.
Hoogwater. Laagwater.
Vr. 12 9.00 21.17 2.19 14.40
Za. 13 9.52 22.15 3.15 15.44
Zo. 14 10.56 23.24 4.19 16.52
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later.
(S springtij.)
Wont een blanke huid wordt rood en
pijnlijk door de zon. Gebruik daarom
tijdig AMILDA-zonnebruincrême, die Uw
huid beschermt tegen vervellen en zon
nebrand en U tevens snel mooi bruint.
óók bij weinig of geen zon.
Flacon 90 ct. Tube 60 ct. Doos 50 en 25 ct.
(Ingez. Med.)
Er moet evenwel, daar de verhoudin
gen ten aanzien van de prijzen der zui
velproducten zich den laatsten tijd her
haaldelijk wijzigen, ernstig rekening ge
houden worden met de mogelijkheid,
daj binnen korteren of langeren tijd
de verplichte teruglevering van onder-
melk wederom in overweging moet
worden genomen.
In den ouderdom van 81 jaar is na
een langdurige ziekte te Apeldoorn
overleden ds. A. Steehouwer, in leven
emeritus predikant der Ned. Herv. kerk.
Van 18841886 stond hij te Colijns-
plaat.
Te 's Gravenhage slaagden voor
het examen Tesselschade", diploma A,
de dames P. N. C. de Vlieger, N. Snaauw,
M,. E. F. Hampe en J. C. de Jong, alle
te Middelburg.
De heer M. A. Ramondt, oud-leer
ling van de ambachtsschool te Goes,
slaagde voor het gasfitters-diploma van
wege de Vereeniging van Gasfabrikan
ten.
Aan de Technische Hoogeschool te
Delft is bevorderd tot doctor in de tech
nische wetenschap na verdediging van
een proefschrift getiteld: „Oxydatie door
perazijnzuur van enkele onverzadigde
carbonylverbindingen" en stellingen, de
heer J. D. Jacobs, doctorandus in de
wis- en natuurkunde, geboren te Bres-
k e n s.
Geslaagd voor onderwijzeres, mej.
E. C. voor Noort te Driewegen, van
de kweekschool te Apeldoorn.
Abonnem^iten en Advertentiën voot
dit blad worden aangenomen door
