GOESCHE COURANT
BINNENLAND.
ZEELAND.
WEER EN WIND.
TWEE BLADEN,
EERSTE BLAD.
179e JAARGANG.
DE STAKING TE ANTWERPEN
EN DE BELANGEN VAN
ROTTERDAM.
f Akbedje'
füSOöELBURÊ.
Vaststelling nieuwe
verkeersregeling.
C0ES.
NUMMER 134.
DINSDAG
9 JÜNI 1936.
MIDDELBURGSCHE COURANT
dagblad Voor Middelburg, Goea en agent-
cbap Vliaaingen f 2.30, elders 2.50 per
rwartaai Week-abonn. in Middelburg en
3oei 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
-egel, ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Burean voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1«P
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 rsf ck
r 75 ct. bq vooruitbetaling Adv. Hg!
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer eos-
rant" 10 ct. extra Bewjjsnommers 5 ml
Nivelleering der verschillen.
De staking komt tegelijkertijd
met een herziening der haven
tarieven te Rotterdam. De
devaluatie in België.
(Van onzen H-r e d a c t e u r.)
Twee groote wereldhavens liggen aan
de Westkust van Europa in eikaars na
bijheid, twee zware concurrenten: Rot
terdam en Aantwerpen. Het heeft geen
zin dit te verheelen, nu landen als Bel
gië en Nederland eerder dienen te zoe
ken naar de dingen, die elkaar binden,
dein die hen van elkaar scheiden. Con
currenten kunnen immers ook goede
collega's zijnf De omstandigheden voor
beide havens zijn evenwel zeer verschil
lend. Antwerpen wordt gesteund door
de Belgische regeering en de Fransche
politiek, Rotterdam staat nog vrijwel al
leen en heeft daarbij nog in grootere ma
te te strijden met de concurrentie van
Hamburg, waarbij nog komt de binnen-
landsche concurrentie met Amsterdam.
Deze laatste is evenwel kleiner, omdat
de aard van deze beide Nederlandsche
havens zoo verschillend is.
Beide havens doen de laatste dagen
op bijzondere wijze van zich spreken.
Antwerpen gaat gebukt onder een groo
te staking, die de werkkracht van deze
haven heeft verlamd en aan de haven
reeds een onnoemelijke schade heeft be
rokkend. Rotterdam gaat, in overleg met
de regeering, de tarieven verlagen, om
aldus den tot nu toe wel zeer ongelijken
strijd beter te kunnen volhouden.
Bestaat er tusschen beide gebeurtenis
sen verband? Ongetwijfeld, al zal men
dit verband niet moeten zoeken in den
zin als de Antwerpsche wethouder mr.
Baelde dat in een interview heeft ge
daan, door te beweren, dat de Antwerp
sche havenstaking was uitgebroken on
der invloed van de Nederlandsche arbei
dersorganisaties! Da heer Baelde kwam
langs de volgende redeneering tot zijn
zonderlinge conclusie: De Nederlandsche
regeering eischt van de arbeiders een
loonkorting van ongeveer 28 pet.; de
Antwerpsche stakers eischen een opslag
van ongeveer eenzelfde percenatge. Nu
zouden dus de Nederlandsche arbeiders
hun Belgische collega's hebben opge
stookt om een reden weg te nemen, die
in Nederland voor loonsverlaging wordt
aangevoerd, n.l het belangrijke verschil
in loonen tusschen de werkers aan deze
en aan gene zijde van de grens.
Er is verband.
Het betoog van den Antwerpschen
wethouder is van Belgische zijde geluk
kig niet onweersproken gebleven en men
kan wel zeggen, dat het nergens weer
klank heeft gevonden. Het verband tus
schen beide gebeurtenissen dient echter
in een andere richting te worden ge
zocht, die voor de Belgische heeren min
der prettig is dan het aan anderen de
schuld geven, zooals de heer Baelde
heeft gedaan.
De devaluatie van de Belgische munt
beheerscht de politiek zoowel in de Ant
werpsche als in de Rotterdamsche ha
ven. De Belgische arbeiders hebben daar
door een bedenkelijke loonsverlaging
ondergaan, die zich pas op den duur
heeft gedemonstreerd. Aan den anderen
kant is de concurrentiemogelijkheid voor
Rotterdam door dezen maatregel nog
verder gedaald, zoodat in alle opzichten
de aanpassing aan een lager prijspeil nog
meer urgent werd.
Over de gevolgen der devaluatie in
België hoeft niet veel meer gezegd te
worden. Zoo langzamerhand is het wel
ieder duidelijk geworden, dat deze ma
noeuvre hoofdzakelijk is ten goede ge
komen aan enkele banken en aan de
groote industrie, en dut de kleine spaar
ders zoowel als de arbeiders er het
slachtoffer van zijn geworden. Deze laat-
sten zagen er weliswaar in den beginne
de werkgelegenheid door vermeerderen,
doch de kosten voor levensonderhoud,
die in geen enkel land geheel onafhan
kelijk van het wereldprijspeil gehouden
kunnen worden, gingen er door omhoog
en het duurdere leven maakte het moei
lijker om van hetzelfde, in franken uit
gedrukte, inkomen rond te komen.
Het basisloon voor de Antwerpsche
havenarbeiders is ongeveer 50 franken
per dag, hetgeen juist de helft is van
dat in Rotterdam. Het leven in België is
weliswaar goedkooper, doch niet in de
zelfde mate als door dit verschil wordt
aangegeven. Om daarin verandering te
brengen, hebben de Antwerpsche arbei
ders nu het werk neergelegd. Zij eischen
een loons v e r h o cfg i n g van ongeveer
fat aek,ea£&:
i/Xetuaoett'oiwuutMneti
(Ingez. Med
28 pet,, niet omdat in Rotterdam een
loons verlaging voor de arbeiders
zou dreigen, doch omdat zij zelf anders
niet tegen het duurdere leven zijn opge
wassen. In hoeverre politieke oorzaken
aan deze staking ten grondslag liggen,
evenals in Frankrijk, waar na de ver
kiezingen de socialistische partijen als.
de grootste uit de bus kwamen, met het
gevolg dat de arbeiders dadelijk poog
den door te drijven, wat zij van een
door socialisten geleide regeering hoop
ten te ontvangen, laten we hier in het
midden. Deze kwestie staat trouwens
alleen in verband met het tijdstip van
het uitbreken der staking, niet met de
oorzaken ervan.
Schade beiderzijds'
De staking heeft voor de Antwerp
sche haven groote schade ten gevolge.
Lange reeksen van schepen worden er
genoemd, die elders hun lading zijn
gaan lossen, en telkendage worden daar
weer nieuwe namen aan toegevoegd,. In
plaats van de 2 millioen franken, die an
ders gemiddeld per dag aan havengelden
en andere kosten in de gemeentekas
worden gestort, zijn het er nu nog maar
100.000. En het volksinkomen vermin
dert eveneens, hetgeen de middenstand
reeds merkt. Daarentegen heeft Rotter
dam door de Belgische devaluatie nu al
ruim een jaar groote schade geleden.
De schade, die Rotterdam door de de
valuatie van de Belga heeft geleden,
heeft in den loop der tijden steeds groo-
ter afmetingen aangenomen. Weliswaar
ging het goederenverkeer te Rotterdam
in 1935 met 3 vooruit, doch te Ant
werpen met 10 Speciaal het stukgoe-
derenverkeer werd naar de laatst ge
noemde haven verlegd: tegenover een
niet onbelangrijke stijging aldaar, staat
te Rotterdam een vrij sterke daling.
Zelfs de Nederlandsche in- en uitvoer
beweegt zich in toenemende mate via
de Belgische haven.
Dat de toestand voor Rotterdam niet
nóg ongunstiger is, vindt zijn oorzaak in
tijdelijke bijzondere omstandigheden,
zooals een toegenomen kolenuitvoer
naar Italië en een stijging van het erts-
vervoer naar de voor de bewapening
werkende Westduitsche metaalindustrie.
Voor deze categorieën was de stijging in
Antwerpen evenwel nog veel grooter.
In het algemeen komt de toeneming van
het havenverkeer te Rotterdam voor
rekening van het massagoed; de stuk
goederen, waarvan de verwerking aan
veel handen arbeid geeft, zijn met on
rustbarende cijfers achteruit gegaan.
Kostenverlaging.
Rotterdam kan eenvoudig niet con-
curreeren met Antwerpen, omdat de
kosten er te hoog zijn naar verhouding.
Niet alleen de loonen (met inbegrip van
sociale lasten kost een arbeider te Rot
terdam aan zijn werkgever 5.68 per
dag en in Antwerpen 2.68) maar ook
de haven- en kadegelden zijn er veel
hooger.
Nu is eindelijk, nadat er al meer dan
een jaar om gevraagd is, een voorstel
van B. en W. van Rotterdam gekomen
om de prijzen in de haven op alle li
nies te verlagen. Aan de totstandkoming
van dit voorstel zijn lange onderhande
lingen met de regeerig vooraf gegaan.
Deze laatste heeft toegezegd te zullen
bijdragen in de schade, veroorzaakt
door de aanvankelijke derving van in
komsten voor de gemeente.
Reeds eerder waren door het rijk de
loodsgelden verlaagd, zoodat op dit
punt althans sedert eenigen tijd gelijk
heid tusschen de twee havens bestaat.
De plannen der regeering reiken echter
nog verder. Zij wil ook de loonen der
havenarbeiders omlaag hebben, omdat
zij meent, dat zonder zulk een verlaging
Roterdam nog steeds ten achter zou blij
ven staan. Over deze aangelegenheid is
nog geen beslissing gevallen, maar het
schijnt dat de regeering voet bij stuk wil
houden.
Als ge gelooft, dat het leven u een
eigen geluk onthoudt, dan is u daar
mee de opgave toegewezen anderen
gelukkig te maken. Als u dat ook maar
een enkelen keer en voor een enkel
oogenblik gelukt, is uw leven waarde
vol en goed, en ge zult naar het eerst
volgende oogenblik verlangen.
Walther Rathenau.
STIJGENDE PACHTPRIJZEN VAN
BOERDERIJEN.
Op de vragen van den heer V/in der
Sluis betreffende stijgende pachtprijzen
van boerderijen en los land, hebben de
ministers van landbouw en visscherij
geantwoord,, dat inderdaad bij eenige
verpachtingen in 1935 de pachtprijzen
van boerderijen en los land een stijging
vertoond hebben. De mate van stijging
der hierbedoelde verpachtingen is zeer
ongelijk door de werking van verschil
lende, zeer uit.eenloopnede oorzaken,
waaronder wellicht ook het inzicht, dat
zich de optredende pachters vormden
v,an het verloop der industriemelkprij
zen. Als voornaamste oorzaak beschou
wen de ministers evenwel de concur
rentie tuschen het groot aantal gega
digden, die thans nog sterker is door
dat de afvloeiing naar andere beroepen
of vestiging in het buitenland zeer be
zwaarlijk of zoogoed als onmogelijk is
geworden; verschillende pachters door
de moeilijke tijdsomstandigheden langer
het bedrijf aanhouden, dan onder norma
le omstandigheden het geval zou zijn
geweest en hier en daar ten plattelande
de werkloozen, door grond te pachten
zich van arbeid willen verzekeren.
BESCHERMING VAN DEN
„CHRISTELIJKEN GODSDIENST."
Op de vragen van den heer De Mar-
chant et d'Ansembourg, betreffende 't
nemen van maatregelen ter bescherming
van den Christelijken Godsdienst in ver
band met de actie v,an den wereldbond
der godloozen heeft de minister van
justitie geantwoord, dat volgens bekend
geworden gegevens op een te Praag ge
houden internationaal vrijdenkerscon
gres inderdaad een fusie tot stand ge
komen is tusschen de internationale
unie van vrijdenkers en de internationale
van proletarische vrijjdenlkers. B:ij die
fusie zou sterk naar voren zijn geko
men het vormen van een gemeenschap
pelijk front tegen het fascisme. Behou
dens een samenspreking tusschen een
tweet/al vertegenwoordigers van de bei
de betrokken Nederlandsche organisa
ties, gevolgd door een gedachtenwisse-
ling in het blad van een der organisa
ties, hebben, volgens ontvangen inlich
tingen, in verband met het congres geen
voorbereidende besprekingen in ons
land plaats gehad.
Tot het treffen van speciale maatre
gelen naar aanleiding van hetgeen ge
bleken is, bestaat voor de regeering
geen aanleiding.
VERBOD VAN ARBEID DOOR
VREEMDELINGEN.
De directeur der werkloosheidsverze
kering en arbeidsbemiddeling deelt me
de dat bij K. B. van 5 Juni is bepaald,
dat werkgevers geen arbeid door
vreemdelingen mogen laten verrichten
zonder schriftelijke vergunning.
Dit geldt niet t.a.v. arbeid op zeesche
pen, of op schepen en vaartuigen die
den Rijn, Lek en de Waal en haar uit
mondingen in zee of andere interna
tionale wateren bevaren of plegen te
bewaren.
Alle andere beroepen zijn door dit K.
B. dus onder de werking der wet tot
regeling van het verrichten van arbeid
door vreemdelingen gebracht.
Voor bedrijven en beroepeji, waar
voor tot noe toe geen werkvergunning
noodig was, o.a. voor huiselijke diensten
treedt de wet in werking, voor werkge
vers ten aanzien van vreemdelingen, die
zij in dienst hedden op den 5en Juni '36,
met ingang van 1 October 1936, en voor
werkgevers ten aanzien van alle overige
vreemdelingen, die zij na 5 Juni 1936
hebben genomen, of wenschen te ne
men, op den 26sten Juni 1936.
De directeur voornoemd vestigt er
de aandacht op dat het voor een vlotte
afwerking der aanvragen gewenscht is
dat de werkgevers tijdig hun aanvragen
bij hem inzenden.
DE ZEEUWSCH-VLAAMSCHE
TEXTIEL-INDUSTRIE.
Meer werkgelegenheid.
Men schrijft aan de N.R.C.:
De uitbreiding van de textiel-industrie
in Zeeuwsch-Vlaanderen heeft ook meer
werkgelegenheid gebracht. Daar deze
industrie in deze streek echter nog be
trekkelijk jong is, zijn hiervoor nog niet
steeds geschikte werkkrachten te vin
den in deze omgeving. Hoofdzakelijk
wordt dan ook met buitenlandsche ar
beidskrachten gewerkt. De laatste jaren
hebben zich echter vele meisjes be
kwaamd in de machinale weverij en zij
zijn in de verschillende fabrieken te
werk gesteld. Teneinde nog meer perso
neel uit deze streek geplaatst te krij
gen, zullen cursussen worden gehouden
voor opleiding in de textielvakken. Er
zijn thans in Zeeuwsch-Vlaanderen reeds
25 grootere en kleinere textiel-fabrieken
-in werking en het laat zich aanzien, dat
dit aantal zich nog aanmerkelijk zal uit
breiden, vooral in de grensgemeenten.
Voor de jeugdige werkloozen.
Aan de eerste kamperiode, die dezer
dagen afloopt, van het kamp voor jeug
dige werkloozen, uitgaande van de Cen
trale voor Werkloozenzorg, (Jong Hol
land snakt naar werk), namen ongeveer
25 jongens uit Zeeland deel. Voor de
tweede achtweeksche periode zijn naar
wij vernemen, wederom 25 Zeeuwsche
jongens ingeschreven, woonachtig in
verschillende deelen der provincie
B. en W. hebben aan den Raad over
gelegd het rapport dd 17 Febr. 1936 met
bijlagen van de zgn. Verkeerscommissie
aan welke door den Raad werd opge
dragen de bestudeering der verkeers
situatie der gemeente in verband met
haar positie in het algemeen alsmede 'n
onderzoek in het bijzonder hoe een
grootere verkeers-vrijheid en- veiligheid
op de veelal nauwe weggedeelten m de
binnenstad zou kunnen worden verkre
gen.
In de allereerste plaats meenen B, en
W. bijzondere woorden van dank te mo
gen spreken voor den arbeid, dien de
(commissie heeft willen verrichten ter
bereiking van eene oplossing' van vele
vragen, die daaraan reeds lang behoef
te hebben. Naar het oordeel van B. en
W. is zij daarin zeer goed geslaagd. Blij
kens haar rapport heeft de commissie
zich beperkt tot het voorstellen van die
maatregelen, welke financieel uitvoer
baar zijn te achten en daarnevens het
zwaartepunt gezocht in een beperkte
regeling van éénzijdig verkeer voor die
straten, alwaar zulks beslist noodzake
lijk is.
Speciaal heeft de commissie in aanmer
king genomen, dat het verkeer met de
verschillende buitengemeenten niet even
intensief is en bv. in de richting Goes
en de richting Vlissingen van meer be
lang en omvang dan in de richting
Grijpskerke, weshalve ook andere voor
zieningen dienen te worden getroffen.
Zij heeft zich voorts laten leiden door
de alleszins juiste gedachte dat het
centrum van de gemeente als hoeda
nig zij de Markt besdhouwt van al'e
toegangswegen tot de gemeente uit
rechtstreeks bereikbaar moet zijn,
waarna vandaar de buitenwijken kun
nen worden bereikt.
In grove trekken heeft de Commis
sie zich verder bepaald tot eene rege
ling voor het gedeelte van de gemeen
te, liggende binnen de kaden en grach
ten en zij heeft volgens B. en W, vol
komen terecht gemeend, dat een rege
ling, die voor slechts enkele dagen of
uren g'eldt, niet doeltnatig is en dient
plaats te maken voor een doorloopende
regeling.
Tenslotte stellen B. en W. voor te be
sluiten tot:
a. een eenzijdig verkeer in de door de
commissie met name genoemde straten;
b. parkeerverbod voor te schrijven voor
de door de commissie met name ge
noemde straten; c. op de Markt visch-
graatsgewijs te laten parkeeren en daar
voor witte lijnen te laten aanbrengen
alsook de verschillende standplaatsen
aldaar door borden te laten aanduiden;
di witte verkeerslijnen te laten aanbren
gen op alle daarvoor in aanmerking ko
mende kruispunten; e. te bevorderen,
dat het tramverkeer in de Langeviele
aldus wordt geregeld, dat de tramwa-
Middelburg, 9-VI-'36. Maandag hoog
ste luchttemperatuur 21 °C (70 °F);
laagste 13.5 °C (56 °F). Heden 9 h: 15
°C; 12 h: 18.5 °C. Geen regen of neer
slag. Hoogste barometerstand te dezer
stede, in het afgeloopen etmaal; 767 mm;
laagste 765 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 770.3 mm
te La Coruna; laagste 740.7 mm te Sey-
disfjodr.
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige, later wellicht toe
nemende W. tot Z.W. wind, toenemende
bewolking, weinig of geen regen, later
toenemende regenkans, weinig verande
ring in temperatuur.
Zon op: 4 h 41; onder 21 h 17. Licht
op: 21 h 47. Maan op: 24 h 08; onder: 8
h 58. L.K.: 12 Juni.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen:
Juni.
Hoogwater.
Di. 9 S 4.51 17.06
Wo, 10 5.38 17.53
Do. 11 6.26 18.42
Hoog- en
Di.
Wo.
Do.
9
10 S
11
Laagwater
Juni.
Hoogwater.
6.43 19.02
7.2Ó 19.46
8.10 20.30
te
Laagwater.
11.13 23.47
11.54 24.32
12.34
Wemeldinges
Laagwater.
12.19 24.45
13.02
1.29 13.45
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later,
(S springtij.)
gens, komende van de Markt, het rechts
gelegen spoor berijden; f. dat voetgan
gers in de Lange en Korte Delft zooveel
mog'elijk rechts moeten loopen en g. een
aantal door de Commissie met name
genoemde wegen in een andere klasse
in te deelen. Zoodra dit voorstel is aan
vaard, vertrouwen B. en W, dat een ont
werp eener algemeene verkeersverorde-
ning, in hetwelk vorengenoemde begin
selen zijn verwerkt, kan worden voor
gelegd.
Volgens globale becijfering zal het
aanbrengen van nieuwe en de wijziging
van de bestaande borden, welke uit de
nieuwe verkeersregeling zullen voort
vloeien een totaal uitgaaf van f 1200
vragen en verzoeken B. en W. hen een
crediet tot genoemd bedrag' voor het
beoogde doel ter beschikking te stellen.
RIJWIELDIEF.
De commissaris van politie te Vlissin
gen heeft ter beschikking van de politie
te Middelburg gesteld J. R. die verdacht
werdc van diefstal van 2 rijwielen te
Middelburg en een te Koudekerke. R
heeft bekend te Middelburg rijwielen uit
de Helm te hebben weggenomen. De
karretjes, die reeds verkocht waren als
mede de afzonderlijk verkochte belas
tingplaatjes zijn opgespoord en de koo-
pers van een en ander zullen er ook
nog wel iets van hooren.
INRICHTING CURSUS VOOR
UITGEBREID LAGER NIJVERHEIDS
ONDERWIJS.
Bi en W. stellen den Raad naar aan
leiding van besprekingen en coirespon-
dentie met den directeur der A. v N.O.
de commissie van toezicht en den minis
ter van O, K. en W., voor aan die school
cursussen voor Uitgebreid L. N.O, xi£ Ï0
voeren voor hout- en metaalbewerkers.
De totale kosten zullen f 240 bedragen,
waarvan f 70 voor rekening' der gemeen
te blijven.
OP WACHTGELD-
In verband met het opheffen van zijn
betrekking stellen B. en W. voor aan
den heer G. H,. Engelkes eervol ontslag
te verleenen als vakonderwijzer in ken
nis der natuur aan school G. De heer
Engelkes zal wachtgeld kunnen aanvra
gen ten laste van het Rijk.
i De jaarlijksche, te Amersfoort ge
houden ,algemeene bijeenkomst van het
Bolland genootschap voor zuivere rede,
koos tot lid van het bestuur, met in
gang van 1937, mr. A. Meerkamp van
Embden te Middelburg.
Chr. Hist, Statenkring.
De Statenkring „Goes" der Chr. Hist.
Unie kwam onder voorzitterschap van
ds. P. J. Steinz bijeen. In de vacature
ds. Raams, werd voor bestuurslid van
den Kamerkring Middelburg het volgen-
