ZEELAND.
NUMMER 127.
DRIE BLADEN.
ZATERDAG
30 MEI 1936.
EERSTE BLAD.
179c JAARGANG.
N. S. B-rechters.
Klare Beginselen.
BINNENUND.
ALS 1 MET PINKSTEREN EENS MOOI WEER !S
EN U KIEKT
laat ons dan uw kiekjes eens afwerken
r\ -j i i i x U tevreden zijn.
Ontwikkelen per rol 25 cent
Afdrukken per stuk 6 cent
LP a_i C" i 1% E" O MIDDELBURG, Lange Delft
tl fc L \J 8\ VLISSINGEN, Beitamypark
WEER Ei WIND.
MIDDELBURG.
VLISSINGEN.
De opening van de pier.
1 tfmtwrteite
MIDDEIBURGSCHE COURANT
j&*gbiad - Vosr Middelburg, Goes en agent
schap VSissiageft 2.30, eiders f 2.50 per
rwertaaf Wcek-abonn. in Middelburg en
'ioes 18 et. p. w. Advertentiën 30 ct. per
'^gei, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
?.J. contr. voor beide vee! lager; tar. op aaavr.
32* GOESCHE COUPANT^
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg-
Telefoon Redactie 269, Administratie Ï39 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17,
Aangesloten bij bei Buresr, voor Pssbliciteitswaarde der Vereeniging de Nederiandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuiging*® 2—
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. RsVdv-
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. saff'
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer etiB-
rant" 10 ct. extra Bswijsnommers 5 e-ost
MAANDAG (2e PINKSTERDAG) ZAL 1
ONS BLAD
NIET VERSCHIJNEN.
Dinsdag a s. zal ons blad vroeger uit
komen. "Advertenties moeten dien dag
VóóR 10 UUR in ons bezit zijn.
Wij hebben ons destijds geen voor
standers van het uniformverbod ver
klaard, en wij hebben de min elegante
wijze van tot standkomïng van het amb
tenarenverbod voor de N.S.B. zelfs
scherp veroordeeld.
Dat neemt niet weg, dat, als zoo iets
er eenmaal is, men zich moet onder
werpen aan het Gezag. Dat eischt men,
onderstellen wij, binnen den kring der
eigen beweging van de N.S.B.-ers zelf;
dat eischt echter, en met heel wat meer
recht nog, de Nederiandsche staat van
zijn staatsburgers ten aanzien van het
gezag in den Staat!
Du6: men kan als mensch en als staats
burger, ad libitum, pro of contra dat
verbod wezen, maar als ambtenaar heeft
men zich er bij neer te leggen.
Thans is openlijk bekend, wat ons
reeds geruimen tijd geleden ter oore
was gekomen: dat twee rechters
in de Alkmaarsche rechtbank lid van de
N.S.B. zijn, dat een hunner zelfs in een
zwart hemd, en met het insigne op, col
lege geeft in het Alkmaarsche kringhuis
De N.R.C. maakt een kantteekening
daarbij, behelzende dat aan te nemen
is, dat deze rechters op formeele gron
den „niet in overtreding van het ver
bod van het Rijksambtenarenreglement"
zijn. Goed, dat zal dan wel zoo wezeri.
Maar: is dit niet een slag m het aan
gezicht der regeering?
Is dit in overeenstemming te brengen
met de hoogheid van het rechterlijk
ambt, is dit bevorderlijk aan den eer
bied dien de gewone staatsburger voor
den rechtersstand moet hebben?
Want laten we nu wel wezen, en het
eens in eenvoudige bewoordingen zeg
gen. De gewone mensch ziet den rech
ter als een ambten a a r, die zijn
salaris uit de schatkist ontvangt, die
door de een of andere, maar in elk ge
val door een, regeeringsinstantie, be
noemd wordt en verplaatst wordt En
het feit der onafzetbaarheid, of dat de
rechters „voor hun leven aangesteld
zijn'', is niet zoo heel algemeen bekend
en het rechtsbewustzijn onzes volks zal
dit toch in el kgeval nimmer aanvaar
den als een schild waarachter een rech
terlijk ambtenaar zich verschuilen kan
om onbehoorlijke dingen te doen.
En zoo ziet de gewone staatsburger
d i t zeer bepaald: als een slimmig
heidje, een handige zet, een „lekker, ze
doen mij toch niets".
Dat nu, wij aarzelen niet het uit te
spreken, achten wij grof onbehoorlijk.
De leden van de rechterlijke macht be-
hooren onzes bedunkens door hun pu
blieke optreden blijk te geven dat zij
zichzelven een hoogeren of ten minste
even hoogen maatstaf van gezagseerbie-
diging aanleggen als zij zeiven eventueel
zullen moeten aanleggen wanneer zij
achter de groene tafel weegschaal en
zwaard van Themis hanteeren.
Rechters die, achter hun onafzetbaar
heid schuil gaande, het in 's lands re
geering zetelende Overheidsgezag aan
hun laars lappen, voldoen niet aan de
zen eisch.
VII.
Wij hebben in de zes voorgaande
artikelen getracht te schetsen hoe een
politieke geestverwant die verder poogt
te zien dan de partijneus lang is, een
man. die midden in het alledagsleven
staat, wetenschappelijk geschoold den
ker maar geen studeerkamer-wijsgeer,
den politieken toestand in Nederland
op dit oogenblik ziet; welke gevaren hij
speurt, welke maatregelen van tegen
weer hij mogelijk en geboden acht.
Er zijn twee vragen, die nog te stellen
resten. Twee hoogst belangrijke vra
gen: een principieele en een practische.
De eerste is deze: waarom zou men
nu eigenlijk voor loon-naar-waarde,
voor privaatbezit, voor de persoonlijke
en de geestelijke vrijheid moeten zijn,
waaróm dient men tegen de dictatuur
en het staatsabsolutisme, tegen het ge-
meenschapsbezit en tegen het loon van
behoefte te wezeft; waaróm dus moet
men, als het gaat tusschen liberalisme
eenerzijds, communisme of fascisme an
derzijds, zich voor het eerste en tegen
het laatste verklaren?
Het anlwoord hierop moet. dunkt ons,
luiden: omdat op den langen duur altijd
weer zal blijken, gelijk door den loop
der eeuwen altijd gebleken is, dat alle
communisme of collectivisme tenslotte
in strijd is met de diepste na
tuur van den mensch. Im
mers, het wezen van den mensch is.
z i c h zelf te zijn. Zeker: het overma
tige individualisme is een euvel waaraan
met name de Nederlander nog al eens
mank gaatmaar, al vormt de gees
telijke zelf-standigheid, het individu,
welke de mensch is, onmiskenbaar 'n on
derdeel van grootere gemeenschappen
(echtvereeniging, gezin, partij, kerk, ge
meente, provincie, staat, werelddeel,
menschheid) dit neemt niet weg dat het
individueele eerste kenmerk
van den mensch is, en immer zal blijven.
Welnu: dit geestelijke wezen met zijn
innerlijke zedelijke maatstaven en richt
snoeren, zijn werklust en dadendrang,
zijn verantwoordelijkheidsbesef, kan
slechts in een vrije maatschappij, door
het Recht beheerscht, gedijen. Daar
om is de dictatuur uit den booze, daar
om is het privaatbezit mits rechtma
tig en rechtvaardig een noodzakelijk,
diep-menschelijk beginsel.
De practische vraag is misschien ge
makkelijker te beantwoorden, doch het
antwoord zal moeilijk uit te voeren we
zen
Het is deze: wat moet er nu ge
beuren?
Die vraag is betrekkelijk eenvoudig
te beantwoorden door de twee kleuren
schema's van Nieuwenhuis' boekje nog
eens te bezien. In schema II trekt hij de
verticale principieele scheidingslijn tus
schen de Siaatsabsolutisten (fascisten en
communisten) en de „Demo-liberalen"
Indien nu de leelijke roode vlekken
linké van deze lijn maar voldoende uit-
gewischt al ware het desnoods maar
voorloopig.afgezwakt of verdund zou
den kunnen worden, dan ware samen
werking in een Rechtsstaat op democra-
tischen grondslag, dunkt hij en dunkt ons,
wel mogelijk.
Indien zij echter mogelijk is, dan is
zij niet bloot w e n s c h e 1 ij k, maar
ten stelligste geboden. Want bij den
strijd tusschen demo-liberalisme en
staatsabsolutisme hebben de laatstge
noemden vandaag aan den dag d e w i n d
mee.
"Waarom?
Och, omdat het beroerd gaat in de
wereld, in Europa in 't bijzonder.
Omdat we nog tezeer vastzitten in
oude ideeën, omdat we niet g o e d-
liberaal meer zijn in den dieperen
zin des woords, zooals dr. J. H. Carp
dat bv. omschrijft: „De liberale richting.
kenmerkt zich door een tendentie tot
schepping van nieuwe sociale instellin
gen, welke aan de behoeften van het
heden tegemoetkomen;.... een beoor
deeling naar tegenwoordige behoeften
eenerzijds, de Historie als beoordee-
lingsmaatstaf anderzijds; een voorstel
lingswijze van bewuste vorming van
het sociale gebeuren;., rationalistisch
gezagsprincipe en autonomie;.... indi
vidueele vrijheid als uitgangspunt
en afgeleide onderworpenheid
erkenning van de zelfstandigheid der
individuen".
Zóó is de wereld vandaag niet meer.
Dat zij niet zoo is, wordt mede of
hoofdzakelijk op rekening van het demo-
liberalisme geschreven. Dat is terecht en
ten onrechte. Terecht, wanneer men
zegt, dat onder dat stelsel de menschen
den janboel ervan gemaakt hebben. Ten
onrechte, wanneer men het stelsel iden
tiek verklaart met hetgeen men er van
maakte.
Evenwel: het constateeren van feiten
is één, het aanwijzen van den weg tot
verbetering is twee.en het tot stand
brengen van die verbetering, is de der
de.
Speuren, formuleeren, voorlichten is
hoogst belangrijk, zelfs volstrekt nood
zakelijk werk. Maar daarna komt pas
de groote, zware taak: het doen,
En hier zien wij nu helaas de dage
raad nog niet gloren, al begint er hier
en daar teekening in het duister van den
nacht te komen.
Wat er gebeuren moet is dit:
Wij Nederlanders zijn indertijd geuzen
gescholden en we hebben het als een
1
Armen te geven, verkleint den rijk
dom niet.
eeretitel aanvaard en als Geuzen de
overwinning bevochlen.
Men scheldt thans ons, van bijna-
uiterst links tot bijna-uiterst rechts, voor
demo-liberalen.
Welaan: neihen we dit als een eere
naam over. Laat er een demo-liberaal
verbond komép van alle goede Neder
landers, die bereid zijn zich met kracht
te wijden aan de handhaving onzer
geestelijke, persoonlijke en maatschap
pelijke vrijheid in den Rechtsstaat, te
gen fascisme en communisme in de ab
solute staat.
DE NIEUWE TRANSFER-OVEREEN
KOMST MET DUITSCHLAND.
Vrijwel geen wijziging.
Gisteren is te Den Haag de nieuwe
transfer-overeenkomst met Duitschland
onderteekend. Uit den tekst van het
stuk is ons gebleken, dat er heel weinig
verandering is gekomen. De transfer in
contanten blijft 3%
HET DUITSCH-NEDERLANDSCHE
REIZIGERSVERKEER.
Met ingang van 15 Juni treedt een re
geling in werking, volgens welke in
Duitschland woonachtige personen ten
behoeve van niet-zakelijke reizen naar
Nederland reiscredietbrieven reis-
chèques, hotelcoupons enz. ter waarde
van ten hoogste Rm. 500 per persoon en
kalendermaand zullen kunnen verwer
ven.
Het totale bedrag, dat voor het reizi
gersverkeer naar Nederland ter beschik
king zal worden gesteld, is dit jaar op
850.000 gesteld. Daarvan zal 700.000
op aanvraag in het a.s. seizoen worden
uitgegeven, terwijl na uitputting van dit
bedrag onder zekere voorwaarden nog
beschikbaar zullen blijven:
1. 100.000 voor Nederiandsche on
derdanen, die in Duitschland wonen en
een reis naar het vaderland willen ma
ken, met dien verstande, dat hiervoor
een maximum van 100 per persoon en
per kalendermaand geldt;
2. 50.000 voor deelnemers aan con
gressen en dergelijke.
DE WERKTIJDEN VAN
CHAUFFEURS
Welke maatregelen de regee
ring denkt uit te vaardigen.
Verschenen is de memorie van ant
woord op het voorloopig verslag dei-
Tweede Kamer nopens hejt wetsont
werp houdende bepalingen tegen over
vermoeidheid van chauffeurs. De re
geering zet hierin nader uiteen, welke
maatregelen van algemeen bestuur zij
denkt te nemen. N.I.:
le een verbodsbepaling om langer dan
een zeker aantal uren (max. 4 uren)
achtereen een motorrijtuig te besturen
Onderbrekingen v)an minder dan een
hall. uur blijven buiten beschouwing;
2e. een verbod van goederenvervoer
op Zondag, met de noodzakelijke uit-
zonderigen in den geest als voor arbei
ders, vallende onder de Arbeidswet, in
het i ustdagbesluit voor transport-ar
beiders te land zijn opgenomen.
De hoofdbeginselen zijn:
a. de dagelijksche werktijd mag niet
meer bedragen dan 10 uren, met een
weekmaximum van 55 uren;
L. de dagelijksche rusttijd moet ten
minste 12 uren aaneen bedragen; een
maal per week mag hij 10 uren bedra-
gen;
c. de werktijdgrenzen mogen ten
hoogste 14 uren uit elkander ligg'en.
Door de onder b bedoelde bepaling ech
ter zullen tusschen die grenzen gemeen
lijk niet meer dan 12 uren gelegen zijn;
d. rusttijden van minder dan een half
uur worden als werktijd beschouwd,
e. nachtarbeid mag niet meer dan
zesmaal in een tijdperk van twee opeen
volgende weken worden verricht;
f. de wekelijksche rustdag bedraagt 30
uren, waarvan ten minste 23 uren aan
een op 1 dag;
g. de in f bedoelde 23 uren moeten
eenmaal per drie weken op Zondag val
len.
Van alle bepalingen moet ontheffing
verleend kunnen worden, omdat niet te
overzien is, welke moeilijkheden zich in
de practijk bij strikte toepassing zullen
(Ingez. Med.)
voordoen. De maximum duur van den
werktijd zal, in geval van ontheffing, op
ten hoogste 13 uren per dag en 72 uren
per week moeten worden gesteld
Er zijn eenige categoriën van bestuur
ders van motorrijtuigen, voor wie de
normale bepalingen niet zullen kunnen
gelden, zooals bijv. voor particuliere
chauffeurs, voor handelsreizigers en
voor heerrijders. Voor al deze groepen
is een veel beperkter regeling gedacht.
Eindelijk acht de regeering het raad
zaam, den in artikel 1 van het wets
ontwerp bedoelden algemeenen maat
regel, de eerste paar jaren niet van toe
passing te doen zijn op motorrijtuigen
op minder dan vier wielen.
NED. BOND VAN BOERINNEN EN
ANDERE PLATTELANDSVROUWEN
Dezer dagen is te Utrecht de jaarlijk-
sche voorjaarsbijeenkomst gehouden
van den Nederlandschen Bond van
Boerinnen en andere Plattelandsvrou
wen, onder presidium van mevrouw Van
WageningenDrewes.
Na behandeling van huishoudelijke
zaken werd o.a. stilgestaan bij de me-
dedeeling inzake een brief aan het mi
nisterie van onderwijs over veranderde
voorwaarden tot toelating van meisjes
aan de landbouwhuishoudschool De Rol-
lecate te Deventer. Tijdens de discus
sies over dit onderwerp werd o.m. ge
wezen op het verschijnsel dat zich de
laatste jaren voordeed, n.l., dat er dik
wijls meer meisjes uit de stad zich voor
deze opleiding aanmelden dan van het
platteland, terwijl het bekend is dat
juist meisjes van het platteland de huis
houdscholen in de steden gaan bezoe
ken. Over de oorzaken hiervan onstond
een geanimeerde bespreking.
Eveneens werd een gedachtenwisse-
ling gevoerd over de wenschelijkheid
om het gebit van de kinderen op de
scholen door tandartsen te doen onder
zoeken, en in het algemeen over het
instituut voor schoolartsen. De wensch
werd geuit, voor een volgende bijeen
komst deskundigen op dit gebied uit te
noodigen, dit vraagstuk eens nader on
der de oogen te doen zien.
Wegens het periodiek aftreden van
twee bestuursleden, die niet herkies-
baai waren, werden als bestuursleden
gekozen verklaard voor Groningen me
vrouw Evers en voor Overijsel mevrouw
Van Dijk. Als bestuurslid voor Zee
land werd herkozen mevrouw Kooi
man te St. Annaland.
De vergadering was door ongeveer
100 afgevaardigden uit alle deelen van
het land bezocht. Vanwege het bestuur
werd nog meegedeeld, dat de laatste
maanden nog verscheidene afdeelingen
zijn opgericht en het ledental met een
paar duizend is gestegen.
LANDARBEIDERSLOONEN.
In West-Zeeuwsch-VIaanderen.
De minister van landbouw en vis-
scherij heeft aan de landbouwers in
vrijwel alle dorpen van West-Zeeuwsch-
Vlaanderen arbitrage opgelegd, met
aanwijzing van prof. mr. P. S. Gerbran-
dy, te Amsterdam, als arbiter. Tot dus
verre waren alle, van arbeiderszijde
aangewende pogingen, om voor 1936-
'37 voor het landbouwbedrijf in West-
Zeeuwsch-VIaanderen tot afsluiting van
een collectief contract te komen, mis
lukt. Die pogingen waren slechts ge
slaagd voor Biervliet, IJzendijke en ge
deeltelijk te Waterlandkerkje. Verder
heeft de minster eveneens arbitrage op
gelegd aan verschedene landbouwers
he Kruningenj, Wemeldinge, Kajttendij-
ke en Driewegen op Zuid-Beveland.
Voor dit district is de heer J. Schouten
lid van de Tweede Kamer, tot arbiter
benoemd.
Op Schouwen en Duiveland,
Onder leiding van mr. Wittert van
Hoogland, adjunct-secretaris van de
Middelburg, 30-V-'36. Vrijdag: hoogste
luchttemperatuur 17.3 °C (64 °F);
laagste 10.7 °C (51 °F) Heden 9 h: 12.1
°C; 12 h: 13.5 °C. 0,1 mm regen of neer
slag. Hoogste barometerstand te dezer
stede, in het afgeloopen etmaal: 760 mm;
laagste 754 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 771.4 mm te
Akureyri; laagste 747.6 mm te Skagen.
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige Z.W. tol N.W. of
N, wind, zwaar bewolkt met tijdelijke
opklaringen, waarschijnlijk regenbuien,
aanvankelijk iets kouder.
Zon op: 4 h 48; onder: 21 h 07. Licht
op: 21 h 37. Maan op: 15 h 23; onder:
1 h 53
Zo. 31 Mei, Zon op: 4 h 47; onder:
21 h 09. Licht op: 21 h 39. Maan op:
16 h 32; onder: 2 h 08.
Ma. 1 Juni. Zon op: 4 h 46; onder: 21
h 10, Maan op: 17 h 40; onder: 2 h 25.
V.M. 5 Juni.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen:
Mei.
Hoogwater. Laagwater.
Za. 30 10.08 22.25 3.54 16.21
Zo. 31 11.13 23.28 5.03 17.24
Juni.
Ma. 1 12.03 24.19 6.01 18.15
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge:
Mei.
Hoogwater. Laagwater.
Za. 30 11.35 23.57 4.50 17.29
Zo. 31 12.40 5.58 18.32
Juni.
Ma. 1 1.03 13.36 6.56 19.23
rijksbemiddelaars, heelt te Zierikzee,
voorhet geheele eilamd Schouwen en
Duivjejand, opnieuw een bespreking
plaats gevonden tusschen 20 landbou
wers uit verschillende dorpen van het
eiland en bestuurders van de landarbei
dersbonden. Na uitvoerige besprekingen
dienden de werknemers-vertegenwoor
digers een loonvoorstel in, d,at de vol
gende dagloonen bevat: 4 maanden
f 1,75; 1 maand f 1,80; 4 maanden f* 2;
3 maanden f 3,25. Voor kunstmestrooien
en voro overwerk zal meer worden be
taald, terwijl voor aangenomen werk
de tarieven zoodanig moeten zijn, dat,
bij flink werken, 15 pet. meer dan het
gewone dagloon kan worden verdiend.
Het werkgeversvoorstel bevat gedu
rende 6 weken een dagloon, dat 20 a
25 ct. lager is dan in de loonsvraag, op
gesteld door de landarbeidersbonden. De
arbeiders-organisaties zullen nu de vol
gende week met hun leden over de
voorstellen van de werkgeverscommis
sie vergaderen.
De bateau—port.
Zoo juist vernemen wij, dat de nieuwe
brug, welke nu wijlen de bateau-port
vervangen zal, voor voetgangers en wiel
rijders provisorisch is opengesteld. Dit
zal niet alleen den inzender in ons blad,
maar zeer velen met hem verheugen:
een deel van het noodzakelijk ongerief
is hierdoor weggenomen!
Het is voor Vlissingen heden een dag
van groote beteekenie, nu na een paar
jaar van tegenslag, eindelijk het wandel-
hoofd bij het badstrand kon worden
geopend. Heel de stad is dan ook in
een feestkleed, omdat men verwacht,
dat de pier meer levendigheid aan het
strandleven zal geven, wat de geheele
gemeente ten goede zal komen.
In de stad werd. een optoch gefor
meerd, waaraan o.a. deel namen een
aantal helaas verdwijnende Walchersche
huifkarren en daarnaast de in hun fleu
rige pakjes gestoken leden en adspiran-
ten der verschillende turnvereenigingen
en andere ^pori^rganisaties.
