w.
goesche courant^!»»
Jhaib overal* verkrijgbaar
Tenroökers
e e n o rig i n E E l pr o d u ct
BINNENLAND.
ZEELAND.
WEER ER WIRD.
NUMMER 115.
TWEE BLADEN.
VRIJDAG
15 MEI 1936.
EERSTE BLAD.
179e JAARGANG.
De liberalen staatsgevaarlijk?
De onder de wapenen gehouden
dienstplichtigen.
3SIBDELBURG.
aoES.
WALCHEREN.
ZUID-BEVELAND.
20 STUKS
25 CENTS
ftOORD-BEVELAND.
m
MIDDELBUQGSCHE COURANT
WÏJ
dagblad Voor Middelburg, Goe« en agent-
tchap Vli»«ingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Gaeo 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, lngex. mededeelingen 60 ct. p. r.
contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middeiburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg,
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Pnbliciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuiging^ l—
regels 2.10, elke r. m. 30 ct.
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 rtys!-"-
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. air'
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer ea«»
rant" 10 ct. extra Bewjjsnommers 5 wb!
Rede van mr. Wendielaar mag
morgenmiddag niet worden uit
gezonden.
De radio-omroep controle-commissie
heeft bezwaar gemaakt tegen de uit
zending van de rede, welke de partij
voorzitter van de Liberale Staatspartij
„De Vrijheidsbond" mr. W. C. Wende-
laar, voornemens was op de jaarlijksche
algemeene vergadering, morgen Zater
dag des namiddags te half drie voor de
microfoon uit te spreken.
De minister- van binnenlandsche za
ken heeft geen termen aanwezig geacht,
gebruik te maken van zijn bevoegdheid
om de beslissing van de radio-omroep
controle-commissie, als zijnde in strijd
met de wet of het algemeen belang, te
vernietigen,.
Het liberale woord zal dus Zaterdag
a.s. tusschen half drie en half vier niet
door de radio klinken, doch alleen in de
algemeene vergadering van de Liberale
staatspartij „De Vrijheidsbond" in het
jaarbeursgebouw te Utrecht.
Het gevaar is voorbij. Er
komt een eind aan den maat
regel.
Bij Koninklijk besluit van 13 Mei is
het volgende bepaald
„Voor de dienstplichtigen, die inge
volge Kon. besluit van 11 Maart 1936,
na het einde van de eerste oefening in
werkelijken dienst zijn gebleven, eindigt
deze verlengde werkelijke dienst
a. voor zooveel zij behooren tot de 4e
divisie, met ingang van 16 Mei
b. voor zooveel zij behooren tot een
der divisies, tot het regiment wielrijders
of tot het wapen der artillerie met in
gang van 16 Juni".
De minister van defensie heeft in
verband hiermee in een schrijven aan
de militaire autoriteiten verzocht, zorg
te dragen dat aan de desbetreffende
dienstplichtigen groot verlof wordt ver
leend met ingang van 16 Mei of 16 Juni
1936, naar gelang zij behooren tot de
onder a of tot de onder b vermelde le-
geronderdeelen.
Dit geldt uit den aard der zaak even
zeer voor degenen, die reeds met onbe
paald klein verlof zijn vertrokken, als
voor hen, die nog bij den troep aanwe
zig zijn.
DE DISTRIBUTIE VAN VLEESCH
IN BLIK.
En de slagers-
xt j o hebt>en de besturen van den
INed. Slagershond en den R. K. Hanze-
bond van slagerspatroons, de ministers
van sociale z,aken en landbouw hun be
vreemding kenbaar gemaakt, dat, terwijl
zij op 6 Mei met den regeeringscommis-
saris confereerden over de mogelijkheid
van distributie van versch vleesch voor
de steunbehoevenden, mede ter verrui
ming van het vleeschdebiet, vrijwel te
gelijkertijd het departement v,an# socia
le zaken besloot tot fabricage en be
schikbaarstelling van gehakt in blik.
In dit verband werd den minister ge
vraagd een deputatie uit de bondsbe-
sturen te willen ontvangen.
De minister van sociale zaken heeft
gisteren deze conferentie toegestaan. Op
deze audiëntie hebben de bondsbestu-
ren gevraagd wat nu eigenlijk de bedoe
ling der regeering is, en of nu de versch-
esch-distributie van baan is, wijl
niet blikvleesch wordt begonnen. Ver-
er of de distributie van blikvleesch via
e slagers zou loopen en of de minister
erin mede wilde werken, dat de beschik-
aarstelling niet weer zoo ruim werd
bui omdat de nu afloopende distri-
'e een belangrijke concurrentie is
j ^°0r ^et normale vleeschdebiet
6 s'agers, wijl in vele gemeenten
jl en abenian" zich van blikvleesch
nok i!00rZlen en ve'e instellingen het
massa gebruikten. De slagers
het UVb iUS C1n zware concurrentie van
het bhkvWsch en de enorme kosten
I f es?b1bbaarstelling moesten zij
brengen. °ns ®g op rundvleesch op-
AcPu m'n'®*.er kennen, dat hij v,an
espreking bij den regeeringscom-
yis niets afwist en zich met een
nok" "Ct j yerscb-vjeesch-distributie
nie had ingelaten of zou inlaten.
Voor hem gold alleen de zorg van de
r oozen om ondervoeding te voorko-
J!n ,en wa^ n-3- bespreking met bestu-
dp 8r ,^roo^e gemeenten besloten tot
Proef van beschikbaarstelling van
gehakt in blik, een product, wat heel
góed en goedkoop is, voor 35 cent per
kg naar het oordeel van den minister.
Het normale vleeschdebiet zal er vol
gens den minster niet door worden .aan
getast, wijl de werkloozen anders toch
geen vleesch krijgen, iets wat de bonds-
besturen ten deele toegaven. Zij dron
gen er bij den minister op aan, de be
schikbaarstelling beslist tot de werkloo
zen te beperken, wijl toch ook voor de
smalle beurzen versch vleesch en ge
hakt voor lagen prijs in de slagerswin
kels verkrijgbaar is. De minister zei
toe, dat de beschikbaarstelling tot de
werkloozen zal worden beperkt. De
proef wordt trouwens op bescheiden
schaal genomen (20 weken van 50,000
blikken productie per week). De vorm
van distributie is aan de gemeenten
overgelaten. De minister wilde zich niet
binden om den gemeentebesturen te
vragen de distributie via de slagers te
laten loopen, al verklaarde Z. E. de
slagers niet te willen uitsluiten. Hij ver
langde eventueel van hen de distributie
met een zeer kleine winstmarge te ver
zorgen minder dan thans het geval
is omdat sociale zaken geen midde
len heeft voor deze voorziening en de
werkloozen zoo goedkoop mogelijk
moeten worden geholpen. De onkosten
op het product moeten tot een uiterste
minium worden beperkt.
De besturen der slagersbonden hebben
de blikvleeschdistributie thans als een
feit aanvaard.
STAKING IN HET AMSTERDAMSCHE
BAKKERSBEDRIJF
Eenigen tijd geleden hebben de werk
gevers in het bakkersbedrijf te Amster
dam besloten, de loonen der bakkersge
zellen en broodbezorgers met 2 cent pei
uur te verlagen. Deze aangekondigde
loonsverlaging heeft bij de betrokkenen
groote ontstemming gewekt, en in een
gisteravond gehouden vergadering van
het personeel met de drie werknemers
organisaties is met alg. stemmen beslo
pen Zondag bij de Joodsche en Maandag
bij de overige betrokken bedrijven de
staking af te kondigen. Bij het conflict
zijn 231 gezellen en bezorgers betrok
ken.
De luchtbeschermingsoefening
en de wet.
De oefening van morgen is van bij
zonder belang, om het feit, dat daarbij
voor het eerst in Nederland van toepas
sing is de wet van 23 April 1936, staats
blad 302 (Wet betreffende Bescherming
tegen Luchtaanvallen).
In verband daarmede is, naar de N.
R. C. meldt, Donderdag door den bur
gemeester van Breda een beschikking
ter kennis v,an de bevolking gebracht,
waar de burgemeester van Breda,
overwegende, dat op Zaterdag 16 Mei
1936 ten behoeve van de bescherming
van de bevolking tegen luchtaanvallen
onder meer in de gemeente Breda oefe
ningen zullen plaats vinden, welke on
der andere hierin bestaan, dat van af
des namiddags 9.45 tot 's namiddags
11.15 verduisteringsproeven worden ge
houden, overwegende, dat het voor het
welslagen dier oefeningen noodzakelijk
moei, worden geacht, dat ieder, die zich
in de gemeente Breda gedurende boven
vermeld tijdvak ophoudt, alle medewer
king verleend; gelet op art. 10 en 11 der
wet van 23 April 1936, staatsblad 302,
(Wet betreffende bescherming tegen
luchtaanvallen), besluit, bij openbare
kennisgeving het navolgende te bepalen:
Op 16 ATei 1936' 's namiddags tusschen
9,45 en 11,45 is het verboden:
1 Als bestuurder van een motorrijtuig
of rijwiel, bakfietsen inbegrepen, daar
mede op den openbaren weg te rijden
of deze in stilstand te hebben, tenzij de
verlichting zoodanig is afgeschermd,
dat niet meer dan de hoogst noodzake
lijke directe omgeving wordt beschenen.
Als bestuurder wordt ook aangemerkt
hij, die het motorrijwiel of ander rijwiel
aan de hand medevoert;
2 Onnoodig lawaai te maken dan wel
onnoodige of noodeloos lange waar
schuwingssignalen op motorrijtuigen te
bezigen;
3 In de woningen op eenigerlei wijze
licht ontstoken te hebben, dat naar bui
ten uitstraalt en wel in de open lucht
licht te branden of vuur te stoken;
4 In de winkels en étalages licht ont
stoken te hebben op zoodanige wijze,
dat dit naar buiten uitstraalt;
5 Wordt verder ter kennis gebracht,
Wanneer de menschen u veroordeè-
len en gij zijt ervan overtuigd dat dat
ten onrechte geschiedt, ga dan kalm
en moedig voort op het pad van plicht
en overtuiging.
dat hij die opzettelijk aan de verplichtin
gen hierboven genoemd niet voldoet,
kan worden gestraft met een gevange
nisstraf van ten hoogste twee jaar of 'n
geldboete van duizend gulden, terwijl hij
aan wiens schuld te wijten is dat aan
die verplichtingen niet wordt voldaan
gestraft kan worden met een gevangenis
straf van ten hoogste een jaar of een
geldboete van ten hoogste 500 gulden,
Uit deze kennisgeving blijkt, dat niet
alleen de particulieren verplicht zijn het
licht in hun woningen te dooven en te
temperen, doch ook dat de winkels te
Breda en omstreken Zaterdag a.s. ver
plicht zijn vroeger dan normaal het éta-
ïagelicht uit te draaien. Bovendien ech
ter zijn wielrijders, motorrijders, auto
mobilisten, die Zaterdagavond tusschen
kwart voor tien en 12 uur toevallig in
West-Brabant en Zeeland vertoeven
verplicht, hun lantaarns zood.anig af te
schermen, dat geen licht van de lucht
uit zichtbaar is.. Zoodoende krijgt de
luchtbeschermingsoefening van Zaterdag
a.s. een bijzondere beteekenis.
Muziekuitvoeringen op de Markt.
Het is zeker een voor vele aangena
me mededeeling, dat nu vast staat, dat
in de maanden Juli en Augustus tijdens
de Stadhuis belichtingen telkens het
Middelburgsch Muziekkorps aanwezig
zal zijn en op de Markt een uur zal mu-
siceeren. Dit is een bewijs van g'oede
samenwerking tusschen verschillende
organisaties en een bewijs van de groote
waarde van het „Eendracht Maakt
Macht". Dit is ook het geval met de fi
nanciering van de eerste uitvoering op
de nieuwe tent op 18 Juni, waaraan
naast de buurtcommissie ook de geza
menlijke caféhouders bijdragen.
De aanrijding in de Noordstraat.
De beide dames, die getuigen waren
van de aanrijding in de Noordstraat, ge
meld in ons vorig nummer hebben zich
aan het politiebureau gemeld.
Thans zou de politie ook nog gaarne
zien, dat een groentenkoopman, die met
een wagen met kisten op de plaats van
aanrijding was zich bekend maakte en
inlichtingen verschafte.
COMMISSIE VAN SAMENWERKING
VOOR BIJZONDERE NOODEN.
De eerste buscollecte voor de „bij
zondere nooden" heeft 65 opgebracht.
Deze opbrengst stemt het bestuur tot
tevredenheid, zoo schrijft het ons, in
aanmerking nemende, dat, volgens de
collectanten, velen nog niet voldoende
wisten van de oprichting en het doel
dezer Commissie.
Mag nog even in herinnering worden
gebracht, dat op verzoek der regeering
door den burgemeester deze commissie
van samenwerking voor bijzondere noo
den is opgericht. (Inmiddels is ook het
Nationaal Fonds voor bijzondere noo
den opgericht; beschermvrouwe H. M.
de Koningin, eere-voorzitster H. K. H.
Prinses Juliana.) De Commissie wil hulp
verleenen in bijzondere gevallen, speci
aal aan kleine middenstanders en intel-
lectueelen, die in nood verkeeren en
met een gift-ineens, zoomogelijk, kun
nen worden behoed voor regelmatige
ondersteuning door armbesturen.
Daar ook in Goes verschillende ge
vallen als hierboven bedoeld voorko
men, wordt de wekelijksche collecte
ten zeerste aanbevolen.
SINT LAURENS. Alhier is een ver
eeniging voor luchtbescherming opge
richt met aanvankelijk 250 leden.
KAPELLE. De luchtbeschermings
dienst doet alles wat maar mogelijk was
om de ingezetenen op de hoogte te stel
len met de gevaren welke bij een lucht
aanval dreigen.
Niet alleen werd de brochure: Zelf
beschermingsmaatregelen voor de be
volking in vredestijd, huis aan huis be
zorgd, door de padvinders, ook zijn
twee lezingen gehouden, een te Kapelle
en één te Biezelinge door den heer F.
M
Ingez. Med.)
Taal, welke sprak over de gevaren uit
de lucht voor de burgerbevolking, waar
uit ze bestaan en hoe wij er ons eenigs-
zins tegen kunnen beveiligen. De heer
J. J. van den Dries, hoofd van den
luchtbeschermingsdienst heette de tal
rijk opgekomenen welkom. Zoowel te
Kapelle als te Biezelinge was de op
komst bijzonder groot. Niet alleen de
mannen, ook de dames waren flink ver
tegenwoordigd en toonden levendige be
langstelling evenals de padvinders. Bur
gemeester Bierens was dankbaar voor
de krachtige leiding welke er van het
comité uitgaat. Het is aldus spr. een
eerste vereischte om zoowel mannen als
vrouwen de gevaren welke kunnen
dreigen uit de lucht bij te brengen. Ge
vraagd wordt om aller steun en mede
werking op 16 Mei vooral als de groote
luchtbeschermingsoefening wordt ge
houden. Spr. drong aan op paraatheid
en hoopte dat God het moge geven dat
de werkelijkheid nimmer worde gezien.
De rede van den hr. Taal duurde een
uur. Met aandacht werd geluisterd tot
t laatste toe naar de interessante be
knopte duidelijke mededeeling en over
gevaren welke kunnen veroorzaakt
worden door bommen, de verschillende
soorten, ook die der gassen werden uit
voerig uiteen gezet. Een gasmasker
werd getoond, de werking ervan gede
monstreerd, kortom het was een leer
rijke avond. Verschillende vragen wer
den tot den spreker gericht en ten ge
noegen beantwoord.
De voorzitter was dan ook aller tolk
ctm vooral den heer Taal dank te zeg
gen voor deze duidelijke uiteenzetting.
Nogmaals werd op aller medewerking
aangedrongen en om vooral de toege
zonden circulaires goed te lezen.
ELLEWOUTSDIJK. Alhier kwam het
geheele personeel van den luchtbescher
mingsdienst onder leiding van den bur-
meester en het hoofd van den dienst in
het M. J. van Hattumhuis bijeen, ten
einde te worden voorgelicht voor de
hun aangewezen functies. Luister- en
uitkijkposten, reddingsopruimings-,
transport- en geneeskundige ploegen,
benevens de brandmeesters kregen al
len hun instructies voor de op a.s. Za
terdag te houden oefening. De indruk
werd verkregen dat spontaan aan het
welslagen der oefening zal worden me
degewerkt.
ER MOET BEZUINIGD WORDEN.
IERSEKE, De begroojting (nu reeds
maanden in onderzoek) is teruggekomen
van Ged. Staten met veel opmerkin
gen. Aanmerkelijk z,al moeten worden
bezuinigd. Het is natuurlijk een heele
toer voor B. en W. om met nieuwe voor
stellen bij den Raad te komen Denkelijk
zijn evenwel bezuinigingsobjecten ge?
vonden waarover de Raad zich nog deze
maand uit zal moeten spreken. Hoogst
waarschijnlijk zal belastingverhooging
vermeden kunnen worden. Om de veie
moeilijkheden wel te verstaan, moet
men weten, dat de steun en de werkver
schaffing in 1935 totaal hebben vereischt
f 47,400, maar dat in de eerste vier
maanden van 1936 reeds voor hetzelfde
doel f 32000 ruim zijn uitgegeven. Werd
in 1935 door de gemeente 15 pet. van
de belastingcapaciteit voor steun uitge
geven, dit jaar z,al minstens 16 pet. van
totaal uitgegeven bedrag worden ver
eischt.
Mr. A. D. C. van de Velde, afkom
stig van Ierseke, thans griffier bij de
Middelburg, 15-V-'36, Donderdag hoog
ste luchttemperatuur 18,8 °C (66 °F);
laagste 11,1 °C (52 °F). Heden 9 h: 13,2
°C; 12 h: 18,7 °C. Geen regen of neer
slag. Hoogste barometerstand te dezer
stede, in het afgeloopen etmaal: 767
mm; laagste 765 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 775,8 mm
te Haparanda; laagste 750,5 mm te
Blacksod.
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige O, tot Z.O. wind,
meest licht tot half bewolkt, droog weer,
behoudens geringe kans op onweer,
warm overdag.
O
Zon op: 5 h 07; onder: 20 h 47. Licht
op: 21 h 17. Maan op: 2 h 20; onder:
13 h 52. N.M.: 20 Mei.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen;
Mei.
Hoogwater. Laagwater.
Vr. 15 8.50 21.13 2.38 15.06
Za. 16 10.03 22.24 3.57 16.32
Zo. 17 11.05 23.26 5.06 17.31
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge:
Mei.
Hoogwater. Laagwater.
Vr. 15 10.17 22.46 3.32 16.12
Za. 16 11.32 24.02 4.50 17.38
Zo. 17 12.48 6.01 18.37
rechtbank te Leeuwarden .is benoemd
tot kantonrechter te Sommelsdijk.
Gisteren werd de herbergier J. N.
zoo door een hond in de hand gebeten,
d,ut hij zich onder behandeling moest
stellen van dr. Polderman.
KRUININGEN. Donderdagavond ver
gaderde de vereeniging tot aankoop van
steenkolen en aanverwante artikelen:
„Uit Voorzorg" onder voorzitterschap
van den heer C. Wondergem in hotel
„de Korenbeurs". Van de 160 leden wa
ren er slechts 42 aanwezig. Dit was de
tweede vergadering om tot ontbinding
der vereeniging over te gaan in verband
met het genomen besluit van een vorige
vergadering inzake stichting op coöpe
ratieven grondslag. Van de 42 aanwezi
ge leden was er slechts één tegen ont
binding, zoodat het voorstel van het be
stuur is aangenomen.
ZILVEREN JUBILEUM.
KORTGENE. Woensdag jl. had ter ge
legenheid van. het feit dat de heer J.
L. Versprille den dag herdacht, dat hij
25 jaren geleden werd benoemd tot ont-
vangfer-griffier v.an verschillende pol
ders en secretaris-ontvanger der water-
keeringen van den Calamiteuzen Jcnk-
vrouwe Anna- en den LeendertAbra
hampolder, een bijeenkomst plaats. Het
bestuur v.an het waterschap „Stadspol-
der" had in overleg met den heer H.
van der Maas te Kats, voorzitter o.a.
van de waterkeering van de Jonkvrouwe
Annapolder, het initiatief genomen om
de besturen van ,alle polders bij deze
gelegenheid uit te noodigen, waaraan
door allen werd voldaan. Onder de goe
de leiding van den heer Van der Maas
was de bijeenkomst heel gezellig. Met
hartelijke felicitaties bood hij n.amens
allen den hjubilaris een rooktafeltje aan,