DE PAGODE mnmmm. AKKERTJES KRONIEK van den DAG. RECHTSZAKEN. TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE COURANT) VAN WOENSDAG 13 MEI 1936. No. 113. „GEVAAR VOOR DEN VREDE." Door MARJORIE BOWEN. Tenzij zij misschien graag blijft bij de graftombe van haar echtgenoot, voegde Robinetta er bij. Heeft u die ge zien? In de kleine kerk? BEPERKING INVOER KOFFIE OPGEHEVEN. STIJGEND AANTAL COÖPERATIES. Ir. Mussert geeft Mussolini gelijk. Wat minister De Graelf zou moeten betalen. In hooger beroep. GEEN NACHTVORST MEER. (Wordt Vervolgd), De Japansche minister van buiten- landsche zaken, Arita, heeft dezer da gen in den Landdag te Tokio een rede gehouden, waarin hij o.a. zeide, dat de betrekkingen tusschen Japan en Sovjet- Rusland niet te best zijn. De Russische regeering draagt daarvan natuurlijk de schuld. Zij begrijpt de positie van Japan niet voldoende en koestert een onge gronde vrees voor de zg. Japansche ex pansie, aldus Arita. En hij liet in een adem op deze tirade volgen, dat de ster ke bewapening van Sovjet-Rusland in het Verre Oosten (in Siberië dus) een groot gevaar voor den vrede beteekent. Men kan hieruit niet veel anders dan een bedekte bedreiging lezen. Als di plomaten het over anderen hebben en dan van „gevaar voor den vrede spre ken, beteekent dit, dat die anderen iets zouden moeten doen, waar ze heelemaal geen lust in hebben. In het onderhavige geval, zou Rusland zijn Siberische weer macht moeten verzwakken. Anders kan Japan 't op den duur wel eens op zijn zenuwen krijgen en om zich heen gaan slaan. Dit laatste zei de heer Arita er niet bij, maar hij bedoelde het wel zoo Het was de laatste weken betrekkelijk rustig in het Verre Oosten. Zelfs van grensincidenten heeft men een heelen tijd niets meer gehoord. Hoe weinig dit gelukkige gebrek aan nieuws echter een intrinsieke verbetering' van den politie- ken toestand inhoudt, kan men uit de redevoering van minister Arita afleiden. Er is echter nog meer. Een andere minister verklaarde gisteren in den Ja panschen Landdag, dat de militaire autoriteiten te Tokio geen belangstel ling koesteren voor een door Moskou aangeboden niet-aanvalsverdrag. M.a.w.: de legerleiding wil de handen vrij hou den. Het is niet bijster waarschijnlijk, dat de Russische regeering, dit ervaren hebbende, er veel voor zal voelen, om haar Siberische weermacht te verzwak ken. Integendeel, het staat vrijwel vast, dat de Russische militaire bedrijvigheid in het Verre Oosten de laatste maanden weer aanzienlijk uitgebreid is. Vooral wordt met grooten ijver gewerkt aan 'n spoorweg, die ten Noorden van het Bai- kal-meer langs dwars door Siberië naar de zee van Ochotsk zal komen te loo- pen. De bestaande trans-Siberische spoorweg biedt voor troepen-vervoer niet voldoende waarborgen. Hij loopt ten Zuiden van het Baikal-meer langs en verder op betrekkelijk korten afstand van de grens van Buiten-Mongolië en Mantsjoekwo (den Japanschen vazal staat) naar Wladiwostok. Als de Japan ners er in zouden slagen Buiten-Mongo lië te veroveren en het Baikal-meer te bereiken, zou geheel Oost-Siberië van de rest van Rusland afgesneden zijn, in dien men Noordelijk geen goeden ver bindingsweg bezat. Die wordt dus nu geschapen. De Sovjets werken ook in Europeesch Rusland intusschen hard aan hun weer macht Zulks met het oog op een moge lijken Duitschen aanval. Zij verwachten, dat deze tegelijk met een eventueelen oorlog in het Verre Oosten zal worden ontketend. Dat is allesbehalve een dwa ze onderstelling. Indien het de Duit- schers inderdaad meenens is met een veldtocht tegen de bolsjewiki kunnen ze geen beter moment kiezen dan dat, waarop de poppen in het Verre Oosten aan het dansen gaan. Men hoort telkens Weer verluiden, dat er ten deze wel degelijk geheim overleg tusschen Berlijn en Tokio ge pleegd wordt. Het kan alevel nog een paar jaar duren, alvorens er wat van 58). Robinetta kon dit niet uitleggen, want dit te doen zou zijn haar eigen te genspoeden van armoede en eenzaam heid aanroeren; want geen van haar zusters verlangde werkelijk naar Robi- netta, en haar vriendelijkheid zou slechts barmhartigheid tot drijfveer heb ben. U hoeft toch zeker niet zoo vroeg te vertrekken? hield Carless^ aan. Ma dame de Bellegarde zal graag zien dat ge nog blijft.. Ik ben al langer gebleven dan mijn plan was, antwoordde het meisje droe vig. Zij was benieuwd hoe lang hij zou uit blijven op Ruzè de Bellegarde en waar heen hij zou gaan als hij vertrok. Zij wisten zoo weinig van elkaar af; zij haa niet het minste denkbeeld van haar we reld, noch hij v,an de hare. Zij zeide vaag: Madame de Bellegarde zal hier ze ker niet den geheelen winter blijven. O neen, dat denk ik ook niet. Ja, D,an voegde Carless, met een ongeduld dat werkelijk zeldzaam was bij hem er aan toe; Waarom denkt ge aan zulke dingen? Ge htébt hem niet gekend laat dat zijn, Maar ik ben niet zoo onervaren w,at betreft gedachten aan den dood, zeide Robinetta, 3k beb reeds drie het gemeenschappelijk avontuur komt. Militair is men noch in Japan noch in Duitschland klaar voor den sprong en de Duitsche diplomatie moet eerst nog het een en ander verrichten, om tegen een aanval in den rug (van Frankrijk en Engeland dus) gedekt te zijn. Het spreekt vanzelf, dat dit alles grootendeels op onderstelling berust Maar de hardnekkigheid, waarmee de desbetreffende geruchten chronisch te- rugkeeren, is heel verdacht. Tokio en Berlijn zijn het er bovendine roerend over eens, dat men met goed fatsoen geen niet-aanvalsverdragen met de Sov jets kan sluiten.... Bij Koninklijk besluit is bepaald, dat met ingang van gister wordt ingetrokken het Koninklijk besluit van 17 Maart 1936 tot tijdelijke beperking van den invoer van koffie. De vierde aflevering v,an het maand schrift van het centraal bureau voor de statistiek bevat de nieuwste gegevens met betrekking tot 't aantal coöperatie ve vereenigingen in ons land, d,at in het handelsregister is ingeschreven. Dit aantal bedroeg op 1 Januari jl. 3.237. Buiten beschouwing zijn hierbij gelaten de vooral in den landbouw talrijke vereenigingen, welke niet ,aan de eischen der wet op de coöperaties voldoen. Economisch is echter vaak geen verschil tusschen deze vereenigingen en de eigen lijke coöperaties. De langzame doch gestadige stijging van het aantal coöperaties heeft zich ook in 1935 voortgezet, hoofdzakelijk als gevolg van de toeneming der land bouwcoöperaties, welke in ons land de grootste groep vormen. Verschillende kleinere categorieën vertoonen eenige daling. Over het geheel is er echter weinig verandering, vergeleken met een jaar geleden. In den Dierentuin te 's-Gravenhage heeft de Nationaal-Sccialistische bewe ging gisteravond een vergadering belegd, waarin de heer Mussert gesproken heeft over „Europeesche solidariteit". Een zelfde vergadering werd in het gebouw voor Kunsten en Wetenschappen ge houden. Ook daar trad de heer Mussert op. Beide zalen waren vrijwel bezet. De heer Mussert, met luid applaus be groet, sprak eerst over de worsteling tusschen 't communisme en 't nationaal- socialisme, die hij het grootste gebeu ren van dezen tijd noemde. Voorts schetste hij de opkomst en den vooruitgang van het communisme, zeide dat Frankrijk meer en meer de bijwagen v,an Rusland wordt. Lijnrecht tegen over de „macht der duisternis", aldus spr., staat fier en krachtig het fascisme en nationaal-socialisme in Europa. Zoo kwam ir, Mussert ook op Italië. Geen staatsmacht in dat land was in staat om te veranderen het feit, dat in Italië zelf belangrijke grondstoffen ontbreken. Ko loniën waren aan Italië onthouden door zijn vrienden Engeland en Frankrijk. Toen gelastte Mussolini de inbezitne ming van 't eenige stuk van Afrika, dat de grootmachten nog niet gedeeld had den: Abessynië. Onverschillig hoe men hierover denkt, één ding staat als een heengaans gehad en als ik andere men- schen zie lijden weet ik hoe ik altijd geleden heb. Het kasteel kwam nu in het gezicht bij een bocht van den weg. Robinetta voelde dat zij te veel bad gezegd en 'n blik werpende op het profiel van Ti mothy Carless,- dat zij hem had mis haagd; zij bloosde met een fijngevoelige angst beleedigd te hebben. Ik weet niet waarom ik zoo sprak, voegde zij er bedeesd bij. Ik ben zoo gelukkig geweest dezen middag. En de jongeman, die zoo bekwaam was in het vormen van vleiende en be minnelijke gezegden, had niets te zeggen op deze naïve bekentenis. De rivier was als vuur op de bleeke vlakten der velden en het schitterende licht boven aan den hemel was verblin dend, overweldigend; een nimbus omgaf hen toen zij paar elkander keken. Het is vreemd, zeide Carless op 'n eigenaardigen toon, gelukkig te zijn nietwaar? Vreemd als men het kon zijn voor langer dan een oogenblik. Zij stonden instinctmatig stil en blik ten elkander aan, gewikkeld in de voor bijgaande str.aling van het prachtige licht, Timothy Carless stamelde iets en wendde het hoofd af, De verblinding komt in mijn oogen, zeide Robinetta. En in de mijne. Hij zag haar weer aan. Zij teekende zich af in een gouden klaarheid tegen de heg, versierd met slingers herfstkran- sen van heggerand en clematis. Zij scheen zich tot hem over te buigen .als paal boven water: terwijl honderden zoogenaamde wijze en geleerde staatslie den in Genève en thuis kletsten, zwet sen en hetsten, speelde Mussolini het klaar om in eenige maanden tijds de Italiaansche vlag in Addis Abeb,a te planten (luid applaus). Iemand riep: Daar klappen ze nu voor. Deze persoon werd uit de vergade ring verwijderd. Achter in de zaal pro testeerde nog iemand. De heer Mussert: trap dien man er uit. De heer Mussert zeide nog, dat Italië uitging zooals Nederland destijds ook is uitgegaan, zooals andere landen er ook op uitgingen. Deze strijd heeft honder den slachtoffers gekost, maar zal aan honderdduizenden een toekomst geven. De heer Mussert besprak voorts het nieuwe Duitschland en kwam vervolgens op de plaats, die ons v.aderland nu in neemt. Den Volkenbond noemde hij den bond der overwinnaars. Wanneer wij toen maals een krachtige, echt Nederlandsche figuur aan het roer gehad zouden heb ben, zouden wij niet tot dien bond zijn toegetreden. De heer Mussert herinnerde er aan, dat de heer Bijleveld in 1919 de marine had willen liquideeren en zeide, dat de n.s.b. eens de pensioenen van menschen als Bijleveld, Marchant, Aalberse en Kortenhorst zal liquideeren en terugge ven aan het Nederlandsche volk, (ge roep: bravo. Terugkomende op onze verhouding tot den Volkenbond zeide de heer Mus sert, dat het systeem van zoogenaamde collectieve veiligheid een collectief on recht was. Het zal een eeuwige schande zijn, dat Nederland aan dit bedrijf heeft medegedaan. Met de deelneming aan de sancties is de handel van Nederland en Ned.-Indië met Italië vernield. Wie be taalt het gelag? De heeren van het plein gaan straks met pensioen, behangen met ridderorden en met dankbetuigingen voor de onvergetelijke diensten aan land en volk bewezen. De aan de wer kers toegebrachte schade dient te wor den vergoed door den heer De Graeff en de lieden, die met elkander tot sancties hebben opgehitst. Na het geval met den gouverneur van Curasao en dat met de „Zeven Provin ciën" noemde de heer Mussert de kwes tie met de ambulance in Abessynië de „derde affaire". De werkelijke schuldi gen aldus spr. zitten weder op buitenlandsche zaken, die arm in arm met de bolsjewieken de hoop g'ehad heb ben om de geheele democratische we reld tegen het Italiaansche volk in ver zet te brengen. Had spr. de macht, dan zou hij den heer De Graeff de geheele ambulance tot de laatste cent toe laten betalen. De Nederlandsche minister van bui tenlandsche zaken met zijn vrienden zijn mede schuldig aan het voortzetten van den oorlog na het plan Hoarc-Laval. De toekomstige positie van ons volk in een solidair Europa zullen aldus spr. wij, nationaal socialisten, be vechten. Spr. noemde nog den Neder- landschen gezant in Berlijn een groot gevaar, omdat hij een vijand is van het huidige regiem. P. Th. O., 25 jaar, werkman te Terneu- zen, heeft hooger beroep aangeteekend tegen het vonnis van den Politierechter te Middelburg van 28 April II. waarbij hij wegens mishandeling is veroordeeld tot 1 week gevangenisstraf. om hem te omstrikken in heur fladde rend haar, dat zoo overvloedig was ver ward in zonnestralen. De jonge man stak zijn hand uit en liet die weer vallen. De groote, donkere gestalte van Far- ryner naderde hen van het kasteel. Carless hoorde het meisje zeggen: 0, mijn haar is losgevallen! En zag dat zij h,aar smalle handen hief naar haar donkere lokken. Hij wandelde weer enkele stappen naast haar die magische laan af en dan was zij weggehold n,aar en door de strenge ijzeren poorten van het kasteel. En Magnus Farryner had hem ontmoet en kwam in den pas naast hem loopen. De vloeibare kleur week van het land schap, een vage, grijze kilheid in haar plaats latende. U is laat, merkte de oudere man op. Ja het was een ,aardige afstand. En misschien talmde u? Ja, wij talmden. Carless vertoonde zijn tragen, beminnelijken glimlach van eleganten cavalier en Farryner vond hem zoowel raadselachtig als kwellend. Madame de Bellegarde heeft op u gewacht. Ik geloof niet dat zij ooit op ie mand wacht zij is te volledig in zich zelf, antwoordde Carless op een toon, die de dame van wien hij sprak scheen te verheerlijken. Farrvner keek hem recht in het ge zicht en zeide bedaard: Zij heeft een heelen tijd op u ge wacht. Maar zélfs hiertegenover 'bleef Carless, <onveryuard; hij antwoordde met onver De IJsheiligen verjaagd De heer Veraart geeft de nacht vorsten geen kans Laatste offensief. (Van onzen n-r e d a c t e u r) De ijsheiligen hebben hun meester ge vonden. Ik weet niet, hoe deze vier kwa de Sinten heeten, maar hun meester Keet August Veraart. Na een offensief van eenige maanden, zijn ze gisteren n,a een formidabelen veldslag aan het Noord zeekanaal definitief op de vlucht ge jaagd, zonder schade te hebben kunnen aanrichten. Ze zijn in de pan gehakt, bij wijze van spreken en zullen zeker een jaar noodig hebben, om hun verstrooide krachten te verzamelen. Zeg niet, dat ze geen bitteren strijd hebben gestreden. Met waren helden moed hebben hun voorposten in kleine schermutselingen hun vijand voortdurend handen vol werk gegeven. V,an ieder zwak oogenblik in den maandenlangen aanval van hun tegenstander hebben ze met een bewonderenswaardig tactisch talent gebruik gemaakt en zoo heeft het dan ook in den nacht van den Tweeden Paaschdag op Dinsdag 14 April werke lijk gevroren. Eventjes maar en niet zoo heel veel, maar genoeg om op een kleine overwinning der voorposten te kunnen bogen. Van Witten Donderdag tot en met Tweeden Paaschdag heeft de heer Veraart namelijk den aanval gestaakt en onze land- en tuinbouw zullen hem deze .noodzakelijke pauze" (om met niemand minder dan Mussolini te spreken) ten eeuwigen dage als een bedenkelijk en onvergeeflijk verzuim blijven aanreke nen. Het gevechtsfront heeft zich uitge strekt van Breda tot Amsterdam. On geveer twee maanden heeft de strijd geduurd en onversaagd heeft de heer Veraart volgehouden. De kleine tegen slag van Paschen heeft hem niet ontmoe digd; integendeel, deze was hem een aansporing om alle beschikbare krach ten opnieuw in te zetten tegen de ver wekkers van nachtvorsten, die zooveel schade kunnen aanrichten in de dagen dat de natuur reeds is ontloken door de vroege lentezon. Bij allerlei plaatsen is slag geleverd, vooral echter in de buurt van Haarlem, doch ook in het Westland, te Rotterdam, ja, waar niet al? Het wapen van den heer Veraart men weet het uit vroegere mededeelin- gen is het water. Dit wordt hem gele verd door de brandweren van onder scheidene plaatsen, die maar niet moe worden hun medewerking te verleenen. Voor materiaal en manschappen is het een goede oefening om fit te blijven. Iedereen kent den heer Veraart als on zen populairen nationalen regenmaker. Dat kunstje vertoont hij al jaren met, laten wij zeggen, afwisselend succes, doch in ieder geval met een volharding, welke evenredig is aan het belang dat ons volk soms bij weerveranderingen kan hebben. Zijn optreden als nacht vorstbestrijder hangt ten nauwste met zijn eerstgenoemde kwaliteit samen. Welke schade nachtvorsten in deze dagen kunnen hebben, behoeven we hier niet uiteen te zetten. Dat de heer Veraart daartegen den strijd heeft aan gebonden stempelt zijn werk tot dat van een nationalen held. Hij valt de nachtvorsten echter niet rechtstreeks aan, hetgeen het geval zou zijn, wan neer hij bijvoorbeeld een uitgebreide centrale verwarming zou aanleggen. Neen, hij tast de nachtvorsten in haar zwak aan, door de elementen te steu nen, die het optreden van onzen open baren vijand nummer één verhinde ren. Dat zijn de wolken en de regen. Bij bewolkte lucht krijgt in de prille stoorbare hoffelijkheid. Ik zal haar om vergeving vragen ik wist niet dat de boerderij zoo ver was. Zij waren nu bij de poorten van het kasteel, dat edel en streng voor hen op rees; de stijve ruimte van het slotplein w,as loom en grijsachtig de zwanen kwa men blank-wit uit tusschen de sobere lijnen van de gracht. Carless liet zijn hand rusten op het koude ijzer van de poort; hij beefde licht. Ik voel me buitengewoon vermoeid zeide hij, alsof ik niet verder kon. Hij keek Farryner aan met een bedt in die levendige, vurige oogen, maar de oudere man dacht toornig: Een zwakkeling! Carless zag er inderdaad uit als een verslagen man, terugdeinzend en doel loos tegenover smart en moeilijkheden. Hij hield het bewerkte ijzerwerk vast en zag op tegen het kasteel alsof hij het niet kon binnengaan Farryner wachtte op hem zonder sympathie of zelfs verdraag zaamheid. De zon was nu verdwenen en zelfs de nagloed verduisterde snel; het kasteel leek grooter en donkerder op te doemen in de bleekheid van het afnemende licht. Morgen weer een mooie dag, merk te Farryner droog op. Ik zou bijna wen- schen dat het weer omkeert. Waarom? vroeg Carless, niet op zijn gemak. Wel, iets moet er spoedig gebeu ren. Er gebeurt iets den heelen tijd door, antwoordde Carless, terwijl zijn gewone manier van doen terugkeerde. lentedagen de nachtvorst geen kans en dus heeft de heer Veraart zijn best ge daan om iri deze critieke dagen ons land met den beschermenden wollen deken van het wolkendek warmpjes toe te stoppen. Men kan zeggen, wat men wil, doch De Bilt heeft herhaaldelijk blijk gege ven met de onvermoeide werkzaamheid van onzen vorstbestrijder rekening te houden. Hoe vaak hebben we niet des avonds door de radio de profetie kun nen hooren: geen nachtvorst. In alle land- en tuinbouwcentra weerklonk dan de roep, hetzij zachtjes, hetzij over luid: de heer Veraart waakt over ons. Men legde zich gerust te slapen in de wetenschap, dat er althans één was onder de millioenen landgenooten, die voor het algemeen belang met nimmer falende volharding op de bres stond. Gisteren is aan de vernielers van on ze toekomstige oogsten den beslissen- den slag toegebracht in een grootsch opgezet laatste offensief. Het centrum van den aanval was gelegen bij de Ford fabriek op een terrein, dat grenst aan het Noordzeekanaal en de daar gegra ven industrieoven. Nederlands zwaarste artillerie was in stelling gebracht en het vaste zoowel als het verplaatsbare „wa terkanon" van de drijvende motor brandspuit Jason der Amsterdamsche brandweer heeft den vijand hier den laatsten slag toegebracht en den strijd in een definitieve overwinning doen verkeeren. Van nabij heb ik tezamen met eenige genoodigden dezen heroïschen kamp kunnen volgen. Tegelijkertijd waren ook in Haarlem, Leiden en Rijswijk de brandweren in touw, zoodat het den ijsheiligen, die bij den brand in de stearinefabriek te Gouda toch al een zwaren dobber hadden gehad, bang te moede moet zijn geworden. De twee kanonnen braakten per minuut 12,000 liter uit en elders was de aaanval wel iswaar zwakker, doch sterk genoeg om het aaneengesloten front te voltooien. De bedoeling van al die waterhoozen was, om de lucht met waterdamp te verzadigen. In de eerste plaats veroor zaakten de hoog in de lucht geworpen stralen een dicht watergordijn van on telbare drupeitjes als van een fijnen motregen. Het grootste deel van de waterstralen kwam echter op den grond terecht, in dit geval op een grasland, dat volgens den heer Veraart veel beter gelegenheid geeft tot verdamping dan 'n groote watervlakte. Zoodoende moest zich een wolkendek vormen. Waar schijnlijk tengevolge van de werkzaam heden van vorige dagen was hel even wel al aanwezig. Des te beter. Volgens de overtuiging van den heer Veraart, die als een maarschalk de verrichtingen Pao*"/ looals: Hoofdpijn, Migraine, Kies pijn, Zenuwpijnen, Rheumatische pijnen, Spit, verdwijnen in tien mi nuten door de verrassende werking van de Nederlandsche Pijnstillers AKKER-CACHETS Koker met 12 stuks 52 ct. Zakdoosje, 3 stuks 20 et?' (Ingez. Med.) Aan dit soort opmerkingen had Farry ner een grooten hekel. Maar de dingen komen nu naar de oppervlakte, zeide hij kortaf; hij herin nerde zich zijn gesprek met miss Stal ling: Iemand moet breken door door al dien maneschijn! Carless wist niet welke beteekenis dit kon hebben en glimlachte slechts; zijn lippen waren tamelijk bleek en zijn blik, gewoonlijk zoo helder en krachtig, was omfloerst en donker. Zullen we doorloopen? vroeg Far ryner. Zij liepen over het slotplein. Madame de Bellegarde verscheen aan een der rijk bewerkte vensters. Zij droeg een ja pon van brocaat en enkele van de ju- weelen, die zij uit het kastje had ge haald, waar zij het miniatuur van haar echtgenoot bewaarde, Farryner bleef talmen maar Carless liep door naar het kasteel en de oudere man keek hem na. Iedereen w(as er bij betrokken, de een levendig en de ander onbewust, maar iedereen was er bij betrokken. Er wa ren nog slechts enkele dagen te wach ten voordat met het einde van dezen St. Martijn's zomer zou komen het einde van dit tusschenspel of voorspel, al n,aar het geval er toe lag in het !fe- ven van vier menschen. Méar Farryner vond het moeilijk zelfs deze enkele dagen nog te wachten. Zijn geest werd verteerd door een verlangen dat die verborgen hartstocht, welke lag achter de glimlachende traagheid van deze kwijnende uren, tot uiting zou ko men.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1936 | | pagina 5