ZEEUWSCH
ZONDAGSBLAD
I I
\AM DE PROVINCIALE ZEEUVSCHE MIDDELBUPGSCHE COURAhTI
2 Mei 1936
ZOU'T HELPEN?
Carla Hoog.
RAADSELHOEKJE.
OPLOSSING DER RAADSELS
UIT T VORIGE NUMMER,
VOOR GROTEREN.
(Ostende).
(Luik).
VIII is 13 in tweeën gedeeld.
De bovenste helft VIII 8.
VOOR KLEINEREN.
OM OP TE LOSSEN
VOOR GROTEREN.
X
X
X
X
xxxxxxxxx
X
X
X
X
slok toer
Hein zus kei
geen vin gas
Altijd zijn die steenen wit, hoor!
X 2o rij tuingereedschap
X 3o rij een boom.
X 4o rij het tegenoverge-
X stelde van hoog.
X 5o rij iets, wat uit som-
X mige bomen drupt.
X 6o rij een ijverig in-
X sect.
e
rt
a
Spanning
Putter.
BRIEFGESCHRIEF
TUSSCHEN
JAN EN JEWANNES.
Een olifant met lange slurf
Zegt: Stofzuigen doe 'k goed.
Als iemand mij maar werken
laat,
Gebeurt het zoals 't
moet
Een beer beweert; ik ben een
kok
-'k Kook alles lekker zoet
En kijk in 't dier-recepten-boek,
Als 'k niet meer weet, hoe
't moet
Een zebra zegt; Ik ben een
smid
Vertoon een reuzekracht.
Ik werk van 's morgens al heel
vroeg
Tot laat zelfs in de nacht!
ïn een giraf met langen hals
Zegt met een olijk snuit:
ïen ladder heb 'k niet nodig,
want.
- 'k Kan bij de hoogste ruit,
Arbeiders zijn er dus genoeg,
'k Wens iedereen veel werk
Want werkeloosheid is een strop
Voor wie 's gezond en sterk
't Klokje slaat. Moes roept de
kind'ren.
Hoor je 't wel 't Is juist half
acht
t Uur, dat menig ledikantje
Op een kleinen kleuter wacht.
Maar er is ééne stoute dreumes
En haar naampje, dat is
Jet
Die moet altijd tegenstribb'len,
Nooit gaat zij eens zoet naar
bed,
Nee, nee, Jetje zegt nu
Moeder,
Kindje, 't helpt je toch geen
zier:
't Liedje van verlangen zingen
Uit is voor vandaag 't
plezier
D'and'ren: Dora, Jaap en Annie,
Hebben 't allen goed verstaan
En zijn als heel lieve kind'ren
Naar hun bedje vlug gegaan.
E'n dag later, Bedtijd
Dora
Valt op eens iets grappigs in,
Want ook zij heeft in naar bed
gaan
Helemaal nog niets geen zin.
Ernstig vraagt ze: Moes zou
't helpen,
Als 'k een lied van heimwee
zong
Heimwee naar mijn poppen,
boeken
En zij neuriet: di-di-dong
Mag 'k nu langer spelen
blijven
Olijk staat heus Do's gezicht,
Moeder glimlacht, zegt: Nee
Dora,
Ook jouw oogjes moeten
dicht
1. Arbeid adelt. Blaar, ree, delta,
Bart, bier, bad.
2. Hij weet niet precies, wat het
boek kost en denkt, dat de
prijs zal tegenvallen.
Oom beweert, dat Cor komt lo
geren. (Cork).
Moeder is klaar om een eind te
gaan fietsen. (Rome),
Ik ben niet zeker, dat deze weg
ons in X. brengen zal. U Ik
zal het eens informeren.
Zullen wij de mooie pop door
Eva laten halen (Reval).
B
A
N
K
A
D
E
N
N
E
R
0
K
N
O
L
4. XIII is 13.
1. Door de deur.
2. Meel, draad; meeldraad.
3. Anemoon, goudsbloem, maand
roos, muurbloem.
4. Moor, room.
1. Welke vogels noemen een heel
groot aantal jaren
2. Kruisraadsel.
Op de beide kruisjeslijnen komt
de naam van een voorjaars
bloem.
lo rij een medeklinker.
2o een diepte.
3o een kleur.
4o een plaats in het Gooi.
5o 't gevraagde woord.
6o een provincie in ons land.
7o een natuurverschijnsel.
8o een boom.
9o een medeklinker.
3. Maak gebouwen van:
sla iep
4. Verborgen vogels.
Alles is klaar en dus kunnen wij
het bezoek ontvangen.
Maar Piet door zo'n enkele bui
laten wij ons toch niet van ons
plan afbrengen
Het ongeluk was vrij ernstig:
één rib is gebroken.
Ik heb de geschiedenis goed be
studeerd, Annie, en dus ben ik
niet bang voor de repetitie.
VOOR KLEINEREN.
1. Welke stenen kunnen smelten
En zijn daarbij toch heel
hard
En geen enkel keertje zwart.
2 Op de zigzag-kruisjeslijn komt
de naam van bloemen, die zo
wel in het wild groeien als
gekweekt worden.
X lo rij een deel van je
X gezicht,
7o rij een viervoetig
dier.
8o rij een jongens
naam.
9o rij een deel van je
voet.
lOo rij een riviertje in
Zuid Holland.
3. Iets wat met warmte uitzet.
En 'n lichaamsdeel van 'n
dier.
Schrijft dat eens naast elkaar
en.
Een vogel staat dan hier.
4. Mijn geheel wordt met 9 letters
geschreven en noemt een
groente.
Een 1, 3, 2 is een rond voor
werp.
5, 4, 4, 9 wordt bij het bereiden
van verschillende spijzen ge
bruikt.
Een 6, 4, 9, 6 is een deel van een
bloem.
9, 8, 7, 6 is een ui-soort.
5»
-t
CL. «ft
5'
a
cv
O
Terwijl het jaar 1936 zich in
lentegewaad steekt, is de Euro-
peesche menschheid bezig, zich in
verwikkelingen te steken. Abes-
sinië en sancties, Locarno-pact en
Rijnbezetting maken de onrust in
Europa weer gaande. Misschien is
het nu als het nalichten aan het
uitspansel na een geweldige on
weersbui; misschien is het en
dan onverhoopt het sein voor
de nieuwe losbarsting. Hoe het
ook zij, er is spanning.
Waar is de oorzaak Opper
vlakkig gezien is deze vaak zeer
duidelijk; zoo bijv. nu het binnen-
marcheeren van Duitsche troepen
in het Rijnland. Men had zich ver
bonden door een tractaat, waarbij
dit verboden was. Maar hoort
men, wat de Duitsche gedelegeer
den in de betreffende conferenties
als motieven aanvoerden, och dan
zegt men als niet ingewijde alras:
daarvoor is óók iets te zeggen.
Daar tegenover staat, dat België
en Frankrijk de nadering van Duit
sche soldaten met schrik bespeu
ren.
Aan de besluiten van een
vreemde landsregeering is weinig
te doen: vooraf misschien eerj,
weinig, achteraf niets. Vooraf kan
men een stemming beheerschen,
althans beïnvloeden; na het be
sluit niet meer. Met beïnvloeden
bedoelt steller dezes geen politiek
en.geen diplomatie. Maar het an
dere, dat wel bedoeld is, daarvan
gaf hetzelfde Rijnland een beeld
kort na den oorlog, toen er bezet
ting der Geallieerden gekomen
was. Een ieder, die eenig begrip
had van de gemiddelde gevoelens
van een Duitscher, moest inzien,
dat deze medicijn te bitter was en
het Duitsche organisme eerder
schaden zou dan baten. Toen is er
een stemming gekweekt, waar
van wij wellicht thans een der
uitingen zien.
Waarom associeerde vóór 1914
Frankrijk zich met militair krach
tige staten Uit angst voor de
Duitsche bewapening, en terecht,
is men nu geneigd te zeggen. Te
recht 'Misschien, want wat geeft
men in Duitschland aan als oor
zaak van de geweldige bewape
ning? Eveneens angst. Angst voor
het Oosten, maar ook angst voor
hetzelfde Frankrijk van de En
tente cordiale De Duitschers wa
penden zich tegen een aanv.al van
weerszijden. Terecht Zie boven.
Zooals iemand in een garage
voorzichtig is met vuur, zoo zijn
thans de Européesche staatslie
den voorzichtig in hun handel en
wandel. Dit is begrijpelijk en wij
bewonderen deze ingewijden in
hooge staatszaken dat zij de vonk
al zoolang van de brandstof weten
weg te houden.
Maar men diene te beseffen,
dat het beter is geen brandstof
op te stapelen op plaatsen, waar
men geen brand hebben wil. Ook
hier geldt: voorkomen is beter dan
genezen, althans gemakkelijker.
Laat de overwinnaar in een vol
genden krijg bedenken, dat het op
richten van oorlogstropheeën den
verslagene prikkelt tot verzet.
Had de afstand van den Elzas in
1870 de jonge advocaten Clemen-
ceau en Poincaré niet uitermate
persoonlijk geprikkeld: wie weet,
hoe de oorlog 19141918 afgeloo-
pen zou zijn, ja, of er wel ooit een
oorlog van dezen omvang geweest
zou zijn in die jaren.
En in het voorkomen van
deze soort kan ieder mensch het
zijne doen. Men kan vermijden, ge
voelige punten aan te roeren in
een gesprek met vreemdelingen.
Er is altijd ook wel iets te waar-
deeren en kan bij tijd en wijle op
den voorgrond geschoven worden.
Tot besluit van deze overdenking
nog een vraag. Zou het ook van
belang zijn, in onze o n d e r 1 i n-
g e verhoudingen van mensch tot
mensch deze gedragslijn in acht
te nemen Ook wij zijn in onzen
levensstrijd nu eens verslagene,
dan weer overwinnaar. Moeten
ook wij niet ervoor waken, in een
overwinningsroes de kiem te leg
gen voor een komende spanning
Jezus Sirach waarschuwt in de
„Spreuken" voor de grimmigheids
des mans. En deze spreuken van
voor 2000 jaar getuigen ook in an
dere opzichten van zooveel le
venswijsheid, dat men ook op dit
punt het oor wel aan hem te luis
teren mag leggen.
Poeldurp, Meie 1936.
Vriend Jewannes
A'k mè edurven a, dan a'k 'n
brief an z'n eschreve. An onze
Commesaris van de Koneginne
bedoel 'k, noe dat 'n vuuftien jaer
achter mekare d'n Oppersten van
Zeeland was. Mè 'k durfden nie
en Jaonetje was t'r benauwd voe,
da 't meschien 'n bitje onstrant
zou liekene as ik 'n brief an z'n
eschreven a en 'k zat 'r neturelik
ok mie, wat da 'k 'r boven a mot
te zette en zoo waere d'r van aol-
derleie bezwaeren. Mè meene doe
k 't a 'k zegge, dat 'n mie 't volste
recht anspraeke maeke mag op d'n
naem van eesten Burger van ons
gewest. Dat is 'n. Wien dat d'n
naem van onze Commesaris oort
of leest, die dienkt over Zeeland,
want de Commesaris en Zeeland
bin één en 't is voe ons Zeeuwen,
zoo angenaem, da me meuge spre
ke over Onze Commesaris, want
deur z'n eenvoudigeid en z'n wer-
me gevoelens voe z'n volksje is 'n
eelegansch Onze Commesaris en
'k ope mie eel m'n arte, dat 'n dat
nog o zoo vee jaeren bluve mag
In de Middelburgsche krante
'k de verklaerege eleze van die
vlieger Viruly. 'k Bin jeloersch op
de Westkappelaers, dat die kae-
rel daer gebore wier en nie op
Poeldurp. Da's 'n veint nae m'n ar
te. Da's t'r een van de weinige, die
a durft te zeggen, openlik en ferm,
wae da 't op staet. Ie is reserve
officier-vlieger, dus in tied van
oorlog, zou 'n verplicht kunne
worre om mee te doen an dat
mensch- en God onteerende
schandewerk van bommen te gooi
en. En wat schrieft 'n Ie schrieft,
dat 'n z'n ontslag verzoekt as re
serve-officier-vlieger, omdat 'n
z'n eigen nie meer beschikbaer
stelle kan „voor eenige bestem
ming tot militaire oorlogswerk
zaamheid". Want, zoo zeit 'n ok
nog: ,,'k zou nimmer een nationaal
belang willen of kunnen dienen,
indien dit moest wezen door wille
keurige, niet schuldige menschen
te gaan dooden". Das praot, dae
gin een eerelik, Christelik mensch
wat tegen in brienge kan. Um wil
gin weerlooze, onschuldege men
schen elpe vermoore. Um wil gin
steeën of durpen van uut de locht
in brand steke. Um wil gin dood
en verderf gae zaaie onder men-
sche menegten, die as gekke deur
mekare krioele, as ze'n vliegme-
sien oore roenke. Zoo moste ze
d'r aol over dienke; ier en overaol.
Dan was 't uut mie die moor-
denaers daeden, mie dat vergieten
van bloed van onschuldege, weer
looze burgers, van mannen, van
vrouwen, van kleine guus Van
zieke in de gast-uzen; van gebrek-
kege, die nie uut de voeten kunne.
Moorde, moorde Viruly,
Westkapp,el mag groosch op je
weze en je verdienden 't, da ze
d'r diek, die vecht tegen 't zeege-
weld de Viruly-diek noemden om
dat jie vecht tegen dat andere ge
weld van moordenaers overmacht,
van 't smeregste, onrechtvaerdig-
ste onrecht, dat 'r op de waereld
ooit uut-edocht is. Want wae
wonne d' Iteljaanders 't dae ginter
anders deur as deur die vervloekte
vliegmesiens. Oorlog voere is tóch
a van 't minste, dat 'r bestaet,
mè op zoo'n meniere Foei
Van de weke was d'n Affekaat
in de smisse en ie zei: „Weet je
Jan, wat of ók 'n fluitje van 'n
cent is
'k Zegge, „nee, wat bedoel
)e
„Ei je 't g'oord van die ambe-
lanse van Nederland nae Abbesi-
nië vroog 'n
„Van wat
„Van die dokters, die uut Ne
derland nae Abessinië etrokke bin
mie aolderlei geneesmiddels en
verbandstoffen en radio en 'k weet
a nie wat."
„Van 't Witte Kruus", zei Ko
Kwiel, die d'r ok bie stieng....
„Ze zulle wè kisten vol mie
witte-kruus-poeiers.
,,'t Is van 't Rooie Kruus", zei
d'n Affekaat, „en dat dient om in
tied van orelog de.oe za 'k 't
zeggede soldaten, die an-
eschote bin, gewond, te elpen. Die
dokters van ons d'r ';n paer
maenden ewist en 't zou mien ver-
wondere as ze d'r vee verwonde
soldaten te zien ekregen want
nae da 'k uut de kranten leze,
bleve ze zoo ongeveer 'n drie we
ken gaens van de plekken van-
daen, dae a evochte wier. Gae
noe je gank mè. En noe komme
ze vrom, zoo kael, zoo kael as
'n.ze bin aolles kwiet, wat da
ze meenaeme en z' op z'n besten
d'r leven kunne redde. Roovers
en zoo a meer. En bommen van d'
Ieteljaanders. En dan zegge ze nog
a, da's Rooie Kruus in tied van
orelog onschendbaer is 'k Gloove
nie, „zei d'n Affekaat", da 'k var-
re bezie de waereid bin, a 'k zeg
ge, da ze beter of net zoo goed
thuus a kunne bluve. Noe bin d'r
meschien zoo 'n paer onderd du-
zend gullen wig-egooid, dae nie
vee menschen wat an egad zullen
Toch oor je: „m'n vee nuttig
werk kunne doe". Da 's 'n mooi
verbandje vrees ik rond de wonde
van de teleurstellege. Nutteg werk
a ze mie dat vele geld op are
plekken ok wè kunne doe. Ik voe
mien zou 't verstandeg evonden
as t'r van te voren is degelik on
derzocht was, of t'r werkelik goeie
kanse bestieng om as Rooie Kruus
't oorlogsleed t'elpe verminderen.
Want da's, nae "da 'k meene, toch
de bedoelege van 't Rooie Kruus.
En 'k gloove vast en zeker, dat
de Volkebond mie eel dat Abbesi-
nië lillek in z'n maege zit en da ze
wel is zulle dienke: wat bin me
begonne om dat land toe te lae-
ten Was 't nie beter om landen,
dae nog zoo weineg- beschaevege
is; dae ze voe 'n groot deel nog
leve as aolve wilde kiek mè is
nae die roovers-overval op die
Nederlansche ambelanse dae
nog duzende menschen d'r eele le
ven slaaf bin, om zukke landen,
zeg 'k, mè nie in d'n bond op te
nemen, 'k Veroordeele neturelik
scherp eel dat gedoe van d' Ietel
jaanders. 't Is 'n schandaol om 'n
vrie volk z'n vrie-eid te ontnemen,
mè die Abesienders in de Volke
bond.dat Heken mien toch ok
nie wenschelik." Dat zei d'n. En ei
je 't eleze, Jewannes, oedat de
menister van Landbouw 't wee ei
motte kunne Daer is 'n vereene-
ge: „Landbouw en Maatschappij"
en die is glad nie over menister
Deckers te spreken, en ze zegge,
dat de menister ard bezig is om
't vertrouwen, dat z' in z'n stelden,
te verspelen. En wat dan Ie
torn te vee an de landbouwsteun
en dae kan gin cent óf. En in
de Eeste Kaemer oor je wee 'n
ander geluud: of de bemoeiëge
mie de boeren nie is wat kust ver-
mindere. En wee andere zegge:
„dae is mè ééne macht, die Ne
derland wil regeere, die aolles op-
eischt: de landbouw Erme menis
ter
Mie de groetenisse voe Jikke-
