c EERSTE
landbouw.
ingezonden stukken.
DE STERRENHEMEL I MEI 1936; 22 hMT.
VEERE.
ZUIP
Ontwikkelingsdag Z. L. M.
Openingsrede «ar. P. Dieieman.
in een der zalen van St. Joris te
Middelburg had Zaterdag de jaarlijksche
ontwikkelingsdag, uitgaande van de
Zeeuwsche Landbouwmaatschappij.
De voorzitter, mr. P. Dieleman, heef,
een hartelijk welkom toegeroepen aan
alle deelnemers en deelneemsters; in
het bijzonder aan de inleiders en de in-
leidster van zeer belangrijke onderwer
pen. Van de instelling van dezen da^
hebben, aldus spr. verder, de organi
saties, welke dit in gemeen overleg de
den, in toenemende mate genoegen be
leefd, niet alleen omdat de dagen in
ruime mate kennis verspreiden en op
wekken tot nadenken en onderzoek en
ook veelal hebben geleid tot practische
maatregelen of bij de praktijk hulp heb
ben verleend, niet alleen omdat steeds
meerder bezoek aan de bijeenkomsten
blijk geeft van hun waarde en van het
oezond verstand en de levendige be
geerte van' den jongeren plattelands
stand in Zeeland, maar ook omdat in
ideëeel en geestelijk opzicht daardoor
meer en steviger een band onstaat tus-'
schen hen, die op breeden grondslag 't
welvaren van het algemeen en daardoor
van den afzonderlijken stand, de fami
lies en het individu willen bevorderen.
Met zeer groote vreugde vervult het
spr., dat ook de „den man ter hulpe
gegevenafdeeling van het menschelijk
geslacht, de vrouwelijke, aan deze bij
eenkomsten in de laatste jaren is gaan
deelnemen. Laat critiek zwijgen. Laat
men vooruit zien. Laat men begrijpen
dat samenwerking hooge plicht is, al
tijd en overal, maar zeker in de moei
lijke en benarde omstandigheden van
.het oogenblik,
Spr. meent dat er voor Nederland nog
moeilijker nog armer, nog zorgzamer
tijden geweest zijn dan thans. Zelfs nog
niet zoo heel lang geleden. Hoe dit ook
moge zijn: samen leven, samen denken,
samen gevoelen, samen streven, samen
werken, bezield door één hooge, edele
gedachte;, gedreven door eenig heilig
verlangen, is absoluut noodzakelijk om
één geheel, één krachtig volk te ver
krijgen en te behouden, een volk, dat
zich niet langer wenscht te versplinte
ren en zijn kracht wenscht gebroken te
zien door op te gaan in verschillende
richtingen, dewijl niet steeds, nooit im
mers, over allerlei onderwerp de ge-
dachtengang dezelfde is, of men ten
aanzien ook van vraagstukken van
godsdienstigen en zedelijken aard of
van wijsgeerig gehalte, voorzoover men
daarover een meening hebben kan, ge
lijk denkt en gevoelt. Een volk, omdat
men zich niet wil laten verzwakken door
een uiteengaan onder de valsche
leuze, dat men dan gescheiden even
goed kan sau'-cwerkei in een fe
deratief verband voor eenzelfde doel;
de economische verheffing van het volk.
Spr. wilde thans geen verschilpunten
opwekken maar met zeer groote dank
baarheid constateeren, dat er in Zeeland
tenminste een groote kern is van wer
kelijk meelevenden, ruim denkende en
edel gevoelende jongere en oudere man
nen en vrouwen die erkennende Gods
souverein gezag over alle leven en hun
afhankelijkheid daarvan, leerstellige on
derscheidingen ter zijde stellen, om, een
hoogere eenheid te bereiken, waardoor
zij het welvaren der provincie en van
hun stand bevorderen willen, waarvan
de ontwikkelingsdagen in toenemende
mate het resultaat zijn, gelijk zij ook
tot de bevordering er van ongemeen
medewerken.
Door zich een deel te voelen van
het geheel, wordt de mensch meer ge
schikt voor de samenleving, en ook voor
de bestemming, waartoe hij geboren
werd. De mensch is geest en stof en ook
voor het geestelijk leven is het van het
allergrootste belang dat de mensch leert
gaan uit zich zelf, leeft voor Hooger,
leeft voor God, hetgeen zich in de al
lereerste plaats onder de menschen
zich uiten moet in het leven voor, het
dienen van elkander, van anderen.
De bestemming van den mensch is,
reeds in Genesis 1 28 staat het zoo
schoon, de aarde vervullen, aan zich te
onderwerpen en te beheerschen. Hier
voor heeft God de toekomst der schep
ping in handen van den mensch gesteld.
Een hooge roeping, een hoogst ver
antwoordelijke bestemming, waaraan de
menschheid niet voldeed. Het zij ons
doel, zoo goed mogelijk en zoo getrouw
mogelijk er naar te streven aan deze
roeping te beantwoorden, waartoe de
harten zich mogen vereenigen in één
belijdenis omtrent den Koning van het
Heelal, die ons tot zoo iets verantwoor
delijks bestemde, en in een bede dat ons
den vasten wil gegeven moge worden
in biddende gemeenschap met Hem naar
de mate onzer krachten en talenten aan
die hooge roeping te beantwoorden. En
daartoe strekke ook ons pogen van he
den. Met deze woorden opende de voor
zitter dezen ontwikkelingsdag.
Het om-enten van vrucht-
boomen.
De eerste inleider was de heer W. J.
Robijn, uit Ovezande, die sprak over
°m-enten van vruchtboomen".
Hij het om-enten van vruchtboomen,
ook wel „her-enten" of „verenten" ge
noemd, dat men het liefst op jonge
boomen moet toepassen, moet men vol
gens spr. niet verschillende punten re
kening houden. In de eerste plaats moet
men rekening houden met den onder
stam waarop de om te enten boom in zijn
jeugd veredeld is. Men kent zoowel va
riëteiten van appels als van peren, die
op een zwakke onderlaag speciaal to.t
hun recht komen, terwijl dezelfde va
riëteit op een sterke onderlaag minder
goede resultaten heeft.
Het tweede punt is dat men zich moet
afvragen waarom wordt omgeënt en
met welke variëteiten. Daarvoor kun
nen drie hoofdredenen zijn en wel in de
eerste plaats beperking van het sor
timent, dat niet mag leiden tot een te
sterke vermindering van het aantal
soorten, aangezien de bestuivingskwes-
tie daardoor in het gedrang komen kan.
De tweede reden kan zijn, dat men
variëteiten, waarmede niet voldoende
resultaten verkregen worden vervangen
wil door betere, en de derde reden dat
men variëteiten heeft, die in verband
met arbeids- en risico-verdeeling in het
bedrijf minder gewenscht zijn.
Het der de punt is het afzetten van
de kroon. Spr. gaf technisch aan hoe
men daarbij te werk dient te gaan en
besloot die beschouwing met er op te
wijzen, dat de bestaande kroon pyrami-
daal afgezet wordi, de onderste takken
dus wat langer, de hooger geplaatste
wat korter. Hierdoor kunnen de enten
van de onderste takken beter van het
licht profiteeren, in het tegenovergestel
de geval worden ze door de hooger ge
plaatste enten overschaduwd.
Inzake het volgende punt, nmi. de
keuze van het enthout zeide spr., dat
het spreekwoord zegt: „Alle hout is
geen timmerhout", dit is zeker ook van
toepassing op het enthout. Het verza
melen van enthout is niet zoo eenvou
dig als het wel voorgesteld of uitgevoerd
wordt. Het vijfde punt was dat der ver
schillende methoden van om-enten en
noemde spr. als de meeste toegepaste
methode de spleetenting, w'aar naast
.staan het kroonenten en de driehoek
enting.
Als zesde en zevende punt noemde
spr, de zorgen na de enting' en dan de
kwestie van het insnoeien der enten.
Spr. kwam tot de eindconclusie dat
men in het om-enten het middel vindt
om oudere fruitaanplantingen volgens
nieuwe inzichten om te bouwen wat de
variëteitenkeuze betreft zonder de boo
men te rooien. Door een betrekkelijk
groot draagoppervlak en vroege vrucht
baarheid, zal het tijdelijke verlies aan
vruchten later ruimschoots vergoed
worden door hoogere handelswaarde
der geënte variëteit. Het spreekt van
zelf dat alleen gezonde boomen voor
om-enting in aanmerking komen. Hier
mede eindigde spr. wat hij zelf noemde,
zijn niet wetenschappelijke, doch practi
sche uiteenzetting.
Rundveekeuring te Rilland-Bath,
Te Rilland-Bath werd de jaarlijksche
rundveekeüriilg gehouden op een ter
rein, welwillend afgestaan door den heer
Boonman. v
Voor de eerste maal was de in het
vorig jaar opgerichte stierenvereeniging
met twee exemplaren aanwezig; ze wer
den door de commissie als zeer goede
dieren gekenmerkt. Er werd een woord
van opwekking gesproken om toch voor
al het werk van deze vereeniging, die
blijk geeft het goede met de fokkerij
voor te hebben, te steunen. Aan het ein
de van de keuring heeft de heer Zwager
man, rijkszuivelconsulent, o.a. dank
gebracht aan B. en W., die door hun te
genwoordigheid blijk van belangstelling
gaven, en aan den heer Boonman.
Aan prijzen was beschikbaar gesteld:
5 van den kring O. Z. Beveland der
Z. L. M.; 2.50 van den C. B. B. en
25 van de landbouwver. „Reijgers-
berg", waarvoor medailles worden aan
gekocht.
De uitslag was als volgt:
Stieren: Dirkjes Cesar van de stieren
ver. „De Hoop", 79.4 p., Ie prijs; Piet,
van dezelfde, 78.4 p., Ie prijs; Jaap,
eigen. A. Zuydweg, Krabbendijke, 73.5
p., eerv. vermelding.
1ste kalfskoeien: Martha, van A. Nieu-
wenhuijze, 76 p„ 3e prijs.
2e kalfskoeien: Nora, van J, van Dam
me, 77 p. (2e prijs).
3e kalfskoeien: Lize, van W. G v. d,
Werff, 79 p., Ie prijs; Dina, van J. van
Damme, 78 p., 2e prijs; Heiltje, van J.
Blok Jz. Jr., 76Ys p., 3e prijs.
4e kalfskoeien: Elza, van A. Nieuwen-
huijzer 84 p.; Rebekka, van W. C. v. «L
Werff, 82 p.; Moor, van J. A. Boot, 78
p.; Elza, van L. Bruijnzeel, 77 p.
Oudere koeien: Mina, van A. Nieu-
wenhuijze, 84 p.; Jans, van den zelfde,
82 p.; Sara, van den zelfde, 8134 p.;
Betsie, van den zelfde, 80 p.
Jongvee (oudere). No. 1, vaars van
A. Nieuwenhuijze; 2. vaars van W. F.
van Gorsel; 3. vaars van idem; 4. vaars
van J. Blok Jzn. Jr; 5 en 6 vaars van
denzelfde; 7. vaars van J. A. Boot.
Jongvee (jongeren) 1, vaars van J. A.
Boot; 2. vaars van N.V. Landb. Mij. De
Bathpolders; 3—7 idem.
ONTVANGEN BOEKEN..
Onze boot.
„Onze boot", door J. M. Brasser is
een practisch handboek voor onder
houd, en reparatie van kano's, roei-,
zeil- en motorbooten. Een aantal wen
ken en tips is in dit boek verzameld,
die den boötbezitter van dienst kunnen
zijn, terwijl vele foto's en teekeningen
een en ander verduidelijken. Het boek
is uitgegeven door de N.V, Ditg'evers
Mij. „Kosmos" te Amsterdam.
Encyclopedie voor jongeren.
De achttiende aflevering van „Wat is
dat?", een encyclopedie voor jongeren,
welke uitgegeven wordt door de Hol-
landia-Drukkerij te B a a r n loopt van
„melk"' tot „negers". Ook deze afle
vering is frisch verzorgd, terwijl de il
lustraties op overvloedige wijze den
tekst verduidelijken. Een gekleurde
plaats geeft voorts verschillende typen
van molens weer.
China.
„De hangende drievoet". Indruk
ken bij een weerzien van China, door
dr. J. J. L. Duyvendak. Met vele illu
straties. Het boek geeft een levendige
beschrijving van het huidige China, ge
grond op diepgaande kennis van land en
volk, zijn taal en geschiedenis. Peking
de keizerstad wordt evenzeer beschre
ven als het platteland en het leven van
den boer. Den titel ontleende de auteur
aan 'n oude legende die in de bandtee-
kening is verzinnebeeld naar een oud
Chineesch reliëf. Uitgave Van Loghum
Slaterus' Uitg. Mij. te A r n h e m.
De knaap uit Worms
De reeks van vernietigingen die tus-
schen de 11e en 16e eeuw aan de Rijn-
landsche Joden en ook aan die van Hol
land voltrokken werden hebben Sam
Goudsmit bewogen tot het schrijven van
den roman „Simcha, de knaap uit
Worms. De tragedie, het bloedig mis
verstand, de ongeloovige Joden te
slachten en hun goud te nemen is het
onderwerp van dit boek.
Deze strijd van Simcha, tegen een
overmacht van vijanden en vrienden
van haat, zwakheid en wijze berusting
waarbij hij van alle zijden, door de eigen
Bruid, den Opper-rabbi, den schoonva
der, door een kleine groep in verzet ko
mende armen, of bestookt, of onder
mijnd, of halverwege gesteund en weer
losgelaten wordt is de handelingslijn
van dit boek. Uitgave N.V. Em. Queri-
do's uitgevers Mij. te Amsterdam,
Ster */d 3' grootte, oi
Ster v/a 2» grootte.
Ster w/d 1® gr.
j I-- Melkweg
Wettelijk ingeschreven bij het
Bureau Industrieel en
Eigendom onder No.
6 4 2 2 2
Abonnementen en Advertentiën voor
dit blad worden aangenomen door
den Agent J. VAN SLOOTEN,
Oudestraat A 199
DE VROUWEN VREDESTAAK.
In aansluiting op uw zeer gewaar
deerd ingezonden sfuk in dit blad van
Woensdag 29 April jl„ Óver den Vrou
wenvredesgang, mag ik tj wel vriende
lijk verzoeken, het volgende nog te wil
len opnemen.
Wat is de Vrouwen Vredesgang en
w;at is het doel, dat men er mee wil
bereiken?
De Vr. Vr, g. is de algemeene uiting
van den Vredeswil der Nederl. vrouw,
waaraan alle vrouwen zonder onder
scheid van godsdienstige overtuiging of
politieke gezindheid kunnen deelnemen.
Hij wordt 1 x per jaar gehouden en
wordt nooit dienstbaar gemaakt aan 'n
bepaalde actie.
In 1934 en '35 werd de Vr. Vr. g. met
stijgend succes te Den Haag gehouden
(in '34 3000 vr., in '35 8500 vr.)
De bedoeling is: den Vredeswil bij de
deelneemsters zeiven te versterken en
daarvan voor de geheele wereld te ge
tuigen, door het houden van een stille,
ernstige en waardige betooging, welke
ongeveer 1 uur zal duren en die geslo
ten zal worden met enkele korte toe
spraken.
De Vr. Vr, g. wordt georganiseerd
door de hoofdbesturen van den Alg. Ne
derl. Vrouwen Vredebond en den In
ternat. Vrouwen bond voor Vrede en
Vrijheid.
De Vr. Vr. g. in Nederland heeft ook
buiten onze landsgrenzen groote be
langstelling.
Tsjecho Slowakije zal radiografisch
onzen Vr. Vr. g. met de toespraken over
geheel het land uitzenden.
In Aberdeen (Schotland) en in Lon
den zal ook een Vr. Vr. g. gehouden
worden, terwijl Zwitsersche vrouwen
;aan onzen Ned. Vr. Vr. g. zullen deel
nemen.
De Nederlandsche Spoorwegen heb
ben een zeer voordeelig reistarief vast
gesteld. Bovendien zal er in beperkte
mate voor haar, die zéér gaarne mee
zouden willen gaan om te getuigen van
hun oprechten Vredeswil, doch die 't
reisgeld niet kunnen betalen, een be
scheiden reiskas beschikbaar zijn Even
eens worden voor vrouwen, die slecht
ter been zijn, in Amsterdam achter den
stoet, auto's ter beschikking gesteld.
Aanmelding hiervoor en bons voor
goedkoope spoorkaartjes zijn te verkrij
gen bij de adressen op raam- en
strooibiljetten genoemd.
Zoo ziet ge, dat er groote waarde
gehecht wordt aan de t.aak, die in 't
bijzonder voor ons vrouwen, voor het
Vredeswerk is weggelegd. Ja, juist wij
vrouwen kunnen zoo ontzettend veel ei-
toe bijdragen om de innerlijke vredes-
geest aan te kweeken! Hoe? Wel, om
te beginnen in ons eigen hart, daarna
in ons gezin, onze directe omgeving, in
gesprekken op school, op kantoor, in de
fabriek, op thee-middagjes, op bridge
drives enz. enz.
Wij vrouwen „praten" zoo gr,uag!
3 LAATSTE KVftEfFlER
NfiEUVE HAAN
VENÜS®
MAPS
JÜPÏTËBQ)
smmos©
Bovenstaand kaartje stelt voor den
sterrenhemel in Nederland, op 1 Mc:
1936, des avonds te tien uur Middel
bare Tijd, gelijk aan 12 h. 38 min. Sterre-
tijd.
In tegenstelling met gewone landkaar
ten vindt men hier het Westen rechts,
het Oosten links van den beschouwer
geteekend. Dat is bi) sterrekaarten nood
zakelijk en gebruikelijk, teneinde te ver
hoeden, dat de beelden in spiegelschrift
zouden verschijnen.
Wanneer men in het oog houdt, dat
de hemellichamen die in het Oosten op
komen naar het Zuiden stijgen en in het
Westen ondergaan, en wanneer men
verder slechts dat kwadrant van de
kaart voor zich neemt, waarnaar de blik
aan den hemel gericht is, dan is de
oriëntatie eenvoudig genoeg.
Op dit kaartje loopt, van het Oosten,
laag' door het Noorden naar het Westen,
door de sterrenbeelden Tweelingen,
Wagenman, Cassiopeia, Zwaan een ge
bogen stippellijn; zij duidt de ligging
van den Melkweg aan.
In drukletters vermeld zijn de namen
van de sterrebeelden; de eigennamen
van een aantal der helderste sterren zijn
in schrijfletters geteekend.
De middaghoogte van de zon neemt
deze maand toe van 53° tot 60°
De dagboog de tijd dat zij boven den
horizont staat), van bijna 15 uur tot bij
na 1634 uur.
De schijngestalten van de maan zijn:
Vi M.6 Mei, L.K.: 14 Mei, N.M.: 20
Mei, E, K.: 28 Mei.
De V.M. staat even ten Zuiden van de
Weegschaal; het L K. valt buiten de
kaart; de N.M. staat in den rand in het
NNW; het E.K. bij Regulus.
DE PLANETEN.
Op onze kaartjes volgen wij den loop
der vier planeten Venus, Mars, Jupiter
en Saturnus.
Venus (m 3 3) is morgenster in de
Visschen; zij staat echter vlak bij
de zon en is dus onzichtbaar, evenals:
Mars (m 1,6) die in den Stier staat.
Jupiter (m 2,1) staat tusschen
'Slangen drag er en Schutter;
hij is des avonds om tien uur nog niet
op.
Saturnus (m 1,5) is morgenster in
de Vi s s c h e n.
Zoodat du.s op dit kaartje geen dei-
vier heldere planeten voorkomt!
(m magnitude' helderheid, vergele
ken met een ster van de le grootte, die
m 1,0 hééft).
Wel, laten we dan, nu eens even een
interessant èn nuttig onderwerp te ber
de brengen en de kinderen thuis en op
school, echtgenooten, vrienden of vrien
dinnen eens voorhouden, dat er in an
dere landen geen „smerige Belgen"
„Moffen", „barbaarsche Italianen", enz.
wonen, maar overal „menschen als wij"
met een hart dat behoefte heeft aan
liefde, aan verdraagzaamheid, aan een
willen begrijpen, aan een zich indenken
in eens andermans omstandigheden. Dan
zullen we gaan inzien, dat ook wij nog
verre van volmaakt zijn en leeren we
al die menschen buiten ons eigen land
te beschouwen als mede-menschen, ze
ker, ook met hun fouten en eigenaardig
heden, maar we zien ze dan niet meer
als mogelijke „vijanden".
Naast 't Nationaal gevoel mogen we
gerust 't Internat, gevoel wat meer aan-
kweeken.
Wordt 't bovendien niet hoog tijd, dat
wij vrouwen medewerken om een geest
te kweeken, die het in de naaste toe
komst aan de regeeringen van alle lan
den mogelijk z,al maken hun millioenen
op waardiger wijze te besteden, dan aan
de waanzinnige, niets dan ellende en
vernietiging brengende bewapening?
Dit te bereiken ie de taak van alle
Vlouwen en Moeders, van eiken stand
of rang, van elke politieke of gods
dienstige overtuiging. Hierin behoeven
we nu eens niet kleinzielig verdeeld te
zijn
Laat een ieder, die het met boven
staande eens is, medehelpen de propa
ganda voor de Vr. Vr. g. effectvoller te
maken, door 't strooibiljet, dat men de
zer dagen in de bus zal vinden, voor
hel raam te hangen; laat ook ieder, die
daartoe bij machte is, een speldje koo-
pen om de propaganda-kosten te dek
ken en de reiskas te spekken; laten ook
zij, die daarvoor tijd en gelegenheid
hebben, zich aanmelden om te helpen
bii den verkoop op speldjesdag (voor
Middelburg, Woensdag 6 Mei, voor Goes
en Vlissingen nog niet bekend).
En mogen ten slotte eenige honder
den uit Zeeland zich opgeven om mee
op te trekken naar Amsterdam op 18
Mei a.s.
Vrouwen van Zeeland.
Beseft uw Vredes-taak!
B, v. LeeuwenDrost,
D.am G 34, Middelburg.
1 Mei 1936.
Een verzoek van Pa van der Steur.
Evenals het vorig jaar verzoek ik U
beleefd, mij in de gelegenheid te stellen
in Uwe courant de aandacht te vesti
gen op den lofwaardige!» arbeid van Pa
van der Steur en op een verzoek van
dien bfijmoedigen werker aan zijn vrien
den en begunstigers. Volgens het ver
slag over 1935 was dit jaar voor het ge
sticht. „Oranje Nassau" te Magelang
(Java) zeer belangrijk. De giften in 1934
J' 48245 zijn in 1935 gestegen tot een
bedrag van f 70809, vooral ten gevolge
van het feit. dat zoovelen in Nederland
en O. Indië, bij gelegenheid van den 70
sten verjaardag van Van der Steur, blijk
hebben gegeven van hun groote waar
deering voor zijn opofferend werk van
practische naastenliefde. Dank zij deze
giften en een legaat van f 20,000 van
wijlen den oud-directeur van de Me-
rauke Company, kon de financieele
achteruitgang worden hersteld. De geld
zorgen blijven niettemin groot, vooral
door de intrekking van regeeringsubsi-
dies. Doch financieele zorgen hebben
Pa Van der Steur steeds aangespoord
alles te doen wat mogelijk was, om het
werk voor ondergang te bewaren en dat
pogen van hem, en zijn medewerkers
heeft God buitengewoon gezegend. Ook
nu nog geeft de bijna 71-jarige den moed
niet op, getuige zijn gezegde tot den
Gouverneur-Generaal die in April 1935
„Oranje-Nassau" met 'n bezoek vereer
de: „Ik blijf bij mijn kinderen, tot ik uit
gedragen word". Het geloof in God en
het vertrouwen in zijn vrienden en be
gunstigers, dat dje zuflen blijven steu
nen, geeft hem de noodige kracht voor
de zware taak tot de opvoeding van zün
plm. 970 kleine en groote kinderen.
Ook op zijn vrienden »n Middelburg en
omgeving meent Pa van der Steur ie
kunnen rekenen. Op de laatste bladzijde
van gen. jaarverslag schrijft Pa: „Eéns
in de 70 jaren is men maar jubiUris.
Maar men mag mij op mijn 7.1 sten ver
jaardag toch wel 71 cent sturen voor 't
gesticht. Dat zou wel prettig zijn! Wel
bedankt voor alles en ik groet U met
zegenbede".
Papa Van der Steur.
Giften worden gaarne ingewacht door
den correspondent van het Nederlandsch
Comité van Bijstand voor Pa van der
Steur, N. J. Dormaar, St. Pieterstraat
