Weinig tijd Dan een kaasgerecht f
llcdionaÊ.
TlaïumdtanA
DE PAGODE
KRONIEK van den DAG.
r ss
ZEEL AND.
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE COURANT) VAN VRUDAG 1 MEI 1936. No. 103.
BiNÜENlAiOc
Werkverruiming.
ISHfRELBURG.
Prinsessedag.
NEERLANDS ZUIVEL VOEDT U GOEDI
EEN COÏNCIDENTIE?
Manoeuvres aan weerszijden
van de DuitschOostenrijk-
sche grens, En een schan
daal te Weenen.
Een ietwat sensationeel bericht in een
Engelsche krant deelde eergisteren me
de, dat een deel van het Oostenrijksche
leger naar de DuitSche grens zou zijn ge
dirigeerd. Dit als tegenprestatie van n
soortgelijke gebeurtenis in Duitschland.
De Duitsche regeering zou troepen^in
Beieren hebben geconcentreerd. Het £.n-
gelsche blad wist er aan toe te voegen,
dat men te Weenen weer bang is voor
een nationaal-socialistische staatsgreep
met buitenlandsche (lees: Duiischej hulp.
Feitelijk schijnt het bericht, voor zoo
ver de troepenverplaatsingen betreft,
juist te zijn. Aan weerszijden van de
grens tusschen Oostenrijk en Duitsch
land moet sinds eenige dagen militaire
bedrijvigheid waar te nemen zijn. De
Duitsche regeering heeft zich echter ge
haast te verklaren, dat hier niets onge
woons of alarneerends in steekt. Li
Beieren worden manoeuvres gehouden,
zooals dat wel meer gebeurt. Met een
eventueelen opmarsch in Oostenrijk
heeft dat niets te maken. En de militaire
bedrijvigheid aan Oostenrijksche zijde
laat zich op dezelfde eenvoudige manier
verklaren, zegt men te Berlijn (let wel:
te Berlijn; Weenen zwijgt in alle talen)
Ook daar dus manoeuvres. De coïnciden-
iie kan men wat griezelig vinden, ten/.:j
de Oostenrijkers en Duitschers voor de
gezelligheid zoo dicht in eikaars nabij
heid aan het oefenen zouden zijn gesla
gen
De vorige week hebben wij op deze
plaats uiteengezet, dat het in Oostenrijk
nog steeds gist. De populariteit van het
huidige autocratische bewind, welke
nooit bijster groot is geweest, neemt
den laatsten tijd zienderoogen af. Daar
komt bij, dat de regeering innerlijk ook
nog verdeeld moet zijn. De prominente
figuren schijnen het niet te best meer met
elkaar te kunnen vinden. Wat er precies
aan de hand is, valt niet uit te maken,
maar prins Starhemberg, de vice-kanse-
lier, hield een paar dagen geleden een
rede, waarin hij bedekte dreigementen
uitte tegen anonyme personen. Aller
hande persoonlijke kwesties zullen in de
controverse wel een rol spelen. Dat is
altijd al zoo geweest te Weenen.
De politieke situatie moet er op dit
moment des te hachelijker door worden.
Het lijdt geen twijfel, dat de nazi's voort
durend op den loer liggen om op een
gunstig oogenblik hun slag te slaan. De
manoeuvres van het Duitsche leger in
Beieren zal hun activiteit vermoedelijk
prikkelen.
De ontevredenheid in Oostenrijk heeft
nog een vette kluif, om zich te voeden,
toegeworpen gekregen in den vorm van
een financieel schandaal. Een levensver
zekeringsmaatschappij „Phoenix" gehee-
ten ging onlangs over den kop, waardoor
duizenden gedupeerd werden. Het is nu
gebleken, dat de maatschappij heel
scheutig was met douceurs, die allerhan
de instellingen en lieden grif aannemen
De regeering is genoodzaakt geweest 'n
lijst met de namen van deze gecompro-
mitteerden te publiceeren. Bepaalde po
litieke voorkeur blijkt de „Phoenix" niet
te hebben gehad. De socialistische en de
nazi-partij werden even rijkelijk be
deeld en aan dagbladen van allerhande
richting vloeiden aanzienlijke bedragen
toe. Ook diverse hooggeplaatste perso
nen hebben zich graag een paar duizend
schilling laten toestoppen. In totaal
moet op deze manier een bedrag van
bijna 3 millioen schilling door de groote
zeef zijn gegaan. De bedoeling van deze
douceurs is natuurlijk geweest, dat de
bedeelden de belangen der maatschappij,
als dat zoo eens uitkwam, zouden be
hartigen. Voor 't overige blijkt er een
wanbeheer te zijn gevoerd en moeten et-
Door MARJORIE BOWEN.
48).
De drie vrouwen zwegen stil, luiste
rend naar de twee mannen.
Geen van hen zag een der anderen
duidelijk, want hun stoelen waren ge
trokken buiten de gedempte schittering
van de lichtkronen en het warme don
ker van den avond had de rijke verten
■van het vertrek geheel doordrongen.
Ook zaten zij niet dicht bij elkaar en
tusschen hen lagen schaduwen.
1 Er is veel mist merkte Farryner
°P' en regen vijf rivieren, zooals u
weet. Maar natuurlijk is het niet melan-
«ïolieker dan ergens anders. En ik ge
loof niet dat een plaats als Tours ooit
melankoliek kan zijn.
Earless glimlachte.
- hen dom woord om te gebruiken,
en ik meende het niet, werkelijk niet.
Om eerlijk te zijn, ik geloof niet dat ik
ooit n melancholieke plaats heb gezien.
Noch een melankolieke stemming,
voegde de oudere man er bij, met een
zeer klein spoortje ironie.
Neen, misschien niet, gaf Carless
glad toe. Er schijnt altijd iets zoo op
windends achter alles te zijn.
Dat is de levensvreugde antwoord
de Farryner, en voor zichzelf voegde hij
er bij: en jong, rijk en knap te zijn,
Madame de Bellegarde roerde zich in
telijke millioenen op onnaspeurlijke wij
ze zijn zoek geraakt. Drie prominente
personen hebben in verband met het
schandaal ontslag moeten nemen uit den
Raad van State: generaal Vaugoin, ge
wezen bondskanselier en directeur der
Oostenrijksche spoorwegen; Correth, lei
der der burgerwachten en prins Alois
von Schönburg-Hartenstein, gewezen
minister van oorlog.
Hoewel de regeering geen directe ver
wijten in verband met de onverkwikke
lijke affaire kunnen worden gemaakt en
de geheime oppositie (socialisten en na
zi's) allerminst zuiver op de graat is,
komt de verontwaardiging er over toch
vooral op haar hoofd neer. Het zal haar
een schrale troost zijn, dat in zoovele
landen de regeering dienst doet als kop
van jut. In 't bijzonder nu de Duitschers
zoo vlak in de buurt aan het manoeuvres
houden zijn getogen.
DE VERJAARDAG VAN
PRINSES JULIANA.
Hulde van den „Kinder-Oranje-
bond" te Den Haag,
De vereeniging „Kinder-Oranjebond"
te Den Haag heeft gistermiddag in den
tuin van het paleis Noordeinde Prinses
Juliana met eenige zangnummers ter ge
legenheid van haar verjaardag gehul
digd. Omstreeks kwart voor 2 marcheer
de de stoet, waarin ongeveer 200 kinde
deren medeliepen, voorafgegaan door 't
jongelieden-muziekcorps van het Leger
des Heils naar den ingang der konin
klijke stallen aan den Hooge Wal.
Nadat allen zich aan de achterzijde
van het paleis hadden opgesteld, ver
scheen H.M. de Koningin en Prinses Ju
liana op het bordes. De uitvoering ving
aan met een tweetal coupletten van het
„Wilhelmus", waarna 2 meisjes de Prin
ses een bloemenmand aanboden, waarbij
de eerste een gedichtje opzegde,
Vervolgens zongen de kinderen eenige
liederen, gedirigeerd door den hr Lam-
brechts en begeleid door het jongelie-
denorkest van het Leger des Heils.
Na afloop onderhielden de vorstelijke
personen zich geruimen tijd met den
voorzitter, de anderee bestuursleden der
vereeniging en den dirigent. Ook een
vier verpleegsters, die met den stoet
medekwamen om zoo noodig de helpen
de hand te bieden, werden aan H.K.H.
voorgesteld.
Tenslotte defileerden orkest en koor
voor de vorstelijke personen waarbij de
kinderen een leve de Koningin" en
„leve de Prinses" uitbrachten..
Duizenden belangstellenden hadden
zich gisteravond op en rondom het Ma
lieveld te Den Haag verzameld, om het
vuurwerk, dat het Haagsch comité voor
volksfeesten ter gelegenheid van den
verjaardag van Prinses Juliana deed af
steken, bij te wonen. Voor den aanvang
was het veld door schijnwerpers ver
licht en deed een muziekwagen van den
gemeentelijken telefoondienst vroolijke
wijsjes hooren.
Op het afgezette gedeelte van het
veld hadden zich vele civiele en mili
taire autoriteiten verzameld. Onder hen
bevonden zich: de burgemeester van
Den Haag, mr. de Monchy luitenant-
generaal Reynders, chef van den gene-
ralen staf, vice-admiraal de Graaff, chef
van den marinestaf en luitenant-gene
raal jhr. Roell, gouverneur der residen
tie,
Een luid-gejuich steeg uit de inenigte
op, toen precies kwart vöor tien de auto
van Prinses Juliana, gevolgd door. een
tweede hofauto, het veld opreed. De
Prinses was vergezeld van de Prinses
Von Erbach en eenige leden van de hof
houding De voorzitter van het Haagsch
comité voor volksfeesten generaal-ma-
ioor b.d. J. C. Wagner, wenschte dé
Prinses namens het comité geluk met
haar geboortedag, waarna haar bloemen
werden aangeboden.
Het vuurwerk nam vervolgens een
aanvang, het werd blijkens de instem
ming van het talrijke publiek zeer
gewaardeerd. Zoowel bij de aankomst
als bij het vertrek van de Prinses zon
gen de duizenden belangstellenden uit
volle borst het volkslied.
Boet de regeering nog niet ge
noeg?
Verschenen is het voorloopig verslag
der Tweede Kamer betreffende het voor
stel der reg'eering, om nog 6,3 millioen
uit te trekken voor werkverruiming tot
dusver werd 64 millioen beschikbaar ge
steld, door middel van het zg, werk
fonds).
Vele leden achtten de voorgestelde
verhooging te gering. Naar hun meening
is een aanzienlijk grooter aantal m>I-
lioenen benooaigd om op korten termijn
te komen tot sterke vergrooting van 'ie
werkgelegenheid. Tegenover deze op
vatting stelde de regeering zich op het
reeds eerder door haar ingenomen
standpunt, dat 't aantal in aanmerking
komende werkobjecten in niet genoeg
zame mate aanwezig zou zijn. De hier
aan het woord zijnde leden brachten
evenwel in herinnering dat een van Je
doeleinden van het werkfonds is: de
"bouw van goedkoope volkswoningen
lot dusver heeft het werkfonds in dit
opzicht en op het gebied van krotop
ruiming niets gedaan,. Naar het oordeel
dezer leden zou in veel sterkere mate
samenwerking met gemeentebesturen
moeten worden verkregen. Zij achtten
het verkeerd dat werkobjecten, door 't
werkfonds gefinancierd, in werkver
schaffing worden uitgevoerd. Deze wer
ken dienen onder normale arbeidsvoor
waarden of volgens een tusschen partij
en gesloten akkoord tot stand te worden
gebracht.
Vele andere leden kwamen tegen de
ze beschouwing'en op. Tal van werken,
die, gezien den toestand der publieke
financien, nauwelijks verantwoord zou
den zijn worden thans aangevat, of de
uitvoering er van wordt bespoedigd.
Tot hun leedwezen hadden sommige
leden uit mededeelingen van de regee
ring afgeleid, dat het aantal recht
streeks bij werkfondswerken aangestel
de arbeiders nimmer het cijfer van 3000
heeft bereikt. Zij achtten het noodig,
niet alleen ruimere kredieten ter be
schikking te stellen, doch ook, dat de
gelden in hoofdzaak zouden worden be
stemd voor werken, die op korten ter
mijn in uitvoering kunnen komen en dat
op doortastende wijze de uitvoering
daarvan zou worden bevorderd.
Eenige leden betreurden dat slechts
f 17,9 millioen van de f 64 millioen, voor
zoogenaamde industrieele projecten be
stemd werd, waarvan zij het meeste
economische nut verwachten.'
Andere leden merkten hiertegen op,
dat deze projecten moeilijk te vinden
zijn.
Verscheidene leden waren van oor
deel, dat het bestuur van het werkfonds
jn het alg'emeen te traag is bij het ne
men van zijn beslissingen. Waren zij
w.el ingelicht, dan zou dit bestuur sedert
optreden van den tegenwoordigen voor
zitter niet meer bijeen zijn geweest.
Indien dit inderdaad het geval moch!
zijn, zouden zij ten sterkste tegen zulk
een gang van zaken willen opkomen.
KINDER-HERSTELLINGSVACANTIE-
KOLONIES.
Het jaarverslag. Een tekort
van ruim f 17,000.
Verschenen is het jaarverslag 1935
van het Centraal Genootschap voor Kin-
derherstellings- en Vacantiekolonies, dat
aan de op 2 Mei te houden algemeene
vergadering zal worden voorgelegd.
Het boekjaar leverde een nadeelig
saldo op van f 17691, dat slechts ge
deeltelijk gedekt kan worden door de
opbrengst van het hoefijzerfonds, het
aandeel in de opbrengst der weldadig
heidszegels 'en door het aanspreken van
de exploitatie-reserve.
Het aantal koloniehuizen bleef elf,
aan sommige werden belangrijke verbe
teringen aangebracht. De nieuwe lighal
van het koloniehuis „Kordijk" te Eg-
mond aan Zee; plaats biedende aan 80
kinderen, was een aanwinst. Uit het ver
slag van den geneeskundigen inspecteur
blijkt, dat de lighallen bij de koloniehui
zen aan zee gedurende de middagrust
280 van de 325 dagen gebruikt konden
worden, wat wel een bewijs wordt ge
noemd, hoe aan zee het weer slechts
gedurende een gering aantal dagen een
beletsel vormt voor het rusten in de lig
hal.
Het aantal verpleegdagen bedroeg
287,738, het aantal verpleegde kinderen
7035, Van de kinderen, die op verzoek
der ouders de kerk bezochten, behoor
den 48 5 pet. tot de Hervormde, 36,5
pet. tot de katholieke en 15 pet. tot de
gereformeerde kerken. Het jaar 1935
was voor het genootschap een gewichtig
jaar. Besloten toch werd, in verband
met den groei, tot grootere centralisa
tie over te gaan, waarvoor de aanstel
ling van een directeur en een propagan
dist het gevolg was, benevens de ver
plaatsing van het kantoor van Egmond
aan Zee naar Amsterdam.
Op den 13en April werd het 100,000ste
kind opgenomen, welk feit op beschei
den wijze in het koloniehuis Zwartendijk
werd herdacht.
Uitvoering van de Michiel
Adriaansz. de Ruyter-cantate
van W, H, Hasselbach en A.
Lysen.
(-§-) De Vereeniging „Uit het Volk
Voor het ,Volk" heeft gisteravond ter
gelegenheid van den verjaardag van
Prinses Juliana voor de derde maal in
den loop van haar 46-jarig bestaan de
Michiel Adriaansz. de Ruyter-cantate
laten uitvoeren; in de concert- en ge
hoorzaal.
Een waardiger viering van den Prin-
sesse-dag zou voor Middelburg nauwe
lijks denkbaar zijn geweest. De cantate
legt getuigenis af van een gezonden na
tionale zin, waaraan tegenwoordig meer
dan ooit behoefte bestaat. „Streef, o
Neerland, moedig voort, Houd der
haar brocaten stoel; de wapens van haar
echtgenoot glinsterden in gouddraad op
het verwelkte, purperen fluweel boven
de bleeke kroon van haar lokken.
Natuurlijk, dat ligt in ons zeiven;
dat staat als een paal boven water,
nietwaar? Wij dragen onze melancholie
of onze opgeruimdheid met ons mee,
zeide zij kalm.
Niettemin, antwoordde Farryner,
is het moeilijk droevig te zijn op een
plaats als deze, als de zon schijnt.
Je kunt droevig genoeg zijn mom
pelde madame de Bellegarde, als je be
denkt hoe voorbijgaand alles is de
winter kijkt juist om het hoekje.
Maar de lente om een ander hoek
je, vlak daarop, zeide Carless.
Maar onze lente's zijn genummerd,
glimlachte de vrouwe, één minder elk
jaar. En dat een jaar is zoo kort.
Dat is nu echter melancholie, pro
testeerde Farryner, waaraan men niet
moet toegeven.
Het is mijn erfdeel, zeide zij, van
een ledig leven,
Men moet erg teergevoelig zijn om
melancholiek te worden merkte Carless
grof op. Ik ben niet teer genoeg.
Noch oud genoeg, voegde Farryner
er bij. Hij wendde zich tot Robinetta
Sarsfield, die op een donker blauw kus
sen zat aan de voeten van miss Stalling
en een streng violette zijde tot een klu
wen won. Toch is u nog jonger en ik
geloof dat u dikwijls droevig bent.
Zij antwoordde bedeesd:
Droevig? Ik weet het niet. Ik kan
niet heelemaal zeggen wat droomen zijn
en wat werkelijkheid sommige zijn
droevig.
Carless boog' zich voorover, spreken
de met meer bezieling dan tot nu toe
en antwoordde:
Dat is juist als de mist van den
dageraad, weet u; natuurlijk zult u vree-
selijk gelukkig worden.
Robinetta ging voort haar zijde te
winden, zonder op te zien; zij was in 'n
gouden schaduw gehuld, weggetrokken
van de overigen, achter miss Stalling's
stoel.
Farryner en madame de Bellegarde
zagen den laatsten spreker aan met
slinksche aandacht echter, voorgeven
de slaperig en onverschillig te zijn, na
men zij hem scherp op.
Farryner bedacht hoe knap die aan
gename, zeer aantrekkelijke jongeman
zijn geheimen bewaarde; als hij werke
lijk geheimen had. Hoe onmogelijk het
was er achter te komen; de oudere man
kon niet gelooven, dat hij oppervlakkig
of harteloos was, maar toch had hij,
sinds hij op Ruzè de Bellegarde kwam,
nooit eenige ontroering of eenig gevoel
hoegenaamd betoond,
Farryner dacht wel aan hem als aan
een zielloos schepsel een heiden, bijna
een faun, volmaakt gelukkig en volstrekt
harteloos; toch was Farryner bijna ze
ker dat die meening verkeerd was
En madame de Bellegarde bedacht
hoe zij hem liefhad; hoe zijn bevalligheid
(Ingez. Med.)
en zijn vroolijkheid en zijn vurig, blij
enthousiasme en zijn liefkoozende ma
nieren en sierlijke schoonheid haar ge-
heele ledige leven vulde met een kleur
rijken glans.
Carless scheen onbewust van elk de
zer menschen, van welker gedachten hij
het middelpunt was, zooals hij inderdaad
altijd onbewust was van alles wat be
trekking had op hemzelf.
Farryner stond op om afscheid te ne
men; eiken avond reed hij in zijn wagen
terug naar Amboise, naar zijn kleine ka
mer in het Cheval Blanc; mogelijk was
het vreemd dat hij niet op het kastee'
bleef, maar niemand scheen zoo te den
ken. Farryner scheen te behooren bij de
bescheiden herberg te Amboise.
De avond was nu voorbij, het gezel
schap opgebroken; miss Stalling verge
zelde, inplaats van als gewoonlijk te
gaan naar wat zij noemde haar verdie
ping", Robinetta haar de vergulde ver
trekken welke het meisje betrokken
had.
Zij had niets te zeggen, maar zij wilde
graag dicht bij 't kind zijn; zij wilde lie
ver niet alleen zijn, want zij voelde zich
niet op haar gemak.
Terwijl die drage, oppervlakkige con
versatie beneden haar loop ging, had zij
geluisterd met een gevoel van vaagheid
van onwerkelijkheid en deze prachtige
kamers, weelderig, schitterend, leken
ook vaag en onwerkelijk.
Robinetta ontving' haar met blijdschap.
Het meisje was vertrokken; de mauve
(Ingez. Med.)
vad'ren leus in eere!" Deze regelen uit
het slotkoor moge iedereen tot de zijne
maken. Een Middelburger heeft ze ge
dicht, een andere Middelburger zette ze
op muziek. Laten wij op onze wijs, hen
in hun liefde voor land en vorstenhuis
op zijde streven.
Voor de derde maal is het werk uit
gevoerd. Het werd ten doop gehouden
op den 25en April 1893 in de Schutters
hofzaal, onder leiding van den heer
Lysen zelf. Zijn tweede vertolking be
leefde het op den 23en Augustus 1894
in de Abdij ter gelegenheid van het be
zoek van de Koningin en de Koningin-
Moeder aan Middelburg. Het is toen
niet in zijn geheel uitgevoerd. Een aan
tal fragmenten werd ter eere van de
beide vorstinnen gezongen.
Men kan zich afvragen, waarom het
nadien zoo lang in de vergetelheid heeft
verwijld. Gisteravond toch is overdui
delijk gebleken, dat het op een heug
lijke populariteit aanspraak kan maken.
De groote concertzaal was tjokvol. Een
paar honderd belangstellenden moesten
zelfs teleurgesteld Worden. Voor hen zal
't de volgende week Woensdag opnieuw
worden uitgevoerd.
De vertolking stond op hoog peil. On
der leiding van den heer A. Bosdijk
hebben de 200 leerlingen en oud
leerlingen der volkszangschool heel
mooi gezongen. Met een ontroerende
toewijding, zooals kinderen dit soort
van dingen steeds plegen te doen. Hard
moet er gestudeerd zijn. Vrijwel vlek
keloos kwam de uitvoering tot stand.
Solisten waren mej. T. v. d. Garde,
de heeren A. H. Verbeek en P. B. Ha
mel en twee jongens: Piet de Kuyper en
Jo Verduyn. Zij allen hebben op meer
dan lofwaardige wijze hun taak vervuld.
Mej. v. d. Garde, leerlinge van Wil
lem Ravelli, is een goed geschoold zan
geres. Zij legde daar deugdelijk getui
genis van af. De beide heeren solisten
wisten zich echter ook te laten gelden.
En de beide knapen zongen, dat het een
aard had. Aan durf bleek het hun al
lerminst te mankeeren. Bravo!
De instrumentale begeleiding berustte
fluweelen gordijnen, zwaar van goud-
boorsel, waren over het venster getrok
ken, de satijnen sprei, fantastisch van
gevederde en gekuifde vogels, was te
ruggeslagen van de zijden kussens van
het bed.
Het was een koninklijk bed, met glim
mend geel satijnen gordijnen en een
pluim van strookkleurige veeren op el-
ken hoek van het baldakijn.
Robinetta was ongekleed; zij stond te
midden van die sierlijke weelde in een
peignoir van satijn, wit, versierd met
nederige lavendelbloempjes, en met een
paar witte gehaakte pantoffels aan,
door de nonnen vervaardigd; zij had
heur haar geborsteld, dat neerviel tot
haar middel en de eenige donkere plek
was in de bleeke, schitterende kamer.
Miss stalling g'ing bij het raam zitten
en keek naar Robinetta, alsof zij haar
nooit te voren gezien had.
Het meisje, in haar armoedige, goed
koope kleeren, die zoo netjes waren ea
zulk een kloostergeur hadden, leek niet
erbarmelijk of ongerijmd (wat zoo licht
had gekund) te midden van deze rijk
bewerkte en teer fantastische weelde;
in plaats daarvan bracht zij al die uit
gewerkte details van een kostbare ver
siering terug tot louter een achtergrond
voor haar eigen schoonheid.
(Wordt Vervolgcö
