MIDDELBUROSCHE COUBAMT
GOESCHE COURANTE
cl
Borgstellingfondsen.
BINNENLAND.
WEER EN WIND.
aas
I9.30
NUMMER 92.
DRIE BLADEN.
ZATERDAG
EERSTE BLAD.
179e JAARGANG.
AHerwege in oprichting,
in verband met de a.s.
opheffing van het natio
nale crisiscomité. Or
ganen ter voorkoming
van verarming. Ook
neringdoenden kunnen
langs dezen weg gehol
pen worden.
Jhr. mr. Ruys de Beerenbrouck
overleden.
MODERNE
FA Ife. SP0RTH6EDEN
FA lik
ATERIK
fiet „klein verlof" voor de onder
de wapenen gehouden
dienstplichtigen.
;eers-
f.L.M,
Re-
[ziau;
45 j
tden",
|ben";
linga.
Hof-
|,00 h-
Apc.r
mati-
Apj-.:
|fde in
15 h.
Apr
il Ber-
laas".
Apr.:
,,De
loord
una
17.43
19.25'
19 50
7.43
l&ie
l'burg,
18 APRIL 1936.
Wt0vimcïuU
Dagblad Voor Middelburg, Goe» en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
3y contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelbnrg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij bet Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1—1
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bü vooruitbetaling Adv. me?
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 ceat.
Men schrijft ons uit Den Haag:
Naar aanleiding van de opheffing van
het Nationale Crisiscomité per 1 Mei
a.s, heeft de minister van binnenland-
sche zaken zich verleden week tot de
burgemeesters gewend met een circulai
re. om na 1 Mei ook te kunnen voort
gaan met het verstrekken van kleine
voorschotten, waarmee de plaatselijke
crisïscomité's vaak waardevolle hulp
aan arbeiders en neringdoenden hebben
verleend. De minister wees in zijn cir
culaire op het bestaan der zg. borgstel-
lingsfondsen voor den middenstand,
waarbij hij erop aandrong, dat oprich
ting van dergelijke fondsen niet plaat
selijk zou geschieden doch op den
grondslag van de districten der 36 ka
mens van koophandel in ons land.
In verband hiermede hebben wij ons
gewend tot den districtscommissaris
van het eenige reeds bestaande borg-
stellingsfonds, op dezen grondslag in
ons land, den heer P. A. van Aggelen,
te Leiden.
Het Leidsche borgstellingsfonds is
reeds 6 jaar oud. Als directeur van de
gemeentelijke hulpbatnk en bank van
leening te Leiden kwamen er bij den hr.
Van Aggelen herhaaldelijk menschen,
die in nood zaten en met een klein
voorschot, tot een maximum van 100,
geholpen zouden zijn geweest. De hulp
bank kon alleen maar voorschotten ver
strekken indien er voldoende borgstel
ling aanwezig was, maar aangezien het
in de meeste gevallen gewone arbeiders
betrof, ontbraken betrouwbare borgen
gewoonlijk, zoodat geen leening kon
worden toegestaan. Het resultaat was,
dat de menschen in handen van woe
keraars terecht kwamen en hoe langer
hoe meer in het net van hun steeds
toenemende schulden verstikt raakten
of dat zij de onontbeerlijke dingen gin
gen aanschaffen bij afbetalingsmagazij
nen waar zij meestal verleid werden tot
aankoopen, die ver boven hun draag
kracht gingen.
De ervaring had den heer Van Ag
gelen geleerd, dat het hier in de meeste
gevallen bona fide arbeidersgezinnen
betrof, die door plotselinge groote uit
gaven door ziekte, verhuizing of nood
zakelijke aanschaffing van kleeren, (bijv
wanneer een werkloos huisgenoot on
verwachts aan het werk kon gaan) in
moeilijkheden dreigden te raken, maar
die overigens in staat konden worden
geacht, een voorschot door kleine we-
kelijksche aflossingen, bijv. bij het ont
vangen van het weekloon, te kunnen
terugbetalen.
Uit deze overweging ontstond het
denkbeeld, een fonds te vormen, dat
voor deze menschen borg zou kunnen
staan, zoodat de hulpbank zonder be
zwaar voorschotten zou kunnen ver
strekken omdat borgstelling aanwezig
was.
Uit particulier initiatief kon in 1928
hei Leidsche borgstellingsfonds tot
stand komen.
De stichting begon te werken met 'n
kapitaal van f 20,000, waarvan f 10,000
uit particuliere giften konden worden
bijeengebracht. De inkomsten van het
fonds béstaan uit contributies en ren
tebijschrijving. Als vaststaande regel
geldt, dat verliezen uit de inkomsten
gedekt moeten worden en dat het ka
pitaal dus niet mag worden aangespro
ken, Het fonds zelf verstrekt geen lee
ningen, doch laat dit uitsluitend aan de
hulpbank over en vervult zelf slechts
de dienende rol van borg.
De opgedane ervaringen, verklaarde
de heer Van Aggelen, kunnen slechts
in elk opzicht gunstig genoemd worden
Het fonds begon te werken op 1 Ja
nuari 1929. In totaal werden 2900 borg
stellingen verleend voor een totaal be
drag van f 245,000. Hiervan zijn 2400
voor een bedrag van f 222,000 inmid
dels afgedaan, terwijl 500 van in totaa
f 23 000 nog uitstaan. Het geleden ver
ies in al die jaren en op deze trans
acties bedroeg in het geheel slechts
f 1150 gulden, wat een prachtig resul
taat genoemd mag worden.
De goede resultaten v,an de werking
van het borgstellingsfonds leidde er
toe dergelijke hulp te verleenen aan den
kleinen middenstand.
Teneinde de geheele credietverlee-
ning aan den kleinen middenstand op
een gezonde basis te stellen werd
voorloopig een bemiddelingscommissie
voor hulpverleening en woekerbestrij
ding ten bate van den middenstand op
gericht, die in Juli 1935 kon overgaan
in het toen gestichte Rijnlandsche borg
stellingsfonds, dat in groote trekken de
zelfde werkwijze aanvaardde als het
Leidsche borgstellingsfonds met dit ver
schil, dat 't niet in de eerste plaats be
stemd was voor het geven van borgstel
ling voor consumptieve credieten, doch
voornamelijk voor productieve
Van de 25 in het district gelegen ge
meenten sloten zich 21 gemeenten met
tezamen 190,000 inwoners aan. Tenein
de de kapitaalsvorming te bevorderen,
werd besloten, dat elke gemeente een
bedrag zou storten van 10 cent per in
woner,. Allen, die hun kracht aan het
borgstelling'sfonds geven, doen dat ge
heel belangeloos. Het saneerend en
bemiddelend optreden heeft menig
middenstandsbedrijfje van den onder
gang gered. De aflossing is zoo gesteld,
dat zij de draagkracht van den betrok
kene niet te boven gaat.
In steeds grooteren kring erkent men
Het licht, dat ge in uzelf ontsteekt,
schijnt ook voor anderen.
Jhr. Ruys de Beerenbrouck is op 1
Dec. 1873 als oudste zoon van jhr. mr.
G. L. M. H. Ruys de Beerenbrouck, die
van 1888'91 minister van justitie in
het kabinet-Mackay en van 18931918
commissaris der koningin in de provin
cie Limburg is geweest te Roermond
geboren.
Hij bezocht de gymnasia te Maastricht
en te 's Gravenhage, studeerde aan de
universiteit te Leiden en promoveerde
op 17 Dec. 1895 tot doctor in de rechts
wetenschap.
Na zijn promotie oefende hij eerst
eenigen tijd te Maastricht de advoca
tuur uit, maar weldra werd hij ambte
naar van het O.M. bij het kantongerecht
aldaar. Reeds in 1905 kreeg' hij zitting
in de Tweede Kamer voor het kies
district Gulpen en sedert zag hij zijn
mandaat telkens hernieuwd. Aan land
en mijnbouwaangelegenheden wijdde hij
als volksvertegenwoordiger spoedig bij
zondere aandacht
Toen zijn vader in 1918 zijn ambt
neerlegde en phr. H. Ruys de Beeren
brouck diens plaats innam, moest hij als
Kamerlid bedanken. Maar nog geen half
jaar was hij commissaris der koningin
in Limburg, of hij werd naar Den Haag
geroepen, om een kabinet, steunende op
de rechterzijde, samen te stellen, het-
thans het nut "van een orgaan als een geen leidde tot het optreden van het
borgstellingsfonds en nu het nationaal
crisiscomité verdwijnt wordt allerwege
de oprichting ervan met kracht ter hand
genomeri.
Per 1 Mei a.s. of zeer kort daarua zul
len in 9 districten borgstellingsfondsen
gaan werken, omvattende 275 gemeen
ten met 1,360,000 inwoners. Hierbij is
het district van de K. v,. K. voor de
Zeeuwsche eilanden te Middelburg (om
vattende 68 gemeenten).
Aang'ezien dus overal de stelregel
geldt, dat de op te richten fondsen
slechts borgstelling mogen geven doch
zelf geen voorschotten verstrekken, zul
len tegelijkertijd parallel met deze
fondsen hulpbanken of niet-commer-
cieele voorschotbanken aanwezig moe
ten zijn. Waar deze nog niet bestaan
zou men gebruik kunnen maken van be
staande instellingen als de gewone nuts-
spaarbanken waarvan er ongeveer 70
over het geheele land verspreid zijn.
PRINSES JULIANA TE ARNHEM.
Dr. A. van Schelven met zijn
echtgenoote aan het diner bij
den Commissaris der Koningin,
Prinses Juliana, die strikt incognito
eenige dagen te Arnhem logeert ten
huize van den Commissaris der Konin
gin in de provincie Gelderland, mr. S.
baron van Heemstra, gebruikte gister
avond het diner in de amtswoniag van
baron van Heemstra aan welk diner o.
m. aanzaten dr, A. van Schelven uit
Yelp, met mevrouw Van Schelven, die
dezer dagen uit Abessynië zijn terugge
keerd.
Na een betrekkelijk korte ziekte is
gistermiddag in het St. Anthonius gast
huis te Utrecht op 62-jarigen leeftijd
overleden, de voorzitter der Tweede
Kamer en oud-minister-president jhr.
mr. Ch. J. ML Ruys de Beerenbrouck.
I Met jhr. mr. Charles Joseph Marie
Ruys de Beerenbrouck is een der meest
op den voorgrond tredende staatslieden
van ons land heengegaan. In de Katho
lieke Staatspartij, welker beginselen hij
gedurende zijn g'ansche politieke loop
baan krachtig heeft voorgestaan, een
der voornaamste figuren, is hij als pre
mier en als voorzitter van de volksver
tegenwoordiging een persoonlijkheid ge
weest, van groote beteekenis voor het
staatkundige leven van geheel ons volk-
Hij paarde de typische karaktereigen
schappen van den Limburger, diens op
gewektheid, gemoedelijkheid en gevoel
voor humor, aan een levendig besef van
de realiteit, dat hem in staat stelde, de
wezenlijke verhoudingen in het politie
ke en sociale leven van ons volk scherp
te onderkennen. Onder zijn aangeboren
vroolijkheid scholen een diepe ernst en
e«n sterk gevoel van de verantwoorde
lijkheid, welke hij in zijn hooge functies
te dragen had
WIJ ETALEEREN MAANDAG I
RAAM MARKTZIJDE
L, Burg B 20-21
MIDDELBURG.
(Ingez. Med.)
eerste ministerie-Ruys de Beerenbrouck
waarin hijzelf het departement van bin-
nenlandsche zaken voor zijn rekening
nam. Hij was de jong'ste premier dien
ons land ooit heeft gehad.
Toen de algemeene verkiezingen 111
1922 de rechtsche meerderheid in de
Tweede Kamer bestendigden, bleven
jhr, Ruys en zijn meeste ambtgenooten
in hun functie. Dit tweede ministerie-
Ruys vroeg echter in October 1923 ont
slag, wegens de verwerping van het ont
werp-vlootwet door de Tweede Kamer.
Daar het na een kabinetscrisis van eeni
ge maanden niet mogelijk bleek, een
ander ministerie te doen optreden, wil
ligde de Koningin het verzoek om ont
slag niet in, zoodat een eenigszins ge
reconstrueerd kabinet-Ruys tot Septem
ber 1925 de teugels der regeering in
handen hield.
Nadat jhr. Ruys zeven jaren minister;
president was geweest, kreeg hij, in '25
opnieuw zitting in de Tweede Kamer,
welke hem op no, 1 plaatste van de
voordracht, waaruit de Koningin den
kamervoorzitter benoemt. Van 1925 tot
1929 heeft hij de vergaderingen der Ka
mer geleid.
In November 1925 volgde hij baron
Van Wijnbergen op als voorzitter der
Roomsch-Katholieke Staatspartij.
In 1929 werd jhr Ruys de Beeren
brouck opnieuw met de vorming van
een kabinet belast. Dit is aan het be
wind gebleven van 10 Augustus van ge
noemd jaar tot 26 Mei 1933.
Als gevolg van de aanneming van een
motie-Boon, tot schorsing van de be
raadslaging over het wetsontwerp tot
vermindering van het aantal rechtban
ken, is het toen tot kamerontbinding en
vervroegde verkiezingen gekomen,
waarna het kabinet Ruys aftrad.
Sedert 31 Mei 1933 was jhr. Ruys we
der Kamervoorzitter,
Vermeld worde nog dat hij dertien ja
ren lid is geweest van den Gemeente
raad van Maastricht.
Zeeland en de overleden staats
man.
Ook Zeeland heeft wijlen jhr. Ruys
de Beerenbrouck groote belangstelling
getoond. Wij herinneren ons hem meer
malen bij officieele gelegenheden te
hebben gezien; o.a. een keer of drie tij
dens het tweede ministerie-Ruys, dus
tusschen 1922 en 1925, toen van 1 Jan.
1923 af ook landbouw bij binnenland-
sche zaken was ondergebracht. Bij de
opening in 1924 van de landbouwten
toonstelling te Sluis, was het de thans
ontslapene, die van zijn medeleven met
den Zeeuwschen landbouw kwam ge
tuigen en enkele maanden later was hij
te Sas van Gent aanwezig toen de
Eerste Coöperatieve Suikerfabriek al
daar haar 25-jarig bestaan herdacht.
Ook bij de tentoonstelling van den
kring Oostelijk Zuid-Beveland te Krui-
ningen in 1925 was minister Ruys tegen
woordig. Hij hield daar een openingsre
de.
In minder opwekkende dagen heeft
de overleden minister eveneens ge
toond met de Zeeuwen mede te leven.
Toen op 7 December 1929 tot Den Haag
de mare doordrong van den grooten
brand in de Langedelft, waarvan wij
nog dagelijks de gevolgen aanschouwen,
bedacht de overledene, die in dat jaar
voor de derde maal een ministerie had
gevormd, zich geen oogenbljk; op 8
December kwam hij naar Middelburg
om zich persoonlijk te overtuigen van
den omvang van de ramp, en om o.a,
den heer Asselbergs en zijn mannen van
de Bergen op Zoomsche brandweer
dank te brengen voor wat zij hadden ge
presteerd.
De Tweede Kamer bijeenge
roepen.
De Tweede Kamer is tegen Maandag
a.s. telegrafisch bijeengeroepen in ver
band met het overlijden van haar voor
zitter.
Als alles goed gaat, zullen ze
voer goed thuis kunnen blijven.
Zooals reeds is medegedeeld, heeft
de minister v,nn defensie bepaald, dat
de dienstplichtige^, die na het einde
van de eerste oefening in werkelijken
dienst zijn gebleven, op Zaterdag 18
April in het genot van onbepaald klein
verlof worden gesteld, voor zooveel zij
het zelf wenschen en niet om een bij
zondere reden bij den troep aanwezig
dienen te blijven.
Nader wordt gemeld, dat bij elk re
giment voorloopig aanwezig moeten
blijven voor de gevormde 5e compagnie:
een command,ant, een' administrateur of
als zoodanig dienstdoend onderofficier,
een fourier of als zoodanig dienstdoend
onderofficier, 5 korporaals of soldaten.
Ook is vastgesteld, dat het onbepaald
klein verlof moet worden verleend on
der de volgende twee voorwaarden:
a. de dienstplichtige moet zorgen,
d,at zijn adres voortdurend bekend is,
zoowel bij zijn corpscommandant als bij
den burgemeester van de gemeente,
waar hij woont, of het laatst heeft ge
woond.
b. de dienstplichtige mag gedurende
het onbepaald klein verlof zijn uniform
niet anders dragen, dan op den dag,
waarop dit verlof ingaat, op den dag,
waarop het mogelijk wordt ingetrokken,
en in de gevallen, waarin het dragen
van uniform voorgeschreven is.
Al degenen, die in verband met het
bovengenoemde Kon. besluit van 11
Maart 1936 verplicht of vrijwillig in
werkelijken dienst zijn zoowel zij,
die onbepaald klein verlof genieten als
de anderen worden, behoudens on
voorziene omstandigheden, in het genot
van groot verlof gesteld.
Voor zooveel zij behooren tot de 4e
divisie, met ingang van 16 Mei;
voor zooveel zij behooren tot een der
andere divisies, tot het regiment wielrij
ders of tot de 4e artilleriebrigade, met
ingang van 16 Juni.
Ten slotte is nog aan de betrokken
militaire autoriteiten medegedeeld, dat
de met onbepaald klein verlof vertrek
kende dienstplichtigen, zooveel noodig
moeten worden voorzien v,an een ver-
voerbewijs of vervoerbewijzen voor de
reis naar huis en eveneens van een
vervoerbewijs of vervoerbewijzen voor
mogelijken terugkeer van onbepaald
klein verlof.
VERSTREKKING IN NATURA AAN
ONDERSTEUNDEN EN
BEHOEFTIGEN.
Adres van den Kon, Ned. Mid
dens landsbond.
Het Hoofdbestuur van den Kon. Ned.
Middenstandsbond heeft in verband met
het voornemen om uitbreiding te geyen
aan de distributie van eerste levensbe-
Middelburg, 18-IV-'36. Vrijdag: hoog
ste lucht temperatuur 9 °C (48 °F);
laagste 5.9 °C (43 °F). Heden 9 h: 7,3 °C;
12 h: 9.5 C. 1.8 mm regen of neerslag.
Hoogste barometerstand te dezer stede,
in het afgeloopen etmaal: 759 mm; laag
ste 752 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 770.3 mm
te Akureyri; laagste 740.3 mm te Kopen
hagen.
Verwachting tot morgenavond:
Stormachtige tot krachtige, later ver
der afnemende N. tot N,W. of W. wind,
betrokken tot zwaar bewolkt, met tijde
lijke opklaringen, waarschijnlijk eenige
regen- of hagelbuien, weinig verandering
in temperatuur.
Zon op: 4 h 58; onder: 19 h 02. Licht
op: 19 h 32. Maan op: 3 h 17; onder:
15 h 13.
Zo. 19 April, Zon op: 4 h 55; onder:
19 h 04. Licht op: 19 h 34. Maan op:
3 h 35; onder: 16 h 41. N.M. 21 April.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
April.
Hoogwater. Laagwater.
Za. 18 10.50 23.07 4.46 17 12
Zo. 19 11.39 23.52 5.44 18.00
Ma. 20 12.25 6.31 18.46
Hoog- en Laagwater te
April.
Hoogwater.
Za. 18 12.30
Zo. 19 0.56 13.25
Ma. 20 1.47 14.18
Wemeldinge.
Laagwater.
5 41 18.20
6.40 19.09
7.27 19.52
hoef ten onder ondersteunden en be-
hoeftigen, o.m. door beschikbaarstelling
van goedkoope eieren, een adres gericht
aan de Ministers van Handel, Nijverheid
en Scheepvaart, Landbouw en Visscherij
en Sociale Zaken, waarin o.m. wordt
opgemerkt, dat onder de huidige om
standigheden hiervoor zeker rechtvaar
diging gevonden kan worden. Het
hoofdbestuur bepleit enkele wenschen
ten aanzien van het toe te passen
systeem.
Bij de distributie van goedkoope
groente werd het middenstandsbedrijf
vrijwel niet, bij die van z.g. volksmarga
rine en blikvleesch slechts in beperkte
mate ingeschakeld.
Het is daarom, dat het hoofdbestuur
de regeering verzoekt te willen bevor
deren, dat ten aanzien van verstrekkin
gen als vorenbedoeld de inschakeling
van den handel als regel wordt gesteld
en dat de gemeentebesturen daarvan
slechts mogen afwijken, indien kan wor
den aangetoond, dat deze methode ter
plaatse onuitvoerbaar is of onbevredi
gend heeft gewerkt.
Het hoofdbesuur spreekt het vertrou
wen uit, dat de regeering door het ver
leenen van de gevraagde medewerking
zal willen bijdragen tot het voorkomen
van vejrdere afbrokkeling van debiet
met den daarmee gepaard gaanden ach
teruitgang van de toch reeds schamele
belooning van de diensten van talrijke
nijvere middenstanders.
DE AMBULANCE IN ABESSYNIë
Naar het hoofdbestuur van het Ned.
Roode Kruis ons mededeelt is gister
telefonisch bericht ontvangen van het
internationale Roode Kruis-Comité te
Genève, dat de Nederlandsche ambulan
ce zich thans schijnt te bevinden in Ko-
lamude, een plaatsje gelegen tusschen
Dessié en Addis Abeba.
DE SALARISSEN VAN MAATSCHAP
PELIJKE WERKERS EN WERKSTERS
Men loope niet te vlug van
stapel met verlaging.
De regeering heeft indertijd besloten
in de gevallen, waarin rijkssubsidie
wordt toegekend voor personen, die in
dienst van particuliere instellingen
maatschappelijk werk verrichten, een
overeenkomstige verlaging van de be
looning van deze personen te bevorde
ren als voor de rijksambtenaren.
Vele plaatselijke vereenigingen van
Groene, Wit-Gele en Witte kruis en de
Zorg voor Moeder en Kind hebben daar
in de verplichting gelezen de salaris
sen van hun wijkverpleegsters en huis
bezoeksters en van hun verdere perso
neel te verlagen en sommige zijn daar
toe inderdaad reeds overgegaan, onder
bet motto: ,,De regeerinfjeisch't het."
Dit nu blijkt allerminst de bedoeling
