ELBUQGSCHE COURANT
-KRONIEK van den DAG.
ZEELAND.
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBÜRGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE COURANT) VAN WOENSDAG 8 APRIL 1936. No. 84.
SMODELBURt.
ifovwcialc
3S*GOfSOCCO<JBUfr*u*
GEMEENTERAAD VAN
MIDDELBURG.
De commissie van 13 te Genè-
've bijeen. Zij zal een besluit
moeten nemen over de uitnoo-
diging van Mussolini aan haar
voorzitter om naar Rome te ko
men. Frankrijk en de collec
tieve veiligheid. Zoo zie je
me en zoo zie je me niet.
Vandaag zijn te Genève de voornaam
ste politieke kopstukken van Europa
weer eens bijeengekomen: de commissie
van 13, de z.g. verzoeningscommissie,
waarin vertegenwoordigers van alle lan
den, die lid van den Volkenbonds raad
zijn, zitting hebben, moet beraadslagen
over de vraag, of het mogelijk zal zijn
een einde aan den oorlog in Oost-Afrika
te maken. Het spreekt vanzelf, dat daar
naast, nu men elkaar toch ontmoet, de
gedelegeerden der „Locarno-mogendhe-
den" (Frankrijk, Engeland, Italië en Bel
gië) hun pourparlers over het akefietje
met Hitier zullen voortzetten. De Fran-
sche regeering had gewild, dat deze
«rvX orirtnialrt KttootiLrimcf n
gevaar!) dient alles in het werk gesteld
te worden, dat gevaar te keeren. Met
Afrikaansche aangelegenheden kan men
zich dan niet langer ophouden, ook al
zou het gezag van den Volkenbond op
nieuw een leelijken duw krijgen.
Er zit iets waars in deze Fransche
redeneering. Echter, hoe willen de Fran-
schen haar rijmen met de idee van de
collectieve veiligheid? Ze hebben nu im
mers als tegenzet tegen Hitler's optreden
een voorstel gepubliceerd, waarbij de
vrede verzekerd moet worden door mid
del van een samenwerking van allen te
gen eiken eventueelen aanvaller? Of kan
dit voorshands alleen maar voor Europa
gelden? In dat geval zou de Volkenbond
er buiten dienen te blijven, aangezien
daar ook een groot aantal landen in an
dere werelddeelen lid van zijn.
Consequent kan men de houding der
Franschen niet vinden. Zij hebben de
sanctiepolitiek zooveel mogelijk ge
dwarsboomd, tot schade van het gezag
van den Volkenbond. Dat was, om Italië
als bondgenoot tegen Duitschland te
kunnen behouden. Nu moet dat gezag
van den Volkenbond weer opgelapt wor-
- r> x i
De Mimuco.
Gisterenavond kwam het Werkcomité
voor de „Mimuco", het op 7, 8 en 9 Mei
te houden lentefeest ten bate van het
Middelburgsch Muziekkorps, weder bij
een en kon o.a. worden medegedeeld,
dat de verloting ook financieel een mooi
resultaat is geweest en dat nog een 8-
tal prijzen niet zijn afgehaald.
Bij de nadere vaststelling van de
werkzaamheden voor en op de feestda
gen, kwamen naar voren, als de voor
naamste attracties, een waarzeggers
tent, een schiettent, een ringentent, een
vischtent, een draaibord, een vermake
lijke keuken, een grabbelton, een rad
van Avontuur, een Beijersch Bierhuis,
enz. enz.
De zorg voor de verschillende onder-
deelen werd geregeld en ook bleek, dat
men bij het grootste deel der vermake
lijkheden een bon krijgt 10 bonnen ge
ven dan toegang tot den feestavond,
waarmede het feest op Zaterdagavond
BEHOORT BIJ No. 84 VAN WOENSDAG 8 APRIL 1936.
Vergadering van Woensdag 8 April.
Voorzitter de burgemeester.
Aanwezig 16 leden. Afwezig de heer
Wondergem met kennisgeving
Medecieelingei
De VOORZITTER ueelde o.a. mede,
dat de speruren van het Electriciteits-
gebruik in overeenstemming zijn ge
bracht met die welke bij de P.Z.E.M.
gelden.
Ook deelde hij mede, dat ontheffing
verleend is van de lichamelijke oefening
aan school G.
Mevr. WEIJL vroeg of dit een bezui
nigingskwestie is.
Is er niet iemand te benoemen in de
vacature, die het vak kan onderwijzen.
De heer BOASSON zeide, dat in het
gymnastieklokaal reeds andere lessen
worden gegeven, maar het is nader te
overwegen.
Deze mededeelingen werden voor
kennisgeving aangenomen, evenals alle
verdere mededeelingen. B. en W. wer
den gemachtigd een gemachtigde aan
te stellen ter verdediging van het
standpunt der gemeente tegenover
Vlissingen inzake het betalen van
schoolgelden.
V erkeersrapport.
Het zeer belangrijke verkcersrapport
was ingekomen en zal ter inzage van de
leden worden gelegd.
Schoolgeldverordening.
Het eerste voorstel was dat tot het
vaststellen van een herziene verorde
ning voor de schoolgelden voor de
Avondschool voor N O Het bevat vast
stelling van het cursusgeld voor de ty
pografen op 5 en het aanbrengen van
enkele wijzigingen, die in de praktijk
wenschelijk zijn gebleken.
De heer KöGELER vroeg of men niet
moet vaststellen hoe de betaling zal zijn
voor een leerling, die midden in een
cursus zich aanmeldt.
De heer BOASSON meende, dat men
dit zooveel mogelijk moet tegengaan.
Uitzondering is alleen te maken voor
hen die in de stad komen wonen.
De VOORZITTER zeide, dat de be
dragen voor een cursus van f 2 tot f 16
loopen; voor de typografen f 5. Men
at tock n'e* ver^er verminderen.
Nada| de heer KöGELER nog het een
en ander had opgemerkt, werden de
vergoedingen z.h.s goedgekeurd.
Toelating leerlingen buitenge
meenten tot openbare gemeen
te-scholen.
Het volgende voorstel w,as dat om
met een aantal gemeenten een regeling
aan te gaan betreffende de toelating
van leerlingen tot de gemeente-u.l.o.-
scholen en met St. Laurens te herzien
de regeling van 1.0 scholen.
Het voorstel Werd z h s aangeno.
men,
bijzondere scholen.
B. en w^hadden ingediend een voor
stel tot het vaststellen van de vergoe
ding ingevolge art. l03 L 0.-wet 1920,
voor het jaar 1936.
Alzoo besloten z.h.s.
Trans! c rmatorhuisje.
B. en Wi. stelden voor een transforma
torhuisje aan de Spuistraat le bouwen
ter vervanging van de transformatorzuil
op den Dam, waarvoor zij een crediet
van 7500 vroegen.
De l eer JERuNIMUS meende, dat
de straat noodeloos iets te breed zal
worden gemaakt. Hij wilde de rooilijn
iets meer naar voren brengen.
De heer ONDERDIJK meende, dat er
geen bezwaar bestaat, dat 't huisje iets
meer naar achter komt te staan, nu er
geen sprake is dat daardoor ook de rooi
lijn wordt veranderd. Spr. zag niet in,
dat men den tuin der bedrijven anders
nuttig zou kunnen gebruiken.
Het voorstel werd z. h. st. aangeno
men.
Keuringsdienst.
B. en W. stelden voor de vergoeding
van den vee- en vieeschkeuringsdienst
te Vlissingen over 1935 aan den dienst
Middelburg verschuldigd, wegens mede
gebruik van het laboratorium aan de
Èigenhaardstraat te bepalen op 590.
Aldus besloten z. h. st.
Rekening Armenraad.
B. en W. stelden voor de rekening van
den Armenraad over 1935 met een eind
cijfer van 1313.34 K goed te keuren.
Aldus besloten z. h. st.
Rioleeringsplan.
B. en Wi. vroegen 'n aanvulling'scre-
diet aan van 4000 voor de uitvoering
van 't Zuidwestelijk waterleid ingsplan.
De commissie van financiën had nog
eenige vragen gesteld, waarop de heer
ONDERDIJK aan de hand van een rap
port van den directeur van gemeente
werken zeide, dat de hooge inschrij
vingssommen mede een gevolg zijn van
de globale- raming, die hij liet werk
fonds kreeg toegezonden. Later zijn er
verschillende werken bijgekomen of uit
gebreid. Nu zijn er weer bezuinigingen
aangebracht, o.a. door het vervallen van
de Zandstraat en 't Domburgsch Schuit-
vlot waar de bestaande riolen goed func-
tionneeren.
Het Wagenplein valt ook uit, maar
heeft ook reeds een goed functioneerend
riool.
Het verschil van 50 pet. met de raming
is voornamelijk gebleken bij het verder
uitwerken der plannen.
Het Werkfonds toch bericht de 4000
meer te zullen verschaffen.
Mevr. WEIJL dankte voor de beant
woording der vragen. Nu is men zeker
bereid met het voorstel mede te gaan.
De heer PAUL meende, dat het altijd
gevaarlijk is te ramen zonder bepaalde
uitgewerkte plannen te hebben opge
maakt. Spr. kan ten slotte ook mede
gaan met het voorstel.
De heer JERONIMUS meende dat een
paalfundeering toch ook reeds bekend
was toen het eerste voorstel werd ge
daan en dit is toegegeven, dus moest
men toen op volledige voorlichting staat
kunnen maken.
De heer KöGELER sloot zich hierbij
aan. Als regel zijn de inschrijvingen ver
re beneden de ramingen en hier is zij
anderhalf maal hooger. Nu gaat men het
werk wel uitvoeren, maar zeer beperkt.
Had men direct goed berekend, dan zou
het wel geheel kunnen worden uitge
voerd.
Spr. heeft direct gevraagd of op de
begrooting kon worden gerekend.
Gelukkig heeft men nu geen! finan-
cieele gevolgen voor
De heer DEN HOLLANDER zeide,
dat men toch moest begrijpen, dat de
aanbesteding duur zou wordei^; toen de
raming tegen viel met de verdere uit
werking
Het is niet de eerste keer dat een
begrooting te Middelburg zoo tegen
viel. Het is voor het Middelburgsch pu
bliek even gek als voor de gemeente
raad.
De heer ONDERDIJK zeide, dat het
zeker is, d,at een werk in normale om
standigheden in alle onderdeelen wordt
voorbereid. Men moest nu met 't Werk
fonds snel handelen. Dit is thans tevre
den met hoeveel men ongeveer noodig
zal hebben. Het is te begrijpen dat men
nu de kosten van het pompgebouwtje
aan het Noordplein nam. Men moest
blijven beneden f 35,000; en men wist
nog niets van de paalfundeering bij het
pompgebouwtje, Een fout is, dat in
de oorspronkelijke begrooting geen ri-
sicopost is verwerkt; en men h,ad een
nieuwe begrooting kunnen opmaken.
Er is overlegd met aannemer en werk
fonds.
De kosten voor Zandstraat en Dom
burgsch Schuitvlot bleken niet noodig,
dit is gelukkig te meer waar ook voor
het goed functionneeren van de tram
veel geld zou moeten worden betaald.
Daarbij het vervaden van het risico dan
komt men tot f 1500.
De indruk mag' niet blijven bestaan,
dat aan de soliditeit van rioleering en
pompgebouw schade zou zijn toege
bracht Het voorstel werd hierna z.h s.
aangenomen.
Beeld van Keizer Karei V.
B. en W. stelden den Raad voor met
dank aan het Zeeuwsch Genootschap
der wetenschappen en aan den beeld
houwer, den h^er Etienne, het beeld
van Keizer Karei V voor den choertoren
van het stadhuis te aanvaarden, en de
kosten van vervoer en plaatsing van het
beeld voor rekening der gemeente te ne
men.
Alzoo besloten.
De VOORZITTER zeide, dat dergelij
ke geschenken zeldzaam zijn in dezen
tijd en spr. daarom nog eens hulde brengt
aan het Genootschap en aan den heer
Etiennne. (Applaus.)
Pachtvermindering.
De Raad vereenigde zich z. h. st. met
het voorstel inzake vermindering van
pacht van gemeentegronden aan den
Nieuwlandschen weg ten behoeve van
de N.V. Boomkweekerijen en Zaadhan-
del ,,De Nieuwe Walcheren".
Bezwaarschriften.
De Raad vereenigde zich met de voor
stellen betreffende de beslissing op be
zwaarschriften inzake aanslagen hon
denbelasting 1935, straatbelastingen 1934
en 1935 en schoolgeld Avondschool voor
N.O. 1935—36.
Rondvraag.
De heer PAUL betreurde het dat voor
het bouwen van het transformatorhuis
je in den Waag de mooie kastanjeboom
is moeten sneuvelen.
De heer BOASSON zeide, dat niemand
dat meer kan betreuren dan B. en W.
en dat alles is geprobeerd om het te
voorkomen. Men zal trachten het huisje
te laten begroeien,,
Hierna sloot de voorzitter te kwart
over drie de vergadering.
als brood. Prof. Treub zeide zoo te
recht, dat we in de toekomst niet alleen
een goed ontwikkelde hoogere klasse
en middenstand noodig hebben, maar
evenzoo een goed onderlegde arbeiders
klasse,. En toen was nog niet te voor
zien, dat reeds zoo spoedig gestreden
zou moeten worden tegen verslechtering
van het onderwijs.
Die bezuiniging werd echter zeer een
zijdig doorgevoerd. Het openbare onder-
moest de slagen opvangen, terwijl het
bijzondere onderwijs bijna geheel ge
spaard bleef. 444 Openbare scholen
moesten gesloten worden, en nu zullen
er alleen in Amsterdam nog 50 volg'en.
Ook het gevolg hiervan zal weer zijn,
dat er een groot aantal leerlingen naar
de bijzondere scholen overgaan.
Of dit zoo erg, en de openbare school
dan beter, is? Elementair staat het on
derwijs op hetzelfde peil, maar men
moet de school ook als opvoedingsinsti
tuut zien. Er wordt steeds meer gespro
ken over, en gestreefd naar de nationa
le eenheid, nyaar als dit ernst is, laat
men dan bij de jeugd beginnen. Zet de
kinderen niet dadelijk in verschillende
vakjes maar leert ze van jongs af één te
st ze van jongsaf in één school
est dan niet, dat die school
ïbare kwaad z,al doen aan de
len waarin ge Uw kind wilt op
Er wordt wel eens van de
le" openbare school gesproken,
n vleesch en geen visch is, doch
■echte. Het onderwijzend perso-
jet wel deugdelijk weten waar 't
i tegen is. Maar het moet ook
dat het de groote vragen op
nstig en politiek gebied, waar de
mee bezig zijn, niet moet bren-
fer de aandacht der kinderen,
st men, d,at het schoolonderwijs
kan doen aan de godsdienstige
ing, dan dient men de kinderen
et naar de,, school met den bij
sturen. Want zonder juist begrip
n godsdienst raakt men er daar
rtrouwd mede, dat men er onver
voor wordt. Spr. zelf, die op
chool met den bijbel" geweest is,
lat ondervonden,
s een tijd geweest, dat men, op
idsdienst laag neerzag, en er wa
rn ook voorstanders van het open
inderwijs, die naar absolute neu-
,t streefden. Doch deze neutrali-
iu inderdaad kunnen voeren naar
ïgodsdiensige school en dan zou-
r velen niet zoo sympathiek te
er staan als zij nu doen. Ons stand-
s slechts, aldus spr., dat op onze
geen godsdienstige en politieke
's mogen worden bijgebracht. Wij
i het recht niet, jeugdige kinde-
jgma's als zijnde de eenige waar
in te prenten. Er moeten in ons
401 verschillende godsdienstige
ten zijn, doch al waren het er
100, dan zou het ook nog onmo-
zijn ze op de openbare school te
kwam hierna weer op den
voor het behoud van het open-
onderwijs en zeide, voor de ge-
alling le kunnen gevoelen,: doch
s deze toegepast is, heeft ze een
e vermeerdering van uitgaven
het onderwijs ten gevolge gehad
fers is dit niet altijd uit te druk-
doch hij intuitïe gevoelt men, dat
neindig veel voordeeliger zou zijn,
- slechts zooveel scholen waren als
derdaad ook noodig zijn.
usschen blijven die „groote kos-
in hét algemeen genomen, een
•uze post.. Want tegenover de 140
)en, die ons land in 1934 voor bei
rwijs uitgaf, staan 160 millioen die
aar uitgegeven werden aan tabak,
sigaren en cigaretten, en dan welt Je
vraag: of 140 millioen voor de opvoe
ding van de jeugd zooveel is?
Zeker is echter, dat er millioenen bij
het onderwijs verspeeld zijn. De wijze
waarop men tot de stichting van bijzon
dere scholen overging, werd voor vele
gemeenten oorzaak van de moeilijke
financieele omstandigheden waarin ze
thans verkeeren. Spr. noemt in deze
plaatsen en cijfers en merkte dan op
dat de vorige minister van onderwijs
beweerde, dat er 37 bijz. scholen gecon
centreerd zouden zijn. Doch „Volkson
derwijs" heeft er maar 9 kunnen vinden
en niemand weet waar zich de andere
bevinden:
Spr. noemde dan voorbeelden van op
heffing van kleine openbare scholen,
waardoor de kinderen gedwongen wor
den (te Budel b.v.) 15 km heen en weer
per dag af te leggen om een openbare
school te bezoeken. Spr. wekte hier
op, „Volksonderwijs zoo krachtig mo
gelijk le maken, om het onrecht, dat
het openbare onderwijs is aangedaan,
weer ongedaan te kunnen maken.
Zeventig jaar geleden, aldus spr.,
werd „Volksonderwijs" in Friesland op
gericht met 12 leden. Thans zijn er
60.000 leden, en de oprichters hebben
zeker niet gedacht, dat hun vereeniging
zoo zou uitgroeien, en ook, na zeven
tig jaar, zoo noodig zou zijn.
Spr. besloot met nogmaals een beroep
WaS lk niet nci aan u
overlaten daar naar te gissen. Waar het
o£ aan komt is, dat tusschen de ge
wonde dame en Delia een genegenheid
vriendschap groeide en toen de
z.acixv xix jjcuuoi-
trouwde zij, nog beter, met een kleine
linnenfabrikant; zij had één dochter uit
het eerste huwelijk en toen haar twee
de echtgenoot stierf was dit kind on
vreemdelinge ten laatste in staat was geveer vijftien jaar oud.
het huis te verlaten, weende zij bij het Delia was nu een weduwe in goe
naam was van een personage, zoo be
roemd, dat zelfs zij dien kende n.l. de
Choiseul, de macht van Frankrijk.
Het schrift, zoo teer en bevend, en
reeds zoo verwelkt, luidde: „Madame de
Choiseul, Hotel de Choiseul France",
rs. Collum overdacht dadelijk, hoe
t tot haar voordeel kan aanwenden
erd bevangen door eerzuchtige ver-
tingen als zij die bijna vergeten
dschap van twee jonge vrouwen
n het onaanzienlijke winkeltje in
in beschouwde; zij was vlug genoeg
begrip om in te zien dat zij voor
elf niet heel veel kon verkrijgen,
voor haar dochter zou zij alles
en verwerven.
raadpleegde een vriendiii van groo-
etterkundige bekwaamheid dan zij-
en het resultaat was een geslepen
aan madame de Choiseul, waarin
Collum zichzelf beschreef als een
ïwe met een dochter, welke zij ver-
Ie op te voeden in een Parijsch
ster, en waarin zij nederig den raad
e bescherming van madame de Choi-
vroeg in deze aangelegenheid.
Binnen korten tijd en tot ongeloo
vreugde van mrs. Collum (of Delia)
m het antwoord, uitgedrukt in be-
ïelijke termen, en waarbij den bei
dames een klooster in de Rue de
res werd aanbevolen en steun en be
aming in Parijs werd toegezegd.
- Ge kunt u de opgewonden vreugde
Delia Collum voorstellen, de beel-
der toekomst, welke haar onweten-
en eerzuchtige verbeelding zich
nde, de energie, waarmede zij deze
■ichtige reis voorbereidde, het opsnij
den bij haar vriendinnen en haar eigen
wilde droomen.
Zij was niet langer jong of knap,
want zij was grover geworden door den
voorspoed en ruwer door het goede le
ven, maar haar dochter was knap in een
Ingez. Me<L)
teeren, donkeren stijl en van bevallige
manieren.
Haar vader had haar Bridget ge
doopt, maar de voorname school waar
heen haar moeder haar had gezonden,
vond beter dat dit werd veranderd in
Miranda, een fantastischen naam, toen
in zwang naar een persoon uit de „Tem
pest", die in de mode was.
Mrs. Collum rustte dit meisje uit
met een kostbare garderobe en alles
wat noodig was van weelde, en werd ge
durende den tijd dat het uur van ver
trek naderde geheel in beslag genomen
door haar hersenschimmige eerzucht.
Gij zult benieuw zijn waartoe dit
alles leidt en u verwonderen hoe veel
langdradiger en prozaïscher ik ga wor
den
Welnu, er is een plotselinge climax
bij dit gedeelte van het verhaal. Enkele
dagen voordat men zou uitzeilen stierf
Miranda aan een aanval van de kinder
pokken, juist toen er een brief aankwam
van madame Choiseul, vol toekomstbe
loften en aanmoedigingen.
Farryner hield op met spreken en zijn
gehoor ging eens verzitten; zij hadden
zeer stil gezeten, eenigszins getroffen
door dit naakte verhaal. Maar madame
de Bellegarde vond de vertelling droog
en hard, en niet in overeenstemming
met de droefgeestige 'sierlijkheid van
de Pagode, de bekoring van het gouden
landschap.
(•Wordt Vervolgd).
