GOESCHE COURANT^
DT= INDE PIJP
EEISQÖE
6 April 1936.
HetJJelgische standpunt inzake afsluiting van het Zwin.
BINNENLAND.
RECHTSZAKEN.
MAAR...T
ZEELAND.
WEER EN WIND.
NUMMER 82.
TWEE BLADEN.
MAANDAG
EERSTE BLAD
179e JAARGANG.
Kunnen de Nederlandsche en de Belgische be
langen hier samengaan?
IDEALIST
£ch~fe 1-riesclae ■Heeren-6>aai
*10 - i5 - QO - 25 c-h per 1/jons
MIDDELBURG.
GOES.
WtoviuciuU
COURANT
dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissisgen 2.30, elders 2.50 per
ïwartsal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
egei, ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelbnrg.
Telefoon Redactie 289, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publioiteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. RsbHsi
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels-
a 75 ct. bjj vooruitbetaling Adv. raaf
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cact.
Terwijl er een vuurwerk wordt af-
I gestoken, kijkt niemand naar den ster-
Irenhemel.
(Van
onzen Brusselschen
correspondent).
Brussel, April '36.
In België is het in Nederland door
sommigen voorgestane plan, om eventu
eel n verlenging tot stand te brengen
van den kustweg, van Knokke tot Bres-
kens, aan den voet van de duinen, met
demping, of atdijking van het bekende
Zwin, niet onbekend. Dat is: in sommige
kringen kent men er het bestaan van.
Het groote publiek weet er niet veel
over. Degenen die zich bezig houden met
't nationaal toerisme maken er zich niet
druk over. 't Is geen strijdvraag. Maar
dit zal niet beletten, misschien, dat, in
dien 't ooit zoo ver moest komen, de zelf
de quaestie nog wel eens zou kunnen
aangehaald worden als 'n bewijs van het
Nederlandsche verlangen de Belgen in
'deze streek onaangenaam te zijn! Doch
dergelijke gedachten kunnen slechts
ontstaan bij personen die te kwader
trouw zijn. Gelukkig is de oude geest
eenigszins verdwenen. We zullen er ons
niet mee bezig houden.
De meeste Belgische verlofgangers
kennen het Zwin. Men weet dat het 'n
oude zeearm is, waaraan zoowel Vl,aam-
sdie als Nederlandsche herinneringen
zijn verbonden van historische waarde.
Men weet, dat de flora daar ter plaat
se eenig is. Men weet ook dat het, in
toeristisch opzicht een aantrekkelijkheid
is. Men weet ook nog, dat de koninklijke
villa „Roemah Laoet" zeer dicht bij het
Zwin is gebouwd, maar bij de mëesten
heerscht de meening dat het Zwin altijd
het Zwin z,al blijven en dat er aan het
uitzicht van de streek nooit een wijzi
ging zal worden gebracht.
Er bestaat in België een wet op het
behoud van monumenten en landschap
pen, van kracht sedert 7 Augustus 1931,
en ingevolge waarvan gebouwen, monu
menten en landschappen, waarvan het
behoud in historisch, artistiek of we
tenschappelijk opzicht van nationaal be
lang is, in hun geheel of gedeeltelijk
kunnen geclasseerd worden bij konink
lijk besluit en onder bescherming van
dén Staat worden gesteld. De vrienden
van natuurschoon hebben zich over de
steeds grooter wordende verwoesting
van de duinlandschappen aan de
Vlaamsche kust bezorgd gemaakt en er
werd gedurende verscheidene jaren 'n
campagne gevoerd om te bekomen dat
een reservaat werd aangelegd in de dui
nen. Deze campagne heeft tot 'n resultaat
geleid, dat de prachtige duinen tusschen
AdinkerkeDe Panne en de Fransche
grens zijn geclasseerd geworden als na
tuurmonument. Dit terrein zal dus on
gerept blijven. Hier mag niet meer wor
den gebouwd. Men heeft toen ook ge
sproken over het Zwin en er werd ge
vraagd dat de oude Zeearm, „het moe
ras, dat zich uitstrekt te Knokke tus
schen de duinen en den internationalen
dijk, nabij den ouden zeearm van het
Zwin", zooals het officieel heette, ook
zou worden geclasseerd, op grond van
historische overwegingen en wegens 't
bijzonder karakter van het „moeras".
Dit .zou dan bestendigen wat de natuur
liefhebbers als de natuurlijkste zaak van
de wereld beschouwen. Natuurlijk be
kijken zij de zaak niet uit den Neder-
landschen gezichtshoek en zij hebben
zich geen oogenblik afgevraagd welk
belang Zeeuwsch-Vlaanderen er bij zou
kunnen hebben 'n beteren verbindings
weg te zien tot stand komen, aiover
bet Zwin, doorheen de duinen, ten ein
de dit gedeelte v,an de Nederlandsche
kust ook te laten genieten van het druk
ke toeristenverkeer aan de Belgische
kust. Zij hebben zelfs feitelijke toestan
den over het hoofd gezien, van Belgisch
belang, welke van dien aard zijn dat
het eventueel classeeren van het Zwin,
WaaxT°jr *n geval de uitvoering van
het Nederlandsche plan een onmogelijk
heid zou worden, tot een zeer proble
matiek geval wordt gemaakt.
Het is op 13 Juni 1932 dat de ko
ninklijke commissie voor monumenten
en landschappen aan den minister van
kunsten en wetenschappen op eigen ini
tiatief het voorstel heeft gedaan over
te gaan tot het classeeren van het Zwin
De directeur-generaal heeft toelating
verleend om de door de wet voorge
schreven procedure te volgen. De com
missie heeft zich dan gewend tot den
gouverneur-generaal van West-VIaande
ren, die het onderzoek doen moet over
de omstandigheden waarin het classee
ren zou kunnen gebeuren. Sedert 6 Juli
1932 is dit verzoek gedaan en nog steeds
is er geen resultaat. Men wacht nog op
het eerste verslag over deze zaak. In
een van de kantoren te Brugge is de
brief van de commissie wellicht zoek
geraakt en Iniemand bekommer,t zich
nog over de quaestie van het Zwin, ten
zij
Inderdaad, er zijn ernstige financiee-
nen.
niet zeker is dat het landschap zou I
worden vernietigd, zelfs door verdere]
urbanisatie, naar de richting toe van]
de Nederlandsche grens, al zou het]
Zwin er door verdwijnen. Zoodat wij
mogen besluiten, hoe men er ook moge]
denken als natuurliefhebber, dat
het hier gaat om Belgische en Neder-]
- landsche belangen die in elk geval, bij]
le belangen met deze zaak gemoeid, die na(jer onderzoek, niet-tegenstrijdig schij-1
zeer eerbiedwaardig zijn en waarmee*
dient rekening gehouden. Het Zoute is,
zooals menigeen die reeds te Knokke
vertoefde ook wel weet, eigenlijk eigen
dom Van een maa'tschappij, welke alle
gronden in bezit heeft tot aan de Ne
derlandsche grens, daarin begrepen ook
het Belgische gedeelte van het Zwin. De
maatschappij, waarvan de heer Mauri!
Lippens de groote leider is (en ook de
grootste aandeelhouder!) heeft een uit
breidingsplan, dat een geheel vormt en
dat ook de verkaveling van het Belgi
sche Zwin voorziet. Op krachtige wijze
heeft de maatschappij geprotesteerd te
gen elk plan waardoor het Belgische
Zwin tot natuurmonument zou worden
geclasseerd. Zij heeft er op gewezen, dat
in dit geval de maatschappij aan deze
gronden niet meer zou mogen raken, dat
het geheel van het plan zou worden
verminderd, dat bijgevolg de maatschap
pij een ernstige schade zou lijden door
vermindering van de waarde der gron
den die aan het Zwin palen en dat dus
de Belgische Staat niet alleen het Zwin
zou moeten onteigenen maar ook al de
andere gronden v,an de maatschappij, of
wel een overeenkomstige vergoeding
zou moeten betalen. Het standpunt V3n
de maatschappij en van den heer Lip
pens, voorzitter van den Senaat, is dat
het Zwin overigens geen natuurmonu
ment is en dat, ook zonder de hulp van
menschenhanden, het 'i,moeras" door
voortdurenden en natuurlijken aanvoer
van zand, heelemaal zal gedempt gera
ken en er dus niet is aan te verhei
pen. Moest de minister dus werkelijk
aan de commissie haar zin geven, dan
zou er een reusachtig proces uit vol
gen. Er is voorloopig siiets gebeurd,
tenzij dat de schatkist heel wat ader
latingen heeft ondergaan. Dientengevol
ge heeft de minister aan de commissie
als opdracht gegeven dat voorloopig
geen enkel gebouw, geen enkel monu
ment en geen enkel landschap nog mag
worden geclasseerd indien zij eigendom
zijn van particulieren, daar zulks te
groote onkosten zou meebrengen. Er is
dus voorloopig geen sprake van dat het
Belgische Zwingedeelte zou worden ge
classeerd.
Aldus de feitelijke toestand. In wer
kelijkheid heeft de maatschappij van
het Zoute groote uitbreidingsplannen
Voor haar moet het Zwin worden op
GEEN CONCENTRATIE IN DE
VLIEGTUIGINDUSTRIE.
Regeering ziet af van haar plan
nen.
De Regeering heeft besloten voors
hands geen uitvoering te g'even aan de
aanvankelijk door haar gevormde plan
nen tot steun van de Nederlandsche
vliegtuigindustrie, welke steun daarin
:ou bestaan, dat het Rijk met een of
meer van de daarvoor in aanmerking
komende vliegtuigfabrieken zou over
gaan tot oprichting eener vennootschap
en verder, dat het Rijk de inrichting van
een nieuwe fabriek zou bevorderen.
De regeering beraadt zich thans over
de vraag of, en zoo ja, op welke andere
wijze steun aan de Nederlandsche vlieg
tuigindustrie zal kunnen worden ver
leend.
ZILVEREN JUBILEUM VAN HET
GROENE KRUIS.
Congres te Utrecht van 28 'iot
30 Mei.
Ter gelegenheid van het zilveren ju
bileum van de Algemeene .Nederland
sche Vereeniging „Het Groene Kruis"
zal 28 tot 30 Mei te Utrecht een groot
nationaal congres worden gehouden met
internationale medewerking, gewijd aan
de maatschappelijke gezondheidszorg in
den ruimsten zin des woords.
In het eerecomité hebben zitting ge
nomen mr. M. Sling'enberg, minister van
Sociale Zaken, jhr. mr. dr. L. H. N Bosch
Ridder van Rosenthal, commissaris der
Koningin in de provincie Utrecht en mr.
dr. G. A. W, ter Pelkwijk burgemeester
van de gemeente Utrecht.
Het congres zal door den minister van
Sociale Zaken worden geopend.
ONTSLAG BIJ DE N.V. GLAS
FABRIEK TE LEERDAM.
Een mededeeling van de direc
tie aan het personeel van 900
man; er worden nog onderhan
delingen met de regeering ge
voerd.
De directie van de N.V. Glasfabriek
geofferd. Men zal dadelijk begrijpen, datl Leerdam heeft aan het personeel de vol-
zulks ook de quaestie voor Zeeuwsch-1 gende bekendmaking gezonden: „Ten
Vlaanderen op een heel ander plan stelt, I gevolge van den financieelen toestand
afgezien natuurlijk van de vraag of de| van het bedrijf ziet de directie zich g'e-
uitvoering van het plan van de burge
meesters van Retranchement, den heer
Leenhouts, en van Breskens, den heerl
Van Zuyen, reëele waarde heeft voor|
Zeeuwsch-Vlaanderen, en of de demping
dwongen aan alle weeklooners langs" de
zen weg per Zaterdag 11 April a.s. ont
slag aan te zeggen. Onderhandelingen
met de regeering zijn nog gaande ten
einde te trachten alsnog een voortzet-
van het Zwin waarlijk onmisbaar is oml ting van het bedrijf mogelijk te maken",
het doel hetwelk zij zich hebben ge
steld, te bereiken. Het huidige Zoute is
tot groote ontwikkeling gekomen en nu
wil men blijkbaar een nieuw centrum
van aristocratische badplaats in leven
roepen, nabij en rondom de koninklijke
villa, met uitbreiding naar het Zwin
toe, naar de Nederlandsche grens. Zal
Als het ontslag doorgaat, komen 900
arbeiders op straat.
Arrond, Rechtbank te Middelburg.
In de ziting van 6 April werden de
dit gepaard gaan met een verzoek tot I volgenden vonnissen uitgesproken:
bedijking van het Zwin, v,an Belgische
zijde? Of zal men zooveel mogelijk het
het terrein eerbiedigen om de charme
van het landschap niet te verminderen?
Dat zijn natuurlijk open vragen, waarop
straatschenderij: P. L„ 17 j„ landbou
wersknecht Meliskerke. f 15 of 1 week
tuchtschool, met bevestiging van het
vonnis van den kantonrechter;
verboden terugkeer: J. S„ 55 j„ grond-
wij geen antwoord kunnen geven. Doch 1 werker te Clinge ^rS.) 14 dagen gev,ange-
men kan als meening te kennen geven, I nisstraf;
dat de anti-bedijkers in Zeeuwsch-1 overtreding van de vuurwapenwet: A.
Vlaanderen, bij de feitelijke belangheb-1 L. v. d. A„ 39 j„ leeraar te Antwerpe;*i,
benden in België, die zeer sterk en I bevestigng van het vonnis van den kan-
machtig zijn, niet veel steun zullen vin-I tonrechter f 5 of 5 dh. met verbeurdver-
den. Waarbij nog komt, dat deze belang-1 klaring van de geweren_en munitie;
/MATERIALIST OF
F 24
flngez. Med.l
9
er wel niet veel bezwaren
zien, in/tegendeel, dat ook
hebbenden
kunnen in
langs de andere zijde van de grens hun
werk wordt voortgezet. Dit kan hun
werk en hun onderneming slechts in
teressanter maken
Er dient hierbij ook opgemerkt dat
de Maatschappij van Het Zoute op zeerl wegens het smokkelen van vee veeroor-
verstandige wijze aan urbanisatie heeft I deeld tot een jaar gevangenis en 446.000
gedaan tot dusver en dat inderdaad* frajjk boete
diefstal en heling: J. D„ 19 j„ Fanaal
koopman en C. D„ 25 j„ kanaalventer
te Wemeldinge, beiden vrijgesproken;
Veesmokkelarij.
M. M. van Hulst, thans gedetineerd
in België is door de Rechtbank aldaar
NOODLOTTIGE BRAND TE
BOSCHKAPELLE.
Veel vee in de vlammen omge
komen.
Zondagavond omstreeks 11 uur ont
stond brand in de groote landbouw-
schuur van den landbouwer F. Borm
in de gemeente Boschkapelle. Het vuur,
dat direct groote afmetingen aannam
liet niet het geringste over. In totaal
40 stuks vee, te weten: 12 paarden, 28
runderen en varkens, kwamen - om. Al
het aanwezige gereedschap ging ver
loren. Het woonhuis kon behouden blij
ven. Men vermoedt, dat hier kwaadwil
ligheid in het spel is.
In 1934 zijn bij den heer Borm 7 sta
pels graan door brand Yerloren ge
gaan, terwijl in 1935 bij den burgemees
ter van Boschkapelle een landbouw-
schuur verbrandde, waarbij ook eenig
hoornvee omkwam.
De politie stelt een uitgebreid onder
zoek in. De landbouwer is tegen brand
verzekerd.
HACHELIJK AVONTUUR.
Zaterdagnamiddag is het motormos-1
selvaartuig Bru 27 van de gebroeders
Jumelet Hzn. dat geladen met mossel
zaad op de perceelen in de Grevelingen
lag, tengevolge van den sterken golf-1
slag vol water geslagen en gezonken.
De gebroeders Jumelet waren onder-
tusschen bezig uit een ander vaartuig
zaad op hun perceelen uit te zaaien.
Met laag water heeft men het vaartuig
leeg gepompt, het zaad over boord ge
gooid en het vaartuig in de Vluchtha-1
ven gesleept. Voor de betrokkenen be-
teekent het een belangrijke schadepost.
Schoolmuseum Middelburg.
De vereeniging „Schoolmuseum Mid
delburg" die g'eheel Zeeland omvat zal
dit jaar haar algemeene jaarvergadering
te Middelburg houden op Woensdag 27
Mei a.s.
In de morgenvergadering zal mej. M.
Blommaert een demonstratie geven met
een aantal schoolkinderen van de Ward-
methode voor het zangonderwijs.
Deze methode, van Amerikaanschen
oorsprong en samengesteld door me
vrouw Justine Ward, deed in 1928 haar
intrede in ons land. In dit jaar werd op
gericht het Ward-instituut te Roermond,
dat medehelpt bovengenoemde demon
stratie mogelijk te maken.
Op de middagvergadering zal spreken
dr. M. van Blankenstein, de bekende
ster-correspondent van de Nieuwe Rot-
terdamsche Courant, over: „Het Verre
Oosten als werkplaats der wereldge
schiedenis". V
Het huis van den wethouder.
Door een ongelukkige samenloop van
omstandigheden is het ingezonden stuk
van W. Groenewegen Zaterdag geplaatst,
zonder dat wij, gelijk in zulke gevallen
toch gebruikelijk is, wethouder Boasson
in de gelegenheid gesteld hadden er
desgewenscht iets aan toe te voegen.
Thans vernemen wij echter, en we
Middelburg, 6-IV-'36, Zaterdag en
Zondag: hoogste lucht temperatuur
10.8 °C (52 °F); laagste 3.9 °C (39
°F). Heden 9 h: 6 °C; 12 h: 7 °C. Geen
régen of neerslag. Hoogste barometer
stand te dezer stede, in het afgeloopen
etmaal: 769 mm; laagste 762 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
j peesche waarnemingsgebied: 770.8 mm
te Blacksod; laagste 746.1 mm te Sten-
sele.
Verwachting tot morgenavond!
Zwakke tot matige Noordelijke tot
Westelijke of Zuid-Westelijke, later weer
ruimende wind, hall tot zwaar bewolkt
of betrokken, eenige kans op regen in
het Noorden, in het Zuiden weinig ol
geen regen, iets zachter 's nachts,
Zon op: 5 h 25; onder: 18 h 41, Licht
op: 19 h 11. Maan op: 18 h 45; onder:
4 h 40. V.M. 6 April,
V
Hoog- en Laagwaler te Vlissingen.
April.
Hoogwater. Laagwater.
Ma. 6 1.08 13.28 7.41 19 44
Di. 7 1.35 13.56 8.10 20.10
Wo. 8 S 2.04 14.24 8.41 20.42
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge.
April.
Hoogwater. Laagwater.
Ma. 6 3.02 15.21 8 38 20.50
Di. 7 3.32 15.53 9.04 21.16
Wo. 8 S 4.03 16.23 9.35 21.46
vermelden het alsnog gaarne, dat de heer
Boasson met den aannemer nadrukkelijk
overeengekomen is, dat aan zijn in aan
bouw zijnde woning in het park de Grif
fioen uitsluitend Middel
burgers zouden worden tewerk
gesteld, onder de in Middel
burg gebruikelijke 1 o o n e n en
arbeidsvoorwaarden.
Aanbeveling deurwaarder.
De aanbeveling voor onbezoldigd deur
waarder bij de arrondissements-recht-
bank .alhier (vacature wijlen P. A. Ver-
vaat) luidt als volgt:
1. P. F, van Maaren, candidaat-deur-
waarder en procureursklerk, te Middel
burg;
2. S. M. Boomstra', candidaat-deur-
waarder en procureursklerk te Assen;
3. G. van Duin, candidaat-deurwaar-
der en notarisklerk te Zierikzee.
Bezoek Belgische Herbergiersbond-
Ter gelegenheid van het Congres van
den Belgischen Herbergiersbond te Brug
ge op 5 en- 6 Mei a.s, zullen de leden
van dien Bond op 7 Mei a.s. een bezoek
aan Middelburg brengen.
Aanrijding tusschen auto en autobus.
Gisteravond omstreeks 7 uur had op
den hoek van de St. Janstraat en de
Turfkade een aanrijding plaats tusschen
een uit de richting van de Koningsbrug
komende autobus van de stoomtram
„Walcheren" en een personen-auto be
stuurd door H M. S„ uit Goes. Laatst
genoemd voertuig werd zoodanig aan de
voorzijde gehavend, dat men niet ver
der kon en de au c in de garage van
den heer Kieviet moest worden ge
bracht.
Tegen den bestuurder, die links in
de bocht reed, is procesverbaal opge
maakt
De autobus was niet beschadigd en
kon haar weg vervolgen.
De politie heeft procesverbaal op
gemaakt tegen een jongen, die op het
Bolwerk bezig was met het aftrekken
van den bast van een boompje.
Openbare les Harthoorn.
Zaterdagavond is in het Schuttershof
te Goes, door den heer W. L." Harthoorn,
gedipl. muziekleeraar mef een groote
groep leerlingen en enkele oud-ïeeri'.n-
gen een openbare les gegeven. De be
langstelling van het publiek was van
dien aard, dat een zaal geheel gevuld
was.
Deze demonstratie had een vlot ver
loop, natuurlijk zijn er wel enkele fou
ten gemaakt, daar zijn het dan ook leer
lingen voor, doch dat de leeraar er in
geslaag'd is bijna drie uren de aandacht
gespannen te houden, is een bewijs dat
er veel goeds is gegeven. Wij hebben in
het spel van vele zijner leerlingen, wat
