DE IN DE PIJP
Verontwaardiging in Frankrijk
daden.
over Hitler's
MODERN or
MAAR.
Soldaten in het Rijnland.
NUMMER 58.
TWEE BLADEN.
MAANDAG
9 MAART 1936.
EERSTE BLAD.
179e JAARGANG.
Wij zullen zijn voorstellen niet bestudeeren,
zegt Sarraut. Maar: het hoofd moet koel
gehouden worden,
Een radio-rede van Sar
raut.
Generaal Von Blomberg
aan het woord.
OUDER WETffCW
Ecbfe Frïescbe -Heerer?-1?aai
10-15-20-25 c-f. per k ons.
■»i»iuyj«ciarna
Feestvreugde alom.
Met bloemen en jubel zijn
de troepen ingehaald.
Oude herinneringen.
WEEEt EN mm.
provinciale
MIDDtLBURGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent-
jchap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
itwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
BÜ contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
GOESCHE COUBANT^»
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstiaat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Pnbliciteitswaarde de^ Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1-«
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. mei
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
De sensationeele gebeurtenissen, die
Zaterdag jl. te Berlijn, hebben plaats ge
grepen, jagen, zooals te verwachten
viel, ontzaglijk veel politiek stof op. Uit
den aard der zaak zijn de gemoederen
in Frankrijk er het hevigst door bewo
gen, Toch blijven over het algemeen de
reacties tamelijk bezadigd. De Fransche
pers, hoewel ze niet nalaat er den na
druk op te leggen, dat „woordbreuk"
de Duitsche regeering een soort van
twee behoefte schijnt te zijn geworden,
blijkt er zich van bewust te zijn, d,at de
hoofden koel gehouden dienen te wor
den. In andere landeti, zooals Engeland,
wordt ditzelfde betoogd. Het laat zich
dan ook aanzien, dat, al zullen we wel
een periode van vrij veel politieken hei
kel beleven, gevaarlijke spanningen uit
blijven.
De Volkenbondsraad bijeen.
De Fransche regeering heeft Zater
dag en Zondag verschillende malen ver
gaderd. Zij besloot onverwijld een be
roep op Genève te doen. Men verwacht,
dat a.s. Donderdag ae Volkenbondsraad
bijeen zal komen, om den toestand on
der oogen te zien.
Militaire maatregelen in Frank
rijk.
Er zijn ook eenige militaire maatre
gelen door Frankrijk genomen. Men
heeft de verdedigingswerken langs de
Duitsche grens nl. door meer troepen
dan er tot dusver lagen, laten bezetten.
Dit is een vrij normale feactie., die geen
onrust baart.
Zondagavond heeft de Fransche mi
nister-president Sarraut een radio-rede
afgestoken, waarin hij Hitler's daden
veroordeelde.
Als de «Duitsche regeering inderdaad
van meening is, zoo zeide hij, dat het
FranschRussische verdrag niet te lij
men valt met het verdrag van Locarno,
dan had zij zich tot het Haagsche Hof
moeten richten. Zij deed dat niet.
Wel stelt zij voor, nieuwe verplichtin
gen aan te gaan. Maar ik zal haar voor
stellen niet bestudeeren en wel om twee
redenen:
le. Omdat het tweeledig voorbeeld
van eenzijdige opzegging van plechtig
aangegane verplichtingen ons geen ver
trouwen zou kunnen geven in haar nieu
we voorstel.
2e. In weerwil van een zeer stellig
recht heeft de Rijksregeering belangrij
ke strijdkrachten de gedemilitairiseerde
zone laten binnentrekken. En dit alles
zonder tevoren haar bedoelingen te
hebben kenbaar gemaakt zich los te
maken van de plechtige verbintenissen.
WIJ ZIJN VOOR EEN VOLDONGEN
FEIT GEPLAATST EN ZULKS OP DE
MEEST PLOMPE WIJZE. Er zou in
Europa geen vrede meer zijn indien de
ze methode algemeen zou worden toe
gepast en er zouden geen internationale
betrekkingen meer kunnen bestaan. Wij
willen zoo iets niet en wij dienen de be
langen van de Europeesche gemeen
schap.
De Fransche regeering is zeer vast
besloten niet voor bedreiging te wij
ken. Het bloote feit, dat de Duitsche
soldaat zich in weerwil van plechtige
verplichtingen op den Rijnoever ves
tigt. sluit terzelfdertijd onderhandelin
gen uit.
Na de situatie rijpelijk te hebben
overwogen, verklaar ik uit naam van
de Fransche regeering dat we van plan
zijn te trachten de essentieele waarbor-
ü62J y.?0T veiUgheid van Frankrijk en
België te handhaven, welke werden
medeonderteekend in het verdrag van
Locarno door de regeeringen van Enge
land en Italië. We zSj)n niet geneigd
Straatsburg te laten onder het bereik
van het vuur der Duitsche kanonnen. Er
moet een beroep op de Volkenbonds
raad gedaan worden. Het is voorts on
vermijdelijk dat gedachtenwisselingen
plaats vinden tusschen de onderteeke
naars van het verdrag. Onverwipd moet
tot deze gedachtenwisseling worden
overgegaan. Onze zaak is rechtvaar
dig en sterk, aldus riep Sarraut uit,
en door haar te verdedigen vertrouwen
we met ons lot een essentieel element
in den Europeeschen vrede te verdedi
gen. Het Fransche volk geeft zich daar
rekenschap van. Alle beuzelachtige
twist enop zij zettend is het, we weten
het, en zal het blijven eensgezind oni
de actie der regeering te steunen.
De Duitsche regeering meende het
uur voor h.aar daad van geweld goed te
hebben uitgekozen. Niet in het uur, dat
de afgevaardigden moeten stemmen
ovfer 't FranschRussische pact, dat
nog aan de beslissing van de Senaat
overblijft, maar in het uur van de ver
kiezingsperiode, welke in Frankrijk
reeds is begonnen.
De Duitsche regeering verwacht on-
eenigheid. binnenlandsche spanningen,
welke de strijd der politieke partijen
en de stembusstrijd in den boezem der
natie zullen kunnen teweeg brengen.
De Duitsche regeering vergeet even
wel, dat in ieder ernstig uur van onze
geschiedenis partijtwisten werden opzij
gezet en dat alle partijen zich vereeni
gen voor de verdediging der nationale
onafhankelijkheid en veiligheid.
De Duitsche minister van oorlog, ge
neraal Von Blomberg, heeft gisteren ter
gelegenheid van een herdenkingsplech
tigheid van de gevallenen in den oor
log, te Berlijn een rede gehouden, waar
in hij o.a. het volgende zeide:
De wereld mag en moet de offers en
het lijden van den grooten oorlog niet
vergeten. Wij, frontstrijders, vooral
hebben de plicht aan komende geslach
ten het ware beeld van dezen oorlog
over te brengen. De jeugd vooral moet
zich hoeden voor de vaische romantiek
van den frisschen en vroolijken oorlog.
Vóór den wereldoorlog en tot dusverre
na dezen oorlog, zijn geen gevechten
voorgekomen, die vergeleken kunnen
worden met den hel van een veldslag
van materialen uit den wereldoorlog.
Wij, Duitschers, behoeven geen nieuwen
roem te verbinden aan onze triomphan-
telijke vanen en standaards.
Wel echter hebben wij den vrede
noodig, teneinde de nationaal-socialis-
tische revolutie definitief te vestigen.
Den schepper van het Derde Rijk,
die onze hoogste bevelhebber is,
brengt de nieuwe weermacht op den
„Heldengedenktag" van heden uit
eigen naam en als drager van de tra
ditie van het oude leger, dat eens het
beste van de wereld was, dank.. .Van
daag en voor alle tijden voelt de weer
macht zich onscheidbaar verbonden
met de nationaal-socialistische partij
en al hare instanties en organisaties.
Hoe meer men in het buitenland fluis
tert en argwaan gevoelt over de ver
houding tusschen partij en weermacht,
des te hechter zullen beiden achter el
kander staan. Als de beide zuilen schra
gen zij den nieuwen staat en zij vor
men op gescheiden arbeidsterreinen en
toch in innigste gemeenschap den
nieuwen Duitschen mensch. Wij dan
ken onzen Leider voor het onvoorwaar
delijke vertrouwen, dat hij aan ons, sol
daten, schenkt.
Dikwijls heeft in oorlogen het woord
opgeld gedaan dat de overwinning is
aan de sterkste bataillons. Wij hebben
bitter ervaren, dat de onvrede, de sla
vernij en de schande samen gaan met
het ontbreken van bataillons. Thans
echter willen wij toonen, dat een sterk
Duitschland de veiligste bescherming
is van den vrede, de vrijheid en de eer.
Door ons sterk te maken, volgen wij
slechts het voorbeeld, dat alle andere
volkeren ons sedert vele jaren heb
ben gegeven. De schuld voor den al-
gemeenen bewapeningswedloop ligt
waarachtig niet bij ons. Wij hebben in
het tegenwoordige Duitschland geen
anonieme krachten, die eens en van
daag nog in de wereld oorlogen ontke
tenen of niet betrokken volkeren daar
in kunnen sleepen. W ij willen
geen wereldrevolutie
en geen oorlogswinsten
voor kapitalistische
raddraaiers. Wij hebben het
eenige doel in veiligheid en rust te
kunnen werken aan den vreedzamen
opbouw van het nieuwe rijk. Temidden
van dit werk staat de opvoeding tot
den fatsoenlijken, zuiveren, vlijtigen en
dapperen mensch. Wij eischen van de
Het publiek vergeeft alles, behalve
de gave van het genie.
Oscar Wilde,
ons omringende wereld niets anders dan
naar dezen maatstaf gewaardeerd te
worden. Wij eischen dat, met het zelf
vertrouwen van het goede geweten en
met een.... gelatenheid, die zich niet
bekommerd om onverdienden smaad.
Of in de wereld oorlog heerscht of vre
de, hangt niet af van Duitschland. Dat
hebben het jongste verleden en de te
genwoordige tijd duidelijk geleerd. Wel
echter is van onze kracht de Duitsche
vrede afhankelijk. Wij willen geen aan
valsoorlog, maar den verdedigingsoor
log willen wij niet moeten vreezen. Ook
het nieuwe Duitschland hoopt en
wenscht dat de oorlog als middel dei-
politiek en als vormgever aan het lot
der volkeren verdwijnt, maar hij zal
alleen verdwijnen wanneer men de oor
zaken der oorlogen uit den weg ruimt.
Eenzijdige militaire bondgenootschap
pen, sancties en een politiek, die het
eenig heil ziet in de verstarring en ver
eeuwiging van onhoudbaar geworden
toestanden, zijn de wegbereiders van
toekomstige exploisies. Op den dag der
toekomst, waarop de gemeenschap der
volkeren de eerste oorlogsoorzaak langs
den weg van tijdige en vreedzame
herziening opgeheven zal hebben en
waarop deze gemeenschap ziefe niet
door het egoisme der groote en verza
digde staten laat leiden, op dien dag
eerst zal deze gemeenschap haar be-
staansdoel als hoedster en bescherm
ster van den vrede nakomen.
F 20
(Van onzen -redacteur.)
Keulen, 8 Maart.
Vlaggen waaien boven Duitsch
land. Vlaggen van Oost-Pruisen tot
in het Saargebied: rood met zwarte
haakkruisen in het witte midden
veld. Vlaggen waaien vooral boven
het Rijnland, waar het heden leest
is als nooit tevoren. Van de huizen,
van de kerken, van de fabrieks-
schoorsteenen, overal wappert het
rood met het zwart en wit als een
trotsche juichkreet tegen den he
mel. Het Rijnland heeft zijn leger te
rug en het is met bloemen en met
gejubel binnengehaald!
Het jongste besluit van Adoif Hitier
moge het buitenland hebben verrast, het
Rijnland zelf was wellicht nog meer on
voorbereid op de komst van het leger.
En plotseling kwamen de soldaten aan-
gemarcheerd, alsof er geen Locarno be
stond, dat nog niet zoo heel lang gele
den door den Führer uitdrukkelijk was
bevestigd. Misschien heeft Hitier se
dert zijn optreden als leider van het
Duitsche volk nog nimmer op het Rijn
land meer indruk gemaakt dan thans, nu
het zich weer vrij kan voelen zonder den
druk van iets, wat het steeds als een
smaad jegens het land is blijven beschou
wen.
Terwijl de Führer zijn reden in den
Rijksdag hield, zouden de troepen het
Rijnland binnentrekken, als om daarmee
zijn woorden te onderstreepen. Niette
min waren in Keulen de militairen al
eerder binnen de verboden zóne. Daar
uit is waarschijnlijk te verklaren de aan
vankelijke tegenspraak uit Berlijn van
de eerste berichten omtrent de troe
penverplaatsingen, omdat deze blijkbaar
niet geheel volgens het programma wa
ren uitgevoerd. Het verklaart echter ook
de bijzondere verrassing, die de stad als
een siddering doorvoer, toen met de
snelheid van een electrische vonk zich
het gerucht door de stad verspreidde,
dat de soldaten kwamen. Het gerucht
werd een roep en de roep werd een
juichkreet, toen de eerste troepen zich
vertoonden.
Waren de menschen zich bewust van
de mogelijke politieke gevolgen van de
ze gebeurtenis? Zonder twijfel niet. Zij
dachten er niet aan, dat hier een plech
tige belofte was geschonden en dat het
buitenland daarin 'n oorlogsdaad mocht
zien. In dat opzicht waren ze bezield
met een algeheel vertrouwen in den lei
der, die hen naar hun meening in zijn
(Ingez. Med.)
politiek ten opzichte van het buitenland
nog nimmer had teleurgesteld,
Geestdrift maakte zich van allen
meester. Spontaan werden de vlag
gen uitgestoken, reeds lang voor
het bevel daartoe uit Berlijn werd
bekend gemaakt en overal zag men
stralende gezichten. Van Keulen
werd de radio, die Hitler's lange
reden uitzond, in den steek gelaten
om van de glorierijke intocht der
weerwacht getuige te zijn, in de
andere plaatsen van het Rijnland
kwam de vreugde tijdens het beluis
teren van de met spanning ver
wachte redevoering, die spoedig
9 ook daar werd onderstreept door
ratelende wielen en dreunende sol
datenpassen.
De eerste berichten omtrent de ge
beurtenissen in het Rijnland waren' voor
ons aanleiding om erheen te gaan, ten
einde getuige te kunnen zijn van wat
zich daar in deze historische dagen af
speelde. Het was een en al geestdrift,
dien we daar ontmoetten, g'eestdrift
over het terugzien van „das Militar'
dat men vooral immers in Duitschland
zoo vereert, geestdrift ook om een daad
van de regeering, waarmee aan het bui
tenland wederom toonde baas :n eigen
huis te willen zijn.
„Nu is alles weer net als vroeger'
oordeelde de kellner in een café, die
uit louter vreugde een praatje begon te
maken. „Nu hebben we onze soldaten
weer."
„Ja, nu zijn jullie weer gelukkig",
antwoordden we.
„Nou, gelukkig, gelukkig, dat zeg ik
niet, maar ze kunnen nu tenminste weer
zien dat we doen, wat we zelf willen,
en niet wat zij willen
Zoo was het algemeen gevoelen en
dat uitte zich in de houding van allen,
van jong en oud, met of zonder uniform.
De krantenjongens riepen het des
avonds uit aan de uitgangen der stations
en op de hoeken der straten. Het was
overal levendig in de stad en er was 'n
stemming als op een overwinningsfeest.
Over de machtige Hohenzollernbrug
waren de soldaten gekomen, na op het
station Deutz aan den rechteroever van
den Rijn te zijn afgestapt. Hoevelen vsn
de juichende belangstellenden aan den
kant van den weg zullen zich hebben
herinnerd, dat ruim zeventien jaar ge
leden voor het laatst ook Duitsche troe
pen deze brug waren gepasseerd!
Welk een verschil met die dagen,
de laatste van den grooten oorlog,
toen het Duitsche leger na een
strijd tot het uiterste tot den te
rugtocht wetd gedwongen en uit
het eens bezette land moe en on
dervoed, gedemoraliseerd en toch
zich trachtend goed te houden, zijn
trage schreden zette op den weg.
Daarna waren hel jaren lang ande
re soldaten, die den „Wacht am
Rhein" betrokken: Engelsche, Fran
sche en Belgische, die jarenlang het
Rijnland hielden bezet.
Waar nu de Duitsche soldaten mar
cheerden, hebben we ruim tien jaar ge-
Middelburg, 9-III-'36. Zaterdag en
Zondag: hoogste lucht temperatuur
10.7 °C (51.5 °F); laagste 3.9" °C (39
°F). Heden 9 h: 8.3 °C; 12 h: 9.8 °C.
Van Zaterdag op Zondag 0,8, van Zon
dag op Maandag 3 mm regen of neer
slag. Hoogste barometerstand te dezer
stede, in het afgeloopen etmaal: 764 mm;
laagste 760 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro
peesche waarnemingsgebied: 768.6 mm
te Riga; laagste 749.3 te Röst.
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige Zuid-Oostelijke tot
Zuidelijke wind; nevelig tot half of
zwaarbewolkt, weinig of geen regen; iets
zachter overdag.
Zon op: 6 h 30; onder: 17 h 52. Licht
op: 18 h 22. Maan op: 19 h 46; onder:
6 h 18. L.K.: 16 Maart.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen,
Maart.
Hoogwater. Laagwater,
Ma. 9 2.03 14.25 8.42 20.38
Di. 10 2.29 14.50 9.08 21.06
Wo. 11 S 3.00 15.21 9.36 21.37
Hoog-, en Laagwater te Wemeldinge.
Ma. 9
Di. 10 S
Wo. 11
Maart.
Hoogwater.
4.02 16.20
4.31 16.48
4.59 17.17
Laagwater.
9.35 21.44
10.01 22.11
10.32 22.45
leden de bruine uniiormen van het En
gelsche bezettingsleger gezien De be
volking aanvaardde den nederlaag en zij
verdroeg de vreemdelingen, wier aan
wezigheid zij als een smaad bleef voe
len. Het bezettingsleger verdween en
het Rijnland was buiten de politie zon
der uniformen, totdat er eenige jaren
geleden weer bruine uniformen waren
gezien: de S. A. en de arbeidsdienst de
den er hun intrede en beheerschten er
tenslotte de straat. Nu is het weer de
grijze uniform van de Duitsche weer
macht, die er voor het eerst na zeven
tien jaar naast de partijuniformen zich
aan de gelukkige Rijnlanders vertoont;
Zaterdag en Zondag heeft het er ge
dreund van den intocht der militairen
en misschien zal dat de volgende dagen
ook nog wel zoo zijn. In Dü'sseldorf, in
Keulen, in Mainz, in Aken, in Trier en
in Saarbrücken, overal zijn Zaterdag de
soldaten met open armen ontvangen.
Het oude ceremonieel is er meteen weer
in eere hersteld doordat in Aken bij de
„Eisenbrunnen" reeds Zaterdag de pa
rade werd afgenomen, zooals dat er
voor den oorlog gebruikelijk was. Was
het wonder, dat sommigen daarbij tra
nen in de oogen kregen, naar ons later
is verzekerd? Infanterie, artillerie, wiel
rijders, cavalerie, motorrijders en het
vliegercorps waren alle van de partij
in den stralenden zonneschijn. Militai
re jagervliegtuigen ronkten in de blau
we lucht en waren op sommige plaat
sen de voorboden van de troepen. Met
één slag is aan de demilitarisatie een
krachtig einde gemaakt en daarmee
heeft Duitschland zijn oude rechten her
nomen.
Zoo plotseling is alles in zijn
werk gegaan, dat hier en daar een
onderdak voor de militairen moest
worden geïmproviseerd De officie
ren kregen een verblijf in hotels,
doch niet over,al kon, zooals in
Trier, de vroegere kazerne weer
worden betrokken. De Keulsche ka
zerne in de voorstad Riehl bij voor
beeld is thans in gebruik bij de S.S.,
zoodat de soldaten in eenige scho
len tijdelijk zijn ondergebracht. Van
daar uit zullen ze over eenigen tijd
naar andere verblijfplaatsen worden
gedirigeerd.
D,at er voor alle plaatsen, waar nu
soldaten zijn gelegerd, veel belangstelling
bestaat, spreekt vanzelf. Maar nog
grootere belangstelling was er Zater
dagavond voor de fakkeloptochten, die
in bijna alle plaatsen gehouden werden.
Feestelijk flakkerden de vlammen, be
schijnend de vroolijke gezichten der Kij
kers langs den weg met daar boven de
huizen, die als een donkere massa bo
ven het feestfestijn zich verhieven. Over
al was er vroolijkheid en gejuich, dat
zich ook voortzette in de café's, die
dezen Zaterdagavond extra vol waren.
Zondag hebben we op een tocht
langs verschillende plaatsen in het Rijn
land kunnen constateeren, hoezeer de
