GOESCHi COURANTE
BINNENLAND.
WEER 119 WEND.
ZEELAND. i
NUMMER 31.
TWEE BLADEN
DONDERDAG
6 FEBRUARI 1936.
EERSTE BLAD.
179e JAARGANG,
de ambtsperiode van den
gelegd voor herstel.
De concentratie bij het
Bijzonder Onderwijs.
RAADSOVERZICHT
MIDDELBURG.
6—II—1936.
SLUITING ZONDAG 9 FEBR. 5
Loonsverlaging; in den
landbouw?
MIDDELdURGSCHE courant
OafUad Voor Middelburg, Goes en agent-
=vfcap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
bnulaa] Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
BS contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgscbe Courant"; Bureaux .Lange Sint Pieterstiaat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekeni ng no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
A&ngesloten bij bet Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 17
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels»
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
GOUVERNEUR-GENERAAL VAN
NED.-INDIë.
Verlenging met een jaar.
„Het Vad." meldt: Naar wij verne
men, heeft minister Colijn den gouver
neur-generaal van Nederlandsch-Indië
naar aanleiding van diens verzoek om
ontalag de vraag gesteld, of hij bereid
zou zijn, het ambt nog één j.aar na de
gebruikelijke vijfjarige periode te blij
ven bekleeden; de landvoogd zou op de
ze vraag bevestigend geantwoord heb
ben.
Naar wij vernemen, houdt deze vraag
verband met het voornemen van minis
ter Colijn, die thans zoowel de porte
feuille van koloniën als die van defensie
beheert, om eerlang, wanneer overleg
over het Indische defensievraagstuk de
vereeniging van deze beide functies niet
langer wenschelijk maakt, als minister
van koloniën af te treden.
Een korte verlenging van den ambts
termijn van den tegenwoordigen land
voogd maakt het in deze omstandighe
den mogelijk, dat minister Colijn, gedu
rende de periode, waarin hij nog met
het beheer van het departement van ko
loniën zal zijn belast, met den tegen
woordigen landvoogd blijft samenwer
ken, en dat de keuze van den nieuwen
landvoogd tot na dit optreden van den
nieuwen minister van koloniën wordt
verschoven.
BESPREKINGEN MET ENGELAND
OVER EEN SUIKERCONVENTIE.
Op Dinsdag en Woensdag 4 en 5 de
zer hebben twee vertegenwoordigers_van
de Britsche regeering, Sir Henry Foun
tain en de heer S. Caine besprekingen
gevoerd op het departement v.an kolo
niën in Den Haag, in verband met den
wensch van de Engelsche regeering om
de totstandkoming van een internatio
nale suikerconventie te bevorderen.
Van Nederlandsche zijde namen aan
de besprekingen deel prof. J, van Gel
deren, mr. W, G. F, Jongejan en de
heer B. H. P,aerels.
Het doel van de besprekingen was om
de mogelijkheid na te gaan van een der
gelijke conventie en een uitvoerige be
spreking werd gewijd aan de verschil
lende moeilijkheden, welke moeten wor
den opgelost, wil het nut hebben een
internationale conferentie bijeen te roe
pen.
Het resultaat van deze besprekingen
zal nu door bedoelde vertegenwoordi
gers aan hun respectievelijke regeerin
gen worden voorgelegd.
IN INDIë IS EEN SOLIDE BASIS
In zijn memorie van antwoord ,aan de
Tweede Kamer over de begrooting van
Ned.-Indië voor 1936 deelt minister Co
lijn mede, dat hij met voldoening heeft
vernomen van de instemming veler
Tweede Kamerleden met het streven
naai handhaving van den gouden stand
aard.
De minister sluit zich aan bij, de le
den die het beleid van den gouverneur-
generaal waardeeren en hij zou niet
aarzelen wanneer dit in 's lands belang
wenschelijk mocht zijn hem te verzoeken
langer aan te blijven (zooals hierboven
gemeld zou dit reeds geschied zijn).
Erkend wordt, dat de toestand der
inheemsche bevolking in verschillende
streken van Java zorgelijk blijft.
Kolonisatie wordt krachtig bevorderd.
ler aanvulling van de verleden jaar hier
over gepubliceerde nota wordt medege
ld, dat in 1935 ongeveer 12.000 Java-
m n^aT de Lampongsche districten (Su-
a werden overgebracht, waarvan
a zich °P een terrein heeft
na da* -eheel vloeibaar zal zijn
„„1 gereedkomen van de speciaal
°,®en irrigatiewerken. Het voor-
óovpot irfrSat' om binnenkort nog on-
te doen v'ÏÏufz^en naar de ,amP0ngs
scheiden «Treden ïj U?'
root die verschijn °L
sche gebeuren, economi"
j getuigen van weer-
%ien VGrde.re inzinking. In hoe-
verschijnselen als teekenen
l lhll ■£rne,n ,Worden beschouwd.
geMen: «Pmerkelijk is
het, dat de z,ch voordoende lichtpunten
grootepdeek in verband staan met de
dlre/tlrmg kronen regelingen.
Hetzelfde geldt voor den overgang van
enkele dalende lijnen van de landshuis-
nouqjmg in horizontale lijnen.
Ook de minister is van gevoelen, dat
er zeker geen reden is voor een wau-
hoopsstemming, en dat een solide basis
Sc»egd voor een verder herstel. De
regeering zal daarom volharden in den
gekozen koers. Nederlandsch-Indië is in
wezen een kerngezond productieland,
voorzien van een voortreffelijke outil
lage, een gebied, dat uitvoerproducten
oplevert, die op den duur niet door an
dere landen kunnen worden ontbeerd.
Een zoodanig land moet bij een doelbe
wuste aanpassingspolitiek tot de eerste
landen behooren, die zich zullen herstel
len.
Volgens de laatste gegevens kan het
begrootingstekort over 1935 nader ge
raamd worden op rond f 30 millioen,
waarin begrepen f 22 millioen voor
schuldaflossing, zoodat de schuldtoene
ming bedraagt, f 8 millioen, tegenover
rond f 25 millioen in 1934.
Moeilijkheden gerezen bij de
samenstelling der „verzoe-
nings-commissie".
Naar „De Tijd" uit goede bron ver
neemt, ondervindt de samenstelling
van de Staatscommissie, die een oplos
sing zou moeten zoeken voor de in ver
band met de concentratie van het bij
zonder onderwijs gerezen moeilijkheden,
stagnatie, doordat de rechtsche Kamer
fracties weinig bereid blijken om uit
haar midden een leidende figuur en een
onderwijsdeskundige aan te wijzen, die
volgens de bedoeling der regeering in
deze commissie zitting zou krijgen. Naar
verder verluidt, zou dr. Colijn, indien de
samenstelling der commissie hierop
mocht afstuiten, aan de bekende par. 12
van het bezuinigingsontwerp op het on
derwijs (concentratie van bijzondere
scholen) willen blijven vasthouden, zi)
het met een kleine wijziging.
DE REISBELASTING.
Verzoek om vrijstelling door
scheepvaartmaatschappijen.
De HollandAmerika-lijn, de Stoomv.
Mij. „Nederland"', de Rotterdamsche
Lloyd en de Kon. Ned. Stoomboot Mij.
hebben den minister van financiën het.
volgende telegram doen toekomen:
Óndergeteekenden, scheepvaartmaat
schappijen, die bij de ontwikkeling van
het passagiersverkeer op Nederlandsche
schepen het allergrootste belang heb
ben, verzoeken Uwe Excellentie drin
gend het wetsontwerp reisbelasting zoo
danig te redigeeren, dat passagiers, va
rend op Nederlandsche schepen, dus op
Nederlandsch grondgebied, van de bepa
lingen van deze wet vrijgesteld worden.
RADIO-UITZENDINGEN VAN INDIë
NAAR NEDERLAND.
N,a de eerste proefuitzending uit Ned.-
Indië, hebben de A.V.R.O. en de N.I.R.
O.M. van gedachten gewisseld over den
inhoud der programma's. Dit overleg
is voltooid, met het resultaat, dat op
Zondag 16 Februdri met de eerste serie
Indische uitzendingen, bestemd
voor Nederland, zal worden be
gonnen. De uitzendingen zullen ongeveer
éénmaal %i de veertien dagen plaats
hebben.
Ik weet niet, of u weet, wat
k a t h a r s i s is. In den vroegeren tijd
was het zoo-iets als een lichamelijke
reiniging of wel zedelijke loutering,
maar in den laatsten tijd heeft het
woord een ietwat anderen zin gekregen.
Zooals een psycho-analiticus het eens
noemde: 't beteekent nu een zielsche
schoorsteenvegerij. Katharsis is de rei
nigende en rust-gevende psychische
werking van de gemoedsuitstorting, van
de biecht, van de razende woede, van
de overstrooming eener opgekropte
aandoening. Katharsis is.... een op
luchting.
Een collega van mij moest het ge
beurde jaren geleden in 't Gooi eens
een gemeenteraad verslaan. Dat duurde
tot middernacht. Toen moest-ie op de
trapfiets naar huis, om verslag én over
zicht te schrijven (want hij was aan
een krantje waarvan-ie niet alleen kon
zeggen: ce journal, c'est un monsieur,
neen, sterker nog mocht hij beweren: ce
journal, c'est moi!). Maar goed dan, hij
komt thuis en schrijft één verslag, en.
twee overzichten. He t eerste was
kathartisch, en het anderevoor de
krant bestemd. Doodmoe besteeg mijn
collega tegen het krieken van den mor-
Een verloren stukje goud kan wor
den teruggevonden, een verloren stuk
je tijd nimmer.
gen zijn legerstede. En toen om half
zeven een knaapje van de zetterij kwam,
gaf zijn vrouw, haar man niet willende
wekken, maar mee wat z' aan kopij
vond.
Toen gezegde collega zoo halverwege
negen uur z'n oogen opsloeg en zich al
les begon te herinneren, is-ie in pyama
op de trapfiets ter zetterij gesneld.
en hij kon nog juist voorkómen dat het
kathartisch Raadsoverzicht afgedrukt
werd,Ja", de meesterknecht had
ook wel gedacht „dat meneer het dit
keer nog al bont gemaakt had, maar ja,
dat moest meneer tenslotte zelf we
ten"
Wij hebben uit dit historisch voorval
onze leering getrokken. Ons eerste
Raadsoverzicht van gisteren is onmid
dellijk aan de vertering des vuurs prijs
gegeven. Het had zijn werking als ka-
thartikon desalniettemin verricht....
Wij waren in de gelegenheid gesteld
den tekst van de nieuwjaarsrede, welke
burgemeester Fernhout heeft uitgespro
ken, tevoren gereed te maken, zoodat
men deze des avonds reeds in ons blad
verbatim kon lezen. D.w.z. bijna
's Raads voorzitter, wetende, dat de
authentieke gedrukte tekst reeds vast
stond, laschte er nu een klein grapje bij-
in, hetwelk wij toch niet kunnen nala
ten hier te achterhalen; tot groot ver
maak van 's Raads leden liet de burge
meester zich nl. bij het memoreeren van
de abattoirquaestie, ontvallen da1 hij
„bijna lust zou gevoelen hiervan, in een
Artis-sfeer, te zeggen „dat het bij de
kraaien af was"
De heer Heemskerk heeft als oudste
lid van den Raad op deze speech met
oen aardig toespraakje geantwoord.
Weliswaar geeft de heer Heemskerk
dan als regel op een bijna aan het hin
derlijke grenzende wijze er van blijk, dat
hij zich boven den woordvoerder van den
ganschen Raad uit toch altijd en op c:e
eerste plaats de orthodoxe-anti-revohi-
tionair gevoelt, maar zijn leeftijd, zijn
voordracht en de overigens allerbemin
nelijkste keuze zijner woorden doen
hier veel vergeven.
Om 3 uur precies kreeg de Raad plan
kenkoorts. Er moet ergens aan de Mais-
baai volgens een of ander reglement of
verordening of overeenkomst o fweet-ik-
wat een afscheiding v,an het een of an
der, of van het een yan het ander, ko
men. En blijk willende geven van de
onvervaarde degelijkheid, waarmee de
Raad ons aller belangen steeds behar
tigt, begonnen de heeren Helder, Hart-
hoorn, Paul, Wondergem en misschien
nog wel anderen een debat met den
wethouder Onderdijk over de welstands-
eischen, aan deze afscheiding te stellen
Een advies-per-interruptie om de Prov.
Zeeuwsche Schoonheidscommissie om
tëhad te vragen, mocht geen weerklank
vinden; wel zeide wethouder Onderdijk
in deze materie van oudsher deskun
dig als geen tweede kwanswijs ern
stig, dat hij zou nagaan wat beter voor
die schutting zou wezen, gepolitoerd
mahonie of eiken-fineer
Wij hoorden iemand mompelen: „ook
al gratis-propaganda voor het Musser-
tianisme"Maar ja, er is behalve 't
plaisir de se voir imprimé ook nog een
misschien zelfs grooter, pleizier van zich
zeiven hooren praten
Het eigenlijke van belang op de agen
da van gisteren was de salarisquaestie.
Wij zouden kunnen volstaan met de me-
dedeeling dat een aantal amendemen-
ten-Jeronimus, die een half-principieel,
half-obstructioneel, karakter droegen,
zijn afgewezen ,meerendeels doordat ze
door niemand, zelfs niet door zijn partij
genoot mr. Portheine, werden onder
steund; dat ook de heer Harthoorn met
zijn pogen tot verwrikken van de posi
tie van den belt-baas die baas is als
de baas van de belt er niet is, geen suc
ces had, en dat tenslotte de voorstellen
ongewijzigd door den Raad zijn aange
nomen. Maar dat ware bij deze toch
zeer belangrijke materie niet juist, ^M
name van hetgeen de heer Jerommus
te berde bracht, moet hier iets meer ge
zegd worden niet voor het eerst trou
wens.
De heer Jeronimus is in meer dan een
opzicht het enfant terrible van den
Raad. Ook al door zijn stotterend-slech-
te voordracht. Als spreker be
schouwd, is hij wel de slechtste van al
len. Hortend, stootend, onsamenhangend
komt alles er uit meestal zoo, dat
niemand er wat van snapt.
Dat is jammer. Want de heer Jero
nimus zou .zonder twijfel een der meest
beteekenende Raadsleden kunnen zijn,
indin hij in staat ware de vele en ern
stige denk-arbeid, welke aan
zijn optreden in den Raad zonder twij
fel vooraf gaat, om te zetten in helder
en klaar geformuleerde, goed geschre
ven en welsprekend voorgedragen
denkbeelden. In plaats daarvan,
heerscht in zijn geest een onder sterke
spanning tot doorbreken staande min of
meer chaotische samenstuwing van beel
den en gevoelens, die hem tot hortend
en stootend en onbegrijpelijk spreken
dringen. En waar dan hetgeen hij be
doelt meestal op zichzelf reeds sommi
gen (of velen) niet aangenaam in de
ooren moet klinken, ondervindt de heer
A. J, Jr. als regel niet die waardeering
waarop hij, geheel afgescheiden van
de vraag of men het met hem eens is,
of niet, in elk geval toch recht heeft.
Men weet, dat de heer Jeronimus 'een
sterke belangstelling heeft voor de sa-
larissenquaestie. Hetgeen de heer Won
dergem hieromtrent gisteren smalend op
merkte, nl„ dat, „als de heer Jeronimus
zijn zin kreeg, dan zouden de arbeiders
nog een. paar centen mee moeten ne
men in plaats van dat ze nog wat ver
dienen", is stellig even onwaar als on
waardig. Dat is niet meer behoorlijk in
den politieken strijd.
De heer Jeronimus, en hij staat daar
in waarlijk niet alleen, ziet de zaak van
een algemeen-economisch standpunt. [Tij
is voorzeker niet van oordeel, dat de
ambtenaren en werklieden van de ge
meente met mekaar de tekorten maar
moeten dragen en verder desnoods ver-
hungeren mogen. Hij is echter van oor
deel, dunkt ons, dat we uit de economi
sche ellende van dezen tijd moeten, en
dat dit sléchts kan door de loodzware
overheidslasten te verlichten, zoodanig,
dat het particuliere initiatief weer de
gelegenheid tot opleving krijgt.
Deze verlichting van de inderdaad
langzamerhand ondraaglijk zwaar wor
dende lasten kan alleen komen zoo
redeneert hij wanneer het groote ver
schil tusschen overheidsloonen en part:-
culiere loonen zoo goed als weggenomen
wordt. Dat deze groote, soms krankzin
nige, verschillen bestaan zoo al niet in
Middelburg, dan toch elders in den lan
de is een feit; dat de regeering hier
niet forsch durft in te grijpen, is even
eens een feit.
Het is des heeren Jeronimus' onom-
stootelijk goede recht, van oordeel te
zijn, dat we niet uit de impasse komen
tenzij hier krachtdadig worde opgetre
denkrachtdadiger dan nu. En men
mag niet uit het oog verliezen, dat dit
optreden eenvoudig niet verondersteld
behóórt te worden op een soort sadis
tisch genot in het toebrengen van dit
loonsverlagingsleed -te berusten, maar
men moet, totdat het tegendeel bewe
zen is, als behoorlijk mensch aannemen
dat het eenige doel en de uitsluitende
drijfveer van den heer Jeronimus is, te
komen tot verbetering van den ellendi-
gen economischen toestand waarin wij
thans leven.
Zonder hier partij te kiezen in de
vraag, of de consequente deflatie-poli-
tiek welke de heer Jeronimus voorstaat,
dan wel de zgn. actieve welvaartspoli-
tiek waarvan de soc.-democraten de
voorstanders zijn, het meest aanbeve
lenswaard is, meenden wij tot deze
apologie voor den veel-verguisden A. J.
Jr. nu eens gerechtigd en verplicht te
zijn.
Dat hij z'n boekje te buiten ging met
de onvoldoende deflatie misdadig te
noemen, is óók waar evenals dat het
ook onzes bedunkens weer niet juist
was, de vrijheidsbondsche fractie geen
plaats in de salariscommissie gegeven te
hebben. Mevrouw Weijl wees hierop
terecht.
Na het antwoord van B. en W. wilden
enkele leden, ondanks een nadrukkelijk
verzoek van 's Raads voorzitter, niet
afzien van repliek, zoodat deze „tot zijn
leedwezen" verplicht was, deze replie
ken toe te staan. Enfin dat leverde
tenslotte, gelijk te verwachten viel, niets
tastbaars meer op, de amendementen
werden onthoofd of gevierendeeld en
toen het was over half zeven inmid
dels! gingen we met nog wat punten
door tot ruim half acht.
Daarvoor zie men het verslag.
T5r_
I GEOPEND van 10 V m 5' n.m. en van 8 n.m. 101
(Ingez. Med.)
Middelburg, 6-II-'36. Woensdag hoog
ste 1 u c h 11 temperatuur 4.8 °C (40)4
°F); laagste 2 °C (28 °F). Heden 9 h: 2.2
°C; 12 h: 4 °C. Geen regen of neerslag.
Hoogste barometerstand te dezer stede,
in het afgeloopen etmaal: 770 mm; laag
ste 769 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 774.8 mm
te Oslo; laagste 736.3 mm te Reykjavik,
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige Noordelijke tot
Oostelijke wind, half tot licht bewolkt,
droog weer, lichte lot matige vorst s
nachts, overdag temperatuur om het
vriespunt.
Zon op: 7 h 36; onder 16 h 52. Licht
op: 17 h 22. Maan op: 16 h 08; onder:
0 h 53. V.M.: 7 Februari.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Februari.
Hoogwater.
Laagwater.
Do.
6
0.43 13.07
7.14 19.29
Vr.
7
1.23 13.45
7.57 20.06
Za.
8
1.56 14.21
8.33 20.38
Hoog-
en
Laagwater te
Wemeldinge.
Februari.
Hoogwater.
Laagwater.
Do.
6
2.33 14.54
8.15 20.35
Vr.
7
3.18 15.36
8.56 21.12
Za.
8
3.54 16.14
9.30 21.43
De federatie van werkgevers
adviseert haar leden met 1 Mei
een verlaging van 10 te be
dingen Zulks in verband met
de vermindering van den richt
prijs voor de tarwe.
Dinsdag heeft te Rotterdam de Fede
ratie van werkgeveksvereenigingen in
het landbouw- en veeteeltbedrijf in Z.-
Holland, Zeeland en Noordbrabant ver
gadert.
Na behandeling van huishoudelijke
zaken, werden breedvoerige besprekin
gen gehouden over den toestand in het
landbouwbedrijf, zooals deze zich laat
aanzien tengevolge van de jongste
richtprijsverlaging van de tarwe. Aan
getoond werd dat deze verlaging gelijk
staat met ongeveer 10 pet. van de loon-
uHdaven. Besloten werd den leden te
adviseeren, per 1 Mei of van den datum
waarop ter plaatse een loonregeling af
loopt, een loonsverlaging van tenminste
10 pet. te bedingen, ongeacht de ver
hoogingen, welke door arbitrale uitspra
ken e.d. de laatste jaren zijn teweeg ge
bracht.
Uit de vergadering werd er op gewe
zen, dat op basis 1910'14 100 de
landbouwproducten op ongeveer 70
staan, terwijl het arbeidsloon de
voornaamste uitgaafpost veelal op
