GOESCHE COURANT^
binnenland.
fe Dam po
zeeland.
Verkoudheid
mm en wind.
Het ziet: er bedenkelijk
vooriden Negus uit.
NUMMER 19.
TWEE BLADEN.
DONDERDAG
23 JANUARI 1936.
EERSTE BLAD.
179e JAARGANG.
Eden publiceert docu
menten inzake de hulp
verleening.
Frankrijk, Zuid-Slavië,
Griekenland en Tur
kije hebben militaire
hulp toegezegd.
De petroleumsancties.
Wat Miinhardt maakt is goed
Be schrijver Stampeilus
overleden.
MIDDELBURG.
WALCHEREN.
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez: mededeelingen 60 ct. p. r.
B v contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij bet Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 17
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevrtyjen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
m
De oorlog in Oost-Afrika.
Het 103e legerbericht, dat gister ie
.Rome werd gepubliceerd, bevat voor de
Abessijnen noodlottig nieuws. De val
van Neghelli, 300 km ten N. W. van
Dolo, beteekent een slag, die Ras Des-
ta voorloopig niet te boven zal komen.
Neghelli toch was zijn hoofdkwartier,
w,aar groote voorraden munitie en voed
sel lagen opgeslagen.
Reeds voordat de strijd in het Zuiden
ontbrand was, meldde Ras Desta, dat
hij moeilijkheden met zijn troepen had,
in verband met de slechte voedselvoor
ziening. Dat Desta's leger vernietigd is,
blijkt ook wel uit het feit, dat de Italia
nen Neghelli met een „vliegende" colon
ne, bestaande uit pantserauto's en lichte
tanks, genomen hebben. Een zelfde
„vliegende" colonne nam eens Sasah Ba-
neh in en werd er even „vliegend" als
zij er ingetrokken was, weer uitgeze'
door de Abessijnen, omdat de verbin
dingen met de hoofdmacht v.an het leger
ontbraken en de colonne dus als een
eiland in de Abessijnsche bezetting
kwam te zitten. Dit avontuur heeft den
Italianen toen bijna twee maanden gekost
en het is moeilijk te verwachten, dat zij
opnieuw tot een dergelijke actie zouden
overgaan, als zij nu niet gevaarloos was.
De inneming van Neghelli is inderdaad
bijzonder belangrijk voor de Italianen.
Ras 'Desta had hier zijn basis en onge
twijfeld bevat het Itaiiaansche bericht,
dat den Italianen groote voorraden in
handen gevallen zijn, waarheid.
Ook strategisch is de plaats belangrijk.
Neghelli was het eindpunt van den ka
ravaanweg, die eenige jaren geleden na
een overeenkomst tusschen de Abessijn
sche en de Britsche regeering was aan
gelegd en die in Kenia begon. Langs
dezen weg kregen de Abessijnen tijdens
den oorlog hun voedsel- en wapenvoor-
raden uit Kenia en hieraan is dus nu
een einde gekomen. Dit is misschien be
langrijker, dan de eigenlijke overwin
ning zijn kan. De Italianen zijn thans
bezig de verbindingen in het Zuiden tot
stand te brengen. Vermoedelijk zullen
de troepen dus de eerste dagen wel geen
nieuwe actie voeren.
Het blijkt dat de Abessijnen in deze
gevechten 10,000 dooden en gewonden
verloren hebbenDe slag, die de ver
nietiging van Ras Desta in Abessynië
teweeg heeft gebracht blijkt wel zeer
ernstig te zijn. Van alle kanten duiken
berichten op over onrust. Te Addis
Abeba schijnt men reeds betoogingen
gehouden te hebben ten gunste v,an een
directe regeling met Italië en als ook
aan het Noordelijk front de successen
uitblijven dan is te verwachten dat deze
onrust zich nog zal uitbreiden.
negus is nog niet naar hef Noor-
'J*, front vertrokken. Het schijnt dat
zijn Europeesche raadgevers, die reeds
op weg waren naar Addis Abeba in al
lerijl terug ontboden zijn. Ook 't nieu
we mobilisatiebevel schijtat op tegen
stand te stuiten. De moeilijkheden van
den negus blijven dus allerminst be-
5er« tQt die aan de fronten. En als
oe itaiiaansche berichten als zouden hun
troepen in Tembien weer met eenig suc
ces opereeren, waarheid bevatten, dan
ziet het er op het oogenblik bijzonder
ernstig voor hem uit.
De Engelsche minister van buitenland-
sche zaken Eden heeft gistermiddag te
Ueneve een aantal documenten gepu
bliceerd inzake de onderhandelingen, die
gevoerd zijn tusschen Engeland, Frank
rijk, Zuid-Slavie, Griekenland en Tur-
j'e',ml .,e* 00f op de mogelijkheid,
d£d de Britsche vloot in de Middelland
sche Zee door de Itaiiaansche zou wor
den aangevallen.
De Britsche regeering heeft in de eer
ste plaats Frankrijk gepolst en stefifè
de vraag, of de Fransche regeering par.
3 van art. 16 (de onderlinge militaire
hulpverleening der Volkenbondsleden)
op dezelfde wijze interpreteerde als de
Britsche regeering, namelijk, dat dit
een vaststaande verplichting was.
De regeering van Frankrijk bevestig-
fc ®P "c meest nauwkeurige en nadruk
kelijke wijze aan de Britsche regeering,
dat in geval van een eventueelen aan
val van Italië op Engeland tijdens de ge
meenschappelijke Volkenbondsactie te
gen Italië, Frankrijk aan Engeland al-
geheelen steun zal verleenen.
Onmiddellijk na de besprekingen met
de Fransche regeering heeft de Britsche
regeering gelijkluidende onderhandelin
gen geopend met Zuid-Slavië, Grieken
land en Turkije. De regeeringen der
landen hebben geantwoord in bewoor
dingen, die niet den minsten twijfel over
laten, dat zij bereid zijn, ten volle de
verplichtingen, die uit artikel 16 van
het Volkenbondspact voortvloeien, na
te komen.
De Turksche regeering heeft ten slof-
te in ruil voor deze verzekeringen van
de Britsche regeering dezelfde belofte
tot wederzijdsche hulp verlangd, evenals
de Joegoslavische en Grieksciie regee
ringen, wier verzoeken alle zonder aar
zelen werden ingewilligd.
De publicatie van minister Eden heefi
te Genève, naar de „Tel." meldt, zeer
de aandacht getrokken. Algemeen is
men de meening toegedaan, dat dit een
manoeuvre der Engelsche regeering is
om, in geval tot de petroleumsanctie
mocht worden besloten, aan de Itaiiaan
sche regeering voor eens en altijd, dui
delijk te maken, dat zij in de Middel -
landsche Zee voor een aaneenge
sloten Britsch - Fransch - Turksch-
Grieksch-Joegoslavisch front komt fe
staan, hetgeen, naar men hoopt, Rome
zal afschrikken van een militair avon
tuur in de Middellandsche Zee. Dat in
de publicatie Spanje niet met name is
vermeld, is, daardoor te verklaren, dat
de Britsche regeering in verband me
de moeilijke binnenlandsche verhoudin
gen in Spanje, te Madrid niet officieel
dezelfde vraag heeft gesteld. Wel is aan
de Spaansche regeering te kennen gege
ven, dat in de toekomst wellicht rie
kwestie ook voor Spanje acuut zal kun
nen worden.
Naar verluidde, zou baron Aloisi, de
Itaiiaansche vertegenwoordiger, een pro
testnota tegen deze publicatie opstellen.
Baron Aloisi wil daarin tot de Engei-
sche regeering het verwijt richten, een
kwestie voor de sanctie-conferentie te
brengen, die met de sanctie-actie niets
te doen heeft. Baron Aloisi beschouwt
de besprekingen tusschen Londen, Pa
rijs, Athene, Ankara en Belgrado als
een even eenzijdige Britsche actie als
het verzamelen van de Britsche vlooi in
de Middellandsche Zee, nog vóór het
geschil voor den Volkenhond ter sprake
was.
In Engelsche kringen, waar men van
Aloisi's voornemen op de hoogte is,
wijst men zijn bezwaren unaniem var»
de hand.
Naar hedenochtend te Genève ver
luidde zal de commissie van 18 een.des
kundigen-commissie benoemen, die de
petroleumsancties zal behandelen. De
mogelijkheid is niet uitgesloten, dat de
uitvoering van de peroleum-sancies iets
nader is gekomen.
DE WERELD-JAMBOREE 1937.
110 Aug., vermoedelijk in
Bloemendaal.
Onder leiding van den heer G. R. T.
baron Krayenhoff had Woensdagmiddag
de Jamboree-Commissie een persconfe
rentie belegd, ten einde eenige mede
deelingen te verstrekken over de a.s.
Wereld-Jamboree 1937.
Kort nadat er sprake van was, dat de
kans bestonj}, dat de Wereld-Jambo
ree 1937 in Nederland zou worden ge
houden, werd de terreinkeuze onder de
oogen gezien, waarbij gedacht werd aan
het Gooi-reservaat en even later ook
aan het langoed Vogelenzang. Dit had
echter bezwaren.
Op verzoek van den hoofdverkenner
is tenslotte een alleszins deskundige
van het internationaal bureau naar Ne
derland gekomen om beide terreinen te
beoordetelen. Deze deskundige^ die
vroegere Jamborees regelde, heeft groo
te terreinkennis en weet welke speci
fieke eischen voor een Wereld-Jambo
ree aan het terrein moeten worden ge
steld, hij heeft in zijn rapport aan Vo
gelenzang de voorkeur gegeven.
De Commissie Wereld Jamboree 1937
is als volgt samengesteld: De centrale
leiding berust bij: voorzitter: Staatsraad
J. J. Rambonnet, hoofdverkenner der
Nederlandsche Padvinders, secretariaat:
kolonel K.N.LL. b.d. L. J. M. Koremans
en G. C. Ruys, oud-directeur Ruys Han-
delsverg. Penningmeester: kolonel b. d
J. A. van der Kamp.
Niet de schielijken in het vriend
schap sluiten, maar ook niet de angst-
valligen moet men prijzen; men moet
ook iets wagen ter wille van vriend
schap.
De kampleiding zal berusten bij kolo
nel A. Diemont.
De bouw en inrichting van 't kamp
wordt opgedragen aan architect A. EI.
van Leeuwen, Den Haag.
Wat het voorkeurterrein Vogelenzang
betreft, dat is geheel gelegen in de ge
meente Bloemendaal en wordt gevormd
door het landhuis Vogelenzang en om
geving, met als oostgrens den weg van
Aerdenhout naar Noordwijkerhout en
als westgrens de duinen. Men heeft
hier de beschikking over ongeveer 180
ha. Verwacht wordt, dat er ongeveer
30.000 deelnemers zullen komen.
Van de Nederlandsche regeering heeft
de commissie alle mogelijke medewer
king toegezegd gekregen en ook de Nee'.
Spoorwegen staan met sympathie achter
de organisatie. Verheugend achtte spre
ker het voorts, dat ook de Chief Scout,
Lord Baden Powell of Gihvell het kamp
zal bezoeken. Waar de organisatiekos
ten hoog zijn (zij worden ongeveer ge
raamd op 7 ton) was financieele mede
werking van buitenaf onontbeerlijk. Tot
dusver is reeds een bedrag van 75.000
toegezegd. Daarbij komen nog de deel-
nemerskosten a 15 per persoon, de en-
trées van bezoekers (geraamd op
150.000 a 0.60) en voorts vermoede
lijk 3 loterijen van elk 60.000. Ook be
staat er kans dat jamboree-postzegels
mogen worden uitgegeven. Er is echter
nog meer noodig en daarom kan ieder,
die aan het welslagen der jamboree
wil medewerken, een bijdrage storten
op giro 271885 ten name van de we
reldjamboree 1937, kantoor Den Haag.
De Nederlandsche padvinders zullen
op 29 Juli in het kamp arriveeren, de
buitenlandsche op 30 en 31 Juli. De
eigenlijke jamboree duurt van 1 tot t0
Augustus, waarna gedurende 4 dagen
van het kamp uit excursies zullen wor
den ondernomen,
SP A ARB ANKST ATISTIEK 1934/35.
Bij de Rijkspostspaarbank over
troffen de terugbetalingen de
inlagen. Voor de bijzondere
spaarbanken een opvallende
stijging van het saldo-tegoed in
Noord-Brabant en Ze e 1 a n d.
Bij de drukkerij Albani te 's Graven-
hage is een door het centraal bureau
voor de statistiek bewerkte spaarbank
statistiek 1934/35 verschenen. In het
maandschrift van genoemd bureau zijn
thans enkele gegevens dienaangaande
opgenomen.
Wanneer men de cijfers in genoemde
statistiek over de laatste jaren be
schouwt, valt vooral in het oog de ge
leidelijk verminderende stijging van het
saldo-tegoed. Na een gemiddelde stijging
gedurende 1930-32 van f 75 millioen per
jaar (maximum f 83 millioen in 1931) ver
meerderde het saldo-tegoed in 1934 met
niet ten volle f 30 millioen. Deze stijging
is bijna geheel een gevolg van rentebij
schrijving; bij de Rijkspostspaarbank
was het inlegsaldo (inlagen minus terug
betalingen) in 1934 zelfs negatief.
Bij de Rijkspostspaarbank (R.P.S.) be
droeg het saldo-tegoed aan het einde van
de boekjaren 1933 en 1934 resp.
f 528,697,000 en f 539,518,000. Het blijkt
dus met f 10,822,000 of 2 pet. te zijn ge
stegen; het vorige jaar had een stijging
met 3,4 pet. plaats gevonden.
Bij de 284 bijzondere spaarbanken,
welke over de jaren 1933 en 1934 gege
vens hebben verstrekt, steeg het saldo
tegoed van f 463,865,000 tot f 483,413,000,
alzoo met f 19,548,000 of 4,2 pet. Gere
kend. dat bij de 281 bijzondere spaar
banken, die over 1932 en 1933 gegevens
hebben verstrekt, het saldo-tegoed met
f 20,063,000 of 4,5 pet. is gestegen, kan
worden geconstateerd, dat de ontwikke
ling bij deze instellingen ongeveer in de
zelfde lijn als het vorige jaar doorging.
Een samenvatting van de cijfers van
de R.P.S. en die van de -bijzondere spaar
banken geeft als uitkomst, dat het sal
do-tegoed van einde 1933 tot einde 1934
steeg van f 992,562,000 op f 1,022,932,000,
dus met f 30,370,000 of 3,1 pet.
De stijging van het saldo-tegoed bij de
R.P.S. is in de meeste provincies slechts
van geringe beteekenis, terwijl in de pro
vincie Overijssel zelfs een kleine daling
(0,3 pet.) kan worden waargenomen. Het
saldo-tegoed bij de bijzondere spaarban
ken is in alle provincies toegenomen be
halve in de provincie Limburg; de stij
ging was het sterkst in Noord-
Brabant en Zeeland met resp. 8,3 en 8,1
pet.
De rente gekweekt uit de beleggingen
bedroeg bij de R.P.S. f 23,654,000 (in
1933 f 23,609,000) en bij de spaarbanken
waarvan hieromtrent opgaven juijn ont
vangen, f 22,215,000 (in '33 f 22,012,000).
verdrijft men door in
wrijving en inademing van
(Ingez. Med,]
Op bijna 78-jarigen leeftijd is in den
afgeloopen nacht te Zeist overleden de
heer J. Stamperius, één van de groote
mannen op onderwijsgebied.
Den 8sten April 1858 werd de over
ledene te Wilhelminadorp bij
Goes geboren. Na 20 jaar verbonden te
zijn geweest als hoofd aan een school
te Amsterdam, nam hij in 1903 om ge
zondheidsredenen ontslag. Na zijn her
stel in 1906 werd hij benoemd tot school
opziener in het arrondissement Rhenen
en in 1909 in het arrondissement Amers
foort. Heeft de heer Stamperius ook alle
rangen op onderwijsgebied doorloopen,
toch liggen zijn groote verdiensten el
ders. Het was pl.m. 1888, dat het eerste
nummer verscheen van zijn „Nieuwe Bi
bliotheek voor de Jeugd", die een om
mekeer bracht in den geest der kinder
boeken. Zelf heeft hij de bibliotheek ver
rijkt met vele deeltjes gezonde kinder
lectuur. Voorts schreef hij series lees-,
taal- en rekenboeken en paedagogische
artikelen. O.a. was de overledene pen
ningmeester van het weezenfonds van
het N.O.G.
Met den heer Stamperius is een groot
paedagoog en kindervriend heengegaan.
De begrafenis van den heer J. Stam
perius zal, naar wij vernemen, Maan
dagmiddag a.s. plaats vinden op de be
graafplaats van de Broedergemeente te
Zeist.
OPENBAAR LAGER ONDERWIJS IN
ZEELAND.
Aantal gemeenten zonder open
bare lagere school gestegen tot
24.
In den loop van 1935 is het aantal
Zeeuwsche gemeenten, waar geen open
bare lagere school wordt in stand ge
houden, gestegen van 21 tot 24. Het' zijn
de gemeenten Aagtekerke, Biggekerke,
Boschkapelle, Clinge, Duivendijke, Eede,
Graauw en Langendam, Grijpskerke,
Hengstdijk, Hoofdplaat, Koewacht, Me-
liskerke, Noordwelle, Ossenisse, Ove-
zande, Philippine, Ritthem, Serooskerke
(W.), St. Jansteen, St. Laurens, Vrou
wenpolder, westdorpe, Zoutelande en
Zuiddorpe. In den loop v,an 1935 is de
lijst aangevuld met de gemeenten Dui
vendijke, Hoofdplaat en Noordwelle.
Over de verschillende deelen der pro
vincie zijn deze gemeenten als volgt
verdeeld: Walcheren 9, Zeeuwsch-
Vlaanderen (oostelijk deel) 10;
Zeeuwsch-Vlaanderen (westelijk deel) 2;
Schouwen en Duiveland 2; Zuid-IJeve-
land 1. Alle gemeenten op Noord-Beve
land, Tholen en St. Philipsland hebben
dus nog één of meer openbare scholen
DE SCHAKENDE JEUGD.
Betreffende den simult;aanwedstrijd
voor leerlingen van onderwijsinrichtin
gen, gisteren te Middelburg in „De Een
dracht" gehouden, kunnen wij thans na
der melden, dat deze een in alle opzich
ten prettig verloop heeft gehad. De 49
jongens één ontbrak op het appèl
hebben met animo gespeeld. Dat van
hen 34 het moesten afleggen tegen ge
routineerde spelers als de heeren J.
Scheltens en P. M. de Klein was te be
grijpen. Ware het geen simultaanwed-
strijd geweest, dan zouden er van de
jongens wel meer gesneuveld zijn.
De heer Scheltens verloor tegen J.
M'burg, 23-I-'36. Woensdag: hoogste
luchttemperatuur 6 °C (43 °F); laag
ste 4.8 °C (41 °F). Heden 9 h: 3.2 °C;
12 h: 634 °C. 3.2 mm regen. Hoogste ba
rometerstand te dezer stede, in het af
geloopen etmaal: 757 mm; laagste 751
mm.
Hoogste barometerstand in het Euro
peesche waarnemingsgebied: 764.1 mm
te Toulouse; laagste 739.3 mm te Ler
wick.
Verwachting tot morgenavond:
Meest matige W. tot Z. wind, aan
vankelijk opklarend, met weinig of geen
neerslag. Later weer toenemende be
wolking met regenkans. Iets kouder des
nachts. Overdag weinig verandering in
temperatuur.
Zon op: 7 h 56; onder: 16 h 18. Licht
op: 16 h 58. Maan op: 7 h 51; onder;
17 h 02. N M. 24 Jan.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen,
Januari.
Hoogwater. Laagwater.
Do. 23 0.25 12.48 7.00 19.12
Vr. 24 1.05 13.27 7.44 19.56
Za. 25 1.46 14.09 8.28 20.37
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge.
Januari.
Hoogwater. Laagwater.
Do. 23 2.15 14.36 8.01 20.16
Vr. 24 3.02 15.22 8.43 20.59
Za. 25 3.47 16.07 9.26 21.40
Vereist, J. Minnaar, J. Cohen en R. van
der Harst. Hij speelde remise tegen 4
jongens o.a. tegen H. Orbaan, Pieterse
en Philipse, de vierde was een invaller
en diens naam was niet opgegeven. De
heer De Klein moest het tijdens den wed
strijd opgeven tegen H. Papegaaij, ter
wijl hij tegen F, van Roon remise speel
de.
Toen de voorzitter, de heer W. de
Graaf, het einde, half zes, aankondigde,
moest hij in deze zaal nog enkele arbi-
taire beslissingen nemen en bleken toen
nog gewonnen te hebben de M. Verburg
en I. de Nood, en remise gespeeld J. van
Beusekom, T. Schoonackers en R. Pape-
gaaij.
De heer D e G r a ,i f heeft in zijn
sluitingswoord een boekwerkje uitge
reikt aan de beide jongelui die in de
eerste zaal, het eerste en tweede als
winnaar uit den strijd naar voren kwa
men, t.w. J. Vereist en J. Minnaar en
aan hen, die in de tweede zaal tijdens
den wedstrijd won of remise speelde
t.w. EI. Papegaaij en T. van Roon.
Spr. kon mededeelen, dat reeds en
kele jongens zich voor een jongeren-if-
deeling opgaven, anderen wilden er
eerst thuis over spreken.
De heer de Graaf dankte ten slotte
de heeren Scheltens en de Klein en
sloot den welgeslaagden middag.
DE 25.000 GEPASSEERD.
De Vereeniging ,<Ziekenhuisverple-
ging op Walcheren" zag in 1935 haar
ledenaantal stijgen tot boven de 25.000.
Op 1 Januari jl. was het juiste aantal
25.229. Zeker een mooi aantal, dank zij
de groote toewijding van het bestuur,
en de propagandistische kracht die uit
gaat van het werk der Vereeniging.
GEVAARLIJK VERZUIM.
O. EN W. SOUBURG. Toen Woens
dagmiddag de goederentrein van onge
veer half vier alhier den overweg pas
seerde, zagen de velen, die juist voor de
geopende brug hadden staan wachten,
dat de afsluithekken niet waren geslo
ten. Een auto was gelukkig juist den
overweg over, toen de trein aankwam.
Eenige maanden geleden heeft men ver
geten de hekken te sluiten voor den
laatsten trein naar Vlissingen.
RAAD VAN OOSTKAPELLE.
De burgemeester benoemd tot
officier in de orde van Oranje
Nassau.
OOSTKAPELLE. Woensdag verga
derde de Raad, onder voorzitterschap
van jhr. W. Z. van Teijlingen, burge
meester. Afwezig de heeren H. J. van
Adrichem, Boogaart en H. Zwemer. De
v o o r z. opende de vergadering, den
wensch uitsprekende, dat het raadslid
Zwemer spoedig hersteld moge zijn om
weder aan de beraadslagingen te kun
nen deelnemen.
Voorts memoreerde hij in 't kort wat
