Gordijnstoffen Wat de ministers Gelissen en Deckers in. Polen zagen en hoorden. mm wind. BINNENLAND. Speciale aanbieding NUMMER 14. TWEE BLADEN. VRIJDAG 17 JANUARI 1936. EERSTE BLAD. 179e JAARGANG, De belastingen brachten in 1935 ruim 15 millioen meer op dan in 1934. De opbrengst bleef des ondanks 50 millioen be neden de raming. De meening der Eerste Kamer over 't regeeringsbeleid. Zie etalage Hoog- en Laagwater te Wemeltiinge. Seimvgch* M DDELdURGSCHE COURANT Bafc-bUd Voor Middelburg, Goes en agent schap Yiissingen 2.30, elders 2.50 per Is.wartaal Week-abonn. in Middelburg en Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per resje), Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r. "Jij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr. a** GOESCHE COURANT^ Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg. Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17. Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers. Familieberichten en dankbetuigingen 1 regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Ruhrie» „Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 rsgals a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. msï „Brieven" of „Bevragen bureau dezer coe- rant" 10 ci »xtra Bewijsnommers 5 cect m (Van onzen a-r e d a o t e u r). Enkele minuten te laat komt de F.D.- trein uit Berlijn het station Osnabriick binnenstormen. In het rijtuig voor Den Haag zitten twee ministers, de excellen ties Deckers en Gelissen, die met dezen trein naar het vaderland terugkeeren, na een reis door Denemarken en Polen, waarbij zij veel hebben gezien, waar de Nederlandsche regeering in deze benar de tijden haar voordeel mee hoopt te doen. Gisteravond zijn de beide minis ters van hun voor Nederlandsche de partementshoofden nog wat ongewone omzwervingen in Den Haag terugge keerd en wij zijn beiden tot Osnabriick tegemoet gereisd, om iets van hen te vernemen over hun ondervindingen en indrukken, die zij op deze lange reis hebben opgedaan. Op de coupé eerste klasse, waarin i de ministers tegenover elkaar gezeten zijn, staat een barsch papiertje met „ge reserveerd", doch wij mogen op onze vraag, of de heeren ons even kunnen te woord staan, den ban verbreken en dr. Deckers noodigt ons uit even bij hen te komen zitten. Op de bank ,ligt een Nederlandsche krant, bewijs dat de. bei de regeerders zich tijdens hun afwezig heid van den gang van zaken in het va derland op de hoogte hebben laten hou den. En dan spreken we nog niet eens van de bagage, op de banken en in het net, waarin de gewichtige papieren en stukken niet zullen ontbreken. I^aast dr. Gelissen laat een groote handkof fer nog net een plaatsje vrij, w,aarop wij kunnen zitten. Lange reis. Onze beide „reisminisfers" hadden 'n lange reis achter den rug, maar van ver nioeidheid scheen geen sprake. In den nacht van Woensdag op Donderdag zijn zij om 3 uur uit Posznan (Posen) ver trokken n,aar Berlijn, waar zij Donder dag tegen den middag aankwamen. Om ruim half twee ging de sneltrein al weer uit Berlijn en zoo troffen we de minis ters dan hier in Osnabriick op weg naar Den Haag, waar zij om tien uur in den avond zijn aangekomen. En terwijl de trein met suizende v.aart door het Duit- sche land raasde, de Nederlandsche grens tegemoet, waren de heeren zoo vriendelijk ons te woord te staan en ons op onze vragen te antwoorden. Het verblijf in Polen lag nog versch in het geheugen en zoowel minister Deckers als minister Gelissen raakte schier nief uitgepraat over de ontvangst, die hun daar bereid was. De Poolsche regeering had aan de hooge Nederland sche gasten een salonrijtuig ter beschik- king gesteld met een conversatieruimte en slaapgelegenheden, waarin zelfs een douche niet ontbrak. Op alle reizen en dit uitgestrekte land waren zij verge zeld geweest van den Poolschen gezant in Den Haag, den heer Waclaw Babins- ki,. die hen op de meest hartelijke wijze tot gids heeft gediend. Verder hebben zij alle medewerknig gehad van den Nederlandschen gezant te War schau, mr. dr. L. Carsten, en v,an de Ne derlandsche consuls te Warschau en Krakau, de heeren P. C. G. Peereboom en J. L. de Bruyn, Algemeene indruk. Om handelsbesprekingen te voeren hadden de beide ministers niet hun reis ondernomen, doch uitsluitend om een algemeenen indruk te krijgen van de wijze, waarop men ginds de crisis bestrijdt. In Polen was het eerste deel y.an het verblijf gewijd geweest aan de industrie en het tweede aan den land bouw, op welk gebied minister Deckers vee! interessante dingen had gezien, die het slot vormden van dezen zoo leer- zamen tocht. Voor minister Gelissen was van veel belang de bezichtiging van het uitge ef™ 1 Y^^riiegebied van Polen. Oor- da* D 's ^°'en een agrarisch land, dat echter thans bezig is zich om té r» e?1 jn» richting van de industrie, zooah; dat ook met Nederland het ge- is. e Poolsche Staatsbank voor f economie geeft daarbij steun particulier initiatief en ook *?°ig ?nZ,e ^mister van nijverheid een geh,k doel. De Poolsche minister van handel en industrie is vroeger lei- er van deze bank geweest en de be- ha™ éngen' i ,ie minister Gelissen met t'w,eK°ier keeft waren voor hem van groot belang. Veel indruk heeft ge- Zlu u b?Zo®k aan de zink- en staalfabrieken ,n Opper-Silezië en aan een reusachtige stikstof- en kunstmest- fabriek, die genoemd is naar staais- president Moseicki, van wien een uit vinding daar wordt toegepast. Dinsdagavond is het gezelschap ver trokken van Warschau naar Posznan, dat gelegen is in het best ontwikkelde landbouwgebied van geheel Polen. On der de deelnemers aan deze excursie waren ook de onderstaatssecretaris van landbouw en de voorzitter van de Pool sche landbouwkamer, die heiden van voorlichting dienden. De landbouw. Het eerste bezoek gold een type kleinbedrijf en het was treffend, hoe de eigenaar daar zijn hooge gasten ont ving. Van de boerderij woeien de Pool sche en de Nederlandsche vlag en on der een sneeuwbui trad de boer zijn bezoekers tegemoet met in zijn handen een schaal met brood en zout, waar van men eerst iets moest nuttigen. Ba de landstaal hield de man toen 'n lan ge redevoering en vervolgens ging men onder zijn leiding het bedrijf bezichti gen. Hij had een paar paarden, verder koeien, varkens en wat pluimvee en al les zag er goed verzorgd uit. In het Duitsch kon de boer zich eenigszins voor de gasten verstaanbaar maken en bet was aardig zijn meening te hóorch over de oplossing van de crisis: ha cl werken en spaarzaam zijn. Hij had van de crisis geen last, ondanks het feit, dat hij steeds te zorgen had voor een vrouw en twaalf kinderen! Na afloop van dit bezoek is men naar een typisch grootbedrijf geweest te Glu- chowo. De eigenaar, graaf Marcel Zol- towsky, bood op zijn kasteel eerst een lunch aan, waarna bet bedrijf werd be zichtigd, hetwelk de graaf geheel in eigen beheer heeft. Er waren zeven'ig koeien, vele varkens en paarden, een eigen electrisch centrale en een smede rij. De teelt bestaat uit de gewone Pool sche producten als tarwe en beetwor telen. De eigenaar is zeer intensief met de dagelijksche leiding bezig en zijn echtgenoote speelt een belangrijke rol in het maatschappelijk leven in 't dom Stoeterij. Verder is een bezoek gebracht aan de stoeterij van den Staat, waar enkele honderden prachtige paarden worden ge houden, onder welke het bekende Pool sche renpaard Faust. Het doel er van is het Poolsche paardenras op peil te hou den Daarnaast is er een veebedrijf, waar uitsluitend Nederlandsch zwartbont vee wordt gefokt, waarvan men het ras zui ver houdt, en waarover men zeer tevre den is. Dan is nog een bezoek gebracht aan een zeer modern ingerichte suiker fabriek, waarvan de opzet daarom merk waardig is, omdat de boeren er tegelijk zelf de aandeelhouders van zijn. Zij houdt dus het midden tusschen een spe culatieve en een coöperatieve fabriek. En tenslotte is een baconfabriek bezich tigd, welks inrichting' eveneens aan mo derne eischen beantwoordde. Na een diner, aangeboden door de Poolsche landbouwkamer onder voor zitterschap van den heer Kajetan Mo- rawski, is de avond verder doorgebracht in den met Poolsche en Nederlandsche vlaggen versierden plantentuin, die als een van de mooiste van Europa geldt en waarin vooral op het gebied der tropi sche flora veel moois te zien is. Voordat om 3 uur de nachttrein vertrok, heb ben de beide ministers nog even ver wijld bij den Nederlandschen consul in Posznan, dr. B. Jagielski. Bij het vertrek waren alle autoriteiten, die onze minis ters vergezeld hadden, aanwezig, even als de Nederlandsche consuls. Polen en Nederland. Natuurlijk vroegen we, hoe de verge lijking tusschen Polen en Nederland op dit gebied uitviel. Het is echter zeer moeilijk hier vergelijkingen te maken daar in Polen 70 pet. van de bevolking van den landbouw leeft en hier te lande maar 23 pet. Men heeft er ook groote moeilijkheden met den uitvoer net als wij. De kleine boeren leven zeer sober en werken hard. Op de groote bedrijven die bij ons onbekend zijn, heerschen nog eenigszins feodale toestanden. Zij worden echter zeer goed beheerd. In tijden van crisis hangt veel af van de reserves. Daarvoor zorgt in Polen 't Landbouw-credietinstituut, dat op groo te schaal hulp verleent. Toen het vorige jaar een groote droogte ontreddering bracht, is de Staat bijgesprongen met leeningen op langen termijn en tegen ieder werk dat dé moeite waard is, brengt tijden van echt or schijnbaar gemis aan succes...... Het zijn de moeilijke oogenblikken. Dan is het zaak, vol te houden! lage rente. Wat de algemeene crisis be treft, steunt de Staat door een stelsel van heffingen aan de grens en men kent er niet zoon ingewikkelde organisatie ls hier de crisisdienst is. Onze ministers hebben den Poolschen landbouw-autoriteiten te kennen gege ven, dat ze dit bezoek onder meer hier om waardeeren, daar het naar hun mee ning aanleiding kan en zal geven tot een verbetering van de inzichten, die bij beide landen nopens de wederkeerige landbouwtoestanden bestaan, hetgeen weer kan leiden tot verinniging van de economische verhoudingen. Nederlandsch kapitaal, Hoe minister Gelissen zich die dan voorstelt? Daar kon de minister geen antwoord op geven, daar hij thans nog uitsluitend algemeene denkbeelden heeft opgedaan, die nog moeten bezinken. Wel heeft de minister aan de Poolsche heeren gezegd, dat hij het van belang acht, om te onderzoeken of het niet mo gelijk is een samenwerking te creëeren tusschen Nederlandsch kapitaal en Pool sche ondernemingsgeest en arbeids krachten. Polen heeft gebrek aan kapitaal; wij moeten wel in de eerste plaats zooveel mogelijk kapitaal in eigen land plaatsen ten voordeele van de arbeidsbalans en de verdere kapitaalvorming, maar voor zoover het voor onzen arbeidsbalans niet meer mogelijk is, moeten we voor ons kapitaal in het buitenland emplooi zoeken ter verbetering van onze dien- stenbalans. Met het oog op de toekomst, die Polen met zijn 33 millioen inwoners tegemoet gaat, is het van belang dit te onderzoeken. De Philipsfabrieken in Warschau met hun 700 Poolsche arbei ders en geleid door Nederlandsch kapi taal, zijn daarvan een mooi voorbeeld. Een volk, zoo besloot minister Gelis sen dit onderhoud, dat van 1795 tot 1920 politiek èn geografisch verdeeld is ge weest en ondanks dat zijn eenheid heeft bewaard, deze weer teruggevonden heeft en haar nu zoo krachtig manifes teert in liet Polonia Restituta, zulk een volk kan alles, wat het ernstig wil. De gesprekken, die wij beiden zoowel met den president van de republiek als met verschillende onzer ambtgenooten heb ben gevoerd, hebben bij ons de over tuiging gevestigd, dat de Poolsche re geering alles doet om de welvaart van het land te verhoogen. Naar uit de gisteren verschenen pu blicatie omtrent de opbrengst der rijks middelen over December en over het geheele jaar 1935 blijkt, hebben de be lastingen het afgeloopen jaar meer op gebracht dan in 1934. Aan directe belastingen (inkomsten, vermogens etc.) is ruim 8 millioen meer ontvangen; aan overige middelen (omzet belasting, accijnzen, etc.) 7 mil lioen. In het afgeloopen jaar is totaal ontvangen aan directe belastingen ruim 99 millioen, aan indirecte 366 mil lioen. De ramingen zijn voor beide middelen echter belangrijk hooger geweesk De verwachtingen voor de directe belastin gen waren 116 millioen, voor de overi ge middelen 398 millioen. Zij zijn daar dus resp. 17 millioen en ruim 31 millioen onder gebleven. Wat de onderdeelen der rijksmiddelen over 1935 betreft, de inkomstenbelas ting, die 6.650.457 meer opbracht dan het vorige jaar, heeft ruim twaalf mil lioen teleurgesteld. De vermogensbelas ting bleef ruim drie millioen onder de verwachting van 19 millioen, de belas ting op de doode hand 1 millioen on der de raming van rond drie millioen. Bij de accijnzen valt op, dat de rech ten op suiker bijna vier millioen zijn meegevallen. Daar staat echter tegen over, dat de andere accijnzen (behalve die op zout, die een onbelangrijke toe neming toonen), onder de raming bleven. Het meest viel tegen de accijns op ge distilleerd 2.612.651), gevolgd door den accijns op bier, die 1.553.764 min der opbracht dan verwacht was Een aanzienlijken achterstand heeft opnieuw de omzetbelasting, die 81 millioen had moeten opbrengen, doch slechts 61 millioen opleverde. Dus on danks de toeneming sedert 1934 met ruim 6 V* millioen een tekort van meer dan 2014 millioen! De inkomsten voor het gemeente fonds vielen eveneens tegen en wel on geveer 3 millioen. Zij brachten echter vijf millioen meer op dan in het vorige jaar. De raming van het werkloosheic.ssub- sidiefonds werd op bijna zeven ton na gehaald. De opbrengst was 5014 mil lioen. Ten slotte het verkeersfonds, da', to taal 857.073 onder de raming bleef Dat dit bedrag onder het millioen blijft, is te danken aan de rijwielbelasting, die meer dan vier ton meevjel Want de mo torrijtuigenbelasting kwam ten opzichte van de raming over het geheele jaar ruim 1 millioen te kort. (Tel.) Op krachtige gezagshandhaving tegen extremistische partijen aangedrongen. Voor- en te genstanders der aanpassingspo litiek. Verschenen is het voorloopig verslag der Eerste Kamer over de in December door de Tweede goedgekeurde Rijksbe- grooting 1936. „Sommige leden" waren'slécht te spre ken over de oplossing van de Juli-crisis en wenschten het kabinet-Colijn niet meer een lang leven toe. Daarbij werd gevraagd, hoe lang het kabinet-Colijn nog onvoltallig zal blijven, dat minister Colijn twee departementen blijft be- beeren, achtten deze leden onjuist. Eenige andere leden namen de r.k. fractie in verdediging en bestreden de meening, dat deze de verantwoordelijk heid zou dragen voor het ontstaan van de crisis, met name ontkenden zij, dat de r.k. fractie de onrust op monetair ge bied zou hebben veroorzaakt. Echter zouden enkele van deze leden een spoe dig aftreden van dit babinet betreuren. Vele leden hebben het overigens voor de regeering opgenomen en betoogden o.m., dat dit kabinet steun vindt in de waarschijnlijkheid, dat een nieuwe cri sis nog ernstiger monetaire gevolgen zou hebben dan die van Juli 1935. De ondubbelzinnige af keuring door den minis ter-president uitgespro ken over het stelsel der evenredige vertegenwoor diging, had de instemming van verscheidene leden. Dit stelsel heeft inder daad hoogst nadeelig ge werkt op de politieke en parlementaire verhoudin gen in ons land. Ten aanzien van de gezagshandhaving werd o.m. een verblijdende vooruitgang geconstateerd in vergelijking met vorige perioden. Dit geldt voor het verbod van particuliere weercorpsen en de beteuge ling van de ongebreidelde drukpersvrij heid, alsook voor de krachtige houding van den minister Van Binnenlandsche Zaken tegenover die groote gemeenten, welker besturen van lichtzinnigheid op financieel gebied hebben blijk gegeven. De vervolging tegen de redactie van „Volk en Vaderland" had eveneens hun instemming. Intusschen werd betreurd, dat nog steeds niet een verscherping van de wet tot regeling en beperking' der uitoefening van het recht van vereeniging en ver gadering in overweging wordt genomen, en dat, met terzijdestelling van het rap port der staatscommissie-Kooien, 't we ren van revolutionnairen uit vertegen woordigende colleges is verschoven tot het onzekere tijdstip, waarop een voor genomen grondwetsherziening haar be slag zou hebben gekregen. Deze leden bepleitten voorts een verbod van de Communistische Part ij Holland. Van andere zijde werd eveneens aangedrongen jop krachtige gezagshand j having, met name tegen extremistische part ij en, S. MEI i Co. MIDDELBURG (Ingez. Med Middelburg, 17-I-'36. Donderdag: hoog ste luchttemperatuur 4.1 C (39 °F); laagste 1.1 °C (34 °F). Heden 9 h: 3.2 °CT 12 h: 3 °C. 12 mm regen. Hoog ste barometerstand te dezer stede, in het afgeloopen etmaal: 754 mm; laagste 741 mm. Hoogste barometerstand in het Euro- peesche waarnemingsgebied: 759.6 mm te Reval; laagste 737.5 mm te Parijs. Verwachting tot morgenavond: Meest matige, tijdelijk wellicht krach tige wind uit N. richtingen, half tot zwaar bewolkt of betrokken, sneeuw- en regen buien, temperatuur om het vriespunt tot lichte dooi. Zon op: 8 h 03; onder: 16 h 18. Licht op: 16 h 48. Maan op: 2 h 35; onder; 10 h 59. N.M. 24 Jan. Hoog- en Laagwatcr te Vlissingen. Januari. Vr. Za. Zo. 17 18 19 ioogwater. 6.34 19.09 7.28 20.11 8.41 21.30 .Laagwfe - 0.25 13.08 1.22 14.06 2.26 15.14 Vr. Za. Zo. 17 18 19 Januari. Hoogwater. 8.10 20.40 9.00 21.42 10.12 23.04 Laagwex*. 1.36 14.07 2.32 15.04 3.33 16.10 die gaarne van onze volks- vr ij heden prof ij t trekken, doch in landen waar zij tot de macht gekomen zijn, elke afwij kende mee ning met geweld onder- drukke n. Ook bepleitte men uit breiding van het uniformverbod tot alle partijvlaggen. Eenige leden, die een kentering ten goede in de waardeering van onze weer macht zagen, uitten daarover hun vreug de en prezen in dit verband de s.d.a.p. en een deel der vrijzinnig-democraten om hun veranderde houding. De plannen der regeering tot versterking der weer macht hadden hun warmen bijval. Na een aantal bezwaren tegen de aan passingspolitiek der regeering te heb ben opgesomd, hielden verscheiden le den een warm pleidooi voor het plan van den arbeid, dat bij de af deeling fi nanciën werd voortgezet, maar waarte gen prompt van verschillende andere zijden de bekende bezwaren naar vo ren werden gebracht. Ook vmi andere dan s.d.-zijde werd getwijfeld aan de doeltreffendheid van de regeeringspolitiek, waarbij tevens en kele opmerkingen over devaluatie wer den gemaakt. Maar verscheidene andere leden schaarden zich achter de regeering en vestigden de aandacht op de groote moeilijkheden, waarvoor de regeering staat. De maatschappij, eenmaal armer geworden, moet „het verlies nemen' Tracht het volk daaraan te ontkomen door middelen als devaluatie, Planwirt- schaft, ordening en dergelijke, dan moet de aanpassing ten slotte toch komen en met veel noodlottiger gevolgen. Zij waardeeren hoogelijk in de regeering, daf zij haar populariteit in de waag schaal stelt door het voeren van een op dat inzicht gegronde politiek. De op lossing van de structuurcrisis is h. i. niet alleen een nationaal probleem, doch heeft ook haar internationale zijde, en men prees het in den leider van dit ka binet, dat hij zulks bij herhaling op den voorgrond stelt en daarnaar handelt. Zij waarschuwden echter voor het onder nemen van experimenten op het gebied van vaste lasten.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1936 | | pagina 1