GOESCHE COURANT -
W.odc
5>I6I3
ZEELAND.
BINNENLAND.
WEES EN WIND.
TWEE BLADEN,
14 JANUARI 1936.
EERSTE BLAD.
179c JAARGANG,
Het eerste Nederlandsche
Katapult-vliegtuig.
MIDDELBURG.
NUMMER 11.
DINSDAG
t» incittU
MIDDELBURGSCHE COURANT
"J»gblac5 Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissiugen 2.30, elders 2.50 per
«wartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, lügez. mededeelsngen 60 ct. p. r.
contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap ,,De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1—%
regels 2.10, eike r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer eou
rant" 10 ci extra Bewijsnommers 5 cent
M
ONZE MINISTERS IN POLEN.
De ministers Deckers en Gelissen heb
ben Zondag en Maandag hun studiereis
door Polen voortgezet en verschillende
groote industrieele en handelsonderne
mingen in de provincies Krakau en Op-
per-Silezië bezichtigd.
De ontvangst, welke den beiden mi
nisters van de zijde der Poolsche auto
riteiten en de vertegenwoordigers van
handel en industrie ten deel viel, was
zeer hartelijk. Overal werden hun be
reidwillig alle gewenschte inlichtingen
en interessante bijzonderheden verstrekt
omtrent de maatregelen, welke in Polen
getroffen worden om de economische
crisis te overwinnen en juist de laatste
twee maanden tastbare resultaten heb
ben opgeleverd. Gisteravond keerden de
beide ministers naar Warschau terug. Zij
zouden hedenmorgen door het Poolsche
staatshoofd prof. Moscicki en den mi-
nister-president Koscialkowski worden
ontvangen. (Tel.)
VERTROUWEN OPGEZEGD.
De Raad van Bestuur der Nationale
Unie heeft een open brief raan den mi
nister-president, dr. H. Colijn gericht,
waarin deze Raad na breedvoerige moti
veering het vertrouwen, den 18en
Maart 1933 publiekelijk aan den heer
Colijn geschonken, opzegt.
De brief is onderteekend door jhr. R.
Groeninx van Zoelen. Hij vermeldt ech
ter niet, welk deel van het Nederland
sche volk de Nationale Unie op 't oogen-
blik nog vertegenwoordigt en of de
Unie het standpunt van haar Raad van
bestuur heeft goedgekeurd. Uit dien
hoofde valt niet uit te maken, of aan
deze opzegging van vertrouwen eenig
practisch belang moet worden toege
kend.
REORGANISATIE VAN DEN DIENST
DER GRONDBELASTING.
De minister van financiën deelt in een
missive mede, dat het in de bedoeling
ligt de werkzaamheden van de grondbe
lasting te doen verrichten door een
ambtenaar van middelbaren rang. Deze
ambtenaar zal zijn werkzaamheden ver
richten in een rayon, dat ongeveer zal
samenvallen met dat van een hypotheek
kantoor. Aangezien hij in de schatting
voor de grondbelasting niet een volle
dagtaak zal kunnen vinden, zal hem
daarnevens worden opgedragen de
schatting van huurwaarden van groote
perceelen voor de personeele belasting.
Bedoelde ambtenaren zullen binnen
kort op de volgende standplaatsen wor
den werkzaam gesteld: Deventer, Hoorn,
Zutphen, Eindhoven, Leiden, Winscho
ten, Alkmaar, Heerenveen, Roermond,
Goes, Dordrecht, Nijmegen, Amers
foort en Assen. Deze nieuwe ambtenaren
worden werkzaam gesteld onder de in
specteurs der directe belastingen en
zullen op diens inspectie in de toekomst
de administratieve werkzaamheden voor
de grondbelasting voor het geheele
rayon dezer ambtenaren worden ver
richt.
Voor de eerste maal zullen 14 ambte
naren uit den actieven dienst der directe
belastingen bij keuze voor die betrek
king worden aangewezen en opgeleid.
De keuze der standplaatsen is zoodanig
bepaald, dat de ambtenaren geplaatst
worden op een andere standplaats dan
die van den controleur der grondbelas
ting.
GEWELDIGE SOC, DEM.
BETOOGING TE AMSTERDAM.
Voor het Plan van den Arbeid.
Een massale betooging, gisteravond
in de groote centrale markthal te Am
sterdam vanwege de S.D.A.P. en het N.
V.V. gehouden ter inwijding van het
Plan van den Arbeid, is zelfs in dezen
Rjd, waarin allerlei politieke partijen
met steeds weer grooter demonstraties
elkaar trachtten te overtroeven, mis
schien wel het omvangrijkste op het ge
bied van monsterbetoogingen, wat ons
land ooit beleefd heeft, meldt de N.R.C.
In de geweldig groote overdekte
ruimte in West, waar in den maan-nacht
en den vroegen morgen de tuinders uit
de omgeving der wereldstad hun groen
ten komen aanvoeren en verhandelen,
waren 40.000 betoogers bijeen, om hun
plechtige gelofte van trouw aan het so
ciaaldemocratische plan van den arbeid
af te leggen. Van de gaanderijen af zag
men over een onafzienbare mozaïek
vloer van menschenhoofden. De regie
was weer in zeer vakkundige handen en
klopte tot in de kleinste bijzonderheden.
Luidsprekers maakten het gesproken
woord tot in de verste uithoeken duide
lijk verstaanbaar.
Uit alle deelen der stad waren de be
toogers in groote optochten naar de bij
eenkomst opgetrokken met spelende
muziekcorpsen bij roffelende trom onder
begeleiding van veel bereden en onbe
reden politie.
Bijna 1% uur duurde het voordat de
ze stoeten, met elkander tot een langen,
kilometers langen stoet samengesmol
ten, over het ruime, in het rosse licht
der booglampen badende plein, door de
drie ruime poorten van het gebouw bin
nentrokken.
De voorzitter van de S.D.A.P., de
heer Koos Vorrink, heeft een rede ge
houden, waarin hij het Plan van den
Arbeid karakteriseerde als geboren uit
de gedachte om de geweldheerschappij,
die opgekomen is uit de door het kapi
talistische stelsel achtergelaten puin-
hoopen; het fascisme, als het groote ge
vaar voor de hoogste goederen der be
schaving te bestrijden door het aantas
ten van de oorzaken der crisis.
Op deze rede is, terwijl de heete zaal
:ii het duister gehuld was, met plechtig
bazuingeschal een vlaggenopmarsch ge
houden, waarbij de vlaggen door het
volle licht van felle gekleurde stralen
bundels werden beschenen.
Tenslotte las de heer Van Eek de for
mule voor van de af te leggen gelofte
van trouw aan het plan, welke de dui
zenden aanwezigen met den kreet; ,.Op
voor arbeid, vrijheid, brood, op voor het
plan van den arbeid" bekrachtigden.
DE WERKLOOSHEID.
De directeur van den rijksdienst der
werkloosheidsverzekering' en arbeids
bemiddeling deelt mede dat in de week
van 23 tot en met 28 Dec. 1935 het aan
tal leden van ingevolge het werkloos
heidsbesluit 1917 gesubsidieerde ver-
eenigingen bedroeg 539,400 (waarvan
74,300 landarbeiders). De werkloosheid
onder deze verzekerden bedroeg voor
het geheel: in de week van 23 t/m 28
Dec, 1935 39 Y> pet., in de vorige ver-
slagweek (9 t/m 14 Dec. 1935) 34 pet. In
de overeenkomstige week van 1934
33.8 pet.
Bij 1060 organen der openbare ar
beidsbemiddeling stonden op 28 Dec.
1935 in totaal 487,457 werkzoekenden
ingeschreven o.w. 462,218 mannen. Van
deze werkzoekenden waren er 468.321
werkloos o.w. 448,831 mannen.
EEN WITTE RAAF,
Gebrek aan werkkrachten, si
garenmakers, te Roosendaal.
De sigarennijverheid te Roosendaal
heeft zich de laatste jaren dermate uit
gebreid en heeft zooveel personeel van
elders tot zich getrokken, dat het wer
ven van nieuwe werkkrachten een
moeilijk probleem is geworden.
Uit België, waar de sigarenindustrie
n,a den oorlog sterk in verval is ge
raakt, zijn al honderden sigarenmakers
in de Roosendaalsche bedrijven te werk
gesteld. Voorts wordt getracht uit ai'
deelen van het eigen land geschikte
krachten naar deze bedrijven over te
hevelen.
Dit schijnt thans zijn grens te heb
ben bereikt en daar dit feit verderen
groei v,an deze industrie bemoeilijkt en
het requireeren van vreemden voor de
gemeente Roosendaal geen vermindering
van, de werkloosheid brengt, heeft de
commissie voor sociale zaken uit den
raad een conferentie belegd, waarin
deze aangelegenheid met de fabrikanten
en de vertegenwoordigers van de ta-
bakswerkersbonden is besproken.
Er is beraadslaagd over de vraag hoe
de jonge werkloozen uit de eigen ge
meente in de sigarenindustrie te werk
gesteld kunnen worden. De gemeente
heeft het plan geopperd een vakschool
in eigen beheer te stichten, eventueel
met rijks- en gemeente subsidie. V->
de zijde van de fabrikanten is daarte
genover de wenschelijkheid van oplei
ding in het eigen bedrijf bepleit, omdat
vakscholen groote nadeelen met zich
mee brengen en nog nergens een suc
ces zijn gebleken. Zij willen graag jonge
werkloozen in dienst nemen en voor
garenmaker opleiden, vooral daar bij
den huidigen toestand een stabiel be
drijf niet verzekerd is. Zoodra zich im
mers elders een opleving zou voordoen,
zouden wellicht tal van vreemde werk
lieden naar hun woonplaats terugkee-
ren, omdat zij daar natuurlijk liever wer
ken dan in een andere plaats.
Door beide partijen is de oplteiding
van jonge werkloozen met sympathie
ontvangen. De noodige voorbereidingen
zullen daartoe worden getroffen, zoodat
Wij moeten goede zorg wijden aan
onze oogen, omdat wij er geen ander
stel van hebben, dat ze kan vervan
gen; dit geldt ook van onze weinige
geheel betrouwbare vrienden.
hiermede wellicht reeds spoedig zal
worden aangevangen.
De fabrikanten hebben tevens nog het
gemeentebestuur Verzocht een contact
commissie te vormen, welk verzoek met
instemming is ontvangen. (N.R.C.)
DRIEDAAGSCHE
RETOURBILJETTEN BÏJ DE
SPOORWEGEN?
Naar ons ter oote komt, wordt bij de
Nederlandsche Spoorwegen ernstig ge
dacht aan de invoering v,an driedaag-
sche retourbiljetten, zoo mogelijk nog
met het a.s. zomerseizoen.
COLLECTE BïO-VAC ANTIEOORD.
Het bestuur van de stichting ,,Bio
Vacantieoorddeelt mede, dat de Kerst
collecte, welke in nagenoeg alle bios
cooptheaters ten bate van het Bio-Va-
cantieoord, de stichting van het film- en
bioscoopbedrijf, is gehouden, in totaal
f 40,388 (vorig jaar f 40,521) heeft opge
bracht.
LORD ROBERT CECIL MAG NIET
SPREKEN IN NEDERLAND.
Over den oorlog in Oost-Afrika,
Naar aanleiding van een bericht in
de organen van de Arbeiderspers, vol
gens hetwelk van regeeringswege be
zwaar is gemaakt tegen het optreden
van lord Robert Cecil, den bekenden
Engelschen staatsman, voor een te Am
(sterdam gevormd Abessynië-comité,
waarin de houding van den Volkenbond
ten aanzien van den oorlog in Afrika
besproken zou worden, kan, aldus be
richt de regeeri^gspersdienst, worden
medegedeeld, dat deze samenkomst in
het bijzonder aan het Italiaansche bom
bardement op de Zweedsche Roode
Kruis-ambulance gewijd zou zijn, zoo
dat bij voorbaat verwacht kon worden,
dat de besprekingen zich op politiek
terrein zouden bewegen.
In overeenstemming nu met de door
de regeering aanvaarde gedragslijn, dat
aan vreemdelingen niet kan worden toe
gestaan hier te lande politiek te voeren,
is voor bovenbedoeld optreden toestem
ming geweigerd.
Nog deze maand wordt de
Katapult op de „De Ruyter"
gemonteerd.
Bij de Heinkel vliegtuigfabrieken te
Rostock zijn thans de overnemingsproe-
ven gehouden met de bij deze firma ver
vaardigde Katapultinrichting voor den
kruiser „De Ruyter".
Zooals men weet, dient een dergelijke
katapult om vliegtuigen van varende
schepen af te schieten. Door middel van
samengeperste lucht wordt aan 't vlieg
tuig, dat, op een slede geplaatst, en
door een kabel over de startbaan wordt
getrokken, een zoodanige versnelling ge
geven, dat de voor het vliegen noodige
snelheid reeds na nog geen 15 m bereikt
wordt.
Het opstijgen vindt nu als volgt plaats:
Het vliegtuig wordt met een kraan
op de slede in de haken van de stijlen
neergelaten, waarop men de slede ach
ter op de startbaan schuift achter een
klink en aan de kabels een geringe voor
spanning geeft. Dan wordt de windsnel
heid en de windrichting gemeten en in
verband met het vlieggewicht de druk
in het luchtreservoir geregeld; daarna
draait men de startbaan in den voor
den start zoo gunstig mogelijken stand.
Dit geschiedt electrisch, zooals trou
wens alle bewegingen electrisch geschie
den; voor gevallen van nood is een
handaandrijving aanwezig. Nu is voor
den vlieger het oogenblik aangebroken
om in te stappen; hij laat op de gewone
manier den motor warm draaien en wan
neer hij gereed is, zet hij zijn gashandle
op vol gas, steekt zijn arm buiten boord
als sein dat hij afgeschoten kan worden,
legt zijn hoofd stevig tegen den daar
voor extra-aangebrachten hoofdsteun en
zet zijn armen schrap tegen de dito elle-
boogsteunen om de roeren goed in de
eenmaal gefixeerde positie te kunnen
vasthouden. Na het armsignaal van den
vlieger en te midden van het daverend
geraas van den motor, dat elk gesprek
onmogelijk maakt, draait dan de start
leider den starthefboom om, die het
luchtventiel opent, de klink, die de sle
de vasthoudt, slaat los, de lucht treedt
in den arbeidscylinder en met een ver
vaarlijke snelheid schiet het vliegtuig
over de baan, die het binnen een secon
de aflegt. Twee meter vóór het einde
werden automatisch de pallen terugge
trokken, die het vliegtuig op de stijlen
vasthouden en de slede remt, terwijl
het vliegtuig zich van de slede losmaakt
en alleen verder vliegt, slaan de stijlen
omlaag. Al deze gecompliceerde hande
lingen vinden plaats in een onderdeel
van een seconde. Men kan nu de slede
in de aanvangsstelling terugbrengen en
de katapult staat gereed voor een nieu
wen start.
De overneming is, naar de N. R. C.
meldt, naar wensch verloopen. Een drie
tal Nederlandsche vliegers die katapult
starts maakten, roemden de soepele wij
ze waarop de versnellende kracht zon
der schokken wordt overgebracht.
De montage van de katapult-inrichting
aan boord van den kruiser „De Ruyter"
zal nog in den loop van deze maand
plaats vinden.
DE VERMINDERING VAN DEN
VARKENSSTAPEL EN VAN DE
BIETENGARANTIE.
Adressen van „Handelsbelang.'
D'e Vereeniging „Handelsbelang" le
Middelburg heeft een adres gezonden
,aan den minister van handel, nijverheid
en scheepvaart, waarin nadrukkelijk
wordt verzocht ten aanzien van de
voorgenomen vermindering van den var
kensstapel in Zeeland, met de belan
gen van den handeldrijvenden midden-
stad rekening te willen houden, inge
zien meer speciaal de handel in voe
derartikelen schade in het bedrijf zal
ondervinden.
De Vereeniging voornoemd heeft
voorts een adres gezonden aan den mi:
nister van landbouw en visscherij naar
aanleiding van de voorgenomen vermin
dering der suikerbietengarantie voor
Zeeland.
Zij wijst in het adres op het groote
belang dat ook de handeldrijvende mid
denstand bij deze aangelegenheid heefli
in verband met de gevolgen van ver.'
minderde werkgelegenheid bij het hielen
laden en lossen gepaard dus aan ver
minderde koopkracht alsook minder
scheepvaartverkeer van voor het ver
voer bestemde schepen. De vereeniging
verzoekt in het adres met de belangen
van den handeldrijvenden middenstand
wel rekening te willen houden, aange
zien de neringdoenden het gezien de
tijdsomstandigheden toch reeds zee
zwaar te verantwoorden hebben.
BE ZIEKENHUIZEN KRIJGEN HOOG
BEZOEK.
Nagegaan zal worden, of er te
bezuinigen valt.
Naar wij vernemen zal de interdepar
tementale commissie welke indertijd is
ingesteld om te onderzoeken welke be
zuinigingen bij de ziekenhuizen te ver
krijgen zijn en welke onder voorzitter
schap sf,aat van den secretaris-generaal
van het departement van binnenland-
sche zaken, mr. dr. Frederiks, Vrijdag
a.s. een bezoek brengen aan Zeeland.
De leden dier commissie zullen dien
dag in gezelschap van den Commissaris
der Koningin in die provincie en van
de leden van Ged. Staten de ziekenhui
zen in Middelburg en Vlissingen bezoe
ken.
EEN BELANGRIJKE UITVINDING?
Besparing van 90 pet. stroom
verbruik op het gebied van
lichtreclame.
Onze correspondent te Kapelle (Z.-
Beveland) schrijft ons:
Den heer A. J. Schipper te Kapelle
(Z.-B.) van beroep chauffeur is het ge
lukt om na 2 jaar zoeken en speuren een
groote uitvinding te doen op het gebied
van lichtreclame, dat vooral voor groo
te zaken van enorme besparing op het
gebied van electrisch licht zal bezor
gen.
Het is gebleken, dat als men b.v. een
glazen ruit met een laag chemische stof
behandelt en daar gedurende 2 a 3 se
conden het licht eener electrische lamp
door een reflector op laat werpen, zoo
dat de ruit helder, geelachtig wit licht
uitstraalt de uitstraling gedurende 30 a
40 seconden na het dooven van de lamp
Middelburg, 14-I-'36. Maandag: hoog
ste luchttemperatuur 5.5 °C (42 °F);
laagste 3.2 °C (37 °F). Heden 9 h:
3.6 °C; 12 h: 4.8 °C. Geen regen of
neerslag. Hoogste barometerstand te de
zer stede, in het afgeloopen etmaal: 769
mm; laagste 767 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 770.6 mm
te Stornoway; laagste 746.5 mm te
Nordöyan.
Verwachting tot morgenavond:
Meest matige, in het N, tijdelijk wel
licht krachtige W. tot N, wind, gedeelte
lijk bewolkt, weinig of geen neerslag,
lichte vorst des nachts, overdag lichte
dooi tot temperatuur om het vriespunt.
Zon op: 8 h 06; onder: 16 h 13. Licht
op: 16 h 43. Maan onder: 10 h 03. L.K.
16 Jan.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Januari.
Hoogwater. Laagwatei
Di 14 4.32 16.58 11.10 23.06
Wo, 15 5.10 17.35 11.43 23.42
Do. 16 5.47 18.16 12.20
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge.
Januari.
Di.
Wo.
Do.
14
15
16
Hoogwater.
6.26 18.43
6.59 19.17
7.30 19.52
S.aagw&tf.ï
12.07
0.18 12.43
0.55 13.21
nog zoo krachtig is, dat ze zich uitne
mend voor reclamedoeleinden leent.
Weliswaar is de lichtsterkte der ruit
na het dooven der lamp kleiner dan tij
dens de belichting en weliswaar treedt
er ook een zekere kleurverandering van
geelachtig wit naar geelachtig groen op,
maar in vergelijking van het voordeel
van zeer aanzienlijke stroombesparing
zou dit nauwelijks als nadeel aan te
merken zijn.
De wijze waarop de stroom der lamp
(lampen) periodiek wordt verbroken is
van bijkomstig belang. Alen kan daar
voor b.v. van een electrisch of ander
uurwerk gebruik maken. Hoewel het
gebruik van electrische lampen bij een
toestel volgens de uitvinding aangewe
zen is, kan men ook gasgloeilampen of
aectyleenlampen gebruiken door een in
de gastoevoerleiding geplaatste aislui-
ter, die automatisch telken'; gedurende
korteren tijd gas doorlaat en daarna ge
durende langeren tijd den gastoevoer af
snijdt.
Voor de ontsteking kan dan b.v. een
lokvlam dienen.
Het is bekend, dat lichtreclametoe
stellen met electrische gloeilampen in 't
algemeen zeer veel stroom verbruiken,
zoodat hun exploitatie duur is. Met het
oog daarop gaat men meer over tot het
gebruik van neonbuizen. Deze zijn ech
ter voor de meesten te duur in aan
schaffing.
De uitvinding nu opent voor eiken fa
brikant en winkelier, wegens het gering
stroomverbruik de mogelijkheid om op
zijn zaken of artikelen door middel van
lichtreclames de aandacht te vestigen.
(Het spreekt vanzelf, dat bovenstaan
de voor rekening van den uitvinder en
den correspondent blijft. Wij kunnen
niet uitmaken, of de uitvinding werke
lijk van groot practisch belang is
Red. M. C.)
Statenbesluiten van kracht.
Het Provinciaal blad bevat de in de
Zomervergadering 1935 der Provinciale
Staten genomen besluiten tot wijziging
van het Reglement voor de polder- of
waterschapsambtenaren en tot instelling
eener Provinciale Zeeuwsche Schoon
heidscommissie en eener Provinciale
Zeeuwsche Archaeologische Commissie,
welke besluiten bij Kon. besluiten van
resp. 19 November en 20 December zijn
goedgekeurd.
Onveranderd.
Ged. Staten deelden aan de colleges
van Burgemeester en Wethouders mede,
dat in 1935 geen markten zijn ingesteld,
veranderd of afgeschaft.
Het Adresboek 1936..
Verschenen is de 63ste jaargang van
het adresboek van Middelburg, uitgave
van de N.V. Boekdrukkerij en Binderij
J. C. W. Altorffer. Zooals nu reeds
verschillende jaren het geval is, zijn
daarin ook opgenomen de adressen van
Sint Laurens en een deel van Koude-
kerke. Dit voor 1936 bestemd boekje,
