rowtttciSiU
GOESCHECOUQANT4
mmmm
ZEELAND.
WEER EN WIND.
W.9dc
PI8I3
BINNENLAND.
De vermindering van de
v bietengarantie.
NUMMER 9.
DRIE BLADEN.
ZATERDAG
11 JANUARI 1936.
EERSTE BLAD.
179e JAARGANG.
hm. de koningin bij opening
De eerste stroomlijn-locomotief.
Het eerste Nederlandsche
cafapult-vliegtuig.
Een schadepost voor
Zeeland van f 290.000.
^DöELBURG.
Hoofdpijn, Kiespijn.
WALCHEREN,
MIDDELBURQSCHE COURANT
'.Jagbiad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Viissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. -Advertentiën 30 ct. per
regel, lugez. mededeelingen 60 ct. p. r.
iSij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1—
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bjj vooruitbetaling Adv. mei
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 c! extra Bewijsnommers 5 cent
,C3£
MEISJES WEESHUIS.
H.M. de Koningin heeft gister in een
samenkomst van genoodigden de offici-
eele opening van het nieuwe Meisjes
Weeshuis der Nederduitsch Hervormde
Gemeente te Apeldoorn en Het Loo bij
gewoond.
DE MINISTERS GELISSEN EN
DECKERS IN POLEN,
Gisteravond 8 uur zijn de ministers
Deckers en Gelissen te Warsch.au aan
gekomen. Zij zijn aan het station ver
welkomd door den Poolschen minister
van handel Gorecki, den onder-minis
ter van dat departement Dolezal, den
onder-minister van landbouw Raczynski,
terwijl verder aanwezig waren de Ne
derlandsche eere-consul Peereboom en
vertegenwoordigers van het ministerie
van buitenlandsche zaken en andere of-
ficieeïe personen.
DE REGEERINGSVERKLARING
INZAKE HET OPENBAAR
ONDERWIJS.
Naar aanleiding van de op 20 Decem
ber 1935 in de Tweede Kamer afgeleg
de Regeeringsverklaring heeft het D,a-
gelijksch Bestuur van het Comité voor
het Openbaar Onderwijs een vergade
ring van gedelegeerden van de bij dit
Comité aangesloten organisaties (Volks
onderwijs, Ned. Onderwijzers Gen-,
Bond van Ned. Onderw.', Vereeniging
voor MULO, Ned, Ouderraad, NW en
Ned. Vakcentrale) bijeengeroepen.
Overwogen zal worden of het wen-
schelijk is op een nader te bepalen da
turn en plaats een instructief congres
te beleggen en daarnaast een commis
sie te benoemen, die tot opdracht krijgt
op korten termijn een rapport samen te
stellen, zoowel over den bestaanden en
ontst,anen toestand op onderwijsgebied,
als over de grondwettelijke en histori
sche positie der openbare school.
Proefrit tusschen Tilburg en
Roosendaal. Binnenkort zul
len proefritten tusschen Roo
sendaal en Viissingen volgen.
(Van onzen u-redacteur).
Een nieuw wegmonster heeft gisteren
den spoorweg tusschen Tilburg en Roo
sendaal bereden. De stroomlijnlocomo
tief van de Nederlandsche Spoorwegen
heeft onder veel belangstelling van ie
der, die het wonder aanschouwde, haar
eerste proefrit gereden. Onder storm
en regenvlagen is de machine met haar
nieuwen mantel voor het eerst in dé
buitenlucht geweest en zij is dadelijk
aan een krachtproef onderworpen, wel
ke zij schitterend heeft doorstaan.
De eerste proefrit werd meegemaakt
door ir. W. Hupkes, den chef van den
dienst van tractie en materieel der Ne
derlandsche Spoorwegen, ir. P. Labrijn,
adjunct-chef van dezen dienst, ir. W.
de Jong, chef van de centrale werk
plaatsen der N.S. te Tilburg en ir. J. P.
Felix, ingenieur eerste klasse van de af'
deeling van tractie en materieel. Door
de vriendelijkheid van ir. Hupkes waren
wij in de gelegenheid gesteld eveneens
daaraan deel te nemen en zoo hebben
we dus voor het eerst de sensatie ge
had op een locomotief te staan, die door
haar uiterlijke structuur in staat was
beter dan haar gewone zusters met 'n
snelheid van over de honderd ki
lometer per uur over de stalen
staven te glijden.
In het begin van de vorige maand
hebben we, na een onderhoud met ir.
Labrijn, den ontwerper van dit nieuwe
model, een uiteenzetting erover gege
ven, zoodat we ons thans ontslagen kun
nen achten van den plicht tot het ge
ven van een beschrijving. Men w'eet
dat de primaire bedoeling ervan is een
besparing op het kolenverbruik. Bij 'n
snelheid van 100 kilometer per uur re
kent men op een besparing van 86 paar
denkrachten en hoe harder men rijdt
hoe grooter het voordeel zal zijn. En
in een jaar zal zulk een locomotief, die
120,000 km aflegt, ongeveer 83,500 kg
kolen besparen, hetgeen een voordeeltje
van ongeveer f 800 zal opleveren.
Om nu deze berekeningen ,aan de wer
kelijkheid te toetsen, worden met de
stroomlijnlocomotief verschillende me
tingen gedaan, voordat men in den ge
wonen dienst ermee gaat rijden. Daar
toe werd ook al bij dezcn'feersten proef
rit, behalve een personenrijtuig, meege
voerd een meetwagen en een weer
standswagen.
In dezen meetwagen bevinden zich
allerlej ingenieuze instrumenten, waar
mede men het effectief vermogen van
locomotieven k,an bepalen, gemeten aan
den tenderhaak. De besparing aan weer
stand, die door den stroomlijnvorm
wordt verkregen kan met den meetwa
gen niet rechtstreeks gemeten worden.
Alleen zal men het verschil in trek
kracht aan den tendertrekhaak bij een
bepaalde vullingsgraad en snelheid kun
nen meten bij de gewone en de stroom
lijnlocomotief en dit verschil zou dandle
geringere eigen weerstand, van de
stroomlijnlocomotief t.o. van de gewone
locomotief voorstellen.
Gedurende de volgende dagen zullen
eenige verdere proefritten worden ge
maakt. Op het traject Roosendaal
Viissingen zullen drie ritten heen _en
weer worden afgelegd met de locomo
tief in haar tegenwoordige gedaante.
Daarna gaat in de werkplaatsen te Til
burg de mantel er ,af, hetgeen gemak
kelijk gebeuren kan, doordat hij bestaat
uit een aantal gelaschte platen van 2,1
millimeter dikte, die vastgeschroefd zijn
op ijzeren spanten. Zonder den mantel
worden dan ook nog drie gelijksoortige
ritten gemaakt, waarna men uit de ver
schillende metingen het juiste resultaat
van den modernen ombouw berekent.
Over twee a drie weken zullen deze
proeven zijn afgeloopen. Het ligt in de
bedoeling om de stroomlijnlocomotief
voorloopig te gebruiken voor de zoo
genaamde stoomdieseltreinen, dat zi'ai
de EM-treinen, die nu nog met stoom-
tractie worden gereden. Deze treinen
hebben van de stoomtreinen de groot
ste snelheid in ons land, zoodat men er
daar het nuttigste effect mee bereikt.
De Fokker C.XI-W een succes
De catapult, die in Duitsch-
land gebouwd wordt, heeft het
toestel volgens de regelen der
kunst de lucht ingeschoten.
Op 9 December j.l. vertrok het nieuw
ste Fokker vliegtuig, de C.XI-W, dat
voor de kruiser De Ruyter bestemd is,
naar Warnemünde om aldaar op de voor
dezen kruiser vervaardigde catapult-
installatie beproefd te worden. Het toe
stel werd bestuurd door den officier
vlieger le klasse H. van der Kroef, ver
gezeld door ir. F. Stok van de Fokker
Fabriek.
Reeds bij de eerste proeven bleek,
dat de C.XI-W geheel aan de bij de op
dracht gestelde eischen voldeed, zoodat
geen enkele wijziging in de constructie
behoeft te worden aangebracht.
De proeven werden bijgewoond door
den schout-bij-nacht A. Vos, den officier
M. S. D. le klasse J. N. Kramer van het
departement van defensie en den offi
cier-vlieger le klasse J. W. F. Backer,
die zich eveneens naar Waremünde had
begeven om zich vertrouwd te maken
met de catapult-startmethode. Verder
was de marine-commissie, belast met de
overneming van de catapult-installatie
bij de proeven tegenwoordig.
Op 10 Januari werd de terugreis naar
Amsterdam aanvaard en te half vier in
den namiddag arriveerde de C.XI-W op
Schellingwoude. Door den lagen water
stand was het echter niet mogelijk het
toestel aan wal te brengen, zoodat of
ficier-vlieger Van der Kroef besloot naar
het vliegkamp De Mok op Texel door
te vliegen, waar hij te 4.15 uur aankwam.
De Fokker C.XI-W is het eerste Ne
derlandsche catapult-vliegtuig en is spe
ciaal gebouwd om aan boord van krui
sers te worden meegevoerd. Ook de be
staande kruisers kunnen een of meer
verkenningsvliegtuigen meenemen, doch
het te water laten dezer toestellen, wel
ke op drijvers gemonteerd zijn, bracht
vooral bij hoog'en zeegang dikwijls bezwa
ren mee. Deze bezwaren worden nu bij
den in aanbouw zijnden kruiser De Ruy
ter ondervangen door het aanbrengen
van een catapult inrichting, zooals die
o.a. ook op de Duitsche mailschepen
wordt gebruikt voor het starten der
postvliegtuigen, waarmede het toestel
direct van boord de lucht in wordt ge
schoten.
Het spreekt wel haast van zelf, dat de
vliegtuigen, welke voor dit doel gebe
zigd worden, aan bijzondere eischen
moeten voldoen. In de eerste plaats
moeten zij zoodanig gebouwd zijn, dat
zij de plotselinge versnelling (over een
afstand van ongeveer 15 mqter wordt de
snelheid van 0 tot ruim 100 km per uur
opgevoerd) kunnen verwerken. Verder
moeten zij natuurlijk in zoo hoog moge
lijke mate voldoen aan de eischen, wel
ke een aan goeden zeeverkenner wor
den gesteld, d.w.z. er moet behoorlijk
ruimte zijn voor den waarnemer en zijn
Het hart, dat vroolijk het heden ge
niet, bekommert zich niet om het mor
gen, maar tempert met zachten lach
het bittere.
uitrusting, de piloot zoowel als de waar
nemer moet over een machinegeweer
beschikken, de benzinetanks moeten 'n
voldoenden inhoud hebben voor een
werkingsfeer van ongeveer 600 km., de
maximum snelheid moet zoo groot mo
gelijk zijn en de landingssnelheid zoo ge
ring mogelijk. Doch bovendien mag de
machine niet te groot zijn met het oog
op de plaatsruimte aan boord. Dit zijn
echter alle min of meer tegenstrijdige
eischen en het was dus zaak, het beste
compromis te vinden.
In opdracht van de Nederlandsche
Marine heeft de Nederlandsche Vlteg-
tuigenfabriek het nieuwe vliegtuig spe
ciaal v.oor dit doel ontworpen. De Fok
ker C.XI-W is uitgerust met een lucht-
gekoelden Wright Cyclon motor van
750 pk. Met een nuttigen last van 730 kg
bereikt deze machine een maximum
snelheid van 262 km per uur en heeft,
door gebruikmaking van landingsklap-
pen aan den ondervleugel, een landings
snelheid van slechts 90 km per uur. Met
volle tanks kan de C.XI-W een afstand
afleggen van ongeveer 600 km.
Voordat de machine naar Warne
münde vertrok, werd zij te Schelling
woude aan een uitgebreide serie proef
vluchten onderworpen, welke alle naar
wensch verliepen.
ONDERHANDELINGEN IN HET
BOUWBEDRIJF.
Geen overeenstemming bereikt
over een collectief arbeidscon
tract.
Gisteren is te Amsterdam opnieuw 'n
bespreking (de derde) gehouden tus
schen de drie werkgevers- en de drie
werknemersorganisaties in het bouwbe
drijf over het sluiten van een collectie
ve arbeidsovereenkomst voor 1936. De
onderhandelingen hebben uitsluitend
geloopen over de voorstellen van werk
geverszijde tot verlaging van het loon;
zij hebben echter niet tot overeenstem
ming geleid.
DE HEER TUSENIUS EN DE N. S. B.
De heer K. H. Tusenius te IJmuiden,
die uit de N. S. B. is getreden, verzoekt
mede te deelen, dat het bericht, dat
door hem in samenwerking met hem
of hoe dan ook een nieuwe politieke
partij of beweging of iets dergelijks zou
zijn opgericht, volkomen uit de lucht ge
grepen is.
DE FRAUDE MET DE JAPANSCHE
GOEDEREN.
Rapport aan minister uitgebracht.
Naar de Telg. verneemt zal binnen
kort aan den minister van Financiën een
uitvoerig rapport worden uitgebracht
over de dezer dagen te Amsterdam aan
het licht gekomen opzienbarende fraude
met de voor doorvoer aangegeven Ja-
pansche goederen, die op zulk een ge
raffineerde wijze aan dep doorvoer wer
den onttrokken. In dit rapport zullen
ook de middelen worden aangegeven,
waardoor dergelijke fraudes, die de
schatkist voor duizenden guldens bena-
deelen, tot een minimum kunnen worden
beperkt.
Het K B. van 1872, dat den ambtena
ren verbiedt goederen tijdens vlagver-
voer dit is bij het vervoer van de los-
haven naar de laadhaven te verzege
len of te bewaken, is wel zeer antiek.
In den jare 1872, toen het vervoer met
paarden-tractie geschiedde, was de con
trole heel wat gemakkelijker dan thans,
nu alle vervoer per vrachtauto geschiedt.
De taak der havensurveillance is hier
door veel moeilijker geworden en de
kans om de wet te ontduiken veel
grooter.
Voor het examen boekhouden van
de vereeniging van leeraren slaagde de
heer J. Post te Viissingen.
Geslaagd te Roosendaal voor het
„Mercurius" diploma boekhouden de
heer J. J. van der Harst te Middel
burg.
Het gerucht, waarvan we vorige week
gewaagden, dat de totale bietengarantie
met 5 pet. verminderd zou worden, bleek
waarheid te bevatten. Dezer dagen werd
op het „Landbouwhuis" te Goes offi
cieel bericht ontvangen van deze ver
mindering.
Dat beteekent voor Zeeland, dat thans
rond 552 millioen kg bieten gegaran
deerd worden, tegen vorige campagne
rond 581 millioen kg, of dat 29000 maal
f 10,00, of f 290,000 minder ontvangen
zal worden-
Daar de totale bietengarantie voor
Nederland 1540 millioen kg bedraagt,
zal hiervan dus 77 millioen kg minder
gegarandeerd worden, welk qauntum
aan de veenkoloniën toegewezen wordt,
teneinde daar de geringer teelt van fa
brieksaardappelen te compenseeren.
Op het Landbouwhuis te Goes, waar
men ons bovenstaande gegevens ver
schafte, informeerden we, of men voor
Zeeland reeds een compensatie voor de
5 pet. vermindering op het oog had. Men
deelde mede, dat aan de teelt van
blauw maanzaad gedacht wordt, mits
deze teelt gesteund zal worden, op welken
steun de Z.L.M, reeds aangedrongen
heeft-
Intusschen zal van de zijde der Z.L.M-
nog een ernstige poging in het werk ge
steld worden, om de garantie-verminde-
ring voor Zeeland ongedaan te maken,
temeer daar onze provincie daarnaast
zoo zwaar getroffen wordt door de ver
mindering van den richtprijs voor de
tarwe, welke maatregel een verlies van
f 900,000 voor Zeeland beteekent,
DE KWESTIE DER BIJDRAGE IN DE
KOSTEN VAN DE R.H.B.S.
B. en W. stellen voor in cassa
tie te gaan.
Zooals reeds bekend is g'emaakt, heeft
het Gerechtshof te den Haag het vouiiis
bevestigd van de rechtbank te Middel
burg, waarbij aan den Staat der Neder
landen de vorderinng is toegewezen, te
gen de gemeente ingesteld terzake van
de bijdrage in de kosten der R.H.B.S.
In aansluiting met het advies van den
rechtsgeleerden raadsman der gemeenie
mr. J. F. van Deinse, stellen B. en W.
voor van genoemd vonnis in cassatie te
gaan. Ter voorkoming van verlies van
rechten, hebben zij reeds de noodige
maatregelen genomen.
Burgerlijk armbestuur.
Voor de benoeming van een nieuw lid
in de vacatureG, M. Mes heefL het
Burgerlijk Armbestuur de volgende niet
alphabetische aanbeveling aan den Raad
toegezonden; J. M. Hertogh en S. P.
Hamers.
SCHOOLGELDEN AVONDSCHOOL
VOOR N.O.
B. en W. meenen, dat het den Raad
duidelijk zal zijn, dat de schoolgeldrege-
ling voor de Avondschool voor N.O. be
zwaarlijk ongewijzigd kan gelden voor
den aan die school verbonden typogra-
fencursus, die toch op geheel andere- en
gedurende een minder aantal uren
wordt gehouden. Na informatie is geble
ken, dat in verschillende gemeenten,
waar eenzelfde cursus bestaat, een
schoolgeld wordt geheven van 5 per
leerling en per cursus, een regeling, die
ook door de Regeering worde goedge
keurd en die B. en W. thans ook in de
verordening willen opnemen.
Tevens stellen zij voor in de veror
dening op te nemen, dat bij ontstentenis
van ouders of indien de leerlingen meer
derjarig zijn het schoolgeld wordt bere
kend naar het zuiver inkomen van de
leerlingen zelf.
Zij stellen ten slotte voor de verorde-
ening op nieuw geheel vast te stellen,
en daarin de in den loop der jaren aan
genomen wijzigingen te verwerken
GOES,
De minister van financiën maakt
bekend, dat ten behoeve van 's rijks
schatkist is ontvangen, wegens over
vorige jaren te weinig betaalde belasting
n,aar inkomen en/of vermogen (gewe-
tensgeld) bij den ontvanger der directe
Middelburg, ll-I-'36. Vrijdag: hoogste
lucht temperatuur 8.9 °C (48 °F); laag
ste 7 °C (45 °F). Heden 9 h: 8.6 °C;
12 h: 8.6 °C. 0.2 mm regen of neerslag.
Hoogste barometerstand te dezer stede,
in het afgeloopen etmaal: 765 mm; laag
ste 753 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 772.8 mm
te Toulouse; laagste 729.2 mm te Nor-
döyan.
Verwachting tot morgenavond:
Stormachtige, later afnemende n.w.
wind, gedeeltelijk bewolkt, wellicht nog
enkele regen- of hagelbuien, kouder.
Zon op: 8 h 07; onder: 16 h 10. Licht
op: 16 h 40. Maan op: 21 h 57; onder:
9 h 36. L.K. 16 Jan.
Hoog- en Laagwater te Viissingen.
Januari.
"loog water. Laagwa-ter.
Za. 11 2.47 15.11 9.27 21.29
Zo. 12 3.21 15.47 10.02 22.00
Ma. 13 3.57 16.22 10.37 22.30
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge.
Januari.
Hoogwater. Laagwaier
Za. 11 4.46 17.04 10.26 22.37
Zo. 12 5.21 17.39 11.00 23.08
Ma. 13 5.55 -18.12 11.34 23.40
pijnen te verdrijven is een Mijnhardt's
Poeder. Per stuk 8 centdoos 45 cent.
Bij Uw drogist.
(Ingez. Med.)
belastingen alhier f 15, onder de letters
J. F,
Rijkspostspaarbank.
In den loop der maand December
werd aan het kantoor te Goes op spaar
bankboekjes ingelegd f 90.168 en terug
betaald f 71.210. Derhalve meer inge
legd dan terugbetaald f 18.958.
Het aantal nieuwe boekjes bedroeg 50-
DE STOOMTRAM WALCHEREN.
Voor passagiersvervoer zullen
de trams allengs vrijwel geheel
door bussen worden vervangen.
Naar wij vernemen zijn er bij de
stoomtrammaatschappij „Walcheren
plannen in 'n vergevorderden staat van
voorbereiding, om te geraken tot een
vrijwel ,algeheele opheffing van het per
sonenvervoer per stoomtram.
Voorzoover dit het traject V 1 i s-
singe nK oudekerke betreft,
is reeds eerder vergunning aangevraagd
tot vervanging van de stoomtram-ex
ploitatie door een autobusdienst; Ged.
Staten hebben toen ter tijde echter, uit
overwegingen van weg-belang, geen toe
stemming kunnen verleenen. Met Mei
v,an dit jaar zal evenwel de normalisa
tie van den weg ViissingenKoude-
kerke voor een groot deel haar beslag
hebben gekregen en, met het treffen van
enkele voorzieningen op de resteeren-
de smalle wegsgedeelten, wordt ver
wacht, dat een volledige vervanging
van het personenvervoer per tram door
de autobus op dit traject dan mogelijk
zal blijken.
Wat den dienst op Domburg
betreft: zooals men weet, wordt a.s.
Woensdag de verbetering van den weg
WestkapelleDomburg aanbesteed,
't Voornemen bestaat nu, nadat ook de
ze verbetering tot stand gekomen zal
zijn, eveneens den dienst op Domburg
vrijwel geheel met bussen uit te voe
ren.
Fr zouden dan bv. dadelijks 2 trams
voor post- en schoolkinderenvervoer
ingelascht blijven, en overigens zou de
trambaan echts voor goederenvervoer
bereden blijven.
DOMBURG. Vrijdagavond gaf de mu-
ziekvereeniging „Apollo" een welge
slaagde uitvoering in het café „Wilhelmi-
na". De muzieknummers en de tooneel-
stukjes waren zeer tot genoegen der tal
rijke aanwezigen. Onder de tooneelspe-
lers merkten we een paar nieuwelingen
op, die blijkens hun ongedwongen optre
den, veel beloven voor de toekomst.
De voorzitter van „Apollo" zeide dat
in deze vereeniging het „blijvend ge
deelte" bijzonder groot is ondanks het
overal geconstateerde komen en gaan.
Hij mocht ook thans wederom een muzi
kant den heer Joh. Vreke gelukwen-
schen met zijn 25-jarig lidmaatschap
