Nieuwe Kwartaalabonné's.
STATEN-GENERAAL
ZEELAND.
WEER EN WIND.
NUMMER 300.
TWEE BLADEN.
VRIJDAG
- 20 DECEMBER 1935.
EERSTE BLAD.
178e JAARGANG.
De bezuiniging op het on
derwijs. Alle crisis
ellende mag niet neerko
men op de openbare
school.
Amsterdam krijgt een nieuw
stadhuis.
MIDDELBURG.
aois,
GRATIS.
MBJNHAR PT *S
laxeer-
tabletten
Verken zacht en zeker
ooos 60CT
WSLQHEREN.
i^tcwinciitU
MIDDELBURGSCHE COURANT
Jagniad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes IS ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
=2* GOCSCHE COURANT^
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij bet Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 cC extra Bewijsnommers 5 cent
HET ONTWERP INTAKE
BELASTINGVERHOOGING
AANGENOMEN.
Bij de gisteren voortgezette behande
ling in de Eerste Kamer van het wets
ontwerp tot heffing van 20 opcenten
op de successierechten, de dividend- en
tantièmebelasting, de registratierechten
en de evenredige zegelrechten bepleit
te minister 0 u d de wenschelijk-
heid dat dit ontwerp met 1 Jan. a.s. in
werking zou treden. W,anneer de ver
zekeringsfondsen, heit spoorwegtekort
en de werkloosheidsvoorziening niet zoo
zwaar op ons budget drukten,., zouden
wij er heel wat gunstiger voor staan
aldus de minister. Wat de spoorwegen
betreft zette de minister uiteen, dat wij
in een dwangpositie zitten; hij hoopte
echter binnen niet te langen tijd een re
sultaat der thans loopende besprekin
gen.
De belastingverlaging, welke spr. had
willen invoeren is hem uit de h,and be
vallen door de catastrofale daling der
staatsinkomsten.
Toen spr. wel moest komen met be-
lastingverhooging heeft hij van vele
kwaden het minste gekozen, hoezeer
spr. de bezwaren ook inzag.
Het wetsontwerp werd daarna ,aan-
genomen met 33 tegen 5 stemmen (te
gen de NSB, Blomjous fr.k.), de Jong
(r.k.) en v. Rappard (lib.)
De vergadering werd hierop gesloten.
De Tweede Kamer zette de beraad
slagingen voort over het wetsontwerp
tot bezuiniging op het onderwijs met
de behandeling van par. 7 (leerlingen-
schaal en wijziging wachtgeldregeling).
De heer T h ij s s e n (s.d.) verde
digde een drietal amendementen om 'n
mildere schaal dan ale voorgestelde in
te voeren, voor plattelandscholen.
De heer Van D ij ken (a..r)
verdedigde eenige amendementen be
treffende de wachtgeldregeling voor
boventallige onderwijzers. De gevolgen
behooren het schoolbestuur te treffen,
.niet den wachtgelder.
De heer T i 1 a n u s (c.h.) zegde,
dat de gedachte van den heer Thijssen
de bezuiniging tegen gaat, terwijl de
heer Zijlstra wees op de noodzaak van
bezuiniging.
De heeren Ketelaar en
Coops (lib.) waren voorstanders van
de amendementen-v. Dijken doch slechts
ten deele van die van den heer Thijssen.
De heer Kersten (staatk. ger.)
betoogde dat de kleine scholen in het
gedr,ang komen.
Minister Slotemaker de Bruï-
n e zeide dat er bezuinigd moet
worden. De minister meende dat van de
onderwijzers het offer van meer inspan
ning gevraagd mag en moet worden. De
amendementen kosten geld. Meer dan
45 pet. der bezuiniging zou er door ver
loren gaan. De beslissing over het derde
amendement liet spr. aan de Kamer
over. Het amendement-Dijken, inhou
dende een wijziging teneinde een meer
logische indeeling van de wachtgeldre
geling voor boventallige onderwijzers te
verkrijgen, nam de minister over.
De heeren T i 1 a n u s (c.h.) en V a n
D ij k e n (a-r.) verbaasden er zich over,
dat de minister de verantwoordelijkheid,
ook voor de financieele gevolgen van
het 3e amendement Thijssen in deze op
de Kamer heeft gelegd.
De heer S u r i n g (r.k.) diende een
sub-amendement in op het 3e amende-
ment-Thijssen (waardoor de centrale
scholen voor zevende en achtste leerja
ren behandeld zullen worden als ulo
scholen) dit te beperken tot de op 1 De
cember 1935 bestaande centrale scholen.
Z. h. s. werd nu dit derde amendement-
Thijssen aangenomen, met alleen de hr.
Tilanus (c.h.) tegen.
De twee amendementen-Thijssen (ver
zachting der verhooging van de leerlin-
genschaai van g.l.o. en u.l.o.) werden
verworpen met 68 tegen 24 stemmen.
Met dezelfde stemmenverhouding
werd art, 1 van par. 7 (verhoogde leer-
lingenschaal) aangenomen.
Bij par. 8 (schoolgeldheffing) verdedig
de de heer K, ter Laan (s.d.) een
amendement om de heffing te vereen
voudigen en mogelijk te maken ook de
genen te laten betalen, die niet aange
slagen zijn in de inkomstenbelasting,
doch die wel vermogen hebben.
Minister Oud betoogde dat de ge
meentebesturen t.a.v, schoolgeldregelin
gen grootere vrijheid krijgen dan tot
dusver. Voortaan zullen zij behalve met
het inkomen ook met allerlei andere
factoren rekening houden. Spreker zei-
de dat in overweging is oob den kerk
genootschappen niet langer de gegevens
omtrent de inkomsten te verschaffen
maar eveneens de „gemengde hoofdsom"
te hunner beschikking te stellen.
Het amendement-Ter Laan werd ver
worpen met 68 tegen 20 stemmen (voor
soc.-dem., comm. en de heeren Duys,
Lingbeek (h.g.) en Sneevliet (rev.)
Vervolgens zijn goedgekeurd de par.
betreffende afschaffing van bijzondere
bijdragen en die van de commissie van
1. o.
Bij paragraaf 11 (uitstel tot 1941 van
de verplichting tot invoering van licha
melijke oefening als leervak op de lagere
scholen) verdedigde de heer K. ter
Laan (s.d.) een amendement om dit
uitstel tot 1937 te beperken.
De heer Z ij 1 s t r a (a.r.) had hier
tegen bezwaren, waarmede het zijn par
tijgenoot Wielenga het niet eens was.
Minister SlotemakerdeBruïne
betoogde dat verplichte invoering van
de lichamelijke opvoeding veel kosten
zou.
Het amendement-Ter Laan werd ver
worpen met 63 tegen 23 stemmen, ter
wijl par. 8 z.h.s. werd goedgekeurd.
CONCENTRATIE VAN BIJ
ZONDERE SCHOLEN.
In de avondvergadering was par, 12
aan de orde, behelzende de beperking
van het aantal scholen voor bijzonder
gewoon lager onderwijs.
De heer De Geer (c.h.) had vele be
zwaren tegen de voorgestelde regeling.
De regeering becijferde de bezuiniging
door grootere concentratie op bijna 4
millioen, maar spr. geloofde dat het bin
nen afzienbaren tijd een schadepost zou
opleveren. In afwachting van het betoog
der regeering zou spr. tegenstemmen.
Spr. beschouwde dit regeeringsvoorstel
dan ook meer als een „psychologische
pleister" op de wonde, geslagen door
het opheffen van openbare scholen.
Late de regeering niet tot eiken prijs
de voorgestelde regeling handhaven al
dus spr.
De heer Lingbeek (h.g.) hekelde
de houding der rechterzijde. Alle crisis
ellende mag niet neerkomen op de open
bare school. Evenals de heer v. Dis
(st.ger.) wilde spr. de kloosterlingen aan
pakken.
De heer Coops (v.b.) meende even
als de heer de Geer, dat er in het regee
ringsvoorstel geen strijd is met de grond
wet. De gelijkheid eischt, aldus spr., dat
wat mei de openbare school is geschied
ook wordt toegepast op het bijzonder
onderwijs.
De heer S u r i n g (r.k.) betoogde dat
men daarbij vergeet, dat de bijzondere
scholen reeds sterk geconcentreerd zijn
opgericht. Het leerlingental is voorts
sterk vooruitgegaan. Voor de gemeente
kas zal concentratie geen voordeel
brengen.
De heer T erpstra (a.r.) betoogde
dat de bezuiniging maar gering zal zijn.
Spr. raamde dat hoogstens 60 scholen
zullen verdwijnen, besparing f 140.000.
Tenslotte bepleitte spr. na intrekking
van par. 12 een zoodanige wetswijziging,
dat de vrijwillige concentratie zoo breed
mogelijk kan geschieden, daarnaast zou
dan het geheele vraagstuk der kleine
scholen opnieuw bezien moeten worden.
De heer A1 b a r d a (s.d.) zeide dat
men thans op het slagveld van het
openbaar onderwijs zit. In den zomer van
'1934 waren reeds 301 scholen opgehe
ven, en van deze opheffingen heeft 'fc
bijzonder onderwijs voor 50 pet, ge
profiteerd; thans is het totaal der opge
heven openbare scholen tot 444 geste
gen. Er is volgens spr.. misbruik van de
crisis gemaakt ten voordeele van het
bijzonder onderwijs, Spr. hoopte dat
men niet teleurgesteld zou worden in de
belofte van minister-president Colijn,
De heer Ketelaar (v.d.) betoogde
dat deze bezuiniging niet verwaarloosd
mag Worden.
Minister Slotemaker de Brui-
n e bestreed de grondwettelijke bezwaren
die zijn aangevoerd.
De vergelijking tusschen de positie
van de openbare en de bijzondere
school, leert inderdaad dat er spron
gen zijn geweest, die vermeden hadden
kunnen worden aldus spr. Men had de
opheffing van openbare scholen in een
andere sfeer kunnen behandelen.
Principieel kan de overheid openba
re scholen stichten, distribueeren en op
heffen. Voor bijzondere scholen mist zij
de bevoegdheid I
Wat het voorstel betreft:
Van rechtstreeksche bemoeiing met
Een kind verbergt, een vrouw ver
raadt iets, wanneer zij de oogen neer
slaat.
de dislocatie van het bijzonder onder
wijs is afgezien. De aanvankelijke ver
hooging van de minima met 50 pet. is
teruggebracht tot 25 pet. De uitzonde
ringsmogelijkheden 'zijn uitgebreid..
Voorts is het recht van de bijzondere
scholen om nog drie jaren subsidie te
ontvangen als zij dalen beneden de mi
nima, gehandhaafd, als deze daling ten
minste niet beneden driekwart komt.
Tenslotte bestaat de dispensatie-moge
lijkheid.
Over de bezwaren tegen art. 4 van
par. 12 (behelzende een regeling voor
de scholen van voor 1920 en 1923) is
met spreker te praten. Verwerping van
dit artikel zou de minister niet als een
halsmisdaad beschouwen.
Ik houd vast aan mijn opvatting dat
het voorstel van de regeering een zeer
redelijk voorstel is zeide spr.
De vergadering werd hierop verdaagd
tot hedenmiddag.
mmïmm.
GIFTEN VAN DE KONINGIN EN
PRINSES JULIANA.
Voor het Koningin-Emma Her
denkingsfonds,
H.M. de Koningin en H.K.H. Prinses
Juliana hebben aan den heer Menno P.
Fischer aanzienlijke bedragen ter hand
gesteld, ten bate van het Koningin-Em
ma Herdenkingsfonds.
Het kon. Paleis blijft „paleis"
in een historische zitting, onder le'-
ding van burgemeester dr. W. de Viugt,
heeft de Amsterdamsche Raad gister
avond met algemeene stemmen aange
nomen de voordracht van B. en \X
waarbij de gemeente den eigendom van
het voormalige Raadhuis aan den Dam
(thans koninklijk Paleis) afstaat en het
Rijk voor den bouw van een nieuw
Raadhuis dat verrijzen zal op het ter
rein van het voormalige Paleis voor
Volksvlijt op het Frederiksplein een
bedrag van tien millioen gulden betaalt.
De regeering zal thans onverwijld T
noodige verrichten voor het verkrijgen
van de goedkeuring der Kamers van
haar ter zake gedaan voorstel, zoodat
aangenomen mag worden, dat Amster
dam over enkele jaren een modern, aan
alle eischen des tijds beantwoordend
stadhuis zal bezitten, waarvan de bouw
als een hoogst welkome verruiming van
de werkgelegenheid in de grootste ge
meente van het Rijk gelden kan en dat
bovendien voorzien zal in de dringende
behoefte aan behoorlijke huisvesting
van verschillende gemeentelijke dien
sten.
De thans eindelijk gevallen beslissing
maakt een eind aan een vele jaren lang
gesleept hebbend vraagstuk.
Men kan gerust zeggen, dat de ge
meenteraad van de hoofdstad de zaak
beu was geworden. Zoolang het voor
malige stadhuis op den Dam als ko
ninklijk paleis gebruikt wordt, dus se
dert 1807, bestaat een paleis-raadhuis
kwestie. Koning Lodewijk Napoleon,
die Amsterdam tot de hoofdstad van
zijn Koninkrijk Holland had verheven,
eischte het Taadhuis op als paleis voor
zijn hof. Het gemeentebestuur verhuis
de naar het Prinsenhof aart- den O.Z.
Voorburgwal, waar het sindsdien is ge
bleven. Koning Willem I gaf in 1813
het oude raadhuis aan de stad terug,
doch bleef het in bruikleen bewonen.
Sindsdien is dat bruikleen traditie ge
worden.
De paleis-raadhuiskwestie is voor het
eerst actueel geworden in 1873, toen
door een gemeenteraadslid werd voor
gesteld, te trachten met het Rijk tot
overeenstemming te komen over herstel
van het prachtige gebouw in zijn oor
spronkelijke functie. Sindsdien werden
verschillende andere pogingen onderno
men, die steeds echter mislukten. Nu
eindelijk komt de definitieve oplossing
I in zicht.
DUITSCH EIER-CONTINGENT VOOR
DECEMBER VERHOOGD MET 30 PCT.
Naar wij vernemen, is het contingent
voor eieren naar Duitschland door de
Duitsche regeering voor de maand De
cember alsnog met dertig procent ver
hoogd.
HET TRADITIONEELE KERSTFEEST
AAN HET UDDELERMEER.
Prinses Juliana heeft gister in den
vooravond in het theehuis ,aan het Ud-
delermeer, gelegen in de gemeente
Apeldoorn, het kerstfeest gevierd met
de leerlingen van de naaischool te Uddel.
Ongeveer 40 meisjes namen aan dit
feest deel.
Bij Kon. besluit is, met ingang van
1 Januari a.s.; benoemd, bij den grooten
staf, tot ordonnans-officier van H. M.' de
Koningin de le luit. A. J. T. M. Egter
van Wissekerke, van het korps rijdende
artillerie.
In de week van 8 tot en met 14 De
cember zijn in onze provincie voorgeko
men 6 gevallen van roodvonk, waarvan
2. te Goes en 1 in ieder der gemeenten
Biervliet, Clinge, Nieuw- en St. Joosland
en Oost- en West Souburg en 1 geval
van febris typhoïdea te St. Maartensdijk.
De gemeenteraad.
In het verslag van den gemeenteraad
staat bij de replieken over de algemee
ne beschouwingen, dat de heer Paul er
kende, dat de regeering ook veel goed
doet.
De heer Paul verzoekt ons te melden,
dat hij dit niet zoo heeft bedoeld en
ongeveer het volgende heeft gezegd,
„dat wanneer door de Regeering of
op haar initiatief iets goeds gebeurt,
dat zeer zeker te waardeeren valt.
Aan het slot van het verslag over de
middagvergadering, is hetgeen de heer
Jeronimus zeide, niet duidelijk weerge
geven.
Hij zeide, dat industrieel loon al het
niet agrarische loon is, 't eerste is niet
voldoende verlaagd of het tweede
niet voldoende verhoogd en daaronder
leiden de Middelburgsche arbeiders.
Winkelsluiting op Kerstdag.
Ten opzichte van de winkelsluitings
wet wordt de Eerste Kerstdag gelijk ge
steld met den Zondag en de Tweede
Kerstdag beschouwd als een gewone
weekdag. De winkels mogen dan ge
woon tot 8 uur geopend zijn.
Gevonden.
In het huisvuil is een verguld stan
daardje voor messen of vorken aange
troffen. Het is terug te bekomen bij de
gemeentereiniging.
VERDWAALD.
In de Kade is hedenmorgen een zee
hond waargenomen, die daar blijkbaar
verdwaald was en veel belangstelling
trok.
SLORDIG.
Vele wielrijders geven blijk maar wei
nig zorg aan hun karretje te besteden.
Zoo zijn er van buiten komende jon
gelui, die hun rijwiel op het parkeerter
rein naast het Grand Hotel plaatsen,
waar geen enkel toezicht is en dat ook
geen publiek terrein is.
Dit gaat dikwijls goed, maar gister
avond miste een jongmensch uit Vlissin
gen zijn rijwiel, dat een paar uur eerder
daar was geplaatst.
Dan is „Leiden in last" en moet de
politie maar trachten de fiets weer op
te sporen.
Schoorsteenbrandje.
In den afgeloopen nacht tc twee uur
werd de politie gewaarschuwd, dat een
schoorsteenbrandje was ontstaan ten
huize van den heer J. H. K. op de Rou-
aansche kade. Een agent begaf zich met
een minimax naar het perceel Hij had
deze niet noodig en kon volstaan met
het verwijderen van het brandende
roet.
Verplaatst met ingang van 16 Jan.
1936 de referendaris 2e klasse der
posterijen, telegrafie en telefonie H. de
Lint van het postkantoor te Amsterdam
naar het post-, telegraaf- en telefoon
kantoor alhier.
Controle Gasthuis.
In ons verslag van den Raad van
Goes, vermeldden wij, dat de voorzitter
inzake het Gasthuis mededeelde, d,at B.
en W. nog een controle willen instel
len, naast de gewone, speciaal de fi
nanciën betreffende. Dit is nie.t geheel
Zij, die zich met ingang van
1 Januari a.s. op ons blad abon-
neeren, ontvangen de tot dien da
tum verschijnende nummers
Middelburg, 20-XII-'35. Donderdag:
hoogste lucht temperatuur 5 °C (41 °F)
laagste °C (29 °F). Heden 9 h:
2.1 °C; 12 h: 3Yi cC. 0.1 mm regen of
neerslag. Hoogste barometerstand te de
zer stede, in het afgeloopen etmaal: 759
mm; laagste 757 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 770.0 mm
te Jan Mayen; laagste 749.7 mm te
Praag.
Verwachting tot morgenavond;
Zwakke tot matige wind uit Z. tot O.
richtingen, nevelig tot half bewolk, wei
nig oi geen neerslag, liche vorst tot tem
peratuur om het vriespunt.
Zon op: 8 h 09; onder: 15 h 47. Licht
op: 16 h 17. Maan op: 2 h 32; onder:
24 h 12. N.M. 25 Dec.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
December.
Hoogwater.
Laagwatei
Vr.
20
8.44 21.26
2.29 15.14
Za.
21
9.53 22.32
3.36 16.21
Zo.
22
10.51 23.22
4.45 17.24
Hoog-
en
Laagwater te Wemeldinge.
December.
Hoogwater.
Laagwater
Vr.
20
10.15 22.57
3.37 16.13
Za.
21
11.27
4.46 17.19
Zo.
22
0.09 12.32
5.53 18.22
(Ingez. Med.)
juist. B. en W. zullen op een desbe
treffende vraag van de Fin. Commissie
aan het Verificatie bureau verzoe
ken, de .controle en rapporten wat uit
te breiden, speciaal die posten de fi
nanciën betreffende.
De financiën van ,,Ziekenhuisverpleging".
Voor de spoedeischende vergade
ring van de Ver. voor Ziekenhuisverpi.,
Zaterdag 28 dezer te houden, vermeldt
de agenda:
1. Gedrongen door de financieele nood
zaak en teneinde onze mooie uil kee
ringen ook voor 1936 te kunnen hand
haven, stelt het bestuur voor de kor
ting aan de onder-,afdeelingen tijdelijk
van 20 op 10 pet. terug te brengen.
Dit leek het bestuur voor de vereeni
ging èn voor de leden de beste manier
om de financiën gezond te houden, daar
verhooging der contributie en verlaging
der uitkeeringen voor ziekenhuis-opna
men ontraden moeten worden.
2. Het bestuur stelt verder voor art.
1 van het huishoudelijk reglement als
volgt te lezen:
„Onder ziekenhuisverpleging zal wor
den verstaan verpleging in ziekenh
zen en klinieken."
Het is dus de bedoeling om in de toe
komst geen vergoeding meer toe te
kennen voor opn,amen in krankzinnigen
gestichten, herstellingsoorden, vacanti'i-
kolonies, enz., en ons te bepalen tot bet
hoofddoel onzer vereeniging: de zie
kenhuisverpleging.
ARNEMUIDEN. Onder leiding van ds.
H. Scholing, Geref. predikant, hield de
Geref. Jongelingsvereeniging haar jaar
vergadering. Door verschillende leden
werden diverse onderwerpen behandeld.
De verschillende jaarverslagen getuig
den van een bloeiend vereenigingsleven.
De hr- Iz Cornelisse bracht namens de
Geref. kerk felicitatie's over, terwijl de
