22* GOESCHE COUPANTM
Nieuwe Kwartaalabonné's.
STATEN-GENERML
ZEELAND.
WEER EN WIND.
-n NUMMER 299.
DRIE BLADEN.
DONDERDAG
19 DECEMBER 1935. EERSTE BLAD.
178e JAARGANG.
Concentratie van bijzon
dere scholen. Geen
conflict
UW GAVE VOOR HET i
ONTSPANNINGSWERK f
^WERKLOOZEN
RAADSOVERZICHT
MIDDELBURG.
WW CQSTUUM OF WIWTERJAS
SCIsedermakerij J. Hooffman Jr.
GRATIS.
COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
icwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
•Jij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postreken; ng no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij bet Bureau voor PublicitéitSSvaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1"s
regels 2.10, elke r. m, 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. by vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnummers 5 cent-
wm
BEGROOTING ZUIDERZEEFONDS.
De Tweede Kamer zette gistermiddag
de behandeling voort van de begrooting
van het Zuiderzeefonds. Verschillende
leden bespraken de N.O. inpoldering
waarbij zij op bespoediging aandrongen.
Ook over de Zuiderzeesteunwet werden
tal van op- en aanmerkingen gemaakt.
De heer Bierema (lib.) b.v. wenschte
ruimere toepassing dezer steunwet. De
heer van Dis (s.g.) noemde de Zuider
zeesteunwet een armenwet.
De minister van waterstaat, de heer
Van Lidth de Jeude wees er op
dat het stichten van vischconservenfa-
brieken geen loonend uitzicht opent.
Spr. bepleitte het nut van proeven met
Staatsexploitatie in de Wieringermeer.
Wat de N.O. inpoldering betreft, het
volle werk zal in het voorjaar 1937 in
gang kunnen zijn. Er is geen reden voor
vertraging. Het uitvoeren van de N.O.
inpoldering wil niet zeggen, dat andere
werken zijn uitgesloten.
De begrooting van het Zuiderzeefonds
werd z.h.s. aangenomen met aanteeke-
ning dat de heer Sneevliet tegen is.
De onderwijsbegrooting.
Voortgezet werd de behandeling van
de afd. lager onderwijs van de begroo
ting van onderwijs.
Minister Slotemaker de Bruine be
toogde dat de regeering het openbaar
onderwijs geenszins naar den achter
grond dringt.
De onderwijzers der openbare school
moeten bedenken dat ze ook buiten de
school paedagogen zijn. Wie niet natio
naal kan medewerken, hoort niet thuis
op de openbare school. Men vraagt on
derwijs in bijbelkennis op de openbare
school, maar elke concurrentie-idée
tegen de bijzondere school moet worden
afgewezen. Onjuist is, dat spr. geen bij
belkennis op de lagere school wil, zonder
meer. Maar algemeene regelen voor "bij
belkennis op de openbare school achtte
spr. niet gewenscht. Het initiatief moet
bij de ouders zijn. Wil men proeven
nemen in de richting van facultatief on
derricht in bijbelkennis op de openbare
school, dan heeft dit zeker de volle in
stemming van den minister. Hij zou wil
len zeggen: „grijpt als het rijpt". Doch
men forceere niet.
Voor beter onderwijs van schippers
kinderen doet spr. wat hij kan.
Avondvergadering.
In de avondvergadering werd met de
onderwijsbegrooting verder gegaan. Na
artikelsgewijze behandeling werd de be
grooting van onderwijs, kunsten en we
tenschappen goedgekeurd met alleen de
stem van den heer Sneevliet tegen.
Daarna kwam aan de orde het wets
ontwerp tot verlaging der openbare uit
gaven voor het onderwijs. Speciaal de
behandeling van de kwestie der concen
tratie van bijzondere scholen wordt,
naar men weet met spanning tegemoet
gezien. Het Hbld. meldt echter dat bij
het overleg tusschen verschillende voor
aanstaande politieke personen eenig
uitzicht zou zijn ontstaan op de moge
lijkheid bij deze kwestie een ernstig
conflict met de regeering te vermijden.
Als een der denkbare oplossingen van
de moeilijkheden (een definitieve over
eenstemming schijnt nog niet bereikt te
zijn) noemt men een plan, om voorloo-
pig de wettelijke regeling, die tot ge
dwongen 'samenvoeging van bijzondere
scholen zou leiden, nog even te laten
rusten. Met andere woorden, paragraaf
12 zou dan uit het ontwerp worden ge
licht en voorshands blijven liggen, ter
wijl een kleine politiek-ge,nengde com
missie op korten termijn zou hebben na
te gaan, op welke wijze het door para
graaf 12 beoogde doel (bezuiniging op de
staatsuitgaven voor het bijzonder lager
onderwijs) met instemming van rechts en
links te bereiken ware.
De heer» Van D ij ken (a.r.) en
M o 1 1 e r (r.k.) bespraken de rege
ling van de bijdragen van buitengemeen
ten in de kosten van HBS en Gymnasia,
ook voor het bijzonder onderwijs.
De heer K. t e r L a a n (s.d.
zeidc dat «prs. fractie wegens den groo
ten last, op de buitengemeenten gelegd,
Xt? betreffende par. zal stemmen
Minister Slotemaker de
o r u n e bestreed, dat hier slechts
sprake zou zijn van verschuiving van
lasten. Overigens zal hij pogen, iets te
Offert Zaterdag
i-rrriN middelburg b
(Ingez. Med.)
vinden om aan de bezwaren der heeren
Van Dijken en Moller tegemoet te ko
men.
Met aanteekening van tegenstemming
voor de s.d.-fractie werd par. 1 (bijdra
gen van buiten-gemeenten in de kosten
van HBS en Gymnasia) goedgekeurd.
Bij par. 2 (subsidieregeling Bijzonde
re HBS en Gymnasia) ve dedigde de hr
Moller (r.k.) de d jor hem met de
heeren Terpstra en Van Dijken (a.r.),
Tilanus (c h.) en Suring (r.k.) ingedien
de amendementen.
De voornaamste amendementen be
oogen eenerzijds de mogelijkheid te
handhaven, dat subsidie wordt verleend
voor eventueel door de Kroon noodza
kelijk geachte stichting en uitbreiding
van gebouwen van reeds gesubsidieerde
HBS-en en Gymnasia en anderzijds
aan het verbod van subsidieering vai»
nieuwe bijzondere scholen toe te voe
gen een analoog verbod van oprichting
van nieuwe openbare inrichtingen, voor
het tijdvak, eindigende 1 Januari 194
Daarnaast heeft spr. een amendement
ingediend om niet het geheele subsidie
te doen vervallen, zoodra het. getal leer
lingen minder bedraagt dan de in het
ontwerp genoemde minima, doch zoo
lang de vermindering van het aantal
leerlingen ten hoogste 1/4 van het -ver-
eischte minimum bedraagt, de helft van
het subsidie uit te keeren.
Wat de inhoud van de artikelen van
deze paragraaf betreft: de artikelen
en 5 (behelzende de vermindering van
de subsidies) zijn onaannemelijk. Spi.
achtte, het onjuist, dat bij de subsidiee
ring voortaan gerekend zou worden met
particuliere inkomsten van de scholen
en dat de minister zeggenschap zou
krijgen over de aflossingen, ook uit par
ticuliere middelen.
De heer Ketelaar (v.d.) noem
de het bijzonder onaangenaam dat de
heeren van de rechterzijde hun wil wen-
schen op te leggen. Zij moeten zelf be-
oordeelen of dit in het landsbelang is,
aldus spr. De amendementen zijn vol
gens spr. niet in overeenstemming mei
art 195 der grondwet, dat geen gelijk
stelling voor het voorbereidend booger
en middelbaar onderwijs bevat.
De heer F a b e r (s.d.) betoogde
dat. ir; ieder geval het Rijk bevoegd
moet blijven, gemeentelijke HBS-en over
te nemen.
De heer Van D ij ken (a.r.)
keerde zich tegen het voornemen
om bij subsidieering van bijzondere
HBS-en en Gymnasia oarticuliere schen
kingen in aanmerking te nemen.
De heer Tilanus (c.h.) zeide
dat het volkomen logisch is, dat wan
neer er geen bijzondere scholen gesticht
mogen worden, ook de bouw van ge
meentelijke wordt stopgezet.
De regeering kan principieel niet juist
achten dat ze tijdelijk «telden confisceert,
door particulieren aan schoolbesturen
afgestaan. De regeering neme de art. 1
en 5 terug.
Ook de heer Van Dis (s.g.) oor
deelde de door de regeering voorgestel
de regeling onbillijk.
Minister Slotemaker de Bru
ine erkende dat het voorstel, dat par
ticuliere schenkingen raakt, niet fraai
is, doch het is nu eenmaal moeilijk
nieuwe kanalen voor bezuinigingen te
vinden. Het is hier geen princip'eele
zaak, doch een poging om voor vijf ja
ren de nooden der schatkist eeniger-
mate te verlichten.
Tegen het amendement op art. 1 had
de minister geen bezwaar.
amendement, dat beoogt een ver
bod aan rijk en gemeenten om tot 1 Ja
nuari 1941 openbare H.B.S.-en en Gym
nasia te stichten, heeft met de finan-
cieele gelijkstelling niets te maken. Spr.
had geen behoefte aan deze regeling,
maar zou zich er ook niet tegen ver
zetten.
De amendementen betreffende het
dalen beneden de leerlingen-minima en
het in verband hiermede halveeren van
het subsidie achtte de minister geen
verbetering bij de bepalingen van het
gewijzigd ontwerp.
De heer Moller (r.k.) bracht daar-
Zachtheid van karakter wordt
slechts langzaam verkregen, indien zij
niet aanwezig is; bezit van veel zeif-
beheersching is daartoe een eerste ver-
eischte.
op eenige redactie-wijzigingen in zijn
amendementen aan.
Donderdagmiddag zou par. 2 verder
behandeld worden.
Bij par. J iscLoolgeldregeling bijzon
dere H.B.S. en gymnasia) verdedigde de
heer Moller (r.k.) een amendement,
dat hij een technische verbetering acht.
Amendement en par. werd z.h.s. aan
genomen.
Bij par. 6 (uitgebreid lager onderwijs)
verdedigde dé heer Suring (r.k.)
enkele amendementen, strekkende om
weg te nemen een bepaling, dat de ver
plichte onderwijzers slechts onderwijs
magen geven in de eerste vier leerjaren,
maar dezen onderwijzers ook toe te
staan in de 5de of 6de klas les te geven.
Voorts wilde spr. doen vervallen de
bepaling, dat alleen leerlingen voor sub
sidie meetellen, wier ontwikkeling en
aandacht door den hoofdinspecteur zoo
danig wordt geacht, dat zij geschikt ziju,
om het onderwijs zonder bezwaar te
volgen.
Minister Slotemaker de Bruine
zegde, dat 'n zorgvuldiger selectie noo-
di;-; is van de kinderen, die van L.Ü. tiaar
U.L.O. overgaan.
Tegen de amendementen had spr.
geen bezwaar. Ze werden z.h.s. aange
nomen.
De vergadering werd verdaagd tot he
denmiddag,
EERSTE KAMER.
In de gisteravond gehouden vergade
ring van de Eerste Kamer hebben de
N.S.B.-leden, de heeren van Vessem en
graaf de Marchant et d'Ansembourg na
de gebruikelijke eeden te hebben afge
legd, zitting genomen.
Bij het wetsvoorstel tot regeling van
den invoer van klompen en klompenma-
kerswerk zeide minister Gelissen, dat
verdere verlaging van het invoerpercen-
tage zou leiden tot vestiging van buiten-
landsche industri*n. Een Belgische fa
briek is reeds in Zeeuwsch-Vlaanderen
gesticht. Een vestigingsverbod is in voor
bereiding.
Aangenomen werd voorts het voorstel
tot wijziging van de wet op arbeid door
vreemdelingen. Dit wetsontwerp heeft
tot strekking het heffen van registratie
rechten van hen, die buitenlandsch
personeel in dienst hebben. Van het
vreemd huishoudpersoneel zal een werk
vergunning worden geëischt, om toezicht
mogelijk te maken.
18-12-'35.
Wat sedert jaren niet was voor
gekomen, is gisteren gebeurd, de Mid
delburgsche gemeenteraad stelde de be
grooting voor het volgend jaar nog in
December vast en stapte van de gewoon
te af, dit in het nieuwe jaar te doen.
Maar voor dat hij aan deze jaarlijksche
groote kluif begon, had hij verschillende
voorgerechten te verwerken, waarvan
sommig'e zeker nog wel wat meer tijd
zouden hebben gekost, als men niet ge
weten had, dat er nog heel wat volgde.
De heer Heemskerk toonde zich toen
reeds principieel en stemde tegen de
Kerstgave, die z.i- niet op den weg der
gemeente ligt. Het rioleeringsplan voor
't Zuidwestelijk deel der stad, was ge
heel in kannen en kruiken door de sa
menwerking met het Werkfonds en het
overleg met de commissie van bijstand.
Het is dan ook bij enkele opmerkingen
gebleven.
De heer A. J. jr. was weer de pala
dijn voor de Middelburgsche werkge
vers, die z.i. evengoed voorkeur moeten
hebben bij groote werken als de Middel
burgsche arbeiders, en hij stemde tegen
de Waterleidingverbetering op den
Noordweg omdat men hem geen aanbe
steding van alles toezegde.
De deskundigen op boekhoudterrein
in onzen Raad, de heeren Harthoorn en
Mondeel zagen niet in, dat iemand van
buiten beter naar postjes op een reke
ning kunnen zoeken, dan de ontvanger
en zijn personeel, en stemden dan ook
tegen het crediet van f 150 voor zulk
een onderzoek.
Toen was men aan de groote kluif toe.
Er is vooral bij de algemeene beschou
wingen heel wat gezegd.
Groote waardeering hebben wij daar
bij gehad voor den nestor van den
Raad, die hoewel zelf tot de rechtsche
fractie behoorende, zoo ten volle het
recht van links erkende om in zake de
wethouderszetels naar haar overtuiging
te handelen en deed voelen, dat hij ook
als er een linksche burgemeester was
en de Raad in meerderheid rechts, deze
zijde zou begrijpen, d,at. zij dan twee
wethouders wilde hebben.
Ook hebben wij respect voor den
heer Heemskerk, als hij op principieele
gronden, de kermis bestrijdt, al <s
onze overtuiging niet maar verbaasd
staan wij ten opzichte der Christel',
Historische leden, die op dit gebied niet
stevig blijken te staan. Als de heer v
d. Feltz als aanvoerder dier fractie, al
twijfelachtig gesproken heeft en het ver
ouderd zijn van de kermis noodig heeft
gehad om zijn tegenstemmen te motive
ren, dan komt zijn fractiegenoot, de
heer Helder, en zegt niet zooveel kwaad
in de kermis te zien, maar principie.
tegen te moeten zijn.
Neen dan waren de geluiden van de
linker zijde be.ter, men was daar per
soonlijk niet zoozeer voor de kermis,
maar zag geen reden haar te verbieden;
ook het financieele belang der gemeente
spreekt 'n woordje mede- Hoe het zij,
mede dank zij de houding van hef R.K
lid, is de zaak afgedaan, want met 9
tegen 7 stemmen bleef de post behou
den.
Nog even terugkomende op de wet
houdersverkiezing zij gemeld, dat de
heer Paul tot tweemaal toe vroeg waar
om rechts geen candidaat bad kunnen
aanwijzen, maar aan de overzijde be
waarde men daarover beide keeren bet
diepste stilzwijgen.
Men heeft het ook nog gehad over
de koperslakkeien Wij zijn h<? vr r -
men eens met. den heer Helder, dat
deze dikwijls glad en daardoor gevaar-
hik zijn, telkens ziet men mensch en
dier er op uit.slieren en zeker voor c i
straat, die helt - wij denken bijv. aan
de Burg zouden zij ten sterkste moe
ten worden afgeraden.
In nog geen 7 uur was de geheele be
grooting afgehandeld. Het is wel 'eens
erger geweest, maar de Raad heeft ook
met zooveel meer ie zeggen in dezen
tijd.
NAAR MAAT
kan nog vóór de feestdagen
gereed zijn.
Vlasmarkt Middelburg,
(Ingez. Med.)
t*«v^rsrï5!>s!
DE HENGSTENKEURINGEN.
De verplichte hengstenkeuringen zul
len in Zeeland worden gehouden op 29
Januari te Kattendijke om 1 uur, 30 Ja
nuari te Hulst om 9 uur en te Axel om
1,30 uur en 31 Januari te Oostburg om 9
uur.
De centrale hengstenkeuring zal wor
den gehouden te Goes op 13 Februari.
ZILVEREN JUBILEUM.
Het w,as op de drukkerij' van de Fir
ma G. W- den Boer heden wel volhan-
dig met het gereed maken van de drie-
bladige courant, maar toch bleef er nog
wat tijd over voor het herdenken va£,
een jubileum. Het betrof den heer ,1.
Oerlemans, machinezetter der firma, die
op 19 December 1910 als 14-jarige jon
gen in dienst tr,ad en dus heden 25 jaar
bij de firma is.
Hedenmorgen werd de jubilaris met
vrouw en kind van huis afgehaald en
in de binderij ontvangen in het bijzijn
van het geheele personeel.
De tegenwoordijge firmant, de heer
F. B. den Boer, zeide, dat men bij de
firma de laatste jaren veel jubilea heef'
gevierd, maar hij had Oerlenvans steeds
aangezien als behoorende tot de jonge
garde. Spr. heeft den tijd, dat hij aan
het hoofd der zaak staat, zich kunnen
overtuigen van den ijtver en nauwge
zetheid, waarmede de jubilaris zijn taak
verricht. Hij bracht hem daarvoor dank
onder aanbieding van een geschenk in
enveloppe.
Zij, die zich met ingang van
1 Januari a.s. op ons blad abon-
neeren, ontvangen de tot dien da-
tum verschijnende nummers
Middelburg, 19-XII-'35. Woensdag:
hoogste luchttemperatuur 5.1 °C (41
°F); laagste 2 °C (36 °F). Heden 9 h:
2.2 °C; 12 h: 3 °C. 0.5 mm regen of neer
slag. Hoogste barometerstand te dezer
stede, in het afgeloopen etmaal: 762 mm;
laagste 759 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 771.3 mm
te Akureyri; laagste 750.9 mm te Brest.
Verwachting tot morgenavonds
Zwakke tot matige, Z. tot O wind, ge
deeltelijk bewolkt, weinig oi geen neer
slag, lichte vorst tot temperatuur om het
vriespunt.
w
Zon op: 8 h 09; onder: 15 h 46. Licht
op: 16 h 16. Maan op: 1 h 21; onder:
11 h 56. N.M. 25 Dec.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen,
December.
Hoogwater. Laagwater
Do. 19 7.36 20.21 1.25 14.09
Vr. 20 8.44 21.26 2.29 15.14
Za. 21 9.53 22.32 3.36 16.21
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge.
December.
Laagwaier.
2.34 15.06
3.37 16.13
4.46 17.19
Do.
Vr.
Za.
19
20
21
Hoogwater.
9.10 21.49
10.15 22.57
11.27
Spr. bracht ook namens dr. S. S. Sme
ding. directeur-hoofdredacteur der Prov.
Zeeuwsche en Midd. Courant, die uit-
stedig was, en namens alle andere bij
ons blad werkzame personen, ook ge-
lukwenschen over en een kistje sigaren
,als tastbaar bewijs van waardeering.
De heer W. Pag'ter, procuratiehou
der der firma sprak namens het kan
toorpersoneel en wees er o.a. op, dat
de heer Oerlemans nog een mooien tijd
voor zich heeft en kans heeft nog meer
jubilea le vieren. Hij hoopte, dat velen
daarvan ook getuigen zullen mogen zijn.
Namens dit personeel waren reeds bloe
men toegezonden.
Ten slotte w.as het woord aan den
heer J. C. Peeman, die sprak namens
personeel van zetterij, drukkerij en bin
derij. Hij wees er o.a. op, dat allen, 'n
enkele uitzondering daargelaten, steeds
bereid zijn bij te dragen als er een ju
bileum op handen is. Spr. schetste hoe
de heer Oerlemans tot gisteren toe nog
niet wist, dat hij zou jubileeren, toen
praatte echter 'n man zijn mond voor
bij, terwijl de vrouw van den jubilaris al
weken wist te zwijgen.
Namens het personeel bood spr. een
makkelijken stoel aan en een bloemen
hulde.
De heer Oerlemans heeft allen harte
lijk dank gezegd voro de woorden en
de geschenken, waarna ieder persoon
lijk gelukwenschte. Daarna eischten de
machines aller aandacht weer op,
„MERCURIUS7' JUBILEERT.
Woensdagavond herdacht de afdeeling
Middelburg van den Nationalen Bond
van Handels- en Kantoorbedienden
„Mercurius" haar 25-jarig bestaan in 'n
bijeenkomst met de leden en geïntrodu-
ceerden in de bovenzaal van hel Ned.
Koffiehuis.
De voorzitter, de heer A. J. Barto,
heette de aanwezigen welkom, in het
bijzonder den vertegenwoordiger van
't Bondsbestuur, den heer W. H- Appel
te Vlissingen, vele leden van de afdee
ling Vlissingen en de vertegenwoordi
gers van den walcherschen Best. Bond.
Spr. gaf vervolgens een overzicht van
het ontstaan en de oniw'ikkeling van het
afdeelingsleven in het bijzonder en de
vakorganisatie in het algemeen. Het
ledental heeft ook hier, gelijk elders
perioden gekend van voor- en achter
uitgang. Gelukkig beweegt zich het le
dental, dank zij een sedert kort inge-