£2SÜ GOESCHE COUBANT£!£!2
zeeland.
weer ei mm.
BINNENLAND.
NUMMER 294.
TWEE BLADEN.
VRIJDAG
13 DECEMBER 1935.
EERSTE. BLAD.
178e JAARGANG.
Verlaging van vaste lasten
en huren.
WOLPHAARTSDIJK.
ADVERTENTIëN ra ABONNEMEN-
TEN op ons blad worden gaarne aan
genomen door het Agentschap:
M. KLOOSTERMAN.
8TATEMEMERAAL
MIDDELBURG.
De Nederlandsche Marine en
haar taak in deze tijden.
Koog- en Laagwater te Wemeldinge,
MIDDELBUBGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
3ij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bü het Bureau voor Publiciteitswaarde de Yereenigirc de Nederlandsche De-bladDers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubwtl
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels^
a 75 ct. by vooruitbetaling Adv.
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer co«
rant" 10 ct uxtra Bewymommers 5 cent
VERLAGING CRISISHEFFING OP
EETBARE OLIëN?
Naar het Nederlandsch Weekblad
voor Kruidenierswaren verneemt, zijn
sinds eenigen tijd onderhandelingen
gaande tusschen de regeering en fabri
kanten van eetbare oliën om te komen
tot een aanzienlijke verlaging van de
crisisheffing op dit artikel. Is het blad
wel ingelicht, dan is het niet uitgeslo
ten, dat een verlaging der heffing wordt
verkregen.
Daar eetbare oliën een artikel is, dat
juist in de komende feestweken veel
wordt gekocht en het niet mogelijk zal
zijn restitutie te verleenen van te veel
betaalde rechten op de aanwezige voor
raden, is men in het belang van den
handel overeengekomen de eventueele
verlaging in ieder geval uit te stellen
tot na half Januari. De groothandel en
de winkeliers kunnen zich dus dekken
voor de Decemberbehoeften, terwijl
men verder, aldus het blad, ter voorko
ming van verliezen, verstandig zal han
delen den voorraad in Januari zoo klein
mogelijk te houden.
Wijzigingen in. het wetsont
werp inzake onredelijke te
rugvordering van hypotheken.
In de memorie v,an antwoord aan de
Tweede Kamer deelt de regeering me
de, dat zij niet van plan is, het wets
ontwerp tot verlaging van sommige
vaste lasten en huren terug te nemen
fzooals sommige Kamerleden wilden).
Wel is zij bereid, in dit ontwerp te la
ten vervallen de bepaling, dat ook in
nieuw te sluiten contracten met de in
het ontwerp genoemde normen voor
hypotheekrente moet worden rekening
gehouden, m.a.w. de werking ervan z^al
worden beperkt tot oude contracten.
Dit zal echter slechts kunnen geBeu-
ren als de Kamer het andere wetsont
werp op het gebied der vaste lasten,
t.w. dat ter voorkoming van onredelijke
terugvordering van hypotheken op on
roerend goed, aanvaardt..
Het overleg tusschen regeering en Ka
mer over dit laatste wetsontwerp heeft
geleid tot een aantal wijzigingen. De
eerste wijziging is deze, dat een schul
denaar, wiens onroerend goed met hy
potheek is bezwaard, zich eerst dan met
een verzoekschrift tot den kantonrech
ter kan wenden om uitstel van betaling
der hoofdsom of wijziging van de aflos
singsverplichting te krijgen, wanneer
gerechtelijke of buitengerechtelijke uit
winning hem dreigt of 'n derde is aan
gesproken of het goed van een derde
wordt bedreigd. Bedreiging met uitwin
ning van het den schuldenaar toebehoo-
rend huisraad is ook voldoende om den
debiteur tot requestreeren bevoegd te
maken.
Een tweede wijziging betreft de v e r-
plichte periodieke af
lossingen. Volgens het oorspron
kelijk ontwerp kon de rechter de ver
plichting tot tusschentijdsche aflossing
slechts beperken tot één procent per
jaar van de hoofdsom. Het bood dus
slechts hulp aan debiteuren, die ver
plichtend waren tot periodieke aflos
sing van meer dan één procent (meestal
1% of 2 procent).
Thans is in het ontwerp bepaald, dat
voor de gevallen, waarin de in het hy
potheekcontract bedongen periodieke
aflossing minder dan twee procent per
jaar bedraagt, die aflossing kan worden
teruggebracht tot de helft, van het be
dongen bedrag. Dit brengt ,als comple
ment mede de bepaling, dat een debi
teur, wiens periodieke aflossihg min
der dan twee procent per jaar bedroeg,
niet een verzoekschrift kan indienen,
wanneer de hoofdsom opeischbaar is ge
worden, omdat hij nalatig is, ten min
ste de helft der bedongen periodieke
aflossing te voldoen.
De gevallen, d,at een debiteur een
dergelijk verzoekschrift niet kan indie
nen, zijn voorts uitgebreid met het ge
val, dat de hoofdsom opeischbaar is ge
worden omdat hij nalatig is, de op het
onroerend goed drukkende zakelijke be
lastingen of erfpachtscanon te voldoen.
ONDERWIJS.
Bij de voortgezette behandeling van
de begrooting van onderwijs in de Twee
de Kamer betoogde de heer M o I-
1 e r (r.k.) dat de subsidie voor de
Cité Universitaire beter kan worden
besteed voor werklooze intellectueelen.
Bij de replieken diende de heer Mol-
ler een motie in, waarin de Kamer, op
grond van de overweging, dat 't ontslag
aan prof. Van Calcar te Leiden en de
samenvoeging van leerstoelen zakelijk
onvoldoende gemotiveerd schijnen, de
regeering verzoekt, het ontslag op te
schorten en aan de Kamer alle stukken
over te leggen.
De minister bestreed de motie. De
motie zegt, aldus spr., dat ik de z,aak
niet goed behandeld heb, en dat heb
ik wél gedaan. Prof. Van Calcar heeft
zijn ontslag bij het ambtenaren-gerecht
aanhangig gemaakt, en daarom moet de
Kamer zich thans niet met deze zaak
inlaten.
De motie-Moller werd aangenomen
met 58 tegen 19 stem.men.
Bij de afd. voorbereidend, lager en
middelbaar onderwijs betoogde de heer
F a b e r (v.d.) dat vele bezuinigingen
niet anders zijn, dan het afwentelo
van de kosten op de gemeenten.
De heer M o 1 1 e r (r.k.) wenschte
betere maatregelen voor buiten betrek
king zijnde leeraren.
De heer D ij k e n (a.r.) vroeg wat
de bedoeling is van technisch betere
salarisregeling voor leeraren R.H.B.S.
De M, i n i s t e r zeide dat er geen
bezuinigingen zijn zonder bezwaren. Een
technisch betere saiariisregeling voor
leeraren M.O. wordt nog overwogen.
Uit de raporten-Balkestein en -Ger
hard wordt aan het departement onder
zocht, wat daaruit voor de practijk
der aansluiting van iager en middelbaar
onderwijs kan worden geput.
In de avondvergadering werd voort
gegaan met de afd. Nijverheidsonder
wijs.
Mevr. De Vries— Bruins
(s.d.) had bezwaren tegen verhooging
v,an den toelatingsleeftijd voor meisjes
scholen.
Mej. M e ij e r (r.k.) bepleitte sa-
larisbelangen van verschillende leerares-
sen en had bezwaar tegen verkorting
der cursussen van vakonderwijs.
Spr. wees, evenals den heer Groen
(r.k.) op het nut van landbouwhuishoud-
onderwijs en drong aan op verbetering
en uitbreiding ervan.
Mevr. Bakker—Nor t (v.d.) wil
meer opleiding voor speciaal vrouwe
lijke beroepen.
De heer Wendelaar (lib.) maak
te bezwaar tegen de omzetting van 3-
jarige nijverheidsscholen in 2-jarige.
De heer K. ter Laan (s.d.) diende
een motie in de regeering verzoekende
de plannen tot omzetting van 3-jarige
ambachtsscholen in 2-jarige in nadere
overweging te nemen. De motie werd
ondersteund.
De heer Z ij 1 s t r a (a.r.) echter kon
zich er niet mee vereenigen.
De heer L o u w e s (lib.) was tegen
vergaande bezuiniging op landbouwhuis-
houd-onderwijs.
Minister Slotemaker de Bruï-
n e zal er aandacht aan schenken om 't
landbouwhuishoud-onderwijs naar het
dep. van Landbouw over te brengen. De
wijze waarop de huishoudelijke voor
lichting ten plattelande moet worden
voortgezet bespreekt de minister met
zijn ambtgenoot van soc. zaken.
Een tweejarige cursus doet geen af
breuk aan het karakter van de am
bachtsschool. Juist in echte plattelands
gebieden meende de minister dat de
tweejarige cursus aanbeveling verdient.
De toelatingsleeftijd van de meisjes
tot de nijverheidsscholen te verhoogen
zal spr. nog aan een ernstig onderzoek
onderwerpen. Spr. had bezwaar tegen
de motie-Ter Laan.
Bij de afd. Lager onderwijs vroeg de
heer L i n g b e e k (h.g.s.) op de open
bare school les in bijbelgeschiedenis te
geven.
De heer Van Houten (c.d.u.) wees
op het gebrek aan kleeding en schoei
sel van vele schoolgaande kinderen.
Volgens den heer Thyssen zijn de
examengelden veel te duur. De admini
strateur der Ulo-examens verdient ge
durende een deel van het jaar ongeveer
4000. De voorzitter (voor vier weken
arbeid) 800. Ook secretaris en pen
ningmeester ontvangen nog een bepaald
bedrag per leerling.
De heer Westerman (n.h.) was
ongerust over de scherpe bezuiniging op
het openbare onderwijs.
De eerste en laatste liefde van vele
menschen is eigenliefde.
De heer T i 1 a n u s (c.h.) wenscht Bij
belkennis als leervak op de openbare
school ingevoerd te zien evenwel niet
verplichtend.
De vergadering werd verdaagd tot he
denmiddag.
Nieuw feuilleton.
Wij vangen heden de publicatie van
een nieuw feuilleton aan: ,,De onbuig-
zamen", een boeiende roman van den
Engelschen schrijver J. S. Fletcher.
Besmettelijke ziekten.
In de week van 1 tot en met 7 De
cember kwamen in deze provincie voor
7 gevallen van roodvonk, nl. 2 te Goes,
2 të Yerseke en 1 in ieder der gemeen
ten Kruiningen, Middelburg en O.- en
W. Souburg en 1 geval van diphterie te
Graauw en Langendam.
Woensdag werd voor de vereeni-
ging van leerlingen-machinisten in een
der lokalen der school de 3de lezing ge
houden. In zijn openingswoord wees de
voorzitter op gunstige resultaten: de
geslaagden zijn reeds geplaatst. De heer
Visscher hield vervolgens een voor
dracht over de geschiedenis van het
stoomwerktuig.
Ook daar niet veilig.
Een bewoner van den Nieuwen Vlis-
singschen weg miste een rijwiel, dat
maar even in een voortuintje had ge
staan. Ook daar, op particulieren grond
zijn de karretjes niet veilig.
Een kreupel paard.
Na waarschuwing vanwege het be
stuur van Dierenbescherming heeft een
hoofdagent van politie een onderzoek
ingesteld naar het laten arbeid verrich
ten door een kreupel paard. Het bleek,
dat een paard van een sleper bij het
beslaan een spijker in het vleesch had
gekregen en nu kreupel liep. Op last
van de politie is het paard uitgespannen.
Centimes in automaten.
Bij de politie zijn klachten ingekomen
over het werpen van centimestukken in
automaten, waardoor schade ontstaat
voor de eigenaars.
Nog wat te vereffenen.
De politie heeft een bekend straat
type, De K. aangehouden, die nog iets
met de justitie te vereffenen had.
In overtreding zijnde automobilisten.
De politie maakte procesverbaal op
tegen een automobilist, die de electri-
sche tram in haar loop belemmerde en
tegen een anderen, die geen rood ach
terlicht aan zijn auto had.
Naar school gebracht.
Op verzoek van de moeder heeft de
politie een jongen, die niet naar school
wilde, er ingevolge de bepalingen der
leerplichtwet heen gebracht.
De positie van Ned. Indië bij
een eventueelen oorlog in het
Verre Oosten.
Donderdagavond sprak voor de af-
deeling Middelburg en omstreken van
het Comité voor Nationale Veiligheid,
in samenwerking met de Kon. Ned. Ver.
„Onze Vloot" en de Algemeene Ver-
eeniging van Reserve-officieren, de Vi-
ce-Admiraal buiten dienst jhr. G. L.
Schorer, in de bovenzaal van St. Joris
over de Ned. Marine en haar taak in
deze tijden meer in het bijzonder in Ned.-
Indië.
De voorzitter van eerstgenoemde af-
deeling jhr. F. Beelaerts van Blokland,
heette de vele aanwezigen welkom; in
het bijzonder den Commissaris der Ko
ningin, jhr. mr. J. W. Quarles van Üf-
ford. Spr. wees er op, dat iederen dag
bewijst hoe het alom in de wereld spant,
waardoor het noodig is ook voor een
klein land zich daarvan rekenschap te
geven.
Jhr. Schorer begon met de vol
gende aanhaling:
„Wie de zee beheerscht, beheerscht
den hand.el, wie den handel beheerscht
bheerscht.de rijkdommen der wereld en
dientengevolge de wereld zelve."
In deze uitspraak van Sir Walter
Raleigh, een der grootste vlootvoogden
van Koningin Elizabeth, werd het karak
ter van den zeeoorlog vastgelegd en zi)
geldt nog ten volle voor de groote zee
mogendheden, Groot-Brittannië en Ja
pan. Voor Nederland geldt zij al sinds
lang niet meer; de bescherming der Ne
derlandsche handelsvaart kan niet meer
de taak der Nederlandsche vloot zijn.
Daarvoor schieten de krachten v,an een
betrekkelijk klein volk te kort.
De taak der Nederlandsche Marine,
zooals die nu is, kan volgens spr. ge
splitst worden in vier onderdeden:
le. Neutraliteitshandhaving en kust
verdediging in Nederland zelf.
2e. Behartiging van de belangen vin
Nederland in het. buitenland.
3e. Handhaving van het Nederland
sche gezag in West-Indië.
4e. Neutraliteitshandhaving en verde
diging in Ned. Indië.
Bij het onder 1 genoemde smelt de
taak v,an de Marine samen met die van
het Leger en zal de Marine niet meet
dan een aanvulling van het Leger zijn.
Zij zal, evenals in den oorlog 19141918
kleine locale neutraliteits-schendingen
moeten voorkomen, o.a. op de Schelde,
en onverwachte aanvallen v,an de zee
zijde lang genoeg moeten ophouden, om
een deel van het Leger gelegenheid le
geven zich naar de zeezijde te keeren.
De organisatie der Marine in Neder
land omvat in hoofdzaak het zeer be
perkte materiaal, d,at voor deze taak
is aangewezen en de vele opleidingen,
die noodig zijn om het belangrijkste
deel van het personeel der geheele Ma
rine, het beroepspersoneel, voor zijn
werk te bekwamen.
De taak der Marine, vermeld onde/
en 3 heeft, ook in deze eeuw, herTïaal-
delijk geleid tot zending van oorlogs
schepen naar het buitenland, zoo,als bv.
verscheidene malen naar Shanghai, en
tot stationneeringen in West-Indië
Maar de chronisch op de Marine toe
gepaste bezuinigingen zijn oorzaak, dat
voor de vertegenwoordiging in het bui
itenland niet meer voldoend daarvoor
geschikt materiaal aanwezig is en zij
leidde bovendien in 1929 tot het be
kende schandaal van Curasao, toen,
ter besparing van een luttele som
gelds, alle machtmiddelen daar waren
weggetrokken en dientengevolge de Ve-
nezuelaansche revolutiönnair Urbina
vrij spel h,ad.
Het vierde deel van de taak der Ma
rine, de neutraliteitshandhaving en de
verdediging van Ned. Indië, is verreweg
het belangrijkste.
De fenomenale ontwikkeling van Ja
pan heeft in de laatste tientallen jaren
tot grondige veranderingen in de pol -
tieke verhoudingen in Oost-Azië geie
Tengevolge van de snelle vermeerde
ring van de Japansche bevolking, die
thans met ongeveer één millioen zielen
per jaar toeneemt, drong zich ai spoe
dig de vraag naar voren, hoe in werk
en levensonderhoud moest worden voor
zien. De meest afdoende maatregel hier
voor was uitbreiding van de industrie.
Tegenover de export van industrie ar
tikelen, stond de invoer van grondstof
fen, im- en export werden levensvoor
waarden voor het Japansche volk.
Om zich daarbij minder afhankelijk te
maken van het buitenland, zoowel als
om zijn algemeene staatkundige positie
ie verstevigen, voegde Japan na ver
schillende oorlogen, belangrijke gebie
den aan het Rijk toe en breidde zijn
invloed in China uit door geweld of
door bedreiging met geweld.
Japan streeft doelbewust naar 'n al
les overheerschende positie in Oost-
Azië. Hetgeen zich thans in China af
speelt is een vervolg van het proces en
het einde is nog niet in het zicht. De
volkenbondspoli tiek heeft bij dit alles
volkomen gefaald. Leger en vloot wa-
ren voortdurend uitgebreid en vereisch-
ten een steeds grooter bedrag van de
staatsinkomsten. Thpns bedragen de uit- j
gaven voor de Japansche weermacht
bijna de helft van de totale staatsuitga-
ven; de inkomsten houden hiermede
geen gelijken tred, de staatsschuld neemt
snel toe.
De strategische positie van Neder
landsch Indië in den pacific houdt nauw
verband met de belangentegenstellingen
tusschen de verschillende mogendheden.
Men kan zich gemakkelijk indenken, dat
die belangentegenstellingen tot een oor
log zouden leiden. In een dergelijken
oorlog zouden de kansen voor Ned. Indië
hopeloos zijn, wanneer niet, zooals zeer
waarschijnlijk is, een der andere groote
zeemogendheden zich zou verzetten
tegen het overgaan van Nederl.-In-
(Ingez. Med.)
Middelburg, 13-XII-'35. Donderdag
hoogste lucht temperatuur 2.5 °C (37
°F); laagste 0.4 °C (31 °F). Heden 9 h:
1.6 PC; 12 h: 2A. °C. Geen regen of
neerslag. Hoogste barometerstand te de
zer stede, in het afgeloopeij etmaal; 773
mm; laagste 770 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied. 773.8 mm
te Aberdeen; laagste 751.8 mm te Var-
doe.
Verwachting tot morgenavond:
Meest zwakke O. tot N.O. of N, wind,
gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen
sneeuw, lichte vorst tot temperatuur om
het vriespunt.
Zon op: 8 h 03; onder: 15 h 45. Licht
op: 16 h 15. Maan op: 19 h 32; onder;
10 h 25. L.K.: 18 December.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Vr.
Za.
Zo.
13
14
15
December.
Hoogwater.
3.02 15.27
3.39 16.10
4.23 16.53
Laagwa-w>
9.40 2i.59
10.23 22.28
11.04 23.06
December.
Hoogwater. Laagwater.
Vr. 13 5.00 17.20 10.41 22.55
Za. 14 5.37 18.00 11.23 23.37
Zo. 15 b.17 18.38 12.04
dië in Japansche handen. Zoo wordt dus
dit geval een onderdeel van het alge
meene n.l. of de belangentegenstellingen
tusschen de groote zeemogendheden in
Oost Azië van dien aard zijn, dat een
oorlog' waarschijnlijk is en in hoever Ned.
Indië de kans loopt er in betrokken te
worden- Een vermoedelijk onvermijde
lijke oorlog tusschen Japan en Rusland
zal een landoorlog zijn en hoogstens de
marine in Indië werk geven als Russi
sche hulpkruisers of onderzeebooten in
den Archipel zouden optreden tegen de
Japansche handelsschepen.
Een oorlog tusschen Japan en de Ver-
eenigde Staten zal een zeeoorlog zijn en
verdient dus voor Indië bijzondere be
langstelling.
Bij zulk een oorlog als de Ver. Staten
nog het gezag over de Filippijnen heb
ben, en er over een goede marinebasis
beschikken, wordt de neutraliteit van
Indië ernstig bedreigt. Evenzeer door
de groote behoefte die Japan aan pe
troleum zal hebben'. Tot dusver heeft 't
Britsche rijk, doordat het de handen
niet voldoende vrij had, zich met groote
lankmoedigheid tegenover de Japansche
agressie bedragen. De stichting van de
groote marinebasis te Singapore bewijst
evenwel, dat Groot-Britannië de drei
gende gevaren niet uit het oog verliest.
Mocht een oorlog tusschen dit Rijk en
Japan uitbreken, dan dreigt de moge
lijkheid, dat Japan zich in Indië van een
geschikt steunpunt voor zijn vloot en
zijn luchtmacht zal willen meester ma
ken ten einde van daaruit Singapore aan
te tasten en daarmee de maritieme
macht van het Britsche Rijk in Oost-
Azië ten vaf te brengen-
Na de pauze wees jhr. Schorer er op,
dat de Nederlandsche regeering in 1927
heeft vastgesteld, ,,de grondslagen voor
de verdediging van Ned. Indië", bepaald
haar neutraliteitspolitiek en ook bij aan
vulling in 1930, aangegeven welke
machtsmiddelen zij daartoe, onmisbaar
achtte. De hoofdrol kwam hierbij aan de
marine. De neutraliteitspolitiek is onge
twijfeld de juiste. Stelt men de vraag of
