GOESOE£OUQANT£!££ staten-generaal. weer ei wind. ZEELAND, &SSt3L£ laa,sfe k" - iÏÏSJU&Üü JS3 mSdïhoid. toeMn,ta< KORTGENE. PROF. VENING MEINESZ TE MIDDELBURG. A. VAN R0 0N. MIDDELBURG. NUMMER 282. DRIE BLADEN. VRIJDAG 29 NOVEMBER 1935. EERSTE BLAD. 178e JAARGANG. MIDDEL BUPG5CHE COUPANT Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per kwartaal Week-abonn. in Middelburg en Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r. Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr. MM—WMaaB Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg. Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekeni ng no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17. Aangesloten by het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers. Familieberichten en dankbetuigingen 11 regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek „Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels, a 75 ct. by vooruitbetaling Adv. met „Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou rant" 10 ct. extra Bewysnommers 5 cent ■—MM STEUN VOOR KLEINE BOEREN BEPLEIT. De heer Van Houten dient een motie in, om hun i 20 ad i 30 uit te keeren. De Tweede Kamer heeft gisteren middag de behandeling van de afd. Werkverschaffing en steunverleening van de begrooting van soc. zaken voort gezet. De heer Van Houten (chr.-dem.) pleit te voor de kleine boeren, die niet in de werkverschaffing doch op hun bedrijfje thuishooren. Spr. w,as teleurgesteld door de hernieuwde afwijzing door de regeering van 'n uitkeering-in-eens om de allernoodzakelijkste aanvulling van dekking en kleeding mogelijk te maken voor alle gezinnen, waarvan de kost winner minstens drie maanden werk loos ijs of in werkverschaffing is te werk gesteld. Spr. diende in dezen geest een motie in waarin voor deze categorieën een uitkejering, varieeren- de van f 20 tot f 30 ineens werd ge vraagd. Volgens den heer L o u w e s (v.b.) maakt de steunregeling hier te lande tegenover het buitenland een goed fi guur. Ook hij drong aan op tewerk stelling van kleine boeren op hun eitfen bedrijf. De heer S m e e n k (a.r.) bestreed de motie Van Houten en bepleitte inscha keling onder zekere voorwaarden van de particuliere aannemers bij de werk verschaffing, vooral bij bouwwerken en dergelijke. De heer Krol (v.b.) vestigde 's mi nisters aandacht op de bestrijding der jeugdwerkloosheid, terwijl de heer Duy- maer van Twist (a.r.) een steunregeling voor Rijn- en binnenschippers bepleitte. De heer S t u m p e 1 (r.k.) maakte bezwaren tegen uitvoering van bouw werken in werkverschaffing. De heeren E b e 1 s (v.d.) en D r o e s e n (r.k.) drongen aan op betere steunregeling voor kleine boeren. Spr. meende dat 't van den aard en 't werk afhangt of de Ned. Heide Mij. het werk van 'den aan nemer mag overnemen. T)e heer v. d. He u v e 1 was van mee ning dat de Ioontoeslagen in land- en tUffibouw (niet onbevredigend hebben gewerkt; echter moeten de jongere werkloozen worden ingeschakeld. De heer K u p e r s fsoc.-dem.j criti- seerde vervolgens omstandig, dat de werkverschaffing steeds meer misbruikt wordt voor gewone werken, vooral in de bouwnijverheid. Thans leurt zelfs het departement bij de gemeentebestu ren om allerlei werken in werkverschaf fing te doen uitvoeren. Niet meer de aard van het werk, doch de financieele toestand der gemeenten is thans crite rium. Gaat het zoo door, dan wordt binnenkort een belangrijk deel van het bouwbedrijf met vernietiging bedreigd Aldus wordt slechts met verschuiving van werkloosheid en drukking van den loonstandaard, waarom het de regeering blijkbaar allereerst te doen is, bereikt Spr betoogde dat het ook met het werkfonds den verkeerden kant uitgaat i i», f-er veel van we£ of dit hoofd zakelijk financieringsinstituut der werk verschaffing is geworden. Spr. meende dat aan de werkverschaffing uitbrei ding moet worden gegeven, en deed een beroep op den minister de steunuitkee- ringen niet verder te verlagen. De heer Vos (v.b.) bepleitte crisis- cursussen, oefeningen onder leiding van werklooze leeraren en onderwijzers in de lichamelijke oefening en het betrek- 4*rkltOOZ?n bi' den luchtbe- zou CdsTof?e-V,n VouLVstcjn'n^spr veronderstelde dat het den in ethische minima" grossierenden leden moeilijk heer a" VJTï Ook de tie-Van^Houten. S,""nd' de De heer Zandt (herst. ger.) wensch- te de aannemers niet langer uitgescha keld te zien. De regeering mag niet voet geven aan 't drijven tot knechting Abonnementen en Advertentiën voor dit blad worden aangenomen door den Agent K. DE VOS v,an 't vrije bedrijf. De vergadering werd daarop verdaagd tot hedenmiddag. DE BEGROOTING VAN LANDBOUW EN VISSCHERIJ. In de avondvergadering werd een aanvang gemaakt met de behandeling van de begrooting v;an landbouw en visscherij. Dfe eerste spreker, de heer E b e 1 s (v.d.) vroeg bijzondere aandacht voor de buitenlandsche landbouwbelangen. De heer L o v i n k (c.h.) betuigde zijn instemming met de benoeming van de commissie-Van Loon (onderzoek naar event, reorganisatie landbouw crisisinstellingen). Spr. diende een lamendement in, tot schrapping van den post van f 50.000 voor eventueele per soneelsuitbreiding. De heer L o u w e s (v.b.) stak den nieuwen bewindsman van landbouw en visscherij minister Deckers, de vrien denhand toe. Spr. hoopte dat de land bouw op het algemeen econ, beleid voortaan meer invloed zal hebben. Minister Deckers toonde zich dankbaar en gevoelig voor steun en vertrouwen en hoopte, in hechte samen werking met de Kamer, iets goeds tot stand te brengen voor den vaderland- schen boerenstand. Internationale land bouwbelangen zullen niet in 't gedrang komen zeide spr. Versobering zal be tracht worden, dat heeft spr. aan de fensie wel geleerd. (Vreugde). De post van f 50.000, welke de heer Lovink wil schrappen, is waarlijk geen bewijs van verkwistingsplannen. Spr. heeft tal van ambtenaren gemeenschappelijk met mi nister Gelissen. Ten slotte zeide de minister ook te vertrouwen, dat de boerens+and niet aan de roepstem van het nationaal-so- cialisme gehoor zal geven. De heer Lovink (c.h.) hand haafde zijn amendement, waarover he denmiddag zou worden gestemd. Bij de afd. landbouw zeide de heer Hiemstra (s.d.) dat instelling van een landbouwcrisisraad aanbeveling verdient, evenals uitbreiding van arbi trage over de loonen. Verder is een be roepsinstantie voor crisispersoneel wen- schelijk. Spr. bepleitte uitvoering van het plan om melk beschikbaar te stellen voor schoolkinderen. De heer E b e 1 s (v.d.) hoopte dat de export van vee vergroot zal kunnen worden, dan was de blijkbaar voorge nomen afslachting niet noodig. Spr. vroeg doeltreffenden steun voor de kleine boeren. Spr. wilde voorts meer bebossching. De heer v. d. W e ij d e n (r.k.) wees op België waar naar zijn meening de landbouw er niet zoo slecht aan toe is en waar met minder crisismaatrege len meer behaald is. Spr. zou het toe juichen wanneer kon worden overge gaan tot een stelsel van hooge invoer rechten en exportpremies. Ten slotte vroeg hij spoedige verla ging van de vase lasten en beperking van de margarine-industrie. De heer Groen (r.k.) meende dat de organisaties deel moeten hebben in het crisisbestuur en het vaststellen der maatregelen. De heer L o u w e s (v.b.) zeide, dat, wanneer de landbouw naar nog la ger peil moet, hij dan bereid is daartoe mede te werken, mits ook de andere takken van het bedrijfsleven in redelij ke evenredigheid tot de verdere aan passing medewerken. De heer Droessen (r.k.) meende, dat de toewijzing van koeien per bedrijf moet geschieden. Stichting van een aardappelvlokkenindustrie ver dient aanbeveling. De heer Van Hout (c.d.u.) drong aan op betere steunverleening voor de kleinere bedrijven, door het verstrek ken van een extra-toeslag per Hectare of per koe. De heer v. d. Heuvel (a.r.) was voorstander van nauwer contact tu's- schen landbouwonderwijs- en -voorlich- ting. T>W!U ÜWM De heer Schilt huis (v.d.) be pleitte opneming van vertegenwoordi gers van handel, scheepvaart en indu strie in een eventueelen landbouwcrisis- raad. De heer V ervoorn (pl. 1.) vroeg boogere invoerrechten, terwijl tenslotte de heer Kersten (St. ger.) het we derom had over de verdrukte boeren die door de overheid vervolgd worden als waren het dieven en inbrekers. De regeering levere den boer niet ovejr aan de landarbeiders aldus spr. Arbitrage wordt als diep krenkend gevoeld. Er bestaat een goede verstandhouding tus- schen den boer en zijn arbeiders. His torisch i« dat, althans in Zeeland, uit Er zijn menschen, wien men het voorrecht moet ontzeggen, er zich boos op te maken. het feodalisme te verklaren. Daaraan willen sommigen een einde maken; bon den moeten worden opgericht; bonzen die nog nooit een rug gekromd hebben onder het werk, moeten regeeren! Crisisambtenaren hebben meer van dagdieven dan van ambtenaren. Wat er geschiedt, kan vaak geen daglicht zien. Het bloed van de boeren moet .koken onder dit wanbeheer. De minister make de ketenen los en hergeve den boeren hun vrijheid. Te 10 min. voor half twee werd de vergadering verdaagd tot hedenmiddag. Een voordracht over weten schappelijk doel en resultaten van de reis met de K XVIII. Voor het 150-jarig Natuurkundig Gezelschap. Voor een aanzienlijk grooter auditorium dan gewoonlijk heeft gister avond in de groote Schuttershofzaal te Middelburg prof. dr. Vening Mei nes z een voordracht gehouden over het wetenschappelijke doel, en de glo bale resultaten, van zijn reis met Hr. Ms. K XVIII. De spreker werd ingeleid door den voorzitter van het Natuurkundig gezel schap, dr. C. O r b a a n, die in het bij zonder de aanwezige autoriteiten met hun dames welkom heette, want deze, we zouden haast zeggen „gala-avond" van het Natuurkundig. Gezelschap hetwelk, naar de voorzitter terloops me moreerde, zijn 150 jaar bestaan viert werd o.a. bijgewoond door den Com missaris der Koningin in Zeeland en me vrouw Quarles van Ufford, de burge meesters van Middelburg en Vlissingen; de ondercommandant der marine te Vlis singen, den garnizoenscommandant van Middelburg, den inspecteur van het loodswezen te Vlissingen en een groot aantal marineofficieren. Onder laatstge noemden waren, naar later bleek, nog, van een vroegere reis met een der on derzeeërs, vrienden van den spreker. Prof. Vening Meinesz ving aan met te zeggen, dat het wetenschappelijk onderzoek hetwelk op de reis van acht maanden met Hr. Ms. K XVIII verricht werd, zich in twee richtingen bewoog: diepzeeloodingen en zwaar tekrachtbepalingen. De diepzeeloodingen werden verricht met het echoloodingstoestel; van een trilplaat in een scheepsbodem uit wordt een geluidsgolf gezonden, die door den zeebodem wordt teruggekaatst; de echo wordt nu opgevangen en de tijd, die ver loopt tusschen afzenden en terugontvan gen van het geluid wordt tot in honderd ste seconden nauwkeurig opgenomen. Aangezien de voortplantingssnelheid in deze middenstof voldoende nauwkeurig bekend is, kan men dusdoende een diep- zeelooding in enkele seconden verrich ten, waar deze vroeger, met kabelloo- ding, uren vergde. Langs dezen weg is het mogelijk een zeer gedetailleerd beeld van het relief van den zeebodem te krijgen. De reis van de K XVIII heeft enkel door deze diepzeeloodingen al belang wekkende resultaten opgeleverd, zoo omtrent het vulcanische relief van den bodem van den Atlantischen Oceaan, zoo omtrent den vorm van den zeebodem in den Zuidelijken Indischen Oceaan, tusschen Mauritius en Australië, waar men eerst troggen van 6000 m en ver heffingen van 3000 m vond, later over gaand, naar den Australischen kant, in een uitgestrekt onderzeesch „hoogland" van slechts een paar duizend meter diepte. De tweede richting van onderzoek was die der zwaartekrachtbepalingen, verricht in opdracht van de Rijkscom missie voor de graadmeting en water passing. Prof. Vening Meinesz zette ter inleiding uiteen hoe het beginsel der zwaartekrachtbepalingen door middel van slingerwaarnemingen reeds in de 17e eeuw door Huygens was afgeleid. Deze slingerwaarnemingen hebben ech ter slechts waarde, indien zij met groote nauwkeurigheid geschieden; is dat op land wel mogelijk, op zee treden het Bij de lunch of vóór 't diner, Bij een glaasje of bij de thee, Altijd past, welk uur 't ook zij, Ons ragoutbroodje erbij. BANKETBAKKERIJ VAN MELLE. Goes Telefoon 114. (Ingez. Med.) slingeren en stampen van het schip zoo wel als het breken van den golfslag op de scheepshuid als storende factoren op. Weliswaar is deze storingsterm elimineerbaar door een aantal slingers in een punt te hangen, doch ook dit gaat nog slechts bij zeer geringe bewe ging van het schip. Deze ongemakken verdwijnen echter bij een slingertoestel hetwelk in een 30 m ondergedoken on derzeeboot cardanisch werd opgesteld. En op deze wijze heeft prof. Vening Mei nesz nu reeds een dozijn jaren in vrucht bare en dankbare samenwerking met de Kon. Marine zijn waarnemingen verricht, tot groot nut van de wetenschap, èn door de resultaten op zichzelf, èn doordat na dien ook anderen (de Ver. Staten, Frank rijk, Italië, Rusland en Japan) zich op zwaartekrachtbepalingen op zee, in on derzeebooten, zijn gaan toeleggen. Het doel dezer onderzoekingen is; I de vormbepaling van wat men in de geodesie de g e o d e pleegt te noemen: de eigenlijke vorm van het aardopper vlak zoo van de continenten als van den zeebodem, en: II het onderzoek naar de verdeeling van de massa's der aarde in den aardbol, van de daarin werkende krachten en optredende bewegingen. Prof. Vening Meinesz behandelde nu achtereenvolgens het bezwaar van de oude methode der graadmeters voor de bepaling van den vorm der geoïde nl. dat 2/3 van het oppervlak der aarde, onder den oceanenspiegel liggende, zich aan het onderzoek onttrekt de afwij kingen van de zuivere omwentelings ellipsoïde welke de aarde feitelijk zou behooren te zijn; het speuren naar de oorzaak van de afwijkingen van dezen zuiveren vorm, en hoe de onderzoekin gen van de K XVIII juist in den zuide lijken Indischen oceaan hoogst interes sante bijdragen tot de kennis van dii vraagstuk opleverden; de bevestiging van de onderstelling, dat de zwaarte krachtafwijkingen, die men aanvankelijk in de ongeveer tegenover elkaar liggen- den Atlantischen Oceaan en Stillen Oce - aan vond, nu ook in den Indischen oce aan gevonden werden, zoodat zij niet op een elliptische doorsnee in die richting duiden, doch als veroorzaakt door de nabijheid der continenten beschouwd moeten worden; dat deze afwijkingen vermoedelijk samenhangen met de ver deeling van de aarde in continenten en oceanen. Dit alles heeft reeds voor de geodesie belangrijke resultaten opgeleverd. Ver volgens behandelde spr. de zaak nog uit het tweede gezichtspunt: tot welke on derstellingen de waarnemingsresultaten aanleiding kunnen geven in verband met de massaverdeeling in de aarde. Prof. Vening Meinesz ontwierp daar bij zijnen hoorders het beeld van een taai-vloeibaar gesteente-substratum, waarop de vaste aardkost „drijft" in een dikte van 3040 km op de continenten, van 20 tot misschien zelfs wel 0 km on der de oceanen. Ook bij het onderzoek der problemen in deze richting gesteld, hebben de vee! vuldige zwaartekrachtbepalingen lood recht op de richting der continen die overal den plotselingen diepteval tc zien gaven, belangrijke resultaten opge leverd. De vraag, waarom het tenslotte hier gaat, nl.: waaróm zijn er eigen lijk zulke grillige continenten en oce anen, waaróm is de oppervlakte der aarde niet een zuiver omwentelingsli chaam, egaal door water bedekt of mis schien inet vaste ruggen in de richting der parallellen, zal mede door deze waarnemingen misschien weer iets na der bij haar beantwoording komen. Ook vragen van anderen aard, die de geolo gen zich gesteld zien in verband met ijstijdperioden, steenkoolgebie;den etc,., kunnen misschien weer nieuw licht ont vangen uit de resultaten dezer onder zoekingen al draagt dit alles uiter aard, spr. wil er den nadruk op leggen, een speculatief karakter. Na de pauze heeft prof. Vening Mei nesz een aantal bijster fraaie lantaren plaatjes vertoond foto's, die even mooi waren als de reproducties in het Heldersche gedenkboek leelijk en slecht van druk zijn waardoor, naast de wetenschappelijke zijde, ook de men- schelijke kant van deze reis sprekend Middelburg 29-XI-'35 Donderdag: hoog ste luchttemperatuur 10.8 °C; (52 °F); laagste 7.6 °C (46 °F). Heden 9 h: 9.1 °C; 12 h: 9.8 °C. 6.8 mm regen. Hoogste barometerstand te dezer stede, in het afgeloopen etmaal; 758 mm; laagste 752 mm. Hoogste barometerstand in het Euvo- peesche waarnemingsgebied; 767.6 mm te Biarritz; laagste 727.2 mm te Sey- disfjord. Verwachting tot morgenavond; Meest matige tot krachtige W. tot Z.W. wind, bewolkt met tijdelijke op klaring, waarschijnlijk regenbuien, wei nig verandering in temperatuur. Zon op: 7 h 45; onder 15 h 51. Licht op; 16 h 21. Maan op: 10 h 54; onder: 18 h 58. E.K.: 3 Dec. Hoog- en Laagwater te Vlissiugeat. November. Hoogwater. Laagwa-tei Vr. 29 2.56 15.12 9.31 21.40 Za. 30 3.34 15.58 10.15 22.23 December. Zo. 1 .4.46 16.49 10.58 23.08 Hoog - en Laagwater te Wemelding» November. Hoogwater. Laagwater. Vr. 29 4.55 17.07 10.31 22.41 Za. 30 5.32 17.49 11.15 23.27 December. Zo. 1 6.10 18.34 11.56 FIJN EN DEGELIJK. Koper verchroomde Rook- en Speeltaiel 14.90. Luxe Parapluistandaard f 8.90 Vijfdeelig Servies 13.90. Spaardoosjes Cassettes Effecten trommels met nieuwe lettersloten. Heel billijk. LANGEVIELE 219. MIDDELBURG. Kachelmagazijn. Emaille Huishoudart. Sepulchre Petr, kachels f 13 en f 15. (Ingez. Med.) tot haar recht kwam. Het deed welda dig aan daarbij de oprechte bescheiden heid van dezen door dr. Orbaan in zijn slotwoord volkomen terecht een groot Nederlander genoemden geleerde te moeten vaststellen: overal stelde prof. Vening Meinesz zijn dank baarheid en waardeering voor den groo- ten steun en het toegewijde werk der anderen op den voorgrond. Ook hier bleek uit alles de ontmoeting met generaal Smuts in Kaapstad met welk een warme, diepe en ook breede menschelijke en wetenschappelijke be langstelling deze Nederlandsche hoog leeraar van wereldreputatie begaafd is, enwelk een goed Nederlan der hij is. Het is niet te verwonderen dat een man van deze allure het acht maanden op een onderzeeër goed met de marine kon bolwerken. Een recht hartelijk applaus dankte prof. Vening Meinesz voor zijn boeiende voordracht. De Maanvisch. De maanvisch, waarvan in ons vorig nummer, sprake was is niet te Vrouwen polder doch bij Zoutelande aangespoeld en was een zeer zeldzaam dier, dat den Latijnschen naam orthagoriscus mola draagt- St. Nikolaas. Naar het Middelburgsche comité, het welk de feestelijke aankomst van St. Nikolaas hier ter stede regelt, ons mede deelt, zal de Sint de volgende' route ne men en de zaken, die daarin vermeld zijn, bezoeken; Kinderdijk, Spijkerbrug, Rouaansche kade, Londensche kade,. Stationsstraat, Blauwendijk, Poelenda- lensingel naar de Coöp. Melkfabriek „Walcheren", vandaar terug over Poe- lendalensingel, Winterstraat, Vlissing- sche straat, Gortstraat naar L. J. van 't Westende, dan Markt, Langeviele naar

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1935 | | pagina 1