GOESCHE COURANTE
Gero Zilveren
BINNENLAND.
ST00MWASSCHERIJ „ZEELAND"
ZEELAND.
WEER EN WIND.
NUMMER 271.
DRIE BLADEN.
ZATERDAG r~t
16 NOVEMBER 1935. EERSTE BLAD.
178e JAARGANG.
Colijns tekort.
De steunmaatregelen voor den
landbouw.
Langevielesingel D 197 - Tel, 637
MIDDELBURG.
WJÏKAM'S Geschenkenhuis
Lange Kerkstraat Goes
SOES,
MIDDELBURGSCHE COURANT
Daghhd Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
jcwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten b\j het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1s
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels
a 75 ct. by vooruitbetaling Adv. mei
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou-
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent
De waardeering die men voor zijn me
demensch heeft, pleegt minder vaak aan
den dag te treden dan de kritiek die
men op hem heeft. Dit geldt onzen buur
man zoowel als onzen eersten minister.
Wanneer wij dan zoo aanstonds op
twee, slechts schijnbaar ondergeschikte,
punten, eens duidelijk zullen zeggen,
wat wij van onzen eersten minister den
ken, dan zij zulks vooraf gegaan door de
meer algemeene verklaring; dat wij den
heer Colijn in velerlei opzicht een staats
man van beteekenis achten, een man
van een allure, waarbij iemand als de
heer Mussert bv. niet halen kan.
Maar; dit geldt dan ook alleen als
regeerder, den staatsman in den ente
ren kring zijner staatsmanswerkzaam
heden. Want daarbuiten, als politicus,
als onzen Leider-met-een-hoofdletter,
schiet Colijn leelijk tekort. Daar zou hij
van Mussolini, Hitler en zelfs van Mus
sert nog héél wat en wat goeds
kunnen leeren! Want Colijn moge in be
langrijke zaken van economische poli
tiek naar veler oordeel dan een kaerel
zijn, als Leider figuur van ons Neder
landsche volk is hij vooralsnog een fai
lure. Waarom en waardoor? Door ge
brek aan doortasten dheid
en door gebrek aan fantasie.
Het is belangwekkend, en op het eer
ste gezicht zelfs ietwat lachwekkend,
om in Hitiers ,,Mein Kampf" te lezen
hoe de toenmalige nazi-leider zwaar-op-
de-hand is over een vlag en een onder-
scheidingsteeken. Wij Nederlanders vin
den dat „poespas", en wij zijn er in ons
onverstand zelfs nog trotsch op, dat wij
het poespas vinden. In werkelijkheid
toonen we er slechts een ontstellend ge
brek aan inzicht in de volksziel en hare
werkingen mede
Laat ons beide stellingen, die van ge
brek aan doortastendheid en van gebrek
aan iantasie nu eens demonstreeren aan
twee zaken, die beide schijnbaar en
de eerste misschien ook wel in werke
lijkheid óók al weer niet van groot
belang zijn, en in elk geval twee zaken
die ver uit de buurt van devaluatie en
weermacht en zoo staan: de spelling en
de vlag.
o
Wat het eerste betreft, volstaan we
dan met dit te zeggen: Colijn had óf
den voet radicaal dwars moeten zetten,
en den heer Marchant vertellen dat aan
de spelling niet te tornen viel onder zijn
bewind öf Colijn had moeten zeg
gen: ik schrijf met mijn medeministers
de nieuwe spelling voor aan alle hooge
en !age departementsambtenaren, ik
voer haar in in de Staatscourant en de
wetten, en daarmee uit! De tijd was er
rijp voor en de chaos was in zes weken
tot orde geworden. Het gebrek aan for-
sche besluitkracht voerde ons echter nog
verder in den chaos. Meer hier niet van.
a
O
En nu: onze vlag.
Men heeft zoo juist weer kunnen le
zen, hoe het hoofd van het Derde Rijk
wederom zwaar heeft zitten peinzen over
de nieuwe Duitsche marinevlag, die dan
onlangs vastgesteld en ingevoerd is. En
wederom dachten wij, o zoo verstandige
en nuchtere Nederlanders: lieve-help-
nog-an-toe, heeft Hitier nu toch waarlijk
niets anders en niets beters te doen dan
over een vlag te piekeren?
Wij vergaten daarbij, van hoe enorme
beteekenis een goed en sterk symbool
kan zijn! En, wat men ook al of niet
van hem moge vinden, dat weet Hitier
wèl, en hij maakt er een goed gebruik
van!
Wij hebben in Nederland al sinds jaar
en dag ónzen vlaggenstrijd. En wij suk
kelen er maar mee door.
\X<ai Colijn had moeten doen, indien
hij den zm aezer Jjjjggn verstaan had,
was onzes bedUnkens
Toen nij voor den eersten keer met
een groot persoonl^ overwicht uit de
stembus was gekomen, toen had hij moe-
ten zeggen: we gaan een nieuwen koers
sturen. Met vaste hand zullen We dien
koers nouden, naar het einddoel: een
welvarend Nederland, hecht-nationaal
aaneengesmeed.
Een schip vaart onder een vlag Het
getij is hard, heel hard verl00pen Wii
verzetten de bakens, en we hijschen
aaarpjj en ten teeken daarvan een nieu
we vlag.
Welke? Geen knap bedenkseltje van
deze of gene, maar een echte, nationale
vlag, een vlag, die de historische gevoe
lens met het verleden niet volkomen
breekt, maar die toch ook tot ons
spreekt als de vlag van het nieuwe,
nationaal herboren Ne
derland.
Men weet, dat wij voorstanders zijn
van het oranje-blanje-bleu. Welnu: Co
lijn had bijvoorbeeld*) daarbij aansluiting
kunnen zoeken. Een driebanige vlag,
met boven warm-brandend oranje, in
het midden smetteloos wil, onder het
heldere blauw van de oceanen, welke
De Ruyteren de K XVIII bevoe
ren, en dan bv. in een ruit in 't midden,
of boven aan den stok, een forsch-ge-
styleerde Nederlandsche leeuw! Wat
zou dat niet prachtig gestaan hebben.
En dan meteen: invoeren, alom en op
groote schaal, Tegen de al te bedacht-
zamen, die in oude archieven hun steun
zoeken, gezegd: mijne heeren, uw ar
beid heeft als historische studie mijn
respect, maar het is nu een nieuwe
tijd, en een tijd van aanpakken. Nieuwe
tijden eischen nieuwe mannen, nieuwe
middelen en nieuwe symbo-
1 e n.
Wij zijn er van overtuigd, dat negen
tiende van ons volk dit gebaar met
vreugde begroet, de nieuwe vlag met
trots in het hart geheschen zou heb
ben.
Maar neen: wij studeeren.en la
ten de zaak blauw-blauw.
Afschaffen van het oranje-blanje-bleu
gaat, nu nog, bezwaarlijk, omdat juist
de nationaal-gezinden zoo voor deze vlag
voelen althans, om het precieser te
formuleeren: omdat zij, die aan deze
vlag de voorkeur geven, zulks doen uit
nationale en oranje-gezinde overwegin
gen en afschaffen wil men het rood-
wit-blauw al evenmin, omdat een deel
van de Nederlanders dat ziet als aantas
ting van oude en dus eerwaarde rech
ten, en bovendien zeer enkele anderen
op grond van overigens niemand meer
levend belang inboezemende histori
sche onderzoekingen meenen „dat het
niet mag". En tenslotte zou dan nog een
onvoorziene moeilijkheid wezen, dat de
S.D.A.P., die nu eindelijk voornemens
schijnt, naast haar revolutionaire roode
vlag het rood-wit-blauw een bescheiden
plaatsje te gaan gunnen, deze nieuwe
oranje-pil wel heel zwaar te slikken zou
vinden!
In zulke zaken moeten knoopen door
gehakt worden.
Het ware te wenschen dat onze mi
nister-president in zulke gevallen, zij het
dan na rijp beraad, de bijl ter hand dorst
te nemen, in plaats van haar. naast
het hakblok neer te leggen.
Het had ook anders gekund!
Tweede Kamerléden bepleiten
een eenvoudiger doeltreffender
stelsel,
In het voorloopig verslag van de
Tweede Kamer over de begrooting van
het departement van landbouw en vis-
scherij begroeten vele leden den per
soon van den nieuwen bewindsman van
dit departement (mr. dr. Deckers) met
instemming.
Sommige leden spraken, nu een split
sing van het oorspronkelijke dep. van
econ, zaken heeft plaats gehad, den
wensch uit, dat bij onderhandelingen
met het buitenland, vertegenwoordigers
van land- en tuinbouworganisaties in de
Ned. delegaties zullen worden opgeno
men.
Verscheidene leden meenden dat de
nu geschapen toestand een blijvende be
hoort te zijn. Een -voordeel van dit af
zonderlijk dep- noemden zij de omstan
digheid dat het dep. zich in ons land be
zig kan houden de oogen te openen voor
de onvervangbare waarde van den boe
renstand. Daardoor zou bij de stadsbe
volking een beter begrip kunnen worden
gewekt voor den landbouwenden stand.
Eenige leden drongen er op aan den
dlr.-generaal van landbouw een belang
rijker aandeel te geven in de voorbe
reiding en uitvoering der crisis-maat
regelen.
Algemeen was men van oordeel dat
steun in den landbouw noodzakelijk is en
in den eersten tijd zeker niet gemist
kan worden. Zal ons volk de lasten
hiervan, rond f 200 millioen, kunnen blij
ven dragen?
Vele leden wilden eenvoudiger en aan
de boeren meer vrijheid latende maat
regelen.
Verscheidene leden drongen er op
aan, voor de werkloozen in ruimere mate
dan thans reeds geschiedt, de noodza
kelijkste levensbehoeften tegen lageren
prijs dan den .algemeen geldenden prijs
bschikbaav te stellen.
Tegen de tot nu toe gevolgde wijze
van uitvoering': der crisismaatregelen
Wie tien mijlen heeft af te leggen,
rekene negen voor de helft.
verklaarden vele leden ernstige bezwa
ren te hebben. Zij achtten die te veel
gecentraliseerd en veel te ambtelijk, li.
i. moet aan de organisaties der bij den
steun betrokkenen een aanmerkeiiik
grooter aandeel in de uitvoering worden
opgedragen. Met klem drongen verschei
dene leden er op aan, het gevolgde sy
steem radicaal te wijzigen.
Anderen wilden een deskundig be
stuurslichaam, bv. een crisislandbotnv-
raad, samenstellen uit vertegenwoordi
gers der verschillende landbouworgani
saties.
Verschillende leden meenden dat ip
de crisisbureaux toestanden heerschen
die niet door den beugel kunnen. Om
waren er bezwaren tegen de wij'e
waarop in het algemeen personeel 's;'
de verschillende crisisdiensten wor'l'
aangesteld.
Sommige leden achtten het n;et
dat de Nederlandsche export, o a. van
boter en varkensvleesch, in zeer sterke
mate op kosten van den consument hier
te lande wordt gaande gehouden.
Van verschillende zijden werd er we
derom op aangedrongen, de kleine be
drijven bij de heperkingsmaatregelen
meer dan tot nu toe geschiedt te ont
zien.
De aandacht werd er op geves+Lsd
dat in het Zuiden des lands landbouwers
zich niet houden aan de vastgesteh!
arbeidsvoorwaarden.
De motieven werden g'evraagd voor
de verhooging van de monopolieheffing
op granen- Sommige leden achten de
richtprijzen voor tarwe nog te hoog,
wat anderen weer krachtig bestreden.
Met den minister achten vele leden
den tegenwoordigen veestapel te groot.
Is van de export wel voldoende gebruik
gemaakt? Aangedrongen werd voorts
op spoedige behandeling der pachtwet.
Verscheidene leden bepleitten het ge
ven van subsidie voor een aantal nieuwe
lagere land- en tuinbouwscholen.
Vele bezwaren hadden verscheidene
leden tegen de wijze van instelling van
den cultuur-technischen dienst en dfc
centrale cultuur-technische adviescom
missie. i
Eenig'e leden vroegen de behartiging
van alle visscherijbelangen te concen-
treereii, terwijl voorts maatregelen te
gen overbevissching en pufvisscherij
werden gevraagd-
DE AFFAIRE VAN 'T SANT.
Aan de memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer inzake de begrooting van
justitie ontleenen wij het volgende:
Omtrent de zaak van den gewezen
hoofdcommissaris van politie, te 's Gra-
venhage zijn inderdaad met niet te mis
kennen sensatiezucht en met veelal
doorzichtige bedoelingen door eenige
persorganen geheel of ten deele onjuiste
berichten verspreid.
Door enkele persorganen*) is voorts
gesuggereerd, dat in deze een streven
aanwezig zou zijn geweest „de zaak in
de doofpot te stoppen". Niets is minder
waar.
Toen de minister met de tegen den
hoofdcommissaris ingebrachte beschul
diging en de voor aangevoerde gronden
in kennis werd gesteld, was zijn onmid
dellijke indruk, dat het hier een straf
zaak betrof van zeer bijzonder gewicht.
De integriteit van ons staatsbestuur is
een belang van de allereerste orde. Ver
denkingen op dit gebied moeten met de
meeste zorg en tot den grond worden
onderzocht.
Een eerste zorg vormde de vraag, aan
wien het onderzoek in deze gewichtige
en om vele redenen hoogst moeilijke
zaak moest worden opgedragen- Het
scheen aangewezen dit onderzoek aan
een der oudere leden van het O.M. toe
te vertrouwen. De minister verzocht
daarom den waarnemenden procureur-
generaal bij het Haagsche gerechtshof 't
onderzoek aan te vangen en, zoodra
voorloopige resultaten waren verkregen,
schriftelijk verslag uit te brengen.
Nadat dit verslag was binnengekomen,
is het onderzoek, ingevolge zijn opdracht
voortgezet door den inmiddels van ver
lof teruggekeerden procureur-generaal
bij dat Hof, in samenwerking met den
reeds in de zaak betrokken waarnemend
procureur-generaal- De tijdens deze on
derzoeken gehouden verhooren, de in
gewonnen rapporten en de andere ver
richtingen betroffen daarbij alle de straf
rechterlijke zijde van de zaak; met het
daarnevens bestaande civielrechtelijke
geschilpunt heeft de overheid toch als
zoodanig geen bemoeienis. Wel is van
het arbitraal geding, waartoe dat civiele
geschilpunt inmiddels aanleiding had ge
geven, in zoover voordeel getrokken,
dat de procureur-generaal en waarne
mende procureur-generaal ten bate van
de strafzaak afschrift hebben verkregen
van de voor arbiters gewisselde memo
ries en hun ook op hun verzoek is toe
gestaan de verhooren voor arbiters bij
te wonen.
Van dit bijvoegen van de zittingen der
arbitrage-commissie door het openbaar
ministerie is later in zekere persorganen
een verwijt gemaakt; dit verwijt berust
blijkbaar op een misverstand. Namelijk
dit, als zou het bijwonen van de verhoo
ren voor arbiters in eenigerlei opzicht'
in de plaats zijn gekomen voor recht-
streeksche verhooren in het strafrechter
lijk onderzoek zelf. Dit is in geenen
deele het geval-
„Volk en Vaderland".
NIEUWE GROOTE GEVECHTS
VLIEGTUIGEN VOOR SOESTERBERG
Naar de N. R. C. verneemt, zal bin
nenkort aan den minister van defensie
een contract ter teekening worden
voorgelegd voor twee-motorige meer-
persoons gevechtsvliegtuigen.
Bereids 21 Juli 1934 heeft de direc
teur v.an het luchtvaartbedrijf te Soes-
terberg een omzendbrief gezonden aan
vliegtuigfabrieken in binnen- en buiten-
lad, waarin o.m. prijsopgaaf werd ge
vraagd voor zulk een „multiplace de
combat."
De specificatie luidde: tweemotorig
gevechtsvliegtuig, ingericht voor ten
minste 4 personen, in hoofdzaak be
stemd voor langdurige ,actie tusschen
4000 en 6000 m hoogte. Gerekend moet
worden op een "bewapening van drie
mitrailleurs, t.w. een zware mitrailleur
achter (dit- zijn eigenlijk kleine kanon
nen), een lichte bodem-mitrailleur. Bo
vendien werd gevraagd een inrichting
voor het medevoeren van 10 tijdbom-
me nv;an 25 kg welke in één bommenrek
worden meegevoerd. Het volbelaste, vol
ledig uitgeruste en bewapende vlieg
tuig moet voldoen aan de volgende
eischen: maximale snelheid op 400-0 m
400 km/h landingssnelheid 100 km be
drijf sstoff en voor 4 uur vliegen op 49
m hoogte.
De levering van deze toestellen zal,
wanneer de minister dit goedkeurt, Ge
schieden door de Ned. vliegtuigenfa-
briek.
Argumenten voor oranje-
blanje-bleu.
1. Vroeger golden beide: oranje öf
rood in de bovenste baan. Waarom zou
oranje nu niet wéér mogen?
2. Het oranje-wit-helderblauw lééft
tegenwoordig in veler harten,
3. Vroeger was 't oranje vaak vaal,
het blauw flets; tegenwoordig is 't oran
je warm, het blauw frisch en helder.
4. Vroeger waren 't oranje en 't bleu
niet houdbaar, nu wel.
5. Tegenwoordig hebben de rood-wit-
blauwers haast altijd vlaggen met don-
kerrood-wit-indigo; de onderste baan is
meer zwart dan blauw. Dit is onjuist en
leelijk.
6. Twee souvereine en in eikaars na
bijheid liggende, doch overigens door
geen formeele banden aan elkaar ge
bonden naties, behooren niet precies
dezelfde vlag te hebben; dit is
thans echter het geval met Neder
land en Luxemburg. Vervanging
van ons rood door oranje maakt een ein
de aan dezen ongewenschten toestand.
Middelburg
Tarief per kilo en per stuk.
(Ingez. Med.)
Luchtbescherming.
Maandag 25 dezer zal hier te stede
een luchtbeschermings-avond worden
gehouden. Op dezen avond zal o.m. dooit
kapitein van Riesen van het bureau
Luchtbeschermingsdienst van den Gene-
Middelburg, 16-XI-'35. Vrijdag: hoog
ste luchttemperatuur 10.5 °C (51
°F); laagste 5.6 °C (42 °F). Heden 9 h:
11.2 °C; 12 h: 7.8 °C. 4 mm regen. Hoog
ste barometerstand te dezer stede, in
het afgeloopen etmaal: 758 mm; laagste
756 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 772.1 mm
te Helsingfors; laagste 741.7 mm te V.
Manoer.
Verwachting tot morgenavond:
Meest matige Z.O. tot Z. wind, half
tot zwaar bewolkt of betrokken, waar
schijnlijk eenige regen, weinig verande
ring in temperatuur.
Zon op: 7 h 23; onder: 16 h 06. Licht
op: 16 h 36. Maan op: 21 h 52; onder:
24 h 24.
Zondag 17 Nov. Zon op: 7 h 25; onder:
16 h 05. Licht op: 16 h 35. Maan op:
23 h 03; onder: 24 h 42, L.K. 18 Nov.
LIE N
Hoog- en Laagwater te Vlissings®.
November.
Hoogwater.
Za. 16 4.46 17.16
Zo. 17 5.36 18.10
Ma. 18 6.31 19.16
Laagwater
11.24 23.35
12.10
0.24 13.04
Hoog- en Laagwater te Wemeldingfc.
Za.
Zo.
Ma.
16
17
18
November.
Hoogwater.
6.40 19.02
7.25 19.52
8.16 20.51
Laagwater.
12.27
0.43 13.12
1.33 14.04
ralen Staf een voordracht worden ge
houden over de Zelfbeschermingsmaat
regelen, welke door de bevolking zelve
kunnen worden genomen.
De vrouwen en het plan van den arbeid.
Donderdag 14 Nov. hield de Sociaal
Democratische Vrouwenclub, afd. Mid
delburg in de Gouden Poorte haar Vrou
wendag. Er heerschte een prettige stem
ming, in de met bloemen en doeken
versierde zaal. Mevr- Lena Moll uit Den
Haag hield een toespraak met onderwerp
„Het plan van den arbeid wijst ons den
weg". Zij liet de oorzaken, die tot de
onhoudbaarheid van het kapitalistische
stelsel hadden gevoerd, de revue pas_-
seeren, en riep de vrouwen op voor de
Plan-propaganda. Het plan is aldus
spreekster niet socialistisch maar 't
is wel een onmisbare voorbereiding cr
van. Het plan zal, zoo meende de voor
stellers, een diepgaande economische
hervorming te weeg brengen, de koop
kracht van de massa verhoogen, de be-
staansonzekerheid wegnemen en het
bestaanspeil verhoogen. Het belang van
de 'gemeenschap moet vóór de indivi-
dueele bedrijfsvrijheid gaan en vóór de
belangen van enkelingen-kapitaalbezit
ters,
De Middelburgsche Tentoonstel-
lingsvereeniging zal op 25, 26 en 27 De
cember a.s. haar jaarlijksche tentoon
stelling houden van hoenders, dwerg
hoenders, konijnen en post- en sierdui-
ven.
Voor deze tentoonstelling zijn veel
eereprijzen beschikbaar gesteld w.o. door
de burgemeesters van Middelburg en
Vlissingen en mr. P. Dielenian, voorzit
ter van de ZLM.
De fokkers en liefhebbers wordt we
der een mooie gelegenheid heboden
hun dieren door bekwame keurmeesters
te laten beoordeelen.
Wapenlepeltje i 0 65 Bloemlepeltje f 0.60
Verpakt in een keurig doosje
(Ingez. Med.)
DE HAVENPLANNEN.
We kunnen nog mededeelen, dat, in
verband met de havenplannen, ook ge
dacht wordt aan verbetering der Kade
op sommige punten. Speciaal heeft men
hierbij het oog op verbreeding der Bier
kade,
Deze verbreeding zal zeer waarschijn
lijk bestaan in een betonnen over-
kluistering, onder welke dan ligplaats
zal zijn voor kleine luxe vaartuigen.
Hoewel het nog geruimen tijd zal du-
