binnenland.
zeeland.
ma ei wind.
KERKNIEUWS.
NUMMER 265.
DRIE BLADEN.
ZATERDAG
9 NOVEMBER 1935.
EERSTE BLAD,
178e JAARGANG.
MIDDELBURG.
SOES.
WALCHEREN,
ZUID-BEVELAND.
H0QRBBEVELAND.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O.D.
ZEEUWSeH-VLMMEREN W.D.
MIDDELBUQGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
egel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij contr. voor beide veel lager; tar.^jop aanvr.
goeschecoupant^
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bjj het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
- TSÜt R&ÖSjt
Familieberichten en dankbetuigingen 1't
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. mei
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
ÜM»
EEN NIEUW SCHILDERIJ
VAN DE KONINGIN.
Op uitnoodiging van de commissie,
die zich belast had met het vergaren
van de middelen om een groot geschil
derd portret van H.M. de Koningin in
het Stadhuis te Rotterdam te doen plaat
sen, w.aren wij in de gelegenheid, op het
atelier van den kunstschilder Herman
Mees het doek in zijn voltooiden staat te
zien, meldt het „Rott. Nwsbl."
De heer Mees heeft de delicate op
dracht met groote toewijding uitgevoerd.
Hij heeft H.M. in staande houding ge
schilderd, in wit rouwkleed. Zij draagt
de ordeteekenen, die bij haar groot gala
als Grootmeesteres van de Orde van
den Nederlandschen Leeuw behooren.
De rechterhand tast naar den scepter,
die op een tafeltje ligt, waarover een
met goudborduursel versierd rood kleed
hangt. Op het tafeltje staan ook de
rijksappel en de kroon. Behalve de orde
teekenen draagt H M. een paarlen dia
deem en 'n paarlen halssnoer als sier
raden.
De witte figuur contrasteert lumineus
met den achtergrond. Bij het eenigs-
zins getemperde licht in het Rotter-
damsche stadhuis het portret is be
stemd voor de vergaderkamer van B. en
W. zal de koninklijke gestalte onge
twijfeld majestueus uitkomen.
IT ALIA AN SCHE BLADEN AGEF.REN
TEGEN INVOER VAN KAAS EN
BLOEMBOLLEN.
„Het Handelsblad" meldt uit Rome,
dat sedert eenige dagen de sancties vrij
wel het eenige onderwerp vormen
wel te verstaan niet de sancties van
Genève, doch de maatregelen welke de
Italianen denken toe te passen en welke
zij hun sancties noemen.
Ook Nederland wordt bij de opsom
ming van te nemen maatregelen niet
gespaard. Zoo kon men gisteren in de
„Piccolo"' lezen, dat er nog altijd bloe
menwinkels in Italië zijn, die snijbloe
men laten komen uit Holland en die
thans hun uitstalkasten vol hebben lig
gen met bloembollen en zaden die uit Ne
derland werden betrokken. Dat moet
ophouden, voegde het blad er bij. Van
het vredelievende en blozend welvaren
de Nederland, een land dat deelneemt
aan de sancties tegen ons, zullen wij
niet één centime goederen meer betrek
ken. Wie er plezier in heeft, ongewone
bloemen te kweeken, kan ook in Italië
soorten genoeg vinden.
In een ander blad wordt er op gewe
zen, dat het tijd is, dat in de uitstalkas
ten der winkels de roode bollen Hol-
landsche kaas verdwijnen. Men kent te
Rome alleen Edammer kaas, die natuur
lijk rood geverfd is. De journalist, die
deze kaas niet langer wil zien, zegt, dat
zij taai is en precies zoo smakelijk als
een stuk slechte visch. Italië heeft kaas
in alle soorten en behoeft niet uit sno
bisme rare roode kogels in te voeren.
STRIJD TE SOESTERBERG.
Het Vaderland meldt:
„Naar wij vernemen heeft de directeur
van het luchtvaartbedrijf te Soesterberg
gep. kolonel tit- K. H. Oudendijk, den
minister van defensie ontheffing uit zijn
functie gevraagd.
Hieraan is voorafgegaan een verzoek
van den officier aan den directeur toe
gevoegd, kapitein W. P. v. d- Abeelen,
om bij zijn wapen, de artillerie, te wor
den teruggeplaatst.
Zooals bekend werd er op Soesterberg
nog al gestreden. De splitsing van de
L- V. A. in een luchtvaartafdeeling en
luchtvaartbedrijf, gepaard gaande met
de komst van een directeur van dat be
drijf heeft eerst geleid tot het heengaan
van den commandant, kolonel J- J. van
en. Daarop is Je instelling van een
inspectie der luchtvaart gevolgd, wat
thans dus heeft geleid tot een conflict
tusschen inspectie en bedrijf, dat ge
wonnen is door de inspectie.
GOEDKOOPER PASSAGE NAAR EN
VAN NED. INDlë.
De directies van de N.V. Stoomvaart
maatschappij Nederland en de N.V. R0t-
terdamsche Lloyd deelen mede, dat zij
hebben besloten voor de schepen, welke
op of na 6 dezer van Nederland of Bata
via vertrekken, een algemeene crisis
korting van 7 Yi procent toe te passen.
Deze korting geldt voor alle klassen.
Daarenboven zijn de tarieven voor de
eerste klasse voor de periode van 6 de
zer tot 5 Maart 1936 belangrijk verlaagd,
om het verschil in tarief tusschen de
eerste en tweede klasse te verkleinen
en aldus te bevorderen, dat degenen,
die vroeger in de eerste klasse reisden
en thans van de tweede klasse gebruik
maken, naar de eerste klasse terug-
keeren.
Zonder enthousiasme is nimmer iets
tot stand gebracht.
Aan de gevolgen overleden-
Het 7-jarig zoontje van den heer W.
C. van N. dat, zooals gisteren gemeld,
Donderdagmorgen op den Oostdijk te St.
Philipsland door een auto werd aange
reden en ernstig gewond, is Vrijdag
morgen aan de gevolgen van zijn ver
wondingen overleden.
DE SPOORWEGVERBINDING
MET BELGIë.
Te Brussel is ten kantore van de Ne
derlandsche Kamer van Koophandel 'n
bespreking gehouden v,an de commissie
voor verkeersaangelegenheden uit de
Kamers van Koophandel en Fabrieken
in Noord-Brabant en Limburg met den
voorzitter en secretaris van de Neder
landsche Kamer v,an Koophandel in Bel
gië. Bij de bespreking was aanwezig 'n
vertegenwoordiging van de directie der
Belgische Spoorwegen.
Het resultaat der besprekingen was,
dat tusschen de Belgische en Ned. Spoor
wegen overleg zal worden gepleegd over
de verschillehde desidier.ata, die dooi
de commissie uit de Zuidelijke Kam.ers
naar voren zijn gebracht, waarna bin
nenkort opnieuw een bespreking mer
de gedelegeerden der spoorwegen zal
worden gehouden. Het overleg tusschen
de Belgische en Ned. Spoorwegen zal
reeds dezer dagen plaats vinden. Met
n,ame zal worden getracht om de ver
binding Brussel—Vlissingen, via Roosen
daal, te verbeteren door te zorgen voor
een goede aansluiting .te Roosendaal.
Teneinde nieuwe muziek te kun
nen aankoopen, organiseert het Middel
burgs Mannenkoor een loterij. Zij die
voor dit mooie doel het Midd. Mannen
koor willen steunen door het aanbieden
van eenig voorwerp voor die verloting
kunnen zich daartoe wenden tot: A.
Minderhoud, Meidoornlaan S 156, 1 j,,
die zich gaarne belast met het afhalen
daarvan.
N.V. Zeeuwsche Voeder- en Kunst
mesthandel.
In de heden gehouden vergadering van
aandeelhouders der N.V. Zeeuwsche
Voeder- en Kunstmesthandel te Middel
burg is besloten na ruime afschrijving 6
pet. divident uit te keeren.
ALGEMEEN NEDERLANDSCH
VERBOND.
Een belangwekkende voordracht
van den Zuid-Afrikaanschen ge
zant, dr. Van Broeckhuizen.
Voor de afdeeling Zuid- en Noord-
Beveland van het Algemeen Neder-
landsch Verbond sprak Vrijdagavond
dr. H. D. van Broekhuizen, Z. Afrl-
kaansch gezant te 's-Gravenhage. Schut
tershof was vrijwel geheel bezet met be
langstellenden. Onder de aanwezigen
merkten we o.a. op, de heeren M. Fern-
hout, burgemeester van Middelburg, ett
J. F. Heemskerk, oud-Rijksbetaalmees
ter.
De avond werd geopand, door mr. R.
M. van Dusseldorp, burgemeester van
Goes, die in zijn welkomstwoord in het
bijzonder den spreker begroette.
Dr. van Broekhuizen, het woord ver
krijgende, zeide dat hij overal, waar hij
in Nederland komt, zeer hartelijk ont
vangen wordt. Dat men verwantschap
gevoelt, kan wel niet anders, daar de
Afrikaansche boer ondanks de bloed
menging', ook met Duitschers en Fran-
schen, toch voor 50 pet. van Nederland
schen bloede is.
Spr-, die de Afrikaansche taal bezigde,
zeide, dat deze vaak met de kindertaal
vergeleken wordt. En, aldus spr.. is de
kindertaal niet de mooiste? Vraag het
maar eens aan de moeder! En is het een
wonder, dat het kind, als het 6000 mijl
van de moeder af woont, op zijn eigen
wijze gaat piepen? Hier herinnerde spr.
aan de eerste vestiging van een kleine
Hollandsche kolonie, in 1652, aan de
,Kaap, als steun voor de schepen der
Oost Indische Compagnie. Maar, er is
baas boven baas. Andere mogendheden
zagen dat met leede oogen aan, en En
geland nam,het „toezicht" over de Kaap
op zich-
Tot het begin dezer eeuw wist men
eigenlijk weinig van den Afrikaanschen
boer. In Engeland en Amerika dachten
velen, dat de Afrikaansche boer een
kleurling was, en spr. vertelde, hoe een
Engelsche dame zich eens zeer verwon
derd toonde, dat hij een blanke was.
Deze onbekendheid vond mede haar
oorzaak in een tegen de boeren gerich
te compagnie, die de boeren beschreef
als gevaarlijke zwarten, bij welke geen
blanke vrouw veilig was. En deze com
pagnie diende om den oorlog van Enge
land tegen de boeren aanvaardbaar te
maken.
Een Engelschman zeide eens tegen
spr., dat de boer trotsch moest zijn, om
deel uit te mogen maken van dat groo
te, prachtige Britsche rijk, waarop spr.
antwoordde met een verhaal over een
groote, prachtige kat, die voor een mui
zengaatje zat, en die zeide: „kom er toch
uit, lief muisje. Je moest trotsch zijn,
om deel uit te mogen maken van dat
groote, prachtige kattenlichaam!"
Spr. schetste vervolgens, hoe de boe
ren woonden in hun kleine dorpen, ver
van elkaar, zonder onderwijs, zonder
couranten. Maar elke boer had wel zijn
Statenbijbel, en aan dien bijbel is in
Afrika het behoud van de Nederland
sche taal te danken. In 1806 annexeer
de Engeland Zuid-Afrika. Volgens con
tract zou de Nederlandsche taal en munt
gehandhaafd blijven, maar een volgende
gouverneur schrapte die overeenkomst.
Er zou slechts één taal en één munt zijn:
de Engelsche. Er kwamen ook Engel
sche predikanten, die in zes maanden
Nederlandsch moesten leeren, en die dan
daar ze de g als k uitspraken
preekten over „die kees komt door die
kloof", als ze bedoelden: „de geest komt
door het geloof". Begrijpelijk was een
dergelijke preek niet erg stichtelijk!
De onderdrukking der boeren leidde
tot hun opsiand in 1835 en daarna be
gon de groote-trek, naar de wildernis,
J om daar een nieuwe samenleving te
stichten. Mannen als Paul Kruger, Pot
gieter, e.a., namen als kind aan den trek
deel. En alles lieten de boeren achter,
woningen, land, een deel van hun have.
Het waren helden, die trekkers, maar
Engeland noemde ze rebellen.
Spr. pauzeerde hier, waarna de heer
Louw, Zuid-Afrikaansch student te Am
sterdam, eenige Afrikaansche liederen
zong, door mej. Kloosterman begeleid
op de piano. De heer Louw bleek over
een zeer mooie stem te beschikken en
oogstte een dankbaar applaus.
Dr, Broekhuizen, na de pauze weer 'I
woord nemende, schetste in aangrijpen
de bewoordingen den Grooten trek van
de boeren in 1835, en weerlegde daar
bij de leugen, dat de boeren het land
van de kaffers zouden geroofd hebben.
Pas nadat Dingaan hun overeenkomst ge
schonden en 70 van hun beste mannen,
die in goed vertrouwen naar de kraal
van het opperhoofd gingen, vermoord
had, ontbrandde de strijd, die de boeren
wonnen. Maar toen men zich zoo weer
een woonplaats en de vrijheid heroverd
had, kwamen de Engelschen en an
nexeerden hun grondgebied opnieuw.
Weer trokken de boeren verder, naar
Transvaal, den Oranje vrijstaat. Maar
nogmaals kwamen de Engelschen, Toen
brak de boerenoorlog los. Naast de boe
ren, die sneuvelden op het slagveld, ver
loren ze 26000 vrouwen en kinderen.
We hadden in die dagen veel te danken
aan Holland, aldus spr. Het zorgde er
voor, dat we in de concentratiekampen
niet verhongerde. Maar de grootste ge
beurtenis was toch, dat H. M. Koningin
Wilhelmina de „Gelderland" naar ons
toe stuurde, om onzen president, Paul
Kruger, te halen. Zij was in die dagen,
de eenige „man" onder de vorsten van
Europa. We zullen dat nooit vergeten.
In roerende bewoordingen schetste
spr. hier de figuur van Paul Kruger, en
hoe hij van dezen grooten man, in het
Zuiden van Frankrijk, kort voor zijn
dood, afscheid nam. Tevens las hij een
deel van den brief v,an Paul Kruger
voor, waarin deze een laatste woord tot
zijn volk sprak.
In 1910 kwam de Unie van Zuid-Afri-
ka tot stand. Daarbij werden de Neder
landsche en de Engelsche taal gelijkge
rechtigd. In theorie. M,aar in de prak
tijk moest voor het behoud der Neder
landsche taal hard gevochten worden.
Toen kwam 1914, en Engeland eischte,
dat de boeren deel zouden nemen aan
den oorlog. Maar ze weigerden, De Wet,
De Lary, e.a. Spr. protesteerde tegen
deze eisch en werd gevangen genomen.
De anderen werden doodgeschoten en
spr. bracht 17 dagen onder doodvonnis
door. Zijn gevangenschap duurde acht
tien maanden.
Ook dat ging voorbij, aldus spr., en
nu is Zuid Afrika vrij. Engeland en
Zuid-Afrika st,aan geheel gelijkgerech
tigd naast elkaar. Er is slechts één band
die hen bindt, ze hebben één koning,
koning George. Er zijn Afrikaansche
scholen en Universiteiten, de ambten»-1
ren moeten de Engelsche zoowel als de
Afrikaansche (Nederlandsche) taal
machtig zijn. Afrika heeft zijn eigen
vlag.
Spr. wees dan op den nog bestaande,
hechten band tusschen Afrika en Neder
land, en het werk, dat het Algemeen
Nederlandsch Verbond doet om dien
band te versterken. U moet ons helpen,
aldus spr., we hebben Uw taal en Uw
cultuur noodig, om onze taal en onze
cultuur rijker te maken!
De heer Louw zong nu weer eenige
Afrikaansche liederen en toen werd een
film vertoond, die een zeer belangwek
kend overzicht gaf van de grootsche na
tuur en de fraaie steden in Afrika.
Nadat nu gezamenlijk „Kent gij dat
volk. en het „Wilhelmus" gezongen
was, sloot de voorzitter, burgemeester
Van Dusseldorp met een warm woord
van dank aan dr. Broekhuizen, den zan
ger en de p'aniste, deze bijzonderen en
interessanten avond.
De nieuwe havenwerken.
Naar we vernemen bestaat de ver
wachting, dat in den loop van Febr. 1936
aan de nieuwe havenwerken waarvan
we in ons blad reeds een algemeen over
zicht gaven zal kunnen worden be
gonnen.
Voor de werkloozen zal dit een wel
kome boodschap zijn.
ARNEMUIDEN. Na examen voor het I
provinciaal kerkbestuur van Drenthe te
Assen werd onze vroegere dorpsgenoot
de heer P. Schoonenboom toegelaten tot
den predikdienst in de Ned. Herv. kerk.
De toegelatene studeerde aan de Univer-
teit te Utrecht.
ARNEMUIDEN, De collecte van het
plaatselijk Crisiscomité heeft f 89 opge
bracht.
YERSEKE. Een oesterkweeker alhier
heeft als proef de allerbeste kwaliteit
Fransche consumptieoesters laten ko
men, teneinde die aan zijn clientele in
Holland te kunnen verkoopen. Deze
proef kan als mislukt worden be
schouwd,. De prijs kwam op 12 cent per
stuk en was te duur.
DE O.L. SCHOOL TE KRABBENDIJKE.
KRABBENDIJKE. Naar men ons van
Volksonderwijs mededeelt zijn er thans
op de openbare school 41 schoolgaande
kinderen, terwijl het te bezien staat of
het aantal niet vermeerderd zal worden.
Zulks in verband met een bericht van
6 dezer dat B. en W. de autobusonder
nemer J. Ogier hebben aangezocht om
een 25 tal leerlingen te vervoeren naar
de openbare school te Kruiningen.
COLIJNSPLAAT. Vrijdagavond ver
gaderde het harmoniegezelschap „Wil
helmina" onder leiding van den voor
zitter J. C. Maas. Bij den aanvang wer
den allereerst eenige felicitatiewoorden
gericht tot den heer J. M. Snoep, die
gedurende 25 jaren lid van de vereeni
ging is. Uit het jaarverslag bleek, dat
„Wilhelmina" 27 werkende leden en 2
adspirant-leden telt, terwijl er 42 dona
teurs zijn. De rekening van den penning
meester gaf als ontvangsten 576 en als
uitgaven 528. De heeren P. C. de Lan
ge en J. M. Snoep werden herkozen
respectievelijk als penningmeester en als
commissaris. Bij de rondvraag werd ge
vraagd om middelen ter verbetering van
de verlichting bij een rondgang door de
gemeente. De voorzitter gaf in overwe
ging het bedrag, dat op Donderdag j.l.
van den jubilaris was ontvangen, af te
zonderen voor die verbetering en dan
te trachten successievelijk een voldoen
de som daarvoor bijeen te krijgen. Al
dus werd besloten. Ondertusschen zal
het bestuur informeeren naar prijzen
van lampen.
Aanvaring.
TERNEUZEN. Tijdens de vaart op het I
kanaal Gent-Terneuzen heeft het voor
Rieme bestemde Zweedsche stoomschip
„Oxelösund" bij het binnenvaren der I
sluis te van Gent g'roote schade toege-
Middelburg: 9-XI-'35 Vrijdag: hoogste
luchttemperatuur 11.3 °C; (53 °F); laag
ste 7.1 °C (45 °F). Heden 9 h: 8.6 °C;
12 h: 9.8 °C. 0.2 mm regen of neerslag.
Hoogste barometerstand te dezer stede,
in het afgeloopen etmaal; 753 mm; laag
ste 750 mm.
Hoogste barometerstand in het Euio-
peesche waarnemingsgebied: 768.9 mm
te Helsingfors; laagste 737.8 mm te Va-
lentia.
Verwachting tot morgenavond:
Meest matige tot krachtige Z,0. tol
Z,W. wind, zwaar bewolkt of betrokken
met tijdelijke opklaring, waarschijnlijk
regenbuien, aanvankelijk zachter.
Zon op: 7 h 10; onder 16 h 17. Licht
op: 16 h 47. Maan op: 15 h 13; onder:
5 h 41.
Zondag 10 November. Zon op: 7 h 12;
onder 16 h -15. Licht op: 16 h 45. Maan
op: 15 h 42; onder: 7 h 10. V.M.: 10 Nov.
Hoog- en Laagwater te Vlissingc»
November.
Hoogwater. Laagwater.
Za. T' 11.48 5.59 18.32
Zo. 10 0.12 12.30 6.42 19.16
Ma. 11 S 0.57 13.14 7.28 19.58
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge.
November.
Hoogwater. Laagwater.
Za. 9 1.22 13.44 7.06 19.27
Zo. 10 2.12 14.32 7.47 20.11
Ma. 11 S 3.01 15.19 8.33 20.54
bracht aan 't Oostelijk beveilingswerk
der sluis. De aldaar staande remstoel
knapte door midden. De schade wordt
geraamd op f 13,000. Het schip bekwam
oogenschijnlijk geen averij.
Terzelfder tijd voer het voor Sluiskil
bestemde Italiaansche stoomschip „Po-
testas" tegen het Noorderlijk beveilings
werk der Hoeksche brug te Terneuzen
aan- Een ducdalf werd hierbij bescha-
digd.
Het schip zelf bekwam geen averij en
heeft zijn reis voorgezet.
RAAD VAN IJZENDIJKE.
IJZENDIJKE. Donderdag vergaderde
de Raad, onder voorzitterschap van den
burgemeester, voltallig.
Op voorstel van B. en W. werd het
subsidie aan het Wit Gele Kruis opi 1 300
gehandhaafd .en aan 't Groene Kruis van
f 300 op f 200 gebracht; dit in verband
met Eet aantal leden dier vereenigingen.
Den heer Van Bortel ontlokte dit 9
den uitroep, dat het Groene Kruis be
graven wordt.
Het voorstel van den hr Cammaert
om op den eersten grondslag der perso-
neele belasting progressie toe te passen
werd met 6 tegen 1 stem verworpen.
Het voorstel van den heer M u 11 a e r t
de opcenten op de personeele belasting
van 80 op 70 te brengen werd aangeno
men.
De begrooting werd vastgesteld in
ontvang en uilgaaf op f 67577; met een
post van f 1831 voor onvoorzien. Aan
het verzoek der kerkvoogdij der N.H.
Kerk om een bijdrage van f 115 ten ein
de het dak der kerk van nieuwe leien
te voorzien werd voldaan.
Het lidmaatschap van den Provincia
len Brandweerbond ad f 10 werd op
gezegd.
Nadat de heer Cammaert den
voorzitter gewezen had op art. 58 van
de Gemeentewet werd nogmaals ge
stemd over zijn voorstel, om Ged. Sta
ten den wensch kenbaar te maken van
den Raad inzake de salarissen van bur
gemeester en secretaris (n.l. om deze
met 10 pet. te verminderen). In de vo
rige vergadering hadden de stemmen
hierover gestaakt. De Raad vereenigde
,zich nu met 5 tegen 2 stemmen met de
ze zaak.
Gekozen tot lid van het kiescolle
ge der Ned. Herv. Kerk te Ierseke
in de vacatures: Jac. Goeman en Ja::.
Kosten de heeren M. Ekhardt en D.
Minnaard. De 5 aftredende heeren wer
den allen herkozen.
1
