De grijze dame JA, WAT IS TOCH KRONIEK van den DAG. BINNENLAND. ZEELAND. TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN DINSDAG 5 NOVEMBER 1935. No. 261. kènry seton MERRIMAN. DOMBURG MIDDELBURG. WALCHEREN. laf 13. |75, 13, jriftelijke Ijes vanaf lover het Ian dikke lper kilo. Jesch zijn Slagerij 70, Telef. belang- Ide blank pr ameu- lat Mag. |e brengt. M'burg. Mooie let. p. st.( Prachti- jime kon. Vroon- I'burg. XLITEIT lleesch is n Os, |ddelburg :TIE op Rr feest- IVluzikaal lijven, is lie. D. P. M'burg. |h stukje Slagerij haat 270, In prima ikoopste lELEN ir 0.50. aanbe- ïstraat I ct. p. p., en sper- |c. p. bl., en an- 125 ct. J. Domburg. Ik 7» s llKAAN, ien. 2 ftterdam, u Boom, 38. Mid- De Stavisky-alfaire. Het na spel voor de gezworenen te Pa rijs begonnen. Twintig be klaagden staan terecht, Maar de oplichter zeli en zijn machti ge beschermers zal men tever geefs zoeken. De misdaad en de politiek. Gisteren is te Parijs voor de gezwore nen het naspel begonnen van de beruch te Stavisky-affaire, 't formidabele schan daal, dat Frankrijk verleden jaar het ge- heele jaar door in beroering heeft ge houden. Terecht staat een twintigtal personen, dat er van verdacht wordt be trokken te zijn geweest bij de practijken van den genialen oplichter. Het proces zal weken duren en zoo nu en dan ver moedelijk heel wat oud stof opjagen. Maar men betwijfelt dat er sensationeele onthullingen zullen plaats vinden. Heel wat hoogwaardigheidsbekleeders, die niet zuiver op de graat zijn, hebben zich buiten schot weten te houden. Het lijkt niet waarschijnlijk, dat ze thans nog te gen de lamp zullen vliegen, Stavisky zijn naam duidt het aan was van Russische afkomst. Hij genoot weinig onderwijs, doch had een sluw in stinct voor zaken. Reeds op betrekkelijk jeugdigen leeftijd gaf hij zich met oplich terijen ai Veel van wat hij gepresteerd moet hebben, is geheim gebleven. Er waren bijna altijd „hoogere machten", die wisten te voorkomen, dat hij in de handen van de politie viel. En meestal bleef Stavisky in zijn zwendelpraktijken op den achtergrond. In de acte van be schuldiging wordt hieromtrent gezegd: „hij hield zich met opzet achteraf, maak te gebruik van schuilnamen, bediende zich van menschen, die geen scrupules kenden en tegen betaling blindelings zijn instructies opvolgden". Allerlei onderne mingen heeft Stavisky achtereenvolgens opgericht, steeds grootere, die steeds avontuurlijke inschrijvers vonden. De „Compagnie Foncière", een van zijn scheppingen, bracht een leening van 200 millioen aan de markt, die echter niet werd geplaatst. Een zwendelarij met wissels, een leening met waardelooze ju- weelen als onderpand, brachten hem voor den rechterbijna. Want uit de eerste zaak wist hij zich uit te draaien, terwijl een zijner handlangers werd ver oordeeld en de tweede zaak werd her haaldelijk uitgesteld en ten slotte van de rol afgevoerd. Volgde een zaak met valsche „defen sie-bonnen" te Marseille gefabriceerd. Stavisky werd te Parijs de heler dezer valsche stukken, maar bleef zelf buiten schot. Zijn slachtoffers, die deze bonnen moesten verzilveren, vlogen erin en wer den veroordeeld. Na een nieuwe oplichterij ten bedrage van 6 millioen in '26 liep Stavisky tegen de lamp. Hij werd aangehouden maar wist uit het kabinet van den rechter van instructie te ontsnappen en trok zich te Marly-le-Roi in een bescheiden villa te rug totdat hij opnieuw in hechtenis werd genomen. In December '27 werd hij op vrije voeten gesteld om redenen van ge zondheid, maar in de daaropvolgende lente weer naar de rechtbank verwezen. Tot 1933, d.w.z. gedurende de zes vol gende jaren, wist Stavisky het klaar te spelen, dat de behandeling van deze zaak negentien maal werd uitgsteld. Tenslotte zette hij de zwendel-affaire met de bank van leening te Bayonne op touw, die hem noodlottig zou worden. Den directeur dezer instelling wist hij te bewegen valsche bons uit te geven. In twee jaar tijds leverden deze hem onge veer 254 millioen francs op. De ge dupeerden waren over 't algemeen klei ne spaarders. De valsche bons werden in onwetendheid zelfs door hoogge plaatste autoriteiten aanbevolen als be leggingsfondsen voor levensverzekerings- door 51), Toen het gevaar voorbij was, zagen zij, die aan dek waren, een man, in niets dan hemd en broek, zijn grijs haar ver ward, zijn kleederen door uitwaseming vastgeplakt aan zijn lichaam. Hij kwam aan dek, liep langs hen, die hem nau welijks herkenden zonder zijn gouden band en beklom langzaam de trap naar de brug- Daar, in het licht van den vroegen morgen, drukten twee mannen elkaar zwijgend de hand de twee mannen, die driehonderd levens gered hadden de kapitein en de hoofdmachinist. „Ik moest je daar beneden laten, voor de veiligheid van het schip", zeide de kapitein. „In orde oude jongen dat wist ik". De oude machinist keerde zich om en keek over de geheele lengte van het ontredderd schip met een zonderlingen glimlach, als kwam hij terug uit een an dere wereld. Terwijl zij daar stonden werden de deuren van de groote kajuit opengeworpen en een rij bleek uitzien de, verwilderde gezichten gluurden naar buiten. Een kwartiermeester hield de passagiers terug, want de dekken waren weg, booten met geweld vernield, palen van dekzeilen verwrongen en gebogen. Zij, die niet thuishoorden op zee, mocht maatschappijen, ouderdomspensioenen, ,enz. enz. Handig was de zaak intusschen niet opgezet, Stavisky kon op zijn vingers natellen, dat ze na 'n zekeren tijd ont dekt zou worden en dat hij dan in een netelige positie moest raken. Of ver trouwde hij weer op geheime invloeden, die hem wel zouden weten te bescher men Dan is dat een misrekening ge weest. Toen de zaak aan het rollen kwam, prijkte spoedig de naam Stavis ky, als de eigenlijke aanstichter van het schandaal, in alle kranten. Tissier, de directeur van de bank van leening (een der 20 beklaagden) viel direct door de mand. Stavisky verdween toen spoor loos uit Parijs. Het duurde verscheiden r'egen voor de politie zijn schud >mats ontdekte: een villa ce Chamonix. Men zal zich herinneren, wat in die villa is geschied. Toen de politie er een inval deed, klonk een schol. Stavisky was dood. Zelfmoord zei de politie. Maar dat neemt iedereen in Frankrijk niet aan. Men verdenkt er hier en daar het gezag van den oplichter uit den weg geruimd te hebben, opdat hij niet meer zou kun nen spreken en sommige hooggeplaat- sten verraden.Hoe dit zij, de groote bandiet is dood. Het thans begonnen proces moet het zonder hem steilen De affaire bleef niet zonder gevolgen op de politiek. In de Kamer van afge vaardigden kwam de aangelegenheid aan de orde en een interpellatie had tot gevolg, dat het radicale kabinet Chautemps viel, korten tijd later gevolgd door 't linksche kabinet Daladier. De rechtsche groepen roerden zich geducht en de oud-strijders gingen begin Febru ari tot straatbetoogingen over, waarbij zij zelfs probeerden het parlementsge bouw te bestormen. Vele dooden en ge wonden waren het gevolg van deze ac tie. Een algemeene staking, (contra-de monstratie der linkerzijde) bracht wei nig verandering in de zaak. De gemoe deren kwamen pas tot kalmte, toen de vroegere president der Fransche repu bliek, de bejaarde Gaston Doumergue, bereid werd gevonden, hoewel hij zich de laatste jaren politiek op den achter grond had gehouden ,de leiding van de nieuwe regeering op zich te nemen. Een duistere zaak in het schandaal is de dood van een bekend Parijsch rech ter, de raadsheer Prince. Deze was be last met een deel van het onderzoek naar de zwendelarijen en moet heel veel geweten hebben. Ongevecfr anderhalf jaar geleden vond men zijn lijk langs de spoorbaan nabij Dyon. Uit alles bleek, dat hier een misdaad was ge pleegd, maar het gelukte niet deze mis daad op te helderen. Er is zooveel on opgehelderd gebleven in het schandaal. Een deel van de Fransche pers durfde het aan, den gewezen minister-president Chautemps voor den dood van raadsheer Prince verantwoordelijk te stellen, Hij zou de eigenlijke aanstichter zijn ge weest. Omdat hij ook in contact met Stavisky had gestaan en de heer Prince zulks wist.... Politiek, Fransche poli tiek. Maar wie durft zeggen, wat bij dit alles waarheid en verzinsel is? Men weet slechts, dat Stavisky mach tige beschermers heeft gehad. Maar ze bleven buiten schot. Men zal hen tever geefs zoeken onder de beklaagden, die thans terecht staan. Erg belangrijk zal het proces zeer waarschijnlijk niet wor den. Abonnementen en Advertentiën vooi dit blad worden aangenomen door den Agent W, TRIELLER men niet toestaan zich tusschen een der gelijke verwarring te wagen. En intusschen klopten gestadig en snel de machines en stevende de „Croonah" trotsch voort in de richting van het Noorden gebeukt, gehavend, en pijn lijk geslagen, toch overwinnares. Na van kleederen te hebben verwis seld, ontbeten Luke en Carr samen on deraan de tweede officierstafel in de groote kajuit. Met een zekere humor wilde de kapitein van geen verslapping in de discipline van 't schip hooren. Op den gewonen tijd werd de ontbijtbel ge luid en de maaltijd met den gebruikelij- ken overvloed opgediend, zelfs waren de menu's met even veel zorg geschre ven als ooit. Enkele brave dames spraken daarom als hun meening uit. dat de kapitein een goddeloos man moest zijn, daar hij niet kroop onder den slag van den vleugel van den voorbijtrekkenden Engel des Doods- .,Ik ben blij, dat ik dit heb meege maakt", zei Carr, frisch, netjes, hartelijk en lachend als gewoonlijk, Luke keek op van zijn goed voorzien bord. Hij dacht dat het slechts groot spraak was van Carr, doch toen hij 's mans gelaat en portie ham en eieren zag, veranderde hij van opinie. Carr scheen te hebben genoten van de cy cloon, zooals van menig voetbalspel in zijn jeugd, en van menig ander genoegen op la teren leeftijd. Want hij behoorde tor die mannen, die meenen aan zichzelf verplicht te zijn een heerenleventje te leiden en, zooals zij zich uitdrukken, PRINSES JULIANA IN DE BETUWE, Naar wij in het „Hbld." lezen, heeft Prinses Juliana Zaterdagmiddag een be zoek gebracht aan haar ex-hofdame ba ronesse Van Hardenbroek te Kerkave- zaath, die gehuwd is met den burgemees ter van Zoelen, mr. L. R. J, ridder van Rappard. DE HANDELSBETREKKINGEN MET RUSLAND. De Sowjetregeering zou volgens de Russische pers door de Russische han delsvertegenwoordigers in Nederland, de Nederlandsche regeering hebben laten weten, dat zij de zending van een de putatie naar Rusland ten zeerste op prijs zou stellen. Zij hoopt, dat in 1936 de handelsbetrekkingen tusschen Nederland en Rusland verder uitgebreid zullen worden. ABR. STAALMAN OVERLEDEN. In den ouderdom van 64 jaar is gister te Amsterdam overleden de heer Abr. Staalman, oud-lid der Tweede Kamer en directeur van den Nederlandschen Bond van Koffiehuis-, Restauranthou ders en Slijters. MOEILIJKHEDEN IN DE N.S.B. TE IJMUIDEN. Te IJmuiden. waar de vroegere ge westelijke commissaris voor Noord-Hol land, de heer K. H. Tusenius, als lid der N.S.B. geschorst is, werd Zaterdagavond in het Gebouw voor chr. belangen een vergadering gehouden, waarin de moei lijkheden zouden worden besproken. Er waren ruim 80 personen aanwezig. Tegelijkertijd had de leiding van den kring Kennemerland, in het Kringhuis te IJmuiden een spoedvergadering belegd. In de vergadering der opposanten, in het Gebouw voor chr. belangen, was de plaatsvervangende kringleider aanwe zig, die de namen der aanwezigen no teerde, terwijl de secretaris van den kring aanwezig was, om een verslag te maken. Een der opposanten heeft het woord gevoerd en er op gewezen, dat de ver gadering niet belegd was door den heer Tusenius doch door een aantal, leden, die bezwaar hebben tegen de leiding van de groep Kennemerland. De spreker wees er op, dat de heer Tusenius veel voor IJmuiden gedaan heeft en deze bij eenkomst was dan ook belegd om te protesteeren tegen het feit, dat de heer Tusenius achtergesteld werd en hem 't spreken in den kring onmogelijk gemaakt was. De heer Tusenius, wien een hartelijke ovatie werd gebracht, dankte daarvoor en zeide, dat het protest moet gaan te gen allerlei kleine en groote bonzen in de N.S.B- Het gevaar in de N.S.B. was z.i. het groote aantal functiën. Het aan hem opgelegde spreekverbod in den kring bleek den leider, ir. Mussert. niet bekend te zijn. De heer Tusenius citeer de een gedeelte van een radio-preek van ds- J. van Dorp, te Londen, waarin deze wees op de nijd en tweedracht onder de menschen. Spr. zeide, dat de leider hem handhaafde, ook al was hij ge schorst. Door een der aanwezigen werd voor gesteld, een commissie te benoemen, om de moeilijkheden te onderzoeken en een rapport op te stellen. Dit voorstel werd echter verworpen. De gewestelijke commissaris voor Noord-Holland verkreeg ook het woord en sprak zijn leedwezen uit over de moeilijkheden. Met het zingen van het Wilhelmus werd de bijeenkomst gesloten- (N.R.C.) „zichzelf te goed te doen", of hun finan- cieele omstandigheden hun dit veroor loven of niet. En gewoonlijk moet een ander betalen voor deze wijsgeeren dat is het vervelende van het geval- „Maar, dat het zóó geducht waaien kon, had ik toch niet gedacht!" ging Carr voort, met vollen mond, „Ik geloof ook niet, dat het dit dik wijls kan", antwoordde Luke. Hij moest wel van dezen man houden, in weerwil van zijn vroeger vooroordeel tegen hem. Bovendien, schouder aan schouder had den zij gestaan, met den dood voor oogen. En zulke momenten brengen de meest uiteenloopende menschen tot el kaar. „Ik heb er altijd zoo vurig naar ver langd een cycloon mee te maken", ver volgde Carr op onderhoudenden toon, ,.en nu ben ik tevreden. Ik heb er ge noeg van. Meer begeer ik niet". „Er zijn niet veel menschen met een zoo prijzenswaardige dorst naar onder vinding", zeide Luke. „Maar het is een vrij krachtige vorm van genoegen". „Genoegen!" antwoordde Carr, met een van zijn doordringende blikken. „Ge noegen! Neen, mijnheer, zaken zijn het zaken! Ik ben namelijk van plan geld te maken uit de cyclonen". „Op welke wijze? Door ze op te pak ken en er een windmolen mee te laten draaien?" „Neen, mijnheer", Carr keek naar alle kanten rond om zich te overtuigen dat hij niet kon wor den gehoord. „Neen, mijnheer. Uw idee is overigens 9 (Ing. Med.) Op de Markt reed gisterenmiddag een auto komende uit de Noordstraat goed rechts langs het Stadhuis en verder in de richting Pottenmarkt. Van de rich ting Pottenmarkt naar den Helm, kwam een wielrijder, deze kwam te slippen en reed toen tegen het achterwiel van den auto. Het rijwiel werd beschadigd, doch verder liep alles zonder ongelukken af. Bocht in den Rijksweg op Walcheren. In antwoord op een betreffend ver zoek ontving de K.N.A.C, van den Rijkswaterstaatsdienst te Middelburg welwillend bericht, dat de ligging van de bocht in den Rijksweg op Walcheren (waar men komende uit. Oostelijke rich ting langs het Hof Nieuwerkerk 'den dijk naar Arnemuiden oprijdt) niet zoo danig is, dat uit dien hoofde thans wij ziging van die ligging gerechtvaardigd is. Evenwel ligt het in het voornemen om bij een in een der eerstvolgende ja ren voorgenomen herbestrating van de verharding ter plaatse tevens de ver- kanting van den weg zooveel mogelijk te verbeteren. RAAD VAN ST. LAURENS. Besloten tot den bouw van een werkloos door werkloozen. ST. LAURENS. Maandag vergaderde de Raad, onder voorzitterschap van bur gemeester J. W. van 't Hoff. voltallig. De v o o r z. deelde mede, dat de be grooting voor het dienstjaar 1936 door Ged. Staten is goedgekeurd. De veror deningen tot heffing en invordering van opcenten op de personeele belasting met ingang van 1 Jan., waarbij deze opcen ten met 15 worden verminderd, worden z.h.s. vastgesteld. Daarna legde de v o o r z. over het door den gemeente opzichter, den heer Neugebauer ontworpen plan voor den bouw van een werkloods voor gemeen tewerken en werkverschaffing, welke loods zooveel mogelijk zal worden ge bouwd van het materiaal, dat van het sloopen van de oude pastorie ter be schikking komt en die in voorkomende gevallen ook''voor vergaderzaal zal kun nen dienen. Spr. wees er op, dat indien de bepalingen van de Lager Onderwijs, inzake de verplichting van het onder- (Ingez. Med.) nog zoo kwaad niet, ofschoon moeilijk uitvoerbaar- Neen. Ik ken een heel wat beter kunstje! Vroeger heb ik u al eens verteld, dat ik bij de marine-verzekering ben. De aardigheid van die verzekering is nu juist, dat het meerendeel der men schen, daaraan verbonden, geen ver stand van zaken hebben. Nu is mijn plan, die heeren eens te onderrichten". „Zullen zij u daar dankbaar voor zijn?" vroeg Luke. „Zij zullen er mij voor betalen, wat oneindig' beter is! Ha, ha! Wilt u mij de boter eens passeeren?" „En wat hebben cyclonen daar nu mee te maken?" Weer een van die blikken, die zoo vreemd aandeden op Carr's open ge laat. „Ik begrijp, dat er een wetenschap is over cyclonen", zeide hij bedaard. "Ja"' „Dat wil dus zeggen, dat jullie met je allen, acht en veertig uur geleden wis ten wat er ging gebeuren?". „Ja", hernam Luke. „Dat de stoomboot, door het geven van wapperende signalen, er met je over praatte?" „Ja". „En dat, toen je er in was, je precies wist op welk punt je er in was, en waar de kortste weg was om er uit te ko men, buiten den dwarrelwind en achter de aslijn, zoodat je er niet weer in kon geraken?" „Ja. U is een volmaakt Fitzroy". Carr knipoogde vroolijk. „En d,at alles weet men met zeker- wijs in lichamelijke oefening mochten worden gehandhaafd, het in de bedoe ling ligt hiervoor niet een nieuw lokaal te stichten, doch daarvoor ook deze loods te benutten, zulks ter voorkoming van kosten. De heer H a m e 1 i n k verzocht den bouw niet te forceeren en bij voor keur eerst ander werk in werkverschaf fing te laten uitvoeren, opdat deze loods ook in volgende jaren een object voor werkverschaffing zal zijn. De V o o r z. antwoordde, dat hi) in onderhandeling is met den aannemer van het nieuw aan te leggen rijwielpad, om bij die werkzaamheden werkloozen geplaatst te krijgen en d,at ook enkele werkloozen reeds met loontoeslag in den landbouw tewerk zijn gesteld, zoo dat hij hoopt, dat er niet al te veel zul len overblijven voor de afbraak van de pastorie en den bouw van de werk loods. De heer R i e m e n s vroeg naar de kosten van het materiaal, dat be halve de afbraak nog noodig zal zijn. De V o o r z. deelde mede, dat voor hout, cement, kalk, grind, zand enz. door den gemeente-opzichter ongeveer f 2100 is geraamd. Het ligt in de bedoeling deze kosten over de begrootingen van drie dienstjaren, t.w. 1935, 1936 en 1937 te verdeelen. Spr. vestigde er voorts de aandacht op, dat als de gemeente niet de beschikking had over de oude pas torie, er een nieuwe werkloods zou moeten worden gebouwd en dat de kos ten daarvan op ongeveer hetzelfde be drag worden geraamd, indien die dan aanmerkelijk kleiner zou zijn dan deze. Op een vraag van den heer M a- rinissen, hoeveel de kósten van het ontwerp en toezicht door den ge meente-opzichter bedragen, antwoordde de V o o r z. dat deze nog niet kun nen worden vastgesteld, omdat die van allerlei omstandigheden afhangen. Den heer Abrahiamse deelde de voorz. op zijn desbetreffende vraag mede, dat op bijzondere tegenvallers in de kosten niet hoeft te worden ge rekend. Het ontwerp werd daarna z.h.s. goedgekeurd. RAAD VAN MELISKERKE, „De glibberige paden der ge meentepolitiek". Satan en de georganiseerde arbeiders. MELISKERKE. Zaterdag vergaderde de Raad, onder voorzitterschap van bur gemeester J. J. de Keyzer, voltallig. Ingekomen was een verzoek van J. Koene en anderen om den Molenweg te verharden en dan van de aangelanden een baatbelasting te heffen. B. en W. stelden voor afwijzend te be schikken. De hr. F r a n c k e zegde dat in an dere gemeenten de baatbelasting geen moeilijkheden opleverde en deshalve de gemeente niet veel geld kost- De voorz. was van meening, dat de r ieuwe weg als verbindingsweg met Aagtekerke veel onderhoud zal vragen. Het is niet zeker dat alle aangel^Rden de baatbelasting zullen kunnen opbren- heid?" „Zoo zeker als de „dood", antwoordde Luke- „Het is een wetenschap", Carr legde zijn mes en vork neer. .Veronderstel", zeide hij, „dat de vol gende cycloon veertig schepen naar de eeuwigheid stuurt, en dat ik een verze kering van vijfhonderd of duizend op elk daarvan heb. Ik zal eens een studie maken van die jolige oude cycloontjes. Het zal gemakkelijk genoeg zijn, te we ten wanneer zij op komst zijn. Als er een in aantocht is, zorg ik een verzekering te hebben op elk schip, dat tusschen Co lombo en Penang op zee is begrijp je? Hier aan de kust zet ik dan een man om op het weer acht te geven. Is er een cycloon in de golf van Bengalen, dan heeft hij mij slechts een enkel woord te seinen, „Milkson" of „Spongecake" of iets dergelijks dat zacht en onschuldig klinkt. Ik zorg dan wel voor de rest, baasje". Luke deed alsof al zijn aandacht bij het eten was. Doch in hem leefde sterk het verlangen om g'eld te maken wel haast was 't een hartstocht, want geld beteekende Agatha, en Agatha was de eenige, alles in zich opslorpende begeer te van zijn hart, Agatha had gestaan op den achtergrond van het gevecht, dat hij dien nacht tegen den dood had gevoerd. Agatha was achter Carr's woorden- De gedachte aan haar bracht hem in ver zoeking onder het redeneeren van dezen man. (Wordt vervolgd),

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1935 | | pagina 5