De grijze dame de prijs van Edelweiss KRONIEK van den DAG. BINNENLAND. ZEELAND. Ben beste werkvrouw voor 5 cent TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEÜWSCHE MIDDELBÜRGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT.) VAN VRIJDAG 18 OCTOBER 1935. No. 246. ÜDDELBURG. is Edelweiss zeeppoeder. Een hulp, die steeds voor U klaar staat. Kraakhelder zuinig en gemakkelijk Edelweiss zeeppoeder per groot pak 5 cent .CENT IT. Zeepfabriek v/h. De Haas v.Brero, Apeldoorn De ontwikkeling van de Vlaam- sche Beweging in België Een belangrijk Congres van den Katholieken Vlaamschen Lands bond. Een nieuw geluid. Zondag komt te Antwerpen het con gres bijeen van den Katholieken Vlaam schen Landsbond. In de Vlaamsche krin gen wordt dit congres met veel belang stelling tegemoet gezien, omdat het een nieuw geluid zal laten hooren. De Landsbond is de organisatie, die aan de katholieke Vlamingen men weet dat in Vlaanderen de katholieke invloed zeer groot is steeds leiding heeft ge geven. Hij heeft invloed op de Vlaamsch- katholieke parlementsleden en de ka tholieke kiesvereenigingen in Vlaande ren houden rekening met zijn besluiten. Men weet, dat de veroveringen van de Vlaamsche beweging, door verwe zenlijking van het minimumprogram nog velen onbevredigd hebben gelaten. De sabotage van de taalwetten, door de ad ministraties, de deloyale geest bij hun toepassing, sommige tekortkomingen van deze wetten zelf, het gebrek aan sanc ties bij overtreding, hebben het onge duld aangespoord van degenen die ge noeg hebben van halve oplossingen. De Landsbond komt nu voor den dag met een nieuw programma en het lijdt nauwelijks twijfel, dat het zal worden goedgekeurd. Het beschouwt de Vla mingen als een maatschappelijke volks eenheid. In strijd met de geruchten die werden verspreid is het van meening dat het Vlaamsche volk in het kader van het Belgische Staatsverband de na tionale eenheid zal kunnen bereiken. Doch de Staatsorganen moeten dienst baar gemaakt worden aan de bevesti ging en de bescherming van de Vlaam sche integriteit. Het nieuwe programma erkent dat de verwezenlijking van de vier punten van het minimumprogramma: vervlaam- sching van het onderwijs, het gerecht, de besturen en het leger, resultaten heeft opgeleverd, maar dat die vatbaar zijn voor critiek. In 1919 was dit een practisch actieplan, bewerkte het de concentratie van de Vlaamsche krach ten en de taalwetten droegen bij tot de ontwikkeling van het nationaal bewust zijn in Vlaanderen terwijl het ook wer kelijke waarde schonk, om te dienen tot verbreeding en verdieping zijner cul tuur. In de verschillende wetten bleven echter hinderlijke bepalingen gehand haafd. De uitvoerende macht bleef in ge breke de taalwetten ten volle toe te passen. Ondanks de taalwetten wordt Vlaanderen nog bestuurd en vertegen woordigd door „volksvreemde" elemen ten. Het Vlaamsch programma moet daarom worden uitgebreid en als leuze voor deze uitbreiding wordt aanvaard: „De Vlaming meester in zijn eigen huis". Om dit te bereiken wordt een reeks maatregelen voorgesteld, waaronder de voornaamste zijn: logische en volledige splitsing der centrale diensten, volledige amnestie voor politieke misdrijven en administratieve straffen; gelijk vertegen woordiging van Vlamingen en Walen in alle officieele lichamen; buitenlandsche vertegenwoordiging van België door personen die vertrouwd zijn met de Ne- derlandsche taal en de Vlaamsche be schaving; gelijkgerechtigheid van Vlaanderen in koloniale aangelegenhe den; vervlaamsching van het leger met oprichting van Vlaamsche legeiafdeelin- gen. Het voorgestelde programma brengt echter ook nog een ophefmakende ver klaring, die men tien jaar gele len niet had kunnen droomen. Het zegt dat ten slotte aan de „Vlaamsche gemeenschap' een publiek-rechtelijke structuur zal door HENRY SETON MERRIMAN. 36). Toen zette de oude man zijn beste beentje voor en lachte dapper tegen zijn nichtje. „Het is niet voor mijzelf, dat ik mij bezorgd maak", zeide hij, „maar voor jou. Het is mij nog niet heel duidelijk wat ik doen moet. Het komt ook zoo heel onverwacht. Ik moet maar steeds aan die arme Merton's denken men- schen die ,altijd gewend zijn geweest aan hun rijtuigen en paarden en zoo al meer. Het is hard voor ze! Je moet weten, dat zij zeggen, dat hun crediet is inge trokken, kindlief, en ik durf wedden, dat niemand schuld heeft. Het is precies, wat zij in een vrachtbrief, de hand Gods noemen precies de hand Gods." „Ja, lieve", antwoordde Eva. „En nu zal ik u eens een glas sherry inschenken, dat hebt u noodig na die haastige wan deling. Dat deed u immers altijd op zee, u schonk in, niet waar?" „Ja, lieveling, zoo was het." Zijn ruwe hand beefde, toen hij den wijn dronk. „Behalve", ging hij voort, na zijn snor hevig met een rooden zakdoek te heb ben afgeveegd „behalve dat het rum was, lieveling rum, weet je, voor zwaar weer. Het wekte de mannen op, éaf hen moed." Plotseling betrok zijn ge laat weer. „En wij hebben nu ook zwaai We n' 'S n'e* zo°^ hand." i,Drink uw glas eens leeg", zeide moeten worden gegeven. Een van deze vormen is de federale herinrichting van den Belgischen Staat. De Landsbond zegt, dat deze opvatting allengs rijpt in de harten van vele Vlamingen, zonder daarom nog tot een bepaald programma punt te zijn gegroeid. De Landsbond re kent het zich echter tot plicht in de naaste toekomst het initiatief te nemen, om het vraagstuk van het federalisme nader te bestudeeren. Het federalisme wordt eigenlijk zoo n beetje als een lokaas opgehangen voor de toekomst terwijl de eerder genoem de punten bestemd zijn voor onmiddel lijke verwezenlijking. Wie de ontwikkeling van de Vlaam sche beweging heeft gevolgd, zal besef fen welk een stap is gedaan, sedert en kele jaren. Er was een tijd dat de Landsbond ?:et federalisme veroordeel de, dat nu genaae heeft gevonden in zijn oogen. Er is in België reeds veel veran derd en alles wijst er op dat d'i nog ver der zal gebeuren. Doch eensgezindheid zou niet worden verkregen wanneer de Belgische Staat in zijn nationale eenheic werd aangetast. In de breede lagen van de Vlaamsche bevolking wordt dit dan -ook als 'n hopeloos en ongewenscht avon tuur beschouwd. DE DOUGLASSEN. Met het doel een op eigen ervaringen berustend technisch inzicht te krijgeii in de vliegeigenschappen van de Douglas DC-2, heeft het Fransche luchtvaart-de partement zich in het voorjaar een Dou glas aangeschaft. Drie maanden lang heeft de Service Technique het toestel aan de tand gevoeld en het aan zeer intensieve proefnemingen onderworpen. Eind vorige maand is over die proeven een 30 pagina's tellend rapport uitge bracht. Uittreksels van dat rapport zijn, naar „Interavia" bericht, verschenen in de „Intransigeant". Volgens die uittrek seis, zou het toestel bij het vliegen onder groote invalshoeken overlangs onstabiel zijn, en bij bepaalde lage snelheden ook overdwars. Verder wordt nog de wer king van het richtingsroer ongunstig ge noemd, ook die van het hoogteroer bij kleine snelheden. Dan nog zou ongun stig zijn het vliegen op één motor in rechte lijn, terwijl het taxiën op den grond delicaat wordt genoemd. Ten slotte wordt nog gesproken van trillin gen in de staartvlakken en trillen van de ruiten bij bepaalde toerentallen van de motoren. Door het verschijnen van een Fransch deskundig oordeel over de veelbespro ken DC-2, is de zaak der vliegcigen- schpppen van het Amerikaansche pro duct ook voor ons weer eenigszins ac tueel geworden. Er is ten onzent echter in een bepaald opzicht wel een en an der veranderd sedert een half jaar ge leden. Wii beschikken nl. in ons land thans over een groep deskundigen, in casu het corps K.L.M. vliegers, d,at nu eenige maanden lang in het harde be drijf van de Indië-lijn, ervaring met de Douglas vliegtuigen heeft opgedaan. En geconstateerd kan nu worden, dat spe ciaal de tot oordeelen bevoegde oudere Jecovitol levertraan wetenschappelijk JK de beste levertraan voorU en Uw kind. jiwm Verkrijgbaar bij apothekers en drogisten 6 f0.75 per flacon. (Ingez. Med. Eva en zij stond tegenover hem, terwijl hij den wijn dronk. „En nu", ging zij voort, „luister nu eens naar mij. Ik heb een heel belang rijken brief gekregen, die op geen ge schikter oogenblik had kunnen komen. Inderdaad, ik geloof, dat wij het ook mogen noemen.... zooals zij in den vrachtbrief zeggen." Zij opende den brief, alsof zij van plan was hem voor te lezen, en terwijl zij hem nog even door keek, scheen zij van ge dachten te veranderen. „Hij is van mrs. Harrington", zeide zij. „Het is een heel aardigen brief," Zij keek naar haar oom, wiens gezicht plotseling een harde uitdrukking kreeg. Hij scheen zich voor te bereiden op 't hooren v,an iets onaangenaams. „Ach!" mompelde hij, „ach! Nu zal zij haar zin krijgen, denk ik. Nu geloof ik geen hoop meer te kunenn hebben je bij mij te houden. Zij zal je krijgen." „En dan geloof ik, dat u een heele laaghartige oude man bent!" riep Eva uit. „Ik geloof, dat u heelemaal geen vee man bent. U bent wat je noemt een land rot, als u denkt, dat ik iemand ben, die uw goedheid zou aannemen, als het u voorspoedig ging en dan en dan als er zwaar weer komt, weg zou gaan en u alleen laten." De oude m,an lachte ietwat flauwtjes en frommelde aan zijn rooden zakdoek. „Toevalligerwijs vraagt mrs. Harr:#ig- ton niet, of ik bij haar wil komen zij vraagt mijZij zweeg even en legde haar hand zacht op zijn schouder. „Zij vraagt mij geld aan te nemen." Kapitein Bontuor zat recht als een kaars. piloten, die op de Indië-lijn de gelegen heid hebben gekregen het Amerikaan- sche materiaal grondig te leeren kennen en ermee vertrouwd te geraken, met véél lof over de Douglas vliegtuigen spreken, terwijl sommigen het Amerikaansche ma teriaal zelfs boven vliegtuigen van an der fabrikaat verkiezen. (Het Vliegveld). ROULEERING IN DE WERKVERSCHAFFING. Namens den minister van sociale za ken heeft de inspecteur voor de werk verschaffing in Zeeland aan de gemeen tebesturen medegedeeld, dat voortaan streng de hand zal worden gehouden aan een rouleering in de werkverschaf fing. Ongeacht den omvang van de werk verschaffing wordt uitdrukkelijk vastge steld, dat tewerkgestelden hoogstens 4 weken achtereen zullen mogen arbei den in de werkverschaffing. Deze maatregel treedt in werking op den eersten dag van de eerstvolgende werkweek. Rouleering geldt niet alleen voor hen die als hoofd van een gezin eventueel kostwinner doorloopend zijn tewerkge steld, doch eveneens voor kostgangers en op zichzelf wonende personen. HET VANGEN EN DOODEN VAN ZEEHONDEN. De Commissaris der Koningin heeft aan de burgemeesters der Zeeuwsche gemeenten het volgende medegedeeld: De minister van landbouw en vis- scherij deelt mij bij schrijven van 7 de zer mede, dat, waar geen bepalingen be kend zijn, behelzende, dat zeelunden onder schadelijk gedierte vallen, de tot heden gevolgde practijk, waarbij voor het vangen en dooden van zeehonden vergunningen ex art. 60 der jachtwet 1923 werden afgegeven, niet meer zal worden voortgezet. Om straffeloos zeehonden op te spo ren en te dooden, zal men gerechtigd moeten zijn tot toegang op de betrok ken terreinen en om het gedierte met een vuurwapen te dooden zal men in het bezit moeten zijn van een vergunning om zich met zulk een wapen in het veid te bevinden bijv. een jachtakte. GEMEENTEBEGROOTING 1935. De Commissie van Financiën heeft en kele opmerkingen gemaakt naar aanlei ding van het voorstel tot nadere vast- stel.ing van de gemeentebegrooting 1935. Uit de antwoorden op die opmer kingen, zooals B. en W., die geven blijkt o.a., dat zij niet de meening van de Commissie deelen als zou, wanneer de Raad zich met de redactie van het ont- werp-schrijven aan Ged. Staten ver- eenigt, hij ook ten aanzien van punten, over welke in dat ontwerp-schrijven met betrekking tot de begrooting 1936 wordt gesproken, nog geheel yrij zal blijven in zijn oordeel bij de behande ling dier begrooting. Als B. en W. in 't ontwerp-schrijven nadrukkelijk zeggen, dat de post van belooningen en eere blijken zal worden geschrapt voor 1936, en de Raad zich met het ontwerp ver- eenigt, dan staat die schrapping voor 1936 uitdrukkelijk vast- Wil men thans nog geen beslissing, dan wachten B. en W. een voorstel tot wijziging der re dactie. Inzake de verhooging van de tarieven voor het schoolgeld, had een lid der „Ja-a-a-a", zeide hij, „liefdadigheid." „Ja", zeide Eva bedaard, „liefdadig heid, en ik ben van plan die ,aan te ne men." Kapitein Bontuor krabde zijn hoofd. Zooals reeds is opgemerkt, muntten zijn manieren niet uit door geveinsde of op pervlakkige beschaving. Hij trok een gezicht alsof hij iets heel leelijks door slikte. „Lees mij den brief voor", zeide zij. Eva opende het epistel weer en keek er in. „Zij drukt zich heel kiesch uit", zeide zij. „Zij vraagt of u mij wilt toestaan 'n kleedgeld aan te nemen, van een rijke vrouw, die haar geld niet altijd verstan dig besteedt." Het moet erkend, dat de kiesche wij ze, waarop mrs. Harrington zich uit drukte, niets verloor bij de overbren ging door Eva's mond. Liefdadigheid brengt liefdadigheid j voort, en het was ter wille der liefda digheid, dat Eva Challoner zelf het bit-! tere brood slikte, en mrs. Harrington's aanbod aannam. Haar aangeboren trots lag tusschen haar en deze vrouw, die zij kende als grillig, wispelturig, zonder gevoel voor rechtvaardigheid. Haar plicht tegenover kapitein Bontuor lag tusschen haar en den hoogen hemel. Zoo leerde Eva Challoner haar eer ste les in de school, w,aar wij allen, vroe ger of later, geroepen zijn te studeeren de school der tegenspoeden; dig som mige onzer eervol verlaten, terwijl ande ren zakken voer 't examen en weinigen heel weinigen „cum laude" krij gen. Commissie overwegende bezwaren naar voren gébracht, o.a. omdat dit onder wijs verplicht is. De andere leder, stel den hun oordeel uit tot een nader voor stel van B. en W. bereikt. B. en W. meenden, dat dus het eene lid tegen de redactie van het ontwerp- schrijven is. Dat de andere leden hun oordeel uitstellen tot het nadere voor stel van hun college is B. en W. niet volkomen duidelijk. Ged- Staten (de re- g'eering) verlangen verhooging der schoolgelden, waarbij slechts één be paalde norm wordt aangegeven, aan welke de gemeente bij het ontwerpen van het tarief gebonden is. Daarover zal de Raad thans zijn meening moeten ken baar maken- Hij doet dat natuurlijk door al of niet-bekrachtiging van het ontwerp- schrijven. De in de nieuw te ontwerpen tarieven op te nemen progressieve en andere be palingen komen uiteraard eerst aan de orde bij behandeling van de nader door B. en W. in te dienen ontwerp-veror- dening- De Commissie had gevraagd bij het toegezegde onderzoek betreffende de brandweer ook de mogelijkheid van een regiona e brandweer te betrekken. B. en W. hebben daartegen overwe gende bezwaren. Vooreerst is hen nim mer gebleken, dat de Raad of Ged. Sta ten zoo'n regionale brandweer zouden verlangen. Bovendien is het systeem van wederkeerigheids- en hulpverleenings- overeenkomsten, zooals het voor het e:land Walcheren geldt, in de praktijk deugdelijk gebleken. Zonder feilen is na tuurlijk geen enkel systeem. Voorts zou men bij een regionale brandweer, een brandweer „van allen en voor allen" verkrijgen, dus van de Walchersche ge meenten gezamenlijk. Daarmede zou op stelling van materieel op verschillende punten van het eilard gepaard moeten gaan en een totaai gewijzigde organisatie in het leven moeten worden geroepen. B. en W. belwijfelen of alsci.n de ge meente een even goede bescheiming te gen brandgevaar zou ger'eten als u. Een lid van de Commissie meende, dat de uitdrukking „kapitaalsurplus" in verband met de gasfabriek onjuist is- B. en W. kunnen de onjuistheid niet inzien en bedoelen daarmede, dat het leenings kapitaal belangrijk hooger is dan de werkelijke boekwaarde, zooals zij na hertaxatie is bepaald. Beg'rooting en rekening Godshuizen. B. en W. stellen den Raad voor de be grooting 1936 door het bestuur der Gods huizen toegezonden, goed te keuren. De Commissie van Financiën wijst er op, dat de Godshuizen telkenjare een door aflossing (door de gemeente) vrij gekomen bedrag en ook andere vrijgeko men gelden door aankoop van effecten beleggen. De Commissie meent, dat het voor beide partijen aanbevelenswaardig is niet tot dezen aankoop over te gaan, maar het geld tegen rente aan de ge meente te leenen, B. en W. zeggen, dat het juist is, dat het bestuur de jaarlijks door aflossing vrijgekomen bedragen in effecten be legt. Waar die aflossingen slechts f 6000 beloopen, waaronder f 3000 van de ge meente, zou de gemeente met belegging bij haar, in den vorm van eene defini tieve of kasgeld-leening, weinig gebaat zijn. Met een definitieve leening niet, omdat het bedrag daarvoor te gering zou zijn, met een kasgeldleening niet, omdat zij kans op rente-verlies zou loopen. Bovendien is er zeker, afgezien van de tegenwoordige omstandigheden, eene mogelijkheid, d,at de gemeente te gen lager rente kasgeld zou kunnen lee nen, dan waarmede het Bestuur der Godshuizen genoegen zou kunnen ne men. Inzake de rekening en de suppletoire (Ingez. Med.l TWEEDE BOEK. HOOFDSTUK I. „Brokjes van Dingen". De plaatselijke agent verwachtte, dat het gemeubileerd verhuren van Malabar Cottag'e tegen een flinken prijs heel vlot zou gaan en in behoorlijken tijd ge schiedde het dan ook, dat een droome- rig geestelijke, met een vrouw, die alles behalve droomerig was, kwam. zag en huurde. De „gare" vrouw stelde zooveel belang in Eva, dat zij vergat allerlei bij zonderheden te bepalen, die haar later in de gedachten kwamen. Zoozeer was haar nieuwsgierigheid gaande gemaakt, dat de buitengewone begeerigheid, de vrouw van den droomerigen geestelijke eigen, voor het oogenblik was bedaard, en zij vergat vooral niets te laten vallen. Bovendien was Eva's manier nu juist niet aanmoedigend voor iemand, die zou willen marchandeeren. Volslagen onbe kendheid met de kunstgrepen bij het verhuren van een gemeubeld huis, ge paard aan een zekere verheven verach ting voor bijzonderheden, in Spanje ver kregen, en daar volkomen begrepen, overblufte de vrouw van den geestelijke totaal. Zij besloot, dat Eva een heel dom en onwetend meisje was, een armzalige huishoudster, en een onbevoegde vrouw van de wereld, en toch was zij bang van haar, eenvoudig, omdat zij haar niet be greep. Alle personen, die van afdingen leven, hebben een onbestemde vrees voor hen, begrooting der Godshuizen over 1934, maakte de Commissie van Financiën ook enkele opmerkingen. In antwoord daarop zeggen B. en W. toe aan het Bestuur der Godshuizen te verzoeken de verschijning v,an het jaar verslag zoodanig te bespoedigen, dat 't bij de rekening kan worden overgelegd.' Volgens B. en W. behoeft het feit, dat de uitgaven voor huisraad en onderhoud zeer belangrijk beneden de raming ble ven, op zichzelf nog geen verschuiving van lasten in de toekomst te be.teeke- nen. Het Bestuur handelt volgens B. en W. volkomen juist door de onderhouds kosten zooveel mogelijk te drukken, al mag zulks niet tot verwaarloozing lei den. In normale tijden lijkt de vorming van een onderhouds- en aanschaffings fonds, waarna gevraagd was, ook B. en W. aanbevelenswaardig. Nu extra-uitga ven, die het de eerste jaren zou mede brengen, moeten vermeden worden, kun nen B. en W. het denkbeeld vooralsnog niet ter verwezenlijking aanbevelen. De Commissie merkte nog op, dat verschillende geneesmiddelen op de re kening voorkomen, waarvoor gelijkwaar dige, goedkoonere Nederlandsche prae- paraten dienst kunnen doen. Waar moge lijk, zou hiermee in de toekomst reke ning kunnen worden gehouden. B. en W. zeggen, daarop, dat als deze opmerkinö juist. is. wat zij zonder meer niet kunnen beoo>-deelen, ook naar hun ne meening, in de aanbevolen richting zal dienen gewerk+ te worden. Zij zijn bereid deze aangelegenheid onder de aandacht van het Bestuur te brengen. School Verwerijstraat. B. en W. gaan accoord met de opmer king van dé Commissie van Financiën, dat f 57 voor een cocoslooper niet moeten worden vergoed aan ^de Ver- eeniging tot het verstrekken van l o. op Geref. grondslag voor de gang der school aan de Verwerijstraat. Ook vinden zij met de commissie f 52 hoog voor een klok tot samenroeoen van de leerlingen, doch schrapping of vermindering zal niet toelaatbaar worden g'eacht, omdat de uitgaaf zal worden geacht te strekken die niet willen afdingen. Dus Malabar Cottage was verhuurd, en op behoorlijken tijd was de dag daar, waarop kapitein Bontuor afsche:d moest nemen van zijn „brokjes van dingen". Deze „brokjes van dingen" waren in werkelijkheid brokjes van zijn leven en een menscherrleven is nu eenmaal niet zoo lang en een zaak van zooveel belang, dat wij er gemakkelijk toe ko men er een stukje af te breken, om het weg te werpen, of zelfs om het in huur te geven. Mistroostig wandelde kapitein Bon tuor na het ontbijt door de kamers en omdat Eva bij hem was, gaf hij haar een kort verslag van deze stukjes van zijn leven. „Deze harpoen", zeide hij, naar een roestig reliquie tegen den muur boven den schoorsteenmantel wijzend, „werd mij gegeven door den besten kapitein voor de walvischvang'st, die ooit de Noordelijke wateren heeft bevarei. Toen ik pas naar zee ging, wilde ik het liefst walvischvaarder worden, meende ik, maar na twee reizen was ik daarvan ge nezen. Ik heb hooren zeggen, dat ze te genwoordig hun harpoenen uit een ge weer schieten wat een armzalige sport! En er bestaat geen sport als de walvischvangst- Twee duizend pond aan het eene eind van de snoer, en je eigen leven aan het andere dat is een mooi er sport dan waar deze verwijfde patrij zen-schieters begrip van hebben. X (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1935 | | pagina 7