22* GOESCHECOUQANT£££ De oorlog in Oost-Afrika. WEER El WIND. NUMMER 242. TWEE BLADEN. MAANDAG 14 OCTOBER 1935. EERSTE BLAD. 178e JAARGANG. Belangwekkend Angstwekkend. en De gouverneur van Tigré pleegt verraad en loopt over naar de Italianen, Mee- ningsverschil tusschen Frankrijk en Engeland over de toepassing der economische sancties. De beraadslagingen te Genève. Hoog- en Laagwater te VlissingeK..- October. MIDDELdUQGSCHE courant •3ngbJad Voor Middelburg, Goes en agent schap VHssingen 2.30, elders 2.50 per kwartaal Week-abonn. in Middelburg en Goes 18 ct. p. w. Adverlentiën 30 ct. per regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r. contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr. Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburgs Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekeni ng no. '13255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17. Aangesloten bjj het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers. Het bijwonen van den landdag, welken de N.S.B. in den nacht van Zaterdag op Zondag een eind buiten Den Haag heeft gehouden, heeft ons een hoogst belang wekkende en tot op zekere hoogte ook angstwekkende ervaring rijker gemaakt. Belangwekkend: omdat daar is te zien geweest een intens levende, uit in nerlijke stuwkracht (zij het dan g e- s t e u n d door uiterlijk voor de ontwik keling gunstige economische toestanden) hard groeiende volksbeweging'. Angstwekkend: omdat men zich afvraagt, of de met goede bedoelingen bezielde idealistische leiders in staat zul len zijn de massa, tot wie zij zich richten, wier steun zij behoeven, in toom te hou den en op te voeden tot dien hoogen staat van geestelijk en zedelijk zelfbe wustzijn, tucht en naastenliefde, welke toch ook hier voorwaarden zijn voor de kans op welslagen van een fascistisch experiment? De leiders zullen wel bona fide wezen te dezen opzichte wij vreezen echter met groote vreeze, dat de eene horde geen steek beter zal wezen dan de andere.... Enkele critische aanteekeningen mo gen hier niet achterwege blijven. In de eerste plaats viel er vopr ons bij de N-S.B. een groeiend en openlijker naar voren tredend anti-s emitisme te constateeren. Het schijnt echter dat men voor de openlijke erkenning hier van toch nog wel ietwat beducht is; in een uittreksel uit de rede van den heer Roskam, b.v., hetwelk de pers verstrekt was, had men in een gedeelte op pag. 3. een uitvoerig' gedeelte hetwelk overi gens verbatim overeenstemde met het geen de spreker zeide in de uitdruk king„het joodsche internationale marxisme"voor de pers zorgvuldig het woord „joodsche" weggelaten. Evenzoo al in het excerpt uit de rede van ir- Mussert, bij de gelofte-aflegging, waar de zinsnede: ..„Tot U, zesduizend mannen en vrouwen vanNederland- schen sta m".vervangen was door.... „zesduizend Nederlandsche mannen en vrouwen".... wat, door een nationaal-socialistischen leider gezegd, ook al weer niet precies hetzelfde be- teekent. Evenzoo met de opmerking van den heer Geelkerken, ter introductie van den graaf de Marchant et d'Ansembourg, sprekende over het Eerste Kamer-rel letje tegen diens toelating: „de hee- ren hebben het daar over het nationale en de bezwaren worden ingebracht door individuen, die niet weten waar hun voorouders rondzwierven, ten tijde dat kameraad d'Ansembourgs voorouders al Nederlanders waren!". Uit deze aanteekeningen, alsmede uit de onhebbelijkheid van een N.S.B.-er landdagbezoeker (geen official) tegen een joodsche collega van schrijver dezes een jongere collega, dien hij het om z'n geestes- en karaktereigenschappen tot een eer rekent onder zijn vrienden te mogen tellen valt dit toenemende, althans zich meer openbarend, anti-semi- tisme o.i- wel vast te stellen. Hetwelk wij in het algemeen, doch zeer bepaald voor het land van Spinoza, te betreuren achten. tt Vervolgens: de regie. Deze was in een woord meesterlijk. Gelijk de Italianen en de Duitschers, hebben ook de Nederlandsche fascisten het begrepen, dat de regie en de sfeer hoogst belangrijke factoren zijn, welke terzake kundig aangewend moeten wor den door een ieder, die met de ziel van de massa in contact wil komen. Regie, organisatie, tucht en orde het was alles in orde. En het was leer zaam, hoogst leerzaam. Het had leerzaam kunnen zijn vpor de nog steeds slapende verstokte individualisten en rustig-dut- tende partij-bonzen van die niet-fascis- tische, en niet-marxistische partijen, die, gesteund door hun pers en doordat zij nog in den zadel zitten, meenen dat al les zoo goed gaat, en zoo goed zal b 1 ij- v e n gaan. Maar intusschen marcheert de N.S.B., met steeds zwaarder wordenden tred, en in groeiende getale. Of men het hoo- ren wil, of niet. t En tenslotte: de zin diezer dingen voor de toekomst? Overwegende, wat wij zagen en hoor den en waarnamen van het geheel, en ge Familieberichten en dankbetuigingen 1— regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriet „Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels, a 75 ct. bü vooruitbetaling Adv. mos „Brieven" of „Bevragen bureau dezer coa rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cant, steund door wat de niet willens en we tens blinden en dooven de laatste jaren van de N S.B. in Nederland te zien kre gen, werden wij bevestigd in onze over tuiging welken zin heeft het toch, dat te verbloemen? dat deze bewe ging een macht aan het worden is, waar mede men nu reeds terdege rekening' te houden heeft, en steeds meer zal hebben. Een macht, welke door de huidige po litieke partijen en door het grootste deel der Nederlandsche pers schromelijk onderschat wordt. En dat is dom, oliedom. Dat is hoogst gevaarlijke struisvogel politiek. Bij deze betooging hadden de mannen moeten zitten, die in de politiek en in hun couranten leiding geven, of veron dersteld worden te geven aan de publie ke opinie. De leiders onzer politieke partijen, de hoofdredacteuren van ,,N. Rotterdammer" en „Maasbode", „Han delsblad" en „Tijd", „Standaard' en „Ne derlander", ja zelfs van de Arbeiders pers, zoo hij toegelaten was geweest, hadden hier moeten wezen. Zij waren den zeker, als wij, onder den indruk ge komen van deze massale nachtelijke be tooging, van het levende enthousiasme van deze volksmassa, die alle aanzich ten van het Nederlandsche volk verte genwoordigde, die opging in de veree ring van den leider, hunnen leider, van den man, die wantoestanden zal oprui men, die de idealen van recht en ge rechtigheid weer ingang zal doen vin den, die. enfin, lees u Musserts rede en die zijner voorafgaande sprekers maar door. Maar neen, wij houden vol, het beter te weten. Wij houden ons aan detail- critiek. Wij loopen met zout om op slak- j jes en groote N. S. B.-slakken te leggen. En wij gaan door, van hoog tot laag ten aanzien van de N. S. B. de eene stom miteit op de andere te stapelen, aldus maar steeds meer brand stof aandragende voor Musserts vuren Het zal ons zuur, heel zuur opbreken. Nederland zal niet wakker worden, voor en aleer het te laat is.. Dan zal het tot de ontdekking komen, dat al het geruststellende courantengepraat- en ge scheld op de N. S. B. toch niet zoo met de werkelijkheid overeenstemde, als men dacht, Groot, heel groot is de schuld die de politieke leiders van vandaag en vati gisteren dragen, en met den dag neemt die schuld toe. Wij zonderen niemand uit, van Colijn af tot de buiten-parlemen taire leiders van vrijwel alle partijen toe. Geen economische opleving zal Ne derland voor toeneming der nationaal- socialistische tendenzen kunnen behoe den. Er is slechts één middel voor dege nen, die de N. S'. B. als een gev,aa% voor Nederland zien, om deze beweging den kop in te drukken: haar de levens sappen onttrekken. Dat wil zeggen: in alle opzichten volstrekt en krachtig vol doen aan al datgene, waarin de N. S, B. in den grond der zaakgelijk heeft. Een forsche, eerlijke, krachtige, zeer krachtige regeering, die, niets en nie mand ontziende, steunt op het recht en de rechtvaardigheid, kan een dam op werpen voor de zuigkracht van de N, S. B., kan Nederland voor het fascisms of nationaal-sociali«me behoeden, kan de geestelijke vrijheid, welke ons Nederlanders in het algemeen en ons liberalen in het bijzonder zoo na aan het hart ligt, in stand houden. Maar dat is ook de e e n i g e mo gelijkheid. Gaat d4 zaak door, zooals 't nu gaat.... dan zullen wij eens uit on zen gezapigheidsdroom ontwaken, om met schrik te ontdekken, dat we de touwtjes niet meer in handen heb ben. Dat geldt allen politieken partijen. Dat geldt den „demo-liberalen", in bijzonder. Mogen wij toch in vredesnaam - neen, in v r ij h e i d s n a a m! tot zelfbezinning, en kort en goed daarop, tot daden komen! Anders De Abessijnen hebben in de afgeloo- pen week eenige malen melding gemaakt van het overloopen van inlandsche troe pen uit het Italiaansche naar het Abes- sijnsche leger. Tot dusver is niet komen vast te staan of dit met de werkelijkheid overeen komt. Wel staat echter vast, dat een van de voornaamste Abessijnsche stamhoofden, Ras Koeksa, die gouver neur is van de provincie Tigré, Vrijdag j.l, verraad heeft gepleegd en zijn dien sten aan de Italianen heeft aangeboden. Ras Koeksa stamt uit een familie, die gelieerd is aan het voormalige keizerlij ke huis in Abessynië, dat door dat van den tegenwoordigen Negus werd ver drongen. Een oude veete is dus de oor zaak van dit verraad. Sommige berich ten willen, dat het aantal manschappen, dat met Ras Koeksa overliep, 12.000 be draagt. Vermoedelijk echter zijn het er niet meer dan 2000 a 2500. Een deel van zijn onderaanvoerders heeft althans ge weigerd zijn voorbeeld te volgen. Naar uit Rome gemeld wordt, treft Mussolini voorbereidingen om Ras Koek sa als keizer, althans over een deel van Abessynië, uit te roepen. Men verwacht in de Italiaansche hoofdstad, dat andere vooraanstaande stamhoofden spoedig t voorbeeld van Ras Koeksa zullen volgen, waardoor Italië vasten voet zou krijgen in den geheelen buitengordel van Abes synië. Het is een open geheim, dat Ita liaansche agenten in deze streek ijverig propaganda hebben gevoerd. Er is voor het overige weer niet veel nieuws uit Oost-Afrika, althans niet veel betrouwbaar nieuws. De volgende be- berichten geven wij onder voorbehoud weer: Uit Harrar wordt gemeld, dat de chef der Somalis, Samatarri, met 2000 aan hangers naar Abessynië is overgeloopen. Ook zouden talrijke inlandsche soldaten uit Somaliland uit de Italiaansche gele deren zijn gedeserteerd. Het luchtafweergeschut in Harrar, dat het hoofdkwartier is van het zuidelijk front der Abessijnen, zal versterkt wor den met een groot aantal kanonnen, die geplaatst worden op gecamoufleerde plekken in de heuvels. Men hoopt met dit geschut van korten afstand op de Italiaansche vliegtuigen, wanneer deze laag vliegen, te kunnen schieten. Tegengesproken wordt, dat een Itali aansche voorpost zich op slechts 60 km van Harrar zou bevinden. Uit Jigjigga wordt gemeld, dat hier dagelijks duizenden Abessijnsche solda ten voorbij trekken, die zich op weg be geven naar het front van Ogaden. De krijgslieden zijn goed gehumeurd en wor den vergezeld door talrijke vrouwen. De mobilisatie in de omgeving van Harrar is bijna voltooid. Aan het front van Ogaden hadden slechts enkele scher mutselingen plaats, maar de groote Ita liaansche aanval wordt elk oogenblik verwacht. Naar uit Addis Abeba wordt gemeld, zijn 36 Abessijnen levend begraven toen Gerlogoebi door elf Italiaansche vliegtui gen werd gebombardeerd. De Abessijnen hébben een zevental Somalihoofdlieden als spionnen doodge schoten toen men Italiaansche munt op hen vond. Naar wordt gemeld, zijn bij het bombardement door Italiaansche vliegtuigen van de dorpen aan de grens van de provincie Danakil vele slachtof fers gevallen. Militaire voorbereidingen in Aden. Een aantal te Addis Abeba wonende Arabieren wilde de Arabische vrouwen en kinderen uit veiligheidsoverwegingen naar Aden sturen. De Britsche autoritei ten hebben echter geweigerd hen toe te laten. In Aden worden uitgebreide militaire maatregelen genomen. Op de hoogten, die de stad en de haven omringen, wordt luchtafweergeschut opgesteld. De in Aden woonachtige vrouwen en kinderen zouden de stad reeds moeten hebben verlaten. De berichten, over een slachting bij Adoea zijn onjuist. Reuter meldt uit Asmara, dat zijn cor respondent, na zich in verbinding te heb ben gesteld met verscheidene menschen, zoowel generaals als soldaten, en na een bezoek aan de hospitalen, van meening is, dat de berichten nopens enorme ver liezen aan Italiaansche zijde te Adoea v,an allen grond ontbloot zijn. Te Adi Oegri had het hospitaal slechts één doode en enkele gewonden; andere hospitalen geven gelijke rapporten. Italiaansch admiraal zendt En- gelsche onderscheiding terug. Admiraal Giuliano Pini heeft de me daille, die hem verleend was als onder scheiding voor zijn hulp bij de verdedi ging van Britsch-Somaliland tegen een inboorlingenopstand in 1902-1904, terug gezonden n.aar Engeland uit protes* te gen de houding, die thans door Enge land in het Italiaansch-Abessijnsche con flict wordt aangenomen. De Italiaansche opmarsch in 't Noorden, Men meldt uit Djiboeti aan de bladen dat de Italiaansche troepen in het dis trict Adoea den opmarsch naar Makaie hebben voortgezet. Een derde colonne •rekt thans snel op naar het district Aoussa. Generaal de Bono, de opperbevelheb ber der Italiaansche troepen, is te Adoea aangekomen, waar hij persoonlijk op plechtige wijze het monument heeft in gewijd ter eere van de Italiaansche hel den van 1896. De generaal heeft eer^be zoek gebracht aan het district Adigrat, w,aar hij een enthousiast onthaal zou hebben gevonden. Het verraad van Ras Koeksa, Uit Asmara worden bijzonderheden gemeld over de onderwerping van Ras Koeksa. Koeksa was, toen hij zich bij de Italiaansche linie meldde, gekleed als divisiegeneraal van het Albessijnsche le ger; hij werd vergezeld van 1500 gewa pende mannen. Tegenover generaal San- tini verklaarde hij niet beschouwd te willen worden als krijgsgevangene, maar dat hij tegen het Abessijnsche leger wil de strijden ten behoeve v,an de bescha ving. Hij vroeg naar het hoofdkwartier te worden overgebracht om hulde mogen brengen aan generaal de Bono. Andere leiders, die hem vergezelden, onderwierpen zich eveneens. Ras Koeksa deelde mede, dat 6400 gewapende man schappen te Makaie wachten en bereid zijn. zich eveneens te onderwerpen. Zijn neef Ras Seyoem trok volgens zijn zeggen met 40.000 man op naar Oost-Tigre om hem te verplichten tegen de Italianen te strijden, terwijl de Negus er bij hem op aan had gedrongen zich naar Addis Abeba te begeven. Daarom h.ad hij zich gehaast zich aan Italiaan sche zijde te scharen, omdat hij steeds zeer groote sympathie voor de Italianen heeft gehad. De coördinatie-commissie heeft Zater dag en Zondag het vraagstuk der finan- cieele en economische sancties bespro ken. Tot een resultaat is men nog nie1 gekomen. De kwestie is erg gecompli ceerd. Voor sommige landen zou de toe passing dezer sancties bijzonder nadee- lig zijn. Men kan er dus niet buiten, voor dezen zekere schadeloosstellingen te zoeken. Meeningsverschlllen tusschen Engeland en Frankrijk. Bovendien laten zich de meeningsver schillen tusschen Engeland en Frankrijk weer gelden. In principe is men het over het volgende eens: lo. dat de Volken bondsstaten den uitvoer van bepaalde grondstoffen en in het bijzonder steen kolen, petroleum en smeerolie naar Ita lië zullen verbieden, en 2o. dat de Vol kenbondsstaten den invoer van waren uit Italië in hun land verbieden. Niet is men het echter eens over de wijze van uitvoering van dit beginsel. Eenerzijds drongen de Engelschen er op aan, dat reeds onmiddellijk verklaard zou worden, dat de regeeringen tot een invoerverbod van alle Italiaansche wa ren zouden moeten overgaan. Eden be toogde, dat een dergelijk invoerverbod, waarop geen enkele uitzondering zou mogen worden toegestaan, gemakkelijk terstond uit te voeren zou zijn en van zelf ook den uitvoer van grondstoffen en andere waren naar Italië zou bemoei lijken, daar Italië bij gebrek aan uitvoer artikelen om financieele redenen onmo gelijk groote hoeveelheden uit het bui tenland zou kunnen invoeren. Eden ver klaarde, dat de Engelsche regeering ook voorstander is van een verbod van uit voer van grondstoffen naar Italië, doch hij vreest dat over dit punt niet een spoedige overeenstemming te verkrijgen zal zijn daar verschillende leden, die ojj het oogenblik de voornaamste expor teurs van grondstoffen naar Italië zijn, compensaties in den vorm van andere afzetgebieden voor die grondstoffen zul- (Ingez. Med.) Middelburg, 14-X-'35. Zaterdag en Zondag hoogste lucht temperatuur 16.2 °C (61 °F); laagste 8 7 °C (47 °F). He den 9 h: 10.7 °C; 12 h: 15.7 °C. Geen regen of neerslag. Hoogste barometer stand te dezer stede, in het afgeloopen etmaal: 772 mm; laagste 768 mm. Hoogste barometerstand in het Euro- peesche waarnemingsgebied: 772.1 mm te La Coruna; laagste 742.5 mm te Jan Mayen. Verwachting tot morgenavond: Matige tot zwakke wind uit W.-rich- tingen, zwaar oi half bewolkt, weinig of geen neerslag, weinig verandering in temperatuur, i'A - Zon op: 6 h 23; onder: 17 h 08. Licht op: 17 h 38. Maan op: 17 h 48; onder: 9 h 43. L.K.: 19 October. Hoogwater. Ma. 14 S 2.02 14.18 Di. 15 2.47 15.03 Wo. 16 3.34 15.56 Laagwater, 8.28 21.03 9.17 21.49 10.09 22.33 Hoog- en Laagwater te Wemeldinge. Ma. 14 S Di. 15 Wo. 16 October. Hoogwater. 4.09 16.26 4.52 17.07 5.36 17.52 Laagwater. 9.31 21.56 10.22 22.46 11.14 23.38 len verlangen, opdat zij niet in grootere mate dan andere staten de schade van deze sanctiemaatregelen te dragen zou den hebben. Eden vreesde, dat over dit onderwerp nog moeilijke en tijdroovende beraadslagingen noodig zouden zijn en drong er dus op aan, dat men met het uitvaardigen van een invoerverbod van waren uit Italië zou wachten totdat over eenstemming over het verbod van uit voer van grondstoffen naar Italië ver kregen zou zijn. Tegenover dit Engelsche standpunt be toogden de Franschen, dat het verbieden van den uitvoer van grondstoffen zoo buitengewoon belangrijk voor het succes van de sanctiemaatregelen was, dat deze kwestie niet tot later mag worden aan gehouden. De Franschen drongen er dus op aan, dat beide denkbeelden tegelij kertijd in toepassing zouden worden ge bracht. Overeenstemming werd niet bereikt. De discussies zouden vandaag worden voortgezet. De indruk, die men uit een en ander krijgt, is, dat de Franschen van plan zijn, de zaak zoo mogelijk op de lange baan te schuiven. De financieele maatregelen. De financieele deskundigen van de sanctieconferentie hebben Zondagmid dag beraadslaagd over een ontwerpreso lutie voor financieele sancties. Men is het eens geworden over een tekst welke vandaag zou worden voorgelegd aan de coördinatie-commissie. Later zal de tekst der resolutie worden gepubliceerd. In Engelsche kringen veronderstelt men, dat de financieele sanctiemaatregelen reeds morgen van kracht zullen worden verklaard. Ze zouden neerkomen op een vrijwel algeheel verbod van credietver- leening aan Italië. Uitgezonderd slechts kleine leeningen aan particulieren op korten termijn. Wil Mussolini onderhandelen? Naar de Romeinsche correspondent van de „Daily Telegraph" meldt is men in goed ingelichte kringen meer en meer geneigd te gelooven, dat Mussolini be reid is onderhandelingen te voeren ter bijlegging van het conflict met Abessy nië. Men wijst er op, dat juist hierom de overwinning van Adoea van zoo groot belang is. Naar Zondagavond te Londen verluid de, zou een commissie naar Engeland worden gezonden, waardoor men nog versterkt is in de verwachting, dat de Duce een einde wil maken aan het ge schil. Generaal Enzio Garibaldi, kleinzoon van den bevrijder van Italië en leider

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1935 | | pagina 1