BINNENLAND. ZEELAND, NUMMER 226, TWEE BLADEN. WOENSDAG 25 SEPTEMBER 1935. EERSTE BLAD. 178e JAARGANG. Liberaal réveil? MIDDELBURG. GOES. VLISSINGEN. WALCHEREN. WEER IN WIND. mm PERSKRONIEK. De Katholieken en het Kabinet Colijn. $t0üwett*U MIDDELBURGSCHE COURANT l-figbiad Voor Middelburg, Goes en agent schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per kwartaal Week-abonn. in Middelburg en Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. por regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r. dg contr. voor beide veel lager; tar. op aauvr. GOESCHE COURANT^ Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgschë Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg! Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekeni ng no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17, Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging da Nederlandsche Dagbladpers. Familieberichten en dankbetuigingen 1 regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek „Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. «na; „Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou rant" 10 ct. extra Bewjj snommers 5 coat Men heeft gisteren (zij het dan door omstandigheden buiten onze schuld: een dag te laat) in ons blad het, overi gens commentaarlooze, communiqué kunnen lezen, hetwelk van hoofdbe- stuurswege over de algemeene h u i s- houdelijke vergadering van de Li berale Staatspartij De Vrijheidsbond, Zaterdag en Zondag te Amsterdam ge houden, aan de pers verstrekt is. Wij moeten op de quaestie van dit communiqué nog iets verder ingaan. Na dat de vergadering geopend was, heeft de partijvoorzitter, mr. Wendelaar, zeer nadrukkelijk en duidelijk er op ge wezen: „dit is een huishoudelijke vergadering; ik verzoek derhalve de ver tegenwoordigers van de pers, indien aanwezig, de zaal te verlaten, en ik ver zoek de leden der partij, welke aan de pers verbonden zijn, er goede nota van te nemen, dat van deze huis- houdelijke vergadering niets in de pers mag ko men; er zal haar slechts van hoofdbe- stuurswege een communiqué worden verstrekt". Het spreekt vanzelf, dat wij ons, on der voorbehoud natuurlijk dat ook an deren zich aan dit gebod hielden, gedra gen hebben naar dit voorschrift. Met stomheid zijn wij nu geslagen: in „De Vrijheid", staatkundig weekblad, tevens bevattende de officieele mede deelingen der Liberale Staatspartij „De Vrijheidsbond", treffen wij inplaats van dit korte communiqué, ruim vier kolom „overzichtelijk verslag" van deze ver gadering aan! Voor de eene helft is dit geschreven door den bekwamen en er varen hoofdredacteur van dit blad, mr. J. J. van Bolhuis, parlementair redac teur van de N. R. Crt en voorzitter van de Haagsche Journalistenvereeniging, voor de andere helft is het van de hand van een van Nederlands gezaghebbend ste journalisten, mr. Joh. J. Belinfante, directeur van het Haagsche bijkantoor van het A.N.P. Wij weigeren aan te nemen, dat het geen deze twee journalisten schreven, niet onder des voorzitters nadrakke- lijk verbod zou vallen omdat hun over zicht in zoo welwillende bewoord'ngen gesteld is: dat ware wel verre van. liberaal. In elk geval echter achten wij ons door deze met het nadrukkelijke verbod strij dige publicatie van de hand dezer erva ren en bezadigde journalisten volstrekt ontslagen van de verplichting, welke de voorzitter de pers, en dus ook ons, Za terdag oplegde. Derhalve moge dan hier evenmin in details tredende onze indruk van de reorganisatievergadering volgen. Die zou kort kunnen zijn: de goede richting uit, maar totaal onvoldoende. De goede richting uit: er kwam een ietwat andere geest tot uiting dan we op deze congressen gewend zijn. Ook de partijvoorzitter begint iets minder op den charmanten burgemeester van Alk maar, iets meer op den voorzitter van een nog altijd meetellende nationale po litieke partij te gelijken dat zij ge zegd met alle waardeering welke mr. Wendelaars optreden Zaterdag en Zon dag verdient. Maar verder totaal onvoldoende: niemand, die er aanwezig was en die de zaak bekeek met de nuchterheid, welke aan ver-ziendheid gepaard moet gaan, zoo men wil trachten de toekomst te doorschouwen en te beheerschen, zal van oordeel zijn, dat deze vergadering, de daar aanwezigen en de daar „lei dend" geachte persoonlijkheden, in staat zullen blijken te doen, wat er in Nederland nu vóór alles te doen is: de liberale gedachte in ons land weer zet ten op de plaats, die haar toekomt. Waaróm niet? In de eerste plaats niet, omdat de enkele voortreffelijke figuren, de enkele uitstekende redenaars natuurlijk uitgezonderd men weer als steeds de bekende figuren der „be roeps-politici zoo voor als achter de tafel, zag, terwijl de verbindingen met de veel grootere massa der ongeorgani seerde liberaal voelende en denkende Nederlanders ontbraken. In de tweede plaats, omdat in den Vrijheidsbond, vreezen wij, tenslotte toch weer boven alles zal blijken te gaan het belang van de p a r t ij, terwijl het eenige dat van wezenlijk belang is, moet heeten: de liberale idee, In de derde plaats, omdat de echte doorgewinterde „vrijheidsbonders", die Wij hebben des heeren Wendelaars mededeeling hier v e r b a t i m weerge geven. Red. thans onzes gevoelens daar nog de meer derheid vormen, zoo wij ons niet vergis sen, den polsslag van dezen tijd niet dui delijk blijken te hebben gevoeld. Vide b.v. de vrees voor invoering van een vrij tamme (n.b. nog niet eens bindende!) progressieve contributieregeling; vide de daar gegeven staaltjes van organisato rische slapheid uit verleden en heden; vide in het algemeen het gebrek aan daadkracht en doortastendheid. In één opzicht echter dienen wij de Liberale Staatspartij wel vrij te pleiten van schuld: dat is ten aanzien van het vraagpunt der vereeniging van alle Ne derlandsche niet-marxistische en niet- fascislische linksche politieke elementen in een sterke(re) partij. Steeds meer blijkt hoe de vrijzinnig-democraten, door te dezen aanzien den blik op het ver leden gericht te houden, en door maar uitentreure hun litanei van 't liberale conservatisme te zingen, aan toenade ringspogingen den weg versperren of moeilijk maken. Men kan zich zulk een houding b.v. van de numeriek nog groo- te S.D.A.P. tegenover de kleinere C.P.H. indenken; van de V.D. tegenover de nu meriek toch altijd nog sterkere Libera len bevreemdt het eerder. Waarmede natuurlijk want dat is heel wat anders geen twijfel uitge sproken wil worden aan de oprechtheid der gevoelens en argumenten, zoo van V.D. als V.B. zijde, van hen die tegen nauwere samenwerking zijn. De tijd zal dezulken echter wel een lesje leeren. Resumeerende; van deze op zichzelf niet volstrekt hopelooze, ja binnen den partijkring zelfs van eenig ontluikend le ven blijk gevende partijvergadering, koesteren wij niettemin helaas hoop noch verwachting dat zij de nog vele liberaal denkende Nederlanders in de verstrooiing nu achter de banier van den Vrijheidsbond ten welgerusten strijde zal scharen. Daarvoor zullen wel meer en andere dingen gedaan moeten worden. In.... en vermoedelijk ook buiten dien Bond. NAZI-PROPAGANDA VAN NEDERLAND UIT? Vragen van het Kamerlid Van Embden. Het Eerste-Kamerlid prof. Van Emb den (v.d.) heeft den ministers van bui- tenlandsche zaken en van justitie schrif telijk de volgende vragen gesteld. Heet de regeering kennis genomen van de mededeelingen in de „Nieuwe Rotterdamsche Courant" van 22 Sept. j 1. betreffende de huiszoeking, door de Tsjechoslowaaksche politie verricht, bij een zekeren Erben, blijkens zijn papieren een nationaal-socialist te Hohenelbe, bij welke gelegenheid de hand is gelegd op talrijke bescheiden en gegevens, deels van militairen aard, die wijzen zouden op een schuldige verstandhouding van den genoemde met een buitenlandsche overheid of staatspartij, en dat deze per soon met eenige anderen deswege in hechtenis is genomen? En heeft het de aandacht van de re geering, dat het in dit bericht opvallend wordt genoemd, dat zich onder deze uit gebreide correspondentie een buitenge woon groot aantal brieven uit Nederland bevond? Is de regeering bereid, aanstonds stap pen te doen bij de Tsjechoslowaaksche overhe'd ten einde te verkrijgen, dat laatstbedoelde brieven, voorloopig in afschrift, ter beschikking van de Neder landsche justitie worden gesteld, opdat onverwijl onderzocht kunne worden, of vreemdelingen het verbod der regeering van uit ons grondgebied politieke actie te voeren, overtreden, resp. of Neder landers, althans personen, die in ons land verblijf houden, zich schuldig ma ken aan een der misdrijven tegen de veiligheid van den Nederlandschen Staat? BEGROOTING VAN SOCIALE ZAKEN. Drie en een half millioen voor huurverlaging. Aan de Memorie van Toelichting op de thans ingediende begrooting van So ciale Zaken voor 1936 ontleenen we het volgende: Nadat gebleken is, dat in den kring der gemeentebesturen zelf tegen ver lenging van den totalen looptijd der voorschoten (voor woningbouw) overwe gend bezwaar is gerezen, is deze maat regel teruggenomen. Ter bereiking van de noodzakelijke verdere verlaging der huren wordt de post verhoogd met een Het zwaarste valt het leven aan die genen, wien het aanvankelijk te licht werd gemaakt. bedrag van f 2.000.000. Voor 1935 was deze post voor dit doel reéds met f 1,500,000 verhoogd, zoodat thans voor huurverlaging f 3.500.000 beschikbaar is gesteld. Bestrijding werkloosheid. Door het aanbrengen van eenige tech nische wijzigingen in de reglementen der werkloozenkassen, alsmede door da ling van de ledentallen der kasen kan met een lager bedrag, dan voor 1935 geraamd werd, worden volstaan. Art. 112 is van 834 millioen op 8 millioen gul den gebracht en art. 113 van 4% mil lioen op f 4.250.000. Beide artikelen be treffen bijdragen aan werkloozenkassen. De personeelsuitgaven van de Rijks inspectie voor de werkverschaffing blij ken voor 1934 en voor 1935 te laag ge raamd. Voor 1936 moeten deze uitga ven op f 131.856 worden gesteld. Voor bijdragen voor moreelen steun, die steeds in omvang toenemen, omdat de zorg voor de jonge werkloozen in stijgende mate de aandacht van de Overheid vraagt, zal ten minste het aan gevraagde bedrag noodig zijn (een mil lioen, vorig jaar 450.000). Nationaal Crisis-Comité. Voor 1935 was een post van f 850.000 uitgetrokken voor subsidie aan het Na tionaal Crisis-Comité. Aangezien het niet zeker is, dat het Nationaal Crisis- Comité zijn arbeid in 1936 zal voortzet ten, wordt dit bedrag thans onder een ander hoofd uitgetrokken. Mocht het Nationaal Crisis-Comité worden opgeheven, dan zal zijn arbeid, voor wat betreft den zg. B-steun, door het Departement van Sociale Zaken worden voortgezet. DE STAKING TE TILBURG. Het voorstel van den bemidde laar door de stakers aangeno men. De tekst van het voorstel dat de be middelaar iri. het stakingsconflict, de burgemeester van Tilburg mr. dr. Vonk de Both, aan het stakingscomité en aan de Vereeniging van Fabrikanten heeft voorgelegd, luidt ,als volgt: a. de arbeiders aanvaarden het werk met de bepaling, dat de nieuwe loonen zullen ingaan op een datum in overleg met de vereenigingen St. Lambertus, de Eendracht en Unitas nader vast te stel len, welke d.utum niet eerder wordt ge steld dan 14 dagen na de aanvaarding van het werk, en niet later dan een maand. Een en ander geschiedt tenein de de leden van de organisaties gele genheid te geven met hun besturen over deze aangelegenheid van gedachten te wisselen; b. de werkgevers betalen 40 pet. van het ingehouden loon en van hetgeen door de werknemers is verdiend voor alsnog gepresteerden arbeid en dat van de drie kermisdagen. c. partijen verbinden zich geen rancu ne maatregelen van welken aard ook tegen elkaar te zullen nemen. Dit voorstel is gisteravond in een viertal st,akersvergaderingen met over- groote meerderheid aangenomen. Van de 3000 stakers verklaarden zich slechts ongeveer 100 tegen. Heden zou den de fabrikanten bijeenkomen. Wan neer deze het voorstel aannemen, zal het werk Donderdag worden hervat. Loodsgelden. Blijkens een bijlage bij de begrooting van het departement van defensie voor het dienstjaar 1936 was de opbrengst der loodsgelden over het jaar 1934 in het 6e district: Kantoren Vlissingen, Neuzen en Ant werpen: uit zee f 126,308,23; kantoor Vlissingen: naar zee f 11,675,15; op en af f 6726,01; kantoor Neuzen: naar zee f 18,034,53; op en af f 14,841,50; kantoor Antwerpen: naar zee f 24,283,37; op en af f 38,965,23. VLIEGERWEDSTRIJD. Zooals men zich zal herinneren is op 31 Augustus de vliegerwedstrijd niet, alleen figuurlijk in het water gevallen. Aanvankelijk bestond niet het plan de zen wedstrijd later te doen doorgaan. Op aandrang van de jongens en meisjes is nu echter besloten dezen wedstrijd te doen plaats hebben op Zaterdagmid dag a.s,, maar dan niet op het Sport terrein, doch op het Molenwater. Het begint om half twee. MA RETRAITE. Naar we vernemen kan definitief wor den aangenomen, dat „Ma Retraite" ge sloopt zal worden. Het wachten is al leen nog op de goedkeuring van de tee- keningen en bestekken Her ter plaatse te bouwen panden- HET CARILLON, Des nachts buiten werking? Het bestuur van „Vreemdelingenver keer" heeft in een schrijven aan het ge meentebestuur gewezen op de klachten, welke n:et-stadgenooten, die hotels of bij familie logeeren, voortdurend uiten over den hinder, ondervonden door het carillonspel in de nachtelijke uren. Ver zocht wordt, om, evenals in andere plaat sen o.a. te Middelburg des nachts het carillon buiten werking te stellen. ARBEIDSBEMIDDELING ENZ. Aan het jaarverslag van den Gemeen telijken dienst der arbeidsbemiddeling en werkloosheidsverzekering en het ge meentelijk bureau voor sociale zaken over 1934 ontleenen wij het volgende: De werkloosheid over 1934 w,as in de eerste 8 maanden iets geringer dan in 1933, doch tegen het einde van het jaar steeg het aantal. Op 31 December ston den 1378 personen ingeschreven tegen 1257 op 31 Decèmber 1933. De werk loosheid op de Kon. Mij. „De Schelde" wijzigde zich zeer weinig, de bouwnij verheid had weinig gelegenheid om zich te ontplooien; de bierbrouwerij „De Mei boom" werd stopgezet, de stoomvaart maatschappij „Zeeland" moest een deei van haar personeel ontslaan, doch liet de 60-jarigen met vervroegd pensioen gaan, wat uit sociale overwegingen ver reweg te verkiezen is boven ontslag aan jongeren. Als lichtpunten noemt de directeur, dat „De Schelde' in 1935 weder enkele belangrijke opdrachten ontving, waar door verschillende arbeiders, soms na langen tijd van werkloosheid, in het be drijf konden worden opgenomen. Ver der kon de S. H. V. haar vast perso neel handhaven en bood zij ook aan de losse arbeidskrachten meermalen gele genheid om „eigen" brood te verdienen. De „Vlismar" vond afzetgebied voor haar producten, hoewel de marktprijs vaak den kostprijs zeer dicht naderde. Het is mogen gelukken verschillende bedrijven meer Vlissingsche werkkrach ten te doen aannemen en kwamen er in 1934 van werkgevers 1010 aanvragen om werkkrachten in, tegen 379 in 1933 en 394 in 1932, het aantal plaatsingen was in 1934 966, in 1933 340 en in 1932 310. Gedurende 1934 werden door de ar beidsbeurs 27 (v.j. 20) personen elders te werk gesteld en 11 (7) personen uit andere gemeenten te Vlissingen ge plaatst. De voortdurende stijging van het aan tal leden van werkloozenkassen, heeft plaats moeten maken voor een terug gang met 159 leden. Over 1932, 1933 en 1934 werd dooi de gemeente aan gewone bijdragen voor de werkloozenkassen betaald resp. f 15.337; f 17.903 en f 19.304; aan extra subsidie voor deze kassen resp. f 31.577; f 13.975 en f 11.300. Door de kassen is uitgekeerd f 118.133 over 49.495 werk- loosheidsdagen of 22 pet. van alle werk- loosheidsdagen. In 1934 ontvingen 956 personen steun over 110.844 dagen met een totaal be drag van f 211.744 of gemiddeld per dag f 1.91. Gedurende 1934 werd de werkverschaffing, onder leiding van de Nederlandsche Heidemaatschappij, on afgebroken voortgezet, gem-ddeld waren daarbij 80 arbeiders werkzaam. Over 29.766 man-werkdagen werd aan loon uitbeaald een bedrag van f 88.974, tegen 26.543 en f 85.431 in 1933. De gemeentelijke instelling voor Maat schappelijk Hulpbetoon heeft aan 515 gezinnen totaal 1544 kleedingstukken verstrekt voor een totaal bedrag van f 4613, gemiddeld zijn per gezin ver strekt 3 kleedingstukken voor f 8,96. VEERE. Het zal wel een unicum zijn,- dat de heer A. "de Nood op zijn land aan den Sluisweg erin geslaagd is een aan tal reusachtige zonnebloemen te kwee ken, waarvan er een is, die de respecta bele lengte heeft van ruim drie en een halve meter. Vermoedelijk is alle wils- Middelburg, 25-IX-'35, Dinsdag: hoog ste luchttemperatuur 17.3 °C (64 °F); laagste 12.7 °C (55 °F). Heden 9 h: 13.1 °C; 12 h: 12.8 °C. 13.8 mm regen. Hoog ste barometerstand te dezer stede, in het afgeloopen etmaal: 764 mm; laagste 750 mm. Hoogste barometerstand in het Euro- peesche waarnemingsgebied: 767.5 mm te Jan Mayen; laagste 743.1 mm te Den Helder. Verwachting tot morgenavond: Stormachtige, later afnemende N. tot W. wind, tijdelijk opklarend, aanvanke lijk nog regen- of hagelbuien, kouder. Zon op: 6 h 51; onder: 18 h 53. Licht op: 19 h 23. Maan op: 4 h 27; onder: 17 h 44. N.M. 27 Sept. Hoog- en Laagwater te Vlissingea. September. Hoogwater. Laagwater. Wo. 25 1.04 13.16 7.20 19.46 Do, 26 1.42 13.46 7.56 20.22 Vr. 27 2.10 14.13 8.25 20.51 Hoog- en Laagwater te Wemeldinge, Wo. 25 Do. 26 Vr. 27 September. Hoogwater. 2.44 15.04 3.25 15.38 3.59 16.10 Laagwater. 8 29 20.46 9.05 21.19 9.33 21.46 kracht bij deze bloem in den stengel ge bleven, daar de bloem zelf weliswaar groot is, doch het niet halen kan bij een paar andere exemplaren, die een steel hebben van bijna drie meter; doch waar van de bloem een doorsnee heeft van ruim veertig centimeter. Het is begrijpelijk, dat de zware bloe men gestut moeten worden, want de zonnebloem, haar lengte ten spijt, heeft geen diepschietende wortels en valt der halve we'dra den wind ten prooi. „Wij achten het onwaarschijn lijk, dat de R.K. fractie de „nieuwe" regeering torpedeert". Als we de redevoeringen, die de mi nisters Colijn en Oud gister in de Twee de Kamer hebben gehouden, overzien, kan men zeggen, schrijft de „Maasbode (het grootste roomsch-katholieke dag blad in ons land), o.a. dat alles is gedaan om de katholieke fractie tegemoet te komen. Of de laatste echter het mi- nisterieele voorbeeld kan volgen en ge heel zal kunnen zwijgen over de Juli- episode, is een andere zaak. Ofscioon de fractie voor het Bezuinigingsonlwerp stemmen zou, werd zij in Juli eenvou dig uitgedaagd met ja of neen te ant woorden, op de vertrouwenskwestie en toen daarna de crisis kwam, heeft de heele liberale pers het oirbaar geacht, de zaken om te keeren en de schuld van de crisis gegeven, niet aan hem, die ook volgens prof. Kranenburg, volstrekt on- noodig vroeg, maar aan dengene, die, uitdrukkelijk tot antwoorden gesom meerd, antwoord gaf. Wij hebben er geen bezwaar tegen, dat de fractie even vergevingsgezind is als het kabinet, dat blijkbaar toenade ring wil, maar de historie en de waar heid hebben óók rechten en het zal dan toch even tijd worden, óók in de Kamer te verklaren, dat de crisis is geforceerd door dr. Colijn, dat de goudalvoer voor al een gevolg is van speculanten in va- gebondeerend kapitaal, van hetzelfde kapitaal, dat nu ook weer „uit het Pond vlucht", en dat een kabinet, dat den gouden standaard wil handhaven, maat regelen kan nemen om aan onnood:ge gokkerij een eind te maken, zelfs zon der embargo af te kondigen. Het wordt óók tijd, dal in de Kamer wordt gewezen op den waanzin, dat men van den Nederlandschen Staat im- moreel-hooge, op geen enkelen redelij ken grond te verdedigen rente vraagt voor kort geld. En het kan geen kwaad dat zij, die bij hoog en bij laag zeggen de Regeering te willen helpen den gou den standaard te handhaven, eens hun goeden wil bewijzen dooi wat minder dollars te koopen, een feit dal te meer

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1935 | | pagina 1