j
MIDDELBUBGSCHE COURANT
GOESCHE COURANT^
BINNENLAND.
tYvS ,ir
ZEELAND,
WEEN £1 WIND.
iet
cje
nd
d-
en'
en
in
de
ijs.
NUMMER 221.
TWEE BLADEN.
DONDERDAG
19 SEPTEMBER 1935. EERSTE BLAD. 178e JAARGANG.
per zeppelin Naar INDIë.
schip OMHOOG GEVAREN.
MIDDELBURG.
SOES.
ZUID-BEVELAND.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O.D.
Hoog- en Laagwater te Viissingen,
PERSKRONIEK.
f f
ef-
a-
ïr-
en-
pngblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Viissingen 2.30, eiders f 2.50 per
kwartaal Week-abonu. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
..egel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bjj contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bjj het Bureau voor Publiciteitswaarde der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen T
regels 2.10, elke r. rn. 30 ct. Rufcriwi
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regek
a 75 ct. bjj vooruitbetaling Adv.
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cos-
rant" 10 ct. extra Bewjjsnommers 5 een1!
BBSS
VOORZITTER DER TWEEDE KAMER.
Bij Kon. besluit van 18 September is
tot voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal herbenoemd jhr. mr,
Ch. J. M. Ruijs de Beerenbrouck.
HET NEDERLANDERSCHAP VAN
GRAAF DE MARCHANT ET
D'ANSEMBOURG,
Zooals gisteren gemeld is, heeft de
Eerste Kamer besloten, om het verslag
van de commissie inzake de geloofsbrie
ven, waarin het Nederlanderschap van
het N.S.B.-lid, graaf de Marchant et
d'Ansembourg, aan de orde kwam, naar
de afdeelingen te zenden, zoodat de
heer De Marchant nog niet kan worden
toegelaten.
Wij ontleenen thans aan het verslag
het volgende:
Graaf de Marchant et d' Ansembourg
is op 18 Januari 1894 als Nederlander
geboren, Zijn ouders waren en bleven
Nederlanders. Op 23 November 1912
heeft hij door zelfstandige naturalisatie
de Pruisische nationaliteit verkregen en
op 3 Maart 1914 dus ook tijdens zijn
minderjarigheid is hij krachtens de
Duitsche wet ingevolge zijn dienstplicht
ingelijfd in het Duitsche leger, zonder
verlof van Koningin Wilhelmina.
Ie. Omtrent de vraag, of een minder
jarige Nederlander door zijn naturalisa
tie in een ander land zijn Nederlander
schap verliest, aldus de commissie ver
der, kan twijfel rijzen.
De commissie is van meening, dat
een minderjarige volgens dit artikel al
leen door naturalisatie in een
ander landvan zijn vader
of moeder en niet door zelfstandige
naturalisatie zijn Nederlanderschap ver
liest.
Daargelaten, dat het aanvaarden van
eene andere nationaliteit door een Ne
derlander in den regel een beden ke-
ij k gebrek aan vader
landsliefde verraadt, zou het on
juist zijn om een minderjarigen Neder
lander door zelfstandige naturalisatie in
een ander land de gelegenheid te laten
zich aan nationale verplichtingen te
onttrekken.
Ad. 2. Heeft de graaf de Marchant
et d'Ansembourg door zonder koninklijk
verlof in Duitschen krijgsdienst geweest
te zijn, volgens art. 7, 4e., het Neder
landerschap verloren
Bovengenoemde feitelijke gegevens
als juist aannemende moet men conclu-
deeren, dat hij zoowel de Nederland
sche als de Duitsche nationaliteit be
zat.
Als Duitsch onderdaan was hij ver
plicht aan de Landswetten aldaar te
voldoen, zoodat zijn indiensttreden dus
niet als vrijwillig kan worden be
schouwd. Immers, in zoodanig geval,
kan men niet stellen, dat hij zich in
vreemden krijgsdienst beg e v e n heeft,
welk woord eene vrijwillige daad on
derstelt.
De commissie deelt voorts aan de
Kamer o.a. nog mede, dat bij beschik
king van 15 September 1920 de minis
ter van justitie op een aanvrage van
graaf de Marchant et d'Ansembourg om
als Nederlander te worden genaturali
seerd, heeft beslist, dat waar niet ge
bleken is, dak hij door geboorte ver
kregen Nederlanderschap heeft verlo
ren, zijn verzoek als niet op de wet ge
grond voor inwilliging niet vatbaar is.
De commissie is van meening, dat
giaaf de Marchant et d'Ansembourg be
hoort te worden toegelaten.
Verklaring van mr. Van Vessem.
Mr. Van Vessem, het tweede N. S. B.-
lid in de Eerste Kamer, deelt aan het
A.N.P. mede, dat hij als protest tegen
ket uitstel van de toelating van graaf
de Marchant et d'Ansembourg, die,
naar zijn meening, aan alle vereischten
voor het lidmaatschap en in het bijzon
der aan die betreffende het Nederlan-
i 81j uP vo^d°et en door het Neder
landsche volh op wettige wijze tot lid
der Kamer is gekozen, gemeend heeft,
Plannen vinden voortdurend
voortgang.
Over de plannen van een Zeppelin-
dienst op Batavia wordt het volgende
meegedeeld.
De plannen om een Nederlandsch
luchtschip te krijgen onder Nederland
sche vlag vinden voortdurend voortgang.
Aangezien de bouw van een luchtschip
zeker een jaar duurt, is het uitgesloten,
aat reeds in 1936 een dienst met dat
luchtschip zou worden geopend- Boven
dien staat het nog geenszins vast welke
dienst met dat luchtschip zou^worden
onderhouden. Op de eerste plaats zijn
luchthavens noodig, en in Batavia is geen
luchthaven voor het luchtschip. Voorts
staat uiteraard nog- geenszins vast, dat
dan die dienst op Australië zou worden
doorgetrokken, mocht in de toekomst
een dienst op Indië worden geopend.
DE STAKING IN DE TILBURGSCHE
TEXTIELINDUSTRIE.
In een gistermiddag gehouden bijeen
komst van de stakers op de Wielerbaan
te Tilburg heeft de heer Coolen mede-
deeling gedaan van ingekomen steungel
den tot een bedrag van ruim f 5600,
waarvan f 1000' v,an het N.A.S. en f 4550
van de Landelijke contactcommissie te
Amsterdam.
De voedselvoorziening is uitgebreid
tot 2450 brooden per dag.
Wanneer de fabrikanten thans klagen
zei spr. d,at hun door het conflict
vele orders ontgaan, dan antwoordt spr.
dat dit alles niet noodig zou zijn ge
weest, indien de werkgevers tijdig had
den ingezien, dat zij niet met relletjes
makers te doen hebben, maar met een
ernstige stakingsleiding, die vertrouwen
geniet. Spr. hoopte intusschen, dat de
bemiddeling van den heer de Jong .als
nog spoedig tot een resultaat zal mogen
'leiden.
Na het uiteengaan van de vergadering
werd in den loop van den avond bekend,
dat bij de stakingsleiding het volgend
telegram van het Eerste Kamerlid de
Jong was ontvangen: „Een rechtmatig
genomen besluit als door de arbeiders
organisaties en de fabrikantenvereeni-
ging genomen is met betrekking tot de
loonsverlaging, moet geëerbiedigd wor
den. Wanneer U dus vasthoudt aan uw
eisch tot opschorting van de loonsver
laging, kan ik mij voor verdere bemid
deling niet verder beschikbaar steliën."
De stakingsleiding deelde op een
vraag mede, dat er alle kans op is dat
de stakers aan hun eisch tot opschorting
der loonsverlaging zullen vasthouden.
Vandaag zouden de stakers opnieuw in
groepsvergadering bijeen komen om hun
standpunt te bepalen.
BOTER NAAR BELGIë,
Invoercontingent verruimd.
Naar Het Handelsblad verneemt, heeft
de Belgische regeering besloten met in
gang van 1 October a.s. het invoercon
tingent voor boter te verruimen. Deze
maatregel vindt zijn verklaring in het
feit, dat de prijs der binnenlandsche bo
ter aanmerkelijk is gestegen. Mocht de
ze prijsontwikkeling ondanks de uitbrei
ding der invoercontingenten voortduren,
dan zal de regeering bovendien het spe
ciale recht op de invoervergunningen
verlagen.
De groote kunst van den leeraar is,1
in den leerling het gevoel te wekken,
uit zich zelf en niet van buiten te
leeren.
deur of bestellingen noteert en dan la
ter aflevert een ventvergunning moet
hebben.
Bij de gebruikelijke rondvraag vroeg
mevr. Steketee Hoogvliet,}
wethoudster het woord. Zij memoreerde
dat dit de eerste maal is dat op Zuid-
Beveland een vrouw een wethouders
zetel inneemt. Spr. zit niet als afgevaar
digde eener politieke partij in den Raad
maar als vertegenwoordigster van per
sonen van verschillenden godsdienst en
van verschillende maatschappelijke po
sitie. Haar wensch was geweest 1 wet
houder links en 1 van rechts. Maar deze
wensch bleek niet te verwezenlijken.
Toen was er dan geen andere keus
dan een vertegenwoordiger van de ar
beiders en een van den middenstand. Nu
is spr.'s meening dat men beter naast
elkaar, dan tegenover elkaar kan staan,
om gezamenlijk de moeilijkheden het
hoofd te bieden. Zij hoopte, dat het zoo
zal mogen zijn,
RILLAND-BATH- Benoemd tot da
den staat, behoorende bij de begrooting I gelijksch opzichter bij de gemeentewer-
derop in zee, naar den kant van Veere,
dan zag men in zee en op het schorre
nog veel meer pakken stroo drijven.
Niemand wist, waar deze vandaan kwa
men. Woensdagmorgen wist men, dat
een schip op een plaat omhoog gevaren
is Het schip heeft in nood verkeerd. De
bovenlast die uit pakken stroo bestond,
is overboord gegaan. Het schip lag aan
den Zuid-Bevelandschen kant bij den
Egbert Petruspolder. Later kwam het
weer vlot.
UIT DE BEGROOTING VAN
FINANCIëN.
Een post van f 100,000 voor
Fransche zaai-oesters.
Aan den uitgewerkten en toelichten-
>urg.
Het aantal aangegeven gevallen
van besmettelijke ziekten over de week
van 8 tot en met 14 Sept. in de provin
cie Zeeland bedroeg: Roodvonk:
Borsselen 2, Nieuw- en St. Joosland 1,
Neuzen 2.
De minister van Landbouw en Vis-
scherij heeft voor het tijdvak, aanvan
gende 18 Sept. 1935 en eindigende 31
Dec. 1935, in de Commissie van Advies,
genoemd in 't crisis-organisatie besluit
1933 benoemd den heer L. Kranenburg,
te Wilhelminadorp.
Bij Kon. besluit is benoemd tot ge
zworene van den Soelekerkepolder M.
C. Zuijdweg, te Wissekerke;
tot gezworene van den Thoornpolder,
C. van der Weele, te Wissekerke.
Men schrijft ons uit Veere: Dinsdag
is de motoraak „De Schelde", uit Hans-
weert, schipper Borger, komende met
een lading pakstroo uit Kamperland,
door den stormwind in de Zandkreek
„verlagerd", zoodat de schipper de aak
omhoog heeft moeten zetten bij de zwar
te ton II- Hoewel hulp niet dringend
noodig was, heeft „De Schelde" toch zijn
boot, ongeveer een derde van zijn dek
last en zijn luiken en dekzeilen ver
speeld. De boot is later weer opgehaald,
doch de rest is verloren gegaan. Uit
eigen beweging is het schip bij hoog wa
ter Woensdagmiddag vlotgekomen en is
daarna naar zijn bestemming vertrok
ken. Het schip was niet verzekerd, de
lading echter wel.
Onze correspondent uit Kortgene
meldt ons omtrent dit geval nog het
volgende:
Toen Dinsdagavond de vloed afging,
kwamen er aan den veerdam alhier veel
pakken stroo aandrijven. Keek men ver
van het departement van financiën wordt
het volgende ontleend: Het ligt in het
voornemen wegens reorganisatie van
den diensten der visscherij op de Zeeuw-
sche stroomen, den secretaris-penning
meester op wachtgeld te stellen. Voor]
aankoop van Fransche zaaioesters heeft
de regeering onder den post „Subsidiën
en tegemoetkomingen in het belang der
visscherijen" (vorig jaar voor memorie
uitgetrokken) thans een bedrag van
f 100,000 op de rijksbegrooting gebracht
waarvan f 50,000 op de begrooting van1
financiën en f 50,000 op die van landbouw
,en visscherij.
H B. WIJTMAN, t
Gisteravond is alhier op 73-jarigen I
leeftijd overleden de heer H. B. Wijt-1
man. Zijn heengaan zal, behalve door
zijne familieleden, in de eerste plaats
gevoeld worden in het bestuur van de
Vereeniging tot werkverschaffing aan
Zeeuwsche blinden. Wel was hij gedu
rende zijn ziekte, nu enkele weken ge
leden, uit het bestuur getreden, maar hij
had daar toen meer dan 30 jaar deel van
uitgemaakt als penningmeester. Als zoo
danig heeft hij veel voor de vereeniging,
voor de blinden, niet in het minst door
middel van de bekende jaarlijksche ver-
loting gedaan.
De heer Wijtman was niet de man I
van uiterlijk vertoon, maar heeft juist in
genoemde bestuursfunctie getoond te I
zijn een sociaal voelend man, wien het
een genot was, iets voor de lijdende
menschheid te kunnen doen.
De collecte voor het Plaatselijk
Crisiscomité heeft deze week f 57,30 op
gebracht.
RAAD VAN BAARLAND.
Beplanting van het dorpsplein
Mevr, Steketee-Hoogvliet
pleit voor royale samenwerking
BAARLAND. Gister vergaderde de
Raad dezer gemeente. Tegenwoordig 5
leden. Afwezig de heeren C. Mol en
Koopman. Voorzitter de heer J. Erme-
rins.
Allereerst kwam aan de orde: beplan
ting Dorpsplein. Voor een toelichting
van deze zaak was uitgenoodigd de heer
Leijs, tuinbouwleeraar, die een voorloo-
ken te Rilland-Bath de heer A. M. J,
Mol te Rilland.
Een bruidspaar van 149 jaar.
Bij den ambtenaar van den burgerlij
ken stand te S t o p pe 1 d ij k vervoeg
den zich twee huwelijkscandidaten om
in ondertrouw te worden opgenomen,
die samen niet minder dan 149 jaren
tellen; de bruid was namelijk 74 jaren
en de bruidegom 75 jaren oud!
Middelburg, 19-IX-'35. Woensdag hoog
ste luchttemperatuur 18 °C (65 °F)j
laagste 14 °C (57 °F). Heden 9 h: 14.2
°C; 12 h: 16 °C. 11 mm regen of neer
slag. Hoogste barometerstand te dezer
stede, in het afgeloopen etmaal: 762 mm;
laagste 751 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied 769.2 te La-
coruna; laagste 728.6 te Stornoway.
Verwachting tot morgenavond:
Krachtige aanvankelijk nog afnemen
de, later welicht weer toenemende Z.W.
tot W, wind. Betrokken tot zwaar be
wolkt, waarschijnlijk regenbuien. Later
iets kouder.
Zon op: 6 h 40; onder: 19 h 06. Licht
op: 19 h 36. Maan op: 22 h 38; onder:
15 h 20. L.K.": 19 September.
September.
Hoogwater. Laagwater.
Do. 19 6.40 19.97 13,12
Vr. 20 7.43 20.21 1.41 14.13
Za. 21 9.03 21.38 2.48 15.30
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge.
September.
Hoogwater. Laagwater.
Do. 19 8.26 20.44 1.56 14.20
Vr. 20 9.19 21.49 2.46 15.15
Za. 21 10.33 23.02 3.52 16.28
DE MILLIOENENNOTA.
Een liberale stem.
Uit het Utrechtsch Dagblad (lib.):
De toelichting op de millioenennota
getuigt, grosso modo geaproken, van n
gezond en practisch financieel en oe-
conomisch inzicht. Veel van het in uit
zicht gestelde zal slechts kunnen wor
den verwezenlijkt, indien het crediet
van den staat ongerept is. Een „vlotte
leeningspolitiek" acht de regeering al
toos, doch met name in dezen tijd, uit
den booze. Zij, die tot „vlot leenen" ad-
viseeren, mogen bedenken, dat in de
eerste plaats noodig is; eene wederpar
tij, die bereid is geld ter leen te ver
strekken. Het vertrouwen in ons staats-
crediet en -bestuur is daartoe een eer
ste voorwaarde.
Het stemt tot verheugenis, te lezen,
wat met betrekking tot de industriaii-
satieplannen wordt geschreven. Voorko
men dient te worden, dat in Nederland
grondstoffennood of deviezenmoeiMjk-
heden zullen ontstaan. Datgene, wat ge
daan wordt tot vergrooting der werk
gelegenheid moet op den duur tot blij
vende verruiming van de totale werk
gelegenheid leiden.
Blijft het beperkt tot een louter tij
delijke of plaatselijke opvoering der bin
nenlandsche conjunctuur, dan geschiedt
dit op poene van eene fin,ancieele in
zinking, aan welker gevolgen de regee
ring terecht slechts met huivering denkt.
Op dit stuk is voortvarendheid slechts
te billijken, indien zij gepaard gaat met
eene groote mate van voorzichtigheid.
De internationale toestand is en blijft
het grootste struikelblok op den weg
naar herstel in Nederland. Dit dient men
nooit uit het oog te verliezen. Slechts
door meer export v,an goederen en
diensten kan men de koopkracht van
pig plan voor B. en W. uitgewerkt had I geheeic volk vergrooten. Concurren
en het nu ter nadere bespreking aan den I Qp jg- wereldmarkt is slechts moge-
Raad voorlegde. Het plan droeg de goed- I indien Nederland daar verschijnt
keuring van alle raadsleden weg. De nr. I meconcurreerende prijzen. En derhalve
Traas was alleen eenigszins_ huiverig blijft het devies, voor het bedrijfsleven
voor de jeugd. Ook de heer De R ij k
betuigde zijn instemming met het plan,
maar zou toch wel eens wat van de kos
ten willen weten. De v o o r z. kon niet
een precies cijfer opgeven maar de
schatting is ruim berekend en dan zou
het ongeveer 100 kunnen kosten. De
zoo goed als voor de publiekrechtelijke
lichamen: aanpassen.
Benauwde situatie.
Uit de (anti-rev.) Rotterdam
mer:
We wijzen op het feit, dat de 26 mil-
lioen van de verhoogde belastingen bijna
Siercentrale geeft n.l. al het plantmate- I geheel noodig zijn voor de onvermijde-
riaal zooals heesters, rozen enz. gratis. I jjj^e stijging der uitgaven: noodlijdende
Besloten werd met alg. st. het voorloo- I gemeenten, ontslag boventallige onder-
pig plan met teekening op te zenden I wijeers, jaarlijksche aanw,as van leer-
naar de Siercentrale. I Jingen, meer rente, meer werkloozen.
Vo'gens ministerieel schrijven moet j Want dit is het benauwende van de
de ventvergunning gewijzigd worden n.l. I situatie: terwijl de inkomsten dalen,
zoodanig dat voor 1 dag venten 0.15 I klimmen de uitgaven en daalt de volks-
wordt betaald (nu 0.30) en dat een be-1 welvaart, zoodat ook hiervoor nog een
wijs voor een jaar 5.00 kost (nu 2.50). j stimulans gezocht moet worden.
De Raad besloot om een bewijs voor een I De regeering mag zich niet berustend
dag te brengen op 0.15 en dat voor een I bij de feiten neerleggen en de leer hui
jaar te laten op 2.50 I digen: de crisis moet maar uitzieken, on-
Verder werd de ventvergunning nog geacht hoeveel ellende dit over onder
in dien zin gewijzigd, dat iedereen die I scheiden volksgroepen brengen zal. In-
uit een andere gemeente te Baarland I tegendeel, zij is geroepen om niet alleen
vent hetzij direct met goederen aan de in den ergsten nood te voorzien, maar
behoort ook te streven naar herstel van
de kwijnende welvaart.
In elk geval dient om allerlei, vooral
zedelijke motieven, de werkloosheid be
streden te worden.
Dit zal, op ruimer schaal dan tot he
den, geschieden door Werkfonds en In
dustrie-financiering; mits en voorzoover
het crediet van den Staat ongerept blijft.
En ziehier het kardinale punt, waar
over de strijd binnenkort loopen zal. De
regeering wil niets weten van een „vlot
te leeningspolitiek", d.w.z. van schuld
maken in de hoop, dat de toestanden
van lieverlede we 1 zullen beteren; zij wil
zich niet vergapen aan den schijn van
welvaartsplannen, welke in theorie o
zoo mooi zijn, doch die geen financieele
basis hebben.
R. K, oordeel.
De Maasbode (r.k.) schrijft o.m.:
Het ergste vinden wij niet, dat de be
grooting irreëel is dit kan moeilijk an
ders in deze omstandigheden maar
dat wij met den besten wil ter wereld
geen perspectief zien. Het kabinet komt
„automatisch weer bij de aanpassing te
recht" als het'zijn nota besluit. De aan
passing beteekent: het prijsniveau om
laag om zoo op de wereldmarkt te kun
nen concurreeren. Om echter te kunnen
concurreeren, moet men eerst kunnen
exporteeren en wij vreezen, dat men
daar voorloopig minder kans op heeft
dan de meesten denken. In elk geval
moet daarvoor het prijsniveau omlaag,
zegt de minister en.... wij slaan de
Troonrede weer op, waar o.a. maatre
gelen worden aangekondigd tegen „nood
lottige prijsdaling" van de visch. Erkend
wordt daar ook, dat de steunmaatrege
len aan den landbouw „voorshands on
mogelijk kunnen worden gemist". Die
maatregelen zijn echter ook gericht op
voorkoming van prijsdaling. Volkomen
terecht, maar men kan niet tegelijk prijs
daling wel willen en niet willen.
Het is onmogelijk deze dingen los te
maken van onze muntpolitiek. Verkon
digde de vorige Millioenennota nog:
„Aan het verlaten van den gouden stan
daard wordt niet gedacht" en noemde.zij
devaluatie een „droombeeld", thans tapt
de regeering uit een ander vaatje en ver
kondigt in de Troonrede, dat devaluatie
of loslaten van den gouden standaard
niet beschouwd kunnen worden als mid
delen, die de volksgemeenschap als ge
heel baat zouden brengen. Maar wie ter
wereld heeft dat nu ooit beweerd? Er
is toch geen ernstig man, die de devalu
atie ooit zag los van andere maatrege
len; het is nog duidelijker, dat de deva
luatie de volksgemeenschap nooit rijker
maken kan. Ernstige devaluïsten hebben
alleen betoogd, dat devaluatie één der
middelen kan zijn om uit den put te ra
ken, in zooverre zij de positie der schul
denaars in het binnenland verbetert, zoo
het bedrijfslever rendabeler en den ex
port wellicht gemakkelijker maakt. Na
tuurlijk kunnen nooit allen profiteeren
van devaluatie, maar evenmin kunnen
allen tegelijk voordeel hebben van de-
