GOESCHE COURANT^
OFFIE
CE El MERK
W.odc
PI6I3
DIE MEN Bü U—
HEEL LEKKER VINDT
BINNENLAND.
WEER Ei WIND.
ZEELAND*
NUMMER 186.
TWEE BLADEN.
VRIJDAG
9 AUGUSTUS 1935.
EERSTE BLAD.
178c JAARGANG.
De Koninklijke familie in
Schotland.
De bezuiniging op het onderwijs.
...YSEHDYK
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
MIDDELBURG.
fussing*.
DE PIER.
r
MIDDELdUuGSCHE courant
Dagblad Voor Middelburg, Goes en ageni-
ichap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, lngez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bij eontr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux bange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bij het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriefe
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. ma"
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewgsnommers 5 cent
Het A. N. P. meldt uit St. Fillans:
De Koningin, de Prinses en het ko
ninklijk gevolg hebben zich gisteren
reeds geheel te St. Fillans geïnstalleerd
en voorbereidingen getroffen voor een
eenvoudige, rustige vacantie, waarbij*
zoowel H. M. als H. K. H. de Prinses
zich aan hun speciale genoegens zullen
wijden. De Koningin heeft reeds haar
paletten, ezels en andere schildersbe-
noodigdheden laten uitpakken om dezer
dagen in de Hooglanden eenige schilder
achtige plekjes op het doek te vereeu
wigen.
Prinses Juliana heeft gister reeds de
oevers van Loch Earns in de omgeving
van St. Fillans verkend en afspraken
gemaakt om tennis te spelen. De Konin
gin heeft haar toestemming gegeven
voor een serenade, die de beroemde
doedelzakblazers van Crieff haar dezer
dagen zullen komen brengen op een na
der te bepalen avond, en voorts zal 41.
M. de Koningin een bezoek brengen aan
het spoorwegstation van St. Fillans, dat
beschouwd wordt als het mooist gelegen
station van Schotland.
De Koningin door persfotogra
fen lastig gevallen!
Nader wordt gemeld: De door tal van
photografen in het werk gestelde pogin
gen om opnamen te verkrijgen van H,
M. de Koningin en H. K. H. Prinses Ju
liana hebben tot gevolg gehad, dat H.
M. er ernstig over denkt haar bezoek
aan Schotland te bekorten, wanneer
daar geen einde aan komt. De Lord
Lieutenant van Perthshire heeft in ver
band hiermede algemeen bekend ge
maakt, dat dit ingrijpen in de particulie
re zaken van H. M. de Koningin Haar
tot ergernis is geworden. Vanaf het oo-
genblik van Haar aankomst is Zij door
photografen achtervolgd. Hun optreden
is dermate ergerlijk geweest, dat de mo
gelijkheid bestaat, dat H. M. zich ge
dwongen zou zien Haar bezoek te be
korten. De Lord Lieutenant, de hertog
van Atholl doet derhalve een beroep op
allen, die in het bezit zijn van camera's,
vooral te zorgen, dat zij geen overlast
veroorzaken.
De „Daily Telegraph" heeft nog eeni
ge bijzonderheden over de reis van de
Koningin naar Schotland. De wagon,
waarin de Koningin van Londen naar
het Noorden reisde, moest later aan een
plaatselijken locomotief gehaakt worden.
Te Edinburgh en te Perth werden de
Koningin en de Prinses aan het venster
gezien. Te Perth zag men de laatste een
sigaret rooken.
De auto, die de Koningin van Crieff
naar de plaats van haar bestemming
bracht, reed aanvankelijk 25 mijl, maar
reeds spoedig zei de Koningin tot den
chauffeur: „Rijd een beetje sneller,- -vilt
u, tot 45 mijl of zoo."
Langs den weg van Crieff naar St.
Lilians stonden honderden kinderen ge
schaard.
EEN NIEUWE WARENWET,
Bij de tweede Kamer is een wetsont
werp tot verlaging van de openbare uit
gaven door vervanging van de Waren
wet door een andere wet betreffende
hoedanigheid en aanduiding van waren.
In de memorie van toelichting deelt
de regeering mede, dat, zoóals bekend,
zij in verband met de bezwaren van de
Commissie van voorbereiding tegen dit
onderdeel van het algemeen bezzuini-
gingsontwerp, er de voorkeur aan heeft
gegeven, paragraaf 56 van het wetsont
werp terug te nemen en een wijziging
van de Warenwet bij afzonderlijk wets
ontwerp aanhangig te maken. Het thans
aangeboden wetsontwerp strekt daartoe-
de regeering hoopt, dat dit ontwerp zóó
j-ijdig zal zijn behandeld, dat de beoogde
bezuiniging op de begrooting voor 1936
zal kunnen worden doorgevoerd. Ter
wike van de overzichtelijkheid van de
nieuwe regeling is de vorm gekregen
van een nieuwe wet, ter vervanging van
e Warenwet.
e' 2 a 1 aan het v r ij e in
zicht van de gemeenten
s aan; al of niet in samen-
wei ing keuringsdiensten
in stand te houden. Van
eenige Wettelijke ver-
P ic ing Zaj ecRter geen
sprakemeerzijn.
Door het opnemen in het ontwerp van
wn Vf t l i jt/m' 5 (oud 14 t/m. 16)
gem? J ?at ?ischen' di* het al-
steld e!h'I! 4° Warenwet zijn ge
beld, behouden blijven. Weliswaar zal
door de opheffing van keuringsdiensten
de controle ten aanzien van waren min
der effect hebben, althans in verschil
lende deelen van het land wellicht niet
voldoende intensief zijn, doch voor han
del en industrie is er de mogelijkheid in
dezen in eenigen vorm medewerking te
verleenen. Gedacht wordt o.a. aan over
eenkomsten van bepaalde groepen van
producenten en handelaren met nog be
staande keuringsdiensten e.d. Het ligt
in het voornemen der regeering aan een
dergelijke poging, om de controle inten
siever te maken, alle medewerking te
verleenen.
DE MINISTERS GELISSEN EN
DECKERS TE ROTTERD AM.
Onderzoek naar den toestand
van het bedrijfsleven.
Prof. dr. ir. H. C. J. H. Gelissen, mi
nister van oeconomische zaken, en mr.
dr. L. N. Deckers, minister van defen
sie en toekomstig minister van landbouw
en visscherij hebben gister een bezoek
aan Rotterdam gebracht, om persoonlijk
de situatie op te nemen, waarin het be
drijfsleven van deze havenstad verkeert.
Nadat in den voormiddag grondige
besprekingen met den voorzitter en de
leden van het bureau der Kamer van
Koophandel en den voorzitter van de
commissie voor de scheepvaartbelangen
van die Kamer h.adden plaats gehad,
maakten de ministers op uitnoodiging
en onder leiding van den burgemeester
een boottocht op de rivier en door de
havens.
DE FILM VAN DE K XVIII.
Zooals bekend, wordt door Polygoon
te Haarlem een film vervaardigd van de
reis van de K XVIII, waarvoor de opna
men onderweg vervaardigd werden door
den onder-commandant van de K XVIII,
den luitenant ter zee Wytema. Tijdens
de montage van de film is gebleken, dat
de aanwezizgheid daarbij van den heer
Wytema voor het te bereiken resultaat
van het allergrootste belang is. Dank zij
de medewerking, die Polygoon verkre
gen heeft, zoowel van den minister van
defensie, als van den commandant der
marine in Ned.-Indië is den heer Wyte
ma toestemming verleend om per snel
ste gelegenheid naar Nederland te ko
men, teneinde aan de montage van de
K XVIII-film mede te werken. De heer
Wytema bevindt zich thans reeds in het
vliegtuig „De Lijster" van de K. L. M.
dat Woensdag j.l. van Java vertrokken
is en dat Maandag op Schiphol zal aan
komen.
Thans bij afzonderlijk wets
ontwerp aanhangig gemaakt.
Bij de Tweede Kamer is ingediend
een wetsontwerp tot verlaging van de
openbare uitgaven voor het onderwijs.
Zooals bekend bevatté het ontwerp
van wet ter verlaging van de openbare
uitgaven aanvankelijk een aantal voor
stellen tot vermindering van de kosten
van het onderwijs. Bij het mondeling
overleg tusschen de Commissie van
Voorbereiding en de Regeering werd in
verband met de ingrijpende wijizigin-
gen, welke in de aanvankelijke vooi-
stellen waren aangebracht, de wensch
geuit deze voorstellen uit het ontwerp
van wet te lichten en in een afzonder
lijk wetsontwerp aanhangig te maken.
De Regeering heeft aan dezen wensch
gevolg gegeven en bij Nota van Wijzi
gingen de voorstellen teruggenomen. Zij
zijn thans in het onderhavige wetsont
werp ongenomen.
De voorstellen zijn vrijwel gelijklui
dend aan die, welke waren vervat in
het gewijzigd ontwerp van wet ter ver
laging van de openbare uitgaven.
Aan de uitvoeriger toelichting op de
bepalingen tot bezuiniging op het uit
gebreid lager onderwijs ontleenen we
nog een en ander. Zooals bekend, strek
ken deze maatregelen er onder meer
toe het aantal leerlingen te beperken
door een selectie naar geschiktheid.
Een eenvoudige blik op de tabellen
die de bevolking de'r u.l.o.-scholen
aangeven, leert, dat deze scholen in
tal van gevallen een abnormaal sterk
bezet eerste leerjaar hebben in verge
lijking tot zwak bezette hoogere klas
sen. Een desbetreffende opgave wordt
bij deze memorie overgelegd; daaruit
blijkt, dat over het geheele land gezien
en de bezetting van het eerste leerjaar
op 100 gesteld, die voor het tweede
leerjaar 70, voor het derde 50 en daar
boven 20 bedraagt. Dit verschijnsel is
niet anders te verklaren, dan daardoor
dat door tal van leerlingen het ver
plichte zevende leerjaar in de eerste
u.l.o.-kjlasse wordt doorgebracht, en
Waarin openbaart zich de fijnste
humaniteit? In het een ander schaam
te besparen.
Nietzsche.
dat zij daarna de school verlaten. Aan
gezien verreweg de meeste van deze
leerlingen in scholen voor gewoon la
ger onderwijs plaats kunnen vinden,
vloeit uit dezen toestand voor het Rijk
en de gemeenten een noodelooze en
nuttelooze verhoogijng van kosten
voort.
Om dit tegen te gaan nu wordt voor
gesteld, dat voortaan een zekere ver
houding tusschen de le eener- en 2e en
3e klasse anderzijds moet bestaan: n.l,
zoodanig, dat het 2e en 3te leerjaar
tezamen minstens 7/12 van het totale
aantal leerlingen bevatten.
Concentratie van bijzondere
scholen.
Opnieuw verdedigt de regeering uit
voerig de noodzakelijkheid van con
centratie van bijzondere lagere scholen.
Zij drukt daartoe o.a. een staatje af,
waaruit blijkt, dat het aantal openbare
scholen sinds 1925 belangrijk is ver
minderd, dat de bezuiniging hier dus
doel getroffen heeft:
Jaar.
1925
Aantal
openb.
scholen
op 1 Jan.
3684
Bijgekomen
in dat jaar.
41
Opgeheven
in dat jaar.
113
Ver
min
dering.
72
1926
3612
67
74
7
1927
3605
92
86
6
1928
3611
40
92
52
1929
3559
73
92
19
1930
3540
55
84
29
1931
3511
50
70
20
1932
3491
31
112
81
1933
3410
15
135
120
1934
3290
13
281
268
1935
3022
2
28
26
thans over: 2996
BESCHERMING BURGERBEVOLKING
TEGEN LUCHTAANVALLEN.
Wetsontwerp ingediend.
Ingediend ffe een wetsontwerp tot
bescherming van de bevolking tegen
luchtaanvallen. In dit wetsontwerp, het
welk berust op een ontwerp, aangebo
den door de in 1932 voor dit doel inge
stelde commissie, meent de regeering
dat de uitvoering van de vereischte
maatregelen het doelmatigst in handen
van de burgemeesters kan worden ge
legd. De minister van binneniandsche
zaken, onder wien de geheele bescher
ming tegen luchtaanvallen zal komen
te ressorteeren, zal de noodige leiding
geven, aangezien door het Rijk in aan
zienlijke mate in de kosten van uitvoe
ring zal worden bijgedragen. Daartoe
dient een onder dien minister ressortee-
rende inspectie, die uitsluitend van ad
vies zal dienen, te worden ingesteld.
Hoewel niet alle gemeenten bij lucht
aanvallen in gelijke mate aan gevaar
zullen zijn blootgesteld, acht de regee
ring het toch raadzaam dat in alle ge
meenten eenvouige maatregelen, hoof-
zakelijk van organisatorischen aajrd,
worden genomen, waardoor de bevol
king de noodige voorschriften zal ver
krijgen, en tevens hoe de gemeentelijke
of in te stellen hulpdiensten zoo nuttig
mogelijk werkzaam kunnen zijn. Op het
gebied van het toepassen van verduis
tering op groote schaal bij nachtelijke
luchtaanvallen zal de medewerking van
geen gemeente kunnen worden ont
beerd.
In gemeenten welke door verschillen
de oorzaken meer aan het gevaar van
luchtaanvallen zijn blootgesteld waar
regeeringsbureaux zijn gevestigd, mili
taire mobilisatie-centra, spoorwegknoop
punten enz. zijn maatregelen op uit
gebreider schaal mogelijk. Dit verschil
in de mate van gevaar hetwelk aanlei
ding is geweest voor een verdeeling van
de gemeenten in gevarenklassen, moet
uitgangspunt zijn voor de verdeeling van
de kosten.
Het komt der regeering billijk voor,
dat de maatregelen, welke reeds dade
lijk in alle klassen toepassing zullen
moeten vinden, voor rekening van de
gemeenten worden uitgevoerd. De kos
ten van maatregelen welke uitsluitend
in de meer blootgestelde gemeenten zul
len moeten worden getroffen, komen
voor rekening van het Rijk. In laatstbe
doelde gemeenten zullen schuilplaatsen
moeten worden ingericht. Moet hierbij
gebruik gemaakt van niet openbare ge
bouwen, dan dient de belanghebb :nde,
indien hij schade lijdt, daarvoor an
rijkswege te worden schadeloos ge
steld.
De gemeenten zullen worden inge
deeld in drie klassen. De gemeenten wel
ke het minst aan gevaar zijn blootge
steld waartoe de overgroote meer
derheid behoort worden gerang
schikt in de 3e klasse; de meer bloot
gestelde gemeenten komen in de 2e en
le klasse.
Ten behoeve van het personeel zal
een zeker percentage aan gasmaskers
aanwezig moeten zijn, evenals ontsmet
tingsmiddelen.
De in alle gemeenten noodige maat
regelen zullen onverwijld tot uitvoering
moeten komen. Het komt wenschelijk
voor een bepaling op te nemen, waar
door samenwerking tusschen burge
meesters kan worden verkregen. Dit
kan nuttig zijn wanneer bv. een kleine
gemeente, direct grenzende aan een
groote, uit een oogpunt van gevaar
daarmede als het ware één geheel gaat
vormen (bv. bij waarschuwing, alarmee
ring en verduistering).
De regeering acht het noodzattelijk
op gebouwen waarin een schuilplaats
is ingericht een last te leggen, waar
door de mogelijkheid van gebruik is
verzekerd. Zoo noodig zal den belang
hebbende dan schadeloos worden ge
steld.
De burgemeesters zullen bijzondere
bevoegdheden verkrijgen ten behoeve
van de uitvoering der vereischte maat
regelen, o.a. voor tijdelijk in gebruik
nemen van eigendommen, van automo
bielen voor vervoer van gaszieken enz.
Oefeningen kunnen worden gehouden
na verkregen goedkeuring van de re
geering. Oefeningen in meer blootge
stelde gemeenten zullen in den regel
eenmaal per jaar worden voorgeschre
ven.
Voor de bevolking zullen bij open
bare bekendmaking algemeene gedrags
regels rworden vastgesteld. Daarnaast
zullen voor daarvoor in aanmerking ko
mende bedrijven bijzondere voorschrif
ten noodzakelijk kunnen zijn.
BESCHERMENDE KLEEDING TEGEN
MOSTERDGAS.
Het Nederlandsche leger had tot nu
toe, evenals vrijwel alle buitenlandsche
legers, niet de beschikking over een be
schermende kleeding tegen blaartrek
kende oorlogsgassen.
Dit gemis deed zich ook ernstig gevoe
len bij de gasbescherming der burger
bevolking, daar zonder deze kleeding de
bescherming der steden tegen gasaan
vallen ten deele illusie zou zijn.
Wij vernemen, dat het thans, na een
langdurig onderzoek aan drs. J. Th.
Hackman is gelukt, een practisch bruik
baar materiaal samen te stellen, dat licht
is en een uitstekende bescherming ver
leent. Ook laat de stof zich herhaalde
lijk met chloorkalk ontsmetten. Deze
onderzoekingxen, die ten deele plaats
vonden in het scheikundig laboratorium
der Artillerie Inrichting aan de Hembrug
en in het organisch-chemisch laborato
rium der Universiteit te Amsterdam,
ouder leiding van prof. J. P. Wibaut,
hebben eenerzijds gevoerd tot een oc
trooi-aanvrage, anderzijds tot een over
eenkomst met het departement van de
fensie, waarbij de staat licentie verkrijgt.
Het ligt in de bedoeling, zoowel de
ontsmettingsploegen van het leger, als-
wel de ontsmettingsdiensten welke voor
de burgerbevolking zullen worden ge
formeerd, van dergelijke pakken te voor
zien.
MINISTER VAN LIDT DE JEUDE TER
PALINGVANGST.
De minister van Waterstaat, jhr. ir.
O, C. van Lidt de Jeude, heeft dezer
dagen kennis willen maken met de pa-
lingvisscherij op het IJsselmeer, meldt
de Standaard,
Daartoe heeft hij zich ingescheept aan
boord van den Urker motorbotter U.K.
33, schipper L. J. de Vries, in gezel
schap van den burgemeester van Enk
huizen, baron Mackay, en van den ha
venmeester van Enkhuizen.
Een geheelen nacht heeft het hooge
gezelschap op zee verkeerd. De minis
ter is er eenige keeren getuige van ge
weest, dat de kor werd opgehaald en
de paling gesorteerd en in de bun ge
bracht. Hij heeft kunnen waarnemen
hoe de visschers dag en nacht in touw
zijn en 's nachts slechts af en toe een
„hazenhokkie" kunnen doen tijdens 'n
trek van een paar uur. Ook heeft de
minister met groote belangstelling de
bedrijvigheid gadegeslagen die des
avonds te Enkhuizen heerscht als de
botters in de haven komen om haastig
hun vangst te lossen en te doen af
slaan in den vischafslag.
Ungez. Mectj
Middelburg, 9-VIII-'35. Donderdag:
hoogste lucht temperatuur 29.6 °C
(85 °F); laagste 18.9 °C (66 °F). Heden
9h: 20.6 °C; 12 h: 21.5 °C. 0.3 mm regen
of neerslag. Hoogste barometerstand te
dezer stede, in het afgeloopen etmaal:
765 mm; laagste 761 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 765.8 mm
ta La Coruna; laagste 745.4 mm te Reyk
javik.
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige wind uit W. rich
tingen, half bewolkt tot betrokken, waar
schijnlijk enkele regenbuien, aanvanke
lijk koeler.
Zon op: 5 h 33; onder: 20 h 37. Licht
op: 21 h 07. Maan op: 17 h 03; onder:
24 h 06. V.M. 14 Aug.
Augustus.
Hoogwater. Laagwater.
Vr. 9 8.53 21.22 2.48 15.14
Za. 10 10.09 22.47 4.02 16.37
Zo. 11 11.23 24.00 5.18 17.56
en Laagwater te Wemeldinge
Augustus.
Hoogwater. Laagwater.
10.24 22.50 3.45 16.15
11.41 24.17 4.59 17.35
13.07 6.21 18.55
Vr.
Za.
Zo.
9
10
12
Minister Deckers is heden voor
eenigen tijd met verlof vertrokken.
KONINGINNE-VERJAARDAG.
Het voorloopige programma, dat het
bestuur van „Uit het VolkVoor het
Volk", thans heeft samengesteld voor
de viering van den 55sten verjaardag
van H. M. de Koningin op Zaterdag 31
Augustus, omvat de volgende punten:
vlieger- en ballonwedstrijden voor kin
deren van alle lagere scbolen des mid
dags op het gemeentelijk sportterrein,
des avonds van 7 tot 7.45 een zanguur
tje op de Markt, zulks met medewer
king van het Mliddelburgsch Muziek
korps, dat daarna eveneens op de Markt
van 8 tot 9 uur een concert geeft.
In een der vesten zal een tocht met
verlichte kano's pl.aats hebben en ten
slotte zal de traditioneele muzikale wan
deling met als slot een taptoe op de
Markt plaats vinden.
Dit alles en met name het kinderfeest
zal voor de vereeniging veel kosten
mede brengen en daarom zal het be
stuur in den loop van, de volgende week
een beroep op de ingezetenen doen om
financieele bijdragen.
Naar ons wordt gemeld is de N.V.
Wandelhoofd Vlissingen, welke den
bouw en de exploitatie van de wandel-
pier had opgevat in andere handen
overgegaan, mede als gevolg van en
kele moeilijkheden, die zich bij de fi
nanciering van den afbouw hadden
voorgedaan en die een zekere stagna
tie hebben veroorzaakt. De vennoot
schap is thans onder directie gekomen
van de N.V. „Associatie voor beheer
en trustzaken te Amsteram". De ver
dere bouw is met kracht ter hand ge
nomen en de moeilijkheden, die zich
hebben voorgedaan zouden fthans als
overwonnen kunnen worden be
schouwd, zoodat Vlissingen binnen
