GOESCHE COURANTE
SUNDERLAND.
ZEELAND.
WEER EN WIND.
De eenzame Oranjeboom
NUMMER 163.
DRIE BLADEN.
ZATERDAG
13 JULI 1935.
EERSTE BLAD.
178e JAARGANG.
(W. F. Wijthoff „Staatsinrichting" 2e dr.
(W. G. de Bas „Onze Troonopvolging")
KONINGIN EN PRINSES OP DEN
RUIGENHOEK.
HERZIENING VAN DEN
WETTELIJKEN TIJD.
De bezwaren van de Eerste
Kamer.
HET WETSONTWERP TOT VER
LAGING VAN VASTE LASTEN.
DE STEUN AAN DE ZEEVAART,
DE NIEUWE RIJWIELPLAATJES.
DE GEREF. KERK EN DE N S.B.
WERKGELEGENHEID IN DE LAND
BOUW.
En nog iets-
VREEMDELINGENVERKEER.
Waterschappen.
WALCHEREN.
„Het Zeeuwse Meisje".
Middelburg, 13-VII-'35. Vrijdag: hoog
ste luchttemperatuur 31.4 °C (89 °F);
laagste 19.2 °C (66 °F). Heden 9 h: 21.2
°C; 12 h: 26 °C. Geen regen of neer
slag. Hoogste barometerstand te dezer
stede, in het afgeloopen etmaal: 770 mm;
laagste 769 mm.
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige N.O. tot O. wind,
helder tot half bewolkt, droog weer, be
houdens kans op onweer in het Zuiden,
warm,
Zondag 14 Juli. Zon op: 4 h 56; on
der: 21 h 15. Licht op: 21 h 45. Maan op:
20 h 18; onder; 2 h 21. V.M. 16 Juli.
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge.
DIEF GEPAKT.
2UID-BEVELAND.
M.
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen f 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonu. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bü contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten b\j het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. mei
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewjjsnommers 5 cent.
„Men moge over het koningschap den
ken, zoo men wil, wij voor ons achten
het moeilijk voor tegenspraak vatbaar,
dat de monarchaal-democratische regee-
ringsvorm, waaronder wij leven, met als
vorst een afstammeling van het huis van
Oranje, een geslacht dat altijd met ons
volk één is geweest in goede en slechte
tijden, lief en leed met ons gedeeld heeft,
een zegen voor ons land is. Zelfs al is
men nog zoo nuchter-denkend, dan zal
men zich, eerlijk oordeelende, moeilijk
kunnen onttrekken aan de gedachte dat
in die oude traditie een groote ideëele
waarde schuilt. Wij zijn geneigd om in
de afstammelingen van het Oranjehuis
te zien de verpersoonlijking en het sym
bool van de nationale gedachte en wij
zien in hen de Leiders van ons volk, ge
durende eeuwen. Wij gevoelen een saam-
hoorigheid met ons Koningshuis, die
vooral in moeilijke tijden voor ons land
sterk naar voren treedt
p. 113).
Ons Koningsbezitis een wankel
bezit! De dynastieke toekomst van ons
land is zeer onzekerRegeering en
Volk zijn echter huiverig, dit onder de
oogen te durven zien
Eenzaam groeit de eene groene tak
;aan den alouden stam van Nederlands
Oranjeboom, staande temidden van de
forsche en weelderige eiken en beuken
in Engeland, Scandinavië en België....
Knapt er in een dezer laatstgenoem
de landen een tak af, (zooals in België
nog maar heel kort geleden en volstrekt
onverwacht gebeurd is) dan zijn er aan
alle kanten jonge, sterke, stevige tak
ken en twijgen aan den boom, die on
middellijk de Kroon kunnen en zullen
overnemen; de voor een rustig staatsbe
stel zoo uitermate wenschelijke regee-
ringscontinuïteit in dragers der Kroon
is daar aldus stevig gewaarborgd.
En bij ons in Nederland?
Het is hier langzamerhand angstwek
kend in die mate, dat het zaak begint te
worden eens openhartig uit te spreken,
wat in breede kringen van ons volk
leeft; Nederland, dat van rechts tot
links gehecht is aan zijn Oranjehuis, ver
langt en heeft het recht te verlangen,
dat onze Kroonprinses in den echt tre
de, opdat het bereiken van een gelijke
waarborg voor continuïteit in de draag
sters en dragers onzer Kroon nage
streefd worde, als in andere landen be
staat.
Koningskinderen plegen niet laat te
trouwen; een kroonprins of kroonprin
ses, die op zijn of haar 25e jaar nog on
gehuwd is, is een weinig voorkomende
figuur. En komt zij voor de Prins van
Wales is bv. nog steeds ongetrouwd
dan staan er naast dien, van den hu-
welijkschen staat klaarblijkelijk niet ge-
dienden, een aantal broers en een zus
ter gereed, die ook reeds weer onder
scheidene kinderen hebben: zal de eene
tak zich niet splitsen en voortzetten in
jonge twijgen, de boom groeit er niette
min welig enveilig om henen.
Maar wanneer wij dan weer den blik
naar Nederland richten, en nagaan, dat
onze Kroonprinses het eenige kind is
van koningin Wilhelmina, die zelve we
derom geen broers of zusters noch na
komelingschap daarvan naast zich in le
ven heeft.valt het dan te verwonde
ren, dat het al diegenen, welke er prijs
op stellen dat ook voor de toekomst
Oranje en Nederlands eenheid naar
menschelijk vermogen veilig gestelde
worde, wel ereis bang om het hart is?
Verleden jaar twee sterfgevallen tegelijk
in ons vorstelijk huis.en elke mensch
is sterfelijk!
kan tegen dit onomwonden en
openlijke pleidooi voor de dynastiek
"1.ïe,rm^te or0°te €n ernstige noodzake
lijkheid van een huwelijk van Prinses
Juliana verschillende bezwaren aan
voeren.
Wij zullen er twee noemen.
Ten eerste: dat elk huwelijk, en
dus a'fortiori 't huwelijk van onzer Ko
ningin eerste Onderdane, geen publieke
zaak zou zijn.
Wij antwoorden hierop: de particu
liere zijde des huwelijks is dit uiteraard
niet, maar de publieke zijde is het wel.
Het algemeene, het staatsbelang, begint
dermate in het gedrang te komen, dat
de bezwaren tegen het publiek aan de
orde stellen van het publieke aspect de
zer aangelegenheid daarbij in het niet
verzinken.
En ten tweede: dat publieke dis
cussie van zulk een aangelegenheid toch
weinig zin kan hebben, althans aan het
gestelde doel niet bevorderlijk kan zijn?
Hierop ware te antwoorden, dat een
publieke discussie van het particuliere
aspect dezer aangelegenheid, ook onzes
bedunkens, inderdaad de grenzen van
het oirbare licht zou overschrijden. Maar
dat het openlijk aan de orde stellen van
het publieke aspect dezer quaestie aan
de bevordering dezer goede zaak zeer
wel dienstig zou kunnen wezen, dat lijkt
ons toch niet onwaarschijnlijk.
De vraag is namelijk, of er in dit pu
blieke aspect van deze quaestie ook een
voetangel zit, welke b.v. door re
geering en volksvertegenwoordiging weg
te nemen ware?
En het antwoord op die vraag moei
onzes bedunkens waarschijnlijk bevesti
gend luiden.
En dan aldus: dat de toekomstige
Prins-gemaal der Nederlanden, als echt
genoot onzer toekomstige Koningin Ju
liana en, vallende te dezen aanzien
toch óók onder de bepalingen van ons
Burgerlijk Wetboek, hetwelk den man
tot „hoofd der echtvereeniging" ver
klaart desalnietteifiin volgens onze
Grondwet geen cent inkomen heeft. En
zoomin krijgt deze zoolang hij de Ge
maal van Prinses Juliana, is, één duit
uit de staatskas!
Men leze er de Tweede afdeeling van
onze Grondwet maar eens op na. Dan
zal men zien, dat de Koning of Koningin
(behalve de revenuen van de Kroondo
meinen) een jaarlijksch inkomen uit de
staatskas heeft van f 1,200,000. Verder
heeft „de Prins van Oranje en de doch
ter des Konings, die de vermoedelijke
erfgenaam is van de Kroon".... als
zoodanig een jaarlijksch inkomen uit
's Rijks Kas van f 200.000".„dit in
komen wordt gebracht op f 400.000 na
het voltrekken van een huwelijk".
Van een eigen inkomen van den Prins
gemaal eener Koningin der Nederlanden,
noch van den Gemaal eener Kroonprin
ses, wordt in onze Grondwet met een
woord gerept. Met andere en duidelijke
woorden: deze zijn voor hun Nederland
sche inkomen volstrekt afhankelijk van
wat zij van hun echtgenoote de Kroon
prinses of de Koningin toebedeeld
krijgen.
Dit nu is een onjuiste toestand.
En daarin verandering te brengen is,
nu op dit oogenblik particuliere belan
gen van niemand daarbij onmiddellijk en
rechtstreeks betrokken zijn, toch wel
meer dan ooit de juiste tijd-
Dit moet derhalve veranderen. Indien
Nederland zich een Prins-Gemaal voor
zijn beminde Kroonprinses wenscht en
het verlangt daarnaar in toenemende
mate dan heeft het daarvoor een fat
soenlijk inkomen in de Grondwet vast te
leggen, voor nu en voor later, wanneer
hij eens de Gemaal van Koningin Ju
liana, en naar wij hopen de vader van
den troonopvolger zal zijn.
Wij moeten ons al sterk vergissen, in
dien door het nemen van dezen maatre
gel athans niet één ernstig struikelblok
weggenomen zou zijn,
o
Zooals men in het artikel van den be
kenden genealoog-historicus W. G. de
Bas, elders in dit blad, kan lezen, is de
dynastieke toestand van Nederland, door
de Grondwetswijziging van 1922, in ver
band met het feit dat onze Kroonprinses
nog ongehuwd is, uiterst wankel.
Ons volk mag hiervan niet onkundig
blijven.
Ons volk moet precies weten, wefke
gevaren hier dreigen.
Wij zijn verklaarde tegenstanders van
de republiek. Wij zijn geen zwijmelende
Oranje-verheerlijkers. Wij hopen, althans
streven er naar, te zijn nuchtere Neder
landers, met gevoel voor werkelijkheid,
maar dan óók voor de werkelijkheid die
er gelegen is in den eeuwenouden band
tusschen Nederland en Oranje, ook voor
de realiteit van het feit, dat Koningin
Wilhelmina, door een langjarige en ge
zegende regeering van onwrikbaar
plichtsbesef, dezen band welhaast on
verbrekelijk verstevigd heeft, zoo dat hij
zeker de siormen van dezen tijd gemak
kelijk kon weerstaan.
Voor Nederland zien wij slechts heil
in den monarchaal-grondwettelijken re-
geeringsvorm. Daarom, en daarom al
leen, schreven wij hierboven in 's Lands
belang gelijk wij deden.
Voorziening in den toestand van den
dag is echter wél dringend geboden!
Sommige lieden voeden zich met
hun smart en zij groeien er te
gen in.
H.M. de Koningin en H.K.H. Prinses
Juliana zijn gistermiddag per auto van
het Loo op het Landhuis „De Ruigeu-
hoek" te Scheveningen aangekomen-
Gisteren heeft Prinses Juliana een be
zoek gebracht aan het landgoed van ba
ronesse Van Asbeck te Woudenberg. De
Prinses heeft met haar gevolg de pyra-
mide van Austerlitz 'bezocht en des mid
dags in de bosschen gepicnickt.
Verschenen is de Memorie van Ant
woord op het Voorloopig Verslag der
Eerste Kamer over het wetsontwerp lof
herziening van den wettelijken tijd.
De minister weerlegt hierin geen en
kel der tegen zijn gewijzigd voorstel in
gebrachte bezwaren.
Men doet de souplesse en het aanpas
singsvermogen van ons maatschappelijk
verkeer te kort, aldus slechts de minis
ter, wanneer men van onoverkomelijke
bezwaren zou gewagen.
Wij hebben enkele dagen geleden uit de
N.R.C. iets ontleend aan een interview
van dit blad met mr. Bos, den directeur
van de Nederl- Hypotheekbank, waarin
deze scherp stelling nam tegen het wets
ontwerp der regeeAng tot verlaging van
de hypotheek- en pandbriefrente.
Nu heeft Donderdag de vereeniging
van directeuren van hypotheekbanken
een ledenvergadering gehouden, waai in
dit ontwerp besproken is. De vergade
ring kwam tot een heel andere conclusie
dan mr. Bos, n-1, deze, dat er weliswaar
principieele bezwaren tegen aangevoerd
kunnen worden, doch dat de uitwerking
der wettelijke bepalingen niet ongunstig
voor het hypotheek-bedrijf in 't alge
meen mag heeten, daar dit belang bij
krachtiger debiteuren en minder zwaar
belaste onderpanden heeft.
In de memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer inzake het wetsontwerp
betreffende rentelooze voorschotten ten
behoeve van de zeescheepvaart zegt de
regeering dat het niet in de bedoeling
ligt een uitvoerverbod voor schepen in 't
leven te roepen. De steun zal er toe
kunnen bijdragen dat de vermindering
binnen bepaalde grenzen blijft. Voor het
einde van dit jaar zal de regeering zich
beraden over verder te nemen maatre
gelen. Eerlang zal het vraagstuk der
vernieuwing ook aandacht vragen.
De plannen der regeering houden in
een uitkeering van steunbedragen in
overeenstemming met een schema, vol
gens hetwelk b-v. aan een vrachtschip
van 1000 bruto-registerton f 1000 en aan
een passagiersschip van dezelfde ton-
nenmaat f 2000 per maand zal worden
toegekend gedurende den tijd, dat het
schip in bedrijf is. Bij schepen van groo-
tere tonnenmaat wordt een schaal, op
klimmende met 1000 bruto-registerton.
toegepast. Gelijke aandacht is besteed
aan lijn- en wilde vaart.
De regeering koestert den wensch een
vrachtlijn van Amsterdam naar Z.-Ame-
rika te behouden. Een onderzoek hier
naar is in vollen gang.
Wat de binnenvaart betreft, ligt hei
niet in de bedoeling steun te verleenen
op andere wijze dan reeds geschiedt
door middel van de Wet op de zooveel
mogelijk Evenredige Vrachtverdeeling.
Met den verkoop van rijwielmerken
voor het dienstjaar 1 Augustus 1935
31 Juli 1936 zal op 24 Juli a.s. aan de
postinrichtingen worden aangevangen.
De classis Enkhuizen der Geref. ker
ken heeft volgens De Rotterdammer zich
als volgt uitgelaten t.a.v. het lidmaat
schap van de N.S B. en dat van de kerk-
De classis oordeelt, dat de kerk des
Heeren geroepen is tegen deze bewe
ging krachtig te waarschuwen;
dat de kerkeraden geroepen zijn le
den die zich bij deze beweging aanslui
ten te vermanen en te onderrichten;
dat zij, wanneer deze leden ook na
ernstig vermaan en goede onderrichting
toch hardnekkig voortgaan op dezen
dwaalweg naar het Woord des Heeren
dezulken van het H. A. moeten afhou
den, en zoo zij zich niet bekeeren, met de
kerkelijke tucht moeten voortvaren.
Naar aan de Terneuzensche Crt. werd
medegedeeld zijn er in den laatsten tijd
uit Zeeuwsch-Vlaanderen nogal wat
landarbeiders door de arbeidsbemidde
ling elders geplaatst, o.a. een 10-tal ar
beiders voor bietenbewerking naar
Duitschland via de Nederlandsche Ar
beidsbeurs te Oberhausen en een 60-tal
ongehuwde landarbeiders naar de Wie-
ringermeerpolder. Dit aantal had echter
vee' greoter kunnen zijn indien zich
meer gegadigden hadden aangemeld. De
directeur der districtsarbeidsbeurs deel
de ons mede, dat er thans nog een vrij
groot aantal ongehuwde flinke landar
beiders op de hoogte met de gewone
landbouwerswerkzaamheden in de Wie-
ringermeer kunnen worden geplaatst.
Eveneens is er een aanvrage voor 30
landarbeiders voor Noord-Frankrijk,
doch voor deze aanvrage had zich nog
geen enkele gegadigde bij de cor
respondenten in het district aangemeld
hoewel de loonen toch behoorlijk zijn:
frs. 20 per dag voor gewone landbouw-
werkzaamheden, frs. 30 voor seizoen
werk en frs. 275 per ha bietenrooien en
opladen, alles inclusief huisvesting, ter
wijl werk gegarandeerd wordt voor min
stens 4 maanden-
Meer en meer schijnen de jonge land
arbeiders er van terug te komen om el
ders in het binnenland. Voor enkele
naar het buitenland doch ook naar el
ders in het buitenland. Voor enkele
jaren ging dit veel vlotter, hoewel toen
geen crisis-werkloosheid heerschte.
Thans in het volle seizoen met gun
stige weersgesteldheid is er ook hier
veel werk doch slechts voor enkele we
ken. Na afloop hiervan zullen de mees
ten weer tot langdurige werkloosheid
zijn gedoemd- Toch schijnen velen de
kans, om nu werk te kunnen krijgen voor
langen tijd, te laten voorbijgaan. Geeft
men er de voorkeur aan, vraagt het blad,
om enkele weken te werken en dan
verder op de uitkeering van hun ouders
te blijven hangen? We willen het liever
niet gelooven doch gezien bovenstaande
zou men toch tot die conclusie moeten
komen.
Van 30' Juil tot en met 1 Augustus a.s.
zal een gezelschap v,an leerkrachten bij
het N. O. een excursie houden naar Zee
land, waarbij speciaal Zuid-Beveland en
Walcheren worden bezocht.
Bij Kon Besl. zijn benoemd: a. met
ingang van 1 Augustus, tot gezworene
van het waterscha'p Oud-Wolphaerts-
dijk, A. Koert, te Wolphaartsdijk; b.
met ingang van 1 Augustus, tot gezwo
rene van den Elisabethpolder (Bier
vliet), J. W. Leenhouts, te Biervliet,
uiterlijk tot het einde van het zitting
jaar waarin hij zeventig jaar zal zijn ge
worden; c. met ingang van 1 Augustus,
tot gezworene van den Nieuwe annex
Stavenissepolder, A. van der Shkke te
Stavenisse; d. met ingang van 1
Augustus, tot gezworene van den Oude
polder van St. Philipsland, A. M. van
Dijke, te St. Philipsland; e. met ingang
van 1 Augustus, tot gezworene van het
waterschap Groote-St. Anna-en-Nieu-
wenhoven, P. de Hullu, te Nieuwvliet;
f. met ingang van 1 Augustus, tot gezwo
rene van het waterschap St. Annaland,
A. C. Geluk, te St. Annaland.
Te Gorinchem is ten huize van den
heer L. de Maagd naar het Gorin-
chemsch Nieuwsbl. meldt opgericht de
reisvereeniging „Het Zeeuwse Meisje
zulks naar aanleiding van een tocht
naar Middelburg, Vlissingen, en, rond
het eiland Walcheren. Deze reis duur
de twee dagen en had, onder leiding
van den heher De Maagd, zulk een suc
ces/dat men spontaan tot de oprichting
van bovengenoemde reisvereeniging be
sloot.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 769.8 mm
te Hernösand; laagste 744.7 mm te Isa-
fjord.
jM' A i
Zon op: 4 h 55; onder: 21 h 16. Licht
op: 21 h 46. Maan op: 19 h 23; onder:
1 h 26
Za.
Zo.
Ma.
13
14
15
Juli.
Hoogwater.
11.56 24.21
12.50
1.17 13.39
Laagwater
5.53 18.19
6.49 19.20
7.37 20.12
Juli.
Hoogwater. Laagwato
Za. 13 13.38 6.51 19.23
Zo. 14 2.02 14.37 7.51 20.22
Ma. 15 3.02 15.32 8.42 21.12
AAGTEKERKE. Een week geleden
werd alhier uit een rijwieltasch, ten na-
deele van mej. J. K. een zilveren porte-
monnaie met inhoud ontvreemd. Het is
gister den rijks- en gemeenteveldwach
ter mogen gelukken den dader een ze
keren A. A. verblijfhoudende te Middel
burg aan te houden. De man die bekena
heeft, is weder op vrije voeten gesteld
De zilveren portemonnaie is in besiag ge
nomen doch de inhoud was verdwenen.
RAAD VAN BORSSELE.
Pachtveriaging De haven
tarieven worden niet veran
derd De verbouwing van het
oude gemeentehuis,
BORSSELE. Vrijd,ag vergaderde de
Raad, onder voorzitterschap van den
burgemeester, voltallig.
Na onderzoek van de geloofsbrieven
besloot men tot toelating van den heer
J. de Baar in de vacature C. M. Nijs-
ten. De nieuwbenoemde legde in han
den v,an den voorzitter de vereischte
eeden af.
De V o o r z. deelde mee, dat de
gemeente-eigendommen zijn verpacht
voor slechts f 136.
De heer Bruin ooge merkte
op, dat het te betreuren is, dat men
voor 7 jaren heeft verpacht en niet voor
1 jaar, doch gedane zaken nemen ech
ter geen keer.
Uit 't jaarverslag der commissie tot
Wering van Schoolverzuim bleek, dat
gedurende 1934 geen enkel ongeoor
loofd verzuim is geconstateerd op de
scholen in deze gemeente.
De Burgemeester deelde mee, dat hejp
door den Commissaris der Koningin
verlof is verleend van 15 Juli tot 10
Augustus, daar hij gedurende dien tijd
voor herhalingsoefeningen onder de wa
penen moet komen.
Ingekomen was een verzoek van Johs.
Zandee, om 35 pet. pachtveriaging voor
een door hem gepachten dijk; idem van I,
de Dreu, om 25 pet. verlaging. B. en W.
stelden voor eerstgenoemde 25 pet. ver
laging toe te staan en aan den laatste
15 pet. Aangenomen met 5 tegen 2
stemmen. (Tegen: J. Bruinooge en S.
Almekinders).
Vervolgens las de V o o r z. een
verzoek voor van den heer C. L. Lin-
denberg te Wemeldinge om verlaging
van pacht van de door hem gepachte
oesterperceelen in de Schelde op grond,
dat deze niet productief zijn. Spr.
merkte op, dat deze pachter nog nim
mer eenige moeite heeft gedaan, om te
onderzoeken of dit perceel al dan niet
productief is, en dat het gedurende den
nu bijna afgeloopen pachttermijn altijd
groote moeite heeft gekost, om de ge
ringe jaarlijksche oachtsom van f 9 be
taald te krijgen. Op grond van een en
ander stelden B. en W. voor het ver
zoek af te wijzen. Aldus met alg. st.
besloten.
Vervolgens moest weer gestemd wor
den over het voorstel van de meerder-