GOESCHE COURANTE SUNDERLAND. ZEELAND. WEER EN WIND. De eenzame Oranjeboom NUMMER 163. DRIE BLADEN. ZATERDAG 13 JULI 1935. EERSTE BLAD. 178e JAARGANG. (W. F. Wijthoff „Staatsinrichting" 2e dr. (W. G. de Bas „Onze Troonopvolging") KONINGIN EN PRINSES OP DEN RUIGENHOEK. HERZIENING VAN DEN WETTELIJKEN TIJD. De bezwaren van de Eerste Kamer. HET WETSONTWERP TOT VER LAGING VAN VASTE LASTEN. DE STEUN AAN DE ZEEVAART, DE NIEUWE RIJWIELPLAATJES. DE GEREF. KERK EN DE N S.B. WERKGELEGENHEID IN DE LAND BOUW. En nog iets- VREEMDELINGENVERKEER. Waterschappen. WALCHEREN. „Het Zeeuwse Meisje". Middelburg, 13-VII-'35. Vrijdag: hoog ste luchttemperatuur 31.4 °C (89 °F); laagste 19.2 °C (66 °F). Heden 9 h: 21.2 °C; 12 h: 26 °C. Geen regen of neer slag. Hoogste barometerstand te dezer stede, in het afgeloopen etmaal: 770 mm; laagste 769 mm. Verwachting tot morgenavond: Zwakke tot matige N.O. tot O. wind, helder tot half bewolkt, droog weer, be houdens kans op onweer in het Zuiden, warm, Zondag 14 Juli. Zon op: 4 h 56; on der: 21 h 15. Licht op: 21 h 45. Maan op: 20 h 18; onder; 2 h 21. V.M. 16 Juli. Hoog- en Laagwater te Wemeldinge. DIEF GEPAKT. 2UID-BEVELAND. M. Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent schap Vlissingen f 2.30, elders 2.50 per kwartaal Week-abonu. in Middelburg en Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per regel, ingez. mededeelingen 60 ct. p. r. Bü contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr. Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg. Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17. Aangesloten b\j het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers. Familieberichten en dankbetuigingen 1 regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek „Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels, a 75 ct. bij vooruitbetaling Adv. mei „Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou rant" 10 ct. extra Bewjjsnommers 5 cent. „Men moge over het koningschap den ken, zoo men wil, wij voor ons achten het moeilijk voor tegenspraak vatbaar, dat de monarchaal-democratische regee- ringsvorm, waaronder wij leven, met als vorst een afstammeling van het huis van Oranje, een geslacht dat altijd met ons volk één is geweest in goede en slechte tijden, lief en leed met ons gedeeld heeft, een zegen voor ons land is. Zelfs al is men nog zoo nuchter-denkend, dan zal men zich, eerlijk oordeelende, moeilijk kunnen onttrekken aan de gedachte dat in die oude traditie een groote ideëele waarde schuilt. Wij zijn geneigd om in de afstammelingen van het Oranjehuis te zien de verpersoonlijking en het sym bool van de nationale gedachte en wij zien in hen de Leiders van ons volk, ge durende eeuwen. Wij gevoelen een saam- hoorigheid met ons Koningshuis, die vooral in moeilijke tijden voor ons land sterk naar voren treedt p. 113). Ons Koningsbezitis een wankel bezit! De dynastieke toekomst van ons land is zeer onzekerRegeering en Volk zijn echter huiverig, dit onder de oogen te durven zien Eenzaam groeit de eene groene tak ;aan den alouden stam van Nederlands Oranjeboom, staande temidden van de forsche en weelderige eiken en beuken in Engeland, Scandinavië en België.... Knapt er in een dezer laatstgenoem de landen een tak af, (zooals in België nog maar heel kort geleden en volstrekt onverwacht gebeurd is) dan zijn er aan alle kanten jonge, sterke, stevige tak ken en twijgen aan den boom, die on middellijk de Kroon kunnen en zullen overnemen; de voor een rustig staatsbe stel zoo uitermate wenschelijke regee- ringscontinuïteit in dragers der Kroon is daar aldus stevig gewaarborgd. En bij ons in Nederland? Het is hier langzamerhand angstwek kend in die mate, dat het zaak begint te worden eens openhartig uit te spreken, wat in breede kringen van ons volk leeft; Nederland, dat van rechts tot links gehecht is aan zijn Oranjehuis, ver langt en heeft het recht te verlangen, dat onze Kroonprinses in den echt tre de, opdat het bereiken van een gelijke waarborg voor continuïteit in de draag sters en dragers onzer Kroon nage streefd worde, als in andere landen be staat. Koningskinderen plegen niet laat te trouwen; een kroonprins of kroonprin ses, die op zijn of haar 25e jaar nog on gehuwd is, is een weinig voorkomende figuur. En komt zij voor de Prins van Wales is bv. nog steeds ongetrouwd dan staan er naast dien, van den hu- welijkschen staat klaarblijkelijk niet ge- dienden, een aantal broers en een zus ter gereed, die ook reeds weer onder scheidene kinderen hebben: zal de eene tak zich niet splitsen en voortzetten in jonge twijgen, de boom groeit er niette min welig enveilig om henen. Maar wanneer wij dan weer den blik naar Nederland richten, en nagaan, dat onze Kroonprinses het eenige kind is van koningin Wilhelmina, die zelve we derom geen broers of zusters noch na komelingschap daarvan naast zich in le ven heeft.valt het dan te verwonde ren, dat het al diegenen, welke er prijs op stellen dat ook voor de toekomst Oranje en Nederlands eenheid naar menschelijk vermogen veilig gestelde worde, wel ereis bang om het hart is? Verleden jaar twee sterfgevallen tegelijk in ons vorstelijk huis.en elke mensch is sterfelijk! kan tegen dit onomwonden en openlijke pleidooi voor de dynastiek "1.ïe,rm^te or0°te €n ernstige noodzake lijkheid van een huwelijk van Prinses Juliana verschillende bezwaren aan voeren. Wij zullen er twee noemen. Ten eerste: dat elk huwelijk, en dus a'fortiori 't huwelijk van onzer Ko ningin eerste Onderdane, geen publieke zaak zou zijn. Wij antwoorden hierop: de particu liere zijde des huwelijks is dit uiteraard niet, maar de publieke zijde is het wel. Het algemeene, het staatsbelang, begint dermate in het gedrang te komen, dat de bezwaren tegen het publiek aan de orde stellen van het publieke aspect de zer aangelegenheid daarbij in het niet verzinken. En ten tweede: dat publieke dis cussie van zulk een aangelegenheid toch weinig zin kan hebben, althans aan het gestelde doel niet bevorderlijk kan zijn? Hierop ware te antwoorden, dat een publieke discussie van het particuliere aspect dezer aangelegenheid, ook onzes bedunkens, inderdaad de grenzen van het oirbare licht zou overschrijden. Maar dat het openlijk aan de orde stellen van het publieke aspect dezer quaestie aan de bevordering dezer goede zaak zeer wel dienstig zou kunnen wezen, dat lijkt ons toch niet onwaarschijnlijk. De vraag is namelijk, of er in dit pu blieke aspect van deze quaestie ook een voetangel zit, welke b.v. door re geering en volksvertegenwoordiging weg te nemen ware? En het antwoord op die vraag moei onzes bedunkens waarschijnlijk bevesti gend luiden. En dan aldus: dat de toekomstige Prins-gemaal der Nederlanden, als echt genoot onzer toekomstige Koningin Ju liana en, vallende te dezen aanzien toch óók onder de bepalingen van ons Burgerlijk Wetboek, hetwelk den man tot „hoofd der echtvereeniging" ver klaart desalnietteifiin volgens onze Grondwet geen cent inkomen heeft. En zoomin krijgt deze zoolang hij de Ge maal van Prinses Juliana, is, één duit uit de staatskas! Men leze er de Tweede afdeeling van onze Grondwet maar eens op na. Dan zal men zien, dat de Koning of Koningin (behalve de revenuen van de Kroondo meinen) een jaarlijksch inkomen uit de staatskas heeft van f 1,200,000. Verder heeft „de Prins van Oranje en de doch ter des Konings, die de vermoedelijke erfgenaam is van de Kroon".... als zoodanig een jaarlijksch inkomen uit 's Rijks Kas van f 200.000".„dit in komen wordt gebracht op f 400.000 na het voltrekken van een huwelijk". Van een eigen inkomen van den Prins gemaal eener Koningin der Nederlanden, noch van den Gemaal eener Kroonprin ses, wordt in onze Grondwet met een woord gerept. Met andere en duidelijke woorden: deze zijn voor hun Nederland sche inkomen volstrekt afhankelijk van wat zij van hun echtgenoote de Kroon prinses of de Koningin toebedeeld krijgen. Dit nu is een onjuiste toestand. En daarin verandering te brengen is, nu op dit oogenblik particuliere belan gen van niemand daarbij onmiddellijk en rechtstreeks betrokken zijn, toch wel meer dan ooit de juiste tijd- Dit moet derhalve veranderen. Indien Nederland zich een Prins-Gemaal voor zijn beminde Kroonprinses wenscht en het verlangt daarnaar in toenemende mate dan heeft het daarvoor een fat soenlijk inkomen in de Grondwet vast te leggen, voor nu en voor later, wanneer hij eens de Gemaal van Koningin Ju liana, en naar wij hopen de vader van den troonopvolger zal zijn. Wij moeten ons al sterk vergissen, in dien door het nemen van dezen maatre gel athans niet één ernstig struikelblok weggenomen zou zijn, o Zooals men in het artikel van den be kenden genealoog-historicus W. G. de Bas, elders in dit blad, kan lezen, is de dynastieke toestand van Nederland, door de Grondwetswijziging van 1922, in ver band met het feit dat onze Kroonprinses nog ongehuwd is, uiterst wankel. Ons volk mag hiervan niet onkundig blijven. Ons volk moet precies weten, wefke gevaren hier dreigen. Wij zijn verklaarde tegenstanders van de republiek. Wij zijn geen zwijmelende Oranje-verheerlijkers. Wij hopen, althans streven er naar, te zijn nuchtere Neder landers, met gevoel voor werkelijkheid, maar dan óók voor de werkelijkheid die er gelegen is in den eeuwenouden band tusschen Nederland en Oranje, ook voor de realiteit van het feit, dat Koningin Wilhelmina, door een langjarige en ge zegende regeering van onwrikbaar plichtsbesef, dezen band welhaast on verbrekelijk verstevigd heeft, zoo dat hij zeker de siormen van dezen tijd gemak kelijk kon weerstaan. Voor Nederland zien wij slechts heil in den monarchaal-grondwettelijken re- geeringsvorm. Daarom, en daarom al leen, schreven wij hierboven in 's Lands belang gelijk wij deden. Voorziening in den toestand van den dag is echter wél dringend geboden! Sommige lieden voeden zich met hun smart en zij groeien er te gen in. H.M. de Koningin en H.K.H. Prinses Juliana zijn gistermiddag per auto van het Loo op het Landhuis „De Ruigeu- hoek" te Scheveningen aangekomen- Gisteren heeft Prinses Juliana een be zoek gebracht aan het landgoed van ba ronesse Van Asbeck te Woudenberg. De Prinses heeft met haar gevolg de pyra- mide van Austerlitz 'bezocht en des mid dags in de bosschen gepicnickt. Verschenen is de Memorie van Ant woord op het Voorloopig Verslag der Eerste Kamer over het wetsontwerp lof herziening van den wettelijken tijd. De minister weerlegt hierin geen en kel der tegen zijn gewijzigd voorstel in gebrachte bezwaren. Men doet de souplesse en het aanpas singsvermogen van ons maatschappelijk verkeer te kort, aldus slechts de minis ter, wanneer men van onoverkomelijke bezwaren zou gewagen. Wij hebben enkele dagen geleden uit de N.R.C. iets ontleend aan een interview van dit blad met mr. Bos, den directeur van de Nederl- Hypotheekbank, waarin deze scherp stelling nam tegen het wets ontwerp der regeeAng tot verlaging van de hypotheek- en pandbriefrente. Nu heeft Donderdag de vereeniging van directeuren van hypotheekbanken een ledenvergadering gehouden, waai in dit ontwerp besproken is. De vergade ring kwam tot een heel andere conclusie dan mr. Bos, n-1, deze, dat er weliswaar principieele bezwaren tegen aangevoerd kunnen worden, doch dat de uitwerking der wettelijke bepalingen niet ongunstig voor het hypotheek-bedrijf in 't alge meen mag heeten, daar dit belang bij krachtiger debiteuren en minder zwaar belaste onderpanden heeft. In de memorie van antwoord aan de Tweede Kamer inzake het wetsontwerp betreffende rentelooze voorschotten ten behoeve van de zeescheepvaart zegt de regeering dat het niet in de bedoeling ligt een uitvoerverbod voor schepen in 't leven te roepen. De steun zal er toe kunnen bijdragen dat de vermindering binnen bepaalde grenzen blijft. Voor het einde van dit jaar zal de regeering zich beraden over verder te nemen maatre gelen. Eerlang zal het vraagstuk der vernieuwing ook aandacht vragen. De plannen der regeering houden in een uitkeering van steunbedragen in overeenstemming met een schema, vol gens hetwelk b-v. aan een vrachtschip van 1000 bruto-registerton f 1000 en aan een passagiersschip van dezelfde ton- nenmaat f 2000 per maand zal worden toegekend gedurende den tijd, dat het schip in bedrijf is. Bij schepen van groo- tere tonnenmaat wordt een schaal, op klimmende met 1000 bruto-registerton. toegepast. Gelijke aandacht is besteed aan lijn- en wilde vaart. De regeering koestert den wensch een vrachtlijn van Amsterdam naar Z.-Ame- rika te behouden. Een onderzoek hier naar is in vollen gang. Wat de binnenvaart betreft, ligt hei niet in de bedoeling steun te verleenen op andere wijze dan reeds geschiedt door middel van de Wet op de zooveel mogelijk Evenredige Vrachtverdeeling. Met den verkoop van rijwielmerken voor het dienstjaar 1 Augustus 1935 31 Juli 1936 zal op 24 Juli a.s. aan de postinrichtingen worden aangevangen. De classis Enkhuizen der Geref. ker ken heeft volgens De Rotterdammer zich als volgt uitgelaten t.a.v. het lidmaat schap van de N.S B. en dat van de kerk- De classis oordeelt, dat de kerk des Heeren geroepen is tegen deze bewe ging krachtig te waarschuwen; dat de kerkeraden geroepen zijn le den die zich bij deze beweging aanslui ten te vermanen en te onderrichten; dat zij, wanneer deze leden ook na ernstig vermaan en goede onderrichting toch hardnekkig voortgaan op dezen dwaalweg naar het Woord des Heeren dezulken van het H. A. moeten afhou den, en zoo zij zich niet bekeeren, met de kerkelijke tucht moeten voortvaren. Naar aan de Terneuzensche Crt. werd medegedeeld zijn er in den laatsten tijd uit Zeeuwsch-Vlaanderen nogal wat landarbeiders door de arbeidsbemidde ling elders geplaatst, o.a. een 10-tal ar beiders voor bietenbewerking naar Duitschland via de Nederlandsche Ar beidsbeurs te Oberhausen en een 60-tal ongehuwde landarbeiders naar de Wie- ringermeerpolder. Dit aantal had echter vee' greoter kunnen zijn indien zich meer gegadigden hadden aangemeld. De directeur der districtsarbeidsbeurs deel de ons mede, dat er thans nog een vrij groot aantal ongehuwde flinke landar beiders op de hoogte met de gewone landbouwerswerkzaamheden in de Wie- ringermeer kunnen worden geplaatst. Eveneens is er een aanvrage voor 30 landarbeiders voor Noord-Frankrijk, doch voor deze aanvrage had zich nog geen enkele gegadigde bij de cor respondenten in het district aangemeld hoewel de loonen toch behoorlijk zijn: frs. 20 per dag voor gewone landbouw- werkzaamheden, frs. 30 voor seizoen werk en frs. 275 per ha bietenrooien en opladen, alles inclusief huisvesting, ter wijl werk gegarandeerd wordt voor min stens 4 maanden- Meer en meer schijnen de jonge land arbeiders er van terug te komen om el ders in het binnenland. Voor enkele naar het buitenland doch ook naar el ders in het buitenland. Voor enkele jaren ging dit veel vlotter, hoewel toen geen crisis-werkloosheid heerschte. Thans in het volle seizoen met gun stige weersgesteldheid is er ook hier veel werk doch slechts voor enkele we ken. Na afloop hiervan zullen de mees ten weer tot langdurige werkloosheid zijn gedoemd- Toch schijnen velen de kans, om nu werk te kunnen krijgen voor langen tijd, te laten voorbijgaan. Geeft men er de voorkeur aan, vraagt het blad, om enkele weken te werken en dan verder op de uitkeering van hun ouders te blijven hangen? We willen het liever niet gelooven doch gezien bovenstaande zou men toch tot die conclusie moeten komen. Van 30' Juil tot en met 1 Augustus a.s. zal een gezelschap v,an leerkrachten bij het N. O. een excursie houden naar Zee land, waarbij speciaal Zuid-Beveland en Walcheren worden bezocht. Bij Kon Besl. zijn benoemd: a. met ingang van 1 Augustus, tot gezworene van het waterscha'p Oud-Wolphaerts- dijk, A. Koert, te Wolphaartsdijk; b. met ingang van 1 Augustus, tot gezwo rene van den Elisabethpolder (Bier vliet), J. W. Leenhouts, te Biervliet, uiterlijk tot het einde van het zitting jaar waarin hij zeventig jaar zal zijn ge worden; c. met ingang van 1 Augustus, tot gezworene van den Nieuwe annex Stavenissepolder, A. van der Shkke te Stavenisse; d. met ingang van 1 Augustus, tot gezworene van den Oude polder van St. Philipsland, A. M. van Dijke, te St. Philipsland; e. met ingang van 1 Augustus, tot gezworene van het waterschap Groote-St. Anna-en-Nieu- wenhoven, P. de Hullu, te Nieuwvliet; f. met ingang van 1 Augustus, tot gezwo rene van het waterschap St. Annaland, A. C. Geluk, te St. Annaland. Te Gorinchem is ten huize van den heer L. de Maagd naar het Gorin- chemsch Nieuwsbl. meldt opgericht de reisvereeniging „Het Zeeuwse Meisje zulks naar aanleiding van een tocht naar Middelburg, Vlissingen, en, rond het eiland Walcheren. Deze reis duur de twee dagen en had, onder leiding van den heher De Maagd, zulk een suc ces/dat men spontaan tot de oprichting van bovengenoemde reisvereeniging be sloot. Hoogste barometerstand in het Euro- peesche waarnemingsgebied: 769.8 mm te Hernösand; laagste 744.7 mm te Isa- fjord. jM' A i Zon op: 4 h 55; onder: 21 h 16. Licht op: 21 h 46. Maan op: 19 h 23; onder: 1 h 26 Za. Zo. Ma. 13 14 15 Juli. Hoogwater. 11.56 24.21 12.50 1.17 13.39 Laagwater 5.53 18.19 6.49 19.20 7.37 20.12 Juli. Hoogwater. Laagwato Za. 13 13.38 6.51 19.23 Zo. 14 2.02 14.37 7.51 20.22 Ma. 15 3.02 15.32 8.42 21.12 AAGTEKERKE. Een week geleden werd alhier uit een rijwieltasch, ten na- deele van mej. J. K. een zilveren porte- monnaie met inhoud ontvreemd. Het is gister den rijks- en gemeenteveldwach ter mogen gelukken den dader een ze keren A. A. verblijfhoudende te Middel burg aan te houden. De man die bekena heeft, is weder op vrije voeten gesteld De zilveren portemonnaie is in besiag ge nomen doch de inhoud was verdwenen. RAAD VAN BORSSELE. Pachtveriaging De haven tarieven worden niet veran derd De verbouwing van het oude gemeentehuis, BORSSELE. Vrijd,ag vergaderde de Raad, onder voorzitterschap van den burgemeester, voltallig. Na onderzoek van de geloofsbrieven besloot men tot toelating van den heer J. de Baar in de vacature C. M. Nijs- ten. De nieuwbenoemde legde in han den v,an den voorzitter de vereischte eeden af. De V o o r z. deelde mee, dat de gemeente-eigendommen zijn verpacht voor slechts f 136. De heer Bruin ooge merkte op, dat het te betreuren is, dat men voor 7 jaren heeft verpacht en niet voor 1 jaar, doch gedane zaken nemen ech ter geen keer. Uit 't jaarverslag der commissie tot Wering van Schoolverzuim bleek, dat gedurende 1934 geen enkel ongeoor loofd verzuim is geconstateerd op de scholen in deze gemeente. De Burgemeester deelde mee, dat hejp door den Commissaris der Koningin verlof is verleend van 15 Juli tot 10 Augustus, daar hij gedurende dien tijd voor herhalingsoefeningen onder de wa penen moet komen. Ingekomen was een verzoek van Johs. Zandee, om 35 pet. pachtveriaging voor een door hem gepachten dijk; idem van I, de Dreu, om 25 pet. verlaging. B. en W. stelden voor eerstgenoemde 25 pet. ver laging toe te staan en aan den laatste 15 pet. Aangenomen met 5 tegen 2 stemmen. (Tegen: J. Bruinooge en S. Almekinders). Vervolgens las de V o o r z. een verzoek voor van den heer C. L. Lin- denberg te Wemeldinge om verlaging van pacht van de door hem gepachte oesterperceelen in de Schelde op grond, dat deze niet productief zijn. Spr. merkte op, dat deze pachter nog nim mer eenige moeite heeft gedaan, om te onderzoeken of dit perceel al dan niet productief is, en dat het gedurende den nu bijna afgeloopen pachttermijn altijd groote moeite heeft gekost, om de ge ringe jaarlijksche oachtsom van f 9 be taald te krijgen. Op grond van een en ander stelden B. en W. voor het ver zoek af te wijzen. Aldus met alg. st. besloten. Vervolgens moest weer gestemd wor den over het voorstel van de meerder-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1935 | | pagina 1