^rovtttcintle
GOESCHE COURANT
W.odc
PI 613
binnenland.
mmm*
weer ei mm,
NUMMER 154.
TWEE BLADEN.
WOENSDAG
3 JULI 1935.
EERSTE BLAD.
178e JAARGANG.
PERSKRONIEK.
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
By contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap ,,De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten by het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. by vooruitbetaling Adv. met
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
HERDENKING STERFDAG
PRINS HENDRIK.
In de Nieuwe Kerk te Delft hebben
heden verschillende vereenigingen en
organisaties den sterfdag van Prins Hen
drik herdacht. Tegen 10 uur verscheen
een deputatie uit 't dagelijksch bestuur
van het Ned. Roode Kruis in 't Kerk
gebouw, bestaande uit den len onder
voorzitter luit. generaal b. d. jhr. J, H.
Roëll, den secretaris-generaal, mr. dr.
F. W. Doncker Curtius, den penning
meester, mr. W. J. baron van Lynden,
en het hoofd van het ziekenhuiswezen
dr. H. K. Offerhaus. De deputatie begaf
zich naar het mausoleum, waar een roo
de kruissoldaat een groote krans met
witte linten, waarop stond geschreven;
Hoofdbestuur Ned. Roode Kruis, bij het
graf neerlegde.
In opdracht van den ex-keizer en
zijn gemalin heeft de vleugel-adjudant
van den ex-keizer hedenmiddag om 2
uur een krans gelegd op het graf van
Prins Hendrik.
Ter gelegenheid van den sterfdag
van Prins Hendrik, heeft gisteravond op
het Binnenhof te Den Haag, een korte
uitvoering plaats gehad van treurmu
ziek, door de Koninklijke Militaire Ka
pel, onder leiding van den directeur, ka
pitein C. L. Walther Boer. Voor deze
uitvoering bestond groote belangstelling
van de zijde van het publiek.
DE NIEUWE SPELLING.
De minister van O. K. en W'. ad in
terim heeft in antwoord op een desbe-
treffenden brief van 't algemeen hoofd
bestuur van de federatie der werkge
versorganisaties in het boekdrukkers-
bedrijf te Amsterdam aan genoemd
hoofdbestuur medegedeeld, dat de re
geering niet voornemens is wijziging
te bevorderen van de tot stand gekomen
voorschriften nopens de schrijfwijze van
de Nederlandsche taal bij het onderwijs.
Het is de bedoeling der regeering, mocht
te eeniger tijd. nieuwe wijziging aan de
orde komen, niet tot invoering over te
gaan, dan nadat een zoodanige periode
van aanpassing zal zijn gelaten als door
omstandigheden wordt geboden.
Het vraagstuk der schrijfwijze van de
Nederlandsche taal in de van h,aar uit
gaande stukken wenschte de regeering
thans nog niet aan de orde te stellen.
DE ZAAK TEGEN EX-HOOFD
COMMISSARIS VAN 't SANT TE
's GRAVENHAGE.
Het Algemeen Nederlandsch Persbu
reau verstrekte de pers nog een com
muniqué inzake de affaire tusschen den
gewezen hoofdcommissaris van politie
te 's Gravenhage, den heer F. van 't
Sant, en jhr- J. vanVredenburch.
Het volgende is daaraan ontleend.
De familie van Vredenburch had hate
primaire vordering ingesteld op den
grondslag dat de heer Van 't Sant door
een samenweefsel van verdichtsels jhr
J. van Vredenburch heeft bewogen om
hem, Van 't Sant, onverschuldigd te
verstrekken bedragen van tezamen
f 47,585. Daarnaast was subsidiair ge
vorderd veroordeeling tot rekening en
verantwoording van voormelde bedra
gen, in dier voege, dat hij ten genoegen
van scheidslieden, leden van de arbitra
ge-commissie, zou hebben aan te too-
nen, dat die bedragen waren uitgekeerd
aan de vrouw, met wie jhr. C. van Vre
denburch een verhouding heeft gehad er.
dat uit die verhouding een kind is gebo
ren: geheel subsidiair veroordeeling tot
schadevergoeding wegens het niet be
hoorlijk volvoeren en het plegen vai
verzuimen bij den opgedragen en aange
nomen laisL
Ten aanzien van de primaire vorde
ring hebben scheidslieden o.m. overwo
gen, dat noch uit de verklaringen der
ten dezen gehoorde getuigen, noch uit
de ten processe geproduceerde bewijs
stukken is gebleken, dat de beweringen
van partij Van 't Sant waardoor genoem
de jhr. J. van Vredenburch bewogen
werd, om voormelde bedragen in 't be
zit van partij Van 't Sant te stellen, doo
dezen opzettelijk in strijd met de waar
heid. waren gedaan.
Tegenover de theorie der schriftdes-
kundigen Van Ledden Hulsebos en
Schrijver, dat de handteekening E. Ie
Roi (die der vrouw) valsch is, nl. door
partij van 't Sant gezet, staat de theorie
van twee andere schriftkundigen, de
heeren Dulfer en Van Wageningh, dat
de handteekening niet nagemaakt
is.
Overigens is, naar het communiqué
vermeldt, voor scheidslieden, door drie
getuigen onder eede gehoord, in onder-
aannemelijk gemaakt, dat kort voor en
kort na den dood van den gezant jhr.
Van Vredenburch een blonde dame
heeft bestaan, tot welke die gezant in
eenige verhouding stond en met wie
partij Van 't Sant financieele relatie
had, zooals door dezen wordt beweerd.
Ten aanzien van de subsidiaire vor
dering hebben scheidslieden o.m. over
wogen, dat de rekenplicht vatn partij
Van 't Sant zich niet zoover uitstrekt,
dat hij, zooals de eischer ook nog be
weert, te zijner ontlasting niet allen zo i-
de hebben aan te toonen, dat hij de voor
melde bedragen heeft afgedragen aan
een vrouw, die zich E. Ie Roi noemde
en zeide in een intieme relatie tot ge
noemden gezant te hebben gestaan, met
het gevolg, dat daaruit een kind was
geboren, maar bovendien dat die rela
tie werkelijk had bestaan en daaruit
werkelijk dat kind was geboren.
Van dezen bewijsplicht des verweer
ders is toch ten processe niets geble
ken, zijnde toch enkel en alleen geble
ken, dat partij Van 't Sant financieel
h,ad te bevredigen te Brussel een vrouw,
die zich E. Ie Roi noemde en beweerde
de maitresse van genoemden gezant te
zijn geweest en van dezen een kind H.
te hebben. Al was uit het contract van
lastgeving voor partij Van 't Sant de
verplichting ontstaan, aan partij Van
Vredenburch rekening en verantwoor
ding te doen, daaruit zou volgens
scheidslieden dan nog niet gevolgd zijn
de verplichting om die rekening en ver
antwoording als hij ze reeds buiten
rechte naar behooren zou hebben ge
daan, nog eens te hunnen overstaan te
doen. Scheidslieden zijn van oordeel,
dat partij v,an 't Sant reeds naar be
hooren aan dien rekenplicht heeft vol
daan voordat deze zaak voor hen werd
aanhangig gemaakt.
Ten aanzien der geheel subsidiaire
vordering overwogen scheidslieden, dat
hoewel de juistheid van de beweringen
v,an partij Van 't Sant door de daarnaar
door partij Van Vredenburch gedane
nasporingen niet is kunnen worden be
vestigd en partij Van 't Sant zijnerzijds
die ook niet heeft kunnen aantoonen,
waardoor het wantrouwen van partij
Van Vredenburch jegens hem begrijpe
lijkerwijs is opgewekt geworden en deze
d,aarin aanleiding heeft gevonden tot dit
proces, daar nog niet uit volgt, dat be
doelde van een hoofdcommissaris van
politie allerminst goed te keuren be
handeling van zaken ook in aangelegen
heden, die niet in den eigenlijken zin
van het woord behooren tot zijn amb
telijke taak, oplevert opzet of verzuim
bij de uitvoering v,an den hem opgedra
gen last. Immers is in elk geval niet
aangetoond, dat hij aan de zich E. Ie
Roi noemende vrouw niet heeft
afgedragen het geld, dat hij haar inge
volge dien last had af te dragen en
daarentegen staat vast, dat deze heeft
nagelaten te maken het schandaal, dat
men van haar vreesde. Jhr. J. van Vre
denburch had het ook aan zich zelve te
wijten, dat bedoelde beweringen zonder
aanvoering van behoorlijke gronden
door partij Van 't Sant zijn kunnen ge-
daa worden door bij het doen van be
talingen aan hem niet de overlegging
van bewijsstukken of het verstrekken
van andere uitleggingen te vragen.
Scheidslieden ontzeggen derhalve aan
den eischer zijn primaire en geheel sub
sidiaire vordering als ongegrond en
verklaren hem in zijn subsidiaire vor
dering niet ontvankelijk. Veroordeelen
hem in de kosten van het geding.
De arbitrage-commissie bestond uit
de heeren jhr. mr. A. T. 0/ van Sasse
van IJsselt, gewezen president van 't
gerechtshof in Den Bosch (voorzitter);
jhr. mr. Ch. J. M. Ruys de Beeren-
brouck, minister van staat en voorzitter
der Tweede Kamer; en prof. mr. jhr.
B. C. de Savornin Lohman,, hoogleeraar
in het staatsrecht aan de Universiteit
te Utrecht.
PROTESTANTSCH ZIEKENHUIS
TE BERGEN OP ZOOM?
Er bestaan den laatsten tijd ernstige
plannen tot stichting van een protes-
tantsch ziekenhuis voor Bergen op
Zoom en omstreken. Reeds is ter plaat
se enkele malen vergaderd met het
doel deze plannen nader onder het oog
te zien en uit te werken.
DE KRACHTZENDER VAN
KOOTWIJK.
Bij de N. S. F. zijn een zeer groot
aantal rapporten ontvangen over de
ontvangst van de uitzending van den
krachtzender te Kootwijk. Die rappor
ten komen niet alleen uit Nederland,
maar uit practisch alle landen van
Europa, tot uit Rusland toe. Zij maken
alle melding van zeer krachtige ont-
Waar het eerlijk gemoed zijn hon
ger gevoel en erkent, daar heeft nog
telkens het goddelijke wonder plaats,
dat met een schijnbaar geringen voor
raad duizenden worden gevoed.
Wat de ontvangst in ons land betreft,
meldt men uit alle provincies „keihar
de" ontvangst. Ook in Zuid-Limburg,
waar nu minder hinder werd ondervon
den van de daar bij deze golflengte
nu eenmaal onvermijdelijke fading.
Een ongewenschte stroohalm
Het hoofdbestuur van de federatie
van werkgeversorganisaties in het druk-
kersbedrijf heeft antwoord gekregen op
zijn begrijpelijke vraag: de nieuwe spel
ling wordt vooralsnog niet afgeschaft.
Volmaakt onbegrijpelijk en niet be
paald tactvol is de toevoeging van den
interimairen niinister van onderwijs aan
het antwoord op deze vraag, aanvan
gende bij de woorden: ....„mocht te
eeniger tijd nieuwe wijziging aan de or
de komen".... etc., etc. Maar Excel
lentie! was dat nu noodig? Voorziet Gij
niet, dat alle anti-M'archantianen zich als
één man aan diezoo zullen zij
het noemenin uitzicht g<
stelde nieuwe wijziging zuilen vast
klampen
In vredesnaam, Excellentie, laat ons
toch op den grondslag van dit regee-
ringscompromis streven n,aar orde en
eenheid!
punt onder de katholieken leeft steeds
zoo scherp naar voren bracht, ook in
deze memorie van antwoord."
DE ROOMSCH-KATHOLÏEKEN EN
HET KABINET-COLIJN.
Zooals men weet, zijn er van roomsch-
katholieke .zijde den laatsten tijd her
haaldelijk .aanvallen op het kabinet-Co-
lijn gedaan, nademaal dit zich te veet
op 'n politiek van aanpassing zou toe
leggen en een „constructieve welvaarts-
politiek" ontbreekt.
Na de verschijning van de Memorie
van Antwoord nopens het bezuinigings-
ontwerp, die heel wat r. k. bezwaren
leek weg te nemen, is de toon v,an de
meeste r. k. dagbladen er nog niet veel
beter op geworden.
Zoo stel het „Huisgezin" vast,
dat partijen geen stap nader tot elkaar
zijn gekomen. Haar slotsom is:
Men kan er van overtuigd zijn, dat
een kabinet Colijn op oeconomisch ter
rein van krachtig aanpakken nooit iets
zal weten.
Dat is de positie, waarin de Kamer
de regeering vindt: op haar rust de
keuze te volgen óf een anderen weg
te gaan; laat rijp beraad in 's lands be
lang beslissen.
De „G e 1 d e r 1 a n d e r:
Zooals de zaken thans staan, lijkt ons
de positie van het kabinet nog aller
minst veilig gesteld. Daarvoor stelt op
verschillende punten het antwoord te
veel te leur.
De „Volkskrant" gelooft dat
afwachten de boodschap blijft.
Er zal bij het mondeling debat nog
veel opheldering, nog veel tegemoet
koming, nog veel bereidheid tot koers
wijziging het afzweren van de aan
passingspolitiek noodig zijn voordat
we de regeering het verloren vertrou
wen kunnen terugschenken.
WIJLEN MR. J. LOEFF EN
DE OUDHEIDKUNDE VAN ZEELAND.
Men schrijft ons:
Mr. Jan Loeff, 1892—1929 notaris te
Koudekerke (Walcheren), eerelid van
het Zeeuwsch Genootschap der We
tenschappen te Middelburg, overleden
28 Juni 11., heeft zich voor de oudheid
kunde van Zeeland zeer verdienstelijk
gemaakt door vele voorwerpen uit het
dagelijksch leven der vroegere Zeeuwen
in zijn huis en tuin voor verstrooiing
en ondergang te bewaren of door ze
voor het museum van het Zeeuwsch Ge
nootschap aan te koopen. Onder deze
geschenken is wel het schitterendst
een verzameling van 28 gouden munten
uit een vondst te Zoutelande, maar bo
venal getuigen v.an zijn vrijgevigheid en
belangstelling drie vluchtbergen op
Walcheren, die hij voor het nageslacht
bewaard heeft door ze aan 't Zeeuwsch
Genootschap te schenken. Zijn voor
beeld is gevolgd door wijlen burgemees
ter J. L. Richel te Borssele, die een
vluchtheuvel op Zuid-Beveland bij tes
tamentaire beschikking aan het Genoot
schap bem,aakte
De Zeeuwsche bergjes zijn niet
slechts een aangename afwisseling^ in
de vlakke weiden en akkers, zij zijn
vooral ook van beteekenis als bron
voor de historie van Zeeland. Welke
rol zij gespeeld hebven, is nog altijd
niet precies bekend. De plaatsen, w,aar
men ze opgeworpen heeft, zijn mis
scnien reeds zeer vroeg bewoond ge
weest, want bij enkele vluchtheuvels
in Zeeland heeft men scherfjes van Ro
meinsch aardewerk gevonden. Tot hun
grootste hoogte echter zijn zij waar
schijnlijk eerst tusschen 9Ü0 en 1100
gebracht.
Het is moeilijk zich uit schaarsche
oorkonden en schamele vondsten in den
bodem een voorstelling te vormen van
Zeeland in dien tijd. Thiofrid, abt van
Echternach (Luxemburg), die Walche
ren uit eigen aanschouwing kende,
schreef omstreeks 1100:
„De bewoners van Walcheren zijn 'n
ruw, brutaal, strijdlustig volk, dat nog
nooit door wapengeweld bedwongen
kon worden; zij zijn woelig en veran
derlijk als de zee, die met haar schui
mende golven het eiland omringt; nu
eens verdrijven zij in onstuimige een
dracht een overmachtigen vijand, d.an
weer voeren zij een heftigen burger
oorlog onder elkaar, ten slotte laten zij
zich door een beroep op hun godsdien
stige gevoelens weer plotseling tot rede
en vrede brengen en gaan van vreugde
dansen en feestmalen houden."
In oorkonden en in den bodem (ook in
de vluchtbergen) vindt men de bewijzen
van landbouw en veeteelt in dit tijd
perk. Middelburg is handelshaven. Kei-
ken en kapellen zijn er op verschillen
de plaatsen van het eiland. Ditzelfde
volk heeft in een strijd tegen het wa
ter, waarvan wij. het rechte nog niet
weten, in betrekkelijk korten tijd de
vele vluchtheuvels opgeworpen, waar
van een aantal thans nog het landschap
kenmerken en in hun kern en grondslag
de geheimen van hun ontstaan bewaren
Wij hopen, dat er vele vluchtbergjes
s behouden mogen blijven als monumen
Middelburg 3-VII-'35- Dinsdag: hoog
ste luchttemperatuur 23,8 °C; (75 °F);
laagste 16.7 °C (62 °F). Heden 9 h:
18 °C; 12 h: 20.4 °C. 0.1 mm regen of
neerslag. Hoogste barometerstand te de
zer stede, in het afgeloopen etmaal;
774 mm; laagste 767 mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied; 772.7 mm
te La Coruna; laagste 749.6 mm te Reik-
javik en Akureiri.
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige wind uit Weste
lijke richtingen; half tot zwaar bewolkt;
weinig of geen regen; weinig verande
ring in temperatuur.
Zon op: 4 h 45; onder 21 h 22. Licht
op: 21 h 52. Maan op: 7 h 29; onder:
22 h 39. E.K.: 8 Juli.
c
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere is 38 min, later
(S Springtij.)
Juli.
Hoogwater. Laagwater.
Wo. 3 S 3.54 16.07 10.12 22.43
Do. 4 4.30 16.39 10.45 23.19
Vr. 5 5.07 17.15 11.15 23.52
Hoog- en Laagwater te Wenseldinge.
Juli.
Hoogwater. Laagwaiei
Wo. 3 5.47 18.06 -11.19 23.40
Do. 4 6.22 18.37 11.52 24.15
Vr. 5 S 6.59 19.11 12.24 24.51
ten, die .gelegenheid geven tot weten
schappelijk onderzoek der geschiedenis
van Zeeland. Dit was ook de wensch
van den overledene, dien wij hiermede
De vraag is niet of de regeering
meent met haar concessie (voor het la
ger onderwijs meer formeel dan reëel)
en haar kersversche industrialisatie-be
vlieging van de katholieke Kamerfrac-herdenken,
tie af te zijn, de allesbeheerschende TEGEN OPHEFFING VAN DE
vraag is, of de oud-nieuwe regeerings- j WARENWET,
politiek geacht mag worden te zijn in)
's lands belang. Voorloopig zeggen we j
ling verband en samenhang beschouwd, vangst en uitstekende geluidskwaliteit.
nog niet: ja.
Alleen de stem van de „M aas-
bod e", het grootste r. k. dagblad in
den lande,, klinkt eenigszins anders:
„Alles bijeen genomen vonden wij in
dit regeeringsstuk een zoo duidelijke
sterke tendenz in de door de katholieke
Kamerfractie gewenschte algemeene
richting, dat ongetwijfeld een basis tot
verdere samenwerking met deze regee
ring aanwezig geacht mag worden ge-
,acht. Alleen het feit, dat de regeering
niet geheel consequent de vaste lasten
aantast, mag naar onze meening niet
de aanleiding worden om haar de gele
genheid te ontnemen tot het voeren van
van de aangekondigde constructieve
welvaartspolitiek, waarop zoo lang
werd aangedrongen. Vooral nu deze po
litiek zal worden gevoerd onder de
energieke leiding van een man als mi
nister Gelissen, die juist wat op dit
Het Bureau van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken voor de Zeeuw
sche Eilanden te Middelburg wendde
zich tot de Tweede Kamer der Staten-
Generaal in verband met het in par. 56
v,an het Wetsontwerp ter verlaging van
de Openbare uitgaven bepaalde nl. dat
bij algemeenen maatregel van bestuur de
Warenwet geheel of gedeeltelijk buiten
werking zal kunnen worden gesteld
Het Bureau is dan ook v,an oordeel
dat aan de Regeering, indien zij meent
par. 56 in haar algemeen bezuinigings-
ontwerp niet te kunnen missen, de in
deze paragraaf gevraagde machtiging
alleen dan moet worden verleend, indien
de Regeering de verzekering kan geven,
dat intrekking van de Warenwet harer
zijds niet zal geschieden zonder dat
maatregelen zijn getroffen dat, zij het
op andere wijze, eene keuring van wa
ren in het belang van de volksgezond
heid verplichtend worde gesteld.
DE „STEUN" AAN DE GARNALEN
VISSCHERIJ.
Men schrijft ons uit. Veere: Gister
zijn de regeeringsmaatregelen betref
fende de garnalen in werking getreden.
Vanwege de Veersche visscherij waren
ongeveer 600 a 700 kg. op de Arnemuid-
sche markt aangevoerd, waar ze niet
eens den minimumprijs kon behalen,
met het droevig gevolg, dat alles waar
deloos weggesmeten moest worden,
daar de puffabriek alhier ook niet meer
kon verwerken. Hoewel er een geest
van verzet, hetgeen alleszins begrijpe
lijk is, elders heerschte, was het in
Veere rustig. Alle veranderingen schij
nen dus alles behalve altijd verbeterin
gen te zijn.
DE SLUIS IN TERNEUZEN
Hernieuwde actie van het ge
meentebestuur van Gent.
De Brusselsche correspondent van de
N. R. C. meldt:
Men herinnert zich dat een groep le
den van het Belgische parlement eenige
weken geleden op uitnoodiging van het
Gentsche college van B. en W. een be
zoek bracht aan de haven van Gent, en
de bestaande zeesluis te Terneuzen.
Doel van deze reis was het Belgische
parlement te overtuigen van dé noodza
kelijkheid onverwijld een accoord te
treffen met Nederland teneinde ten
spoedigste tot den bouw van een nieu
we groote zeesluis in Terneuzen te kun
nen overgaan. De burgemeester van
Gent deelde toen aan de pers mede,
dat de Belgische regeering niet onge
neigd was toe te stemmen in het wegne
men van de stop te Terhaeyen in ruil
voor de noodigen formaliteiten voor
den bouw van de te Gent zoo sterk ge
wenschte sluis in Terneuzen.
Eenige dagen later werd dit bericht
echter door het Belgische departement
van buitenlandsche zaken gedemen
teerd. Thans heeft het Gentsche stads
bestuur een nieuwe motie aan het par-
Hoewel ook dezerzijds men uiteraard pestuur een nieuwe motie aan net par-
a ten volle van doordrongen is dat lement doen geworden, waarin het feit
bezuiniging op de Staatsuitgaven drin-v?n het sluisvraagstuk nogmaals wordt
gend noodzakelijk is en het derhalve uiteengezet, en de vraag wordt gesteld
een eisch is, dat op verschillend gebied
offers worden gebracht, zoude men he!
toch ten zeerste betreuren, indien door
de opheffing van de Warenwet de
Volksgezondheid zoude worden ge
schaad.
Het behoeft toch zeker geen beloog
dat een goede keuringsdienst van wa
ren een dringende eisch des tijds is.
welke redenen er wel moge zijn om nog
langer te talmen met het formuleeren
van duidelijke voorstellen. Ook zou het
Gentsche stadsbestuur gaarne vernemen
of de Belgische regeering werkelijk iets
wil doen voor de tweede Belgische ha
ven, die zoo zwaar getroffen is door de
crisis, en vooral door de contingentee-
ring van allerlei aard.
