DER NIEUWE LUX
DE NIEUWE LUX
KRONIEK van den DAG.
MAXIME
KOUD WfATED voor tot optassen
'N GROTER PAK VOOR
HETZELFDE GELD
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE COURANT) VAN WOENSDAG 12 JUNI 1935. No. 136.
1
üiDDELBURG.
Reeds duizenden huisvrouwen hebben de grote
voordelen leren kennen van de nieuwe, zelfs in
koud water oplosbare Lux! Zij hebben geen moeite
en kosten meer van water opzetten en toch wassen
zij al haar fijne goed „veiliger dan veilig" en
„vlugger dan vlug" met Lux, terwijl het spoelen
ook veel sneller gaat!
Wat practisch, deze „koud
water Lux"! Enhet
nieuwe Lux pak is nog
groter dan vroeger, voor
dezelfde prijs van slechts
1772 ets.!
:ssemmmmmIII 1
De oorlogszuchtige rede van
Mussolini. Engelsche erger
nis en Fransche bezorgdheid.
Een afwijkende beschou
wing. Zou de Duce het niet
zoo verschrikkelijk erg ge
meend hebben
Men is in Engeland uit den aard der
zaak niet al te best te spreken over de
oorlogszuchtige redevoering, die Mus
solini den dag voor Pinksteren te Cag-
liari heeft uitgesproken. De Engelsche
bladen vatten haar vrij algemen op als
een aankondiging, dat Italië geweld
zal gebruiken tegen Abessynië en zij
ergeren zich dan over het feit, dat de
Duce bij wijze van rechtvaardiging de
zer politiek zich beroept op de metho
den, die een land als Engeland in vroe
ger jaren heeft toegepast, ter verkrij
ging van koloniaal gebied in Afrika.
Erg geprikkeld is de „Daily Telegraph".
Dit blad beantwoordt het geblaf van
Mussolini m,et een ernstigen uitbran
der aan zijn adres, waarin het zegt, dat,
wat de vroegere methoden van alle lan
den bij de verwerving van koloniaal be
zit ook geweest mogen zijn, een radi
cale verandering op dit gebied is inge
treden door de overeenkomst om een
oorlog niet als politiek instrument te
gebruiken, en door de plicht tot vreed
zame oplossing van geschillen.
Het blad betoogt verder, dat Musso
lini aan verdragen gebonden is en ten
tweede dat hij kletst, wanneer hij be
weert dat Groot-Bitannië bij het
Abessijnsch-Italiiaansche geschil geen
belang heeft. Italië zou volgens de Te
legraph een geweldigen flater begaan,
wanneer het zich na een voorafgaande
aanvaarding van de diensten van den
bond verbeeldde, dat het de openbare
meening kan tarten en zijn verplichtin
gen negeeren kan.
In Frankrijk is men niet minder van
Mussolini's krijgshaftige taal geschrok
ken. Men vreest daar, dat de zaak wel
eens uit zou kunnen loopen op een
breuk tusschen Italië en den Volken
bond. Weliswaar wordt verwacht, dat
Laval, de Fransche minister van bui-
tenlandsche zaken, bemiddelingspogin
gen zal aanwenden (hij zou den Fran-
schen gezant te Rome ter informatie
reeds naar Parijs ontboden hebben)
doch het staat zeer te bezien, of dat
iets zal helpen.
Intusschen zijn er ook beoordeelaars
van den politieken toestand, die de
zaak niet zoo heel erg tragisch opvdt-
ten. Zoo de overzichtschrijver van de
„Nieuwe Rotterdamsche Courant", die
constateert, dat Mussolini al zoo vaak
oorlogszuchtig heeft gesproken: „Wat
heeft hij al aan expansie, aan koloniale
en niet-koloniale veroveringen aange
kondigd.' Zijn zwarthemden hoor en dat
gaarne. En zij vergeten het ook, als hij
anders gaat spreken. Dat is het voor
deel van de dictatuur. Zij kan vandaag
het tegenovergestelde verkondigen van
gisteren, en de volgelingen zullen in
beide gevallen even hartelijk bewonde
ren en juichen. Het verleden van Mus
solini lijkt er borg voor te staan, dat
men zijn dreigendste uitlatingen niet als
het meest overeenkomstig zijn werke
lijke plannen hoeft te beschouwen. Met
Hitler is men daarvan minder zeker,
Dat is het groote verschil in de inter
nationale positie van de beide dicta
toren. De derde, Stalin, is weer een
type op zichzelf in zake dreigende re
devoeringen. Ten opzichte van hem
heeft men langzamerhand de zekerheid
gekregen, dat oorlogszuchtige uitspra
ken gewoonlijk juist vrees voor ooi'ogs-
gevaar verraden".
„Wij zouden er niet gaarne voor in
staan, aldus de schrijver verder, dat
Mussolini's woorden niet door overeen
door OCTAVE FEUILLET.
48).
3 October,
Het schijnt waarlijk, dat een booze
m,acht zich tot taak heeft gesteld de
vreemdste en wreedste beproevingen
te bedenken, om er mijn geweten en
mijn hart mee te bezwaren!
Daar mijnheer Laubépin niet is aan
gekomen, liet mevrouw Laroque mij
enkele inlichtingen vragen, welke zij
noodig had om den voorloopigen grond
slag te leggen voor het contract, dat,
zooals ik verteld heb, morgen getee-
kend moet worden. Daar ik veroor
deeld ben nog enkele dagen mijn ka
mer te houden, heb ik mevrouw Laroque
gevraagd mij de actes en de particuliere
stukken te sturen, die in het bezit van
haar schoonvader zijn, en die onmisbaar
voor mij waren, om de moeilijkheden
waar men mij opmerkzaam op maakte,
op te lossen. Men heeft mij dadelijk twee
of drie laden, vol met papieren, ge
bracht, die men heimelijk uit de kast
van mijnheer Laroque had genomen, ge
bruik makend van een oogenblik, waar
op de oude man was ingeslapen, want
hij liet altijd merken, dat hij erg gesteld
was op zijn geheime archief. In het
eerste stuk, dat mij in handen kwam,
wordt mijn familienaam verschillende
malen genoemd, waarop opeens mijn
oog viel, en wat mijn nieuwsgierigheid
met onweerstaanbare kr.acht opwekte,
komstige daden zullen worden gevolgd.
Maar, zooals gezegd, waarschijnlijk
lijkt ons dat nog niet, zoowel op grond I
van opgedane ervaringen als van den
toestand van het oogenblik. Als Mus
solini voor een zeer gevaarlijk avontuur
stond, zou hij zich wachten, Engeland
te prikkelen, zooals hij het op dit
oogenblik doet. Engeland is voor hem
het gevaarlijkste land. Niet dat hij on
middellijk een blokkade in de Middel-
landsche Zee of een bombardement van
de Italiaansche kuststeden door de
Britsche oorlogsvloot heeft te vreezen.
Zóóver denkt op het oogenblik geen
enkele Engelschman, en zeker ook Mus
solini niet. Maar oeconomisch en finan
cieel heeft de Duce op het oogenblik
meer dan ooit reden, Engeland te ont
zien. De vriendschap van Engeland te
ruilen voor die van Duitschland moet
niemand gevaarliiker nu voorkomen,
dan juist Mussoï: Het rondstappen
van Goering in dtr, Balkan zal hem wei
niet beter van vertrouwen gemaakt
hebben. Niet om het effect. Want zoo
lang Duitschland in die wereld geen
ernstige diplomaten uitzendt, heeft Ro
me niet al te veel te vreezen. Maar wèl
om de bedoeling van de meest imperi
alistische stroomingen te Berlijn, die
uit deze „frisch-fröhliche" huwelijks-
reisdiplomatie spreken."
Men is maar al te graag geneigd, de
ze beschouwing te aanvaarden, als een,
wara wat in zit. Ze heeft het voordeel
van de nuchterheid. Maar: Mussolini
laat ditmaal zijn dreigementen verge
zeld gaan van zeer omvangrijke mili
taire maatregelen. De troepenversche
pingen naar Oost-Afrika gaan zonder
ophouden door. En die kosten geld,
geen klein beetje. Het wil er bij ons
moeilijk in, dat Mussolini zich dergelij
ke financieele offers zou getroosten
voor een soort van demonsiratie, of
voor plannen, die veel minder ver zou
den strekken, dan men uit zijn jongste
toespraak moet opmaken. Die kan hij
zich allicht een beetje goedkooper ver
schaffen. Wij willen er het beste van
b' iven hopen, maar vreeezen het erg-
si;.
(Ing. Med.)
Een witte wandelstok op straat,
Zegt ons, dat daar een blinde gaaf.
DE WERKLOOSHEID.
In Mei een daling van bijna
5.16 pet.
Overzicht van den stand der werk
loosheid in de gemeenten, behoorende
tot het gebied der listricts-arbeidsbeurs
te Middelburg op 31 Mei.
De cijfers tussc en haakjes geven den
stand aan op 30 April.
Aagtekerke 9 (12), Arnemuiden 184
(196), Baarland 28 (28), Biggekerke 17
(19), Borssele 19 (26), Colijnsplaat 10
(42), Domburg 34 (62), Driewegen 15
(18), Ellewoutsdijk 13 (15), Goes 223
Hier is de woordelijke tekst van dit
stuk.
Aan mijn Kinderen-
De naam, welken ik u nalaat, en dien
ik hoog geacht heb, is niet de mijne. Mijn
■/ader heette Savage. Hij was chef van
een aanzienlijke plantage, gelegen op 't
eiland, dat toen Fransch was, Sainte-
Lucie, en toebehoorend aan een rijke en
delijke familie uit de Dauphiné, die der
Champcey's d'Hauterive, In 1793 stierf
i ijn vader, en ik erfde, hoewel ik nog
jeng was, het vertrouwen, dat de Champ
cey's in hem gesteld hadden. Tegen het
einde van dit vreeselijke jaar werden de
Fransche Antillen door de Engelschen
genomen, of werden hun overgegeven
door de opstandige kolonisten. De mar
kies de Champcey d' Hauterive (Jacques
Auguste), v.'ien de ouders der Conventie
nog niet gereikt hadden, voerde toen
het bevel over het fregat la Thétis, dat,
reeds drie jaar lang, in deze zeeën kruis
te. Een vrij groot aantal der Fransche
kolonisten, verspreid over de Antillen,
waren er toe overgegaan hun fortuin te
realiseeren, omdat het eiken dag be
dreigd werd. Zij waren het eens gewor
den met den commandant de Champcey,
om 'n vloot van lichte transportschepen
te organiseeren, waarop zij hun bezit
hadden laten overbrengen, en welke
naar het vaderland moest trachten terug
te keeren, onder bescherming van de
kanonnen van la Thétis, Reeds lang had
ik zelf, in het vooruitzicht van de dre'-
gende rampen, de opdracht en de vrij
heid gekregen de plantage, welke ik, na
(228), 's-Gravenpolder 20(1), Grijpsker-
ke 13 (13), 's Heer Abtskerke 3 (4), 's H.
Arendskerke 80 (93), 's Heerenhoek 63
(60), Heinkenszand 31 (44), Hoedekens-
kerke 43 (35), Ierseke 168 (170), Kapelle
16 (45), Kats 5 (15), Kattendijke 5 (10),
Kloetinge 28 (26), Kortgene 7 (17), Kou-
dekerke 86 (85), Krabbendijke 39 (15),
Kruiningen 70 (88), Meliskerke 8 (14),
Nieuwland 14 (17), Nisse 7 (7), Oostka-
pelle 19 (21), Oudelande 28 (35), Ovezan-
de 45 (49), Rilland-Bath 4 (22) Ritthem
21 (19), Schore 26 (29), Serooskerke 38
(29), St. Laurens 14 (17), Souburg 285
(279), Veere 16 (24), Vrouwenpolder 38
(38), Waarde 19 (26), Wemeldinge 45
(49), Westkapelle 191 (214), Wissekerke
65 (81), Wolphaartsdijk 29 (38), Zoute-
lande 21 ((23), Middelburg 1019 (1053),
Vlissingen 1103 (1065).
Totaal stonden op 31 Mei j.l. inge
schreven 4284 werkzoekenden, tegen
4516 op 30 April.
DE VERKEERSWEEK.
Gisteren is ook te Middelburg de ver-
keersweek begonnen, waarvan het doel
is een bijzondere actie te voeren voor
een veilig verkeer.
Verschillende winkeliers maakten of
zullen nog maken étalages, die geheel
op het veilig verkeer wijzen en er zijn
er onder, die daarin o.i. uitstekend zijn
geslaagd.
Daarnaast is een groot aantal biljet
ten opgehangen, die aan het veilig ver
keer herinneren.
Maar het voornaamste werk ligt toch
bij de politie, die bij de gewone sur
veillance speciaal op verkeersovertre
dingen let en dan waar noodig een
waarschuwing geeft. Het was gisteren
voornamelijk te doen om de voetgan
gers het verkeer te leeren en vooral
waar met Pinkster-drie veel buitenlui
in stad waren, had de politie in het
midden der stad, met name op de
Markt haar handen vol om aan de daar
aanwezigen de eerste beginselen van
goed verkeer bij te brengen. Zoo werd
er gewaarschuwd voor het te veel in
beslag nemen van de rijwegen door
pratende menschen, waarbij dan veel
al nog rijwielen, die in de hand wor
den gehouden den weg versperren. Ook
tegen het loopen met lange rijen of
fietsen met enkele personen naast el
kaar in de Langedelft zagen wij waar
schuwend optreden.
Naar wij nader vernemen, hebben niet
minder dan 1386 voetgangers een waar
schuwing gehad, waarvan het grootste
deel wegens het verkeerd oversteken
van den rijweg of wel het belemmeren
van het verkeer door op den rijweg te
blijven staan of daarop zonder nood
zaak te loopen.
Auto over den kop geslagen.
Gisterenmorgen reed de Deer G. de
L. met een kleinen vierpersoons-auto
over den MiddelburgKoudekerkschen
weg, toen hij wilde uitwijken voor een
melkkar en daarbij tegen een paal aan
reed. De auto sloeg over den kop en
aan den anderen kant van den weg weer
tegen een paal.
Verschillende personen schoten te
hulp, o.a. een passeerende Utrechtsche
r'-tomobilist. Toen het bleek, dat, ook
-"i het inslaan van een ruit, de heer de
JL„ die alleen in de auto zat, niet uit
zijn benarde positie achter het stuur was
te bevrijden, heeft men de kap van de
auto uitgesneden en den heer de L.
door het ontstane gat uit den wagen
geholpen. Oogenschijnlijk had hij geen
letsel van beteekenis opgeloopen. Hij
is echter naar het Gasthuis gereden met
den auto van den passeerenden inge
nieur bovenbedoeld, om te worden on
derzocht. De zwaar beschadigde auto
is later opgehaald en naar de garage
te Middelburg vervoerd.
mijn vader, administreerde, tegen eiken
prijs te verkoopen- In den nacht van den
14en November 1793 stapte ik alleen in
een bootje, bij de Morne-au-Sable, en
heimelijk verliet ik Sainte-Lucie, dar.
reeds door den, vijand bezet was. Ik
droeg in Engelsche papieren en in
guintjes het bedrag mee, dat ik voor de
plantage had kunnen krijgen. Mijnheer
de Champcey had, dank zij de nauw
keurige bekendheid, welke hij van die
zeestraat had verkregen, de Engelsche
kruisvloot kunnen mijsleiden, en een
toevlucht kunnen vinden in de moeilijke
en onbekende doorvaart van Gros-Ilel.
Hij had mij opgedragen daar dien nacht
bij hem te komen en hij wachtte slechts
op mijn komst aan boord, om met de
vloot, welke hij begeleide, uit deze door
vaart te vertrekken, en den steven te
richten naar Frankrijk. Op dezen tocht
had ik het ongeluk in de handen der En
gelschen te vallen. Deze meesters-in-
het-verraad gaven mij de keus op staan-
den voet doodgeschoten te worden uf
hun te verkoopen, door middel van het
miljoen, dat ik bij mij droeg, en dat zij
mij lieten, het geheim van de doorvaart,
waar zich de vloot ophield. Ik was jongi
de verzoeking was te sterk; een half uur
later was de Thétis in den grond ge
boord, de vloot genomen en mijnheer de
Champcey zwaar gewond. Een jaar ging
voorbij, een jaar zonder slaap. Ik werd
gek. Ik besloot de wroeging, welke mij
verteerde, door die vervloekte Engel
schen te laten betalen. Ik ging naar
Guadeloupe, ik veranderde van naam, ik
---
(Ingez. Med.)
De Cactus Tentoonstelling.
Bij de officeele opening van de Cac
tus tentoonstelling heeft de heer J. H.
Koers namens de Commissie van
voorbereiding dank gebracht aan den
ontvanger der Registratie en Domeinen,
die medewerkte om het gymnastieklo
kaal ter beschikking te stellen, de
turnvereenigingen Achilles, Mediobur-
gum en Ons Huis, die hun lessen op
schorten, de heeren Wisse, Baljeu, San
ders en Voorthuijsen voor hun vele ar
beid voor de tentoonstelling. Laatstge
noemde heer kreeg een Cactusalbum
als souvenir. Verder bracht spr. dank
aan de firma Verkade, die de originee-
le aquarellen der bekende cactusplaat
jes afstond en ten slotte den heer Brand,
den bekenden Domburgschen tuinarchi
tect, onder wiens deskundige leiding de
geheele expositie tot stand is gekomen.
Hierna droeg spr. de tentoonstelling
over aan het bestuur.
De voorzitter, de heer D. P. Me ij-
1 e r, heette daarna alle genoodigden
welkom, o.w. wij opmerkten de voor
zitters van de Natuurkundige Vereeni-
ging, van de Openbare Leeszaal en van
de vereeniging „Succulenta."
Spr. prees het omvangrijke werk van
deze organisatie en hoopte, dat deze
zoowel voor de commissie als voor de
vereeniging een succes mocht worden.
De voorzitter van „Succulenta" de
heer Chr. de Ringh, zeide
gaarne de lange reis van Hilversum
naar Middelburg ondernomen te heb
ben voor deze opening en was ver
baasd een zoo uitgebreide collectie
planten aan te treffen. Spr. noemde
besteedde het grootste deel van den
prijs, die ik door mijn misdaad verkreeg,
aan den koop van een gewapende brik,
en ik ging op de Engelschen los. Ik heb
vijftien jaar lang met hun bloed en het
mijne de smet trachten af te wassche.i,
waarvan ik de schuld droeg, doordat 'k
één oogenblik zwak was geweest, en ik
deed dit onder de vlag van mijn hand.
Hoewel mijn tegenwoordige fortuin, voor
meer dan drievierde, verkregen is in
roemrijke gevechten, blijft de oorsprong
daarvan niettemin zooals ik verteld heb.
Teruggekeerd naar Frankrijk, toen 'k
oud was geworden, informeerde ik naar
de omstandigheden der Champcey's d'
Hauterive: die waren welvarend en
weelderig. Ik bleef zwijgen. Dat mijn
kinderen mij mochten vergeven! Ik heb
niet den moed kunnen vinden, zoolang
ik leefde, tegenover hen mij te moeten
schamen, maar mijn sterven moet hun 't
geheim brengen, waarvan zij gebruik
kunnen maken volgens de ingeving var
hun geweten. Wat mij betreft: ik heb
slechts één bede aan hen te richten: er
zal, vroeg of laat, een beslissende oor
log komen tusschen Frankrijk en zijn
buurman aan de overzijde; wij haten el
kaar te sterk; wij moeten hen, of zij ous
opeten! Indien deze oorlog uitbreekt tij
dens het leven mijner kinderen of klein
kinderen, verlang ik, dat zij aan den
Staat ten geschenke aanbieden een ge
wapend en uitgerust convet, onder de
eenige voorwaarde, dat zij heeten zal la
Savage, en dat een Bretagner haar aan
voeren zal. Bij elk schot, dat zij losbran
den zal op de Carthaagsche kust, zullen
mijn beenderen van vreugde opspringen
in mijn graf!
RICHARD SAVAGE,
genaamd LAROQUE.
De herinneringen, welke plotseling de
lezing van deze verschrikkelijke biecht
in mijn geest opriep, bevestigden mij de
juistheid er van. Ik had twintig keer door
mijn vader hooren vertellen, met i en
mengsel van trots en bitterheid, de
merkwaardige gebeurtenis uit het leven
van mijn grootvader, waarop hier ge
zinspeeld werd. Alleen geloofde men in
mijn familie, dat Richard Savage, wiens
naam mij volkomen bekend was, het
slachtoffer en niet de bewerker van het
verraad of van het toeval geweest was,
dat den commandant van de Thétis in
de handen van den vijand had overge
leverd. Vanaf dit oogenblik had ik
voor mijzelf een verklaring van de bijzon
derheden, die mij dikwijls getroffen
hadden in het karakter van den ouden
zeeman, en in het bijzonder zijn pein
zende en verlegen houding tegenover
mij. Mijn vader had mij altijd gezegd,
d,at ik 't levend portret was van mijn
grootvader, den markies Jacques, en,
zonder twijfel, drongen enkele stralen
van die gelijkenis, van tijd tot tijd, door
de nevelen v,an zijn hersenen heen, en
in het verontruste geweten van den
ouden man.
(Wordt vervolgd.)