BINNENLAND.
WEER EN WIND.
it
SPORT,
NÜMMER 116.
TWEE BLADEN.
VRIJDAG
17 MEI 1935.
EERSTE BLAD.
178e JAARGANG.
Minister en Spelling.
Koningin en Prinses op Het Loo
terug.
ll
led.]
Iging
Lste-
fpels
7or-
13,30
al-
:idem
llen-
leni-
}ing.
per
iem-
>0—
per
dos,
erij-
[ip-
P-
dag
■dag
g
dag-
dag
en
Lon-
[an-
ten-
>aar
ote
ring
doI-
(frovmcistu
msddelburgsche courant
dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen f 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, Ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
gaaan—
*2* goesche courant^
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekening no. 43255 Kantoor te GOES: Turfkade, telefoon Ylr
Aangesloten bg het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
Familieberichten en dankbetuigingen 1
regels 2.10, elke r. m. 30 ct. Rubrisl
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels
a 75 ct. bg vooruitbetaling Adv. mei
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer tos
rant" 10 ct. extra Bewy snommers 5 cent
Wij zouden de quaestie zeker niet te
berde gebracht hebben, indien ons niet
gebleken ware, dat er thans, in verband
met het aftreden van minister Mar-
chant, van verschillende kanten, ver
wacht, of althans gehoopt wordt, dat het
nu met die vermaledijde nieuwe spelling
ook wel weer uit zal zijn.
Onzes bedunkens is bij degenen, die
zoo spreken, de wensch toch wel heel
erg de vader van de gedachte! Men stel
le zich daarentegen nu eens even de
nuchtere feiten voor oogen: niet de een
of andere sympathieke of onsympathie
ke meneer, maar d e minister van on-
derwïjis benoemt met instemming zijner
xnedeministers een spellingscommissie,
bestaande uit in elk geval bevoegde des
kundigen. Deze commissie doet voor
stellen; de regeering gelast derzelver pu
blicatie; er komt verzet en een Tweede
Kamer-interpellatie; de minister krijgt
twee moties, en voldoet aan deze mo
ties, niet alleen op zijn wijze, maar ook
naar de meening van den ministerraad.
Er komt vervolgens een Koninklijk
Besluit, en men weet dat, de tout son
coenr of a contre-coeur, in elk geval de
geheele regeering achter dit besluit
staat. Het wordt met straffe hand uitge
voerd; het losbarstend verzet vindt zijn
weg naar de Eerste Kamer, en een mo
tie tegen het spellingsbeleid wordt ver
worpen, nadat minister Colijn heeft
laten blijken: het was beleid der h e e 1 e
regeering, niet van den eenen mi
nister.
Hoe denkt men zich nu in viedes-
naam, afgezien van de potsierlijke fi
guur die men zou slaan, een anderen mi
nister van Onderwijs, die deze regeering
ten aanzien van de spelling weer zou
om-praten, die H. M. de Koningin een
besluit zou durven voorleggen, waarin
de Kroon het een jaar geleden, op het
zedelijk gezag van gansch den minister
raad steunende, genomen besluit „maar
weer ongedaan zou maken"?
Dat ware werkelijk een zóo onmoge
lijke figuur dat wij prof. Van Poeljes
welhaast Marchantiaansch-felle formu-
leeriimg zouden willen onderschrijven:
„zelfs al werd de heer Taverne minister
van Onderwijs, dan nog zou die er m.i.
niets meer aan kunnen doen."
Inderdaad: de zaak is in kracht van
gewijsde gegaan!
De terugkeer van de Koningin en de
Prinses in het vaderland, na het bezoek
aan het Belgische Koningspaar, is over
al waar de vorstelijke personen pas
seerden met hartelijke betuigingen van
aanhankelijkheid vergezeld gegaan.
De Koninklijke auto's waren, zooals
gemeld, te kw,art voor 12 uit Brussel
vertrokken naar Tilburg, waar met den
Kon. trein de reis naar het Loo werd
voortgezet.
Nadat de Koningin en de Prinses de
grens nabij Goirle gepasseerd waren,
werd in de kom van dit dorp, waar
schoolkinderen met vlaggetjes stonden
opgesteld, even halt gehouden. Een
dochtertje van den burgemeester bood
bloemen ,aan. Hierna werd de reis
voortgezet naar Tilburg. De doortocht
door deze stad heeft tot een spontane
huldiging aanleiding gegeven. Duizenden
kinderen met oranje getooid stonden in
een dubbele haag langs den weg dien
de Koningin en de Prinses zouden vol
gen, opgesteld, terwijl van bijna ,alle
huizen de vaderlandsche driekleur wap
perde. Behalve de schoolkinderen ston
den dichte drommen menschen langs de
straten, toen om even half drie met
groote vaart de koninklijke auto's na
derden, De Koningin en de Prinses
werden geestdriftig toegejuicht. Op 'n
viertal plaatsen werden bloemen aan
geboden. Omstreeks kwart voor drie
arriveerde de Kon. stoet aan het sta
tion, waar de belangstelling van het
publiek eveneens buitengewoon groot
was.
Voordat de Kon. auto's het perron
opreden werd door een deputatie van
de huishoudschool te Tilburg een spe
ciale versnapering, ten gebruike bij de
lunch in den Kon. trein aangeboden.
Op hei perron onderhield de Koningin
zich eenige oogenblikken met den com
mandant van de Tilburgsche Trans
portcolonne van het Roode Kruis, wel
ke aldaar stond opgesteld.
Even drie uur vertrok de Kon. trein
in de richting Den Bosch. Ook hier
werder de vorstelijke personen door 'n
groote menigte, die zich op het perron
had verzameld hartelijk toegejuicht, ter
wijl spontaan het Wilhelmus werd ge
zongen. De Koningin en de Prinses, die
juist den maaltijd geëindigd hadden,
dankten wuivend voor de hulde. Inmid
dels waren de salonrijtuigen aan den
Utrechtschen trein gekoppeld.
Te Utrecht was er eveneens veel be
langstelling. Hier werd de Kon. trein
aan den sneltrein naar Apeldoorn ge
koppeld. Toen de salonwagen, voor T
perron schoof, was de Koningin in 'haar
lectuur verdiept en bleef onopgemerkt
zitten tot het vertreksein werd gegeven.
Te kwart over vijf arriveerden de Ko
ningin en de Prinses te Apeldoorn. Per
auto begaven zij zich naar het paleis
het Loo. Ook hier waren vele perso
nen bijeen die de vorstinnen hartelijk
toejuichten.
Een telegram aan Koning
Leopold.
Na haar terugkeer heeft de Koningin
het volgende telegram gericht aan Ko
ning Leopold:
,,In Mijn land teruggekeerd, zie Ik
met levendig genoegen terug op de on
vergetelijke dagen, met U en Astrid
doorgebracht.
De hartelijke ontvangst, aan mij en
Juliana door beiden bereid, blijft bij
ons in voortdurende herinnering. Het
is ons een vreugde geweest tevens Uwe
lieve kinderen te hebben leeren ken
nen, Wil voor U zeiven en voor Astrid
nogmaals de uitdrukking van onzen
warmen dank aanvaarden. Het ver
heugt mij oprecht, dat deze hernieuw
de persoonlijke aanraking Onze banden
wederom nauwer heeft aangehaald. Gij
weet op welken bijzonderen prijs ik de
ze banden stel, niet alleen wegens Je
voldoening, welke zij mii Juliana
persoonlijk geven, m.aar ook wegens de
beteekenis, welke zij: kunnen hebben
voor de verdere ontwikkeling van de
vriendschappelijke gevoelens, welke
reeds op zoo gelukkige wijze tusscben
de wederzijdsche volken bestaan.
Sta mij toe, deze gelegenheid te baat
te nemen, U nogmaals geluk te wen-
schen met de grootsche tentoonstelling,
die een welsprekend blijk is van den
durf en den ondernemingsgeest van
België en deszelfs hoofdstad."
DE RIJKSMIDDELEN,
April Is 4 millioen bij de raming
ten achter gebleven.
De Rijksmiddelen brachten in April
ongerekend de directe belasten en die
van het gemeente- en verkeersfonds
28.9 millioen op tegen 26.7 millioen
in April 1934. De opbrengst bleef ech
ter ruim 4 millioen ten achter bij een
evenredig deel der raming, vooral door
de geringe opbrengst van de invoer
rechten en accijnzen, terwijl ook de Om
zetbelasting nog steeds aanzienlijk be
neden de raming blijft.
In de eerste 4 maanden van 1935 is
het totaal geweest 119.9 millioen, ter
wijl de raming der middelen voor 4
maanden 132.7 millioen is.
DE VOORGESTELDE BEZUINIGIN
GEN OP HET ONDERWIJS.
Voor de jonge onderwijzers
wordt elk perspectief weg
genomen.
Het Hoofdbestuur der Unie van Chr.
Onderwijzers en Onderwijzeressen in
Nederland heeft een adres aan de 2de
Kamer gezonden, waarin het bezwaren
maakt tegen het groote bezuinigings
plan pensioen- en salarisverlaging,
vermindering van het aantal onderwij
zers, verhooging van de leerlingen-
schaal, en het aanstellen, op wettelijke
basis, van bezoldigde kweekëlingen,
enz.
Adr. betoogt o.a. dat voor de jonge
onderwijzers feitelijk elk perspectief
voor de toekomst wordt weggenomen.
In het ontwerp wordt berekend, 'aai
na de pensionneering van de 60-jarigen
nog een 1100 wachtgelders zullen óver-
blijven. Maar dit aantal zal door af
danking van de boventallige leerkrach
ten en tengevolge van de bij het bij
zonder onderwijs door te voeren con
centratie 'met minstens 4000 stijgen.
Dan is er nog geen rekening gehouden
met de afvloeiing, die bij het u.t.o. zal
moeten geschieden door de verhooging
van de leerlingenschaal. Van de 65
leerkrachten bij het chr. u.l.o. in de pro
vincie Groningen bijv, zullen er niet
minder dan acht door dit lot getroffen
worden. Een gelijk percentage voor 't
geheele land aannemende, wat, gezien
de stijging van de uniforme schaal met
1/5 niet te hoog zal zijn, beteekent dit
voor het chr. onderwijs opnieuw een
vermeerdering van het aantal wacht
gelders met plm. 120. Daarom is het
zeker niet overdreven, wanneer het to
taal aantal wachtgelders, bij verwezen
lijking van dit bezuinigingsplan, binnen
afzienbaren tijd tot tenminste 5500 zal
Onberaden woorden behooren tot
s menschen groote vijanden.
stijgen. Deze wachtgelders zullen vrij
wel allen herplaatst moeten zijn, voor
de mogelijkheid bestaat de thans reeds
zoo lang werklooze jonge onderwijzers
in het corps op te nemen. Daarmee zal
stellig 4 a 5 jaar gemoeid zijn, wat voor
velen beteekent. dat ze dan den leef
tijd bereikt hebben waarop ze onder
normale omstandigheden hun eerste 10
dienstjaren volbracht zouden hebben.
En dan zal de eindelijk gevonden arbeid
bij ongewijzigde aanneming van deze
ontwerpen voor de meesten nog
slechts beteekenen, dat ze een totaal
gedeprecieerde positie gaan innemen,
wat hun bestaansmogelijkheden betreft.
Wij vreezen, dat een dergelijke toe
stand op den duur tot zeer ongewensch-
te dingen zal moeten leiden, die zoo
wel moreele ,als politiejke gevaren ople
veren.
Adr. dringt er daarom op aan, dat de
Kamer al haar invloed zal aanwenden
om de noodlottige gevolgen van dit ont
werp voor het onderwijs en de onder
wijzers zooveel mogelijk af te wenden
of te verzachten.
HET BEZUINIGINGSONTWERP.
De afdeelingen van de Tweede Kamer
hebben naar het Volk meldt, gisteren
vergaderd over het „wetsontwerp ter
verlaging van de openbare uitgaven".
Er bestond voor dit afdeelingsonderzoek
groote belangstelling. Alle vijf de af
deelingen waren goed bezet. De verga
deringen duurden, met een korte mid
dagpauze, van 's morgens 11 tot 's mid
dags 5 uur. Heden is het onderzoek
voortgezet. De verwachting bestaat, dat
de afdeelingen in dezen tweeden dag met
haar werkzaamheden gereed zullen ko
men.
Het ligt verder in de bedoeling alle
werkzaamheden ^an de voorbereiding
van de openbare behandeling van dit
wetsontwerp verbonden, zooveel doen
lijk te bespoedigen.
HET WERKFONDS.
In de vacature, ontstaan in het be
stuur van het Werkfonds door het ver
trek van mr. Beyen is voorzien door de
benoeming tot bestuurslid van den heer
Crena de Iongh. De heer De Iongh volgt
mr. Beyen evenwel niet als voorzitter
op. Zijn benoeming is meer in het bijzon
der geschied om in het bestuur van het
Werkfonds wederom een financieel ex
pert zitting te doen nemen.
TEGEN OPHEFFING VAN KAMERS
VAN KOOPHANDEL
Er kan op een minder drasti
sche wijze heel wat bezuinigd
worden.
De Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor Rijnland te Leiden heeft
bij den minister van oeconomische za
ken een voorstel aanhangig gemaakt,
teneinde te komen tot een besparing
op de kosten van de inschrijving in het
handelsregister op een andere wijze,
dan door de regeering bij het bezuini-
gingsontwerp is voorgesteld, waardoor
het mogelijk gemaakt zou worden dat
alle Kamers van Koophandel kunnen
blijven voortwerken.
Dit plan komt aan het bezwaar tege
moet, dat er Kamers zijn die jaarlijks
groote sommen overhouden. Anderzijds
worden bij dit plan de kleinere Ka
mers gespaard. Desondanks is dit plan
ook voor de grootere Kamers van
Koophandel voordeeliger dan het plan
door de regeering thans voorgespeld,
terwijl het voor het bedrijfsleven een
verlichting van lasten geeft.
Het nieuwe plan komt er op neer, dat
de bijdragen van f 2,50 en f 5 onveran
derd blijven, de overige bijdragen met
25 pet. worden verminderd, terwijl de
maximum bijdrage teruggebracht wordt
van f 500 tot f 75.
De gevolgen van een en ander betee
kenen voor alle Kamers van Koophan
del tezamen een vermindering van in
komen van pl.m. f 300.000.
Wel is het bedrag van de bezuiniging
van het regeeringsvoorstel f 100.000
hooger, maar bij het hier gedane voor
stel zullen practisch alle Kamers van
Koophandel kunnen blijven voortwer
ken en zullen handel en nijverheid niet
op hoogere kosten worden gejaagd
doordat zij zich telkenmale ter bescher
ming van hun belangen, het verkrijgen
van inlichtingen enz. tot een verder af
gelegen centrum moeten wenden.
De daaraan voor handel en nijver
heid verbonden kosten zullen ongetwij
feld dit bedrag van f 100.000 verre over
treffen.
WAPENEN EN MUNITIE VOOR
ABESSINIë,
Het Eerste Kamerlid mevrouw Pot
huis—Smit (s d.) heeft den minister vaa
koloniën, voorzitter van den raad van
ministers, de volgende vragen gesteld:
1. Heeft de minister kennis genomen
van het bericht in het Alg. Handelsblad
van 15 Mei 1.1., ochtendblad, dat ook
Nederlandsche schepen via het Suez-
kanaal Abesslnië van wapens en munitie
hebben voorzien?
2. Kan de ministers mededeelen, of
dit bericht waarheid bevat, en zoo ja ia
hoeverre?
3. Acht de minister in dat geval geen
termen aanwezig voor het treffen van
maatregelen om zulke zendingen voor 't
vervolg onmogelijk te maken?
DE HEER PLESMAN KRIJGT DE
GENERAAL SNIJDERS-MEDAILLE.
In 1932 is opgericht te stichting „Ge
neraal Snijders-fonds" welke ten doel
heeft elke 3 jaar een „Generaal Snijders
medaille" toe te kennen aan hem, die
zich bijzonder verdienstelijk heeft ge
maakt voor de luchtvaart in den ruim-
sten zin des woords.
Deze medaille wordt alleen aan Ne
derlanders toegekend. Voor de eerste
maal is deze in 1932 toegekend aan den
generaal Snijders.
In de Donderdag gehouden vergade
ring van het bestuur der stichting is met
algemeene stemmen besloten de medail
le voor 1935 toe te kennen aan den heer
A. Plesman, directeur der K.L.M. en der
K.N.I.L.M.
DE SNELSTE JAGER TER WERELD?
De Nederlandsche vliegtuigenfabriek
Fokker heeft, naar wij vernemen, een
nieuw type jachtvliegtuig ontworpen, dat
bij gereedkomen de snelste en meest
moderne Jager ter wereld zijn- Het toe
stel, aangeduid als type D 21, is een
laagdekker met vrijdragenden vleugel.
De bewapening zal bestaan uit een auto
matisch werkend 20 mm snelvuurkanon,
dat door de holte van de schroefas
schiet, benevens uit twee machinegewe
ren, aangebracht in den vleugel,, rechts
en links van den romp. In plaats van
een automatisch kanon, kunnen ook twee
machinegeweren worden gemonteerd,
liggende bezijden den motor en schieten
de door het schroefveld door middel
van het Fokker synchronisatie-systeem
Uitgerust met een door vloeistof ge-
koelden Hispano Suiza Ycrs motor, be
reikt de D 21 een maximum snelheid van
niet minder dan 445 km per uur, terwijl
de stijgtijd naar 5000 m 6 minuten 15 sec.
bedraagt. De practische hoogtegrens ligt
op 10.000 meter.
INVENTARISATIE VAN DEN
LANDBOUW.
Met ingang van 20 Mei 1935 zal een
inventarisatie worden gehouden van al
het land dat voor akkerbouw, veehou
derij en tuinbouw in gebruik is- Ook het
vee moet worden opgegeven, behalve
geiten en bokken. Hoenders en eenden
behoeven alleen te worden opgegeven
indien zij worden gehouden met het oog
op den -verkoop van eieren.
DE NEDERLANDSCHE
ONDERZEEëRS TE BRUSSEL.
Gisterochtend zijn, zooals gemeld, in
de Brusselsche haven de Nederlandsche
duikbooten O 15 en O 13, afkomstig uit
Den Helder, aangekomen. De booten
hebben gisteren den geheelen dag door
veel bekijks gehad. Voor den middag
nog begaven de commandanten van de
O 15 en O 13, luitenant ter zee jhr. Van
Holthe en luitenant te zee Beckering
Visschers zich naar het graf van den
Belgischen onbekenden soldaat, waar
zij werden ontvangen door den Belgi
schen majoor der grenadiers Robbrecht,
die het departement van landsverdedi
ging en het Belgische leger vertegen
woordigde.
Ook de Nederlandsche gezantschaps
attaché, baron van Voorst tot Voorst en
jhr. Van Lennep waren aanwezig en
woonden de gebruikelijke kranslegging
bij. De krans met rood-wit-blauw lint en
oranje droeg geen opschrift. Na een mi
nuut stilte te hebben in acht genomen
en het graf nogmaals militair te hébben
gegroet, verlieten de Nederlandsche
zeeofficieren deze plek.
Vervolgens hebben jhr. Van Holthe en
luitenant Beckering Visschers, de eerste
als sommandant van de groepvormende
Nederlandsche oorlogsbodems, de gewo
ne protocolaire bezoeken afgelegd bij
den militairen commandant van de pro
vincie Brabant, generaal Six, den ci-
vielen provincie-gouverneur baron IJou-
tart, bij Hr. Ms. gezant jhr. Tjarda van
Starkenborgh Stachouwer en na den
Middelburg 17-V-35 Donderdag; hoog
ste luchttemperatuur 11 °C; (52 °F);
laagste 4.7 °C (40 °F). Heden 9 h: 6.6
°C; 12 h: 9 C. 1 mm regen. Hoogste
barometerstand te dezer stede, in het
afgeloopen etmaal; 766 mm; iaagste 763
mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 769,9 mm
te V, Manoer; laagste 751.2 mm te
Genua.
Verwachting tot morgenavond:
Meest matige wind uit W, richtingen,
zwaar bewolkt met tijdelijke opklarin
gen, waarschijnlijk nog regen- en natte
sneeuwbuien, mogelijk nachtvorst later
iets zachter.
Zon op: 5 h 05; onder 20 h 49. Licht
op; 21 h 19. Maan op: 19 h 27; onder:
3 h 55. V.M.: 18 Mei.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere is 38 min. later
(S Springtij.)
Mei.
Vr.
Za.
Zo.
17
18
19
Hoogwater.
1.23 13.46
1.57 14.22
2.37 15.02
Laagwater
7.59 20.08
8.35 20.49
9.14 21.30
Hoog- en Laagwater te Wemeldinge.
Vr.
Za.
Zo.
17
18
19
Mei.
Hoogwater,
3.10 15.35
3.49 16.16
4.31 16.59
Laagwater.
8.58 21.16
9.32 21.54
10.10 22.32
middag bij burgemeester Max. Generaal
Six en Hr. Ms. gezant brachten van hun
kant, een tegenbezoek aan de twee on
derzeebooten.
DE BEWEERDE WAPENHANDEL
VAN DE N.S.B.
De minister antwoordt ontken
nend op de vragen van den
heer Wijnkoop,
Op vragen van het communist Wijn
koop, of het den minister bekend zou
zijn, dat de N. S. B. een voortdurenden
smokkelhandel in wapenen drijft en
sommige kringhuizen een opslagplaats
voor munitie zouden vormen, enz. enz.
heeft de minister van justitie thans
het volgende geantwoord:
Dat bij de N.S.B. welke min of
meer geslaagde pogingen heeft aange
wend om te komen tot de vorming van
z.g. weerorganisaties een voorduren
de bewapening en smokkelhandel m wa-*
pens plaats heeft, is den ondergetee-
kende ook na een ter zake ingesteld
onderzoek niet kunnen blijken.
Afgezien van een incidenteel, in
strijd met het verlangen
van de leiding der N. S, B. plaats
gehad hebbend geknoei met vuurwape
nen, heeft het uitvoerig mede naar aan
leiding van de hierbedoelde verklarin
gen in de pers, d.w.z. in De Tribune, in
gesteld onderzoek niet kunnen aanioo-
nen, dat de kringhuizen der N.S.B. be
waarplaatsen of depots van vuurwape
nen en munitie zijn of dat door de N.S.
B. wapenen uit België en Duitsdiland
worden gesmokkeld.
Het mogelijk smokkelen, verhandelen
en verstrekken van vuurwapenen door
of vanwege de N.S.B. blijft natuurlijk
's ministers aandacht houden.
NATIONALE SCHAAKWED
STRIJDEN TE MIDDELBURG.
Aanvankelijk zouden de wedstrijden
om het schaakkampioenschap van Ne
derland dit jaar te Eindhoven plaats
hebben, doch dit bleek op bezwaren te
stuiten. Na onderhandeling met het be
stuur van den Nederlandschen Schaak
bond heeft thans de Middelburgsche
Schaakvereeniging besloten de sdha-
kers, die deelnemen aan den nationa-
len wedstrijd te ontvangen. De wed
strijden zullen plaats hebben van 5
tot 10 Augustus,
Het ligt in de bedoeling te trachten
een afzonderlijken wedstrijd voor het
kampioenschap voor dames er aan te
verbinden.
Wielersport
Zaterdag zijn te Rijswijk, zooals in 't
kort gemeld, door de N.W.U. georgani
seerde selectiewedstrijden gehouden.
Hiervoor zijn uit iedere provincie eenige
renners uitgezocht met de bedoeling
Él
