ZEEUWSCH
ZONDAGSBLAD
11
fü
r
KAM DE PROVINCIALE ZEEUVSCHE MIDDELBURGSCHE COUPAMTl
eiKiffiEn
6 April 1935
ALS HET ZONNETJE
ONDERGAAT.
REGEN.
RAADSELHOEKJE.
OPLOSSING DER RAADSELS
UIT 'T VORIGE NUMMER.
HUILEND BROERTJE.
Als ik 't Moeder vraag, zegt zij:
Zou hij honger hebben soms
Heeft hij ergens pijn
XXxXXXXXX
x
X J
X
X
BRIEFGESCHRIEF
JAN EN JEWANNES.
<r
e
r«
5 g-
H
K"
00
<J g
a*
S'S.
t-1
pY* -r
^2
8-g
tr m w
p B 1
j*r co
00 <1'
SSL
uipr<
<0
iv no,
s°S*S
r* JS H
Uv W J
O
aa
CO
M tv
>2S\B
J
W
hfl
ao,
co
p n
ÖN
-Ü
P P
I SP
a:
w(U. 4
dat ze nog lang samen in de tuin
njprhten staan en Jan de Wind
Hen met rust zou laten.
Gelukkig was deze zó moe van
alles, wat hij in Februari en Maart
uitgevoerd had, dat hij nog lang
niet uitgeslapen was en zich dus
nog niet vertoonde.
Daarover verheugden de bloe
men in de tuin zich elke dag op
nieuw.
Carla Hoog.
Moeder, wie heeft toch de zon
zo gepoetst
Kijk, ze gaat rood heel'maal
onder
En blinkt weer zó, dat de lucht
aan die kant
Ook koper wordt. Is 't
geen wonder
Moeder, ik weet wel, 't is niet
elke dag.
Is 't soms in plaats van een bad?
Wacht eens I ik snap al, waarom
het gebeurt;
Zon kan niet tegen veel nat
Moeder, ik kijk naar die wolken
zo graag.
Daar gaat de zon naar haar
bedje.
Sliep ik daar ook, 'k zou niet
treuzelen hoor
Dan was 't naar bed gaan een
pretje.
Ik houd niet van een regenbui,
Juist als ik uit zal gaan,
Want wand'len met een
paraplu,
Dat is toch niets gedaan
Ik brom en pruttel van belang,
Als 'k naar de druppels zie,
Die glijden langs het vensterglas,
Ik tel ze: Eén, twee, drie.
En altijd volgen er nog meer,
Een eindeloze rij
En toch maakt op een and're keer
Zo'n regen mij juist blij
Als na een lange, droge tijd
De regen ruist en plast
En buiten blom en plant verkwikt,
Dan haal ik uit de kast
Met blij gezicht mijn paraplu
Ha Om nu uit te zijn
'k Spring vrolijk over goot en
plas
Wat is zo'n bui toch fijn
Hermanns.
VOOR GROTEREN.
1. K Kerseboom.
k e i
sprot
h am ster
Kerseboom
d a g b I a d
k lomp
kop
m
2. Trap deze molshoop eens plat.
Aan die oneffenheden in onze
tuin heb ik het land.
(Plataan en den),
't Examen is heel moeilijk; ik ge
loof niet, dat Bob er komen
zal. (Berk.)
Andries peddelde een hele mid
dag op zijn nieuwe karretje.
(Esp.)
3. Wijnstok.
4. Hans, worst; hansworst.
VOOR KLEINEREN.
1. Voorjaar (el)kaar,
Zingend springend,
blij Mei.
2. s c H i p
trein
lelie
zomer
ploeg
linde
k a d e t
3. Ijsbloemen.
Helmond.
't Kleine Broertje, dat 'k laatst
kreeg,
Huilt de heele dag.
Eigenlijk begrijp 'k niet goed,
Dat hij dat maar mag
Broertje is nog klein
Maar.... snap jij, dat hij daarom
'n Huilebak moet zijn
'k Zou hem helpen, als 'k maar
wist,
Wat het toch kan zijn
Wacht 'k geef hem mijn
hobbelpaard,
Als hij zoet maar is
Ofmijn vriendje Teddybeer,
Die ik niet graag mis
Hoor daar huilt hij nu alweer
Het is maar niet uit 1
En ik vind dat huilen toch
Heus zo'n naar geluid
Och toe, Broertje, wees nu zoet
Jij moet niet zo huilen
Anders 'k meen hetvraag
ik Mam,
Of zij je wil ruilen.
Voor een heel lief broertje, dat..
Bijna altijd lacht
En waarop ik werk'lijk
waar
Al zo heel lang wacht
C. E. de Lille Hogerwaard.
4. Mandarijn. Maand, Rijn, tutfa,
maan, rad.
OM OP TE LOSSEN.
VOOR GROTEREN.
1. Mijn geheel wordt met V letters
geschreven en noemt een stad
in Italië.
Een 5, 1, 7, 6 is een steenvrucht.
Een 2, 4, 4, 3, 6 is een lekkernij.
Een 6, 3, 4, 4, 5 is altijd vochtig.
Een 6, 7, 3 is een insect.
Een 3, 4, 2 is een knaagdier.
2. Vul deze 16 vakjes in met:
5A IE 2K 2L 2M IN 2R IS
maar doe het zó, dat je van links
naar rechts en van boven naar
beneden leest:
lo rij een weekdier.
2o een viervoetig dier.
3o een riviertje in Noord-
Brabant.
4o iets, dat op een boerde
rij thuis hoort.
3. Verborgen plaatsen in het bui
tenland.
Heeft je zuster Eva laatst aog
gesproken
Ik zag U. Is Elly U misgelopen?
Zij kwam Em elke dag tegen,
toen zij naar het kantoor ging
Hij valt onaangenaam uit, als Lij
boos is. Wees dus voorzichtig
in de omgang met hem
4. Kruisraadsel.
Op de beide kruisjeslijnen komt
de naam van een plaats in het
Gooi.
X
X
X
lo rij een medeklinker.
2o een deel van een vrucht.
3o een ouderwetse dans.
4o een rij toetsen.
5o 't gevraagde woord.
6o voorwerpen, die dienen
om te verwarmen.
7o een stad in het Noorden
van ons land.
8o een vreemdeling.
9o een medeklinker.
VOOR KLEINEREN.
1 Als je een jaargetijde en een
kleine vorst samenvoegt, krijg
je een vogeltje. Welk
2. Wat loopt van Utrecht naar
Arnhem zonder zich te bewe
gen
3. Wie kan twee verschillende
soorten wagens noemen, wel
ke geen van beide rijden kun
nen
4. Welke vogel zingt niet,
Maar roept steeds zijn naam?
Buiten kun je 'm horen
Nooit komt hij voor 't raam
En je ziet hem zelden.
Toch is hij bekend.
Toon, dat je in 't raden
'n Bolleboosje bent
Het Boek.
De boekhandelaren van Neder
land organiseeren eens per jaar
een week, waarin zij trachten
meer dan anders de aandacht van
het Nederlandsche volk op het
boek te vestigen.
Natuurlijk doen zij dat niet met
uitsluitend ideëele bedoelingen.
Een boekhandelaar moet ook le
ven, geld verdienen, om zijn per
soneel, zijn belasting en z'n nieu
we overjas te betalen. Hij is geen
filantroop, maar een handelaar in
boeken,
Edoch: ik ben er vast van over
tuigd, dat bij de Nederlandsche
boekhandelaren de materie
le le bedoelingen bij het houden
van de boekenweek zéker niet de
overhand hebben.
Want dat heeft het boek nog
met andere, eveneens verhandel
bare, cultuurzaken gemeen: dat
hei niet een handelsobject-zonder
meer is. Indien ge als koopman in
grèuwe erwten gefaald hebt, dan
kunt ge, naar de markt het uit
wijst, probeeren een vakman in
lood of oud-ijzer, in granen, in
breikatoen, in zoolleder of in radio
te worden. Maar boekhandelaar
zoomin als antiquaar, kunsthan
del of zilversmid kan men zoo
maar worden. Dat zijn vakken,
waarvoor behalve de vakkennis
die voor iedere soort van handel
en winkel natuurlijk vereischt
wordt, nog iets anders, iets méér
gevraagd wordt.
De boekhandelaar staat dichter
bij de cultuurgemeenschap van
zijn tijd dan de meeste anderen,
wier soortnaam ook op -hande
laar eindigt.
De oorzaak daarvan ligt bij het
boek. Zooals de veekoopman de
rauwe geuren van zijn beroep met
zich meedraagt zoo geeft het
boek allen, die er mee in aanra
king komen, een zekere wijding.
De boeken zijn al enkele
eeuwen lang de voornaamste pij-
Iers onzer geestes-cultuur. Zij zijn
de materieële dragers onzer im-
materieële gedachten; alles wat
er aan goeds en slechts, aan moois
en leelijks, aan heiligs en verdor
vens, ooit is gedachtmen
vindt het neergeslagen uit de ijle
ruimten van den geest in het stof
felijke zwart-op-wit van onze boe
ken.
En dat niet alleen! Het is den
schrijvers, en nieer nog den ver
vaardigers van het boek, niet vol
doende, dat het boek in een asceii-
schen vorm de concretiseering van
ons geestesleven zal zijn, neen, zij
hebben er zich toe gezet, een
aparte kunst van het boek te doen
ontstaan, het boek zelf tot een
kunstzinnig voorwerp van fijnen
smaak te maken, en aldus de gees
telijke sfeer van het boek zelf,
dóór den materieelen vorm van
het boek, nog eens te ondersteu
nen, aan te vullen, zoo mogelijk
nog hooger op te heffen. Vooral in
dit opzicht is het boek de laatste
jaren ontzagelijk vooruit gegaan,
overal in de wereld, maar toch
met name in Nederland.
Ik ben van oordeel, dat de boe
kenmakers dit zijn allen die aan
den langen band tusschen schrij
ver en lezer staan te werken
het hunne bijdragen tot de verhef
fing van onze cultuur door de lief
devolle en kunstzinnige aandacht,
die zij aan het boek in al zijn vor
men wijden.
Vandaar deze elegie van het
boek.
Seneca Jr.
TUSSCHEN
Middelburg, April 1935.
Goeie vriend Jan
'k E t'er in m'n lesten brief over
g'aod, dat de meesters bescher-
remd moeten oóre. Dae bluuf k
bie, mè 'k moe noe toch zeie, dat
dien bovenmeester, dae jie mee
nae de stad fieste, dat nie ver
dient. Vor 'n man, die z'n eige zoo
op z'n kop lae zitte van d' ouwers,
'k gin eerbied, oör. 'k Vinde,
dat die man diepe gezoenken is as
'n om de guus op z'n schole t'
ouwen leugens op ulder driemaen-
delijksch pappier schrieft. Affijn,
ie oórt bie da soort ouwers, die
zukke leugens vraege. En as de
meesters van de biezondere scho
len guus anneme, omda z' op den
openbaeren laoge ciefers kriege,
dan fielesesteere 'k die meesters
nie oör, mit die winst.
Dat er op 'n gróót durp ienkelde
guus van de biezondere schole nae
den openbaeren overliepen, zó
drae den domenie daer is 'n ure
over geestelijke diengen gieng
praote ,is vreêd leêrzaem, Jan. 'k
Begriepe d'er uut, dat er eêl wat
biezondere scholen weggebleve
zouwe zien, as de domenies dat op
meer durrepen prontjes gedaen
aode. Affijn, me wete noe ook, dat
neffen aol de domenies, die langst
die weg nie wille evangeliseere
d'er ook bin, die nie meuge van
ulder eerwaerde kerkeraed.
Jie wist lest te vertellen, dat er
in de staende kerreke van We-
meldienge gin urregel geplaest
moch oóre, 'k Bin d'r er noe ach-
tergekomme, da ze dat in Wemel-
dienge niet goed begrepen 't
Mocht er nie komme op kosten
van de kerreke of van den „erre-
men", stieng er in da testement.
Mè da vrommes ao voo degene, die
tusschen de regels van d'er teste
ment leze konde, zó goed as ge-
zeid: „Laete andere dat urregel
mè maeke". Zódat 't eêlemaele nie
in stried zou zien mit eur teste
ment, as t'er deu vriewillige gif
ten centen vor 'n urregel bie me-
kaore kwaeme. Ze mochte daevor
in Wemeldienge mer is mi blom
metjes leure. En as dat dae ver
velend oórt, dan mèr oliebollen
verkoópe vö 't goeie doel. En as
't nog nieuwer moe zien, dan moe-
te ze mer is mi spekjes (anders
gezeid „kokkienen") prebeere.
In 't krootje zeide z' ook, da 'k
g'liek ao mi m'n zeien, dat d' ou
wers de groóste schuld dat ul
der guus zó baldaodig hin. Dae
was t'er één, die durrefde zeie, da
j'er ook eêlemaele nie van op oef-
de te kieken, da sommigste guus
zó ruug in ulder mond bin ,a je
d' ouwers oórt. Me gaev 'm g'liek
en toen zei 'k dae bovenop, da 'k
is g'oörd ao van 'n joen, die op de
schole in de Schraevestraete gieng
en vreêd vloekte. Den ondermeês-
ter gieng daer is over praote mi
z'n vaoder. Die wier kwaed, ie
riep de joen en mit ieselijke keg
gen vroeg 'n: ,,Wie leer joe dat.?''
Je begriept dien ondermeêster
wist 't antwoord. En dae was t'er
één, die zei, da je van de guus nie
vee eêrelijkeid moe wachte, as ul
der vaoder ulder oneêrelijk op 'n
kinderkaorte in de trein lae reize,
of as 'n an de grenzen smokkelt.
En toen aode m' 't er inpersan:
over dat er tegenwoordig vreêd
gesmokkeld öort. En Jan, da ge
beurt deu goddeloos en vroom,
tenminste wa z'n eige vö vroom
uugeeft, wan daer eit er lest
één in 'n Kristelijk krantje ge-
schreve: „Daar voor luxe-voor
werpen hooge invoerrechten moe
ten worden betaald, is het »raad-
zaam nieuwe dingen tusschen
oude te verpakken en eventueel
door middel van wat grafiet met
olie oud te maken en boven op in
de kisten altijd heel oude dinge.?
te pakken." Óe vin j'm Mè dat
moe je toch vastouwe, Jan, 't er-
regste smokkelen gebeur nie an
de grenzen, oör, G'loof mè gerust,
as d' inspecteurs van de belas-
tiengen is 'n boekje meugden open
doe over aol degene, die 't land te
kort gedaen mit te laoge angif-
ten, dan zouwe m' onz' anden le
gaere slae. 'k Zou wè wille, dat
meneer Oud an aol degene, d;e
mit opzet op ulder vermogen of
inkomen 'n bedrag gelogen zL
zeie: „Me zü t waer maeke, wa
jie opgeeft: je geef nè zövee boete,
a je te weinig opgeeft".
De stemmiengen naedere, Jan
De vergaederiengen bin an d'orde
en a je d'er nie nae toegaet, zur-
rege ze wè mi pappieren, da je
't een en ander te weten komt. 't
Kiezen za nie makkelijk zien. 'k E
bievoobeeld 'n pappier van d' an-
ties g'aod. Ze bin voo gezag en
vrieëid, Noe, ik nie minder, 'k
G'loove dat juust de waere vrie
ëid zonder gezag nie kan bestae,
zooda 'k zeie moet, da je juust de
meeste vrieëid kunt in 'n land,
daer ielekendeên z'n eige an de
wetten oudt. Volgens Endrik ei
Konienk Willem III dat ook zo
prontjes gezeid in '49, toen 'n zei
in z'n prokkelemaosie: „Zoekt met
mij de ware vrijheid in onderwer
ping aan de Wet". En daerom zou
'k wè wille, dat de meêsters bie
aol 't gene, da ze de guus moe te
leere ,z' ook mer is éérbied voo
't gezag inprente en dat nie alleê-
nig voo dat van de Koneginne en
aol degene, die in oöge'd gezete
bin, mer ook voo de velwachter
van 't kleinste durrepje.
Mer om op da pappier van
d'anties t'rug te kommen. As
die ulder an 't gezag onder-
werpe, ouwe ze toch 'n ach
terdeurtje open, wan ze zeie:
„tenzij het Gezag in tyrannic ont
aardt". 'k Bin t'er weê mee seêns,
Mè 't is noe juust zó moeielijk om
te zeien, wanneer dat 't gezag
tierannie öort. D' anties vinde 't
afslachten van veê en 't verdere
ingriepen in 't boerebedrief wies
beleid, mè 'k dienke, dat domi
nee Kersten dat tierannie noemt
en daerom noeme d'anties die man
in één aesem mi kommenisten e»
socieaolisten. Jan, 't is vreed
moeielijk om ier grenzen te trek
ken. Affijn, eer da 'k moe gae
stemme, za 'k nog wè meer inlich-
tienge kriege, Mer één diengen
wou 'k toch nog wè zegge: in 't
gene da 'k noe a van de verkie-
ziengen gelezen zien 'k wè, dat
de meeste ulder kracht zoeke in
't uutbazunen van 'n ander z'n
kwaed. Dat v'nde de meeste le
zers vreêd mooi, mer ik vinde 't
stom. Laet ielekendeen mè pron
tjes zeie, wat 'n zelf vö goeds wil
en laete diegene die daebie zoo 'n
bitje voo Sinterklaos wille spele,
vooral nie vergete te zeilen, wae
da ze de centen vandaen zullen
aele. En noe liet Endrik m'n iet
leze van 'n Zeeuw uut den ouwen
tied. Die eêtte Johan de Brune.
Kiek, Jan, dae moete ze noe ook
mer is meer om dienke. 't Was:
„Wel te oordeêlen is een am
bacht, dat al de weerelt niet en
verstaet. Daertoe is niet alleen
wetenschap, maer ook een gewis
se (geweten) noodigh: twee din-
ghen, die wij zelden in een persoon
ontmoeten. De zaeke van een
vriend is bijna altijd goed; die van
een vijand bijna altijd quaad". Dè
vin 'k woorden van groöte wies-
eid, Jan.
En noe nog is wat anders. Naer
anleidienge van 't groöte leger, di
z' in Duischland zulle kriege, moe
'k je noe toch nog iet schrieve. 'k
Vinde, da z' in Duischland de
goeie woorden nie gebruke: ze
praote dae van diensplicht, mè
ze moete zeie, dat ielekendeên
dae noe wl 't groöte voorrecht zal
om te meuge diene. En ze zeie
ook, dat de joengers van d' oöge-
scholen nie ml 't voorrecht zullen
om korter te dienen. Ze moete
zeie: die studenten zü d' er ook
nie mir uugejogen oóre vöor ulder
tied. Da bin de woorden, die pas-
se bie de groote blieschap en
groözigeid in Duischland.
Me wete noe, da z' er Duisch
land nog nie bin ml leger en vloot,
't Is noe ook gezeid da z' in Rus
land gevaer zie. Mer as ze daer
noe wezentlijk kwaed van plan
bin, dan moete ze daer ook wi
meer soldaoten om Duischland
an te kunne pakke. En daer ze
nog menschen, oör, wan dae laete
ze de vrouweliengen ook soldaot
oöre en as ze net as d' Engelschen
in den Transvaolschen oörelog de
gevangene laete diene, dan de
Russen nog voorraed in Siberië.
