mm i
STOOMWASSCHERIJ „ZEELAND"
WEEN EN WIND.
ZEELAND,
NUMMER 82.
DRIE BLADEN.
ZATERDAG
6 APRIL 1935.
EERSTE BLAD.
178e JAARGANG.
Liberalisme en fascisme.
Langevielesingel D 197 - T el. 63"/
Tarief per kilo en per stuk.
MIDDELBURG.
Veilig verkeer.
twwci&U
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Voor Middelburg, Goes en agent
schap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per
kwartaal Week-abonn. in Middelburg en
Goes 18 ct. p. w. Advertentiën 30 ct. per
regel, ingez. mededeelingen 60 ct. p. r.
Bg contr. voor beide veel lager; tar. op aanvr.
2*2* GOESCHE COURANT^
Uitgeefster Naamlooze Vennootschap „De Middelburgsche Courant"; Bureaux Lange Sint Pieterstraat te Middelburg.
Telefoon Redactie 269, Administratie 139 Postrekeni ng no. 43255 Kantoor te GOES; Turfkade, telefoon 17.
Aangesloten bg het Bureau voor Publiciteitswaar de der Vereeniging de Nederlandsche Dagbladpers.
<39
Familieberichten en dankbetuigingen 17
regels 2.10, elke r. va. 30 ct. Rubriek
„Kleine Advertentiën", ten hoogste 6 regels,
a 75 ct. by vooruitbetaling Adv. mei
„Brieven" of „Bevragen bureau dezer cou*
rant" 10 ct. extra Bewijsnommers 5 cent.
■MMMWHHWWM I ■IIIIIWII—■IIHWI II mS?-'
De vraag, hoe de verhouding tusschen
het liberalisme en het fascisme is, zou
kunnen en zou behooren te zijn, laat
zich niet in een paar zinsneden beant
woorden. Zelfs een uitvoerig dagblad
artikel zou dat niet min of meer afdoen
de kunnen.
Want wilde men eenigszins beneden
de oppervlakte delven, iets principieeler
en iets deugdelijker de zaak beschouwen
dan de populair-demagogische kibbela
rijen in de rechtsche en linksche, de
zwarte en roode pers van tegenwoordig
ons te aanschouwen geven dan was
een breede en diepe studie van 't geheele
vraagstuk noodig. Dan diende men nog
eens weer na te gaan, waar, los van een
partijprogramma, de eigenlijke wortels
van het liberalisme liggen, welke de
ondergrondsche waterstroomen zijn,
waaraan^ het zijn voedsel onttrekt; ver
volgens diende men de geheele poli
tieke en geschiedkundige ontwikkeling
van Europa en Nederland gedurende
de laatste halve of kwart-eeuw te be
schouwen, teneinde daaruit op te spo
ren het agens, of de agentia, die met
noodwendigheid tot het ontstaan van
de fascistische idee moesten voeren, en
dientengevolge dan ook gevoerd heb
ben.
Vervolgens zou men, in het algemeen,
en voor ons land meer in bijzonderhe
den, moeten nagaan wat de feitelijke
ontwikkelingsgang van liberalisme en
fascisme was; men zou, met de grootst
mogelijke objectiviteit niet alleen, maar
ook met een streven naar b e g r ij p e n,
het hedendaagsche fascisme in Neder
land moeten beschrijven en een even
zeer objectieve en begrijpende schets
van hét hedendaagsche liberalisme daar
tegenover moeten trachten te stellen.
Slechts nadat aldus het geheele ter
rein eenigermate verkend, en de hoofd
punten dér strategische situatie deugde
lijk gemerkt waren, zou voorzichtig-tas-
tend geprobeerd kunnen worden een
antwoord op de vraag te geven, hoe li
beralisme en fascisme eigenlijk ten op
zichte van elkaar staan, en zich te ge
dragen zouden hebben.
Aan deze noch aan gene zijde van de
streep, die de liberalen van de fascisten
scheidt, streeft men vooralsnog naar het
bereiken van dit voor den oprechten en
nuchteren beoordeelaar van den toe
stand eenig zuivere standpunt.
In plaats van de moeizame beklim
ming van den top der sereene objecti
viteit te beramen, geeft men in de pers
meestal de voorkeur aan een platvlocr-
sche kibbelarij en scheldpartij van allen
tegen het fascisme, en, met liefelijke re
ciprociteit en geniale virtuositeit, van
het fascisme tegen al zijn belagers.
Het kan zijn, dat zulks eisch van po
litieke tactiek is.
Maar onze bewondering heeft deze
ietwat oppervlakkige struisvogelpolitiek
niet.
Dacht men nu werkelijk, dat het fas
cisme, met zijn samenbundelingsgedach
te, zijn streven om het volk als een
zelfstandige eenheid boven de indivi
duen te zien, zijn corporatieve gedachte
tegenover die van het huidige demo-
cratisch-parlementarisme, niet anders
dan een hersenschimmig idee van een
paar met groot redenaarstalent zoo
men wil: volksredenaarseigenschappen
begaafde lieden is Dat men dit
fascisme zou kunnen bestrijden met, zijn
opmarsch zou kunnen weerhouden door,
scheld- en kankerstukjes in al of niet
gelezen partijbladen en -blaadjes? Ster
ker nog: is men zich er nu nog steeds
niet van bewust om eens op een en
kel punt concreet te worden dat mi
nister Colijn en burgemeester De Vlugt
de beste propagandisten voor de N.S.B.
geweest zijn, die Mussert zich maar kon
wenschen, door hun uniformverbod, nun
partijverbod, het wegjagen van Mussert,
het verbod om de Nederlandsche
driekleur in een optocht mede te voe
ren?
Er zijn in het fascisme of nationaal-
sociaKsme onderscheidene tendenzen,
waarmede de liberale van harte gaarne
kan instemmen. Tendenzen, die even
goed in onze beginselprogramma's te
vinden zijn, of, zoo niet, daarin niet mis
staan zouden hebben.
Er zijn andere punten van het fascis
me, waarover de liberaal niet zoo ge
rust kan zijn, en er zijn ook nog zaken,
die hij als geheel in s t r i j d met de li
berale idee zal moeten verwerpen en
bestrijden.
Maar dat alles doet niets af aan dit
feit: dat in de komende wereldorde van
over 5, 10, 25 jaren de fascistische idee
een factor zal wezen, waarmede men
terdege rekening te houden zal heb
ben. Het zou kortzichtige struisvogelpo
litiek zijn, te doen alsof dit niet zoo was.
Het marxistische socialisme is opge
schoten en tot overmatigen bloei ge
raakt, mede omdat en doordat wij li
beralen de teekenen der tijden destijds
niet verstaan hebben, de bakens niet
met het tij verzetten en aldus de greep
op de massa verloren.
Het marxistische socialisme is al over
zijn hoogtepunt henen en 't profiteert
nu nog van z'n goodwill-reserveen
den ongunst der tijden die „de [iconen
en sociale voorzieningen-] bezittende
[arbeiders-] klasse" nog min of meer
pal doet staan, al kraakt het hier en
daar soms bedenkelijk,
Maar het is er al nabloei de ken
tering is ingezet.
De naald van den politieken mano
meter vertoont thans onmiskenbaar nei
ging, naar de fascistische richting uit te
slaan.
Het is in> deze periode van her-oiiën-
teering zaak èn taak van het levend li
beralisme, den toestand critisch gade te
slaan, en er zijn voordeel uit te trek
ken.
Geestelijk-politiek voordeel wel te
verstaan: oculatie met nieuwe, frissche
ideëen, toevloed van nieuw, jong bloed
te bevorderen ten einde zich nu reeds
te scholen voor den strijd op de
wallen der persoonlijke
vrijheid. Want daar ligt vo
den liberaal het groote
gevaar van elkfascism e.
En daar liggen tevens het onaantast
bare bestaansrecht en de weerplicht
van het liberalisme.
DISTRIBUTIE VAN PEKELHARING
AAN BEHOEFTIGEN.
De minister van binnenlandsche za
ken heeft een circulaire gericht aan de
gemeentebesturen betreffende de distri
butie van pekelharing.
In deze circulaire deelt de minister
mede, dat de Nederlandsche Visscherij
Centrale zich voorstelt, dat de distribu
tie van pekelharing door bemiddeling
van gemeentebeshi-en zou kunnen ge
schieden.
De regeling zou ongeveer als volgt
kunnen plaats hebben. Ieder gemeente
bestuur geeft aan de Visscherij Centrale
op hoeveel haringen voor de distributie
benoodigd zullen zijn. Opgegeven moet
worden, waar en op weiken dag men de
haringen wenscht te ontvangen.
Het is de bedoeling die bestellingen
te doen plaats hebben op bestelbonnen,
welke vanwege de Nederlandsche Vis-
scherijcentrale zullen worden toegezon
den. De verzending geschiedt dan aan
het gemeentebestuur of aan een door
het gemeentebestuur op te geven adres,
doch niet rechtstreeks aan particulieren
welke eventueel bij de distributie wor
den ingeschakeld.
De verkoop moet geschieden tegen
betaling van 0.10 per 8 haringen, ter
wijl per gezin 8 haringen per week be
schikbaar worden gesteld. Verkoop van
de haringen mag uitsluitend geschieden
tegen inlevering van door of vanwege
het gemeentebestuur" afgegeven bonnen,
waaruit blijkt, dat de aanbieder recht
heeft op het koopen daarvan. Degene,
door wien de verkoop plaats vindt, zal
op zijn buurt de bonnen in moeten le
veren aan een nader aan te geven in
stantie, opdat zal kunnen worden nage
gaan, dat niet meer haringen zijn ver
kocht dan bonnen afgegeven zijn.
Van de opbrengst der haringen kan
door het gemeentebestuur 20 pet. wor
den b 1 den indien de venters worden
inges eld en 10 pet. van den ver
koopprijs indien de venters bij den ver
koop niet worden ingeschakeld.
DE POLITIEKE BETREKKINGEN
MET BELGIë.
Naar het Hbld. verneemt, heeft onze
gezant te Brussel, jhr. mr. A. W. L. Tjar-
^a van Starkenborgh Stachouwer, dezer
daggn een noenmaal aangeboden aan
een aantal hooge Belgische ambtenaren.
Bij deze gelegenheid is een uitvoeri
ge gedachtenwisseling gevoerd over de
quaestie van de herziening der verdra
gen van 1839. Zijn we wel ingelichht, al
dus het blad, dan heeft deze bespreking
echter weinig resultaat opgeleverd. De
oude moeilijkheden, die reeds zoo lang
tusschen Nedgfland en België hangende
zijn, werden geen stap nader bij een op
lossing gebracht.
't Verstand van de jeugd is niet
een vat, dat gevuld moet worden; het
is een haard, waarin het vuur ontsto
ken moet worden.
EEN HANDELSACCOORD MET
FRANKRIJK.
Gisteren hebben te Brussel bespre
kingen plaats gehad tusschen den Bel
gischen minister-president Van Zeeland
en den Franschen minister van Handel
Marchandeau, zulks om een regeling on
der de oogen te zien, die moet voorko-
mfen, dat de Fransche handel nadeel on
dervindt van de devaluatie van den Bel-
ga. De beide ministers hebben 'n ac-
coord ontworpen, waarop zij vandaag
aan de goedkeuring der beide regeerin
gen hoopten te zullen verkrijgen. Vol
gens een officieel communiqué mag men
verwachten, dat de ontworpen regeling
in staat zal zijn te voorkomen, dat
Frankrijk scherpe afw eermaatregelen
neemt tegen de Belgische concurrentie,
die nu een voorsprong op de Fransche
heeft.
ONZE HAVENS EN DE DEVALUATIE
VAN DEN BELGISCHEN FRANC.
De heeren S. R. de Miranda, E. Boek
man, Bern. C. Franke en S. Mok, s.-d,
leden van den Gemeenteraad van Am
sterdam, hebben het volgende voorstel
ingediend:
De Raad noodigt B. en W. uit, ten
spoedigste met de regeering en met het
gemeentebestuur van Rotterdam in
overleg te treden, ten einde door geza-
melijk beraad op korten termijn te ko
men tot maatregelen, welke de door de
devaluatie van den Belgischen franc
verstoorde verhoudingen tusschen de
Nederlandsche havens en die van Ant
werpen hei stellen.
DEVALUATIE-WEE,
Voor de afdeeling Wassenaar van de
liberale staatspartij De Vrijheidsbond
heeft Donderdagavond prof. mr. C. W.
de Vries o.a. gesproken over de deva
luatie van den Belga. Spr. deelde mede,
hoe diep hij onder den indruk was van
een gesprek door hem gevoerd met den
bekenden Brusselschen hoogleeraar in
de oeconomie Ansiaux, die hem de de
valuatie afgezien nu van de vraag of
zij in België een politieke of/en oeco-
nomische noodzakelijkheid was op
zich zelf beschreef als een groote ramp
voor het Belgische volk, welke ramp
veel meer op de kleinen dan op de
grooten neerkwam.
In België heerscht plotseling een vree
selijke oorlog van allen tegen allen,
waarin de regeering vrijwel machteloos
staat, al neemt zij maatregelen. De tij
delijke voordeelen door de banken ver
overd, konden in het groot den omvang
van de ramp niet lenigen. Evenmin
mocht Antwerpen op iets meer reke
nen dan op enkele tijdelijke voordeelen
boven Rotterdam.
De devaluatie ging in tegen het ge
weten van de natie. Eerst wanneer een
algemeene stabilisatie kan tot stand ko
men, kan en moet Nederland aan nieuwe
maatregelen op monetair gebied gaan
denken, eerder niet. In België hebben
de groote liberale vakbonden op het
laatste oogenblik nog tegen de devalu
atie geprotesteerd maar het was reeds
te laat.
MOETEN WIJ DUITSCHLAND NAAR
DE OOGEN ZIEN?
Het bestuur van de afd. Amsterdam
van de Liberale Staatspartij De Vrij'
heidsbond heeft als gebruikelijk ook dit
jaar weer verschillende schuttingen met
verkiézingsreclame doen beschilderen
Op een der schuttingen had men een
concentratiekamp afgebeeld. Tegen de
ze plaat welke thans ongeveer 10 dagen
te zien was is van officieele Duitsche
zijde geprotesteerd, wijl de uniformen
der afgebeelde bewakers van het con
centratiekamp te veel gelijkenis zouden
vertoonen met Duitsche uniformen.
Uit den aard der zaak, zoo deelt het
bestuur der Amsterdamsche afdeeling
aan het Hbld. mede, was het allerminst
onze bedoeling ons te mengen in bui-
tenlandsche toestanden, en d,aarom heb
ben wij ons onmiddellijk bereid verklaarc
de uniformen, ofschoon deze o.i. geens
zins Duitsche uniformen waren, nog
verder te wijzigen. Wij hebben dit ook
aangeboden ten opzichte van soortge
lijke verkiezingsplaten in de Reguliers
breestraat en op een reclame-auto. De
politie verklaarde zich hiermee tevre
den.
Reeds was een .aanvang gemaakt met
het aanbrengen der bedoelde wijzigin
gen, toen ons gisteren een nadere op
dracht van den hoofd-commissaris be
reikte om de platen geheel te-verwij
deren.
Wjij hebben, zoo bericht het afdee-
lingsbestuur verder, gemeend krach
tens ons beginsel het gezag te moeten
eerbiedigen, en voldeden dus terstond
aan deze opdracht. Wij veroorloven ons
echter langs dezen weg krachtig tegen
een en ander te protesteeren.
Wij zien niet in, wat de Duitsche re
geering het recht geeft zich te mengen
in onzen Nederlandschen verkiezings
strijd, en wij beschouwen het als een
zeer slecht precedent, dat een plaat, die
alleen schildert, wat naar onze overtui
ging ons land in de toekomst van het
nationaal-socialisme zou hebben te
wachten, wordt verboden, alleen omdat
die onaangename dingen ook al in een
ander land bestaan, en dit land daaraan
liever niet wordt herinnerd.
Wij kunnen met een dergelijke servi
liteit tegenover het buitenland geen ge
noegen nemen, en zullen trachten een
uitspraak van de regeering, en zoo noo
dig van de Kamer hierover uit te lok
ken.
TWEE KINDEREN OP ééN
V AC ANTIEK A ART.
Zooals bekend is, werd tot nog toe
door de Ned. Spoorwegen geen reductie
gegeven voor kinderen, noch op vacan-
tie, noch op achtdaagsche abonnements
kaarten.
Thans is echter bepaald, dat voor
twee kinderen van vier tot tien jaar,
slechts één vacantiekaart of acht-
daagsch abonnement genomen behoeft
te worden. Voor één kind blijft de vol
le vracht verschuldigd.
Middelburg
(Ingez. Med.)
Middelburg, 6-IV-'35. Vrijdag: hoog
ste luchttemperatuur 9.6 °C (49 °F);
laagste 3.7 °C (38 °F). Heden 9 h: 6.3
°C; 12 h: 7.6 °C. 1.8 mm regen. Hoogste
barometerstand te dezer stede, in het
afgeloopen etmaal: 750 mm; laagste 747
mm.
Hoogste barometerstand in het Euro-
peesche waarnemingsgebied: 767.7 mm
te Akureyri; laagste 744.8 mm te Hapa-
randa.
Verwachting tot morgenavond:
Matige, tijdelijk nog krachtige wind uit
W. richtingen, zwaar bewolkt met tijde
lijke opklaring, regen- of hagelbuien, la
ter wellicht opklarend en iets zachter,
Zon op: 5 h 27; onder: 18 h 40. Licht
op: 19 h 10. Maan op: 6 h 10; onder:.
23 h 22.
Zondag 9 April, Zon op: 5 h 25; onder:
18 h 42. Licht op: 19 h 12. Maan op: 6
h 47. E.K. 10 April.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere is 3" min. later
[S Springtij.)
Vrijdagavond hield de op 25 Februari
j.l. opgerichte Vereeniging voor Veiiig
Verkeer een bijeenkomst in de groote
zaal van het Schuttershof, waartoe be
halve de leden, ook de leerlingen v,an
inrichtingenvan middelbaar onderwijs
en verdere belangstellenden waren op
geroepen.
De voorzitter van het tijdelijk bestuur,
jhr. F. Beelaerts van Blok
land, heette speciaal de gasten wel
kom en deelde mede, dat tot zijn spijt
de eere-voorzitter, burgemeester Fern-
hout, door uitstedigheid verhinderd w.os
en ook de beide wethouders bericht
van verhindering zonden.
Spr. wees er op, dat het ledental van
aanvankelijk 75 op de oprichtingsverga
dering, reeds tot meer dan 200 is ge
stegen. Voor het tijdelijk bestuur is dit
zeker een verblijdend teeken, maar men
verlangt ook iets van dat tijdelijk be
stuur en dit begreep ook het ijzer te
moeten smeden ,als het heet is. Daarom
komt het nu met de vertooning van n
verkeersfilm, nadat reeds veei propa
gandamateriaal is verspreid. Het ver
dere plan is een verkeersweek te orga-
niseeren vooral voor de jeugd. Men moet
komen tot jeugdverkeersclubs en ook
op de scholen kan veel goeds worden
bereikt.
Dank bracht spr. aan den inspecteur
van 't L.O. en aan de hoofden der scho
len, die hun medewerking verleenden,
opdat Zaterdagmorgen 1200 tot 1300
schoolkinderen de film en de lantaarn
plaatjes zouden kunnen zien.
Hierna gaf spr. het woord aan den
secretaris, den heer R. A. A v i n k.
De heer A v i n k begon met er op te
wijzen, dat Middelburg op het gebied
van de verkeersongelukken geen slecht
figuur maakt. De lichtbeelden en de
film, die spr. zou brengen, maken vol
gens hem geenszins aanspraak op volle
digheid. Maar wel hoopt spr. er o.a
mede te kunnen aantoonen hoe de ver
schillende nieuwe verkeersteekens zijn
en wat hun bedoeling is. Zooals de
voorzitter ook reeds zeide, zal er in
overleg met de politie een veiligheids-
week worden gehouden, tijdens welke
op iedere verkeersovertreding zal wor
den gewezen. Maar dan moet het ook
uit zijn met het straffeloos overtreden
April.
Hoogwater
Laagwater.
Za.
6
2.46 15.14
9.30 21.41
Zo.
7
3.32 15.57
10.14 22.30
Ma.
8
4.21 16.44
10.52 23.17
Hoog-
en
Laagwater te
Wemeldinge,
April.
Hoogwater
Laagwater.
Za.
6
4.51 17.19
10.25 22.46
Zo.
7
5.31 17.56
11.16 23.35
Ma.
8
6.13 18.37
11.59
van verkeersregelen. De jeugd moet in
deze een voorbeeld geven. Velen heb
ben totaal geen begrip van de verkeers
regelen en het komt meermalen voor
dat iemand komt klagen en op geleden
schade wijst, terwijl het onderzoek
uitmaakt, dat de klager zelf de schul
dige van de aanrijding is.
Men moet alles doen om overal orde
te hebben, en vooral ook het onbe
schaafd rijden moet krachtig bestreden
worden.
Aan de hand van een serie lichtbeel
den kon de heer Avink aantoonen,
waarom men in bochten rechts kort.
links lang moet draaien dus resp. met
een kleine of een groote bocht.
Het rechts den voorrang geven, werd
vooral onderstreept. Verder zijn de wij
ze van oversteken van een straat, het
achterop rijden; het niet snijden van
wegen, en het niet nog net er eens door
willen, de revue gepasseerd. Ook het
noodzakelijke om steeds een plan om
van richting te veranderen tijdig aan te
geven en niet te wachten tot op of na
bij een bocht, en dit zonder te vragen
wat een ander er' van zegt, kwam goed
naar voren.
Na de lichtbeelden, heeft een agent
van politie, de nieuwe teekens gede
monstreerd. Houdt de agent zijn linker
hand uitgestoken en zijn hand iets naaf
boven, dan moet het verkeerj dat voor
hem is stoppen, met de rechterhand
geldt hetzelfde voor het verkeer, cat
van achter den agent komt. Beide han
den uitgestoken, beteekent alle ver
keer stopzetten. Ook de teekenen voor
vlugger of langzamer rijden, voor op
heffing van de stopzetting enz. heeft de
politieman getoond
Als laatste voor de pauze draaide
nu een tweeacter, die door den K. N.
W, B. is vervaardigd en aan de V.V.V.
V.'s voor propaganda wordt afgestaan.
Vooral kinderen zullen plezier hebben
over het doen en laten van de kléinen
op de film. Maar zij kunnen dan daar
bij ook nog weer eens enkele veel
voorkomende fouten bij het verkeer, zien
maken en kunnen daaruit him waar
schuwingen voor de tookomst maken.
Ten slotte heeft de Voorzit
ter onder applaus dank gebracht
voor alles wat de heer Avink aan de
voorbereiding heeft gedaan.
Na de pauze had de vergadering der
jeugdige vereeniging plaats, waarop de
V oorzitter mededeelde, dat en
kele bestuursleden, o.w. de penning
meester, de heer J. Dronkers Jr. we
gens ziekte, afwezig waren. Spr. stelde
het eerst aan de orde de verkiezing van
een definitief bestuur. De vergadering
herkoos z.h.s. tot bestuursleden: tne-
1 vrouw Kochde Waard en de heeren