TronW ZEELUID. van den DAG. BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE COURANT) VAN VRIJDAG 5 APRIL 1935. No. 81. HET DRAMA OP WALCHEREN. MIDDELBURG. VUSSINGEN. GOES. GEMEENTERAAD VAN GOES. De scheikundige Dr. J. v. d. S. W P IV 20 ies. agt 'rot str. 18. Politieke malle gevallen in Spanje. Een kabinetscrisis als gevolg van gratie aan ter dood veroordeelden, Groo- te woorden van Gil Robles, maar hij 'doet ze niet gestand. Lerroux vormt een minder- derheidsregeering. Spanje, waar het naar het uiterlijk een paar maanden bijzonder rustig is geweest de staat van beleg wordt er nog steeds gehandhaafd schijnt weer een periode van roerige politiek tegemoet te gaan. Men heeft er ten minste weer eens een kabinetscrisis beleefd, waarvan de oplossing weinig stabiel lijkt. Daarenboven is haar oor zaak een ïeiwat mal geval, dat zekere Spaansche gemoederen nogal geprikkeld heeft. Men zal zich herinneren, dat in Oc tober van het vorig jaar een ops.anu in Spanje uitbrak, bij wijze van protest tegen de pas gevormde regeering-Ler roux, waarin een aantal mannen van rechts werd opgenomen. De ultra-Iink- sche groepen vreesden, dat ze door de ze regeering geheel in een hoek ge duwd zouden worden. Het liep met het gewapende verzet echter op niets uit, De rebellen verloren den strijd en een groot deel hunner leiders kwam ach ter slot en grendel. Een tijdje geleden werden 20 er van, waaronder Pena, de aanvoerder van de revolutionnaire be weging in de provincie Asturië, waar het heel erg is toegegaan, ter dood ver oordeeld. De meerderheid der regee ring, n.l. Lerroux zelf en zes ministers, die evenals hij tot de radicale partij behooren, voelden er echter niet voor, de doodvonnissen te laten voltrekken. Zij wilden genade voor recht doen gel den en wisten door te zetten, dat gra tie werd verleend. Dit was den anderen vijf ministers, uit de rechtsche partij en voortgekomen, niet naar den zin, zoodat ze er het bijltje bij neerlegden, waarop Lerroux niets anders overbleef, dan het ontslag van het geheele kabi net aan te bieden. Aan 't einde der vorige week speelde dit zich af. We noemden het een mal geval, na- demaal deze regeering struikelde over de liquidatie van een opstand, welken ze met bloedig geweld meester had weten te worden. Wat eerst haar be houd scheen, zou later haar val ver oorzaken. Voor Nederlandsche begrippen, die zich sinds lang niet meer het recht over leven en dood aanmatigen, is de zaak niet bepaald sympathiek. Iin Spanje zullen velen daar alevel anders over denken. Gil Robles, de leider van de groote rechtsche partij, de katholieke volksactie, had eenigen tijd geleden reeds verklaard: „Indien de hand die het stuur van het schip van staat houdt, niet den koers neemt dien Spanje noo- dig heeft, omdat zij het niet kan of wil, dan zal zij moeten wijken voor de onze''. Deze uitlating sloeg op de reeds toen „dreigende" gratie aan den rebel lenleider Pena. Robles stelde zich op het standpunt, dat de doodstraf die trouwens aan eenige ondergeschikte rebellen-aanvoerders reeds voltrok ken is slechts het betrachten van rechtvaardigheid was, en bovendien door de hoogste staatsbelangen werd geëischt. De wijze, waarop de rebellen in Asturië zijn opgetreden, de gruwe len welke zij daar hebben bedreven, motiveerden een doodvonnis niet al leen, maar eischten dat dit ook ten uit voer werd gelegd, om he.t land tegen herhalingen te beschermen, zoo luidde de redeneering van de rechtsche groep. Lerroux dacht er echter anders over. En daar hij en zijn radicale collega's de meerderheid in het kabinet hadden, werd een anderen koers genomen, dan dien door Gil Robles geëischt. In den aanhef van dit artikeltje zei den we, dat de oplossing van de kabi- Oorspronkelijke detective-roman door J. P. BALJé. 16. netscrisis niet den indruk van veel ste- den heer De Lange eens was. Ook hij Enthousiast schudde ik hem de hand. „Natuurlijk", zei ik, „vertel maar, wat we zullen doen. Ik ben je man!" Hij fronste de wenkbrauwen, „Het kan gevaarlijk worden", ging hij op waarschuwenden toon verder, „je kent zoon beetje de strijdmethodes van onze tegenstanders. Ze hebben twee ge wichtige argumenten: de revolver en de dolk!! Heb jiji wapens bij je? Kan je een revolver meenemen?" „Nee", moest ik bekennen, „ik ben niet op reis gegaan met het plan mijn medemenschen van het leven té beroo- ven." „Hindert niet, dan zal ik je een revol ver geven. Als je tenminste onder deze omstandigheden nog lust hebt, mee te gaan." Verontwaardigd keek ik hem aan. „Dacht je dan, dat ik je alleen zou laten, omdat er mogelijk gevaar dreigt? Ik ben wel geen held, maar ik had toch niet gedacht, dat je me voor een laf aard zou aanzien." Hij slaakte een diepe zucht, en ik kon niet uitmaken of dat kwam door vigheid geeft. Gil Robles heeft de hier boven geciteerde groote woorden, n.l, om „het roer van het schip van staat" zelf in handen te nemen, niet gestand gedaan. Nadat een poging om een mi nisterie met een duidelijk rechtsche tendenz in het leven te roepen, mis lukte, is de formatie van de nieuwe regeering weer aan Lerroux opgedragen. Hij heeft nu een zuiver radicaal kabi net samengesteld, dat wil dus zeggen een minderheidskabinet. Voorloopig is niet duidelijk, hoe hij daarmede een meerderheid bij de Cortes zal vinden Lerroux zelf beseft dat natuurlijk het allerbest. Daarom heeft hij vermoede lijk het parlement maar voor een maand verdaagd. Dan houdt hij 't in elk geval vier weken uit En in dien tijd kunnen natuurlijk pogingen gedaan worden, om een „working majority" bijeen te krij gen. Of dit laatste zal gelukken is de vraag. Maar ook al gelukt het, dan nog zal de nieuwe regeering allesbe halve sterk staan. Ze kan slechts bij de gratie van andere partijen regeeren. In Spanje lijkt daar wel allerminst veel van terecht te zullen komen. Ook al heeft de geschiedenis der kabinets crisis dan geen kwaad gedaan aan de populariteit van Lerroux. Het aureool van menschlievendheid, dat nu zijn hoofd omstraalt, is ,zelfs niet zonder uitwerking gebleven op de socialisten, ondanks de gebeurtenissen van ver leden jaar October. Vermoedelijk ech ter kan daar niet teveel beteekenis aan toegekend worden. Een regeering steunende op links is momenteel niet goed denkbaar. (Voor de goede orde mag er nog even op gewezen worden, dat de „ralicale" partij van Lerroux de groote burger lijke groep van republikeinen omvat die het midden houdt tusschen aan den eenen kant de (katholieke) Volksactie van Gil Robles plus meer of minder rechtsche groepen en aan den anderen kant de heel en half marxistische par tijen. Een meerderheid zonder de radi calen is niet te vormen, ze zitten pre cies op de wip.) Comité voor Nationale Veiligheid. Ter bevordering van de oprichting van een afdeeling van het comité voor Na tionale Vei igheid te Middelburg heeft zich een initiatief-comité gevormd, be staande uit de heeren: jhr. F. Beelaercs van Blokland, voorzitter, mr, W- F. E. baron van der Feltz, dr- K, Huizenga, J. H, Klarenbeek, J. A. M. Lambermont en mr- Th. Portheine, Mr- W. K, H. Dieleman is bereid ge vonden het secretariaat op zich te ne men. De heer H. Mathon uit Breda komt 24 April hier ter stede nader doel en werk wijze van het comité uiteenzetten, LANDBOUW EN MAATSCHAPPIJ. In de bovenzaal van de Vergenoeging sprak Donderdagmiddag de heer De Lange, propagandaleider van den Nati- onalen Bond, „Landbouw en Maatschap pij". Voorzitter der vergadering was een broer van den spreker, de heer De Lange uit Biggekerke, die de ongeveer 60 personen welkom heette. De spreker hield een rede in denzelf den geest als te Biggekerke en te Westkapelle. Met gespannen aandacht hebben de aanwezigen geluisterd. Schriftelijk werd gevraagd om nadere inlichtingen waarom de exportboter zoo goedkoop en de binnenlandsche boter nog zoo duur is. De inleider achtte dit 'n groot onrecht, waartegen met man en macht moet worden opgekomen. Ir. Dorst kwam op tegen de felle cri- tiek van spr. op de crisismaatregelen, ofschoon hij het voor een groot deel met de klim naar den boulevard, of om an dere redenen. „Allright", zei hij toen, „dan gaan we dus met z'n tweeën. We zullen een auto noodig hebben. Het beste zal zijn, denzelfden garagehouder weer maar op te zoeken. Die man kent ons nu al, en hij zal ons natuurlijk van dienst wil len zijn." We zochten dus den garagehouder op, en deze was de bereidwilligheid in per soon. Ditmaal had Jack O'Neill er geen bezw.aar tegen, dat er ook een chauf feur meeging, mits op het stilzwijgen van den man gerekend kon worden. Waar de garagehouder ons voor in stond. Om half twaalf zouden we ver trekken. „En waar gaan we heen?" vroeg ik mijn metgezel, toen we het uurtje, dat ons nog restte, kortten door het drin ken van een glas schuimend gerstenat. Als om het effect te verhoogen wacht te de speurder even met z'n antwoord. „Valkenisse!" zei hij toen ernstig, „de plaats van den eersten moord!" HOOFDSTUK 9. Een nachtwake. Valkenisse! Dat opende perspectie ven! Ik voelde mij plotseling een ander mensch. Dat was wat anders, dan on- noozele uitstapjes naar een Middelburg- sche markt en het aangapen van dikke is van meening, dat het platteland zich meer dan tot dusver in de politiek moet doen gelden, doch hij waarschuwde te gen verdeeldheid. De heer De Lange antwoordde, dat „Landbouw en Maatschappij" juist strijd voor een groote plattelandseen heid. Een tiental der aanwezigen gaf zich als lid op. De politie heeft proces-verbaal op gemaakt tegen een caféhouder, die zijn inrichting nog om half een geopend had en tegen de zich in het café bevindende personen. Op het Betje Wolffplein te Vlissin- gen had Woensdagmiddag een aanrijding plaats tusschen een personen-auto uit Vlissingen en een taxi. De botsing was vrij hevig en de auto's bekwamen zwaar letsel. In de taxi bevond zich een heer uit Amsterdam. Deze werd door de bot sing zoodanig tegen den zijwand gedrukt, dat hij een ernstige fractuur aan de knie bekwam- Het ongeluk had plaats v.ak bij de woning van dr- Wolters. De gewonde werd in deze woning binnengedragen en is hem daar de eerste hulp verleend. De politie stelt een onderzoek naar het ongeluk in of hier ook van schuld sprake is- Conversie van geldleeningen Kindertoeslag voor het ge- meentepersoneel Verdere verbetering Waterstraatje. Vergadering van den raad van Goes op Donderdag 4 April, des middags te twee uur. Voorzitter; burgemeester Dusseldorp. Er is één vacature (Adri- aanse). Afwezig zijn de heeren De Roo, Jonkers en Hollestelle, Ingekomen is o.a: een nader bericht van het Centr,aal Bureau voor Verifi catie. enz, betreffende de tekortkomin gen in de administratie van het Gast huis. Voors een verzoek van den B. B. N. om te komen tot ordening in het auto-verhuurbedrijf. (In handen van B. en W.) De hr VISSCHER verzoekt aanhou ding van het rapport, daar het Gasthuis- bestuur hierover een schrijven zal in zenden. Aldus wordt besloten. Conversie leeningen. B. en W. stellen voor het besluit van 16 Nov. 1.1., tot het aangaan van een conversieleening ad f 271.691.22, in dier voege te wij:.zigen, dat het restant na 20 jaar niet opvord^rbaar z,al zijn. De hr CRUCQ heeft een advies van de Fin. Comm. gemist. De VOORZ. helft zich al eens afge vraagd, of de aanteekeningen, die de F. C. maakt, beschouwd moeten worden als een raport. Spr. had d,at liever in gewonen rapportvorm. De hr VIS SCHER liet blijken het hiermede eens te zijn. Wat het onderhavige geval be treft, dit gaat meer over een wijziging. De hr VISSCHER meent, dat de Fin. Comm. over de stukken wel degelijk moet vergaderen, en er advies over uit moet brengen. Het was zoo echter ge woonte. De hr JONKERS maakte tegen spr. de laatste maal de opmerking, dat hij de stukken zoo laat kreeg van de secretarie. Als hier geen verandering in kan komen, neemt spr. ontslag als lid der F. C. Zoo acht spr. het geen werk wijze. De hr ECKHARDT vraagt, of deze opmerkingen al eens eerder gemaakt zijn. De hr VISSCHER: er is op zachte wijze al eens op gewezen. De VOORZ, merkt nog op, dat het onderhavige stuk 15 Maart verstuurd werd. Tot de conversie wordt besloten. B. en W. stellen voor over te gaan tot conversie van een geldleening, groot „inboorlingen." „Zouden we er de daders kunnen ont moeten?" vroeg ik gretig. Jack O'Neill haalde de schouders op en er kwam een bedachtzaam trekje om z'n mond. „Onze tegenstanders zijn onbereken baar, m'n jongen", zei hij voorzichtig, „het zijn de gladste misdadigers, die ik in mijn carrière ontmoet heb, en ik kan je verzekeren, dat dat er al heel wat zijn! We zullen moeten afwachten." „Heb je reden om aan te nemen, dat ze daar vannacht zullen komen?" Het geheimzinnige grijnsje kwam weer om z'n mond, maar het irriteerde me ditmaal niet. We zouden nu immers iets beleven. „Wait and see!" bromde hij, „Je bent een ongeduldige kleine jongen." Hij nam een laatste slok bier, keek op z'n horloge en stond toen op. „Kom", verzocht hij me, „laten we zoo langzamerhand maar eens n,aar de garage loopen. Het wordt tijd." De auto stond al gereed, toen we er arriveerden. Even nog sprak de speur der met den garagehouder, d,an stapten we zonder een woord te spreken in De chauffeur had blijkbaar zijn instruc ties al ontvangen, en met een flink vaartje ging het de Badhuisstraat af, daarna den Koudekerkschen weg op. Een zekere opwinding maakte zjch van mij meester, die er niet minder op werd, als ik naar Jaèk O'Neill's gezicht f 17.600, rustende op het gasbedrijf „Oosteinde". De huidige rente bedraagt 4Ml pet., de rente na conversie 4% pet. De VOORZ. merkt hierbij op, dat als men een emissie geadverteerd ziet tegen 3% pet., dit nooit is voor een 100 pet. koers, doch 98 o£ 98%. Rekent men dan de kosten er bij, dan komt men ook boven 4 pet. Spr. zegt dat de kans van dalen zoowel als van stijgen bestaat. Spr. adviseert tot de conversie over te gaan. Er is een voordeel. De hr. SIMONS wijst op de boete, die betaald moet worden. De VOORZ.: het voordeel is gering. De hr, VISSCHER wil wachten op 1936, dat duurt niet lang meer en dan vervalt de boete. De VOORZ. heeft gedacht, laten we nemen wat we krijgen kunnen. Spr maakte dit reeds eerder mee en toen moest 6 pet. betaald worden. Bij stemming wordt met 5 tegen 4 st. besloten volgens voorstel van B. en W. Vergunningen en verloven. In de verordening winkelsluitingswet wordt een administratieve wijziging ge bracht. De Nationale Commissie tegen het Al coholisme, verzocht vermindering van 't maximum aantal vergunningen. Daar Goes slechts 24 vergunningen heeft en het wettelijk maximum 36 bedraagt, meenen B. en W. het bestaande aantal te moeten handhaven. De heer CRUCQ kan zich met het voorstel vereenigen. Het is spr. toch reeds gebleken, dat het verbruik steeds minder wordt. Misschien worden de Goesenaars verstandiger. Het voorstel wordt z. h. st. aangeno men. Dezelfde commissie verzocht het aan tal verloven A te verlagen. B. en W. wijzen er op, dat 38 verloven A geoor loofd zijn, terwijl het aantal slechts 21 bedraagt. In verband met de regelmati ge uitbreiding der stad, willen B. en W thans het maximum op 25 bepalen. Aldus wordt besloten. Het kohier hondenbelasting wordt met 237 honden vastgesteld op 1185. Verzoek R. K. school. Het Bestuur der R. K. lagere school verzocht den Raad om medewerking ten behoeve van de vernieuwing van den ketel der centrale verwarming. B. en W. wijzen er op, dat de nieuwe ke tel betaald moet worden uit het ge meentelijk subsidie volgens art. 101 der L. O. wetten, en stellen mitsdien voor, afwijzend op het verzoek te beslissen. De hr. SIMONS vraagt in het ver volg het schoolbestuur met een en an der in kennis te stellen dan kan het zijn voorstel intrekken. Het blijkt dat dit gebeurd is. Volgens voorstel wordt besloten, In verband met de noodzakelijke uit breiding van het buizennet der water leiding aan de Oostzijde der haven, stel len B, en W. voor de gewone garantie aan de N.V. waterleiding Mij. „Zuid-Be veland" te verleenen, zijnde een op brengst aan water van 200 per jaar. De VOORZ. stelt voor, de bedragen niet naar voren te brengen, en de uit voering binnen 3 maanden te bepalen. Dan behoeft men zich niet dadelijk de heele leiding aan te leggen en wordt de garantie percentagewijze lager. Aldus wordt besloten. B, en W. stellen voor over te gaan tot aankoop van het perceel Voorstad no. 36 voor 260. De VOORZ. deelt mede, dat B. en W. meenden deze risico op zich te moeten nemen. Het was telaat om den Raad tijdig bijeen te roepen. Aldus wordt beslotèn. Salarissen gemeentepersoneel B. en W- stellen voor, op de salaris sen van het gemeentepersoneel een kin dertoeslag van 3 pet. te geven, tot een maximum van 10 pet. van de jaarwedde. De hr. VISSCHER kan zich met het voorstel niet vereenigen. Op de voor laatste vergadering van Georganiseerd overleg was men eenstemmig van mee keek. M'n vriend want zoc mag ik hem langzamerhand wel noemen zat met toegeknepen lippen tegen een hoek van den w,agen geleund. Z'n gezicht stond strak en lang niet vriendelijk. De schurken zouden aan hem vannacht een kwaad tegenstander hebben! Even voelde ik een rilling langs mijn rug kruipen, toen we langs het oude kerkhof reden, waar de grafsteenen lu guber omhoog rezen, en de sl,anke po pulieren een geheimzinnig lied zongen. Ik ben niet bijgeloovig, maar een graf bij nacht en dan onder dié omstandig heden. het was niet bepaald opwek kend! Jack merkte blijkbaar instinctief mijn opkomende onrust, want ik hoorde een kort, droog lachje. „Is er iets?" vroeg ik scherp. „Nee", antwoordde hij droogjes, „ik dacht aan iets heel moppigs." En dan weer ernstig terwijl hij me iets toeduwde: „Hier, pak aan! Een revolver! Ik hóóp, dat je het ding niet noodig zal hebben, maarik zou er geen eed op durven doen, dat mijn hoop bewaar heid zal worden." Ik stak de revolver in m'n zak. Het gaf me een zeker gevoel v,an veiligheid. Duur zou ik m'n huid verkoopen, als 't er op aan moest komen! Koudekerke was intusschen gepas seerd en in de verte doemden in het donker al de eerste lage huisjes van „Het zijn uitsluitend de zich in de koffie bevindende aromatische oliën, welke den smaak en het aroma bepalen. Deze oliën ontstaan eerst tijdens het bran- dingsproces. Door de coffeïne, een kleurlooze stof, zonder geur, doch met een onaangenamen, bitteren smaak, aan de ruwe boonen te onttrekken, kan de werking dezer aromatische oliën eerst ten volle tot haar recht komen, zooals bij Koffie Hag het geval is." Koffie Hag is een keurmelange van de beste koffiesoorten, veredeld volgens de door nieuwe octrooien beschermde werkmethode. De toe passing van dit verbeterde Hagprocédé laat de aromatische oliën tot volle ontwikkeling ko men. Dat is het geheim van het heerlijke aroma en den fijnen, pittigen smaak van Koffie Hag, (l) Bovenstaande uitspraak is authentiek; de afbeelding van den persoon dient echter alleen eer illustratie eg heeft gets nauw* harige teliiheuu. (Ing. Mea ning, dat de kindertoeslag niet ingevoerd moest worden. Principieel is spr. voor loon naar prestatie, zonder rekening met de behoefte van het gezin te houden. Is men echter wel voor kindertoeslag, dan moet eerst het loon op peil zijn. Spr. gaat na, hoe de onderhandelingen ver liepen en met de aanvankelijke meening van G.O. blijft spr. van meening, dat 3 pet- loonsverhooging noodzakelijk is. De hr. GOEMANS heeft zich neerge legd bij de verklaring van B. en W., dat wegens de financiën 10 pet. compensatie niet mogelijk was. En dan vindt spr- de kindertoeslag juister. De hr. SIMONS is het volkomen met B- en W, eens. De hr. ECKHARDT eveneens. Het be ginsel kindertoeslag moet in de toekomst nog sterker toegepast worden. De groo te gezinnen moeten gesteund worden. De hr. v. d. DOES zet uiteen, dat men op dit voorstel strandde. Dit was het beste, dat te bereiken was- De hr. CRUCQ is voor 3 pet. loons verhooging- Spr. vindt verkeerd, dat de financiën zoo vastgekoppeld worden aai de gemeenteloonen, Spr. gelooft niet, dat het voor Ne derland van belang is, de bevolking op te voeren. Dan komen er nog meer werkloozen. De hr. VISSCHER gelooft, dat de hr. Eckhardt het principe van kindertoeslag in zijn particulier bedrijf ook niet zal toepassen. Die zal betalen wat een ar beider waard is. De hr, ECKHARDT wijst er op, dat in deze particuliere loonen niet te verge lijken z'ffi met de gemeente- en rijksloo- nen. Men moet eens zien wat men in andere landen doet! De hr. CRUCO; als een gemeente werkman 5 kinderen heeft, krijgt hij er 2 bij. Daar wil ik dan de aandacht op vestigen. De VOORZ. merkt op, dat het voor degenen die het betreft, van groot be lang is, met iets meer eigen verdiend geld thuis te komen. Het voorstel wordt aangenomen met de stemmen der heeren Visscher en Crucq tegen. Verbetering Waterstraatje. B. en W. stellen voor het pand hoek Biggekerke op. Hol klonk een oogen- blik later de autohoorn door het verla ten straatje v,an een reeds uren slapend dorpje. Weinig bevroedden de bewoners, dat wij op expeditie tegen een moor denaarsbende waren. De contouren van de hooge duintop pen teekenden zich flauwtjes tegen den donkeren nachthemel af. De maan ging schuil achter dikke wolken, en zoo nu en dan viel er zelfs een droppel. Ook de wind begon een weinig op te ste ken. Jack O'Neill boog zich tot den chauf feur over. „Je kunt hier wel stoppen", zei hij, „maak het je in den wagen gemakkelijk en maf maar wat. Het zal wel vrij lang duren, eer we terug zijn." De chauffeur knikte en een oogenblik later stapten we uit den w,agen. „Kom", zei de speurder kort, en z'n stem klonk hard als staal. Met stevigen stap gingen wij op weg. Jack aarzelde geen moment, doch ging recht op zijn doel af. Ik herkende eenige oogenblik- ken later de plaats van den moord, dien ik in gezelschap van Graham be zocht had. Toen was echter alles zon nig en fleurig geweest, nu hulde de nacht de plaats in een mysterieus duis ter. Ondanks mezelf beefde ik Een oogenblik flitste Jack O'Neill's zaklantaarn in het rond, doch na enke le seconden doofde hij ze weer. (Wordt rorvolgd.)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1935 | | pagina 5