ZEELAI0. SPORT. STATER-GENERAAL. Gebruikt in Uw soepen HONIG's BOUILLONBLOKJES - 6 voor 10 cent ASPIRIN KRONIEK van den DAC. rWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDElBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE CRT) VAN WOENSDAG 20 MAART 1935. No. 67. HET DRAMA OP WALCHEREN. MIDDELBURG. WALGHEREN, Tegen de kleine partijen. komen bij ons klimaat ge regeld voor; HAJxaji stUcU &£jêpt het product van vertrouwen. Agitatie in Eupen—Malmedy— St, Vith. Huizoekingen bij Duitsdie propaganda-leiders. België voelt niets voor 'n twee de plebisciet, België heeft den laatsten tijd weer eens last met het geannexeerde geoied Eupen—Malmedy—St, Vith, dat een be volking telt van een 60.000 inwoners. Men weet, dat dit Duitsche gebied door het verdrag van Versailles werd afge staan aan België, als vergoeding voor de plundering van Belgische gebieden, en ook om strategische redenen. Het ver drag stelde vast, dat een referendum moest worden gehouden onder de bevol king, die zich moest uitspreken voor of tegen België. Het referendum had plaats in 1920, terwijl in de drie kantons een uitzonderlijk regiem was ingevoerd, on der dictatuur van generaal Baltia- Al degenen, die zich tegen de annexatie verzetten, moesten hun naam in een re gister komen schrijven. Er waren slechts 300 inwoners hiervoor te vinden en de Volkenbond heeft, na onderzoek van verscheidene Duitsche memorandums, de Belgische souvereiniteit over het ge bied definitief verklaard. Nooit is het plebisciet evenwel door de Duitschers als definitief aanvaard geworden, alhoewel men toch moeilijk kan aannemen, dat slechts 300 personen op 60.000 den moed zouden hebben te protesteeren tegen de annex atie, indien er waarlijk een krachtige beweging van verzet onder de nieuwe Belgen leefde. De waarheid zal wel zijn, dat de bevolking, na den uitputtenden oorlog, wat onverschillig was geworden en slechts rust en vrede wou, met stoffe lijke welvaart, en dat zij dit eerder van Belgische dan van Duitsche zijde ver wachtte. Wie waarlijk het Duitsche va derland boven alles lief had, zou er niet voor geaarzeld hebben zijn naam in hel boek te komen schrijven, al stelde hij zich dan wellicht ook bloot aan moei lijkheden. Het resultaat van de volksstemming in het Saargebied heeft de propaganda in het geannexeerde gebied intusschen op nieuw doen oplaaien en het is om deze reden dat de rechterlijke autoriteiten van het parket-generaal te Luik, waar toe het gebied behoort, en van het par ket van eerste instantie te Verviers de zer dagen, met medewerking van een 10-tal gendarmen een grootscheepsche actie hebben op touw gezet om het ge bied te zuiveren van de ongewenschte elementen, die in elk dorp en in elke gemeente agitatie verwekken tegen het gevestigde gezag. Het is de opvallende brutaliteit, waarmee de propaganda in de laatste maanden werd gevoerd mits gaders het vermoeden, dat de Duitsch- gezinde propagandisten, met geld van over de grens, de jeugd van het gean nexeerde gebied op Hitleriaanschen voet organiseerden en dat dus de wet van 29 Juli 1934 op de partijmilities werd over treden die tot het ingrijpen hebben ge leid. Bovendien ging het er om, vol doende overtuigend materiaal in handen te krijgen om een actie in te spannen te gen de leiders van de beweging. Het was 'n kleine bezetting, die werd uitgevoerd. Alle telefoonverbindingen werden afgesneden in de kantons en op alle plaatsen werd tegelijkertijd opge treden. Wat werd ontdekt is eigenlijk niet buitengewoon sensationeel. Er wer den Hitleriaansche uitrustingstukken ontdekt. Er werden photo's gevonden, die de leiders van de nat.-socialistische beweging in het geannexeerde gebied voorstellen in Hitleriaansch uniform. In de redactiekantoren van de „Landbote" en van de „Eupener Zeitung" werden documenten in beslag genomen, o.m. ar tikels die door Duitsche propaganda- diensten rechtstreeks waren ingestuurd. Oorspronkelijke detective-roman door J. P. BALJé. 2). Intusschen genoten wij volop van dat gene, wat wi) op onze wandeling za gen. Vaak bleven wij een oogenblik staan, als de groote zeeschepen ons zoo dichtbij passeerden, dat wij de menschen op het dek konden zien loopen, en lan gen tijd sloegen wij bij het zoogenaam de „roeiershoofd" het „bemannen' van die schepen gade op het moment, dat de zeeloods het schip verliet, en de rivierloods aan boord ging. En zelfs al was er niets te zien geweest, dan nóg zouden wij genoten hebben. Wie kent niet het z,alige gevoel, vacantie te heb ben en a,an tijd noch werk gebonden te zijnWat is er dan meer noodig, dan een beetje zonneschijn, om je pret tig te stemmen? Na dien eersten morgen volgden een paar dagen van dolce-far-niente! En in die dagen bewees Ronald Graham een buitengewoon goed kameraad te zijn, en een trouw compagnon in het luieren! Hij kon prettig vertellen, maar hij wist op zijn tijd bepaald sym pathiek te.... zwijgen. En dat droeg er in niet geringe mate toe bij, dat wij eikaars gezelschap geen moment hin- derlijk vonden. Als het niet te drukkend heet wps, maakten wij kleine wande- j lingen in Walcheren's schoone 'dreven, j Dan doorkruisten wij de kleine landweg- J Al deze papieren zullen het wel moge lijk maken, dat een 20-tal dezer leiders beroofd zullen worden van de Belgische nationaliteit en over de grens zullen worden gezet als ongewenschte vreem delingen. Zoo is op het oogenblik de practische kant van de zaak. Het is echter waar schijnlijk, dat de Duitsche propaganda in het geannexeerde gebied nog wei an dere middelen zal weten te vinden om Haar denkbeelden te verspreiden. Ge heel deze propaganda gaat slechts over één punt: er moet een nieuw plebisciet komen, want het referendum van 1920 was slechts een schijnreferendum: een nieuw plebisciet zal het Duitsch karak ter van de drie kantons bewijzen, dis opnieuw naar Duitschland moeten gaan. Dit wordt op alle tonen gezongen in de verschillende organen, die in het gebied worden uitgegeven, met den steun van geld uit Duitschland en waartegen slechts één pro-Belgisch dagbladorgaan staat, n.I. de „Grenz-Echo". Bovendien kan men dit ook steeds weer lezen in de Duitsche pers uit Aken en Keulen, die tegen lagere prijzen dan in de stad waar zij worden gedrukt in het kleinste dorp te verkrijgen zijn, De Duitschsprekende bevolking van het gebied kan trouwens ook niets aanvangen met de Vlaamsche noch met de Fransche pers uit Brussel, wegens het taalverschil. Voor de Belgische regeering is van een tweede plebisciet geen sprake. Het eer ste werd door de algemeene vergadering van den Volkenbond, na onderzoek van de Duitsche bezwaren, goedgekeurd. Bo vendien heeft Duitschland zich verbon den, bij de onderteekening van het Lo- carnoverdrag, in niets de Belgische gren zen te willen wijzigen. Dit wordt te Brussel definitief geacht. JAARVERGADERING DER ZEEUWSCHE VEREENÏGING VOOR LUCHTVAART. Statutenwijziging Inleidingen over de toekomst van het bin- nenlandsche luchtverkeer. De algemeene vergadering van de Zeeuwsche Vereeniging voor Luchtvaart is uitgeschreven op Zaterdag 30 Maart a.s. te Terneuzen, waar de on langs opgerichte afd. Oost-Zeeuwsch- Vlaanderen der vereeniging als gast- vrouwe zal optreden. Daar zal o.m. behandeld worden de statutenwijziging, noodzakelijk gewor den door de overeenkomst met Schou- wen-Duiveland. Deze wijziging behelst in hoofdzaak de statutair verplichte oprichting van de zes afdeelingen: I. De Bevelanden; II, Schouwen-Duiveland; III. Tholen; IV. Walcheren; V. Zeeuwsch-Vlaanderen- Oost; VI. Zeeuwsch-Vlaanderen West; samenstelling v,an het Hoofdbestuur uit de zes afdeelingsvoorzitters en één of twéé door elk der afdeelingen te be noemen leden en de invoering van een beperkt doch evenredig stemrecht, door middel van afgevaardigden, ter algemee ne vergadering. Omtrent deze wijzigingen is met Schouwen-Duiveland volledige overeen stemming bereikt. In de middagvergadering houdt ir. F. A. Holleman te Veere, alg. secr, der Z.V.L., een inleiding over: „De toekoms' van het binnenlandsche luchtverkeer". „Het belang van een luchtverbinding tusschen Oost Zeeuwsch-Vlaanderen en overig Nederland" wordt behandeld door den heer J, Huizinga, burgemeester van Ter Neuzen, voorzitter der afd. O.Z.-Vl. van de Z-V-L,, en door een vertegen woordiger van de Kamer van Koophan del voor Zeeuwsch-Vlaanderen; daarna volgt „De Zeeuwsche luchtlijn in Neder lands luchtverkeer"; lichtbeelden van en door dr. S, S, Smeding, ondervoorzitter der Z.V.L. en tenslotte wordt dan nog vertoond de be.angrijke luchtvaartfilm „Nachtvlucht", naar den roman van de St, Exupéry. De Commissaris der Koningin in Zee land, beschermheer der Vereeniging, is voornemens de vergadering bij te wonen- Het onderzoek naar de staking van het carillon van den Langejan heeft uit gemaakt, dat de plaatsvervanger van den torenwachter iets niet heeft gedaan, wat hij had moeten doen. Toen gemeen tewerken er aan te pas kw,am, was de zaak spoedig verholpen. De torenwach ter was met verlof afwezig. SEROOSKERKE. Alhier werd door het bestuur van „Het Groene Kruis", afd, Serooskerke-St. Laurens een co mité voor het Nationaal Koningin-Moe der Herdenkingsfonds opgericht. Voor Serooskerke namen zitting mej. A, de Jager en de hr Adr. Melis. Voor St. Laurens de heeren G. F. Weeda en H. van Langeveldë. De burgemeesters Dregmans en Van 't Hoff aanvaardden het eere-lidmaatschap. Besloten werd, dat een collecte zal worden gehouden; 80 pet der opbrengst komt ten bate van de tuberculoselijders en 20 pet voor het op te richten monument. Het ligt in de bedoeling om in de e.v. vergadering het comité nog uit te breiden. WESTKAPELLE. Op verzoek van mr. P. Dieleman, voorz. van de Z. L, M. heeft de burgemeester alhier op het gemeentehuis een vergadering gehou den van vrouwen van arbeiders en kleine boeren met het doel om ook al hier een cursus in het koken van aller hande spijzen op te richten, om een economisch inzicht te kunnen verkrij gen. Aanwezig waren 12 vrouwen, alsme de de beide wethouders, de secretaris van de Z. L. M. en de huishoudleera- res. De geheele cursus zal bestaan uit 12 lessen, elk van 2 Vz uur. Er hebben zich reeds 10 deelneem sters voor het volgen van den cursus opgegeven; het maximum aantal, dat tot de lessen toegelaten kan worden, bedraagt 20. De lessen zullen gegeven worden in een der lokalen van de openb, school. VOETBAL. Zuidelijk Elftal. Het Zuidelijk elftal, dat 14 April te Zwolle zal deelnemen aan de districts wedstrijden is als volgt samengesteld: Doel: Pöttgens (Bleyerheide); achter: Van Run (P.S.V.) en Lanegger (P.S.V.); midden: De Koek (N.O.A.D.), Kools (N. A.C.) en Mallee (N.A.C.); voor: Hun ting (P.S.V.), De Swart (N.A.C.), Simons (N.A.C.), Jurissen (Juliana) en Holthuy- sen (V.Ó.S.). Reserves zijn Boumans (P.S.V.) doel; Blom (N.A.C.) achter; Verkerk (P.S.V.) midden en Voorjans (Juliana) voor. Scherpe kritiek in de Tweede Kamer uitgeoefend op 't wets ontwerp van minister De Wilde. De Tweede Kamer is gistermiddag be gonnen met de behandeling van het wetsontwerp van minister De Wilde tot wijziging van de kieswet enz. Zooals men weet, wordt hiermede beoogd het euvel der kleine partijen tegen te gaan, door een bepaling in 't leven te roepen, dat een partij dan eerst in de Kamer kan komen, als ze minstens 3 zetels haalt (dus een aantal stemmen verkrijgt van minstens driemaal den kiesdeeler); bo vendien moet een waarborgsom gestort worden van 250 voor iederen kies kring waar een lijst wordt ingediend. Verder beoogt het wetsontwerp de z.g. vrijgestelden (bezoldigde vakbondbe stuurders e.d.) uit te sluiten van het lid maatschap der Prov. Staten en Gemeen teraden. De heer Arts (r.k.v.p.) had verschil lende bezwaren tegen dit wetsontwerp. Hij noemde het een legislatief monster, dat ondemocratisch, onbillijk en onchris telijk is, een knevelarij van de k!e;ne partijen beteekent, waardoor voor hon derdduizenden het kiesrecht illusoir wordt gemaakt. Het ontwerp streeft zijn doel voorbij, het hinkt op twee gedach ten en het is in strijd met de Grondwet, ornaat het de evenredige vertegenwoor diging aantast. Het maakt tenslotte in- breuk op het democratisch beginsel, dat alle kiezers dezelfde rechten behooren te hebben. Van de acht kleine partijen die in de Tweede Kamer zijn vertegenwoordigd, hebben er 6 of 7 haar opkomst te dan ken aan gebreken en fouten van de groote partijen. Uit de stemmencijfers van de jongste verkiezingen blijkt, dat 19 pet. der kiezers niets meer wil we ten van de groote partijen. Spr. herin nerde aan de totstandkoming van de R.K. Volkspartij, welke thans is gefusionneerd met de kath. dem. Unie tot de katholiek- democratische partij. Ook de N.S.B, heeft haar opkomst te danken aan de fouten van de groote partijen. Spr. hoopte, dat evenals in 1930, de thans ondernomen poging, om de kleine partijen te weren, niet zal slagen en d,at het ontwerp zal worden verworpen. Ook de heer Lingbeek (herv. ger.) had ernstige bezwaren. Nagaande welke partijen de minister, die zich aan den ingang van de Kamer opstelt, heeft willen doorlaten en welke partijen niet zullen mogen passeeren, kwam spr. tof de conclusie, dat de voor doorlatipg in aanmerking gekomen partijen zijn: in de eerste plaats de Roomsch-Katholieke partij, verder de S.D.A.P., de A.R.- partij, de Chr. historische, de Vrijheids bond, de Vrijz. dem. partij en de Com munistische Partij. Dan wordt de slag boom neergelaten en komt er niemand meer binnen. Inderdaad, wél wordt de Communis tische Partij, die vier zetels heeft, toe gelaten. Het gaat dus niet aan, in dit verband tot den minister te zeggen: zeg mij wie uw vrienden zijn en ik z,al zeg gen wie gij zijt. Veeleer: zeg mij wie uw vijanden zijn! Wanneer het wetsontwerp wordt aangenomen, zal men een Kamer krij gen met 100 leden; maar ontbreken zal: de volksvertegenwoordiging. De heer W esterman ("nat. her stel) achtte het in het belang van de po litieke zeden, dat personen, omtrent wier vrijheid van .eigen overtuiging Hngez. Med.j getjes, die zich tusschen de wuivende korenvelden slingerden, en die allen weer naar den duinrand schenen te voeren, dan liepen wij langs het vlakke strand en snoven met welbehagen de zilte zeelucht op. Maar nog v,aker lui erden wij aan het kleine, intieme strand, waar wij ons lieten bruinbranden, of we zochten een stil plekje, verderop in de duinen, waar we ons tusschen het helmgras gooiden, en naar het azuur blauwe firmament staarden. Het w,as op den morgen van den derden dag van mijn verblijf te Vlissin- gen, dat mijn stille rust werd verstoord! HOOFDSTUK II. De moord in de duinen. We hadden op dien morgen weer een wandeling over den Boulevard ge maakt, welke voor ons de groote at tractie van de stad was, en lieten ons bij het standbeeld van Michiel de Ruij- ter naar de stad afzakken. We pas seerden de Vischmarkt, waar de Ar- nemuidsche vischvrouwen in hun eigen aardig taaltje de vangst van dien nacht te gelde trachtten te maken, en wan delden door de stad naar ons hotel terug, toen ik plotseling voor het bu reau van het plaatselijk dagblad een vrij groote menschenmenigte zag staan, wat mijn nieuwsgierigheid prikkelde Dat moest 'iets bijzonders zijn, dus drong ik mij tusschen de menschen en las met uitgestrekten hals het bericht. En het was ook inderdaad iets bij zonders, een feit, eenig in de annalen van Walcheren's historie. In den afge- loopen nacht was te Yalkenisse, een idyllisch plekje in Walcheren's duin rand, een moord gepleegd Een vreem deling, wiens identiteit men nog niet had kunnen vaststellen, doch die klaar blijkelijk een Engelschman was, had men daar gevonden met een schotwond in het hart. Het Middelburgsche par ket stelde een onderzoek in. Het stond er in sobere bewoordin gen, doch aan de gezichten van de menschen was te zien, welk een over weldigenden indruk het op hen maakte. Een moord, en dat op het vredige, rus tige Walcheren! Hoewel het een vreemdeling gold, dien niemand ken de, las men de ontroering op de ge zichten. Altiid héb ik een zwak gehad voor geheimzinnige geschiedenissen, en het detective-instinct, dat in bijna ieder mensch schijnt te sluimeren, werd met een schok in mij wakker. En mijn plan was onmiddellijk gevormd. Hoewel het nog tamelijk warm was, zou ik mijn siesta opofferen, en des middags naar Valkenisse gaan, om de plaats van de misdaad eens op te nemen, zoo daartoe tenminste gelegenheid was. Dat zou ik dan maar riskeeren Een onweerstaan bare macht scheen mij naar die plaats te trekken. Dus vertelde ik mijn vriend, den En gelschman, het geval, dat hem slechts matig scheen te interesseeren. Hij haal de de schouders eens op, en stopte kalm z'n pijpje. Hierin toonde hij zich wel de flegmatieke Engelschman, die zich tijdens zijn vacantie niet druk wenschte te maken, en zich zelfs door een moord niet uit zijn evenwicht liet brengen. Blijkbaar miste hij het vleugje detective-instinct, noodig, om de be langstelling voor een dergelijk geval wakker te roepen. En ik had al mijn overredingskracht noodig, om hem voor mijn plan te winnen. Pas nadat ik hem verteld had, dat de omstreken van Val kenisse de moeite waard waren, dat zich daar Walcheren's hoogste duintop bevond, dat de tocht ons geen moeite en inspanning zou kosten, aangezien we er met 'n stoomtram zeer dichtbij konden komen, en.dat we des noods daar nog van onze siesta zouden kunnen genieten, stemde hij toe. Na de lunch gingen we dus direct op stap, We stapten in 't negentiende- eeuwsch-aandoende, rustieke stoomtram- metje, dat zich hijgend en puffend in be weging zette, en dat vergeefs poogde in druk te wekken, door op de onmoge lijkste tijden en plaatsen schril te flui ten. Via Koudekerke en Biggekerke ging het in een zeer matig gangetje tusschen de akkers door op de halte Valkenisse aan. Van deze halte tot de duinen was nog een korte wandeling. Alles ademde vrede en rust, een boe renkar hobbelde stuntelig op de diep- doorvoorde, smalle wegen, loom zwaai de een landman zijn zeis, in de verte blafte een hofhond, kakelden kippen. Niets wees er op, dat er dienzelfden nacht een moord was gepleegd. De waard van een landelijk herberg je wist weinig. Het parket was er ge (Ingez, Med.] twijfel moet bestaan, zooals de vrij gestelden, geen zitting hebben in een vertegenwoordigend lichaam. Nu moge men daarop antwoorden, dat niemand volkomen vrij is, maar zoover mag men de zaak niet doordrijven. Spr. juicht de bepaling betreffende de vrijgestelden toe. Ook tegen het eischen van een waarborgsom heeft hij geen bezwaar. Daarentegen kan hij zich niet ver eenigen met den eisch om als minimum voor vertegenwoordiging in de Kamer het behalen van driemaal den kies deeler te stellen. Volgens den minis ter belemmeren de kleine partijen een richtige constitutioneele werking van het parlement en vertragen zij den wet- gevenden arbeid. Hiertegen moet spr. met stelligheid opkomen, want van een dergelijke belemmering of vertraging kan geen enkel voorbeeld worden ge toond. Het is er eenvoudig om te doen, de kleine partijen te weren, een ge dachte, welke volkomen in strijd is met den geest van 's ministers grooten voorganger dr. Abr. Kuyper, die óók het kleine eerde. Deze minister maakt de Grondwet ondergeschikt aan zijn opvatting om trent doelmatigheid. Het zal spreker wei voor eeuwig een raadsel blijven, hoe een zoo rondborstig man als deze minister is kunnen komen met een ontwerp als lit Hem persoonlijk is het ontwerp niet on welkom, want het zal de verdeelden dwingen tot eenheid. Maar spr. zal te genstemmen om de reeds genoemde mo tieven. De heer Boon (lib.) achtte de eisch van driemaal den kiesdee er ook te ver te gaan. De minister noemt driemaal den kies deeler: 90,000 stemmen. Maar over een:- gen tijd is driemaal de kiesdeeler wel licht 120,000. Een aantal stemmen be neden de 120,000 zou dan geenerlei» in vloed in de Kamer kunnen hebben, maar ook bij 90,000 behoort de grens van toe lating niet te liggen. Evenredige ver tegenwoordiging eischt een zuivere ver deeling van het aantal beschikbare ze tels over a len, die tenminste één zetel in de Kamer zouden kunnen verkrijgen Wanneer men een aantal appels over een aantal kinderen moet verdeelen, dan gaat het niet aan om bij voorbaat eeni- ge kinderen daarvan uit te sluiten. De heer Visscher (a.r.), par tijgenoot dus van minister De Wilde, was al evenmin bijster goed over 't wetsontwerp te spreken. Spr. twijfelde aan de rechtvaardigheid er van. De be staande verscheidenheden zijn niet ge maakt, doch geworden en omdat zij niet gemaakt zijn, kunnen zij ook niet tot verdwijning bij wettelijken maatregel worden gedwongen. Ook de r.-k. kerk heeft, ondanks haar groote machtsmiddelen, de uniformiteit hij haar volgelingen niet kunnen hand haven. Men zal met dit wetsontwerp slechts bereiken, dat donkere machten weest, maar de waard had natuurlijk niets vernomen. Ik vroeg naar de plaats van den misdaad. De man keek me ach terdochtig aan, maar na eenig aarzelen wees hij ons toch, hoe wij die konden vinden. Na lang zoeken, kwamen wij er. Het was even bezijden een landwegje, een eindje tegen de duinen op. Zonder de aanwijzing van den herbergier zouden wij er vermoedelijk niet in geslaagd zijn, de plaats te ontdekken, immers, er was niets ongewoons meer te zien. Alleen toen ik met mijn wandelstok hier en daar in het zand had geprikt, kwamen donkerder zanddee tjes bloot. Hier was de man dus doodgebloed!! Graham keek zonder veel belangstel ling toe, en ook ik voelde me wel wat teleurgesteld. Niets wes er, dat mijn honger naar „weten" of was het mo gelijk ook wel een beetje sensatie- honger kon bevredigen. Ik had ge hoopt, en innerlijk zelfs geloofd, iets te zullen vinden, dat mij op een spoor zou brengen, iets, dat de politie-autoritei- ten over het hoofd konden hebben ge zien. Reeds was Graham het hooge duin opgeklauterd en wilde ik mijn aar zelend rondscharrelen opgeven om hem op zijn tocht door het mulle zand near boven te volgen, toen plotse'ing mijn oog werd getroffen door iets, dat in het zand glinsterde Ik voelde plots mijn bloéd met verdubbelde snelheid vloeien. Vlug bukte ik mij en raapte het voorwerp op. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1935 | | pagina 7